장음표시 사용
561쪽
durescit. S. 325. DiXi, agens de morbis ossium. S. 3 26. Iviri aliquando musculos . unde alidem hi purationes. Scitis enim, musculum constare innumeris fibris interque fibras omnes esse aliquid cellularis , seu fabricam cellulosam fit hinc, ut musculi saepe videantur integri subpuratione tabescere ac perire. Gang innae, Ut dictum. Paralyses partis, cujus musculus periit. Contraictura si lusculus adfectus non quidem p riit, sed bravior factus est Contractione.
rent medulla. Vidi misere pereuntem Veliam Unde- Cim annorum anno 1738 , quae cadendo in dorsum Iu-Xaverat vertebras prope lumbos r unde pedUm paralysis, urinae Decumque involuntaria, ac fere perpetua demisso. Devorabat ora palapercula omnia CyUda,
diale sana ac si quid boni juris carnium adlatum foret a vicinis, hoc casa dabat. Vidi illam saepius in hisce miseriis ἔ- , quum parentes ejus paUperei sceleratos non adigere possem, ut curam infant1 gererent effectum es, ut in spurcitiis suis puella acens, sphacelata loca plura haberet inter alia poteram pugnum inmittere in sinistri coYendicis articulo. Nullum unquam Cada ter adeo foetuit, ac illa foetebat vivens. Viri In hisce miseriis per quinque septi,
Reminiscemlini casus, quem de morbis ossumagen antea enarravi de sene, per scaIas delapso, paralysi inde adsecto, septimo die mortUO S 3 27. Immo cepe iscera cori timFit -- ---Icarrhus , functio ossa ut partim jam vidimus.
Mense Octobri 1746 dives civis Hagabatavus 68
annorum, fortis, agilis, eus arcos, apud amicos adsum'
562쪽
55 PATHOLOGIA.ta Coena, nocte obscura, admodum properanter domum repetenS, Ventri latere dextro inpegit in stipitem, terrae ante domum quamdam infixum, ne currus
prope nimium aedibus adpropinquarent. Dolens inde maxime domum moleste venit, illicomedicum arcessivit, qui, nil in ventre percipiens, sed faciem pallidam, magno sudores, pulsum agitatissimum deprehem denS, venam secuit, fomenta ventri inposuit, oleos a propinavit. Sanguis bonus videbatur. Ischuria quatuor horarum accessit, sed fomenta clysmata urinae fluxum restituerunt. Sequenti die omnia sedatiora; sed nocte media bis alvum liquidam ponere CoactUS, pulsum habuit nunc inaequalem, parVum, intermitte tem is moritur. Aperitur integumenta caro abdominis fanissima trium digitorum atorum crassitudo adipis Peritonaeum in dextro abdominis atere rubrum, inflammatum maxime Mephitis intolerabilis ex aperto abdomine Omentum bonum. Sanie foetida ad uiae. - haesit in dextro latere abdominis
λle portio in latere contuso subnigra latitudine digit.
3 tota phacelata. Inter hepar atque Colon imamque portionem diaphragmatis multum puris tenuioris, ibidemque diaphragma inflammatum. In thoracis latere deXtro pauca Copia laticis, instar Ioturae Carnium. In thoraci Iatere aevo major copia effusi sanguinis. Violentia itaque contusionis non violavit integu-Dlenta, adipem, carnes; sed per tam crassiim , adipo- sum pulvinar confudit intestinum. Ex ista contusione minimorum vasorum ruptura intra 2 horas natus est lethalis sphacelus. Febris mitis adfuit nulluSVO mitus, bona alvus. Sed concussio modis abdominis effecit, ut vasa rupta fuerint vel pleurae, Vel Xternae
Egregius Hos sΜΑNNυ Med. rati ost rom. q. Iesi. . . . . p. constat, inquit, a forti percussionis
563쪽
ne manu vel instrumento duro circa cordis scrobiculum Dei a gravissima protinus symptomata, Ut quis statim in terram gelidus concidat , pilepsia, immo morte repentina Corripiatur , insequi. Videte exemplum in Comment.. ilo ipse Α- P. AEus coram spectavit, de duobus luctatoribus, quorum alteri alter sexo cubitu praecordia introprimenS,
mortem Uno 1Omento ConsciVerit.
