장음표시 사용
21쪽
laribus bonis, lat. I. . ope philosoplitae dre tam pinacidamque mentem contendebat Io). maxime de quaestionibus cam eo studio conjunctis amici sententiam exquirere solabat. Expmplo sint epistorum nonnullaruni exordia, veluti P. I. in Quod quaeris a me, liquebat mihi, si remeditarer, ex
se sed dia non retentavi memoriam meam, itaquo
non facile me sequitur Quod evenit Iibris situ cohaerontibus, hoe evenisse mihi sentio explicanu du est animus, . et quaecunque apud illum deposita sunt, Subinde excuti debent, ut parata sint, quo- ties usus er egerit. Ergo hoc in praesentia dissera sonus multum enim operam, multum diligentiae pos-
cit. s. 83 et De liberalibus studiis quid sen
ae iam, incire desideras. V I9 γ e Rem utilem desideras, et ad sapientiam proP ranti utique neu cessariam . dividi Philosophiam. et ingens corpus ejus per membra disponi S. I. Faciam ergo quod exigis et philosophiam in partes , non in frusta dividam. Io3. Id , de quo qua is, ex his
est, quae scire tantum eo, ut scias . extinet. Sed nihilominus quia pertinet et Propera , nec vi eX spectare libros quos cum maxime ordino conti nentes totam moralem philosophiae partem, statim
si Xa singulis onsulis, oblitus vasto nos mari dividi, quum magna parsa consilii sit in tempore, neeesse est evenire, ut de quibusdam re bus tunc ad te perseratur sententia mea , quum jam contraria po- tior est. suo In quo Seneca magno eum studiis adiuvit, ut scribit E a4 sago quum vidissem indolem tuam , inieci manuni, exhortatus sum addidi stimulos. nee lente ire passus sum, sed subinde ex citavi et nunc idem faelo.
22쪽
e pediam. V Quae si comparamus cum Principio lihi do Proυidentiaris Quaesisti a me, Lucili, quid ita, a Providqntia mundus ageretur, mina honis
viris eoiderant mala Hoc commodius cet. ma gnam eonvenientiam cernimus, quae probabile reddat, hunc librum eodem consilio quo scripsit illas,
ut amici desiderio satisfaceret, eodem quoque circitcPtempore scriptum Sss.
De temporia enim accurata definitione ut in plerisque Senecae, si in hoc libro Vir Docti non satis inter a consentiunt. Schoitus 21 quidem in librorum ordine digerendo postquam non anno Claudii, Senecam ab exsilio revocatum esse dixit. Primumque librum, quem redux scripserit, ludum fuisse de morte Claudia, qtiippe initio statim imperii Neronis vulgatum, haec addit a nisi fortasse aliquis vi libros de Ira 1 sapientem non cadere injuriam, et Cum fiundus regaturProυidentia, quare multa si mal bonis Diris accidant, et de Tranquil animi vi velit huic interstitio temporis, quod ab eius edituu ad mortem usque Claudi fluxit tribuere, de qui- hua tamen . nisi qaod post Caii caedem editi sunt. nihil liquido firmare ausim V Qua cum suspi- ne quantum ad librum, Prooidentia , ipsius
Ita consentit, ut et aliam proseratu in Argumento scribens u Aureus hic libellus est, et scriptum post Caligulam video ex Cap. IV. Ego mirmillonem. inquit, ubi Caesare audioi de raritale munes rum 9rterentem. In Praeterito loquitur, et de ho
zi mi. . ed Gn. Praelatione vitam Senecae complexa.
23쪽
E dio, statim a reditu imo pila si hae philosophlea
quaedam in exsili, nam diu ibi haesit, annos cir- . citer octo, et iuste hoe elegerit, sibi solando
Et huic quidem Viri agni conjectura quod obiici
possit, unum aliquid, leviusculum fortasse, liber ipse suggerere mihi visus est cum enim e. 4. g. 2. quantum consuetudo possit in malis leniendis efficere .harhaxarum nationum exemplo firmat, quae in summa soli coelique et victus asperitate non tamen infelices sint, Germanos assert, u et quidquid ireau Istrum vagarum gentium occursat Quidni si seripserit haec in Corsica Corsicae potius memoraverit Ineolas cujus insulae tristitiam ea quidem Parte qua
ipso degebat uixin Conao ad matrem Helviam inde
missa c. 6. S. 6. ita reseri r a Quid tam nudum i - . veniri potest, quid tam abruPtum undique , quam
hoc saxum quid ad copias respicienti jejunius re quid ad homines immansuetiui quid ad ipsum Ioel insitum horribilius quid ad coeli naturam intempe-
Tatius 7 ' In altera ipsi sententia possemus acquiescere, sub Claudio statim a reditu Scriptum esse, nisi multo tamen probabilius videretur, ultimis ejus vitae annis hunc librum assignare. Suadet hoc et convenientia 25
quinquagesimam nonam et nonnullas insequentes quo magis legebam eo magis arridebat opinio, seripsisse Sene eam eas an a libro Propidentia recentem, aut eum ipsi in manibus esset. Insunt enim Iis complura similia , res imagines, dietiones , quae suis loeis inditari poterunt in Annot.2π
24쪽
paulo ante memorata cum pistolis scriptis se naussistiam annis ante mortem 26 quam A. post Chr.6s eodemque aetatis suae obiit 25 L; et mentIo maioris illius operis sive de Prouidentia sive Moralium. quae in libelli principio reperitur. Ita enim C. I.
