장음표시 사용
451쪽
. EN BROIT.ATIO XIII. 63 asci iratione summis viribus eo annitendum, ut una, ea. ue vera religio ubique locorum .ia civitatum obtineat ominium; selix enim illa civitas dicitur & beata Re Dpub. nec ullum unquam firmius sperandum est concordiae & unitatis vinculum;verum cum istud quidem l perare fortassis vix ac ne vi κ quidem liceat, me ius est Asalutarius, si diversitas illa tolli nequit, nisi gravissimo Sc .
in lanabali Reipubl. vulnere, ut Magistratm diversitatem religionis , tanquam medium servandi totum toleret. Proinde non approbamus varias vel religiones , Orruptelas vel sectas, tantum enim abest 'ut in pacatam. Rempubl. easdem recipiendas esse .staimamus, nisi civitas ita Perturbata , ut une totali internecione, aut sine sanguinis effusione res componi nequeat;tunc enim qui escendum dicimus & tempori aliquid condonandum . serendam igitur illam rei ionem esse dicimus. quam sine Rei p. interitu auserrς non possis, Bod. l. 6. de Rep. c.7. QS AE S T . V. . utrism Pacificationu religiosa articuli Imperatori a Protestanti λω vi extorti'
Quanta superiori seculo inter eos , qui Romani Pontificis caltra tequuntur, & inter eos . qui Augialianae Consessioni addicti sunt. in gra viminis fidei articulis,
exorta sit dissensio. toti mundo est notissimum. adeo. uvconjunctissimum mutuae caritatis & benevolentiae in Imperio Rom. vinculum non solum gistra κerit. sun clii Lsimasque belli & turbarum faces, telle S. id. stat. relis, accenderit. verum etiam longe miserabiliorem invectura fuisset calamitatem, si maturo A sapienti consilio huic malo per religionis Palladium obviam non fuisset itum. Miserabatur enim Deus Ter Omi Max. suorum fidelium , idcirco sacratissimae memoriae Carolum V. Commo vit , ut singulari & paterna affectione erga communem Patriam Juitis ordinum precibus , ad sede lauti, religio onis pacem in qua Germaniae salutem conssistere optameanimadvertit, constituerit, sanxerit, declle verit. Cum vero a quibusdam hoc Imperatoris decretum & sactumeatumniose satis in dubium vocetur, utrum legitime sa- .ctum nec ne ' paucis hic de ipso decreto agemus. Franc.
452쪽
in deliberat.de hared .extirpratat. q. Objest hanc constillitionem, vi serroque Caesari extortam esse dicitur, Tarquinii illud ad Lucretiam apud Litisum lib. I .dee. l .falsissime ascommodantes immano dicteriumiserrum in manu est. Inde se argumentatur : Iuris explorata est. quod sine consensu, eoque libero nullus contractus iniri possit, ει ι . . pen de pactis. Unde Grip. in 'hetor. ad Glex. lib. I. quibus necessitis adhibetur , ii non minus falsa , quam vera dicere solent, nam vel dolorem voleranteS , velum occultant, vel facile mentiuntur, ut citius a cruciatu Iiberentur. Neqclassicit, ut consensus eX vOIuntario quo
piam actis descredens accedat ; sed talis debet esse, qui ab omni coactione doli & metus, nam &qui dolo agis, vel metum inseri, hitemsi l pen. Luod metvi caus) fit liberrimus propterea, quaed consensui nihil tam contrarium,quamvis ac metus, i .nihil O R.I. Atqui Imperatoris decretum,non ex voluntario & liberrimo consensu, sed ex coacta voluntate est ortum. Ergo. Cum Praetor tan quam aequitatWcustos . l. quodsi Ephesi,q.de eo 1 3uod certo loco, sequitur, hoc decretum non esse ratum haciendum, sed rescindendum. ι. I .2.de restit.in tegr.' Contra, quod decretum illud, super pace religiosa,ex paterno &singulari affectu erga communem Patriam,sit sancitum & promulgatum, probamus eX ipsa constitu-xione pacis religiosae sub Mnno a s 3 1. D Daben Nix ais
