장음표시 사용
31쪽
sed de duplici principio aequali ne verbum quidem
eSse poteSt. Olii'. IV.' Si unus tantum esset Deus summus bonus et omnip0tens, malum morale non haberetur; atqui:
REsp. Si malum a Deo tanquam a caussa emetente proficisceretur C. Si a creaturis, Permittente Deo, repetatur, N. Opp. V.' Deus ut bonus et omnipotens malum quodcumque expellere potest et debet. Rinp. Potest C. Debet N. Plures esse 90Ssunt cauSSae, ob quas Deus malum permittit etc. Opp. VI.' Sicut bonus essectus bonam causam supp0nit, ita malus malam. Ergo RESP. N. paritatem. Bonus essectus supponit caussam bonam C. malus malam in se N. malam desectu qu0dam C. - Nam malum non est quid vere positive existens, sed est boni delaetus, set idcirco non requiritur causa positiVa.
Tu s. X.' Cum infinita Dei persectione nexa est persectissima Dei simplieitas: quapropter in Deo nulla est prorsus aut phialaa aut metaphisica compositio, et ipsareulis distinctio, qua personae divinae opp0nuntur, Dei
Simplicitatem n0n tollit, cum omnes simul, et earUm unaquaeque Sint una essentia simplieissima, non eSSentiae parteS. Diuitiaco by Corale
32쪽
D. I. R P. In De0 aliae sunt proprietates absolume et aliae relatisae: hic de ab3olutis tantuin disserimus. Proprietates seu attributa absolum bifariam distingui solent, sciliget ne ritia et αθirmantia: hic agemus denegantibu3.Νegantia attributa plura sunt, et in primis oggurrit simplicitas, qua immediate omnem comp0sitionem in Deo negamus, mediate vero omnimodam simplicitatem assimamus. Compositio multiplex esse potest. Dicitur phisica, si partibus diversis, substantia et sorma exurgat: metaphisica, si ex p0tentia et actu etc. coalescat: limica, si ex genere et disserentia c0nstet. Cons. Thom. l. t. q. 3. ' praeSertim art. 2. 5. 6. etc.)Dei simplieitatem aliter atque aliter negarunt idololatrae, pantheistae omnes, Sansimoniani. Gilbertus Porretanus, Greci Palamitae, Ab. Ioachim etc.
Persectissimam Dei simplicitatem biblicis oraeulis
adstruimus. Deus dicitur absolute et simpliciter spiritus: ergo materiae et formae exp0rs esse debet. CL Isaiam 40. V. 48. Sap. l. V. 5, 6. c. 7, V. 23 etc. et nominatim Corinth. 2. μ 3.' V. 47. - Dominus autem spirituS est , et Joann. 4.' V. 24. - Spiritus est Deus; et e0S, qui adorant eum, in spiritu et veritate oportet adorare . I X quo loco apertissime ideae corporis idea spiritus opp0nitur: putabat enim mulier samaritana, Deum Hl40 tantum loco adorari posse: Christus autem docet, omni loco adorari posse, et causam subdens, ait Spiritus est Deus - ac si diceret, loco et spatio neque distenditur, neque Coarctatur.
Praeterea Deus in scripturis modo diserte, modo aequi pollentibus verbis dicitur Immensus, omni praesens
33쪽
etc. : haec autem attributa postulant, ut Deus non corpus, Sed Spiritus credatur. Ita Deus abstracte et aimpliciter appellatur sapientia, b0nitas, Veritas, justitia ete. , quae attributa substantiam spiritalem et simplicissimam indicant atque praedicant. Hanc veritatem tradunt Patres. 0rigines Periarchon lib. s. c. 4.' - Non ergo aut corpus aliquod aut in corpore putandus est Deus: sed intellectualis natura et simplex, nihil omnino in se adjunctionis admittens . ut sit ex omni parte monω, et totus mens ete. - Ambrosius de Fid. lib. l. c. 7.' Deus naturae simplieis eSt n0n conjungiae atque compositae, cui nihil aecedat. Sie Fulgentius de sid ad Petr. c. 3. ' Nagiangenus or. 34. ipsique philosophi elnici, ut Plato, Plotinus ap. Petav. lib. 2.' etc. Dei simplicitas rursus evinci potest ex Dei excellentia, quand0quidem 3impleae composit0 l0nge praestantius esse constet. Sic arguit Bernardus de Cons. lib. 5. c. 7.'Εvincitur ex Dei aeternitate, aeternum enim unum esse debet; jam vero primum, c0mpositum esse nequit: namque duo vel tria illa precederent, quibus e0mponeretur. Sio Ambrosius in Symb. e. 4.' Evincitur ex pulcherrima definitione Dei, quam exibet Anselmus iram Deus est quo nihil melius aut majus cogitari potest qu0d partibus constat, qu0d actu vel potentia etc. c0aleScit, n0n eSt melius, ut ex se patet, ergo eic. Denique evincitur ex eo quod Deus est a se, sibique susticit: Si Deus comp0situs esset, iis indigeret, quibus componetur, sti idcirco non esset sibi sussiciens. Cyrillus Alexandrinus dial. I.' de Trin. Alia plura argumenta viderip0sSunt apud philos0hos; et S. Th0mam loc. cit. et contra Gsentes lib. I. ' c. 18 ele.