S. I amo commodius in contextu operis reddere-u tur, cum praeesse universis Providentiam probareu inus. Et interesse nobis Deum; sed quoniam a toto particulam revelli placet et unam contradictionem, emanente lite integra, solverea faciam rem non dν - seilem, causam deorum agam. Supetvacuum Si Diti praesentia ostendere, non sine aliquo custodea tantum opu stase, nec etc. - I, 6. . Suo Ista tempori reserventur ' Dubitant, quonam haec reserenta sint. Curi enim P. Io S, 'n planegii Sili ratione Lucilio scribat ea, quae ille quaesivisset, commodius explicari posse libris quos cum maxime ordinaret, totam moralem philόso pluae partem
eontinentes 26 , eosdem hic t ellis putat Rah
hopsius. Verum quaestio de ProvIdentia nonne potius ad eam philosophiae partem Pertinere Censen -
eisdium , centesimum ejus coloniae tune annum sui se cribit α5 Iia Re in hard tus alii paululum variant, ut Ioecheras Lexie Erud qui A. Chr. β, sed ipsius a decessisse tradit, Lipsius qui putat eum , eum moreretur, 3 aut 6 annorum fulsae. Quidquid ejus rei sit, senem quidem e fuisse , cum scriseret 2 ρι-atolias, multis lotis eleganter ipse Significat, ut p. 6 I s Ante se
, nectutem cura I, ut bene viverem in Senectute, ut bene moriar
α6 Io 6. Sis ait : a seis enim me moralem philosophiam, velle eomplecti, et omnes ad eam pertinentes quaestiones explica-are: seq. f. s. appellat moralis philosophiae voIumina.Laetantius ex iis fragmenta quaedam servavit.
25쪽
ila est,indae de rebus Divinis Cay quam ad mora
Iem, quae de humanis agit quas duas pulcherri, me inter se comparat Seneca, Quaest. Nat. I. I. Praef. 28). a Tantum,' inquit, si inter duas in- a terest, quantum inter Deum et hominem. Alter docet, quid in terris agendum sit altera, gaide agatur in coelo Altera errores nostros discutit, e Iumen admovet, quo discemantur ambigua vicina altera multo supra hanc caliginem, in qua volutamur, excedit, et e tenebris ereptos illo pere ducit, unde lucet Equidem tunsi naturae rerum gratias ago , cum illam non ab hac parte video, quae Publica est, sed cum secretiora ejus intravit eum disco, quae universi materia sit, quisluctore ait aut custos quid sit Deus totus in se inten-u dat, an ad nos aliquando respiciat, ' cet. Vide mus hic eadem sere memorari, quae in libelli nostri Ioco modo allato dixerat suo tempori reservanda videmus simul ea morali philosophiae parti opponi Unde exosimile sit, Senecam illo loco non de ora inti una libris 'ogitasse , ' de alio quodam opere, quo
α stoleos quidem loeum de udio ad physie retulisse docet
Lips FissioL stoic. I. a. dira. 5. Locus autem ille quaestionem de Provid continebat, ut apparet e disputatione Balbi Stolei ap. ae. domat, D L a. c. 29 qq. ab nuhv eonferre iubet 0 89 ubi varias recensen philosophia definitiones , tripartitam illam sibi maxime laeere significat 4 8 in moralem , naturalem et rationalem. Quem locum ita cum nostro concilies, ut vel moralem et rationalem ea parte, quae ad homines spectat, complexus sit ita Ruhh. vel rationali parte , quippe minori, quaeque instrumenti tantum loco sit, nunc neglecta , de ipsa materia bilosophiae graviter eleganterque diaseruit.
