Petri Marcellini Corradini S.R.E. cardinalis De primis antiqui Latii populis, urbibus, regibus, moribus, & festis; quibus accessit Setina, et circejensis historia libri tres. In duos tomos distincti. Tomus primus secundus

4쪽

COR RADINI

S. R. E. CARDINALI s

PRIΜIS ANTIQUI LATII POPULIS,

Urbibus, Regibus, Moribus, & Festis,

IBBS ACCESSIT

In duos Τomos distincti.

EA Typographia Bernabo, & Lamarini prope Fontem Trivii . EX PRAEADUM PERMISSU.

6쪽

INDEX CAPITUM.

CAp. V. CAP. VI.

E primis antiqui Latii colonis. pag. I De Populis, o Urbisus meterum Latinorum . sΠ Pano, o Saturno antiquissimis Latinorum Re

gibus. 1 se

De Pico , o Fauno Latinorum Regibus , eorumque oraculis in Agro Laurenti , o de Emandri, o Herculis in Latium antasu. 2FDe Latino , o Ataea Latinorum Regius, i Arumque Templis , O de AEneae Comitibus , ex quibus Romanorum nobi6 Lmae Familiae prognatae sunt. 3σDe A canto, atiis Albanorum, ac Latinorum Regibus. 49 De ornatu Regio,o comptu Asianorum Principum.σ sDe Republica Latinorum , o communibus eorum cose mentisis, ac foederibus eum Romanis , o de Luco Ferentinae sub A ano monte . σs De publicis Latinorum sacris eonventitus. 88 De Latinorum Legibus. IOIDe Ritibus Latinorum in Nuptiis. 118 De priscorum Latinorum coenis, o Dictu . 127 De Latinorum moribus quum Mulieres praegnantes essent, ac filii nascerentur , o adolerent. 1 3 De Latinorum Fams. 1ο De Calendario Latinorum. O RHis mensis Ma tia . 38 aDe mense Aprilis, o ejus m diebus Fessis apud

Latinos veteres . 1s8

De Μ0ο mense, o que diebus Fe Iis . 21σDe nio mense ejusque diebus Fentia. a 3ςCAp. XIX.

7쪽

CAp. XIX. De Fectis mensis cuintilis , qui nune Pullus dA

citur

tatis .

Si videbitur Reverendissimo Patri Magistro Sacri Palatii Apostolici. F. M. de Rubeis Archiep. Tarsi Vices gerens.

Fr. Aloysiius Nicolaus Ridolii ordinis Praedicato rum Sacri Palatii Apostolici Μagister.

8쪽

PROFANUM

PETRI ΜARCELLINI CORRADINI

LIBER PRIMUS

De primis antiqui Latii Colonis. LATII ntiqui Regio ea est, in qua, ut ait Theophrastus

historiae Plantarum lib. f., totius Italiae versata fuerunt incunabula; quae Genitrix. altrixque insignium Heroum, summorumque ingeniorum, fuit; totiusque Mundi sustinuit Arcem. Haec Regio Romanae Gentis, & familiarum triumphalium , ac Consularium extitit Parens. Si religiosos ritus , Numinum superstitiones, Templa, de Delubra; si mores, Triumphos, Nobilitatem spectes, Se Magistratus Romanorum; omnia, atque his maxima scias E priscis Latinis propagata fuisse. De hac itaque Regione verba facturus, primum ejusdem terminos, Gentes, de Populos, qui eam incoluerunt describere aggrediar. Latium duplex considerari debet; antiquum, Sc novum; illud a Tiberi Circae os usque quinquaginta mille passuum longitudine ; novum ad Lirim fluvium protendebatur, testimonio Plinii lib. 3. Cap. I. aut ex aliorum computatione, cap.s. Latium antiquum a Tiberi Circeios fretatum est mille passuum quinquaginta longitudine, inde processit ad Lirim amnem: quod refert etiam Strabo lib. s. Nunc quidem ora maritima ab Osia Sinuessam usque Latium appellatur, prius usque ad Circeium, non tantum cretis: Ita sentit N Beroalis dus ad Suetonium in Aulo Vitellio, Sigonius de Iure Antiquo Italiae lib. I. cap. 3. aliique, licet Servius ad lib. I. AEneidos reserat, antiquum, tundos, novum Volturnum usque pertigisse; quae sane opinio mendosa est. A Ita

9쪽

r. Vetus Latium Profanum

Itaque Latium vetus, cujus Urbes, populos , dc populo ingesta exponam, his finibus fuit circumscriptum: ab occasu fere Tiberi , Sc Etruscis; a Septentrione Aniene, dc Sabinis; ab ortu Ufente fluvio, Be Volscis, a Meridie vero Tyrrheno mari, ut resert doctissimus Sigonius lib. 1. cap. 3. de antiquo Iure Italiae, quem mox laudavi . Populi, qui antiquo Latio primi insederunt, sunt Aborigines ἰPalasgi, Arc des , Siculi, Aurunci, Rutuli , dc ultra Circaejos ,

