Simplicium medicamentorum ex Nouo Orbe delatorum, quorum in medicina vsus ...

11쪽

sub mari aquis tenella se mollia mi, at aqua exempta,

durantur, ut Corarum, Succinum. Si Luri Simeon Sethio Aelim inter Graecos eius in mine at equibus prior, iraminis modo fontibassais

manare aseris, pessinu, id e se quod apsibus deuoretur.

Ambar non IN DAE conuellites eoru opinio, qui Salenarumster-

rum perurictius inueniatur , qua itad aquis innatans nonnumquam deuorant, alim tam esse exi otes. V E R vra est , meo tempore Balenam ctrca Canaria

quasfortunara insulas parant,ca an in qua inuentasunt pta quam quatuor Ambari ubra postea tamen in imus Balenas cum uis catalis interfecerunt, sed nihil amburi in in inventiniis N o, desunt qui Ambar ex ructa quodam ad maris in tus nascente feri dicant, qui aprilio Mais men biti maturescit, idoratus est, quem decidentem vorant Balanae, quasi ructa in alimentum cedens , aliud quam inguinem est memgenerare possit. Ambaci de O paras delectus est , ut nonnihil ad rubedinem ten-J 'μ dat, album non aeque bonum, nigrum deterrimum.

dem modo applicetur nam culidi est temperamentios ci , cum pingue a quadam , quae illis acustat emolliem di tribuit. Ambarita, V A RI ssi sunt Ambari facultates nam cum oleo- - - ru mali arant, ue Assyri in calente mortario permixtum,ctinguenti modo capitiiyitum .issius dolorem leuat , fer

brum roborato neruos, stigidos rei instuat untium res resoluit ad eadam licax, emplastra modo cum Astpta mustata Vidi egestatum. E iv s boum , aut cum mosibo ct ligno aloes permixti olfactu, cerebri robqratur, moria augeta stiritus v

12쪽

π cordis vim reficiuntur: ladoque inpestis contam eius odor adprime utilis est, nec nim is qui rigidis desu-xinribus vexantur,conuenit,s capitis tegmina atqus etiam

cubiculum bidormimi, per hiemem eo illantur. M xxi Ma prodest Gibus, quod i rum1'mtus v geret, cor cerebrum roboret, crassos lento humores, qu bas plurimum abundat, renitet, sue cibis andatur, frestes' antur ue cerebro cordis regioni applicetur uerino, quo faciem D manu abissim, perm cear Er. Si ora I magnera, galbanoque miscetur empla inrimodo mulierum umbilico imposuam, Pterlim Moloco reti net, ct retiquos eius morbos pro stat eius autem Uiduus odoratin prodest uteri procidentis , Vocatioiabus vero in Liquid ambar dissolatum, ct xylo excepitanti serigae ori

inditum. S TAE R rLIT A TI figidis latinoribit ortae, hac con- gup io mederisoleo, quae recipit Ambari partes duin, ra buti Murae eboris rena ime tritae unam , pulveris ligni akes par tem dimidiam, cum abaliae momentosi unt catapotia, quo rum tria pendentia drachmam nasingulis triduis dabuntur,o emplastrum umbiligo pessimi uteri colo imponetur, purgatis tamen pyras Vti iacet.

mni tib ime imponitur, ad edandos dolores a Midas aut alia quavis causa modo calida nonsu prouenien es. Ea o Em ratione quas bus Melancho a laboranti bus etiam conuenit, paralytisis, s eo an eius mixtura sussantar,

13쪽

bar dia latasy, cui OG ex comminutam, odoris causa admiscetum, pistilicet suauius se diutius isti et in sussilibus. V tu nascuntur eiu modi arbores stagranti Omu estanis odor, adebat mystani primum ei appellentes, istic a romata noci, arciue ade. eas aromat eras e se arbores existimarent. I quantitate in Histaniam infertur Liquas ambar,vi mercium vicem'pplear, viribus doliis eo im-- pletis eo etenrm hic utimur in bustibin orametu plis, Syracissiquid loco , cui in odor proxime ad hunc accessis adeo auteni vali est ut celari etiam sustibus no ad- ditum, non post, ct totadiades, Mi Minsu copia, atque ade plateri suo odore impleat.tiqui&am UL V RIM VAE in medicina eiu usus est: nam calfa- αμέ - ot o rat,re Oluit, a dinum est. Burin,p rhil tum, aut