26쪽
quaestio de Deo deque mundi per Deum formation8 et gubernatione tractareturi quale opus eum in animo habuisse, vestigia quaedam indicant, quae age, colligamus. In eadem illa primi libri a Quaesti praef. S. 4, 5. postquam utile dixit esse cognos cere u quantum Deus Possit 3 materiam ipse sibi sor- met, an data utatur, ' similiaque, sic finem faciti
Sed hae deinde Tum b. ex. I. g. S. ----rtatis Prodigiis quibusdam, umides' inquit u mihi itu Ergo tu in tantis erroribus es', ut existimes Deos mortium signa praemittere et quidquam esse in a terris tam magnum, quod Periro mundum serat pii Erit aliud isti rei tempus Videbimus, an cerinju omnium rerum ordo ducatur, et alia aliis ita coin... plexa sint, ut quod antecedit aut ansa sit ge quentium, aut signum. Videbimus, a Diis hu- mana in curae an Series ipsa, quid factura sit, certis erum notis nuntiet.' Denique huc referam, quae de fulminibus ait L . c. 46ν , At quare Iupi ter aut ferienda transit, aut innoxia serit Z I maiae orem me quaestionem Vocas, Cui suus locus, suris
dies dandus est Videtur igitur tum, cum Nat. Quaest. scriberet scripsit autem A. Chr. 64. D 29 ejusmodi opus sibi Proposuisse. post illas absolutas elaborandum quod tamen ne Peaeficeret, morte Prohibitus esse, siquidem in fragmentis, quam multa servarunt e deperditis Senecae scriptis iactantius. Tertullianus alii, multam ejus mentionem sieri vi
10 Collest ho Ruh, e Pompejorurn ealamitate narrata L. VI.
27쪽
Quod si haec indicia coniunginius, non modo confirmari videtur sententia Ruhhopsi minima dubitantis quin intem sub Nerone cdo libellus noster exaratus sit, Verum etiam tempus aes arctius circumscribendo suspicari liceat, consectionem ejus in sex septemve lostremos vitae Senecam annos incidisse.'Videtur eos in otio degisse Philosophiae studiis utilibusque libris componendis intentus 51) ab avia. frigescente iam aliquantum Neronis gratia Sa ita
remotus, ut tamen in ara toribus rebus arcesseretur 55 Posteaquam autem Burrus, quem in regendo consiliis honestis Imperatoris animo socium et adjutorem habuerat, veneuo periit Senecae quoquo potentia infracta est Mox variis criminationibus in invidiam rincipi adductus, ex illo praecepto, quod olim Lucilio dederat p. 4 Sapientem nunquam potentium iras provocaturum immo declinaturum non aliter quam in naVigando procellam, Vela contraxit. Itaque u instituta prioris potentiae commutate i prohibet coetu salutantium vita comitantes ra- xus per urbem; quasi Valetudine infensa, aut sapien-
ω Fabrie quoque BAL Lamp. Ita seriptum esse statuit m p. Claudio iam defuncto. 51' Libri quoque des otio sapientis, da repitata itae, dapita beata ommode ad hoc tempus reserri posse mihi videntur. 5a conjecit ho Ruhkops. Praef. Tom. 4. p. t. e libris
de Ben . tibi nusquam Neronis mentionem fecerit, eumque tamquam ingratum erga praeceptorem tetigerit . III. o. S. c. II, L. VI. c. 15. quae eoniectura si vera sit, iam paulo prius imminui coepit
ille favor; siquidem libri, Benes ante pistolas seripti sunt, in
quarum Octogesima prima memorantur.
