장음표시 사용
581쪽
caussa aquιtate cognoscat eamfuscipiet. lites non protelet, sed sine calumnia defendat, i. qui*uis. 1 do posui. q. V in Dialaeijs er deceptionibus ad conuincendum aduersarium Advoca tavii liceat , quarunt, is in rusta caussu. sed sine mendacio ct periu-xio licere, placet multis . My 2. obs6. cir aliqs apud Umm. disp. bie Mf8. num. I. In mala, qu4 ei videatur , secus, quod cognitatui ui are a suscepto eius patrocinio desistere debeat, i. I 2. 9. I. Q. da iud.ang. Circa salarium Advocatorum, aliaque hanc mareriam spectantia, υιdeantur. Dd.
T I T. XI. De Satisdationibus.
CVr Imperator postquam docuit quomodo agere liceat etiam , per alios, tracrat materiam satisdationum/ . .
Quia nemo idoneus est alienae litis de sensor citra satisdationem, Lun. C. defati . g. penula. hic.
si, cautionibus iudicia muniri ad reprimendam litiganretum calumniam, is stabiliendam ontentiarum executionem .
Ωuid es satisdatio, qua hic speciatim intelligitur 'M. Est species cautionis squa accipitur pro omni eo quod simplui promissioni aerediti & fit vel iurato cauendo,Vel aliquam do repromittendo, vel satisdando h. e. praestatur vel fideiussoribus, datis, vel pignoribus . Hic vero talis cautio est eaqtae Iudicialis, per quam alterutro modo. aliquem dolite secutum facimus, i. I. ibi. gl. F. Lui satis cog. l.61. F. de
mi satis dana in iudicia is quomodo 'Rt. Non tantum qui pro ali js, sed & qui pro se ipsis agut, Actor, Reus, & respicit quidem vel ipsos litigantes , vel litis aestimationem . Illa duplex est, iudicio sisti, de qua rat. F. lui fati . cog. & rem ratam habet i, id est ratam habιturum)a.ec incitur iudicatum solui, alias cautio pro lite, & de lite, I. II. F. iudie. solui. t.39.F. is fideius Explico singulas satisdationis species t . De iudicio sim satis datio , est qua cauet litigans de
582쪽
iudicium non subterfugiendo, sed in eo permanendo do
nec siue per sententiam iudicis , siue aliter iis terminetur. Rem ratam haberi, vel de rato, qua is qui actionem vel defensionem suscipit, cauer eum cuius nomine eam suscipit, &de cui is mandato non constar, raram habiturum litem, &Omne quod per eum gestum fuerit. Iudicatum solui cautio. Vna appellatione tres elausulas Continet. I. de iudicatum soluencio. 1. de re defendenda . 3. de dolo malo . iudica- eum. 9. 1 de iudie. quarum prima caussa est cur cae terae inter
A quibui prasantur singula satisdationis 'eries thr. Id docet Imperator cum iuris veteris & noui distili,ctione; S iuris quidem veteris secundum distinctione ira
actionis realis&personalis , υt ex Textu patet, Princ. 6A. hi quem turis veteris ratione ronsule , Hodie ex iure Insti maneo
Actor quocunque modo agat, satisdat se intra duos menses a tempore porrecti libelli litem contestaturum, auth.