453쪽
n' ιS 7RCITATIO. XIII. ε 33isso. ct is 66. Et in omnibus sere comitiis. Praetere, idipsum ex definitione pacis religiosae patescit. Desinitur enim pax religiosa, quod sit edictum , de certae religiopis in Romano Imperio libere colendae facultate concordi statuum suffragio, sub gravissima poena promulgatum. Est ergo paκ religiosa e dictum , sive constitutio principis; qua Princeps motu animi libero . citra personae privatae vel specialis causae determinationem publice qui edicit . secundum Theoph. in .sed ct quod,Inst.de I.N. G. ct juncto l .ex emst pacis,
toris sunt gemina, t.7. de si Argumentum proinde in contrarium quod attinet limitamus primo majorem propostr. : Praetor enim hoc non intelligit quamlibet vim, teste vlpian. l. 3. Suod metus causa. Sed majoris rei imperium qui omnino repelli non possit, ι. 2.3. 6 p. & metum non Vani hominis, sed qui in hominem eonstantissimum cadere possit .metam 6. Unde in Minore propos. demiror Burghardum, quod, istiusmodi metum in invictissimum Car. U. cadere , ausus fuerit assirmare, qui sane rerumaCarol.V.gestarumno sit uiscius sed optime insuperscivit,Flectorcm Sa-κ ctu ne temporis detineri captivum , & Magnanimum illum heroem Philippum Hassiae Landgravium custodiae mancipatum &praeter Bremenses & Magdeburgenses potentissimas Imperii civitates ad unum omnes desecisse. Hi ergo erunt, qui vi serroque extorserunt re ligionis libertatem Praeterea toti mundo notum est. Carol. V. sacratissimae memoriae non solum suis incolis, sed etiam exteris Regibus & Principibus potentissimis, imo ipsi Solimanno maximum terrorem incussisse & tamen, qui infinitas & incredibiles consecerat expediti Ones, novem in Germaniam, sex in Hispaniam, septem in Italiam , decem in Belgium, quatuor pace & bello in Galliam, bina in Africam itinera peregerat, contra Pro priam conscientiam, tam κigua hominum copia, Omni subsidii spe prorsus orbata, coactum fuisse Imp. a firmare non erubescit At si daremus Burghardo,Carol
V, atroci vi compulsum fuisse, ut principibus Imp. mo'
454쪽
xem gereret, quod tamen citra veritatis praejudicium non concedemus. Ecquid reportaret Si enim vim indistincte ad oblitationem enervandam essicacem esse aris Bitratur, Valde errat. Nam v*.in metus causa, hoc modo respondet: vim accipimus eam, quae contra bonos mores fit non eam quam Magistratus reiste intulit sc. jure licito. Quae Ulpiani responsio ex eo dependet principio, quod in omni facinore spectanda st delin
de injur. Cum ergo in principibus Rom. Imp. defecerit voluntas delinquendi. ex eo. quod qui suo jure agit, nemini injuriam sectat. E. etiam istiusmodi metum Contra honos mores Impp. non intulerunt. Assumptum inde ' Probatur. Quod lex divina praeceperit unicuiq; scrutari scripturas ad reddendam suae villicationis rationem: Az- qui principes ductu S. S. script. scrutati sunt, ideoque merum religionis exercitium, toties iteratis TutS protestationibus & iupplicibus libellis repetiverunt. Ergo id tantummodo fecerunt,quod lex divina,eos facereJussit. Cum ergo obiurvantia divini cultus major esse debeat, quam humana: Mnestatis auctoritas, non inique ς Tunt.quod liberum religionis exediitium vYac fere.