28쪽
sibi, laestudiis domi attiiueretur ' 34 . Neque ta- ῶhh He secesius optimo viro alae gravis accidere potuit, qui lanidudum a Philosophia didicerat, et
aenenio suo Fraeceperat 35 , vitalidam esse turbam a vitandae, quaecunque Vulgo Iacent, quae casus ruralit,ibuit. V omnIno senectuteri Senecae non immerito di eris optimam ejus vitae partem 56 tunc sapientiam, etsi nullo tempore parvi habitam, praecipuo tamen studio coluit ut et animum curis ac vitiis liberaret, et naturae contemplatione rerum quo
Divinarum pasceret IIJ, et amicis. Posteris denique
Proclesset..thus autem rationibus in hoo libello Providentiae causam egerit, aptissime videtur in brevi conspecta Lipsius indieasse. Cuius labore dissicilem enim
supra quam aliquis credat, hanc argumentorum deseriptionem sibi fuisse Virmagnus in Introductione testatur ejus igitur labore grati fruamur u Argu-ὰ men in ' inquit u est , Providentiam esse e Decu obstare, quod honis mala quaedam, sed externa , obveniant. Primo igitur universe illam asserit, a mundi motu, ordine, conStantia quae omnia rec- . torem clamant. Deinde ad quaesitum proprie quare
u ergo mala bonis Ait primo 58 Deum amare ho-
nos; 34 Tam ib. e. 52-56. Verba s. 53 se familiaritatem ejus, magis aspernante Caesare V an ante criminationes illas animum Neronis alieniorem a Senem suisse indieant. 55 Epist. 7, 8, 1O. M' Ita quoque Re in h. I. I. p. o. Si Pul herrimus hac de re loeus est Ep. 65. g. 5 3qq. 38y Ab his verbis c. a. f. 5. In gratiam te reducam usque
29쪽
st vos. nec immittere igitur iis mala. Instar parentis dumtaxat castigare, et coercere. Deinde 59 non videri ea mala bonis nec vinci iis , sed exerceri, et Per aspera ii durari. Deum velut agonothetam esse, et robustis his athletis inuis delectari Maee 4 ita communiter, et velut praeparans , ad Cap. III. Ab eo magis distincte quinque rationes, Cur e E- . niant, exsequi pergit. aerimo Pro ipsis esse, qui bus aceidunt secundo , pro universis r tertio , V a lentibus eveniret quarto fato et aeterna Iege 4o . . a Primam rationem tractat Cap. III, IV docetque t pro ripsis esse, sicut medicina pro aegris. Indu- rantur etiam sic a Deo qui se dignos producit in pugnam k alios viliores, in itio et umbra habet. Secundam tractat Cap. V. Pro omnibus esse , ut viri boni sic habiti, AElament aliis et ostendantu non esse Bona aut mala, quam vulgus putet Ad vera igitur illa spectent, et illa Petant, haec fu- giant. Ibidem tertiam 441y nectit, Volentes ex Cipere nam Praebent se Deo et Fato. Quarta sidi u excipit satum esse, Et N aeterno constitutum, quid laudeas doleasque Denique repetit 45 . mala haec non esset et Deum inducit Pulcherrimo si adhortantem, et ad robur excitantem Stoice ires sine, si iget et surro taedet, quis tenet patete anua , exi
do Inseri possit a quinto nulla vere mala bonis viris aeεidere. 41 Cap. S. S. 5. a verbis et volentes quidem.
43 Hae nitimo Cap. eontinentur Pro repetit autem equidem malim Ostendis eam enim rationem nondum , ut videtur, XP0 uexat.
30쪽
An liber hie egregius integer ad nos pervis . iam videndum. Sunt enim, qui negent, magnae anctoritatis viri. Si quidem ad c. I. I. I. cibi seriptor
disserendi ordinem Proponens enumeratis quatuoT partibus ita pergit si persuadebo inde tibi, ne una quam boni viri miserearis 3 potest enim miser di- ci non potest esse V ad eum igitur locum Lipsius παρανομας πιπως . ut solebat simae pars in fi- ne deest, temporum Iniuria, non scriptoris incu- . via. In eandem Tere sententiam Ruhkopsius ad eum Iocum annotavit. Fabricius quoque, sed 'dubitantius, Bibl ααι. p. GD u De Providentia
a liberis extrema, ut videtur, parte mutilus Rationes, quibus hic in eam sententiam adductus sit, eum ipse non significaverit, ignoramus p quamquam
suspicari dicet, eandem et quam illis causam fuisse, quod e quinque partibus Propositis una praetermissa videretur Et dissicile quidem est a Virorum Doctissimorum sententia discedere; sed tamen haud sciam, an asserri quaedam possint, quibus integrum esse clibrum ist2ndatar Divisionem illam paulo diligentius consideremus Capitis initio dixe-xat u Sedriam procedente oratione ostendam, quam non sint, quae Videntur , mala. V Iam quatuor interjectis, quae Prius tractanda orent, idem illud
mutatis verbis repetiit persuadebo inde tibi, ne . utiquam boni V et Hoc ipsum autem , ea . quae mala honis viris accidere dicerentur , non esse vero mala c. 6. Si ostendit mala esse re scelera et flagitia et cogitationes improbas, et avida consilia, et Iiu bidinem caecam , et alieno imminentem avaritiam haec autem omnia Deum in viris ionis removisse