장음표시 사용
451쪽
Maritus agit de iniuria uxori illata, quatenus laquarii uxoris caput, detendere uxorem tenetur; S affectione ma ritali ipsum non minus, quam Uxorem iniuria tangit, g. 2.
hie . Non uxor ex iniuria iliata marito , quaa uxores a Uris , nou
viros ab vxoribus defendi aquum est, nisi marito illata iniuria ipsam etiam tangat Jecialitor. 6.2. hic. Ο l.2. Dod:bponsus pro
iniuria illata sponsae a quatenus pro uxore in hoc casu spo sa habetur, ut Sin aliis; N id qurdem ratione affectus mutui inter sponsum S sponsam. Pater pro iniuria filio illata ; quia cum filio una eademque persona habetur.
Quod ratione assectus, hic etiam ad omnes extru/itur, qui agni- ratis ratione, re peetum parentum, liberorum habent; ut socer nurus , cuiui vir i Fora potestate est, ιniuriarum vero po
pos . Dommus pro iniuria seruo illata, quia reuera rure ci-tilli iniur1a non fit ipsi seruo quia eo pro. nullo habetur sed domino ipsi ; puta si iniuria sit atrox , ct in contumeliam domini directa , idque si modo conuitium datum, vel petuo seruus pereussus, nulla inde actio est, ex ea ipsa ratione quod seruus pro nul- Io ct mortuo habeatur , Aeruus Vero si communis sit, ex iniuria seruo illata actio competit quidem utrique domino , sed pro dignitate sita gulorum , nosa pro ea parte qua quissi, que dominus est, aestimata. Si visrumiar1us, soli pro-Lietario actio competit. Si libero homini, qui bona fide eruit iniuria facta, non ei cui seruit actio datur, sed suo nomine ipse exequitur, Nisi ct in eius cui seruit, contumeliam iniuria tendat. g. i. 3. q. s. 6. hic, ibi Schneid. Peree. eod. Ωuid si veritatem quis dicat conuitio 'φ. animo contumeliae inferendae aliquod obi jcitur crimen, vetitas uti sitim animum non tollit, sic nec iniu- riarum actionem: si sine conuitio, sed iuris siti conseruandi aut vindicandae reipublicae causa, deficiente contumeliae inferendae intentionE, tanquam causa, deficit etiam in-
Iniuria cum protestatione honoris, puta si quis dicat, tumentiri, saluo honore: vel ter retorsionem istata, puta si quis dicat, tu ipse mentiti S, an exeusae Neutiquam in casu priori, quia cum in eo sit manifestus
452쪽
sestu siniuriandi animus, achii contrarii protesatio, ni nil operatur; Posteriori casu, si retorso fiat incCntinenti, e crisitio quidem admitti rur I . iatnm ttira censeatuν defe/so, ct vis si propulsata ὸ quoa onmia iura permittunt I 3 Isa Lis
M. Circa eam valde variatum ess iure; puta , r. Ex lege xij.Tabi olim ob membrum ruprum poena erat talio,id cit supplici j si mi litudo. 1. Praetores poenam istam minus dignam aestimantes, actione talionis sublata, aestimationem uariarum introduxerunt; qua Iudex ex aequo N no 1ecundum gradum dignitatemque, vel etiam honestarem personae laeta, iniuriam aestimabat. 3 Ex lege etiam Cor iactia de iniurijs criminalis acti iniuriarum introducta , Clcompetens, qui pultatus Verberatusve; vel cuius domus siue propria, siue conducta , siue qua hospitio receptus suit, vi introita esset. 9.7S hic. q. Hodie de iniuria duobus
modis agitur mixto iure, vel eluititer, vel criminaliter a Ciruta fiter . cum actor init . nad animum reuocata mi ireti .rando aestimat, ' sibi poenam saluo iudiciq moderatione, applicari petit. d θ. . hic ct i 37. g. eod. Criminaliter, Cum pC na petitur, v cI corpori iniuriant. s infligenda ; vcl multa peia cuniaria fisco applicanda, *.so. hic. Quarum una electa, ab tera, 'uod ad eundem finem tendas perimitur, c7. riis
pereet.. hic. a ob differentia inter utramque hane actio tem ynt. Quod actio iniuriarum ciuilis per procuratorem p test expediri,non criminalis, Nisi persona illustris agat,veIcon
An non etiam aliter de iniurijs agi petes rImo etiam ad recantationem cius Quod iniuriose ds- etiam est. Cesae actio, cumi riminalis non sit; cum ciuili Coniungi potc st; nisi ex statuto cum recantatione poena carCC iis , vel relegationis infligatur. Vult urissrnd.cap. i9. Tre MLic. thes 7. An iniuriarum tantum tenetur is rat ipse iniuriam intulis r
453쪽
. Imo vero etiam qui procurauit eam, puta qui aliquem conduxit ut famosum libellum assigeren vel satyram in alicuius contumeliam caneret, modo dolose id effecerit , f. non solum. hic. Luia per alium qui facit, ipse focisse in
Luibus modis tollitur iniuriarum actio 3 N. i. Morte siue actoris, siue rei: Rufa famosa actisnes isad -Hctam tendenres, in heredes non tra sunt,ns lis eum defuncto fit contestata, t. 13. princ.L8.a. I 4.1fhre . 2. Dissimulatione; puta si quis iniuriam passus eam statim ad animum non reuocaueris, Ult. 3. Remissione expressa, t. I i. 9. I. hic. q. Lapsu temporis ; puta anni continui, princ. ins de per. Iemp. actet.F. C. Utpoid quod per silentium tanti temporit /arite ro missa censeatur.