Iibel. C. delitis contes. ex Nou.96. cap. 1. i . In iudicio usque ad finem permata surum, g. 2. hie. 2. Siquidem succumbar, im pensas Reo soluturum , hie. Νou. . tap. 2. Quo uve o abolito, hodie de consuetudine ct Hlo Curiarum obtinet, Quod suo nomine agens , siue aliena subirifus inrisdictioni, nee in eo bona habens, e isti quidem iurisdicitioni subiectus, ut pauper, tu casum succumbentia de expensis refuhdendis eanest .Procurator Acto
ris, siue mandarum non habens , siue de quo non appa Teat , ante omnia de rato caueat, usq; ad litem contesta tam durante cautione quod post eam de mandato constare do-beat, Nisi eiusmodi sit persona qua siue mandate in iudιcio υersari possit 9 Ωua non oneratursi vel de mandato constet,υel ipse in iudi'eio prasens sis Actor. Harim o 38. 3. Reus agen S citra Procu ratorem olim iudicatum solui satisdare renebatur, Text. hic. I.qui proprio s. qui alium. Is de procur. hodie tantum de ludi
cio sisti, hoc eli prosequenda ad finem lite cauer, *.2. hic. Procurator eius, Reo absente omnino iudicatum solui caueῖ; pr sens Reus, siue in loco iudici j, siue extra iudicium id ipse pretestat. *pen. hie. Hodie iure nouissimo, siue praesens siue absens sit Rcus,non ipse procurator satisdar, sed is cuius nomine litigat pro eo, siquidem de mandato appareat,
583쪽
An non is alia sunt autiones qua occUono iudici= praestari solent' N. Olim quidem tales suere, hodieque sunt. I. Olim iudex in singulis caussis iurato cauere solebat aine tempo ra Gaia imperatoris, Spostea ςx renouatione Iustmi ni, I. I ct Auth. Gq,C.de iudic. Hodie id ordinarius in ossici j sui initio secit, Nou. 8.c.7.9ο. Ig d Auth hodie. Equriam decet iusiaria sacerdotes religione a . ωm sudi osν sectandam obligari. Delegatus per sar commissionis documentum insertam citationi cauere inrel ligitur, su Am iniqra deus eleg gl.v M. in nost Gaul. I.οbf. 8. num. 7. 2 Cautio salui conductus datur a Magistratu ob delictum, vel aliam caussam in iudicio 1istere metuenti. Andr. in c. I.de R I. in 6. 3. Cautio de se sistendo datis fideiussoribus praestita a suspecto de iuga, vela capinio in carcere det Unto, quando non venit infligenda
corporis pama, vi e sup . de fideiussor omvino hic.Treut.volum. Ι disp. D thes6, ex Uult.eod. An vero omne indistriminatim canent per satisdationem tha. Minime di sed cautionem iuratoriam praestans. I. viri dignitate praesulgentes, L I S .hic. Nou. 9. Nou. II 2.c.2, 2.Qui
ob nece ssitate ni iuramem a probandam fideiussorem , vel pignora idonee dare nequeunt, i. s p .eod.nsήσfuga sit su*ectus aut peregrinus, i. I fideiussor. ι.vlt.1eod. 3. Nudam&sim
plicem promissionem qui in loco iudicij immobilia possi
sin minus, etiam de rato cauebit
Quod ius fuit olim circa durationem actionum '- Quod actiones descendentes ex lege xij. tabularum vel in SC. aut ex constitutionibus olim erant perpetuae, puta sine se posis praefinitione, Quadi ex iurisdictione Prς-xoris dabamur, pleraeque erant lcmporales,& quidum in xime annit , qt vltro annum Nilem non competerent, i. 2 3. *su.
584쪽
TIT. XII. DE PERPET. ET TEM P. ACTION. 37'
F.de liber.causi. Quaedam tamen perpetuata & quidem actGnes rei persecutoriae,sed rariores,quarum exempla propOnit Imperator, I. actiones quae dantur bonorum possessori vel ei qui est loco heredis sputa fideicommissario uniuersali, eiςus libertatum caussa bona addicuntur, bonorum emtori,ci qui omiseo caussa resati ab intesato hereditatem possidet, is c. Uult. Com. Ins. num .6. hic. 2. Inter paenales, furti manifesti, quatenus cum ante eius paelia ex lege xij. Tabl. effex corponalis, ver-kerabatur en:m fur talis , iis ad iςebaturo postea lege Corm de Sempronia Praetoris arbitrio commissa, ex eius iuri idictio. ne iacta est pecuniaria, Vult eou.Pac,' notis hic.Ωuid hodie circa eam turis e
Constitutionibus Principum, , ali uti litium esset is omnibus actionibus certi fines sunI pr scripti, X factum ut
omnes actiones adeo essent temporales, ut inem sax acti esset D ultra pra scriptos fines extenderetur, l. C. si aduersus Creduorem , Uult. eod. num.ό. Nec nisi cum limitatione temporis dicuntur perpetua . usurpata puta nihilominus perpetuarum & temporalium actionum distinctio, signifi- catu eo ut quasi perpetuum tempus cense tur, Viginta , tinginta de quadraginta annorum, sex puta mensibUS, anno, biennio , triennio collatum , quasi perstetuum leto usu tum.
