장음표시 사용
2쪽
poetis Romanis, anno CC p. C antiquioribus, pro- fecta, PulCra, Venusta, Classica existimant atque collaudanti Nosti me per certam quandam regionem fa-hulosi Veterum regni, eamque non Pessimam Sanct, imo nescio an omnium maXime Consitam lectissimis floribus & prospectuum laetissimorum divilem , pedestri itinere nuper esse profectum. Bonam viae Partem Permensus, Cum die quodam nunc huc oberro nunc illuc, R soribus, quibus undique sciae bat laetissima regio, lependis unic in- lentus in diverticula, nesCio quae, inCuxiosus desecto ecce mihi subito oblatus harhiti acri-
us strepentis clangor, Sc qui audaciora quidem,
3쪽
non dulcia, modulamina comitabatur foemineus cantusi Attonitus stupeo, attendo, unde veniat sonus. Locum percepisse mihi visus accelerogaeessus, Sed ad Currentem fugit, quasi per fasci-
num, Cantus. Spe frustratus, viribusque exhaustus ad fontem devenio, cujus limpidae aquae sitim ardentem pellere, & jucunda murmura dormire jubebant. Bibo, decumbo, obdormio. Dormienti propior Visus est Cantus, duaeque species obla
tae, quarum altera mascula, Celsa, R armis Cincta, Scipioni illi Africano persimilis, attente audiebat alteram foemineam quam vatem argue-hant infulae sacrae Ac vestis sacerdotalis Canen-
tem. - Eni quae decantatorum fidelis servavit memoria:
Cingunt regna decem portae: quarum una Te Ceptat Belligeros, dura Gradivi sorte Creatos. Altera, qui leges posuere atque inclita jura Gentibus, Sc primas fundarunt moenibus urbes Tertia ruricolas, Cereris justissima turba Quae venit ad manes, & fraudum illaesa veneno. Exin, qui Ia,tas artes vitaeque Coleruae Invenere viam, nec dedignanda parenti Carmina fuderunt Phoebo, sua limina servant. Proxima, quos venti saevaeque hausere procellae
4쪽
. Naufraga porta rapit; sic illam nomine dicunt. Finitima huic, noxa gravido & peCCasse fatenti, Vasta patet populo. Poenas Rhadamanthus in ipso
Expetit introitu, mortemque exerCEt inanem. . Soptima femineis reseratur porta CRtervis, Humentes ubi casta fovet Proserpina tu Cos. Infantum hinc gregibus, versasque ad funera
taedas Passis virginthus, turbaeque in limine lucis Est iter exstinctae, R vagitu janua nota. . Tum, seducta loco, R laxata lucida nocte, Claustra nitent, quae secreti per limitis umbram Elyseos ducunt campos. Hic turba piorum, Nec Stygio in regno, caeli nec posta Sub RXe. Verum, ultra Oceanum sacro contermina fonti,
Lethaeos potat latices, oblivia mentis. Extrema hinc, auro fulgens, jam lucis honorem ' Sentit, R admato splendet ceu sidere Iunae.. Hac animae Caelum Tepetunt; ac mille peractis, oblitae Ditem redeunt in corpora, luStris. Has passim nigrum pandens Mors lurida rictum Itque reditque vias, & portis omnibus errat.
xibiles versus, qui adhuc auribus intonabant.
Videbam quidem similitudinem aliquam fictionum cum ingente quadam pictura, quae ut nolis-
5쪽
. sima ita mihi R cultori Latinarum Musarum Quivis carissima est. Nimia vero hic fusa umbra impediebat, quo minus certi aliquid dignoscere potuissem. Succurrebat tamen: Seculorum II SE IIIlii
poetas Romanos sextum aeneidos librum certatim adiisse fontem, unde peterent infernorum suΟTum, quae demum fingerent, colores, imagines, Phantasmata. Porro Suspicionem movebat species
illa Africano simillima. Insidebat firmissime in animo mira pictura. Vix redux evolvo Punica Silii - Ω ecce, quod peto hic est - Furiicor.
