장음표시 사용
491쪽
gestum esse non tamen eiusinodi quo serui se dominis auserunt.l.cum seruusj.mandati. 2.Actorem dirigere actionem
suam in peculium & quidem in prosectilium vel domini
N. Actor dicit Sempronium reum habere Titium filiuvet Lucium seruum in potestate, Eo Titium filiumlam. vel
Lucium seruum sciente, & patiente patre vel domino habere peculium separatum a rebus paternis, vel dominicis. Titium vel Lucium emisse a se merces pro centum florenis, Eas vero Reum,quamuis multoties interpellatum, soluere recusasse. Petere itaque seeundem reum Iudicis sententia condemnari, & compelli ut de peculio serui vel fili j istos centum florenos soluat una cum damno & expensis .
Cur dicis in definitione dari kanc actionem ex contractu Miffam. vel serui rae. Quia in delictis disserentia est inter patrem & dominum I puta si semus deliquit vel noxam resarcire dominus potest,uel seruum noxae dedere. tit.ae noxalib.act.quod in filio, hodie quidem, non habet locum: Vt infra dicetuν. Cur hae actio introducta es a pratore '' N. Quod, cum de hire ciuili quisque tantum ex proprio Confractu, atque ita, nec filii pro patre, aut pater pro filio; multo minus dominus pro seruo teneatur, t.t.C.ne M. pro p xre. tamen cum pater & dominus ex contractu fili j vel semni lucrum sentiant, peculium concedendo permisisse negotiationem Videantur, Praetor aequum Iudicauit ut onus ostiagationis S actionis sustinerent. Pere hic. '
Ωua es actio ex iureiurando y R. Aetio ex iureiurando in facium dic a non tam quod in factum sit concepta, quam quod de facio, hoc es an iuratum sit non an iure sit iuratum in eu quaratur. Vult. Ins. hic.9 cli actio praetoria personalis ei competens qui accommodante Praem
tore & petente aduersario iurauit aliquid sibi dcbcri, vel
492쪽
rem aliquam suam esse. g. I I A D. Vultauri r. eod. num. O. APratore introducta non dabatur allιs ex iuramento nudo citra eaussam praecedentem. Cui datur 'Datur ei qui iurauit 't in d niti ne dictum deseren,
te aduersario citisque heredibus, i.ait Prator eitis rei j de imνetur. Principali ex procuratotis ves desensoris iuramen 'to. l.uam posteaquam5.6 Τ.eod. Patri vel domino ex iuram etiato flijsam .vel serui. lseruus l.multo magis.1 1feod. Fideiusso ri ex iuramento rei. Un duobus. 18. 9.quod reus. I. r. eod. Aruersus quem datur fr. Aduersus iuramentum deserentem eiusque successeres siue singulares siue uniuersales, respecta tamen qu litate caussarum ex quibus iuratum . d.l.nam posteaquam. i. g. 6. quacunque act. Τ eod. siue in reali siue in personali actione. d.ljusiurandum. 3 q. g. ait Prator Iseod. habet enim locum in utroque actionum genere licet ipsa sit personalis) 2. Aduersus socium deserentis licet ipse non detulerit. don duobus in princ. 3. Ex iuramento seruo,vel filiolam.delato contra patrem vel dominum quatenus in peculio. L quadam.Τ eod. Breder. hic.
Ad quid datur pN. Ad id in quod iuratum est obtinendum ab Actore, hoc est in actione reali ad rei cum omni caussa restituti nem. In actione personali ad contractus, eorumque quae
contractum sequuntur obseruationeS. Bred. eod.Ωuid hie quaritur fat. Tantum an iuratum sit, non an id quod petitur de-heatur. Text. hie. An in quovis iuramento prastito lorum habet hae actio '. N. Imo Vero. I. in iuramento parti a parte delato seu re-laro. r. N quidem in iudicio delato vel relato. Uult. Iurissia
, Ωua ergo sunt requisita huius actionis tTtia. i. Vt iuramentum in iure vel iudicio delatum, vel relatum sit. 2. reuera iuratum, vel squod idem)iurare parato remssum. l.6 Τeod. 3- res ex obligatione vel iure domini j aliove debita non soluta. 9.eod. hic. Uult.eod.
