Dissertatio medica inauguralis de phthisi pulmonum, et speciatim de diaeta, phthisicis maxime accommodata ...

51쪽

DE PHTHISI PULMONUM. 63

per plurimos dies utantur Infuso Colomb. vel Gentian. Lut. in quo adjicientur acidi Vit. Diluti guttas viginta pro dosi. Quod si vero jam adsint plurima symptomata phthiseos, confugiendum est ad omnia illa, de quibus sermo jam habitus.

FATENDUΜ est, nec medicina peritos latet, pectus interdum morbis gravissimis insestari, phthiseos haud parum indicia referenti-bUS, quamVis re Vera, Corpus infelici hoc morbo nequaquam tentatum fuerit. Nec dubitandum est quin ipsa phthisis saepe jungatur uni uel alteri ipsorum morborum, aegro duobus malis tunc laborante, diversa porro remedia postulantibus. Lubens Concedo vim morbi, vires medicamentorum fere nunC Semper superare, et in his eXemplis nullum vix auX- ilium ars medica suppeditat, nempe SUPPUratio febris hectica, sudores Colliquativi, morS

ipsa jam adstant.

52쪽

DISSERTATIO AIEDICA

AΤΤΑΜΕN prima indicatio in hoc luctuosissimo statu in accurato discrimine morborum Constat, et hoc solummodo adimpletur, Characteres omnes Verae phthiseos, neCnon symptomata morbi comitantis, diligenter perpendendo sed huc non referri solent illae affectiones quae gignuntur et proVeniunt eX una parte thorace videlicet) aliam in sui consortium trahente. Hic recensere licet scorbutum, luem Veneream, et rheumatismUm, acutum et Chronicum a8ii etiam sunt morbi, quos praetereo, minus frequentes scilicet, sed sub hoc capite, locum merito indigitantes.

DE ΡHTHISI SCOR BUTICA, NECNON EJUS CURATIONE.

SCORBUTUs pectus invadens a phthisi facillime distingui potest indiciis Sequentibus.1mo, Quia semper adsunt plurima indicia hujus morbi, quae, eodem tempore, totum corPUS

53쪽

tentant: sed interdum gingivae et halitus, saltem sub initio morbi, solummodo assiciuntur rillae tument et sanguinem saepe emittunt: hic foetet et brevis est. 2do, Si sorte sanguis detractus fuerit, superficiei ejus Cuticula coriacea non innatat: saepe dolent et rigent Surae, adsunt debilitas, cibi fastidium, languores et animi dejectiones, et profunde rubra eSturina. Stio, Magnum discrimen interest hanc febrem inter et febrem hecticam, nullis intermissionibus videlicet interpositis. so, Pul-Sus in scorbulo semper debilis: in phthisi celer et ContraCtus. 5to, Saepe adsunt maculae et ulcera faetida vel in corpore vel in eXtr initatibUS. PAUCA nunc de modo medendi. Remedia tonica promptissimum et esticacissimum

auxilium suppeditant ad debellandam plit lit- sin hanc symptomaticam. Acida vegetabilia

et mineralia, nec non alia mediCamenta, antiscorbutica dicta : aer Siccus, eXercitia, victus

ratio, sub initio eX regno Vegetabili electa :denique amara, et diaeta nutriens optime pro-

54쪽

derunt ad vires reficiendas et corpus ab limus oneris pondere omnino sublevandum. Praeia aerea autem se sistunt aliae indicationes. notatu dignae, de quibus nunC diCemus. Si adsint dolor pectoris et dyspnoea, quae saepe solent adstare, epispastica et linimenta stimulantia Sterno admoVenda sunt: si urgeant tussis et anXietas, et Si aeger noCtes insomnes ducat valde proderunt optata : si, in decursu morbi, eXpectoratio humorum viscidorum dissicile peragatur, ad remedia eXpectorantia ut Scillam Μaritimam, Gum. Ammon. IPeCRCU-anham, et similia Confugere debemus: denique si pulmones propter nimium sanguinis impetum laborant et doleant, Cucurbitulae sine ferro vel Cruentae inter Scapulas applicandae. ΡΗΤΗΙSIS Vera, aegro scorbulo laboranti, superveniens, et ad Ultimum gradum Pro-VeCta, per longum tempus, ut infeliciter Solet, vix medicinae auscultat, Tunc porro eXhibeas etiam aegro illa, ut longiore tempore ViVere possit, qui non admodum a

morbo amictus sit et debilitatus. Quin nec

55쪽

DE PHTHISI PULMONUM.

hoc exiguum beneficium est, robur aliquod aegro accommodare, ne quid deterius eXpe-

xiatur.

ΡHTHISIS SYPHILITICA, NECNON EJUS CURATI NE .