14쪽

ium, aut aliis aromatibus admixtum, roborat,o doloribus biberat,omnigenosse dolores a causa rigida, ut empla trtim postum, mingat Ventriculo adprime utile, stomachisi Modo adhibitum etenim ipsum roborat, concoctronem iuuat, digerit, concoqui ct appetentiam excitat. C, M Syracis, s ari,ct Moschi momento mixtum

sum, omnibus praedictis morbis maximeprodest, eiusq, --

lustri ob in Deffacultates in hac urbe laus est Caudum in nebecundi gracm, humidum in primo.

Ex eo recens coilecto, ct eo loco posito,ut persei tenuiortius usantiasti ne possi, oleum quod de Liquid-am oleum debar nuncupant elicitur, muliopersectissimum, eri longe jqVM 'M suauius . Sunt qui expresione etiam eliciam , ut maioremquciitatem coiligot: nam chirothecis imbuendisplurimam is remitur. V est medicamentum adplaro que morbos rigi Eius acubias nam calfacit,resoluit,et omnem tumorem emolat ira que uteri tumoridus, obstractionibus prodest, menses,'ο- cat. Mumsere interito excessu SCIENDUM tamen est,plero que hoc ex India infe

re non perinde bonum, quoniam e ramis eius arboris comminutis et coctis,pinguedinem innatantem coctigui,venduntque pro legitimo. Eius arboris parimio summitates in fasciculos cotilecti vestibus stragulis,as Indis iustiuntur,odorisgratia

ineumque Uum Ustanis etiam vendunt. Balsamum. LAUDAT assIMVs ille liquor, qui, ob excegentes

o mirabiis eritas, Balsamum, ad veri Balyami quod ualuatauin m C pro nascebatur immisationem, nuncupatur iussis a Meucitur ex arbore Punica malo maiore,curru

15쪽

plex ratio

Iosiarm J tua, serratacti uiaJunt, Imarinis vocant. Res t ex Di autem duobis modis. Vno, multu incisuris palae-rato arboris cortice, qui tenuis est, e quibm liquor emanat tenax, fabalbidiu, ex essenti 'minis perfectiomu , sed a b pauca quantitate, ut ad nos non in pratur. Altero, Indis admodunnfamilitari, in elicio tuebuccis ex quavis arbora Ramos atque etiam truncos arboris asulatim ct in tim concises, in lab)tem amplismum iniiciunt, multa de

super adfusa aqua: stiunt omnia o feruent quantum satis es putant, igne sublato rigesceresinunt, ct conch uis

oleum vernatans colligor Id ver o est quod in has regiones inuebitur,ct quo vulgo tim&r, colore ex ne rubent , odoris uam fimi Coctilis argenteis,pitreis,stanneis, aut bis vitraris asseruatur, aliam omnem materiem pe

netrans.

Immediain, huius Uus receptus e st,non nilenime,sed timeofere tempore quo Hispania noua nobis patefacta est: nam is vii 'amis Osha inera hocsuccosutin re ani ad:cerserent,sssessatim imitari coeperunt. Cim primis, in q=anium intum 6t, ob eius insignes D ultates magnafuit, ut decet, aestimatione eius P os nunc vi inti, nunc decem ducatis aestimabatur; at nunci mpori siet re illibra non pluris quain tribus aut quatuor ducatis ammari olat Romam prictum delatum , eius unciacen Am dacutis peruit: postea, tanta eius quantitateissata, filascere cursit, ct etiam gratis quodammodo dari, visokt in rerum alundantia me raritate plerumque contingere. Nam xm magno veniret, omnes eius virtutes admirabam tu atqlle requirebant,=ostquam vero eius isnminutam spretium, iron animatur, cum tamen idem Balsamumst quo uiscum centum ducatis uncia venderetur.

Ehsan dicet nihilia nobis misUret Indiae, quam

stimatio.