Volsci. Osci, de Ausones teste Plinio lib. 3. cap.9. unde patet Uolscos, Oscos, Sc Ausones ultra limites veteris Latii fuisse, quod tamen sequenti Capite clarius de fusus explanare contendam. Verumtamen Dionysius lib. I. prae caeteris hanc rem dilucidam facit; ait enim: Latium piami in omni memoria tenuisse dicuntur Barbari Siculi, Gens indigena, superiore vero tempore alio e Colo nos babuerit, an ineuita ea Regio 'erit, nemo potest certe dicereia ;Aliquanto post pulsi An o bello antiquis Dominis, Aborigines eam occuparunt, qui primum in montibus pasm sne moenibus vicatim habitaeterunt, sed postquam Pelasgi, in caeterorum Graecorum noia nulli imi admisti, opem in debeliandis finitimis tulerunt, exalt L. inde Sicula Gente Oppida crebra muniverunt, subegeruntqueFbi totum id Terrarum spatium , quod Amnes duo Liris,-Tiberis temminant, qui orti eximis Apenninis montibus, Italiam quam longa essecantibus mediam, erumpunt in Tyrrbenum pelagus; Εassedes deinde perpetuo tenuit idem genus bominum, mutatis tantum appellationibus , tetus Aboriginum nomen servantes usque ad Trojani belli tempora , quando a Latino Rege denominati sunt.

Et infra pag.f. de Aboriginibus loquens, haec habet: Sed Se inpiorum Romanorum doctissmi ,-in bis Porcius Cato, qui diligenii me ser sit de Originibus Italicarum Urbium, Caiusque Semproinnius in aliquot alii, Graecos eos esse ast antprofectos ex Acb - , multis ante bellum Trojanum aetatibus, nee tamen diserte tradunt ex qua Natione Graeca, quaῬe Urbe migraterint; Itaque rei eteritas quomodo babeat incertum es. aeuodsi sorum fana es narratio, non possunt esse Coloni alterius generis, quam Area dici; nam hi primi Graecorum trajecto Sinu Ionio domicilium in Italia flatuerunt deducti ab Oenotro Lycaonis filio; migravit autem Oenotrus e Grae-

10쪽

Liber I. Caput I. 3

cia non contentus portione sui patrimonii. Cum enim essent Lycaoni bigintiduo filii, opus erat in totidem fortes ditidi Arcadiam , perve- ηιtque in sinum, qui alluit occidentale latus Italiae . Is itincpropter accolentes Ausonas dicebatur Ausonrus, deinde Tyrrhenis maris imperio potitis, mutavit nomen, quod nunc obtinet. Hic nactus multos agros cum repurgasset eos ex parte quadam a Tarbaris, condidit Oppida parva,incontigua in montibus, ut tum erat mos veterum ; Id totum quantum agri obtinuit fuit autem illud non exiguum Oenotria vocata est, Oenotrique ditionis ejus bomines: Et infra pag. I o. Antioobus Xenophanis e metustis Monumentis baec,qur

fide dignissima ,stcertis a mi sunt, de Italia conscripsit. Temram banc quae nunc Italia dicitur olim tenuertint Oenotri, deinde,

quod Regnum tandem Italo delatumsit, dicti sint Itali, Morgetemque buic successse, a quo Morgetes iunt vocati, in quod Siculus a

Morgete bospitio exceptus, proprium Principatum in ea Gente con

siluerit. Postea haec verba subiicit: Sic facti sunt Siculi, Morgetes, em Itali cum effini Oenotri: Sc paulo post pag. I I. Aboriginum Νatio revera fuit Graecanica, credo eam Oenotrorum sorum fui . Progeniem; Pelasgos enim, Sq Cretenses,-id genus alios, quo quot in Italiam deducti sunt, invenio posterioribus eo etenisse temporibus , antiquiorem autem bac migratione e Graecia in partes Europe occiduas reperire nequeo.

Pagina vero Iq. tradit Pelasgorum quosdam Thessaliam patriam linquere coactos, ab Aboriginibus praefatis receptos fuisse, de insta pag.2q. ait: Ergo Pel gica Natio inter Aborigines degens, in his rejedit locis, ubi postea Romam illorum Posteri cum aliis condidere , atque baecsunt, quae de Pelasgis produnt fabula. Non multops alia clasD Graecorum in eam Italiae partem appulit LX. frme annis ante bellum Trojanum, ut i Romani auctoressunt, profecta a Palantio Vrbe Arcadica, eam coloniam deduxit Emander Mercurii filius ,-Nimbae cuiusdam Arcadice, quam Graeci Tbe-min fuisse dicunt,odivino afflatu instinctam. Romanarum antia quitatum Scriptores, Carmentam patria lingua nominant, ides fatidicam, bane mulierem affirmant Dia monis spiritu correptam. futura carmine multitudini praediceresolitam; ea clessis, non con-

A i sensu