Synopsis theologiæ dogmaticæ quam in suo seminario tradit et evolvit Jeremias Bonomelli

2쪽

QUAM IN SUO SEMINARIO TRADIT ET EVOLVIT

4쪽

'RAEFATIO- Dei providentia factum est, ut quod soniper in votis habiti et nescio quo arcano instinctu vehementer optaUi, modo obtinuerim. Opitabam ego, Clerici dilecti33imi, eam amplaeti viendi rationem, qua et animarum cura, et munu3 saeras disciplinas docendia uitaque plane comunis motarentur: quod jamdiu viae sperare poteram, Deo imbenicinissime disponente, consecutum erae me strutulor. Ecce, dilecti33imi, υobiscum υersor, quotidie υοδ υ ideo, υos alloqui et pro viribus theolasticis disciplinis vos

imbuere poraum, et unus propemodum e vratro Numero, inter vos juvenes reisum cere me inutio. Cum υero animo plu3 semel mecum ipSe redula reputarem, quo pαoto dogmaticis potissimum disciplinis Nobis tradendis operam utilius navarem, Nisum ratmihi, non nihil emolumenti capi posse, Si quin Nobis

scriberi lunt, typia edidissem. Hae enim ratione non 3olum temporis Merum, verum etiam et laboris inim nutionem, accuratio rem plenioremque doctrinoe evolutio

5쪽

elissimi, hunc theolostiae do9maticae x opsin, non minus mole, quam pondere, dicendique ratione nimis tenuem, parvique momensi υiris rerum theologicarum peritis, merito videri porae, ut ea typia e uigetur. Namque hoeomea evolutio et reoelata' doctrinoe eaepolitio perαnguatis limitibua nee se est contineatur et coarctetur: poti α sidei cupita et viae quoedum cαtholica' doctrinsec Sectaria graviora proferum, eaque paucis probulioni a communire curabo. Nihilominua, rem undequaque inutilem me fecisse non arbitrabor, si dogmata omniauccurate, perspicue et ad pro scriptum Catholiem Romanu' Fidei omnino eae tu vobis et dioeceseos Sacerdo- έibua, promerum poerochia, prop03uerim. Et αliud quoque non paroum emolumentum hac synopSi con3ecuturume e consido, εἰ, dum occasione, theolassise puri es fontes necnon probama auctores et theologos, quos c Sulere poteritis, memoravero υθι quomodocum7ue indicavero. Duobua vel tribus libellis, ni fallor, uniersum dogmα-tieam theologiam per Stringere 3tudebo, eΩΙque prae manibus atque oculis tamquam catholium sidei tesser- hα-bent , quar Sunt minu9 rectu, minuS Uera, minuS certa, minus catholica facile Moernere utque respuere poteritis.

Modo truetutiones de Deo Uno et Trino, de Deo Creunte, de Angelis, de homine, de primi hominis 3tatu,

de ordine super naturali, de angelorum elevatisne et lupSu, deque ori9inali peceato, typis committo: ceteras υero tractation , si Deo placuerit, in p93lerum traditurua. Tandem volo ut solutis, plura eae iis quin typis

euulsio, quwque Ore e licare et evolυere mihi cura erit, mea nori esse: m Gima eae parte ea α υiris Getissimis

6쪽

didici, et quandoque ip3is3imis eorum verbis promam, quos magistros me uisuisse jussiter stloriabor. meo praemonenda Gistimavi, ne quis putaret, me non mea tamquam mea fidenter proferre. Dominus Deus scientiarum det Vobis, dilectissimi, spiritum intellissentim et sapientiae, ne tot temporis turbationibw3 rerumque vicissitudinibus abrepti, doctrinis variis et peregrinis Odueamini. Valete, filii.

') Thoologiae dogmaticae magistros habui clomontem SohPadori. qui primum Romae, deinde Vindobonae docuit: et Carolum PaSSaglia, quem nominaro doloo, utpote qui a veritatis tramite miserrime donexerit.

7쪽

TuΕ0Loci Au universam, ut admonet Dionysius Pelaxius stom. l Proteg. cap. l IV.) in duas partes dividere possumus; quarum prior est de iis, quae proprie ad Deum Spectant, ejusque naturam atque persectioneS; et haec est minus trita theologiae notio, quamvis, insita Spectata v0eabuli potestate, sit magis propria. Altera vero magis trita theologiae significatio talius patet, et ea quoque complectitur, quae Deus libere segit, sive ut auctor naturae, Si Ve ut auctor gratiae et Sanctificationis. Prior illa significatio est admodum familiaris graecis Patribus, ut Basilio sepis. t 4 , Cyr. Αlex. in Jo. i. I l.), Ephrastin sep coni. Eutich.) et Nagiangen0. orat. 38 , qui haec scribit Hactenus de Deo disputatum sit, quod ad praesens spectat. Nihil enim his plura attinet dicere: quoniam non de divinitate propositum est modo agere, sed de incarnatione - . Quibus verbis Sacer Doctor satis aperto indicat, theolostim V0cabulum usurpari Stricii ori sensu, disputationemque significare, quae de Deo divinisque pr0prietatibus agit. Cum autem mus obtinuerit usurpandi v0cabulum

8쪽

cedemus. Disserentes de Deo nonnulla prae oeulis habero debemus, quae Patres Summopere commendarunt. Et in primis nos hortantur, ne in divinis rebus perscrutandis nimia euriositate modum excedamus; Non enim

omnia, ait Basilius sti0m. 39), lingua sunt pro serenda, ne mens oculi instar totum s0lem intueri volens, lumen etiam illud amittati quod jam habuit , . Et Esychius subdit : Ut non propius ad ignem accedit, qui calefit, ita qui de Deo disputat . Quas imagines a Platone sortassis depromptas et Hilarius Pictaviensis et

Nagiangenus uSurparunt.