16쪽

a Acis A, V M. Fhoc mirabiis Balismum, mistano tamen labor in ieruinuectiga is non in uilis ratistimandus est: etenim iam malum annis pertii d Balsamum quod in Aegypto nascisolabat, vi vhaamgenritum amplius inuenitur idcirco nobis Deus vi. Uax rivi loco Balsama nouae Hispaniae dedit, quod vita iudicio inferius non est Aeg pesiaco si mirabilis eius effectus 9utilitates consideremina

T RIUA RI M vero in medicum sum recipitur: i. zz

num aut interius a sumittir,aut exteriin inducitur,aut me istamentis chirargicis admiscertar. IN T, s assuinptum mane ieiuno ventriculo,acthma Iazerim inticis piis est , ioca doloribusu menses etiam ciet, to ' 'uodo subditum . Eius quatuor aut quinqueguttularim aut aqua rosacea in cochbeari exceptao diluculo sensi ingu:tur innidata scit linguam non contingantina Falsamisapor diuti in ore harensforsian naisi eam enam

miseret 'reteres stomachi dolores iniunt , eumque roborant, coloremque commendantis anhelitum cinori prodest,iastructiones aperit,atque iuuentam seruat.Magna existimationis vir mihi probe notus, ab eius su stos doloresstM,Oramet enex amyabdus est Niuuenis videa-- Phthisicos leuat, fleritam Herum expurgat pes modo actibitum.

linteum Balamo delibutum adpona r. Tumores adem re id utito ali su e quambiat corporis partem roborat Caphi illitum,cerebrum reficit fouet, omnemque humorem noxium absumedo olores redit Paralyticis,currit, cerebro ceruices ina, ea parte quaeparalysim

17쪽

at,scutio Lienem, quem etiam emossit. Obritidenu nec non ventriculi dolores a causastigidaaut tibin ortos, caudum loco dolenti impositam sedat idem praestat vicalido raditum,*, adpo situm Urinam ciero expediti lituis Summe laudatur in articulorum doloribus, praefer rim coxendicum, quod omnem duritum et orem re mduum discutiat.ChςxrψUi C, ci xv K GL 14 remediis inditum , valde Hile

mentis indi egi: 'quia mole me set omma enumerare, Miniudicio

ea relinquo, qui eo pretis, ut id ilicet aliis medicamentis commisceat, qua adremptilia 6se iudicabit. Vulgaresne admodum est eo in recentibus vulnerism ut nam timeasnesuppurationeglutinat.quinetiam in iis vitis,ubi contusio adglutinationem impedit; quod tim digerat, reli-quio praestet quae adluberis usque glutinationem necessa

ria mi, ut non ab re Pauperum cheirurgia censeri possi:εάque de causa pauca sunt in hac Iris aedes, in quibus non seruerar Balsamum Neruorum uncturarumque vulnera prae reliquis medicamentis ad cicatricem perducit contra' timem prohibet Capitis vulnera curat, modio cranium

ista missi ista etiam omnia recentia vulnera in qualibet corporis parte odomisimplicia Antiqua vulnera,perie, amis intro unguento impo situm,mundi cat, se ad cica tricemperia ita diuturnis febribus,stina eo calente inancta dimidia hora ante paro fimum , ilico quinque aut exintis eius in vinosumptis modo aedicto horrores disecutiunto, ster aut quater id remedium repetatur. G, en acuto ct aliFantulum amaro unde colligere licet adstrictionispaniceps esse, calidum siccinissecundo gradu.Bessamum Nim C ex noti orbis continent, ama quantitato intem coepit Bahamum perinci nem extractum ex arm

buriis, sim in prae in noua instania nascuntur,ri, Balsamum

18쪽

coniis, alteio crasso Suberini modo altero tenui, interno, materiem arboris a lactent f. Ex eo quodinter utrumque

corticem estistario no one Balsamum educitur, ita limpi di imaque lacrymasuauisiimi odoris, qui in signes eiusfacultates ita nodit. Et certum est eius guttulampotiorem esse,alterius quod decoctione extrahitur libra,tameis mira- losios eius iderimus essetius. Hi i v s actin quipenes me est exi inpro arboris Balami fiu- magnitudine etenim ciceris aut pisi grano maior non est, 'M amarussus aliquantulum,inclusus extrema siqua angusta, agitum longa, alba . tenui . Eofructu est sugunt Indi, adcapitis Disres O defluxiones: Resina abiegna. IBI EM etiam costigitur 5quor me refixa, quam 'esina Bal