De Obligationibus qua ex quasi Delicto nascantur.
id diritur improprium, vel quasi delicium 'Quod non est dolo seu intentione agentis,aliqua
tamen eiusdem qui tenetur,Vel alseriti S culpa com-Inasium , Uult. Iuriorvd21b, I. cap. 1 I. Disitur autem quasi dei cium , iso casu propter dolum cessantem delicto propolo locus non es. Recense casus quasi deliciorum ab Imperatore prosterum fle. I. Imperator recenset quasi delictiim Iudicis litem suam facientis, a. Eius cuius ex camaculo quid deiectum
aut effusum est. 3. Eius qui ea parte qua vulgo iter fieri solet quid positum vel suspensum habuerit, quod potestii
ceciderit a licui nocere. Text.hic.Ωuarenus reuetur iudex ex quasi delictio rMale iudicando, S per imperitiam quidem . princi . Idque ita ut parti laesae teneatur iis qua otum aequum iudici
videatur; eius errore S imperitia Gmsideratis. Pac. epitome. hic. thes q6. Luia imperitia , ut dictum culpa decies es; hic Lyaeiarim quarenus iudex osscium acceptando peritum se asseruisse videtur . Vnde ex imperitia quid male indicans litem suam fm
454쪽
cere, is eiusdem periculum in s transferre intestigitur. Prine. hic. Cur di is-imperitia iudicans 'N. Quia nidex dolo vel largitionibus inductus male iudicans, ex vero maleficio tenetur, & quidem praeter extra ordinariam coercitionem & infamiam in veram litis a:stimationem & expensas, si paterfamilias sit; si filiusfamilias, in tantam quantitatem quanta fuit in periculo litigantis
cum sententiam diceret, t. vlt. Τ. de var. o mi. Un. l.vlto C. de poena tua. male. rud. & nouissime si pecuniam vel
promissione a litigatore acceperit i 3 causa quidem quondam pecuniaria, praeter amissionem dignitatis in triplum . In causa criminali,bonis publicatis mittitur in exiliv Nou.
, g uod es Exemplum secundum quasi delicti pN. Cum ex domo vel camaculo, in quo tanquam dominus vel conductor quisquis habitat, etiam gratis,deiectum effusumque aliquid est praeter inhabitantis culpam, in eum locum quo vulgo iter fit, per eos quos secum habet in CT-naculo, per quod damnum datum, siue seruos, siue liberos, L 1. hic. Quod est rerrium exemplum
Cum ex ea parte qua vulgo iter fieri solet quid politum vel suspensum quis habet, quod potest, si ceciderit, alicui nocere, g. eod. Quae duo ideo quasi delicta, dicuntur quod olicet hic nullum sit malefietumV cum publico intersit sine metu& periculo in locis pubsicis iter facere, quasi ex deli
cho obligati intelligantur. TreutI. hic. aeua ex his quasi deliciis nascitur obligatio pN. cii aliquid cleiectum, vel effusum, quod liberum hominem occidetit, in eum poena FO. aureorum est costituta. Si modo ei nocuit & vivat, quantum ob eam rem uidici aequum videbitur, actio datur, d. 6.1 e. Nos deformitatis, secl mercedis Medicis praestitae, Simpendiorum in curati ne fictorum, Item operarum ob illud iactu amisiarum, vel amittendarum habita ratione, nuta quod inutilis iactiis sit. De suspensa vel posito quod, si decidat, nucere pristit, aetio in factum Io. aureorum datur. 3. eod.