Temone currus quidam circa regionem epiga
fricam, subito, quasi suImine ictus, concidit Helpo-
thymicus accedit singultus, vomitus, tritiori elapso moritur cardia Cum maXima parte ventriculi summe inflammata, Vasa coronaria inprimis turgentissima, pars Iaeva diaphragmatis atro rubenS, reliquum inflammatum paullo minus. An telaedamensis edicus ScΗΕ1cΗTING, motUs
in operibus Acad. at curios. ω Ephemerid, i . narrat in sua Traumatologia, contigiste, dum Judaei infesto Purim malleis armati currunt, in suis Tynagogis;
AΜAN, hostem juratum Judaeorum tempore ESTHER Is MARDoc HAE , quasi trucidaturi, quod petulanci UVenis Israelita ludibundus quidem . sed tamen rudis, socium juvenem malleo suo peteret ad tardiam, Ut percussus illico moreretur Iussu agistratu raperto Cadavere nil inveniebatur, nisi ivescens Iagula in hepatis lolio supra ventriculum pendente. Itaque identur praecordia valida Compressa uno momento vitam sistere neque ob compressa vasa nerVosque, Circulatio restitui posse. Hinc forte intelligeremus casum, relatUm a FAL-LDFΙ , sequentem. J enis usus gratia capiti insistens, pedibus in altum elevatis, moritur ipso momen ito. Causa in cadavere quaeritur deest ipsi igamemtum suspensorium hepatis An juveni huic, capiti in-Μm 5 sistet
564쪽
Cor, Vasa magna, Pulmones, alido suo pondere comprimendo , Vitam dico interceperat g Quis cogitasset talem Causam g Ianc de contusione lethali observationem necessario notare debetis ut, dum in relatione ad Iudices. talia referenda sunt, noscatis, quid hic absoluto I thale sit, aut non sit. Simul cernitis, homicidia horrenda quandoque me ense aut alio vulnerante instrumento a maleficis hominibus conmitti poste, ut evitent homicidii poenam. Si tales causae praegressae sunt subitam mortem, Judici erunt referendae. Contusione Capitis in glacio juvenom vidi apo-pIecticum dum cura resolutionis frustra erat tentata,
nosque ad repanationem nos accingeremus, convulsus periit.
Inprudentem Ludim agistrum novi, qui petulantis adolescentis capiti pugnum inpegit; unde juvenis pauIlo post convulsus' poplecticus interiit.
Quum contussio tristes adeo effectus pariat, po
tet, ut Medici invigilent in paroxysmo pileptico, dum aegri se ipsos contundunt. Vidi, qui fortissimo pugno sibi ferirent abdomen hinc adsint homines, qui brachia retineRΠt. S. 328. 329. Post validas contusiones dolores
aliquando adesse omni humana patientia superiores, norunt Carnifices in torturis. Adponunt nempe tibiae cochleam ad adteriorem illius locum , ubi integumenta solad periosteum adsunt; lente adducunt cochleam , dolor tunc atro adeo oritur, illa lenta adductione, ut malefici homines plerumque ad Criminis confessionem Ogantur. Sed, si contigerit, ut in illa ipsa lentissima cochleae adductione vicerint dolorem, nec confiteantur, Carnifex obvolat illis oculos, ne Vi
deant, quid faciat Simulans tunc ille, quasi seditius
565쪽
tius adhuc vellat adducere insidiumentum, clanculum subito cochleam Iaxat. Dein vero a tali pressione Vasa nervi incipiunt liberari oritur dolor tantus per totam tibiam , ut plerique veritatem fateantur : putant enim, quia obnubilatos oculos habent, carnificem cochleam magis adhuc intendere. Si quis Vestrum aliquando inter anuam digitum interceptum habuerit; percepit quidem ingentem dolorem sub ipsa pressione, ast aperta anua, digito educto, infinito majorem.
Dolebant quippe nervi vasaque a compressione interim transfuYus per illos sistebatur ablata causa premente humores denuo inplent illa vasa dolentia, eaque X- tendunt, unde dolor inmanis oritur. Patet hinc, cur saepe soluto adparatu Chirurgico fortius justo antea adducto, magnus dolor. Coloris mulsit in rubrum so Color ii Je dependet a majori minoriVe sanguinis concretione. rimo ex fractis vasis effusus ojJectus anguis stagnat,
quodquo subtilius in illo est, resorbetur hinc livescit
pars contusa. Par lymphatica serosa magis magisque resorbetur; unde compactus si ber sanguis sub cute videtur fere nigrescere: Imutatur sentim color.
prout concreta illa subnigrescens inasia di1Jolvitur, globuli dissiliunt concreti margines subrubri incipiunt adparere postea subviridescentis quid, tum avi quid prodit demium cruore resoluto, resorpto, disparet color omnis. Si contusio sit irresolubilis , nigredo mansi, nil dissolvitur,o facile pars putrescit; unde saeis
P aperiendus est IOCUS, XimenduSque Cruor . .