notis . In harum arborum cacumine vescula quaedam enascuntur nunc magna, nucparua, quilu constactis guttatim

ita liquor admirandia,quem Indi diligenter conchis excipiunt,sed tanto laboreo mole , t musti viri exiguanu admodum quantitatem gula dieb;u cogant. Ei Wyrius est in omnibus ad quae Balsamum conuenit: uidem vulaera optime cErat dolores ex materi ista amistaprogenitos mitigat. Vtilis item est stomachi vitiis is no strido aut utibus, sumpta ex modico vino albo, ut in Balsamo edocuimus Resina Carthaginensis. um c etiam nobis mittit Carthago noui orkis pro Resina mouincia re sinam quandam pur imam ct odorat imam,

abiegna aut Terebinthina Veneta multopraestantiorem , iis culintea.

19쪽

ct ima Terebinthina Experientia domit, utiliter hi neruorum aniculorum,pedumque vulneribus, antiquuincerium magno etiam commodo , ea elatio' arata matronae bisurum oblinunt.

P EA N T A abacoantiqmtus in usu fuit Indis, mstar praesertim noue accolis adpulnera curanda Paucos ante nos in Hi stantis delata, magis adornandos hortos, quam ob eiusfacultates nunc per multo celebrior est is facultates, quam propter elegantiam,

N legitimum apud Indos est Picieit nam Tabaco nome a m stanis Hiciniatum , ab insula quadam

eiin nominis, ubi requentissima nascitur. 'h' altitudine assurgit, interdum malum striam, quam Linonem vocat, aequat, aula recto,multis pragrandum ruinis brachiato solio mali Asriafere,sed ampliore, latio lapathi, colore viridi alatiore, alia quantalum hirsuto,pti rataplarita est. Moremfert instin murumis Campanula modo,cadidum,mediopurpurascendi rem , quo decidente succedunt veluti capitulapapatieris nugri quibus continam semen valde exiguum,colore ex cinereo nigricante . Radix crassa esto multifida, ignosa, intus croceuo amara,quaefacile corruesuo delibraturinon intelleximus tamenes uafacultarepraeditam esse. Tabaeo na N AI CIT in pleri*ue Indiae locis humidispraest tales riviis,mbrosis, exculto Diuisola Seritur omni tempore cum peroprodiit, astigorepraeseruanda est, ecundum parietes oranda ad eorum ornatam:siqui dem toto

anno viret, Citrio rum modo.

20쪽

CA L ii Merscca est insecundogradu itaque ea sunt, e M inuta caroniquantulum adstringit,ut exsequentibinfacultatibus Edicare licebit. Poeta huius planta calefacta cimpsta, praesens rib ς Ω-is Cephatia semicramasum remedium si morbus eae 'μ'

causa rigida aut salibus ortu sit: saepius verosunt repete da donec morbis totatur: sunt qui caput oleo sinum misaranti prius ungant. Idem remediam rigidis cerui ibus flueretano utilis est, ctis tortu corporis coloribus ab eadem causa ortis. o LM R dis dentiam a causa rigida non modo nit, denteprius deterso aliquo linteo et Ssucco delibuto, pilata Liae eius otio confecta dantita ita, eae tiam, ne corruptis serpat, prohibet. PECTORI vitiis, insit vereri,asthmari,ct mctae exstigido humorbortis Morbis folior id octam ex aqlla, oecisma ex eius decocto, utilia uni Seraptu exsucchur 1 I: 'Osobo Ianus decocto ratini,paucassi quan irat tim-ptum, putres humoresprotors encis Asthmaticu inter m suma eorum ore exceptus opitulatur: sed nece sarias ea

cuationespraecedere opus est,simo senipossi S, B cineribus calefacta olia, sordida non excusis cineribuS, abdalsaepius imposta, ventris: oper rictioniabus O flatibus laboran auxilio iit. EUGaal, M ambas oleo inunctis constingant, rem imponant. Ventricolictaienis obstructionibus secta pauxillo aceto intrita druri ita piata sint; quibus deinde fotia calefacta, aut tineas panninsuccosoborum calente intinctus super; ponuntur Fosiorum defectu, pubin communi,nguento ob structiones aperiente excipitur , pars obstructa, aut tumore as ta diuinungitur.

IN DI mulieres palia commendant in puerorum, Cruditis-