455쪽
Quid si ex Ilij seorsum habitantis ea naculo quid derecta nueFusumve fuerit, vel in eo quid positum vel suspensum, cuius casta periculosus est ' Vsu. Ex his causis non patrem, sed se ipsum filius fama, obligat. g. 1. hic. l. filius mi I. g. de Iudie. Idem in filios amis. imperite iudicante obseruatur, quia hic nuda patris culpa subest. Cur non datur In patrem actio de peculio fM. Ea non datur ex delicto tali j vel quasi, sed ex contractu , filius mil. feod. Schneid hic. vide insta tit. pro
An vero lata sententia contra filium non habentem peeutium Iacer ogi non potes ut ei ad oluat legitimam fM. Non, quia non debetur ea filio nisi patre mortuOὰ nec ullum in eam filius eo vivo ius habet. gl. . 9 DD. ira Auth. si qua C. de S S. tecl. Luid si vero pater pro condemnatione Mij quid soluit, a in putari ei tu legitimam pores riu. Omnino, si id recit nec mirio uta virtute statuti, nons: ex liberalitate. DD. communiter, ut nec si quid causa pieratis pio eo soluit, puta pro redemptione erus ab έωιbMG -I7. C. de postim. reuers Schneid. Lic. xsa exempla quas detiosorum praterea ab Imperatore recensentur f, H. Exercitoris nauis, item cauponae I stabularis, curre quid ex natar, caupona, aut stabulo surto ab alijs auscrtur puta malis hominibus quorum op Cra utuntur: Lura ne ta-latim opera uterent tir pro dere debuerunt, s. vlt. hre. Quatenus hi renentur p. R. Actione in factuna in duplum tenentur ad restim tio nem eiu S, qti Od viator,vel vector de rebus sitis in naus vesconpona, ves is qui iumentum stabulauit, in stabulo amisit. Vae acti O, quia poenalis es , heredi quidem datur, tanquam
3 ι persecutoria .nCn tamen aduersiis heredem tanquam exdΘmio desecendens, g vir. hic.i
456쪽
Hactenus duo priora suris obiecta, sequitur tertium,Amones. Dic quid hic per adi iones propri/ intelligatur rha. Aetionis vox est. 1.Generalissi rite accipitur, pro quovis hominis actu, l. 2I. g. M. F. Lui ies. fac. pus. Quo significatu testationes, Nipsi contrael tis, Sconue tiones , item delicta , Sc. sunt facti puta) aci nes, siue ex natura siue ex artificioso hominum motu proficiscentes; sed in se citra iuris effectum consideratae. 1. Secundum iuris effectum specifilius, pro actionibus iuris siue ciuilibus, hoc est a iure ciuili informatis, & eat emis quidem consideratis, iisque vel priuatis, hoc est qui priuatim expediuntur , ut es testamenti factis , vel publicis quae fiunt authoritate publica, & vel voluntaria quidem iurisdictione , visune adoptiones s vel contentiosa. 3. Restricta ad irum appella tione pro contentiosis actioniblis, non voluitiarijs , rei faltem rei pectit. q. Adhuc specialius, pro actini ibus elui li-hus, data criminalibus accusationum, inquisitionum, d trunciatioiuim appellatione . In qua ipsa specialis verbi actionis significatione, ipsum rursus est, vel generale, Vel speciale, quatenus Vel in rem, vel in pesionam actio est. De quibus actionibus ciuilibus in iudieio agitatis, & quidem siue in rem, si hic in personam conceptis hic agitur.
Luomodo Imperaror definit actionemrm. Actio nihil aliud est quam ius persequendi in iudicio
quod sibi debetur. princ. hic. aeuotuplex est actio pN. Mariae ab Imperatore proponuntur diuisione g. I. Ex matreia, aliae sunt in rem, aliae in personam. 2. Ex causis e sciente, aliae sunt ciuilcs,aliae praetoriae. 3. Ex causam ali, aliae sunt rei persecutoriae, aliae poenales, aliae mixtae. q. Ex quantitate rei in actionem deducta, aliae in simplum ut omnes rei
persecutoria 4 aliae in duplum , triplum , quadruplum. S. Ex qualitate, aliae sun bonae fidei, aliae stricti iuris, aliae orbitra
457쪽
citur , Vel pratoria, de quibus , 6.34. id est actio Publieiani, vel quasii . Vult. eod. is cap.23. princia. Rursus rei vindicatio est vel specialis, quando res aliqua specialis vindicatur: vel uniuersalis , cum uniuersitas, seu res uniuersales vindicati tur, & res speciales tantum per consequentiam , quae dici tur hereditatis petitis. Vult. eodem. cap.ra. prine. Hic VCP
agit Imperator speciatim de res vindicatione stricte accepta, eaq; speciali. De rei Vendicatione.
