Ivsti LipsI Satvrnalivm sermonvm libri dvo, qvi de gladiatoribvs

44쪽

LIBER I. 27

libro I. inter certamina ludosque Argolicos, etiam Gladiatorios tentatos ponit idque prisco illo nescio an satis caute aeuo.

Vndecumque exemplum; caussa tamen origo, Funus Ter tullianus colim quoniam animα defunctorum humano sanguine pro Mum. pitiari creditum erat,captiuos vel malo ingenio Ieruos mercati in exsi qu8s immolabant. Postea placuit impietatem voluptate adumbrare. itaque quos parauerant, armis quibus tuu qualiter poterant eru ditos,mox edicto die inferiarum, apud tumulos erogabat.Haec muneris

origo. Et cum illo Seruius ad hoc Virgilij, Viventes rapit, inferris quos immolet mbris. Moris erat, qui , insepulchris Poru or tium captiuos necari quod postquam crudele sum est placuit gladia tores ante sepulchra dimicare, quia busti cineribus ustuari dicti Σ'' 'Qusdsuggerit de Bustuariis, Ciceroni prati bit ad lucem, scri-ret. benti in Pisonem: Neque ego cessissein, mei asiuo complexusa Cicero emeria tenuisset imibi cum Eo Bustuariogladiatore Clodium intelle git m tecum certandum fuisset MOS autem vetus. Quem tan- ου με i

gunt, immolandi captiuos, Vel ex Homero notus, apud quem Matri Achilles in Patrocli rogum coniecit Tissenos iuuenes Troiano sanguine cretos. .

Itaque praetextu hoc religionis dati publice Romae primi latadiatores Dico publice quia facile suspicor, iam antea priuatim de per conuiuia innotuisse. At publice primoin Foro boata Primi mrio,anno urbis CCCCXC. Dederunt M. i. Bruti,caussa MOLI ptis patris. Valerius Maximus adnotauit Gladiatorium muniis β' primum, inquit, Om. dat si Foro boario, Ap. Claudio M. Dulvio Cos Dederunt M. D. Bruti,funebri memor patris ianeres honorando. Et Epito me Liuiana X VI'. D. Iunius Brutus munus pludatorium in defuncti patris memoriam edidit primus ubi male tamen scriptoris an exscriptoris culpa, omisitis Marcus. Ausoni US, Tres primas Threcum pugnam ribus ordines is Iuniadae patrio inferias miseresepulchro. Ita recte. Threces, pro quouis gladiatore Phaeaces non ha 'imetis.

bent hic locum,quidquid vetus liber eos ingerat, vir doctus,

qui in j dcfendendis sudat Male autem tribi ordinesidis, pro AEUρνων

bellas. Nam intellegi vult, primo data tantum tria paria qrue - , τ α poetice

45쪽

18 ΑΤ URNAL ERMONUM poeticera n LMm appellat tria bellaci non aliterquam antea Tres Threcumpug ras Nisi qui, tamen tresse a capiat,triplicem illum confestiam Senatus, Equitum, Plebis flEc origo dcfallor an numquam rei'. illa prisca data munera, nisi in funere, Olim, S ut Liuius appellat mortis caul3T Non fallor. Illum ipsum

G-. s. Epitoma liquet tria paria data a Iunijs. Ecce annis quinquarum in ginta post, non enim pria is in ipso Liuio reperio refert data paria duo viginti anno urbis XL. Verba eius e lib. XXIII. M.AE milio Lepido qui bis Consis uit ili tres L. M. Iudos funebres per triduum, digladiatorumparia dux, vigintiper triduum inso

rodederunt. Iterum libro XXXI. interiectis quatuordecim serme annis, P. Sulpicio C. Aurelio Oss paria Vigintiquinque Ludi,inquit,funebres eo annoper quatriduum foro mortiis M. Valeri Laevini causi laria quinque, viginti pugnarsi t. Et lib. XXIX. P. Licinii funeris causi Visiceratio data, ct gladiatores CXX pDgnarunt. Qui numerus grandior, quam Ut conueniat in danium: scribamo e gladiatores LXX. Dcnique etiam,anno Vrbis DLXXX. paria data triginta septem quod velut primariae magnificentiar