2ui ergo inutionibus secundum ius nouum praescripti sunt fines' uoci omnes actiones reales durant viginti, personales, scit mixtae . ex. gr. familia erciscunia, communi diuidundo, simum regundorum quo etiam refertur hereditatis petilio triginta anni S, t cui C.de prascJO.vel 4o.ann. & quae ad Eccle, si m per Linent annis 4o. I.ῖ. q. 7. 8. oc. C.eo . Ad Principem vel ciuitatem pertinentes immemoriali modo tempore terminantur , t 6. C.eod. Cuiae ib. I S. o c. 26 9seq. Luε ιdeo . perpetua dicuntur. Criminales annis 2O. l. t 2. C.au LCorn. de fals Minoti rempore durant, eo respectu temporales Ercuu- tur) puta sex menses redhibitoria, l. i9.6 . 1 e adisit.edi f. annum actio iniuriarum verbalium, L S.C.de mur. Pauliana, LI. t/t. xu in reatid. cred. Quatiri minoris o V. I 0. bician Um
585쪽
Perpetuantur tamen actiones temporales ex acci iciali per litis contestationena, g. siquis.s de iureiur. scisaeia. Cult.
hico An omnes actiones iure tantum competunt eis , quibus expersona ipsorum Rei sunt obligata, oe in ipsos taurum Reos qui ex persona fua sunt obligati fluet. imo Vero omnes tam pretoriae quam ciuiles actiones cx contractibus , vel quasi descendentes, siue personales, siue reales, & heredibus S in heredeS dantur. 9. I .-ic.
persequenda γem plane sup. de aci. aeuoad omnes se ob hanc ra Arionem , quoad heres ct defunctud uua eade. nque persona ceu fantur , is in heredem iura , tam aditu a quam pa ua defuncti transeant, me non semel dictum , L heredem. . de R. I. voad ρersonales , quod non sibi tantum , sed is heredibus prospexisse defunditus censeatur . l. iurist. pactorum. 1f. de paci. pactum. st . eod. G l. 2. ob 1 . num. IO. Contra heredem tamen non dantur actiones ex dolo defuncti I .eod. Pluressi existiliat heredes in personalibus actionibus pro portionibus hereditarijs conueniuntur, in realibus quatenus possident : Utpote qua ratione possession taurum in heredes dan-rur. 2. C. d.t. l. at fde R.I.Pere hic. An vero non sunt alia actiones qu4 nou dantur in vel contra heredes 'Actio iniuriarum,*. r. hic. eu defunctus eam non instatuat, nisi cadaueri eius falsa sit inii ria, nec contra heredes;& similes quae ad viodictam competunt, Vt actio ex edi de in ius voc. Troph. hic. scpulcri violati. 6. 6.pen 1 spui violi Actio ex l .vE C. de reuo C. don. Zec.
nua adlioues dantur heredibus is non contra heredes M. Reliquae actiones paenales; d. 9. I. hic. heredibus data squod morte M obligatio nou extinguaeiar ι Non tu heredes, quod foena tenere debeat delictis authores. Nisi tamen ex delicto de- stinet 1 ad heredem aliquid peruenerit, Vt cuius nomine ten tur , qma nemo debet locupletari cum alterius iacturao l. J sfiae alum in C.de delici'. def. I. u8.6 44. de R. I. Vel cum destinet lis sit cois testata; Tex hie.quia perlitis contestationem qua in iudicio quasicontrahitur OMigatio per nouationem qua ex delicio erat incipit esse quasi ex contractu
586쪽
Tl T. XIII. DE EXCEPTIONIBVS. on
suid si lite pendente Reus Actori suisfecerit bonam agno- ferisfidem mel rem cu fructibus restiuai, iis expensis in lite factis 'N. Absoluetur ossicio Iudicis, licet iudici j suscepti te pore in ea suerit causta ut condemnari deberet; f. D. hic. obtentosne media ad eum consequende; frustra adhibeantur.
id Reorum caussa contra intentionem Actoris es compara tum 'N. Exceptiones; quia e accidit, eti licet actio ipsa sit iusta, ramen inique propouatur aduersus eum cum quo agitur , Princ.hie.
