De curandis hominum morbis, epitome praelectionibus academicis dicata

21쪽

vatio , aut amissae recuperatio sanitatis non merito exspectaretur. Ac primum quidem, sicut nobilissimum Medicinae objectum , sic et faciliorem ossicii partem offerret, nisi per ipsam

hominum incuriam, et voluptatum, pathema tum qire animi tyranni lem, pars maxima curae impediretur. Nec tamen Vel causaς morborum omnes a civibus avertere possibile est nec Me

dicis datur, Principum in fugandis populorum

miseriis, ac evitabilium morborum causis nU-gligentiam ubique supplere. Praesentem jam

morbum couritio aeque, ac auxilio curamus inter quae, primum, aegrotantes, qua ratione in morbis vivendi m s: t, ita docet, ut ad graviores etiam ex istis felicitate magna tollendos persaepe sum ciat. Vis etenim magna in cor pore tum animali, tum et jam vegetabili latet qua ipsa natura vulneribus prospicit, vel separatas ab invicem partes adglutinat, vel amissas restituit, illapsa peregrina involvit, obd cii, expellit . Frgo vel nihil agendo non raro mor bos curamus; nec ati xilio indigemuς, nisi cum nimiaS naturae vires zzmpetrare, aut colla erigere, aut demum aberrarites ad sinem ih. 2.

22쪽

Suum reducere, oportuerit. Quod si vero hace ipsa requiri videantur in quo certe maior Medentis prudentia haeret ): tunc fere ad quatuor, pro necessitate, recurrendum erit subsidia: vel enim diaeta, vel pharmacis , vel manu, ac instrumentis , vel demum morali succur-Su aegrotantibus operam praestamus . Sic solo interdum mutato victu, saluti quam optime consulimus amissae; sic prudenti pathematum directione, non paucorum morborum radices rerscindimus, sorentque plura ex soli cito mentis . xegimine, si, quam caeteris industriam remediis, hanc animi studio humani impenderemus,

exspectanda.

Qui morborum pericula aufugit, hic statu morbum inter, et salutem medio, languet, et Medentis certe consiliis, et auxilio reconvalescens indiget. Multi quidem vel in ipso portunaufragium patiuntur, et vix pauciores , qui morborum fines, quam qui initia spreverint, tum propria, tum Medicorum frequentius culpa, interimuntur. Rena Scens hoc tempore ciborum appetitus, et major mentis irritabilitas, tum illud, quod acutae quam plures, conamine

23쪽

naturae non uno, sed repetito, ac pur Sat m 'gnam reconvalescentiae partem continuato ter minentur, ad recidivas, aliosque, primo P jo . res , morbos communissimam occasionem lar' bgiuntur. Idem vero principium, quo l expellendae in morbis causae invigilat; in rc convalescentibus ad resarcienda naturae damna Occupatur, et nunc directione indiget; nu .ic erigi, nunc vero moderari contendit; nec una est aetagrotantibus; sed , pro exant lati vix morbi di

versitate , alia , et diversa re convalescentia , qUae ipsa mirandum, nec Medicis intellectum Sali Ν, naturae opus constiti it . Atqui haec singula scientiae, quam pro fit: mur, vastitatem, ac difficultates abunde manifestant. Duo vero Sunt, quibus h. ag SU peramus, subsidia: regularum scilicet, quae artem diri gunt, Scientia, Vel rario medendi; et iaciendo'rum ex factis similibus dii tacidatio, sive exporientia. Prima, quae circa morbos singi los iumco uo ceu os , tum curan os versatur, Therape Gipecialis vocatur; alteram, freqzens aegrotan tium, non sim picet aspectus, sed attenta Ob rvatio, rectumve de singulis judicium, con'

