장음표시 사용
151쪽
κ p. lat. Crucoriensem. Tyrnon patitur productioncm formae ensibilis, nisi ex materia prima , fiforma sit c flentialis: vel ex subjecto corpore naturali, si forma sit accidentalis. quapropter nec corpus illuminans vitrum, nec vitrum illuminatum possunt extendere proprium lumen in spatium vacuum, maxime cum forma, quae non potest deserere subjectum . cui inhaeret,& transire in aliud, multo minus possit rc licto proprio subjecto, cui inhaerebat, subsistere separata.Dicendum igitur , quod lumen in vacuo est productum vel a primo lucente. v c a vitro pariter lucente,
ex nullo subjecto , quodve lucens sit suapte natura foecunda productivum luminis , subsistentis sine subjecto cum stentiali dependentia a lucente. Hisce porro concessis, ruit univcrsa Philosophia Stagi-ritica.Nam si lucens potest producere lumen ex nihilo subjecti . aut
materiae, multo magis potuit , potestque Deus creare mundum ex nihilo subjecti, aut materiae. Hinc cadit aeternitas motus, temporis,
praecipua pars Metaphysicae Aristotelis. Formae vero cum non educantur de sterili potentia materiae, aut subjecti, sed productae e natura foecunda inducantur in materiam, seu in subjectum, subvertune de ejus Physicam: quasi doctrina Stagiritica, detrita longo usu tot saeculorum, exolescat tandem, Mabsumatur.
Equidem prudens perpendo, quae consecutura essent occasum Peripatus nonnulla animadverto non mala, tametsi horrenda Ignorasse est plurimis malum horrendum : Nonnullis ex generosam dole duriusculum est, quod alius sciat. Hae duo si seponantur, reliquae sequelae, ex occasu Stagiritae , conciliant Deo cultum , humano generi lumen veritatis Ecclesiae Catholica laudem pactae verae Philosophiae.Sane me puderet nostri , si non Christianus,
aut non-Catholicus cogeret nos vimentis , is veritatis abiurare Aristotelem, inire novum discipulatum sub magistro non . Christiano , aut non Catholico. Numero annos quadraginta apri momeo Conatu Contra Aristotelem , non pruritu novandi vetera, sed cognoscendi Creatorem meum . quem lumine rationis cernebam,at involutum tenebris palpabilibus, quas mihi , licet oculatius perspicienti Ostundebat auctor iras Aristotelis , nimium commendata , ac venerata. Verum mihi invocanti gratiam Spiritus Sanacti is placita sapientum contribucnti tantillum operae meae ad facinus tam sanctum tamve praeclarum , id accidit , quod non
credidisti m. Seposita Italia , a Germania concessi in Poloniam. ratus, libertatem Sarmaticam indolem Poloni an , excussura
152쪽
jugum stagiriticum cum intellexerint erroneum. Sed impingo indisti cultatem aliquam: iis ea sit, dicam. Nil in philosophicis actitatur
frequentius , quam disputare in intram qui part cm contradictionis non solum illa quae aliena sunt a mente Aristotelis ed 4 fide. Q aaeritur passim . an si lactis 'Mproferim tu ea argumenta contra Divinam existentiam, qua dentur esse validissima: hac nim pugna veritas impetita. illuccscit, crtinacius Ego vero adducto unico experimento pro possibilitate acu , non possum cxtorquere csponsionem amicam sed cxecrationem publicam Heu quam fallimur in nostris cogitationi Misi Existimabam me iri ac eis tum ab illis, quorum interest. quatenus me audirent coram de verbo hoc, di expenderent pondera, imo momenta rationum , ex quibus pendula sit universa Philosophia Aristotelis: Non enim Iagello Re Polonia instituit septem Cathedras docendae Philosophiae Aristotelicae sive ea deprchen datur vera, sive falsa. Si pugnae scholasticorum sint inquisitivae veritatis, non dctrectarent illa argumenta, quae evertunt Thelim. Quis est inter Academicos . cum sit mos omnium Academia rumo cui non
liceat argumentari contra Vacuum Θ nemo omnium At cur non licuit Valeriani Fortassiis qui suo argumento evertit impossibilitatem acui. Haec sussciant Peripatetico Cra coviensi. Id porro. quod concernit supra exposHam Approbationem, reduco ad duo puncta. Cum primis dico, numerari inter vituperatos Novatores, ac sectarios Valerianum Fratrem Cappuccinum Admod. Reverend. P.Mersennum ordinis Minimorum Theologum D de Roberva Mathem. scient in Collegio Regio Franciae Proses rem: D de Pascha praecipua nobilitatis Virum D. Evang. Torri cellum Magni Duc. AEtruriae Matthicientiarum Professorem primarium, Viros clarissimos. Ego Valerianus existimo, candorem meae doctrinae non posse denigrari illa censura. Reliquorum uniusquisque viderit , quomodo consulat suae famae.