I. XIII, 55ι sqq. Sed missis tabellis vereor enim, ne, nisi
figmenta omittam, i pistolam meam, Cui honestum Criticce nomen imposui, fabulosam dicas de hoc loco paulo accuratius vi dxamus, quod equidem exemplum habeo luculentissimum veritatis istius, millibus aliis, ex antiqua pariter RC Te- Centissima aetate petitis, satis superque firmatae: splendidissimum opus poeticum elegantissimasqVesictiones sub manibus imitatoris mediocris ingenii. R Sensus obtusioris sempex sorder , R in fictio-
num, nescio quarum, portenta male converti. Ad exemplum Nirgilii inferna regna sua in Certas partes commorationes diversas, quarum quaeque suos incolas habet, divisit. Bene hoc. Ne tamen variare haud posse bonus Silius videretur, Cinxit omnia decem Portis -- quae jam tenuis ad
6쪽
modum fictio est. Sed videamus de singulis, qui . Per singulas Portas mittuntur, domicilium vide. licet intus nacturi: Prima itaque recipit hullo honos; altera legislatores, urbium conditores, aliosque Pacis studiis claros; tertia ruricolas VCereris justissimam turbam quarta artium inventores R, qui Deo pleni cecinerant, vates; 9υinta naufragos; sexta impios Rhadamanthus ipse Furiarum hic munere fungitur; - honesto viro praemium justitiae haud invideo); septima foeminas, quas docemur humgntes, qui intus sunt, ProSeryiniae lucos sedes habituras; Octava infantes praecoci fato abreptos; nona mittit ad Elysios campos, piorum sedes; decima tandem auro fulgens, luci vi . Cina est; per eam mittuntur animae, post mille lustra peracta, in corpora iterum Te vertentes.
Inspicienti mihi Silianam picturam omnem
quaestiunculae multae Suc Currunt V. C. Cur demum
SanCtos vates, qui ''haud dedignanda parenti Phoe-Bo carmina fuderant' ab Elysii gaudiis excluserit bonus poeta P - in mentem venit: nostrum for-
lassis horum omnium Commorationem ορχής ον quasi inferorum esse imaginatum. Meliora nosmet edoceant magistri egregii, de quibus ab ini-
tio dixi. - Cur naufragis suam sedem a Ceteris distinctam assignaverit Z quidni cum infantibus Praecoci morte abreptis, Certum apud inferos
7쪽
Iocum assignare vellet, venustam de his an ec s-soris fictionem secutus sit 3 quorsum omnino illa in singulis civium classibus per diυersa apud infe- . ros commorandi loca dispertiendis accuratio, quam tenuis admodum judicii esse Censeo , evanes Cento sic omni, ut facile patet . . inferorum τυξαννοος Picturae totius decore Θ R s. p. - Uerum enim Vero nolo nunc durior esse poetae. Praecedentibus
missis pergo ad v. 55o sqq. ad quos quidem I. C. T. Ernestius bona fide narrat: VElysios Campos non cum Virgilio sub terra, sed cum Homero RHesiodo ad Oceanum occidentalem in insulis fortunatis ponit - ecce fictionis portentuml Cujustumeri non accuso interpretem, sed enim ipsum Valem. Re ipsa enim videntur menti hominis obri Versatae esse antiquissimae mythi picturae, quae Veio egregie faciunt ad turbandum magis locum, cetera satis turbatum. Scilicet explicet mihi ali-qVis, qua demum ratione ''turbam piorum ad quam, quod bene notes velim, mittit tufernalium portarum una ultra Oceanum saCro Conterminam fonti quem Limam videlicet esse Lusitaniae fluvium qui in Oceanum influit, nos certos facit Ernestius) nec Stygio in regno coeli nec positam sub axe,' cum omni hujus loci tenore, R multo magis Cum 597 sqq. dct aditu regni inferni, quem Virgilium secutus in Dalia finxit poeta, conjurigam
conciliemque 3 Forte stupor meus in Causa
8쪽