QUAE S T . VI. Utrum ea obligatio qua ex edicto pacis diu - , giosa oritur, ipsum I fringar Non desunt qui hoc negane & ulterius moventur hae praesertim ratione. Quod hic contractus ab ipso Imperatore non sit celebratus, sed a Rege Ferdinando : &xegula juris fit, quod alterius conventio alteri non pro st,adeo ut ne Procurator quidem actionem possitacqui-Tere Domino, t. 3 . per quas persen. Ol.7. di quis al.vel si bi, multo minus alium obligare . l. stipulario, 38 de T. s. Contra , quod hoc edictum non tantum omnes Imperii. ordines, Verum ipsum etiam Imp,stringar,pluribus pro batur eκ ipsa ordinatione & onfirm. pacts publitae, ut
455쪽
EXERO ITATIO XIII. 43 su qua postmodum recedere non licet, cum aequitate nihil magis consentaneum, quam fidem datam servare , i oderct. θ l. I . de const.pac. O l. I.6.η. pos EL VOX principis instar oraculi esse debeat, unum habens calamum & unam linguam & immobilis esse , sicut lapi angularis& polus in caelo , praesertim cum nihil sit, quod clariori lumine in principe praesulgeat, quam recta fides l. interi Harus c. desumm. Trin.Et quia id gentium moribus introductum , ut Reges & Principes suis subditis pacta ultro citroque faciant. Sic Rex Hispaniarum suis Hispanis uramento sese obstringit: Sic Rex Galliarum prae stilo juramento inauguratur, mod. l. I.de Repub c. 8. p. 88. Sic ReκHungariae, Angliae, Daniae, Poloniae,&c. lubditis suis se devinciunt: praeterea id jure divino approbatum, utpote quia Deus ipse hoc jure egit He . v.8. Sic habemus exemplum Davidis cum suis subditis, 2 Sam. 2.v. 21. O c. . Item inter Regem Ioas & sub
potest esse dubium , quin principes ex tali conventione eum subditis facta efficacissime teneantur. Et quod attinet nostram quaestionem . de ea minus dubitari pote
Quod vero argumentum in contrarium objectum ait tinet, nullius eii ponderis , nam quamvis ab ipso Impexatore hic contractus non sit celebratus, interim tamen per fratrem suum Ferdinandnm Regem Romani Imp, hanc pacem fieri curavit, quam postmodum ipse ratin 'Cavitia multoties confirmavit. -Neque est, quod quis Putet issam regulam, qua dicitur quod alterius conVCn tio alicri non prosit: aliquid ponderis ad hunc casum afferrc. Non enim simpliciter & indeterminate est inte . ligen-
456쪽
36 D. M COLLEGII POLITI erligendae fallit proinde, si stipulatio &promissio sub paeana suerit facta, vel si stipulantis simul intersit, . I 8.Inst. de mutilib. stip. Atqui hic contractus non tantum submissione poenae suit initus, i. Danait 'Iler infn, imb Tonpesianbselehens/eum siseq.ino. Verum etiam
Reeis Fordinandi non minus interfuit , quom ipsius Carol. v. cum regiae majestatis, tum Archiducatus Austriae
' trem quaesita est obligatio. Quae s T. VII. utrum constitutis de paea religiosa per V contalium Tridentinum sublata
Constitutionem de pace religiosa usque ad placidam
te eonciliationem in Oecumenico Concilio , deor tam esse , & ea reconciliatione non subsecuta. semper in vigore firmiter constitutionem iremanere evidentissime.