Secundum punctum exponit , quomodo Philosophia Aristotelis si recepta ab Ecclesia Catholica Dico igitur a nato Christo usque ad
annum circiter Iic,q. in quem incidit mors Petri Lombardi Magi Brisententiarum , auctoritatem Aristotelis nunquam fuisse adhibitam in Theologicis, obscuia usurpatam in Philosophicis Apud Nagistrum sententiarum nullus allegatur Philosophuc argumenta petuntur sacro textu, a Patribus, a Conciliis, a ratione suopte iudi
coinducta : multo minus Aristoteles legitur allegatus a Dionisio
153쪽
Ad Peripatet. Craceuiensi. 73 Areopagita. qui ante Magistrum sententiarum praelegebatur studio-ss Theologiae Sic actitatum est in Ecclesia totis is . annis. In Philosophicis vero Plato eis adhibitus praelatus Aritto teli Circa quod tempus luerro es cognomento Commentator, scilicet Aristotelis, rexit Phylosopho illi cathedram in Hispania , ex qua propagatus est Peripatus per totam Europam . id aegerrime ferentibus Romanis Pontificibus unde factum quod in Concilio Lateranensi secundo sub Leone X.publicatum sit hoc Decretum anno D. I i 3. 9. Decemb.
Cum 'verum vero minime contradicat, omnem assertionem veritati illamiuatae dei contrariam omninosalom esse definimus,ct, ut aliter issimati- et .ire non liceat, districtius inhibemus, omnes hujusmodi assertionibus inha rentes, tanquam haer uicos Ptiandos, puniendos fore decervimus. Insuper omnibus, ctsingulis biosphis in Vniversitatibus studiorum teneralium Oalibi publio legentibus districte praecipimus, ut cum Philosophorumpi iucipia, aut conch sones in quibus a recta dederiare noscuntur, auditoribus suis legerint,seu explicaveri it quale hoc imi vortalitute animae, aut unitate , Mundi aeternit te. Halia hujusnodi, teneantur et dem veritatem religionis Christiam omni conatu manifesta nocere, persuadendo pro posse docere. acomm studio hujusimodi Philosophorum argumenta, cum omnia lubilia existas pro viribu exaudere, atos resisere. Haec vero suis ciant.
154쪽
Serenissimum ac Potentissimum.
Um me exercerem in contemplatione lucis aeterne , cui cantarem canticum
HsUum, inspecimen γιtae intesiectualis ex mea Phil ophiae excidit Decas δε- liloquiorum meorum olim exarata ad blatium Sereni ludistii LVIRegis Polomae, mem9r gloriosae quamJccupasus aliis studui usi ci inspecimen permissum, pro ut extat impros ν ursa M.Vale.
155쪽
I nullum extet publicum testimonium mea humillimae observantiae&devotionis erga Vlajestatem Tuam , contraho notam ingratitudinis apud Orbem, conscium beneficiorum, in me meamque familiam , a Te clementissime congestorum. Sed ecquod fuerit illud meum obsequi rem erga Te, eelebrandum in Orbe, si Philosophiam meam , dudum devotam Virgini Dei parae, non dedico Nomini tuos Incidit tamen placiturum si quid edam Tibi ad peculiarem utilitatem, tametsi hoc ipsum sit Virgini Matri sacrum Temperare veritatem Philosophicam ad palatum Tuum,qui imperio Orbis Dolonici dii traheris alludio philosophico, si per me fiat, uetit sane argumentum animi devoti erga Majestatem Tuam. Feci studiumque bene merendi de Te erupit in haec mea Soli loquia futura fortassis , quam jucunda, tam salutaria;aliis quoque qui ea lectitaverint,is ruminaverint assi
At non devinctor Tibi solo jure beneficii accepti, sed flector in
obsequium a decore animi Tui. Annis ab hinc triginta ingenium meum probasti,&vultum,& probe nosti, quam averser omnem adulationem, etiam non plane indecoram tamen hanc meam de te sententiam pronuncio Orbi universo .r egum. ac Principum vidi, spectavi multos: at nullum, quem deco Regiae virtutis, sine icta utilitate propria accendat magis Magistratus ostendit virum : Imperium Orbis Heroem. Extant magnae indIlis Tuae argumcnta solidissima. sed, meo iudicio sunt specimina eorum quae fecisses ad Orbis Christiani commodum, si occasio tulisset. Si Fortunam crederem cau sam in natura conspuere illa. quod infra natura favisset ladis lao, o Rex, Exere Animi ni magnitudinem, Cor Tuum dilata evasurus, Deum Creatorem Tuum quidem dc fallit, ira terit figura hujus mundi iuverit si diebus singulis , praelecto ibi uno horum Solito quiorum , id sit thema allocutionis Tuae cum viro.