24쪽

ciliant: quod Clinicum, sive rerum ad aegro tantium lectulos contingentium, scientia practica, appellatur. Nec ratio sola, nec experientia, hac ipςa destituta, tam arduo in opere sufficiunt. Illa quidem, perpaucis Medicinam morbis assi navit; haec vero non fido semper, in an alogia , duce dirigitur. Alia vero ratio in rebus medicis vel sola m qntis prolicitur ac uite; alia, quae experientiae silia est, et ex totidem corollariis , a fideli observationum alienarum congerie deductis, systema offert, ex quo, ad morbos necdum conspectos, consilium petimus. Prima quidem hypothesium, ac errorum fertilissimam genitricem constituit; altera

solidissimum Theoriae, ac fere unicum, cui sides haberi queat, fundamentum largitur. Hac Theoria, ct cognitionum pathologicarum, ac therapeulicarum summa instructi, Oblatos nobis morbos dii noscere, judicare, ac demum curare, vel saltem lenire , intendimus . Ac primum quidem, praestamus mente in cauosus, inque symptomata morbi attenta . Causarum quidem non ubique tam evidens natura

observatur; ac interdum, earundem ignari, nou

25쪽

minus in emi Arientium , ς corbuli exemplo in

morbi m curamus. bed magna ce tu ex illarum recta consideratione petuntur auxilia, et cos alia Epidemicae constitutionis natura, illius

saepius defectum supplebit . Morborum iudicium , sive diagnosi , eg sympio matum simili-iudine, at i discrepantia cum noto alterius mor-hi charactere, eruitur, totiusque artis basin omnino constituit. Indicium de morbo, respemctu ad ipsius exitum , aut finem desumpto , formatum, pro Nosis appellatur; ex qua, sicut melioria curationis mom nta Saepius pendent , ic Medentis perspicacia , et prudentia quam

maxime elucescunt.

Alii vero mo ibi non id to satis, alii in in tegrum curari non possunt, ac palliativam potius sibi ianethodum expostulant. Haec ipsa in thodus ad sympto mala curabilis alias morbi interdum extendi debet, quotiescunq e nempe ferocia illorum pericula minatur, q or m causa per curam radicalem tarn cito auferri nequit. Haec ipsa obtinetur alienta naturae Viritim con Sideratione, har mque prudenti m de ratio Π quibus nempe ora odi tum exs ec statis ,

26쪽

tum actitae fundamenta potissime circumscribuntur. Causarum abistito princeps in medendo punctum constituit , eaque sola amissam functionum libertatem restituimus; sed saepius aut ignotae, aut conamine tanto majores, infringi magis, quam e corpore Sese expelli, Pa iiuntur Est vero, ut in motu sanissimi corpori S , sic et in aegrotante hominis machina, sublimis quidam, et sacer ordo: quo natura vel in salutis restituendae opere procedit, vel a Vimorbi obruitur ipsa. Non tam complicatu S quidem hic ordo, quam morborum aspectu S, Vide tur: sed exceptis tamen illis, qui, ut planiae, certo propagantur seminio, et eundem in quo-Vi S corpore morbum iterum producunt; inter alias aegritudines tantus quidem non obSerVatur ordo , ut in illarum ordinatione syStemat seca, quasi in botanicis, Linnaeana gaudere felicitate liceat. Interim non inutilis Nosologorum labor est. Scientiam quidem vix augent Corundem systemata, sed longe faciliorem reddunt; indicem morborum accuratiorem, et pra cticis Medicis pernecessarium Sistunt; in prae

27쪽

cipua , Vel character istica symptomata attentiores hos reddunt ; paucissimis paginis seculorum labores certo ordine collocatos complectuntur; nomina certa rebus certis impertiuntur; linguam medicam a polo ad polum diversissimis genti bus pii spicuam reddunt a cujus iam longo neglectu , et confusione vere babylonica, magna inter laborantes exorta est discordia, et vocum

magna obscuritas.

Nos quidem in ordinandis morborum familii

dispositionem, quae minus imperfecta , nobis saltem, videtur, arripimus; primumque in hac ipsa locum febribui , quae essentiales , nec syna promaticae sunt, concedimus . Quem vero cum caeteris ordinem insequamur, ex absoluti quon- dam operis elencho comparebit

29쪽

CURANDIS FEBRIBUS