Philippi Matthaei ... In extremum Pandectarum titulum, qui est De diuersis regulis iuris antiqui, commentarius

671쪽

rhilippi Matthaei D.

D me,itos ines qui obligatus est , mihi obsit tmnon est. H Tutor creditari bus sui pupisti obligatiu non est. Tutor qu pupi isui nomine desuo semit,contra ria tutela actione recuperat epotes. Credita mei creditoris id, quod ego ei creditari debeo, tere a me non potess,nis actionem a meo creditores, cessam habeat.1 - Obligatus ex eo nemo dicitur,quod actione repera possit i quodpro alio praesitit. Opus in re communi factum is demum resiluere . . tenetur, quit udscir.

Johan Ramus regulam hane sie intelligit, quis sis, qui debitorin meo obligatus est, mihi obligatus non sit, quantumvis id, quod foriste mihi praestitit,in solutum suo creditori reputaturus , aut ab eo mandati actione recepturus sit: quoniam hujusmodi contrahendae obligationis modus nusquam in jure expressus esLCujus exemplum bini potest ex . tutores. Instit. ι obligat. ua quasi ex antract.nascun ubi tutora creditoribus sui pupilli obligatus esse non dicitur , quamvis id, quod pupilli nomine dedisci t solvit, contraria tutela actione recuperare possit. Sic nec creditor mei creditoris ullam adver- sis me actionem habet,et qua id, quod ego meo 'creditoli debeo extorquerere mihi pomi, nisi

672쪽

salo illi a meo creditore cessa sititeri 'mul C. de Obligat. ct action O Luit C. Mand. f. elprivar. debit)u debit.conνω.p . Tametsi extra hunc casum quoq; generatuit verum sit, neminem ideo obligeri, qubdactionem habiturus sit de seo, quod praeititerit: alioquin quivis hac ratione obligaretur ad solvendum pro alio, quia actione negotiorum gestorum recepturus sit quod solvit. Cujus insigne exemplum tradit Paulus in I supra iter tr. apud.'p.dea 7.ct aquiluriarci cubi iniquum ait este eum, qui opust non sfecit in re, quam cum alio communem habet. ad restitutionem istius operis teneri propterea,quod actione communi dividundo reciperepouit quod praestitit. Paulus libro s. ad Plautium. In contrahenda venditione ambiguumpacta contra venditorem interpretandum est.

bigua autem nynii ita accipienda est

673쪽

Nilippi Uurthae D.

Paulus libro ε. ad Plautium. In condemnationepersonarum,quae in id, upilfacerepossunt, damnantur, non totum, quod habent, extorquendum es sedes sarum ratio habevda est,neegeant.

1 sum ac rationem hujus regulae satis declarant ea, qua latipsi is L L. Pim a s. v. h. .

Ad Q. I. Cum merbum Restituas ege invenitur, es non decialiter de fluctibin additum es, iam etiamstuctu unt resiluendi.

Restitutumquid nou dicitur, nis cumimui utilitare restituatur. sic iones quavis restitutionis verbo continentur. Hereditas resitura non dicitur, ni idad quos re- struatur, quod hereditati accessit., IJ Estitutum id demum intelligitur, quod eum omni utilitate restitutum est l. cum Pratant siv.de verbor. θη c. Quare partus, fru-a ctus, ac quaevis aliae accessiones trestitutionis verbo continentur l. νideamu 3s. s. in aviana. sv.de usur. Nisi enim actori restituatur omne id,

quod habiturus esset, si conuorellia ei iacta

674쪽

non fuisse tirestitutionem ei factam elle Paulus negat in I. restituerν II eod. xit. Unde etiam ei, cuit hereditas est restituenda, restitui oporteto mne id, quod hereditati accessit, i. item veniuntao.M. irem nonsolum.sup.d heredit etit. Eodemq; pertinet Lquod minoris . penult.sup da minoriι. . a I. ann cujus speciem Octavianus Caelieranus in deci ed .ibo.egregie declarat.

Ad si penuit. Unicuis sua mora nocet, quodo in duobus

reispromittendi observatur.

Mora uissua nocet. Societas culpam ab uno exsociis commissam cora-munem nonfacit. .pen Is de duo, re constit conciliatur cum Lia condemnatione. 73. Amen d s. t.

Obi ratio plurium reorum promittendi regitur . Iunia obligationi isti satisfecerit. L Iiujurandum ab uno ex reis promittendi delatumst utitori reliquu nocet. Iusjurandum pro soluti e cedit. QVindo agitur de mora per dolum vel cui pam unius ex correis debendi contracta. sua unicuiq; morat nocet, non alteri, textus ehico in I morasa.33rnuit. V. de usur. Nec distin guendilia est Dicas, utrum correi socii sint.

675쪽

an non sint: quoniam societas bonorum quiadem communicationem inducit, sed moram, a quae ab uno i ex sociis commissa est , communem propterea non facit, peri eandem, A sup.

de duob reis constitu. l. i. M si apud duos sup depos in Verum regulae huic graviter obstare' vide..tur Ipenuisup.de duob.reis consit ubi Pomponius diserte dicit, factum alterius ex duobus reis promittendi alteri quoq; nocere: quod ipsum Imp. Iustinianus quoqNonfiimat in I. ult. C.eed. Alii aliter hanc discrepantiam dissolvunt, sicut videre est ex iis,quet tradit Iul. Pacius in quaest.ῖ- Centur. s.conciliat. Mihi verissima videtur selutio illorum, quid L pen accipiunt de ejusmodi facto,per quod obligatio dissolvitur hoc enim Iab uno i ex duobus reis promittendi intervenerit, alteri quoq; nocet, prodest. Prodest quidem, si unus fortassis selidum solverit, vel uni facta sit acceptilatio nam utriusq; obligatio insolidum perimitur sic, ut nec alter eo nomine convenici amplius possit, a supi ob reis constit. θ .s rem gi A .sup de noration. Nocet vero, si forte unust stipulatori jusjurandum detulit, hoc enim alteri etiam nocebit,test Ulpiano in principio cin duobus as.sup. dejuretur cujus rationem Paulus in Itutor.31.3a. geod.hanc reddit, quod, usiurandum pro solu

tione cedat.