Unde sapientia plenum est Nagiangeni consilium, vel potius praeeeptum sorat. 26), qui laudibus esseri Qui do Deo moderato loquitur, ita ut quaedam etari noverit, quaedam Iiremere et retinere, quorundam etiam inscitiam lateri. - . Unde Patres Cyr. Hier. cath. ερt Λlex. in diat. de Trinitate etc.). dicunt, nihil de rebus divinis asserendum, nisi quod Scripturae Sagrae tradunt, prouti sei licet ab Eeclesia explicantur; adeo ipsis cordicrat, ne res divinae Solius humanae rationis arbitrio relinqueretitur et ita perverterentur. - Gregorius autem theologus praeclares exhibet normas ab iis Servandas,

qui theologicis disciplinis operam navant. Ii tantum, sic illo, do rebus divinis disputare possunt, qui cujuSVis

maculae vel cupididatis sint expertes, vel saltem conantur so sanctos Deo exhibere. Nequo omnia omnibus dicere debemus, sed quae nobis, iisque quibus loquimur,c0ngrua sunt. orat. 29).Νeque tandem e mente excidere debet, quod majores nostri passim inculcant, nempe theologiam non Sinium pertinere ad intellectum, verum etiam ad voluntatem

9쪽

referri, atque ad eam corde puro et conscientia non ficta aecedendum. Theologica enim d0gmata, si Basilium audiamus ep. 44s), ejusmodi sunt, de quibus

loquentes saepe et audientes acquirimus habitum quemdam tenacit0r inhae entem divinorum decretorum. Et

quid hac voluptate jucundius P exclamat Hieronymus epis. bb) ' Qui cibi, quae mella . jucundiora, quam

Dei scire prudentiam, in ejus abdita intrare, sensum creatoris inspicere' i Quapropter apud Veteres, Clementem Alexandrinum et vulgatum Di 0nysium, verus gnosticus Vel 3apiens Vel theologus ille est, qui caetpros illuminare queat, aeti0nuet opere perlaetus sit, Deoque simillimus. - Nam d0 et Aug. de Trinitate i. s.) nonnisi purgatissimis mentis oculis cernitur, quia humanae mentis agies in tam excellenti terra non sigitur nisi per justitiam fidei nutrita vegetetur. -- Cum enim, subjungit Chrysostomus h0m. 2 ' in haebreos), ubique religi0sa mente opus Sit, tum Vero potissimum cum de Deo aliquid loquimur, aut audimus iram Impuris enim rem puram attingere fortassis ne tutum quidem est, quemadm0dum solis radios intueri; -- quae est comparatio a Patribus frequentata, ut videre est apud Naziamenum, Theodoretum, et Cyrillum Alexandrinum. Universam de Deo tractati0nem sequentibus capitibus dividemus. Caput s. De existentia Dei. 2. De ratione cognoscendi Deum. 3. De ejus essentia. 6. De ejus ai- tribulis, quae negantia appellantur. 5. De attributis, quae dicuntur alentia. 6. De ejusdem scientia atque voluntate. 7. De providentia. 8. Do praedestinali0ne.

10쪽

Νon ret cur adm0neamus, non omnia, quae de Deo

dici possunt et a philosophis et theol0gis disseruntur,

nos prolaturos esse; Siquidem ingens nimis et propemodum infinitus esset lab0r: ea tantum dicemuS, quae necessaria Suni, quaeque a Sacerd0le citra culpam ignorari nequeunt.

Thesis. I. R Probationes existentiae Dei ex pr0priis theologiae sentibus absque ullo vitio logico peti possunt. Schola universa post. S. Thomam Summ. l. i. q. 2. vl. 2. ad i.) Dei existentiam inter praeambula ad si- dei artigulos recensuit: existentia enim Dei praerequiritur ut sundamentum t0tius theologicae Seientiae, et S0lo naturalis rationis lumine ostendi p0test. Re Sane vera: proprium theologiae objectum est Dei revelatio: si igitur existentia Dei theologicae scientiae non praesupponeretur, theol0gia nulla foret: quo enim pacto theologus doglrinas a Deo revelatas ostenderet, illustraret, vel tueri posset, nisi Deus iste revelans vere existens praesup-90neretur 'Quare Dei existentia merito inter praeambula fidei as. Thoma caeterisque theologis collocatur, et praeSupponitur sicut gratia proraupponit nuturam, et ut perfectio perfectibila. S. Thom. l. c.). Ex qua doetrina colligimus, Dei existentiam solius rationis humanae viribus absque supernaturali revelati0no demonstrari 908Se, quod traditionalislue negant: sed hic de tradi -