493쪽
m. Actor dicit se ante hac Reum inius vocasse propter summam ducentorum foreninum sibi ex contractii tali ebitam, Reum negato debito sibi actori iuramento dem- , sisse, sed id in modo praestitisse, Reum vero debiti petiti solutionem hactenus differre, licet interpellatum. Itaque petere se ut ad dictς summae solutionem conde ne tur ac compellatur. Schneid. hic. Luia vero ex diuersis ea sta iuratur, seiunis um ea a Naristatem narrauit Actor qualiter iurauerit, Oct petet cum ita iurauerit, re alιter agendo, remsμι restitui, agendo tersona..
ἐιter , rem sibi dari . Qua in hac actione principaliter probanda' ti. Iuramentum a Reo Actori delatum. a. Ab ipso praestrium esse. 3. Et quidem in continenti vel iuratum esse vel saltem acceptatum esse. Schnetd eod. uum. II 3. De Iuramenis.
Has actio cum iuramento nitatu die quid es iurawentum Ah . Elt amrmatio religiosa,Cw.3.QVel inuocatio Dei qua petimus ut testis sit nostrae asseverationis, S puniat fallentes. Uvespar. hic. num. 2.aeuot eius sunt species 'M. Duae, una de caussa non controuersa, altera de causisa controuersa interponi solita. Treuel. HO de iureiur. ith. I. it. 6. Qua iuramenta solent adhiberi tu caussis controuersis is ruare i λAdhibentur, I. autωhim religionis ini jciendae caussa, ut iuramentum calumniae S iuramcntum malitiae ei amne , a. testimoni j. 3.purgationis. q. Aut caussae decidendae, ut I. voluntarium,11. necessatium, IIIaudiciale,lV. iuramentum, in litem. aeuod vocat iuramentum calumnia seia propter calumniam 'R1. sQuo assirmamus nos no calumniet, id est alterius vexandi causs , sed bona fide aliquid facere. Pac. epit. da p. 24.
494쪽
de Tuo C. tit. e r uretur. propi. calum. dand. Vel extraitidiciale,
quod prestatur in actibus extraiudicialibus. e or.eodinum
Leuotuplex est Iudiciale 'N. Generale quo ui exordio facta litis contestatione iura , tur nihil in tota caussa calumniae caussa factitatum iri. Nou. 9.*.pen .de his qui ingred. is anesi. Deciale alijs ct ipsum dicium
eodem. Et Speciale quod olim in si 'gulis iudicii partibus exisgebatur. l. I. C. .hodie exigente aduexsario usque ad comclutionem in caussa,&pos cam ex mero iudicis ossicio prς ,
N. 1 Personae principales tam Achor, quam Reus , eo rumque heredes. Auth. principales.C.eod. nisi ob iustam cauiasam puta aetatis vel furoris aut aliam dexcusentur. Lqui pr Valijs intercedunt, ut aduocati, *.2.C.eod. tutore S, curatores,dI. 2. f. quod observari. C.eos. 3. item procuratores ad id speciale mandatum habentCS. e.3. g.pentactvlt.ext.eod. Procurator ramen ex officio datus ad hoc iuramentum praestand ιm cogendus non est, nisforte quoad processum. Gul. d.oM. 88.num. 3.θ 9. Pa Fen tibus autem oe patronis omnino remittendum i ieet .de obs parent. 9 patron praest Isi patronus i64f. de iure, tur. CuiacIib.9. obf3T. Rosbach. praxi hic. num. 6. Nec clericus inuitus in vilώ caussa lyra e tenetur. c. I. ubi Culac. extr.detur .cal.Ilico Ummius , disp. de litis con hes. 8.num. 3 q. tu quibus caussis. ita iuratur 3 M. In omnibus caussis ciuilibus in quibus incumbit necessitas probationis si exigatur. l. H. C.eod. quod omnes pram stant qui suo , vel alieno nomine in iudieio comparent. Obrecht.rra ct de fur .calum.cA exceptis paucio etiam compromissarijs, ordinarijs , delegatis, i. Izδr. EN *.patroni C.de iudic. t. 2. quia ver licet.ex compromisso. C. eod. Uta .eod. num ira criminatibus cis spiritualibus vide Uvef. eod. Gasti. d. obf38.)Item tam insecunda quam prima instantia. c.I. inpr. 44in 6.Tveseod. num.
