장음표시 사용
241쪽
ae fi denter de suturis, nquam de praesentibus loquere tur ; quippe qui non fanarici, ac Iymphatic setcbantur . non laritati.atque ceri r . sed affati concitabantur numme vere diuino, quQd pectus implebat.
A Hiis vaticinatus est, fore, ut Salomonem Regem.
muliereS alienigene alienarent a Deo. scidit sibi pallium, ut indicaret eius diuortium regni. Ieroboamum, quoque acriter increpuit Ob aurea vitulorum simulacra . quae colenda proposuerar ; cum Ahiae ipsi, ut aiunt, pervitum obiectum esset par boum,qui pessundarent popula, atque in Sacerdotes impetum facerent. At Semeias Roboamum vetuit ulcisci de hostibus, quos Deus scelera a adhiberet ultores idem templi, urbisq; direptionem praedixit a Se sac o Aegypti rege faciendam. Addo vero non δε- Ium vaticiniis. sed prodigijs se admirabilem praestitit eum Ieroboami re*is manum in iplum extentam arefecit, de quodam quasi vocis tonitru aram non concussit modo, sed fregit. hic idem singulari vaticinatione Iosiam re gem trecentis post anuis nasciturum praecinuit in simulacrorum ruinam : cui etiam illud contigit mirum, quod ci bo contra Dei praescriptum sumpto, alterius Vatis, qui ipsi imponebat, hortatu. ocelsius est a leone, sed ita, ut leo non modo ieiunus abstineret a praeda, sed cust bret occisum. Jam quo tempore hi Vates in Iud a flore hant, SamoS LO dita est,iv nde Sibylla e titit, quae Samia dicta. haec in Iudaeorum posteros maxime aculeos erexit, quod coeli r gem ausuri essent per summum ludibrium coronare diademate ex aculeatis dumis contexto : praetexea Smyrna circa hoc idem tempus celeberrima Ioni e urbs in minor*Asia aedifici S ornata,& spati s laxata dicitur. habuit in Pr,
nais bibliothecam nobilissimMn, tarticu cum Homeri statu
242쪽
Ratua; nam lige urbs inter ceteras hunc ciue sibi vendica- hae su u. at vero Hierosolyma prςclarissimis Vatibus glori batur . quom sapientia diuinitus accersita omni literatura exterarum gentiu erat ornatior; eaq; habebat instituta, atq; oracula,quae omni substructione disseioru essent firmiora. Abias post Roboamum quanquam S ipse paterno e ς h. vi. I Dplo parum pie relinioSe qaegnauit, tamen prs stantissimam a. Para. iconsecutus est vicitoriam militum pietate, qui cum se impares viderent numero, S inter ipjam belli flammam constituti essent diuinam implorarunt opem; itaque a quadringentis millibus duplo plures prosigati sunt, hoo est octingenta millia hostium. Sasochis per id tempus leges serebat Sassic his
Aegyptijs, sed hoc ab eo legislatore cautum non est, humanis non omnino fidendum auxilijs, neque prie scriptum is quod praecipuum erat, secundum ius fasq; ex unius Numinis lege vivendum,huius unius fiducia nitendum, quo vel ianumerabiles deleri copiae hostium possint.
ASa rex,& si in non uultis hominum more peccauit,su. 3. Reg.