vis huic Conciliationi ab Anno 1333. destinata essent Comitia. q. Sohabeniichaer Chur istat e re. y l .seq.mm mi emoI etllle reser ν re. ob gratissimam tame. negotiorum molem ejus tractatio non est subsecuta, sed in Colloquirim, ormatiense prorogata M.' tu Mornisside LAnno a 3 7. . TnbEhurf.derordnete AE te/qui quidem labor ibidem cleptus sed absque ullo effectu. Quae igitur causa fuit, cur paκ religionis denudi solemniter confirmaretur , R. R iu Rug*urgiri Ostius 33 9
Verum cum Pontificii nobis objiciant Concilium Tridentinum, breviter demonstrabimus, pacificatione*xeligionis per illud minime sublatum. Et quidem. ι Constat ex ipsa constitutione pacis religiosae , ad Ponti' fitem mini- pertinere, ut ipse de constituta Imperii' . . P ος
457쪽
E κ ER I TAT I o Xm. pace judicaret , vel etiam tolleret. sed ad Caesarem Rordines Imperii istiusmodi auctoritatem pertinere, quamobrem firmula pacis religiosae a Caesar: duntaxat.& ordinibus Imperii conitituta & confirmata. 2. Quod Papa , cum reus sit factus idololatriae & tyrannidis adversus Ecclesiam Christi, nihilominus in propria Ous ise judicem fecerit minime competentem. 3. quod contra omne fas Raequum supra Concilium esse voluerit. neque Concilii censurae sese subjicere. Id quod contra consuetudinem ia morem superiorum temporum. Si stebantur enim & lubriciebantur Concilio. & itidem damnati sunt in Conciliis non minus summi. Pontifices, quam & alii Episcopi, utpote Constantinopolitani. Nc-1torius & Sergius, quorum ille vivus in Concilio Niceno . hic post mortem suam in Constantinopolitano universali se κto, eonvictus & condemnatus haereseos. Et de Romanis Pontificibus similiter idipsum coniti t. Nam Honorius Papa eli damnatus haereseos Eutychianae. Sic in Concilio Constantiensi damnatus est haereseos Euge
nius. Iustus Spring. Quod nullum
legitimum in eo administraverint pro zessum. Erat enim decretum , ut Concilium in Germania celebraretur. Item ut quilibet tuto eidem interesse posset. Et quamvis Theologi Nurtenbergici inter quos etiam Brentius fuit, se ititerint . nunquam tamen , ut audiri potuissent . admissii sunt. Ex quibus Omnibus evidentissime patet, CCncit. Trident minimὰ legit linum suille & idcirco pacificationem religionis sartam tectamq; semper habendam. Qu aes T. VIII. utrum illi reformita religionis adserto.
res, quos vulgo Olυin istas appessiimus in publiea religion Apiice sin comprehens Q Uaest. hujus negativam defendimus his fundamentis. I. Toti m incis notum est, quod contemplatione duarum illarum religionum , utpote Augustanae& Pontifici se, religionis pacificatio sit decreta , Consti . tuta & confirmata. Atqui Calvinissae Menteterus inde sensione Collat. Aug. Cons.) Omnes Articulos Atiis gustanae Consessionis oppugnant, uti psum odiam te 1 latur 1'. otestantium respo .sum in Comitiis Augustanis, Anno 13 6. Caelateae Maj citati oblatum, cujus T Vcrba
458쪽
Quod in illa ipsa constitutione , aliae religiones extra illas duas, expresse reprobentur & rejiciantur , uti pl-
di eligionen re. Item in . praeedrari. a. Quod tempore constitutionis religionis latae, nulli Calvinistae in Repub. Rom. suerint. 3. In consesso etiam est , quod contra Calvinianam reformationem . mandata inhibitoria sine decreta a D. Maximii II. & Rudolph.H in cau
tra principem tutorio nomine conventum. Interim LM
men concedimus, quod ex singulari & paterna affectione erga communem patriam & status Imperii. a Caesarea Majestate tolerentur, & quod a statibus Augustanae Consessionis, non quod Augustanam Consessi nem confiteantur, confirment aut approbent ; verum ut socii pacis Politicae recipiantur, ut nolint illos pro pter religionem in aliquod periculum induci. quem admodum idipsum ex supra allegato Protestantium re
e sentandum datum illis currat ignorantιb- a tempore vocationis, an vero a tempore notitia t
T Abet ab utraque parte & haec quaestio su as asseis Et quod tempus Patronis currat a tempore vocaα
459쪽
Ex ERO ITAT O m. 63 9 idque per c. eam te decet . 22. de jure Patronit, ubi Pliares etiam Dd. hanc in sententiam allegat. Verum contraria sententia verior est , & utrique ju-xi confirmior. Nam de jure Civili quod attinet , dubium est nullum , quin praescriptio tantum ob moram ianegligentiam, non vero ob ignorantiam currat. l. semisper. I S. b. annus iunctis, fi q. seqq. Suod vi aut elam. θι. 6. infn. de ea lum.ιgenero 8. de his, qui nor. in m. Schurricent. l. cons. 6 I. n. 6. Quo pertInes vulgata illa regula, quod ignorantia propria regulariter nemini in damno esse debeat, Imp. in I. qui ignorans , is ad L Orn.de fabis. n.9. Hinc annua praescriptione in actione injuriarum verbalium, , tempore scientiae currit, Gaal. lib. 2. obs1OS. n. t. Sic in stire retractus. Boc. pari. I. disp. 22. rh. 9. Sic insure Can. clarum&perspicuum habemus te-πtum in e . quia diversitatem , in D. ubigi. θ Dd. 9 e. tieeι,de suppi neglig. O e. ne pro desis etest. inclem. Nec probanda est ignorantia, sed prς sumitur donec probe tur scientia, Resi .a Vasi .cons. 68. n. IO.lib.3. Menoch. cons.