ΡΑUCA nunc dicere licet de phthisi alue Venerea proVeniente. EX sententiis ci Boerhavit ac Van Swieten virus hujus morbi pulmones aggredi potest: nec desunt alii eruditi viri qui etiam huic opinioni addicti sunt. Attamen in memoria tenere debemus medicos esse, haUd parum arte peritos qui asserunt pulmones a lue venerea nunquam amigi ΝΕΜΟ tamen negabit hanC luem inte dum sanare, Vigente adhuc phthisi pulmonum, ex quo Concludere POSsumus hunC morbum veIaliam causam agnoscere, Vel jamdudum in Suppurationem pr0Vectum esse, in quo casu dissi-

56쪽

cillimum est sententias dilucidare, et de morbi natura recte judicare. Noro equidem de Controversia medicorum loqui, sed facere non possum quin hic dicam ex mea eXperientia, ut quamVis lues Venerea non specialiter pulmones invadere POSSit, a me viSa fuisse omnia illa infausta symptomata quae phthisin Comitantur tempore qUo maCulae, Colore CUPrum referentes, per faciem et Corpus sparsae fuerunt, et dolores syphiliti ei aegrum CruciaverUnt QUOMODO, rogabo, Se gereret medicus,

si VoCatus esset ad aegrum jam syphili et phithisi vexatum P An abstineret Hydrargyriusu quia Vires sunt debiles, quia tussis et expectoratio vigentῖ Respondeo, Nullum nunc vix perfugium in medicina restare, et methodum palliativam, quum omnia ante praescripta VeI parum, vel nil profecerint, solummodo infeliciter elegi poSSe.

SIN autem phthisis non adhuc ad hunc gradum perVenerit, curatio incipienda est

57쪽

DE PHTHISI PULMONUM. 49 unctione mercuriali caute adhibita : verum

enimvero cavendum est ne nimis vires minuamUS : Semper Perpendenda sunt habitus aegri, SeX , aetaS, et temperamentum doceteXperientia, in aegro infirmo, Caute nos uti debere huic remedio herculeo: interim non desperandum eSt, quoniam, si rite adhibeatur Hydrargyrus, ad promoVendam curationem maXime proderit hoe remedium. NISI Conteretur syphilis, quae Spes est coercendi phthisin Θ Hic morbus fortasse paululum ingravescet ab irritatione Hydrargyri, sed melius profecto erit haec incommoda negligere, quam Sanationem protrahere, nempe virus syphiliticus, Vel sympathice, vel speCi- aliter irritationem Constantem in pulmonibus inducat. Sed peritiores judicenti an recte opinor, de adhibitione Hydraergyri. Operae pretium nunc est pauCis designare adjuvantia. Si tussis viget, imponendum est pectori epis- pasticum, nec minus si inquietus sit aeger, proderunt optata: diaeta nutriens etiam adhibenda ut facilius vires sustineantur. Nec non eX USusunt enemata ad alVum, si opus sit, leviter sol-

58쪽

DISSERTATIO MEDICA

vendam: num balnea tepida, nunc pect ratia.

DE PHTHISI RHEUMATICA NECNON EJUS CURATIONE.

ΜORBI, articulos majores, InfeStantes, saepe viscera aggrediuntur, et prae caeteris pulmones. Interdum subito OCCidunt, nun Cin asthma, nunc in phthiSin abeunt. Nullum temperamentum, Omnino ab eorum impetu, fortasse liberum, quamvis vix dubitare liceat quin debiles, quorum organa delicatiora et teneriora sunt, Saepissime salutentur haC metastasi pernicioSa. CLARE patet methodus medendi in hac nova allectione. Si incipiat a Signis pyreXiae. dolore acuto Sterni, dyspnoea et symptomu tis illis pneumoniam referentibuS, SeCanda est Vena quam primum, Ot Si opus Sit, id repetendum. Vigente febre cum pulsu tenSo, vibrante, et plethora Vasorum Pulmonum Sa-

59쪽

DE PHTHISI PULMONUM.

tis evidente, optimum auxilium nobis suppeditat Venae Sectio. Quo citius, uti haud absque ratione divinare licet, ineunte noVO morbo, Vel potius noVa assectione, minus fuerit sanguis eo major erit SpeS Curationem acceleratum iri. Si ad usum cucurbitularum Cruentarum veniamus, et si sudorifica post alias pugnas Cruentas adhibeantur, facilius promovebitur functio cutis. In hoc morbo indicatio secunda diaphoresin eXCitando adimplattar, nempe prorumpente Sudore, Calor auctus aufertur, et spasmi solvuntur. Huic inserviunt usui acetis ammoniae, pulU. ipe cacuantiae et

opii, infus. fior. sambuci, arctii lappae, diluentia, pediluvia, Zcc. Sub initio morbi, quamvis fortasse dentur eXCeptiones, regimen antiphlogisticum et medicamenta quae Sudores eliciunt aptissime Conveniunt Caeterum in

decursu ejus, quum dolores rheumatici dispa ruerint, quum respiratio distici lis et tussis quieverint, denique Cum febris eVanuerit, tunc tuto et haud eXiguo commodo diaeta nutriens, et medicamenta amara adhiberi possunt. ViX neceSse est, ut dicam remediis Ionicis non solummodo fidendum esse: sed

60쪽

DISSERTATIO MEDICA

balnea tepida, optata, friCtiones etiam meruo hic recensenda ad debellandas inquietudines ediversis Causis proVenientes. Ss podagra sedem Suam habeat in hoc organo Confugere debemus, ut docet CL Cullen, ad narcotica, episPastica, et antiSpaSm dica.

HIC recensenda sunt illa mala in quibus sputa flaVa, tussis, et dolor pectoris manifeste existunt. HaeC Symplomata quum appar ant, praesertim si adsit diathesis antea dicta. nullum relinquunt locum dubitandi quibusdam, quin Vere in eo ipso Consistat ipse, de quo loquimur, molestisSimus omnium morbus.

NON, inquam, Oportet ΠΟS Contemnere et pro nihilo habere, hanc Conditionem Corporis,

sed, ni fallor, in ea jam insunt solummodo dispositiones graves ad phthisin, vel potius adest nil nisi irritatio sympathetica pulmonum, e;