sua est issa rei tiindicatιο . , D. Rei vindicatio est actio realis,qthae datur donlino ssia rectro , vel utili contra detinentem, possessorem vel quasi, ad rem aliquam corporalem vindicandam, qua petitur ob Actore declaratio se dominum istius rei esse, eiusdemque restitutio una cum fructibus pendentibus, &extantibuS.. i. hic is t. 2J. de oblig. Θ aa. Brederos. eod.2u'tuplex est rei υiuuicatio 'ecialis 'M. DupleX. r. Directa, quae datur Qti &vero domino, qui iure gentium vel ciuili dominium sibi acquisiuit,& tem pore oblati libelli non modo, sed & litis contestatae domi nus est, aut post eam dominium acquisiuit, L 23. pr. hic. l. 2 a
C. eoil. etiam Treti f. his thes a. Uxori de re dotali aduerius extraneum, constante matrimonio, C. hir. 2. Uti ru quae datur Emphileutae. I. I. g. I. Si v. vea. pet. Vasallo Gun. ,. rei a de inus. de re aL DO1. Superficiario.
seq. hic. & similibus, utile, ut vocant, dominium modo habentibus. Item vero domino aduersiis eum qtii dolo Vesculpa lata de si jt possidere, c6Τέici vel iudicialiter con fessus quidem est se possidere, etsi non possideat, neque do lo possidere desijt, modo id actor ignoret. l. .2S.2.6.27. his
Ωu- e ro sunt substantiatia seqnissa huius actionis tUHO. Vnum ex parte A gemis, dominium rei quani vindicat: Alterum ex parte Rei, eiusdem possessio . inere . hic. Vnde & virlimque hoc requisitum ab Actore in libello poncndum de probandum copulatiue, I. a. de Prob.l. 2. C. t.
458쪽
' Contra quem hac actio datur t. N. Direψta datur aduersus eum qui rem nostram possi- let, *. I. hic. l.9, Τ hic. Pataus epimi di . hic. thes6. siue mutia aliter, siue ciuiliter , Schneid. eod. siue suo, siue alae nomine, d. g. I. vel solum eam detinet S restituetidi habet sa- cultatem Pac.eod. puta commodatarium, depositarium, colanum, S similes, dI.g. .hic. Vtilis aduersus eum, qui eam
quasi possidet, seu quod hic est9 qui pro po*essore habe rur; puta eum qui dolo de si jt possidere. 2.vel licet non possideret; tamen, quasi possi dere tuiti se offert, i.27. 9sed o is
Expeditissima via petenda ex modis acquirendi d mini j siue Iure Gentium, siue Civili,sup. stib.2.is lib.3. bona
N. I. Quando constat ante Actoris apprehensionen rem nullius suisse, is dominium suum probabit peream ipsam apprehensionem . Luia quod nullius in bonu es oecupanti cedit. g. I 2. supra. de Rer. diu. 2. Quando constat fuisse quidem ante alicuius, sed S aliquandiu nullius; similiter, per apprehensionem,& Qtum quidem, probabit dominiit; modo prior dQminus habuerit eam pro derelictio.supra eod.6 . Vel si, post Iudicis proclamationem, ut IS qui dominium alicuius rei adserere velit, comparCar,nenunC comparente eam apprenderit. Ωuod is rei ratis pro derelicto ha beatur. IAsou. hic num a. 3. 4 ributaria re quae biennio Vacatiit quod ipsa etiam tum pro derelicto habeatur) apprehensa, praeter apprehensionem biennalis possessio apprendentis requiritur. l.qui agrol. 8. C de omn agr deser. lib. II. Quando non constat aliquando nullius rem fuisse, probatur dominium s secundum ius ciuile P per probatam rei immobilis decennalem inter pranentes, vicennalem inter absentes, mobilis per triennalem possessionem cum titulo, S bona . fide, supra tit.de Uucap. per immemorialem sine titulo, Iasios. Fabr.hic. num 72. 9 ex eo Hus eodem numer. 9. S. QuibuS modis accedit probatio allegati tituli ad transsercilium dominium habilis, puta donationis , emtionis ; modo
459쪽
Et sic in al/us Mysi eod. Per ipsius tradi sonis alluatιonem proba ro dominio, exigimus is eorum probatiouem qu4 Ut per eam transferatur dominium supr. tit. de Eer. diuis requisiuinius. Successio , nis allegato, titulo, ster aditam hereditatem non probatur domimum msi edi' ipse defunaus sua, it dominus , Luiμ nemo plus ustis iualium potest transferre otiam tole ha et . Mysi eou. Domini' υero etιam ire id Cy υtilis distines mem in praced4. probaudi mo-das obseruet lector apud Iasonem is id aμέ. dιctes iocta .