93. n. S t. lib.I. . Quod ergo e. eam te ex tr.dej ur. Patronatus attinet , Resp. id esse intelligendum secundum declarationem c. diverstatis. Nam cum in c. eam te , nulla fiat mentio iis gnorantiae, sed tantum de vocatione conceptum, in te pretatio ejus desumenda ex alio, ut expresse distinguitur.
Rima MagiIsratus gubernatione, nempe togata . . peracta ,sequitur nuno altera; militaris , de qua, , cum haρ tempestate omnes propemodum um vers Europa anguli bellum crepare o minitari viden tur, instituto nostro haud alienum duximus . si prasentem calamitatem nob3s ad animum revocaremus , ct breviter quia jure bellico statuendum, hisce nostris exere itationibus 'Potiticis insereremur, o placida vestra disquisitionisubjicere-
460쪽
q o Di COLLEGII POLITI crn in Id dum facimus, nulli unquam et et aliquid orascribere, mel modum ct formam dare. est animus.
Ellum varie deducitur: Quidam existimant Iesium nominari a 'Belo , qui gladium ferreum primus invenisse dicitur: Quidam hel lum dictum volunt per antiphrasin quasi minime bellam . quod videlicet bellum n1hil aliud . quam lema,semina Vel cumulus omnium malorum: Quidam ex eo appellatum putant , quod bellum . id est, . bis is si quidem ad pacem habendam comparatum est: Quidam eontra a bellum derivant, quod belluarum sit,
se mutuo laniatu conficere. Rectius tamen videntur illi sacere . qui bellum derivant a graeco nomine βελος quod telum significat.bellum enim telis geritur, Tocer. traft. de
a. Definitur bellum : c ontrariorum duorum publicorum exercituum, justa ac prudenter a Magistratu,paeis retinendae vel consequendae causa, indicta contentio, vide Obraehi.indis'. de bell. lthus. c. 29. Boc. lib. I tae ur. beti c. I .qui aliter definiunt.
3 Per exercitium hoc loco excludimus duellum,Est enim duellum pugna duarum partium , citra belli sormam dimicantium. Idque si duo tantum manus conserant, dicitur in specie t Onomachia seu singulare certamen. Non ergo tantum duellum est, si duo duntaXat pugncndi verum etiam si plures sint ab utraq, parte , qui pugnam
lum e li, non quasi duorum hominum & solius cum 2Io. sed duarum partium bellum, 1 lura vide apud BOeer.
. In hoc erio disserunt bellum & duellum, quod
bellum sit pugna duorum publicorum etaercituum ;lu'sta de causa legi time indicia : Duellum vero duorum vel plurium tantum hominum etiam privatorum 2 non legitime indicta concertatio.. s. Exercitus injure nostro in sinitum militum numerum complectitur. Idque non tantum colligitur ex ip a