periorum tamen Regum Roboami, atque Abis im- 2. Para. Is pietatem detestatus, veram religionem arcte tenuit, Daui demq; secutus est. nihil ipsi fuit antiquius,quam ut superstitionis sentina exhauriret: quo in genere haud scio an quicquam praeclarius egeritiquam quod matrem ipsam Priapi Ueoru turpissimi cultrice de imperii sede deiecerit. .enimvero execrabilia, quibus initiata erat,abominatus sacra ,
indignam illam omni honore,atq; obsequio putauit augu- italibus spoliauit insignibus , quae matronalem stolam impuriisimae idolomantiae sordibus inquinaret. purpuram ei abstulit,quς de infamia no erubesceret. armauit duritia, Vel Poti costantia pectus, ut dignae seueritatis in ma rem ia- ret telum;cuius iustae ultionis hac sere prae latio suit. Sci . Ee
243쪽
licet hane tu vitae disseiplinam tradis filio matera no agnosco mea,qui non agnoscit suam, immo comunem botroruParentem,religione m. mater mihi eras, cu me aluisti lacte. non es,cum lethale propinas venenum . nouercales domissi scitas rixas, du aduersis institutis,& moribus dissidemus. egone sanctissimo delubro rite operer , tu superstitiose sa-
erilegis aristat ego tantum I ad id icogeneri probru infe ri,aulam regiam officinam fieri nequitiae, ac libidinum diauersorium no feram, non patiar, non sinam. proinde depone diadema istud gemmis illuminatum, ne maculetur; cl. Pone sceptrum aureum, ne turpetur. his,aut similibus Asa. Manduit dictis,exauguratamq;a se dimisit.exuit filium,ut ageret regem,cuius eii in religione stabili metum regni,ac decus collocare. quamobre ea seueritas recte sentientium
iudicio intra pietatem fuit, ut mater esse impia dedisceret vel magisterio filij. statim vero foedisiinru simulacru cominuit, in puluere redigit, in profluente proijeit; specu qu Sue eius turpitudinis ganeam excindit. quam hic acer fuit sacrorti vindex in ceteros,qui nec matri pepercitZquid igitur miru si pro eius imperio augεdo, tuendoq;proposi N minis indulgetia excubareti hinc tot illae manubiae,quibus est auctus; tot laureae, quibus ornatus. Zaram in primis Aethiopis regem,qui excursionem faciebat in regnu,viciem agna manu, sed parua, si conseratur cu hostibus, qui maiarinorum instar fluctuum inundauerant: pugnauit cum decies centenis millibus militum,& curribus trecentis, quia tum exercitum vix Xerxes eduxisse narratur. tum uictoriae potitus diuinitus eoegit hostem reddere quicquid ex augusto Solymae delubro per Mim eripuerat. Baasam quoquC regem domuit multis ei urbibus ademptis. Thraces hoo tempore mare obtinebant, late tittora oecupabant,praedas
agebant; l stabiIior certe Ast uirtus,qns non inter fluctum iactabatur, sed Numini uero fidebat. nihil apud ipsu aru*ina ualuit, nihil extis icia. no simulatis ostetis acuit milite,
multu post Agesilaus egit, quIliteratis manibus uictiam ς iepinori insertis Iscripsi e victoria, sed habuis apud se Asa eridicos Vates,Hananu,& AEaria,qui & consilioru ducesesic uictoriaru praeeo exhis auctoribus iis ipfligauith
244쪽
non minus acerbum bellum superstitioni, Impiet iiq; indiceret.eisci minatos, ac molles in primis est insectatus martiali, ac virili robore: quamobrem ei tributum esti aut non semel obtingeret non ex inscriptis statae pecudufibris, sed e coelo accersita victoria.
I Ohphatum regem digne laudauerit nemo, quippe rem publica optimis moribus temperauit,ac religione mu . niuit. bello finitimorum petitus non tam armiS, quam inedia sibi, ac suis indicta,& precibus si sis sudit hoste mi. In Syriaco item bello diuina ope seruatus est. institutam a Salomone rege nauigationem in eam regionem , quae Ophir dicitur auro diues, sed intermissam ipse repetiit; quo tempore Rhodii quoque mare tenebant . infeliciter quidam Iosaphati classis nauigauit, tempestate videlicet conuulo, atque distracta, propterea quod socios sibi adiunxisset a vera religione dis ciatos : adeo nemo prospere sine huius clauo Cursum tenere potest, ac natistagio sit obnoxius Hia nν, oportet. Hoc fere icmpore Tyberis uuio, qui antea voca- Tuti se' hatur Albula nomen dedit se dicitur Tyberinus rex Lati Η '. norum ibi qemersus; quanquam alij a rege Tuscorum il- .lud repetunt nomen, qui cum piraticam exerceret, iuxta eum amnem bello perij t. Tybrim certe quasi γριν dictum putant ab iniuria: at vero lud ae regi solemne fuit non ob Rium quemque per latrocinium spoliare, sed de religionis hostibus per preces,& vota deuictis spolia referre, atq. h nestissimὰ triumphare. Multos haec aetas,ac pinclaroS ha-huit Uates, Michgam, sed alterum ab eo, qui conscripsit oracula; Iehum, qui res a Iosaphato gestas literis mandauit;Eliezerum, aliaZielem, Heliam in primis. eu Heliseum, Me quibus ambobus sigillatim agam; omnes autem enc
245쪽
- πJ Elias eo serE temvore', quo Tyberinus, uti diximus, 'I 1 demersus est aquis, imperauit aquis, aut inhiben m
i I 'δ' eas,aut exhibens; immo veris ad Superos igneus euolauit. dedit nubibus imbrium leges contractam viiijs hominum. labem eluit pluuia;inedia, & fame siua communem omniuextinxit sitim, telluris squalorem sumitit suo pellicea acciretus et ona, & melote indutus sermidolosior fuit,quam Alandes leonis exuuio. verberauit tyrannos linguae flagro; magnam vim olei multiplicavit se ne videlicet sibi perpetuo luctatori,atque athletae deesset,quo posset inungii: Achabuimpium regem, qui fastu intumescebat, vidit abiecta purpura ,& regi sinsignibus, inuolutum faeco setis asperin.