osiera. q. Sine fructuum perceptione ex cultura og rum i siqui iem eos seminari , arari, & coli me curasse probemul.
in l. 3. verb. Oniatur. C. tr. regund. Non si eos ma ipsum arasse ' coluisse probem, nisi sinul stre tuum probetur perceptio. ibi xum. 6. Ex fructuum porcepti Diae;'modo me iure propr/o eos accepissa, nec rem ab alio possideri probem. Maseard. concl. II 89.num. A I. 6. Ex clauiti in rcceptarum apud rem ab a io non possessam facta traditione. l. flauibus , υerb. si claues J. de courr. emi. Masec. ccxiel 298. Duod posscssarum ab alijs tra luto custokra caussa suo a modo viueatur. Mas ea i. T. Ex tradiatori in liri Tu utorum rei vendisse, stat concur ent: Ma iis, de ambu MU .coia f. O9 I. remsive num . . S. Per conscisionem Vi 's
460쪽
qui se alterius nomine possidere fatetur , sed modo inter ipsas
partes iurer quas ea emanauit, Masec. concl. II92. 9. Pcr cultodiam ad rem ipsam sua mobilem.siue immobilem adpositam. L3. g. Nerua. t. si rem mobilem. t. pen. Τ. de acq. pQ. Mah. con elusii 93. Alitique modis, de quibus, idem Mascard. concitas seqq. Video Schneid. num. 96.
mercio, l. 23. 6.1. hic. immobiles, mobiles, mouenteS, LI. ga. hie. singuli seu uniuersitatis factor, Ut grex. g. F. f. 23. vers sed nec. sup. de rer. divi q. I 8. mp. de legat. Non ta-Dien tignum alienis aedibus iunctium. Confer. l. 23. 9.6. I. I. pr. d. iiin. iuniis. 6. 26. supra. de rer. deuis non peculiirin, L36. hic. nec ager militibus adsignatus; l. is. 9.2. hic. Vtpote de quibus prodita peculiares actiones. At bene praescriptae S usu
Vbi insiluenda es hec actio. Θ apud quem f
hr. I. In eo loco ubi req controuersa sita est,t. I.2.3. C. , in rem aci. exerc. deb. ct ibι Vves Isita quia is actione realti Non tAm persona, quam res controuersa , adehue persona non propter se , sea propter rem Jectatur . Obrecht. di . eod. cap. . th.
IO2. a. In loco domicilij, id est ubi possessor domicilium
habet, quia actio in rem non adiιerseus rem , sed rei possumuen sivstituituri l. actionum. 13.F. de O. 9 A. Obrecht.eod. th. . o 3. Idque si res sit immobilis. Dd. communiter. Obrecht. eod. th. IG8. Si mobilos sit dissentiunt. ibid. Affirmat A Zo, exius sententia Canomsir jn c. vlt. Ext. de Dr. compet. 9 totius Germania con-sreetudine recepta, obrecht. eod. th. i I s. Ite ita sitae stio , sitie alieno nomine possessbr conueniatur. L 2. C. ubi in rem. adi. Obrecht. eod. rhes i49, aeuia actio tu rem datur contra possessorem, siue ouo,sua alieno nomine possideat. L9.F. hic. Licet de possessore rei mobilis dissentiant m. Obrecht eod. thes IT3. ιθ seqq.Lua hic ut eaute agat consideranda Aci ori y
P . R em quam petit certis circumstanti js ita de si gnabit, ut qualis, quantaque sit appareat, l.6. hic. Treuil. rh. 9. hie. Mend. alii. hic. interros abit Rcum ante an is rem Quam xiiii