676쪽

Paulus libroa ad Plautium. . 'Mipotes facere, utpossit conditioni parem j mpsisse videtur.

a Conditis,quam implere quis potest,nec implet'. impleta habetur. PHse quis id demum dicitur, quod ne damnosus facerepotest,

I A quoq; eonditio pro impletat habetur

cui non paretis, qui commode illi parere potest: quod ipsum& Ulpianus in L i. s. qui sub conditionesi ' quu/m .caus restam.ab intes.vel al-mod. p d. hered.4 Pomponius in .si quis ap. I, Dp. de here . instit. exprevit. Commod inquam, quoniam id demum i quis poste dicitur, quod

sine incommodo suo facere potest, argumento

677쪽

rhilippi Matthaei P.

diare nonpotes.

Hujus regulae intellectus expressus est in Lρβp.h.t.

Paulus libro M. ad Plautium. I, his officiis quaeperliberas fieri per ninguens desiderant servas intervenire nonpotest

Et mens, exempla hujus regulae tradita sunt ab ιυιν- sonam et . p. h. t.

meus, quojus in me transet.

Hujus , sensas sumi debet ex iis, quae annotata sunt ad mmoplu s fv. h. t.

sron est singulis o ncedendum,quo erm Gyiratum ublicefossu sieri, ne occasio si majoris tumultus aciendi.

678쪽

Injuriam sibifactam nemopropria autoritate pinis dicare debet. Dissensionis occasio in Republica evitanda est. Emphyleuta canonern triennio non solvens in u- dicis autoritate sun d Emphytrutico expedi non

potest. Creditor a sessionem fundisbi pignori dati eo casu, quando pecuniam a debitore holuram non ac cepit, non is Praesidi autoritare ingredi potest. Creditor debitori quodu deber propria autori auextorquens vi crediti amittit.

Possessionem rei qui irrequisito magistratu violanister ingreditur, i, minium es illud habet, ami tit, aut domina: non es, aestimationem eju m

Viarum Deso impiine, etiam magistratu non a ditio interfici potest. a Fur nocturniis in agris impune occidi potest. D. Defenso salutis propria nemini denegata est. Agistratus in eum praecipue sinem' u dicia constituit, nequis ipse sibi jus dicat,

aut injuriam, si quam pallussest, propria parito zritate vindicet: verum omne hoc publica magia stratus autoritate expediri jura volunt, ut occasio omnis tumultus ac distensionis in pu 3blica evitetur. Quam ob causam quoq; Martinus: Pulgatus, si cui notat Sichardus ad i. a. i.

679쪽

ι . C. δε jur. emphyt contra Accursium statuunt, domino per mi Ilium non esse,ut emphyleutam,' quiet canonem triennio non solvit,fundo emphyleutico sine judicis autoritate ejiciat praeis sertim cum Impp. Severus & Antoninus in l. 3.

C. depignor creditores, quibus pecunia non est creddita, diserte jubeant,uti posIessionem fundi oppignerati autoritate praesidis adipitantur, quantumvis ex lege conventionis possessionem istam propria autoritate fingredi eo casu ipsis liceat. Quo referri etiam potest l. exrar II. sup quod et causas er ubi Callistratus ex decereto D. Marci refert, eum jus terediti amittere, qui id, quod deberi sibi putat, non per judicem reposcit, sed ipse invito debitori aufert.

Qua ratione receptum quoque est, et, qui possessionem rei alicujus magistratu non trequisito, violenter ingreditur, restituere illam cogatur, praeterea dominium ejus amittat, aut si dominus non est, aestimationem illius rei praestare compellaturus quis in tantam . C.und. 8 . Neq; his adversatur: C.quaηἐ.lic unis. n. judic. se vindic ubi cuivis liberum permittiturs obsessorem viarum furemve nocturnum ini est agris, etiam judice non adito interimere, quoniam specialiter illud Imperatores permi serunt, ne quisquam in periculo vitae constituis It tus rationem defendendae t silutis sibi denega. tam esse putaret. Eodemq; pertinent L .sup δε

680쪽

o armat. Nec parum ad pleniorem hujus regulae intellectum faciunt ea, quae Menochius de recuperanae possesi remed.3.n.I. tradit.

dinis. Intellectum hujus regulae aperui in Liberta ros. Iv. h. t. - u. D L. 477. .

Paulus libro I . ad Plautium. ui inius, dominiumve alterim uectari mre ejus uti debet.

Principium hujus l. satis intelligitur ex iis, quae trassidi

Ad gQ. Remo videtur dolo exsequi, qui ignorat eam

sam, cur non debeavetere .

SuM MARIA.

bet, quantitatem ignorat.

Heressi ignoram petat id, qaad defunctin remi stive acceptum tulit, doli insimulari non potest. QVemadmodum doli argui non ' potest, qui ignorat cui, aut quantum solvere de-