495쪽
Qua sunt hiaus iuramenti capita pha. I. Qi Od iurans cred it se iuste , noni ualitioSc agere. 2.veritatena super omnibus responsurums .non usurum falsa probatione. q. non corrupturum iudicem , nec tabCllionem. F. non petiturum calumniosam dilationem. specul iur, cal. ρ,nmuc dicamus. Uves par. eod.Ωuando is quomodo iuratur N. bcatina in exordio,i. 1.G. .vel saltem post litem contestatam, t.2.6. I.C. .intra terminum a iudice statutum, A. l. 2. g. hoc etiam. Potes tamen in qualibet parte iudici= prastari
hoc iuramentum, d. l. a. g. r. Ex quidem olim laetis SS. Scripturis , hodie apud acta publice sed extra verecundiam sexuo praesente aduersario , siquidem id perso dignitM vel sexus, puta mulieris houesti vita serat. Vetes eod. num. 8.3 aut eius procuratore, aut saltem citato in prauentia iudicis , aut si eo venire nequeunt , coram officiis ad hoc a iudice delegatis,uel apud iudicem prouinciae, aut defensorem ubi degunt. Interdum &in domo litigatoris coram missis ad hoc ex officio, commisisti js, Vυwpar.eod. num . xuis es esse itus exactii huius iuramenti tlv. Non praestitum vitiat processum, GaIl. a. obf. 84δrin
ita de substantia iudici j es. putatur. Rosb.eod. per asse . BArt. a. Achor recusans hoc praestare caussa cadit, Re HS pro confesso habetur. Puta aecedente iudicis sententia declaratoria, d. I. 2.6.quodsi actor. Gul.lib. I.obf. 86.num. s.d Auth. priucipales. C. F. eoa. num. D. In criminalibus inde exsurgit iudicium ad torturam. Aretin. in trad .de malesverb. iuramentum Rosb.eo n. χ6. Praestitum arcet a calumnjis, praesumtis quidem non Lammen expressis iuranteS . Marant. eod. num. 12. Uves eodem.
Si peieratum, poenae iurantem manent. De quibu . Uves
Ωuod est iuramentum malitia , ἐπ qua poena recusantix ita
N. Quod locum habet, quando aliquid malitiose propositum putatur, vel praesumitur. Et praestatur quidem tam ante, quam post litem contestatam in quacunque parte i dicia ex officio iudicis delatum. Poena non iurantis de m
496쪽
litia est quod habeatur pro consesso ratione eius articuli super quo pars hoc iuramentum exigit. Guy I.o I 86. Ωuod es iuramentum resimoni=ρQuod testibus iniungitur ptiu quam ad dicendum testimonium admittantur. C detesib. Quod testi iniurato
in praeiudicium alterius,praeserti in in criminalibus non cre datur. d. t. iureiurandi 9. C de te s. t. quoties e .licet e. nuper . eod.Luomodo procedit hoc testimonium fN. Obseruada haec sunt. I. Testes omnes iurare debent, licet honore aliquo fulgeant. l.iurisiurandi. C. de testibuli. De Consensu partium iuramentum testium expresse remitti potest in ciuilibus. r.eum tuis Eaec de tes.non in criminalibus, ct alia ardua caussa Iae. ida a.de test.num. II. 3. Remis sum a iudice nihilominus deferri potestari si ante cius auro titatem sit remissiim, GOLia ob fiorinum. f. q. Debet praece dere testium depositionem. d. L iuriiiurandi. non subsequit nisi sorte dicto vel depositioni statiim connectatur Liuris gentium,* quin imo volgi is Ddsf. de paci.cluod in Camera ob tinet. Gut d.o . IOI . num. 9. s. Testis citatus ad iuranduin& testandu non vltro procedere debet. U. nactuit de temdeposuum. P. 6. Pars aduersa, ut iuramento restium intersita Citari debet. tan . eod.num. 4.7. Congruo loco & tempCre, nempe non die feriato tutare, postea tamen die feriata exa minari, non recipi possunt Specul. tit.de fer. 6.2. puta quis es actus iudicialis estum receptio,eap. quoniam Ext.de probat. 