34쪽
Iloe dogma definivit Laterandum e. Firmi. - Una essentia, Substantia seu natura simplex omnino - In Deo igitur nulla est c0rporis, vel generis, Vel Speciei, vel actus, vel 90tentiae, substantiae, Vel s0rmae, vel aeei dentis compositio. - Deus ait Bernardus l0e. cit.) enim unuS, n0n unitus est, non partibus conflat . ut
Orpus, non assectibus distat, ut anima, non sermis substat, ut omne quod laetum est Dens est t0liis sibi. semper idem, totus intellectus, totus actus. nihil in se habet, nisi se , . Difficultates. quae peti s0lent ex divinis Seripturis, quae Deo tribuunt oeulos, manus, etc., p0enilentiam, dolorem ete. facile solvuntur: haec enim metaphorice dicuntur, non proprie. Quod Vero allinet ad ill0s Patres, qui Deum dixerunt corpus, ut Melito Sardensis, Tertullianus etc. resp0ndemus: paucissimi sunt, et fortassis nomine corporis intelligebant substantiam vere existentem.
D. 2.μ' p. In D0o quaelibet compositio neganda est: at quo pacto persectissima Des simplicitas cum trinitate personarum componi p0terit ' Comunis est Patrum theologorumque responsio: Deus Trinitas e0mpositus non est . quoniam unica est substantia in tribus pei sonis. quae substantia nullam partitionem patitur sed tota est in totis et in unaquaque tota. Secundum personarum proprietatem, inquit Basilius de Sp. S., unus et unus PSt:
at secundum naturae comunitatem unum sunt ambo.
Neque enim Trinitatis tertia pars et unus, nec major pars De0 quam unus, est ibi, nec majus aliquid sunt omneS Singuli, quam singuli. ut egregie disputat Augu stinus contra Maximinum lib. I. ' e. l0.
35쪽
4 cxpio 0ΠΑnTΓΜ - DE DIVINIS ΛTTRIBUTIS, ETC. Rst sane vera; substantia et persona res una Sunt,
non iluae, neque alia est distinctio quam mentis. Nulla igitur haberi potest in Deo compositi0, cum nihil varium aut diversum inveniatur; distinguuntur quidem proprietates pers ales, sed n0n sunt essentiae partes, adeo tuo constari non p0SSunt. Denique animadvertendum est, singulas divinas pei Sonas lotam eamdemque possidere substantiam, cum omnibus suis proprietatibus: eum igitur uni quique nihil desit, nulla concipi potest e0mpositio. Haec veritas illustrari p0test comparatione animae, quae licet intellectu. V0luntate etc. praedita sit, partibus lamen omnino caret. Tantum abest, ut distinctio persunarum, Dei simplieitatem evertat, ut stam potius, si ita loqui las est, augeat. Hoe docuerunt Athanasius, Damaseenus et alii apud Petav. lib. 2.' c. 6.0)Tities. XI. Proposito multiplici distinctionis genere in scholis recepto, assirmamus t.' Inter Deum ejusque altribula, et inter ipsa attributa nullam esse realem distinctionem 2.' Admitti d0bere cum patribus certantibus contra Anomae0s distinctionem cogitationis. χατα επινοιαν: unde omnia, quae de Deo praedicantur n0mina, non Sunt Syn0nima, cum singulis altributis distinctae respondeant n0tioneS. D. l. p. Cum de divinitatu loquimur plures ob ocul0s haberi debent distinctiones I.' distinelio quis dicitur reulis, et in ipsa re existit. 2.' distinctio cogitationis, qua rem mente tantum distinguimus, quaeque duplex
esSe potest: una Vocatur rati0nis ratiocinantis, et in re nullum habet sundamentum. altera rationis ratiocinulae,
et in 0bjectu aliqu0d habet sundamentum. filias disi in-
36쪽
tiones potius ad exercenda quam illustranda ingenia invectas seponimus. Frassen, Scotus Accad. traei. I.')D. 2. p. Inter Deum et ejus attributa nulla est realis distinctio, qu0d asserere ausi sunt Gilbertus Purretanus et Palamitae. Sane: semel eoncessa reali distinetione inter substantiam divinam et attributa, aetum esset de Dot simplicitate: haberetur enim in Deo aliquid varium set diversum , et substantia divideretur, ait Xyssenus. quod absurdum est. Rursus: si natura divina a proprietalibus realiter disserret, jam n0n amplius dici p0sset bonus, sapiens, sanetus et . quoniam aliud esset natura, et aliud bonitas,
sapiuntia, sanctitas Basil. Ep. 34lin. Ad rem praeclare
Ioannes Damascenus de Fid. l. I. e. 42. - Si increvium, ingenitum, inc0rp0reum, immortale, sempiternum.