156쪽
ias Valeriani Magni idoneo Christum habebis medium, qui visitabit Cor Tuum&implebit gaudio. quod mundus non potcst dare.ego vero . Deo dante, per Decades ejusmodi Soli loquiorum, freque iis venerabor Majestatem Tuam, Cui precor ab Omnipotente statum incc lumem quam diutissime. Scribebam Varda Kal. Apr. 1648. Tirae Sacra Regia Majestatis. Servus humillimus
Si tuusfilius, meus dulcis IESUSNeusfrater es amabilissimus: Et si IES V sui tui Pater Meus quoque Pater est amant anus: Unde mihi negare potes, Fiater Valerianus Capucci 1. Quin tu quoque, o Beatoma, Meum mater dulcisii maὸ Mater e o mea dilectissima, Filium audi ad te L antem.
ovi enim Filio tuo , dedicare Tibi omnem meam lucubrationem,quatenus, interventione tua, Lux mentium mihi scribenti adsit uberior, legentes vero exultent in eodem lumine: in quem fine hisce soli loquiis praecipua lumina, directa ad mentes legentium , inflecto ad voluntatem eorum , si tamen ipse assiciora Veritate. Quis mihi tribuat vivere de te, O Deus, .sic viventem loqui ad cordaeorum, qui lecturi sunt mea suspiria ad omnipotentem Virgo Mater suscipe vota mea. SOLI Lost VIVM I. Edet animam meam vitae meae. conscio enim me ipsum in se , o assidue Mundum totum memoriam mei repeto ab annis sexaginta,ante quos stupens recogito nihilum ei a diebus aeternitatis. Inde ego ξ meterque quaterque beatum. qui cum non fuerim, sum: modo scire meum, cujus beneficiosum: Estne meus Plastes Ubi Numen illud mihi charum dicci ignotum ubi illud λTibi uni Animus meus gestit se consecrare tor m. Oro supplex . ostende mihi faciem tuam: ne vox tua in auribui meis. Heu me projecitum super terram igna-
157쪽
ignarum meae o ginis Pupillusne Ego laboro clamans raucae factae
sunt auces meae, ac fecerunt oculi mei. Nulla species. vox nulla Tenebraea tr -bilentium mutum Mise ego num uuat ite sub labras, ccogitando relabi ad aeternum nihilum caelo Qui s.cum non essem, evocavit Valerianum de nihilo fui 'Nunquid ego, cum non eram , feci ut essem, hoc ipsum ignoro reapa quid si tabescens, video ξ Video lucem, intolerantem nihil aeterni. Si quando, vel unico momento , nil omnium extitisset, quis Valeriane caepisset facere illa , quae nunc sunt ZVete existit En ahquod aeternum . a nullo factum nec tamen speciem ejus video,aut vocem audio. Heus tu, qui nullius beneficio es, quod es Z Tu ne ille, culus beneficio ego Valerianus sum hori quod sum. H sdictis uituli mentem, Naccepi haec vel ba: hgo sum , qui sum reliqua, quae luata sunt hoc quod non fuerant, cujus non entitatis charactere sanantur in secie vix haec audivi. cum intellexi, Ens tel nutri esse non factum, consequenter non limitatum in consequenter infinitum quam finitudinem Entitatis non possum tib uere ulli horum Entium exilientium, C characterem, quo singula notantur in facie: scilicet, ultio cernimus nil omnium esse Ens intini tum , sed singula sunt limitata ac d finita graduintitatisdoco, ac disterentia temporis: singula sunt ordinata, composita, necessitata, ac mota in fines sibi constitutos ab alio.
intellexi ergo, existere Numen, cujus beneficio Ego, Mundus suismus hoc quod sumus:& explicatis ulnis amplexari illud conabar , stringere, ac identificare meo cos di sed heu me meus Plastes effugit omnem amplexum. Me tum prostravi super faciem terrae os meum posui in pulvere, ii quo modo qui rem contestari illi conscientiam meae humilitatis,& Maj statis ejus, astectum animi grati Demum me submisi quasi id genua, ad pedes ejus, adoraturus vestigia eorum atina ne erat,quod tringebam. Flevi ergo, ac dixi illi; sine ullus modus contestandae tibi meae devotionis Tum dictum est mihi: Spiritus est Deus, eos, qui adorant illum, in spiritu, veritate oportet adorate.