sordidatum, & cinere squalentem, cuius scelera cxagitam rat acribus minis . mendaces item oppi ignauit Vates.sammas ultrices e coelo in aduersari OS deuocauit; non tamen in igne, ac tempestate Deum agnouit, sed in aut σωhilo,quo scilicet indiceretur silentium impietati. in ariolos, S pseudomantas distrinxit non linguam modo, sed gladium, vindex religionis acerrimus. futura tanquam oculis, subiecta cernebat, modo ab alitiburi modo a Caesitibus p-ssus. princeps filisse dicitur ascetarum, quos in Carmelo, monte ad fastigium virtutis extulit. demum post exantia eos plurimos labores in religionis castris , post nobilasv ctoria tulimphantis more euectus est igneo curru in re gione ni amoenitatis plenam . sed quam illustris hic hercisudicendus est, a quo Sol ipse nornen accepiti adeo enim nos πιι..i a stri Heliae decus admirata est dacia, ut Solem hunc,quem i βηχμI- oernimus, Helium nominarit; atq; igneos cum qua drigis equos quod de illo audierat, attribuetit eoq; hic illi.-srior, di potentior quod, cum libitum erat ut pluviam e primeret, Solem hunc nubibus inobscurabat . candidatus. ille nune est immortalitatis, quanquam Olim a nigro coseuo passus; repetet terras, suturus magni Iudicis praeco, ac rigaturus per necem terram suo sanguine,quam rigauerat pimu
246쪽
ismia. multa praeterea de eo similia prodigio tradunturinam cum adhuc utero gestaretur, serunt huiusmodi specie parentibus oblatam. viri niueo amictu ornati infantem e maternis ulnis,atque uberibus auellebant, eumq; in igneis Et 'b. cunis reponebant; fascijs item igneis inuoluebant; tum a Dorotb. flammam cibi loco ministrabant, quam ille avide rei orbebat: significatio videlicet illa fuit ardentis studii, quod adultus prae se tulit in religione tuenda. neque illud caret 2. Para. II prodigio; quod nouennio postquam ad hominibus abierat . ad Ioram impium regem l i teras misit plenas minarum; quod plano mirum est, siue ea praescripserit nondum hoc regnante, sed praesciu Seius scelerum, quas literas per Heli- Genebri seum alumnum Regi suo tempore tradendas reliquerit, siue potiuS ea S in regione a nobis secreta, in qua nunc degit, stripserit ac per aliquem Coelitum, ut nonnulli putant, deseredas curarit. in ijs certe literis acriter obiurgat Regem, quod adigeret populum ad simulacrorum cultum inter lucos in editis montibus sitos;itaque ineuitabilem Dei vindictam ei minatur, quod contempto patrum suorum exem plo ad impietatem animum traduxisset, quin etiam crues adegisset. excandescit item, quod optimates per summam iniuriam,& immanitatem interemisset poenas igitur ipsum luituriis dicit, quas plane acerbissimas luit, viscet ibuSpaullatim miserum in modum effluentibus . extat ligc ad Reguepistola sacris monumentis consignata,quam non mirum,
quod in impietatem exardescens velut igneis conscripserit notis,si quidem eas posteaquam in altum euectus est igno, conscripsit. quod autem magistri quidam Hebraeorum ad .dunt Heliam, dum se e terris attolleret,laxatum corpore,&in sua solutum esse elementat atque ubi ad ignis sphqram, regionemq; peruenit,ibi consedisse,id non modo ineptius, sed frigidius dictum puto.Ceteriim non est omittendum , quod ad colIationem cum exteris spectat, non multo post ehunc Heliae ad superiora discessum, hoc est annis post sere quatuor Homerum e vivis excelsisse, ued exitu longe dispari. narrabat enim Pythagoras, cum ipse aliquando ad Inse-
ros descendisset, incidisse se in Homeri umbram, quae ab Horde infelici arbore suspensa teneretur, eo autem supplicio ruτι
247쪽
damnatum,quod multa de Diis indigna, ac foeda sic ipsista Oneb. eodem igitur pene tempore, & Homerus,& Helias a stracti a terra, sed ille turpi iii spe sus laqueo, hic eri uphali elatus curru. ille facta cecinit Regu, hic admirabilius scinuit sata.