est, Cur quae aliis v. c. Ernestio levia faciliaque visa sunt, mihi confusa adeo & stri bliginis plena videantur. Iitio sponte fateor me in nonnullis Silii, saepius quamvis perlectis, adhucdum haerere; Sed idem ego nescio, quid tandem in causa sit, cur quoties inferna regna Virgiliana cogito, peIIucida phantasiae obversetur imago; quoties ex RI-tera parte imitamen Silii mente comprehendere conor, in umbra & tenebris densis caecutiam. Per fascinum, puto, mihi videor audire, quae Iovem disputare facit Lucianus meus ): - δι ποιη
A Silio ad Pindarum ingens profecto saltus est, nec nego mihimetipsi Caput parumper gyrari. Interea, Cum noverim Te Pindarum non unum e multis, Sed prope singularem colere R
venerari, quin novae Iucis, splandido cuidam Pino dari loco suffundendae non nihil, quod amico tuo debebis inventum, hic tecum Communicem, non me contaneo. Vertigini autem cavebo inoli
9쪽
sollicitus esse . Siliana humilitate relicta, fastigium illud Pindarium per diverticula quaedam
ne aυia dicas magnopere intercedo -- Cauti scam demus.
Nosti in tenuibus satis antiquissimorum Graeciae vatum de animarum post fata corporis Statu ac conditione fictionibus quibus excutiendis nunc non vacat haud ita diu substitisse ingenia subii. 1iora , praesertim cum in naturae contemplatione 'R studio magis in dies magisque defigeretur saga Cissimus quisque Graecorum. Omnino istuc deductus sum antiquissimorum Helladol philosophorum quos Pythagorae modestiu dixit) placita, non sine molestia passim, investigando, ut intellexerim: naturae ipsius contemplationem & studium RE-
cundam alias, R fere nescio an uberrimam vexicujuscunque generis matrem nisi praevias habeat multas, e mathesi praesertim & Physicis petendas, notitias, apud vividiora ingenia in phantasiam
Potius, quam in rationem agere, R ad quaevis audenda ducere vel abripere potius & impellere debere. Hinc placita tot mira vetustissimae Graecas aetatis, deliria, somnia mihi interpretor ; hinc conaminum a sapientihus prisci aevi profectorum multa stupenda adeo, ingentia, Vasta. Hinc v. c. istae de anima mundi, per universam Terum naturam diffusa; de animis ingenti numinis igni
10쪽
abreptis scintillulis cum eo iterum aliquando jungendis ' ; de aethere subtiliore, numine ipso RC. ideae, quas Cave, ne ad Platonem k Timaeum Locrensem autores deferas omnes; multa enimst minime dubia latent in antiquioribus longe e Tum vestigia, quas demum luculentissima fuissent, si antiquiorum aliquis majoris ingenii R critici magis studii vir, quam quidem erat Diogenes Lae lius, vetustissimorum Graeciae σοίρων vitas sibi describendas sumsisset, aut scripta, qValia v. C. de vita PF thagorae ab Aristoxene R Hermippa composita ab antiqvis accepimus, tempus tulissent. Haec intime sentiebam cum in placita vere Pythagorica sollicitius nuper inquirerem. Etsi anim Timaeum Platonis R Hieroclem, interpretem Pythagoreismi, habemus, tantum tamen abest, ut, si da dogmatibus pure Pythagoricis quaestio sit, bene multa ad liqvidum perducta poteris recte habere, ut potius ad quaestionem quid tandem quantumque ipsi debeatur Pythagorae, inquam plurimis te adhuc coecutire Candidus confiteri debeas. Ita omnia, vetustissima adeo, quae
scripta habemus testimonia, de Pγthagora & an-
UAudsoham Pythagoram Pythagoreosque, incoIas paene nostras, qui essent Italici Philosophi quondam nominati, nunquam dubitasse, quin ex universamento divina delibatos animos haheremus. ' Cato