Enite exultemus Domino: iubilemus Deo salutari nostro praese-cupemus ficiem jus in confessione , in Psalmis ubi lemus ei. quoniam ipse fecit nos,in non ipsi nos. Nihilum es me praecessit idiebus aeternitatis tuae, nunc vero exulto tibi Deo factori meo.
158쪽
Valeriane 'dirige aciem tuae mentis in Creatorem tuum & cerne, ut est jucundus m decore aeternitatis suae. Non prehenditur manu, sed intellectii: nec amplexabere illum ulnis sed voluntate tua. O lux intelligibilis, demitte tui radium vitium in caelum meae me iis, natae vivere de te, o vita animae meae. O si mihi essent Mundi centum , quam lubens Omnes consecrarem tibi, nec tamen facerem satis animo, gestienti rependete gratiam Creatori suo. Omnia quae sunt, sunt tua tu enim fecisti illa: Ego vero tum foreminime meus, si nolim esse tuus.
Valerianum tuum, Deus, habe totum,ac de centro tuae aeternitatis misere te labant cum decursu temporum.
DV m medium silentium tenerent omnia,&noxm suo cursu medi- iam iter haberet vigilabam tibi, Deus metit; Tu vero lucebas mihi
de sereno centro Nihil entium, quae cum nunc existant, successerunt tamen ex nihilo sui ad hanc existentiam. Micabas radio aeterno, non facto, non imitato. sed rinito, ac beato. Ego eis garriebam tibi, ac modulabar voces laudis, Damotas. At dum lic vivo jucundus, audio hanc vocem, prodeuntem de regione existentium. Putasne Valeriane, lux illa rideret tibi, si nil entium existeret Ignorares illam Vix haec tellexi, cum nigerrima caligo occupavit caelum mentis meae , nec ultra vidi lucem amicam, Caepi tum uetati cum tenebris, evasurus ad radium pristinum si qui rem . Mecum ipse sic ratiocinabar Si nil omnium ahq iandosia: ilet, modo nil omnium existeret quis enim fecisset ea, quae non erant Atqui nunc existit Mundus limium innumerabiliu Aa, ergo est Ens aliquod ab aeterno: id vero non est facitum. non imitatum, sed infinitum: digitur est ita x, de vita animae meae. Macte an lino Vale Danel Vivit Deus Sic memet erigebam tenebi is ad lucem Huic ii copponebam Quae non fuerant, nunc sunt. poterant non heri. FUC Ut quod esse poterat: modo nil omnium existeret. in hoc casu lux t Valeriane delitesceret tibi. Ergo non suopte sed alieno lumine bux illa lucet. Ergo ea non est Numen illud quod tutam religiose venerabare. His e tenebras confusus horrendum conatus sum. Radium meta tis, quod est extra aleam omnis dubietam, subet quaestionibus, ac me cum ipse qtinitabam. Utrum Ens illud aeternum. non factum, ac iis tum, potuerit non stet irrisi
ac dixi. Qui seri potuit 'Oniuisse id, quod est ab aeterno Sed institi
159쪽
, obsequia congeminata quaestione Utrum ipsa aeternitas potuerit non esse Sub
hac quaestione carpi vehementius a uere, nec poteram etagere mentem, cuius in dijudicabile lumen caecus, conabar, velut postulatum falsi, examinare aut damnandum, aut reli tuendum suis ita tabus. O vos omnes, qui ex hoc libro leguis mea suspicia, meumque laborem , miserem mi viro abnuenti dulcedinem vita an malis, nec tamen degustanta initellectivam, sed cecinienti inter lucem,&tenebras Quis cogitando assequatur conatum longioris artatis 'ODeus qui solus laborem, dolorem conlideras, emitte lucem tuam, veritatem tuam
TAleriane, Vidi laborem e dolorem tuum : veni, ut liberem te. . cpone celum, terram, tu id omne, quod est . te ipsum dissimula: solitamus ingredere vastitatem, quae tibi occurii post superatos montes existentium: ne exhorrescas: ultro infer te caligini inexploratae, scilicet nihilo aeterno, antecedenti mundum ac dicito mihi,quid istic de
prehendis ZO Domine: memini, cum cernerem te Deum Creatorem meum, vo sempiterno existentem ante nihilum eorum, quae nunc lunt quaeue