L Ambros Eliseum Heliae substituo , quia non solum huius eo.
mesra auditor, sed etiam successor, & tanquam haeres pietatis, ac prodigiorum fuit. vixit auuem sub Iosaphatho,ti sub aliis nonnullis Regibus. ab ab atri tractationeis,
atque ab agro euocatus ad excolendas Regum aulas impios mortales septenni fame macerauit. ursorum famem impiorum patrum sobole excatura nit. scedam auri ingluuiemi, vel in alumno suo foeditate Ieprae punivit. obaeratas viduas pauper ipse non sine prodigio ditauit. mortuos excitauit ad vitam non vivus modo, sed mortuus. nimirum duplici amatus Heliae spiritu.quam hic non degener filius,qui accessionem facere ad parentis gloriam voluit incremenisto virtutist auarus videri potuit in petendo, sed idoneus fuit in promerendo honorem hoc exhibuit parenti, quia eflecit, ut plus ille praestaret . quam videretur habere . quam pretiosa hqreditas, quae duplicatae it foenore meritorum l obsessus aliquando Heliseus hic ab hoste meruit e coelo auxilla, etiam cum nondum illud pateret. audaci hosti, &in se irruenti ademit visum ne nosceret; contra ministro prς stitit, ne paueret: aciem huic procudit octi Iorum, ut in- structas videret acies Coelitum. ipso nascente ferunt aures vitulum, qui colebatur in Galgalis, ingentem edidisse mugitum, ac lugubrem. quo omnem regionem late compi veriti, ac tum a quodam Vate pra dictum, hunc infantem lare,qui adultus,& vitulum ipsum,& caetera Deorum fimu-lacra perderet. quin etiam scribit Hieronymus, apud eius tumulum Stygios hostes mirum in modum exhorrescere' solitos, S magnos edere ciulatus. ex quo intellio i potesta
quam egregius hic bellator ia casti ut litioni. suerit, qui
248쪽
vel earens animaquodammodo exanimaret hostem me tu. quid mirum: quando di ipsa mors visa est illum reso midasse vel mortuum, iussa videlicet vitae reddere cadauer Genebricuiusdam,quod in ipsius tumulum tarte fuit iniectum. Ui- Hesio xit porro Heliseus Hesiodi celeberrimi poetae tempor , diis quanquam ille diutius superfuit . atque alter quidem insignis suit Deorum theogoni alter vero theomachia,quippe ille multitudinem Deorum protulit,hic sustulit . aiebat idem Pythagora qui, uti diximus, Homeri animam de trahe suspensam viderat apud Inieros, a se visam etiam Hesiodi animam columnae alligatam , quae vapularet acerri-mε,& conscinderetur a Furiis, quod Deorum foeda crimi- .na protulisset. interim Heliseus veri Numinis cultui ampli. ficando, ac superstitioni daendar illustrem nauabat opera. Cum Hesisto Naamanum coniungo, unum e purpuratis Syriae regis, quem ipte foeda leprae contagione mundauit, quamobrem ille verum Numen agnoscens de Hierosolymitano solo glebam in patriam asportauit, ut aram apudium consecraret,ac ditior, quam fi onustus viro,rediret.