A Scipionis munere, quod in prouincia praebitum , non Romar. 'μς Scipio, inquit, Carthaginem ad vota oluenda dis , mum que quo mortis causi patris patruique parabat, edendum redit. Victor hic

interpellatas, Qui se, inquit, quod consilium aut quod otium Liuio, in grauem illam historiam res ludicras intexere, iasvere nugas Pighius, Nugas nobis, inquii non Romanis, qui si haec taliaetia refcrebant in Acta urbis atque inde scito Liuiumis., A ais hausisse Satis id liquet ex Epistola Ciceronis ad Caelium a , ψ zia quo cum pethssct acta omnia urbis ad se mitti cillegladiatorum compos itiiones miserat, Cicerone leuiter irridentes indignante. Sed ne excidam, quod dicitur, a linea in funere tantum olim

Σηηρηi noti gladiatores nec eo omni, sed virorum principum, illure, sed ilI: - stilorum Citae. Non enim dabantur, credo, nisi in funere Indi Pin clivo

46쪽

L I I. 29 cstiuo.Cicero suadet U.de Le gibus: Reliquastant in more laquit, funus ut indicatisr quid ludortum. Et Fesstius: Indicti funerasunt, quιbus a bibentur non ludi modo,sed etiam desultores Spcctauit eo Spartaci immane famam, Ria illudens, quasi imitatione Romana, Crixo e ducibus tuis caeso, CCC captiuorum morte parentauit, hoc gladiatori ritu Appianus narrat. Florus miseeleganter: Isse, inquit sest en diario Thrace miles,de milite desertor, zia .Einde latro, deinde in honorem imum gladiator, defunctomm quoque proelio ducumfunera imperatorijas celebrauit exsequijs,captiuosque cim cirorum iussit armis Ermicare su plane expiaturus omnes ter tum dedecussi degladiatore umeratorfuisset. Sedri Hispani in Driathi funere fecerunt apud ei dem Appianum Igni exstincto iustis facts,decret erunt tum eius honorem multagia ratorumparias per sepulchrum eius dimicament. Ergo huc certamina primo in

honorem Imperatorum procaerumque. Sed paullatim, ut solet,

res increbuit de a tenui canatu in mare quoddam fas sic loqui Vm

excreuit edicionum Uare elaturi coeperunt Vulgo etiam prIUati, L Disto.

dc plerisque ea cura in testamientis Cauebant, inquam, post mortem suam tot tot paria sibi edi.Temillianus Triuatorum memori s gnaria editiones paremtant Seneca de breuitate vitae :λ jdum is onunt etiam ilia quae ultra tamsun moles magnasse pu=hrorum, ιν operumpubbcortum dedicationes, 'ad rogum munera, i, ambitiosis exsequias MullaCra ad rogum, gladiatores sunt: p aia rideo ciui nitam subiiciunt Amud Horatium heredc iu -- sic ecissent gladiatoruim dare centum en ser

Damnati paria plura.

Apud Persium senex,

s siquis es. a turba audium seductior aua; corra uia Dis igiturgentoque duris centum paria ob res regregestas Indico.

Quae male accipi scio de Hexatomba Cicero pro Sulla Ita prorsus interpositi suntgladiator es,sed quos testamentopatris deberim demus. Imo Vsque eo mos elualuit, ut ditiori aliquo mortuo, populus unus efflagitaret,ueelut debitum,&ex praescriptole gis. Exemplum in Suetonio insigne cum Tiberi reprimen Li tis laude Cum Podentinaplebs, linquIt, unus cui dampri pilarissurim is

47쪽

non prius exforo misisset, quam extortάpecunia per vim heredibus adgtidiatorium munus: cohortem ab urbe, Nabam a Cotyis regno, mulatά itineris causia detectis repete armis e diuersas portas in opidum immisit.ac partem maioremplebi L. ecurion in perpetua iu- cula coniecit. Nec vero hac fini,aut in virorum saltem tuneribus, stetit mos: transiit etiam pudet pigetciue ad faeminarum Dux luneribu in auctor rei stirps illa Veneris Caesar Iulius Dam munus populo