b0num . et alia digamus esse substantiales sidest reales) disserentias Dei, tot ille rebus evnslatus simplex
Praeterea Patres appellant Trinitatem unum Deum, unam dominationem, inerealam naturam Basil. Epipli. . Deum b0nitatem et sapientiam vocant, itemque de Singulis Trinitatis personis: perspicuum est igitur attribula et personas et substantiam vicissim commutari, quod
fieri non posset si distinetio i statis intercederet. Unde Augustinus Epist0la 22 . - Tene inconcussa fide Patrem et Filium et Spiritum Sanetum, esse Trinitatem, unum Deum, n0n quod Sit e0rum c0mmunis quasi quarta divinitas, sed quod sit ipsa inessabilis et inseparabilis Trinitas i . Quaelibet igitur persona divina, quodlibet attribulum. realiter est ipsa substantia divina, ut ostendit S. Bernardus contra Gilbertum. InSuper. Si
37쪽
realis datur distinelio inl0r substantiam ole. et attributa, liaste attribula usti sunt alia substantia, vel aecidentia; neutrum autem concedi poteSt, ergo etc. I . a. δ' p. Etsi Deus simplicissimus sit, omnisque e0mposili 0nis expers, tamen quia unica sua essentia quidquid persectionis est eontinet. scribit Petavius, et mens nostra ob suam imbecillitatem tam immensam et instillam variolatoni uno actu apprehendere non p0ssit, necesse est, ut D0um saepius c0gilando repetat, et minutatim, quae in Deo insunt, discurrat, tamque e0n- .eipiat essentiam Dei, diisque b0nilatsem distinetis notionibus. Haec vero distinctio inter essentiam ut attribula Dei, non est in ipsa Dei natura, sed in humana cogi latione : at n0mina et n0li 0uos, quas coneipimus in Deo qu0cumque carentne sundamento, et inter se permiscuntur ol confunduntur' Nequaquam. Infinita enim natura adeo saecunda et perlaeta est, ut, una in Seremanente, singulis distinetisque notionibus n0stris resp0ndeat; et pr0bamus: Sacrae Litterae et majores nostri variis n0minibus variisque attributis Deum exhibent et idcirco varias de Deo n0liones n0bis ingerere volunt, ne dicamus Verbis ludere: porro realis distinetio proscribitur, ut effecimus; ergo admittenda distinetio mentis vel cogitali 0nis. Qui ridiculum non est si quis procreandi vim ipsam esse dicat essentiam' etc. Basilius) -. Non sunt igitur hac notiones c0nfundendae, ut assirmabant Eunomiani, sed seeundum rati0nem distinguendae. Sublata distinctione cogitationis inter personas et eS- Sentiam , Trinitatis dogma negaretur: ergo rursus hameogilationis dis linelio confirmatur
38쪽
ΙIanc veritatem inter patres Basilius, inter the0l0gus S. Th0mas prae caeteris illustrarunt. s.' l .R' q. XII l.
a. IV. Intellectus ii ter cum e0gnoscat Deum ex eruaturis seruiat ad intelligendum Deum e0nceptiones pr090rti0natas persectionibus procedentibus a Deo in creaturas: quae quidem persecti0nes in Deo praeexistunt unite et stupliciter, in creaturis vero recipiuntur diuise et multiplieiter . . . et ideo n0mina Deo attributa, licet significent unam rem, tamen quia significant eam sub rati0nibus multis et diversis, non sunt synonima. Patet igitur omnia attributa tu Deo summa unitatu contineri: sed quod in Deo est summu unum, Singulis humanae mentis c0nc0ptionibus ita resp0ndet, ut noli 0nes ipsae una in altera involvi nequeant , sed distinctae permaneant, et iii ipsa divina essentia suum habeant sundamentum
Neque illud omni illendum in hae salis dissicili disquisitione , non modo cogitatione distingui attribum abessentia, et attributa inter Se et personas ub essentia, sed maiorem etiam dari distincti0nem inter perS0nas et essentiam quam inter uitribum et eraentium. Vid. Thum. in Sent. l. 2. d. ll. q. I.' ac 3. Petav. lib. l. cc. 9.