Ionadabus Rechabi filius a Iehu Israelitarum rege ima 4. R DI
currum est impositus, siue testis, siue secius impi; cul- Ierem.3 tus abolendi,quem rex Achabus inuexerat . cum igitur ad Baalis fanum hierophantae conuenislant, immissi sunt a re ste milites octoginta,qui impetu facto cunctos gladio confoderunt; ipsum praeterea spurij Dei simulacrum com nuerunt . praestitit in hoc se Iehuspium,atque utinam postea eundem vitae cursum tenuisi e interim Ionadabiis una cum ipso rege tanquam triumphalem inscendit eum n , etiam nondum inita pugna, quam parabat aduersuS Er hum.auctor lonadabus hic suit ordinis,atque instituti Rechabitarum,qHi seorsim ab alijs tanquam in asceterio, ac palaestra virtutis ab omnibus curis seriati degebant, vidiuina contemplari expeditius possenti itaque nec aedificia
249쪽
extruere fas erat, nec sementem serere. vino in primis abis sinebant prorsus abstemii; cumque aliquando Ieremias suaderet, ut illud in communi moerore degustarent ad inritudinem laniendam, obfirmato animo recusarunt id facere, ne prae scriptas Rechabitaru leges violaret:itaq; eo obedientiae exe pio usus est ipse Ieremias, ut permicaces aliorumentes castigaret qui tam ocile diuina iura restinderem. Nabothus autem, Iosaphato gentis ludaicae sceptrum tenente, ab impio Achabo ceterarum tribuum rege per summam iniuriam necatus est, ut vineae suae ius tueritur, quam sibi ille usurpare cupiebat, Ieetabelis praesertim rein Habis. gina,quasi Furiae stimulis actus. Habis hoc tempore imp rabat in uispania, qui auum nactus est immanissimunt Gargorim nomine, quanquam Mellicola dictus est, quod primus in ea regione colligendi mellis rationem, eiusquo Vsum inuenerit; sed plus aloes, ut dicitur, quam mellis habuit, immo totus selleus suit; nepotem enim ex filiae stupro
natum non uno genere mortis conarus est extinguere. ac
primo quidem in silua exposuit a seris Ianiandum; cum is autem repertus esset earum uberibus inhaerens, seritatem ipse induit,quam Miluae exuerant; itaque in aditum angusti tramitis, per quem armenta commeare consueuerant, conculcandum pro ij ci iubet,parum saeuire sibi visus, si infantem nepotem simplici morte perdereti, sed inde quoque cum inuiolatus euasisset canibus ieiunis,& multorum dierum fame cruciatis obiicit; at cum hi non solii m non laederet innocente, sed lacte alerent, furore gliscete in Uceanum abi jci, ac mergi iubet; sed miro modo inter aestuaria
illa.ac reciprocantium undarum motus, veluti naui,non
fluctu veheretur, leni salo in littore exponitur incolumis; nec multo post cerua adsuit, quς turgentes lacte papillas obtulit:tot,ac tantis Habis ille iactatus inc Omodis dicitur. crudelis certe Gargoris,& qui belluas immanitate visus est voluisse superare; at iusta suppetebat causa doloris, iracundiae, stuprum videlicet fili , i nusta nota genti,&.3spersia purpurae labes: Achabum vero regem quid impulit .ad Na
250쪽
oiadas religiosissimus,ae prudentissimus pontifeneum Athalia regis Achabi filia, ut regnum sibi per tyran-Bidem usurparet, regis Ochoxiae filios interfici iussisset. Ioam infantem,natu minimum seruauit. ει clam in spem imperij educauit, tum septennem produxit, interemptaq; Athalia,in paterno solio collocauit,regemq;inaugurauit. ae Ioas quidem quandiu in Ioiadae tutela, disciplinaquo fuit,religios c pie se gessit, sed hoc monitore destitutus multa commisit & impiε,& crudeliter. fuit in Ioiada sortitudo, qua patriam u tyrannide liberauit ; consilium, ac prudentia,qua puerum,& adolescentem regem instituit; religionis studium, quo di sanctissimum veri Numinis de-Iubrum Omauit, & superstitiosas Deorum aras, di fana euertit. seruandum autem curauit infantem regem in ipso domicilio templi, ut pietatem una cum lacte nutricis sageret. nec parua loiadae laus est, quod ambitione ductus non sit cum enim ob regiam quandam animi praestantia talis sit habitus, ut in Regum sepulchris condi meruerit; vivens tamen contentus pontificiis infulis non aspirauit
ad regias;munitus prisertim populari gratia,qua florebat; sed regis fiIium neci subtraxit,& sua inunxit manu, atque in throno constituit. Lycurgus hoc tempore Vivebat, cur Iuliis i 'ius in hoc genere fimillimum factum laudari soletinam curi 'frater Polydectes, qui Spartae regnabat,excessisset e vivis Uxore grauida relicta,cumque ipsi Lycurgo non modo ob SR 'genus regium, sed ob singularem sapientiam, S virtutes
imperatorias,omnes regnum uno consensu deserrent,non
solum renuit, sed statim ac infantulus in lucem est editus, eum in regali sede ignarum sui honoris, & vagientem collocavit,impositoque diademate regem appellari iussit, nomen insuper indidit Charilaum, hoc est populi gaudium, ad suam di communem gratulationem reserens alterius