8. In modo & solennitate iuram enti ordinationes & consuetudi nes iudiciorum obseruari possiunt. Rou.hirier rotum. Quid iurat tes is fhr. I. Se Veritatem eius rei super quam testem vocatur, quatenus ei liqueat dicturum. a. nullam falsitatem Cormisu Ium Vel immixturum. 3. pro utraque parte & tam ad in te rogatoria, quam ad articulos productos quam nouerit diecturum.Α.non prece vel pretio,timore,odio,commodi pro
prii caussa quid intermissurum ad veritatis spectans testi
monium. per c . atura, num. IJ.Ωuod est iuramentum purgationu 'Quod pro qtiarundam caussarum conditione praestat reus alioqui ab aetore non conuictus,qui purgandi sui caris
497쪽
sa iurat rem se ita habere ut dicit. Nov. 2. c.3. θa f. nouo iure C. de poen. iud. mal. iud. In quibiu caussis deferturi
N. In caussis arduis & climinalibus, quando aliquis de crimine est diffamatus ct qase ijs comparantur matrimoniatibus etiam ciuilibus quando contra reum sunt aliqua indicia vel semiplena probatio, quibus casibus iurat tale delictum
non commisisse, nec ad tale debitum teneri. Marant. eod. num. 28. ubi eIram se tati iuramento loqui l. admonendide iureiur. ct t.r. -.depurgat. caul. incit. Non in actione iniuriarum stricto iure quidem, omnino ex aequitate. Gul.ti obfI6. I An semper hoo iuramento quis sa pμrgare potest y p . Omnino, siquidem nec periurus sit, nec infamis,nec possit conuinci seu non sit compertus in flagranti crimine.
Rediger. Thesaur, verν. iniuria. num. II.
Iuramentum litis decidenda caussa adhiseri solitum quo ruplex est i R. Duplex. I.aut interponitur ob solam litis decisionem, estque vel voluntarium Vel iudiciale vel necessarium. 2.aut smul etiam ad coercendum debitorem , dicitur iuramentum in litem. aeuomodo definiuntur tria prioris generis iuvamenta fi variant hic Intςrpretes a communi squam .is nρs se ' quimur' nostrorum schola. Uves par. hic. num. 7. Communiis ter vero dicitur Voluntarium in specie dictum quod extra iudicium a parie parti ex conuentiane defertur S sponte suscipi ur , l. II princ. I.28. S.Io. hio. Iudiciale dicitur quod in tuaicio ex conuentione pars parti defert iudice approbante, l. I 2. g. I. C. de reb. cred. l.χS. Oct 26. g. D. F. de ruretur. - nde Iudiciale dictum licet se ipsum si voluntarium. Necessarium est, quod Iudex ob defectum probationis caussa co-snita, cum neutra pars ipsi satisfaciat, desert ad vetitatem explorandam, ut ad sententiam possit procedere. ι.3Ι.Υ.
isi possunt deferre iuramentum IN. Non modo qui rerum suarum sed & qui litis sunt donum; puta I. Procurgior uniuersorum bonorum.'2. In
498쪽
rem suam datus. 3. Cui iusiurandi delatio mandata est quod delatum ratum habendum.) l. I7. F. M. l. seq. I.34.