TuΕs. XII.' Sanctarum Litterarum testimoniis, Patrum audiritate, certaque ratioue Dei immutabilitas dem0nstratur. D. 1δ' p. Mutatio pr0prie significat transitum ab uno ad alterum statum, sive id c0ntingat qu0ad subStantiam, sive quoad formam, accidentia, Vel logum, Vel tempus. Immutabilitas e c0ntra significat omnisnudam aequalitatem, ita ut res semper eadem e0demque modo, qu0cus qΠ0, Sub respectu, exiStal.
39쪽
Hujusmodi immutabilitatem Deo simpliciter tribuunt divina eloquia. lae. t XVII. Apud quem Deum) n0n
est transmutatio, nee vicissitudinis obumbratio α- Psalm.l0l. 2 J. Tu autem idem ipse es et anni tui non deficient. Malachia II l. 6. Ego Dominus et non mut0r. CL N. XXIII: l9. Sap. VII.' 27. Isa. XLVI. etc. Aliis, aliisque scripturarum oraculis disertissime Deus dieitur absolute immutabilis, nullique vel loci vel substantiae, vel temporis vel cogitali0nis mutationi obn0xiuS. Est itaque, sic Augustinus, bonum solum, simplex et 0b hoc
solum ineommutabile quod est Deus. Civit Dei l. XI e. X)Et Arnubius lib., 7 Divinitas immutabilis perseverat nihil in se ex accidente aliquid recipit, h0o est enim hodie quod semper suit - Vide etiam Cyrillum Alexandrinum
in Ioanne. lib. 4 Novatianum de Trin, c. IV. Damascenum et Nicenam byu0dum in definitione contra Arium etc. Caeterum hoc doctrinae caput etiam sola rati0ne eVidentissime dem0nstratur. Etenim Deus est prima Sub- Stantia, adeoque totus actus, absque ulla potentiae permixti 0ne, quia polentia est actu posterior: Deus igitur qui est prima substantia semperque purissimuS actus, immutabilis esse debet. S. Th. l. t. q. IX a l.)Adde: vel Deus in melius, vel in deterius mutaretur; n0n potest mutari in melius, quia nil ipso melius; neque in deterius, quia, ait Eusebius Caesariensis, nemo se deteriorem sponte sagit.
Ille qui est o ων n0n mutatur, quia neque aliquide n0v0 eidem accedere p0ssit, secus n0n eSset qui eri; neque amittere, siquidem desineret esse qui rat, qu0d absurdum et c0nlradictorium impliearet. Denique id ipsum compimbatur ex plenitudine persectionis, ex Sim-
40쪽
CAPUT QUARTUM - DE DIVINIS ATTRIBUTIS, ETC. 39
plicitate, ex aeternitate divinae esSentiae ui videre est apud Lussium de divinis persecti0nibus lib. 3. cap. t seq.Th. XIIIR Deus est absolate infinitus. Animadvertendum est, n0n apud omnes th00l0gos, eamdem esse hujus vocabuli Significationem. Quidam arbitrantur, insinitum id esse quod a Se est: alii putant esse id, quod limitibus circumscribi non potest, vel quemcumque sinitum numerum persecti0num excludit. Videtur ceteris Franeisei Suareg praeserenda sententia lib. 2 c. t de Deo) qui docet, infinitatem esse plenitudinem persectionum Dei, quae c0mprehendi nequit, et cujuscumque termini negationem. Hoc Sensu insini-tra, neque cum uinitate, neque cum immensitate confunditur, ipsamque Dei substantiam respieit. D. Lugimus in Ps. l44. 3 - Magnitudinis ejus non est sinis Baiuch. III. - Magnus et n0n habet sinem quae locutiones amplissimae plenitudinem omnium persectionum Deo tribuunt, et quamlibet circum- Scriptionem eliminant. - Deus est infinitus, dicit Damaseenus l. I. c. 4. aeternus, et incircumscriptibilis Nec magnitudine Deus) congluditur, ait Gregorius Nagian- genus, nec sinibus cohibetur Vide Theod0retum fer. 2.do Providentia, symbolum Athanasianum, Later IV. cap. Firmiter etc. Accedit ipsa ratio philosophi ea: Deus est id quo nil melius cogitari potest, ut supra diximus: p0rro si Deus non ess0t infinitus, aliquid ipso melius c0gitari p0sset.
ergo etc. Deus est primum stire, adeoque eSt a Se, atque ne-eessarium; n0n p0test igitur circumscribi neque a seipso, neque ab ali 0: pr0pterea qu0d. neque ipse sibi esse