Luid es exceptio fEst actionis exclusio 'nde is nomen . quasiab excludendo, l. 2. F. h.t. 9 scit Rei conuenti allegatio per quam Achoris intentionem elidis; ut vel plane eximatur damnatione, Vel
a minuatur. a.l. 2I. 22. .eod. Atias conditio dicta; quod olim sub conditione a pratore conciperetur. Si paret Tirium a Mauio sipularum esse decem , nisi Mauius pactus es de non petendo , iudex eum condemnato. Pac.Epit.dio .hic. thes 22. aeuotuplices sunt exceptiones rDiuiduntur varie. i. Aliae sunt tutis, aliae facti: Illae quae actionem ipso iure competentem excludunt; Hae allegatae a Reo Ostendunt actionem ipso iure Actori non com- Petere . Dd.com. 2. Aliae sunt ciuiles, aliae praetoriae, *.7. hic. 3.Αliae sunt perpetuae, seu peremtoriae, quae semper agenti obstant; Aliae temporales, quae ad tempus tantum Obstant. 6.8. hic- . Temporales exeutiones quotuplices sunt 'Iu. Duplices; Vel iudiciarium processum, Vel ipsam actionem spectantes. l . C. hic. Ωua re siciunt processum iudiciarium 'Quia ex personis iudicis vel litigantium sumuntur; Vult.lib. 2. IursrX.3o. Dum. s. Expersona iudicis; aliae prorsus iudicium declinant; qualis est I. exeeptio incompetentia. qua proponitur actionem cuius est persecutio ad cognia id li tionem
587쪽
uonem ludicis non pertinere. 2. prἀuentionii, quando quis duos iudices habens non sub OrdinatOS, ab uno Citatus, e X-cipit se ad alicrius forum trahi non posse. 3. iudicis suspecti, Cui accedunt aliae exceptionis iudici propter desectum obiectae; puta,nfamiae, aliaeque ob quas idoneus iudex esse non potest. Aliae salte ira digerunt, qualis es loci non tuti, termini angusti, feriarum, oc. Treui. disp. eod. rhel 1. Dixisei de Exeoptione incompetentia , dic quot modis aliquis farum sortiatur 'M. Sortitur aliquis sorum. I. Ex lege,vel consuetudine, quae iurisdictionem & forum tribuunr proprium, c. IO. θ 3. .esor.cο .quanquam N parte S mutuo consensu alicuius I risdictioni, ut causam inter ipsas controuersam d ecidat, se subi Nere possim, i. i8. f..e iuris a. Ratione domuit originis , aiiod Iure cituli immutabile est, ut alibi domicilium halicias ius Originis retineat, i. origine C.de municip. is oriσ. Horie de consuetudine obtinet ut foro ori inis ranuntiari possit. Rosb. tιαάς for. eo . νum 9. 3. Ratione domicιlij habitationis, liue ibi reperiatur, siue non l . C.eou. Vbi finiri initantia, licet m rato domicilio debet, i. si quis psea f. de iuuic. q. Rationaqualitaria is eonditionis persona , ex. gr. miserabiles persori ad principem caussas deserre, vel alio Vocatae, prouoca
co miti tui debent ubi res est, i. i. ubi de hered. 6. Ratione detitii, in loco ubi delinquens deprehenditur, l. M C. vii de crim. T. Eatione contractus, in loco ubi initus, si quidem
Reus ibi repetiatur ; Vel ubi debiti solutio ab alicho est
constituta . Marant. . part . di .8. Ratione co liventia seu affuit aras caussarum , quod continentia caussu non sit diuidei da. rot. tit F. qutb. reb. ad e3tud. 1rid. est. Alia etiam cans a specialis, ex ipsartim rat/o e forum sortiuntur, ut casse fiscalet apud precuratorσm Casaris; sc ratione quanIitatis rei petita forum cω petens saepe desinitur. Vide Rodb.praxiaιr. . num. 2ῆ. exceptrones compe uni ratione personarum litigantium e M. . oad Actorem, est cxceptro contina actae, al- quc si
miles , nuoad Reum, quod in ius sine u cuia sit vCcatus ; iusti impedimenti, M. Lue Hrumque, ex ccpzio legi Limat IOI ISφquod