eod. Non alicuius certi negorij, nec cui actio tantum noa iuristi. randi delatio, via receptio mandata, d.l. 17. *.su. d. l. I 89 a. Ttltor S. curator sed desituti alijs probationibus . Ummius de iurtit. decis rh.2. num. IO.) vel ipsi deferre vel i js quod in potestate habent deserentibus , autoritatem suam accommodare possunt, d.l. 17. g. I. is pr. Θ b. I .F. eo . S. Seruus N filiussam . in re peculiari, modo liberam previse habeaut administrationem, l. a,O.21.22.23 . 1 eod. non in re patris S domini sine speciali mandato. d. Leto. 9 seqq. l. T. C. eod. Non infantes, vel pupilli. t.32. l. 26. pr. ae eod. non minores,l. . C. eod. suriosus S mente captus sine tutore S curatore. f. pupillus Ins. de inutil. sipul. 4. l. II. g. I. U 2. 3. C. de io
Quibus deferri potas ct in quibus causis'
N. Deserri potest omnibus cuiuscunque aetatis, sexus, conditionis, qui conuenire & conueniti possimi. l. tutor. 9. I. 2. V. eod Ita ut seruo vel pupilio delatum aduersus eum qui euraiaeferret eo contentus fuit, custodiri debeat. l. sed etsi M us cum I. sea.Τ eod. Non tamen coSitur pupillus iurare. Nec alius de facto alieno . Ut heredi non recte deferatur. 4 q. q. pupilli. Nec actor plene probare volens. Desertur in omnibus causiis de controuerius siue in rem siue in personam siue interdicto, siue poenali, siue alia quavis actione agatur. l.3. 6. I. g. eod. etiam in popularibus actionibus modo bona fide&non per collusionem sit eXactum,i.3.*.3. eod.
non in criminalibus. Asciant. C.de probat. Duar. cap. IO. adiit..e iureiur. Rosb. hie. num. I 6. .
aeuis es esse ius iuramenti voluntari, a. Delatum quod libere suscipiatur. 2.semel susceptu omnino, & quidem ea conditione qua delatum, isem intra tempus ad quod delatum,si pure delatum statim praestari debeat. l.F. f. vlt.hic. 3. neque periurio postea detecto
ferente, sed nondumoseptum reuocari postit. I. s. hic. l. I a . C. eοή. J. susceptum si reuocetur, pro reintilo, &ac si iurί- Lum esset habeatur. Iasen. hic. num.3I. 6. praestitum ab
499쪽
Actore actionem parit in factum , de qua modo egimus. AReo praestitum actionem quidem Actori non aufcri , ex ceptionem tamen Reo parit, i.6.9. hie. etiam successoribus tam In rem. I.8. hic. quam in personam. 7. hic. Vt&fide iussoribus rei competentem,t.28 f. r.eos Treu, Q. eod. thA. Luues offfectus iuramenti iudicialis' N. Velati hoc proprium ouod sine iusta caussarecusari non possit. l.34. t.9. hic. sed etsi nihil sit proinhatum Uves par. hic. num.9. ct eo quidem rursus modo quo delatum coram iudice coram quo caussa ventilatur, seu in eius praesentia, praestari debet. d./.3. g. vlt. F. hic. Nisi re-
inissum vel reuocatum sit. l. S g. vlt. l. 3. hic. I. D. C.eod. Vel cui delatum id referre malit, aut ad solutionem competili. I 33. 9.6. t.38. eod. Ita tamen vivarum malis deliberandi ei detur spatium, d. l. 3 . pr. 9 ibi Dd. ' deferens requisitu prius de calumnia iurauerit. d. l. iurisiur. 9 q. t. 37. f. hic. Praestiti idem emetus cum iuramento voluntario seumox conuentione quodammodo descendat i ut puta eodem modo exceptio & actio Actori & Reo acquiratur. Uves par. eod.num.9. Dd. comitcr . sententia post eiusmodi iuramentum requiratur Iure Civili variant Dd. moribus id omnino obseruatur. Uves eod. num.9. Appellare Vero nec iuramentaim deserens, i. Ir. 6 C. hic. nec delatum res renS, Fachin. I. con
tr.13. necis cui refertur, si illo Iurare volente referens victoriam reportet, d. t. Ir. 9. I. Sed omnino is qui siue dei tum siue relatum iuramentum prestare iuste recusans, quasi contumaciter recusas et, condemnatur. d. I2. 9.2. Dd.