epulumque inoliae memoriam pronuntiauit, quod ante eum nemo ait SuetoniuS,cap .XXVΙ .Et confirmat Dio: 'τρ inquit. Θηρίων σφαγας - ἀν- ων πλοναχας ἐπο- ν id eris, Fi laesuae si ferarum caedes, in irorum pugnas exhibuit. Nec dubitate lum Diui cxemplum cupide imitatus sit vulgus. In Spartiano certe lego, Hadrianum praecipuos honores socruisuae ludis gladiiatoriis impendisse. Insere Figuram deiuriari,s Gladiuoribin C IX. Praeter funus es religionem,etiam voluptatis causia dat gladiatores. Aphrasique magistratibus etiam Sacerdotibus circariis, infusvoce Lampridius correctus. Imperatoribus. Voluptatu T ONTEM crebrae editionis habetis sed unum. Alter super- IT est,Voluptas. Postquam enim res placere populo Visa,& Omne Vulgus cupiens harum spectionum Decce ansa praebendi reperta est etiam citra unus Florus tangit carpicit e, inquar ladiatori aduersius dominos suos exercitus nsaia conculandum plebi auorem effuse largitio,cumspectaculis indi get, supplicias ou-dam hostium,artemfacit. Scilicet nimis rarae illustrium diuitum-Ab Omn que mortes: inuentum, ut Masistratus darent, Sacerdotes,

vellent aut honorem Bene Tertullianus ad hanc insanian Transiit mos viiij oc genus editionis ab honorabis mortuorum ad hon9- res tuentium, diu siluras dico inagistratus. Flaminia , Sacerdotia. Et Lactantius lib. ab . dicendum ea de iis, qui populari levitate ducti,uelmagnis urbibussu fecturas opes notate de effusis sumptu exhibendis muneribus impendunt Nisi eos dementes atque furiosos, qui praestent pulsio quod 'erdat, memo eorum q&ibusprastatur accipiat. Distincte dc velut per indicem de omnibus

dicam s

48쪽

L I I. Idica. sed propitia mihi esto dea Fides quia vereor ut apud istos inueniam fidem Primi e magistratibus dederunt,ut coni cio, AEDILES . tudia enim exemplum rei primum ab illo magistratu censeam, cui, velut peculiare munus, ludi Adde quod antiquissima mentio ΣΞdilitiorum aliquot munerum Ciceroni de Offch secundo quem est videre. Etiam a sar Edilis munus praebuit, ex Suetonio cap. X. kPlutarcho in eius vita. Editio tamen ea quando coeperit; non callide scio vix est ρηiq-

uius Cur enim funebria aliquot munera recenset, nulla d ita ' ' litia: tria probabile fuisse ampla d Senatori apparatus: Qua- documque coeperint, an Sere tamen ad extrema imperii re censetque Capitolinus iii Gordianis: AEdilitatis suae tempore, duodecim populo Romano munera, id est persimgidos messes singula desuo exhibuit Secundo dedere PRAETORES, Ore item Vetere Plutarchus, in Bruto, Cassium facit eum alloqui: ω ι F--ςom' , ψο-ς

id est: Ab ali s quidem Traetoribus munera. spectacida, gladia i ta

tores: a te vero depulsionem Iraunidis populus exi*ectat Augustus at 4 ei. aliquid hac in re in nouans lastritage , δι-ςρατῆ γῆ - αξ

omnium imposuit, e publico aliqwdeis dari praecipiens o interdicens, ne tus ase aliqMdamylius altero impenderet, siue in Gladiatores, siue tu alio visi senatus id decrem set mellesepim quam bis quoque an no, Gladiatores daret, neu plurium qua sexaginta parium ait Diolibro LIIII. Postea tamen edictum illud, qua desumptu 1h

est,sit Praetoribus qui ve gent, concessit, ut triplum in ludos impenderentinius quod epublico arcipiebant Iino e publico aliquid dari I 'T

ανι λι-δNdest, Pecunia Pratoribus, qui Gladiatores daret publi

49쪽

ρμsilica Glumatorios Nil anteafactum ortiri iust. notat Dio lib. LVIII. At Tis, ν. Claudius prorsum vetuir, c a Praetoribus ea munera remouit.

ri f. ' asse tunc, cum Quaestoribus imposuit, ut dicam. Videntur

S, T tamen iterum irrupisse,& sub Traiano ea Iuvenalis agnoscit:

- - quantisua munera Nendant Auid refert vendunt nulla cogente Nerone. Nec dubitant celsi praetoris vendere ludis. De arena enim ij versus Et Lampridius in Commodo χ-- L mpri odianum etiam Praetorem dixit,quopraesenteseps egladiatorpu-ctus gnavit. Vbi legatri,praepaente. tertio Q ΑΕsTOR Es instituto Claudij, ut diserte notat Tranquillus cap xx rari Colligio λιaestoris pro saturά viarum gladiu-Ωu stora torium munus iniunxit. Quod tamen conatus Nero tollere , qui Asri finxit, Ut ne designatis quidem sitis estoribujgladiatores egendi ne-Fr irare cessitas esset. Sed reduxit denuo Domitianus, Elari storia mune

μ' crebra mentio deinceps Capitolinus in M. Antonino Gladiatorium qu priuatus msaeuor edidit munus. Idem in cro laeta diu inter Pium arcum resedit, cum sessor popido munus daret Spartianus in Caracalla Papinianus qui ante triduum a -sior opulentum eae erat munm. Non leuauit sed auxit Quaesto rum onus Alexander qui Iussiores candidatos iussit exsu specuniά munera populo dare sed Vlposis saesturam Praeturas acciperent, ubis his provincias regerent, ait Lampridius. Quarto dederebro reperta CossvLE.. exemplis tam ei haud ita crebris Cicero se

Misis, cundo de O sic magnificenti sim Pompei m verasecundo consulam di idebrat Marcellus Iurisconsultus . x x x M. Decond. de-γ- imonstr. Viuo Immo eius consul designatus est, ct munus edidit. .. '' Et facit Suetoni locus Nerone capite III1. Haec de magistra-n V tibus reperio Iam vero dedere etiam possir er SACERDOTE s. atque ita Pontificales ludos in Tranquila et V lo obseruo Aug. cap. x I. Sacerdotales lud fi in li-

50쪽

L I I. 33nio libro via Epistolarum. Addite Tertulliani verba, quae supra. Item nouo nomine ie M RII. Ita enim sane in Lampridi Alexandro legitur Afrarios vero instituit qui de aria ita vetus lactio Hi ederent muta nera,eademque parctora quamquam emendandum conse Arca Tis rios instituit, mox de arc sici Arcari enim apud Symma- stchum, Cassiodorum, in odice Theodosiilecti, qui pr. ἐμω erant arcae. Denique IMΡERATORES, ita quidem frequenter, ut hoc eximium: d ζ censuisse videantur inter munia Principatus. Dabant enim 'Natali suo dabant Quinquennalibus, Decennalibus, Vicesi- .malibus dabant in edicatione publicorum operum: in Vici otiat triumpho: per variam occasionem, uti ex historia inferioris aeui promptum colligere, ne fastidium vobis pariam

Nec Romae solum, sed inprouinci s. Vbi reges dabant, oraesidesque.

utilina in coloniis O muisicipi s increbuit mos: Ῥbi minores m gistratu dabant. Postea pro sic uepriuati, ario praetextu. Dies etiam quibus ex more dabant.

RO in ista. Quid in prouinciis ' certe eas peruasit 6 ieti m studium huius ludicri, velut tabes. Primus Perseus Maiae υ cedonum rex transtulit in Graeciam : quod docuit me Liuius ''

libro XLI. SpectacHorum quoque magnificenti inquit,reges omnes Mared ''vIciis errores, reliquorumsim moris in copia Graecorum artificum gudiatorium munus Romana consuetudinis rimo maiore cum terro ' i re hominum insuetorum ad tale spectaculum, quam cum voluptate de 'NUM,

Ait demdesemus dando, , modo vulneribus tenus modo sine miselatae', ne etiam, si familiare oculis gratumque idi ectaculum scit ammorumstudium plerisque iuuenum accendit Nec dubie alii recte: in se in dynastae, in sua regna. Et profanae solum gentem imo ipsi ecce V IIo- Iudaei apud quos Herodes rex sub Augusto in singulis paeni iii. isopidis theatra amphitheatra constituit.& Agrippa una com missione dedit paria septingenta Romanos quodammodo aetipsos exsuperans Iosephus lib. XIX. in haec verba: E-άψλ - 27