588쪽
ΤIT. XIII. DE EXCEPTIONIBUS. 4ηι
quod puta siue Actor, siue Reus non habeant personam 1 andi in iudicio. Ratione personarum interuenientium. Compelit exceptio, si procurator absque mandato,vel cum insum-cienti mandato compareat; Item si mandandi seu procuratorem constitiaendi, vel ipse procurator suscipiendi ius non habuerir. Vel caussa eiusmodi sit ut per procuratorem expediri non possit. Treut.di*. eod rhes
Eua extvliones concernunt ipsam acitonem p
i. Praeiudicialis, qua praetenditur per institutam ab adue ario actionem non debere praehidicium fieri princi . palisri actioni. 1. Pachi conuenti temporalis. Illus petituλ-nis. q. Litis pendentis, quando coram alio iudice citarione emanata insinuata item pcndere obi jcitur. 1.Libelli ob ,1curi S inepti. 6. Excussionis, & ordinis. 7. Spolij, I similes
M. Vela principio nascuntur, cum iis primo mouetur ex aliquo quod factum est;Vel postea incipiunt existerearem
eod. thef. s. Lua sunt exceptiones prioris seneris RI. Exceptio metus, data aduersiis eum qui petit per metum pronussum ; L . C. quod metus eaus Generaliter quiadem exceptione doli eonpenta, sed gia utiliter separatim proponi rur Treui. cod. a. Doli specialis,in contractibus quidem sti icti iuris nominatim , ι.3. C. de inutil. sto. Luodus contractibus bona fidei dolo vel metu initis seum ipso iure nulli sinu sis excepti nibus non sit opus. g. '. hic. 3. Erroris. l. 37. De O. Θ A. Vnde tra Dctum exceptio. q. Non numerata pecunia , quae Creditori scri-ILO, Vel voce se accepisse aliquid affirmapti conceditur in a aO. dies, nisi aliqua species nominatim excipiatur ; pUs eos elapsos minime: Debitori, infra biennium , etiam eius heredibus, sine probandi onere; Posst biennium non, nisi relonu S in se recipiat. 9.2. hir. Treui. eod. tk.s At.2. Θ per supr
dicta . Proterea sunt etiam huius generis exceptiones nascentes eae persona creditoris,vel debi orisεSC. pura Macedoti ni is Velleiani. aenarum illa datur filiosam. contra petentem poenniam 'sim tγε datam et Hac mulieribus, ex intercessone pro alidis facta , conuenti .
589쪽
Rus sunt exceptioneo posterioris generis 'N. I. Rei vendita , quae Obstat vcnditori rem venditam &traditam repetenti ub praetextu pacti non seruati, vel alio. a. Preti, non soluti, obitans emtori traditionem rei venditae postulanti: Rei non tradita, obstans venditori pretium petenti. 1.Pactι de uou petendo. 9 3.9 9. hic t. l7.C.ue pact. siue expressi e racili , puta quod inducitur quando ab uno ex correis debendi, pro rata se soluere profitentis partem debiti creditor accipit. dummodo puta debitor soluens dicit se pro rata sua fluere, Zang.aή j3. Ins.husnum. 3. 3Iurisiurandi, quando debitor, deferente creditore iuramentum, iuraint senihil d re oportere: datarumcunque qui ea actione de qua iuratum est potest conueniri. 4. Rei iudicata , tum obtinens quando eadem reS, ex eadem cauisa, inter easdem personas in iudicium deducitur. s. Prascriptionis, quando quis rem suam praescriptam petit, competens ei qui praescripsit. Treur. εο Mef. 6. An quis unam tantum exceptionem semper proponere potes fhr. Imo vero potest etiam plures proponere, etiam diuerso tempore, 6. hic. modo non sint directe contrariae; arg.ι 43. De R.I. Quo casu tamen admittuntur alternatiVe propositae; Zang. vlt. num.7o. hic. quod per istam alternatiuassa propositionem contrarietas tollatur. l. 8o. ibi Zag.