ssiuae sunt caussa legitima recusationis 'M. Ex parte dinerentis, I. si prius de calumnia nolit tur re. l. 3.q. 6.4. . a. si iuramentum delatum semel reuocauerit. LII. se ibi Dd. C. his. Ex parte eius cui delatum. I. si vidimam, referre iuramentum malit, II. si aliunde intemtionem ibam probare velit. Iason. hic. num. 86. ΙΙΙ. si ignoret id de quo iurandum,jee. ante ditia I V. si ex iureiurando aliquod damnum, siue existimationis, siue rei farniliaris
incidere poterit. Bart. in d.I. 38 sic num. 4. Vmmius eod.thes 8. Ansemper coram Iudica caussa hoc iuramentum prsandum'
500쪽
Omnino regulariter, dis didium) Nisi iuraturus sit absens, Vel valetudinarius , l. I . Θυbi Dd. hic. Vel senex. Accursibid. Vel persona egregia. d. l. 1 f. Vel denique mulier
Gua tamen moribus nostris in sudscio comparere tenetur nisi pνε- annus, is periculum sit vi in itinere pariat. Pacian. 2. de probat . . num.C. vem tertio P Obrecht. de iuram. ealum. .9. num 23. Oriomnes si ipsius ludicis iurisdictioni subiecti, Vel coram ipso vel coram eius Commissario. ara. Auth. iudex. C. 4e Epi- β. π Cle .isDE. com. Alterius territorijsi sint, coram Iudi-Ce loci. d.ls. 9 4. C de iureiur. implorato a iudice caus se eius auxilio, iuramentum praestant. Text. d. l. I .ibi oportet. Vm
Ωua in delatione auramenti neessari, consideranda M. i. Hoc deferri a solo Iudice. d. l. admonendi. l. I 2. g. . a. 2. pQtillimum petente litigante sau non po ente, variane Dd.9 3. idque catulis cognita. Menoch. cas. 64. num. 27. q. Et quidem illi litiganti qui intentionem suam, ad minimum semiplene , probauit, de qua probationis genere insivi & quidem ita, ut semiplena probatIO vere & ne cessario conclu- dat, nec aliqua praesumtione eleuari possis. UUA . obs68. Idque in supplementum legitimae probationi S. Dd. iud. l. admonendi quod plene probante Acitore, eondemnari, nihil prs-hante, absolui Reus debeat, etsi ipse nihil prastiterit. l. qui accie C.-ede d. l. cum reus. C.'po.) Et quidem regula, riter in caussis N controuersijs ciuilibus, tam bon es quam strici i iuris. I. in bonaf. C. cved. 9 iureiur. l.3. g. quacun quo actione ct ibi Gl. 9 admonendi. Τ eod. An Iudex hoc auramentum omna semiplenὸ probanti is in omni caussa indisinae defer e potest S. Minime; quod enim ad porsonas artinet. I. Tantum adinmittuntur honesti& bonae famae & vitae, non Vile S N in
fame S;ψ qua nec in aliena caussa exceptione omni motores habeatur . M usa. O . 68. 2. Qui veritatem sciunt per sensiunCorporeum Uufeia. 3. In pati utriusque Aetoris & Rei conditione, paribusque probationibus, Rco potius desc-
fauorabilior. Quod ad caustam , debet cfle ciuilis ut di sum sed parua, & modica, non magna, urc ardua, Vel grJutS,