aliquando non fueranti a vero, obortis tenebris , versa est in ludum cythara mea: heu me: heu me adductum in tenebras, non in lucem. allucinor. De caligine illa sublucet mihi aliquidi Deus libi luce sesatius, ubi conspiceris solus: Inde loqueris, quo cuncta silent Quae sunt, non fuerant me cessent modo, si ,ea esse, fuisset impossibile. In illa ergo vastitate ac caligine aeternae nihil eitatis lucet mihi Posse esse: Entium enim possibilium intelligo numera. At quid est isthaec Possibilitas e sendi introspiciami tam intime Praeterita non fullsent ea su sie fuisset impossibile. Praetentia non essent, si haec esse, si impossibile Fuluia non erunt, si ea fieri sit impossibile intelligo plurima, ut postibilia tamen si nec sunt, nec fuere, neque erui. Ergo Possibilitas essendi capit, omnia, sive ea sint, sive non sint Vix non pronus adoro ossibilitatem essendi. Haec dum confero in secretiore arcano mentis meae rideo stuporem, quo corripio a maiestate Γ ossibilitatis ellendi. Cur non intelligis aleci an Poste essi esse impossibile ni re edatur, avo e et nota incommutabili, Posse facere Quae est illa Possibilitas essendi quae non sit impossibilis, si non existat Potentia faciendi Si bellarente excedere cuncta, ut inhaereas uni, qui solus est , sepone osse
160쪽
rvio Valiri. ni magni esse, okte inser scrutinio ipsius post facete. O in aeternum MNumen mentisi Te intellexeram non factum non, inruat uin, sed in I in Hu: Nunc cerno, te esse eminet Her, S incommutabit: ter id omne, quod
non est impossibile et lesentis. Thri existenti minuam arga me Habas ab existenti Entium, nunc video illatam ab essendi possibilitat quae nec est possibilis, nec intelligibilis nisi illi praeexistat Posse facere. Ergo tu lumen meae mentis,& usta ammae meae, luces mihi tuopte lumine, pro cul ab omni existentia telum ullarum. Dum vero tali moro Se luces, suscitas ab imo tundo cordis Desi fluctiis mille mille inquam , animiastectus. Simul gliscunt, me incenduint reverentia Maiestatis, amor Bonitatis laus Excellenta a gratia de reficiori poetinentia offensae fiducia invocantis,&impar tolerandis ejusce odi motibus deficio Quid enim mihi est in Coelo S a te quid volvi super terram ' Defecit caro
mea,& cor meum. Deus cordis mel,& pars mea Deus inariernum.
Tri in in perv:gilio matutino horis antelucanis de more vigilarem
in Illuminatori renebrarum mearum repetii vallitatem seu caligi nem illam, in qua spectaveram Ens infinitum Posse esse, Polle face re, exploraturus, si si regionem, sicunde alla occurrerem, a quibus rescirem plura de illo Numine, quod a dolo. Dum autem invado secretiora deserti, Madnitor proferre aciem mentis, lux de vertice ejus, velut excussa e silice, ollustravit coruscatione fugacissima , non syl-Vas campos, montes moenia urbium, sed novos videbar aspectare Mundos, quos monento absorbui timor illa caligo Tum ego, qusem conditionis peregrinae in illo mundo, attonuus sulpexi ac vidi Numen meum quod in haec verba Tatus Lim. Civis mundanusa media tui bain tuam existentium , ipse ex stens excedo omnia, meque infero mundis incognitis , certus , eos non esse mea figmenta, certus, me interemeetidem . quibus non discedo, si quando repeto necessitudines quas contraxi m mundo existentium: Quae est, o Tu. qui praeexistis omnibus , quae est ab ullus mea naritrae quae abyssus turi Vivens sub certa differentia temporis numero momenta aeternitatis. circumscriptus loco exiguo supergredior convexa cauli. ipse niihi ignotus, non inplam toto mundo a me cog sto. Heu fatu me naturae, Si hi motus, si desideria haec sunt a mea natura , Quis
eam manu ducat ad metam,ad quam inhiat PQuis impleat illam voraginem s