Luomodo proponenda sunt exceptiones fN. Olim quidem sis dictum hic) proponebantur condiationaliter; hodie proponi debent expresse I determinate, vi de iure & causa excipiendi constare possit,idque in scriptis , vel sine scriptis vilia voce, modo ad acta reseratur,
Uvespar. hicarum.9. Omnino aurem proponenda exceptiones . Nec enim iudex eas supplet, nisi ex actis appareant. Angelf g. I .num.3.hie. ut si ex libella agentis appareat prascriptam esse inivrrarum , mel item actionem, Schneid. hic. num.8. . . Duando debent proponi t ' . - -
. 1 emporales & dilatoriae regulariter ante litem contestatam . l. pen. C. hic. Nisi I. aliqua gravamen habeat successuum. 2. iudicium reddat retro nullum. 3. ipsa de nouo subueniat. q.vet eam sibi competere reus errore facti ignorauerit, Treui. hic. . thes
590쪽
thes7. Perpetuae, seu peremtoriae, regulariter a lite conte stata usque ad sententiam. l. in . C.hic. I. 2. C. sent. res .nΟΠ ρεφGul. I. obfIT. num.9. Luadam tamen ante proposita quod fieri potest) is probata iiiii iuressum impediunt o Vnde litis finite di itia, Sich.ad i. I7. C.de probat. In continenti si probari nequeant, a iudice squod fere semper f) rejeiuntur pos litem contestatam examinanda . Treut.eod. thg8. lit.b., Nutane post sententiam opponi possunt ' R. Regulariter quidem non attenduntur, I. 2.C. sent. resi non posse. ne quidem si fuerint peremtoriae, A . Praxi. g. 33. c. q. Dd. com. Fallit tamen . I. vel ratione personarum controquas lata sit sententia, ut in minore , qui remedio resitutionis tu integrum) & armatae militiae milite, qui etiam sine eo remedio ipsio iure, quod arma magis quam leges sciant, I. I. C. de Io ct fati. ρνι. exceptionem peremtoliam post sententiam opponere possunt. Vel ratione ipsius exceptionis , quaS.specia rim deducere, non est pro hoc enchitidio; Hic habe breuiter . I. non admitti dilatorias, nisi solutionis quae solidi solutione certas personas defendunt, de quib. sunt prater ea,vbisex exempla sup .de Action. a. Ex peremtoriis omnem cXceriptionem admitti per quam non impugnatur sententia.ἰ.ω-sennius in F. de re iud.nempe ex iniquitatis capite. Nam 3. nublitatis exceptio sententiae opponi potest, etiam post execu'tioncm squod non tam supponat,quam neget tantum sententiam .dig. t. q. qui satisd. cogή Speciales exceptrones adiaersus executionem sentantia admissas labes apud Oldendovium Enchiridio emceptionum , g. eodem. inde huc transferendas . Rursus hab ,
hic admitti exceptionem SC. Velleiani, & Macedonia-
ni, I. 2. ad I C. Maced. Cona pensationis, GuttiereT. pract. q. - I Icnrem. vlt. 5 equestri, seu arresti ex aliqua caussa a iudia Ce facti , eodem quest. II 3. num. s. restitutionis in integrum ,
Duis est finis is essectus exceptionis fl' R. l inis quidem coiciasio Rei, & iudici j, siue in totum,