S. 231. Iterum sequitur Commendati curae resor Vptionis, ut in cap. de morb. O f., de uln. V. hor.
ob in laudata fuit. Sane nil pulcrius saepe visitur quam methodus haec etiam in casibus quos desperatos fer omnes dicerent. Ast, ut diXi, generosa sit porritet s
566쪽
556 H I. P A. tet , si velimus in rebus desperatissimis opem erro. V. s. ad 6, 7 unc nil juvat; ad unc. 2. 16. O, repetitis vicibus, fiat, uti caeterae Vacuationes. Fomentum penetrans. Urina humana Cum aliqua dosi aceti, ne putrescat, est penetrantissimum. Saepe
nil esticacius in incipiontibus strumis colli infantum.
Frictio iuvat, ut dissolutio promoveatur, ac resorptio. optime instituitur adhibito simul fomento penetrante, discutiente.
Interna re fomentia, ut 1a media ae saponacea omnia, ut infuso, decocta blande aromatica ex tribus fantalis , marrubio, ruta, scordio, alliaria &c., mellita, nitrosa. Intellexistis nunc curam methodicam contusionum rigitur alieni eritis ab illis decantatis remediis, quae ad contusiones adeo laudabantur. Nescio qua revelatione inducti multi audarint sanguinem hirci, ad contusa interne sumendum est sanguis exsiccatus' fatiscens in pulverem. Massa inutilis prorsum corpori
Alii a sanguine hirci abhorrentes, Considerantesque, Vasa esse laesa in Contusione humoresque effusos, sanguine draconis voluere adstringere ala, R Condensare humores immo plastica vi permatis ceti crediderunt alii denuo se pulcra effecturos. Aliis praepJacuit umia, inuidem vera cur Est, dixerunt, pars corporis humani siccata cum aromatibus, atque hinc forte per I o, immo OOO, OOO ΠΠOS putredine servata si jam ilI mumia intus adsumatur, praeservabit sua incorruptibilitate Ioca Contusa, ne gangraenescant. Consilium ex aequo abominabile absonum. Notandum hic simul, Iudaeos mercatores,
qui solent Christianis fucum facere, cadavera hominum
567쪽
morbis variis exstinctorum myrrha, aloet, aliisque aromatibus inplevisse, illa in furnis exsiccasse, d pro
antiquis, verisque uiniis aegyptiacis , quae in musaeis naturae ultorum rarius occurrunt, vendidisse harmacopCAS.
Considerantes alii narratiunculas fabulosas de miris effectibus terrarum sigillatarum, Oluere, in contusilonibus etiam terras hasce fore prosicuas, ob vim plasticam , antis plicam verum non perinde illis erat, quamnam sumerent ex hisce terris sigillatis; nam fanguis effusus erat ruber hinc judicavere, terram sigibratam rubram , ob coloris similitudinem, fore emca
Haerebant interim, ores nosti inter tot dissentientes opiniones dubii, quid potissimum in contusiona
foret maxime prae reliqui proficuum. Non erat, qui litem dirimeret unde Dispensatoriorum per totam Europam successive parentes, collegerunt omnia a diversis excogitata remedia, composuerunt nobis demum mi, serrimum illum pulverem ad lapsum vel ad contusa. NOS , meliora edocti, ex vera natura contusionis omniumque symptomatum ejus, eram curam intelleximus. Hinc, ut dixi, in convulsionibus si quandoque cogamini eo pulvere uti, ne negligatis interim alia.
S. 339. De ossibus fractis pauca modo monenda habeo r ossum enim fabricam morbos consideravimus adtente, dum de morbis ossium actum est his itaque generalis doctrina addenda de fracturis. Fractura Chirurgis triplex: simplex, s com 'posita complicata. Simplex, quando unum modo os actum, sinu multa adcumbentium laesione. Di
568쪽
5s P H T. T 'A. Dividitur tamen in incompletam, completam comptita, quando V. c. in crure aut brachio ambo olla fracta sunt incompleta, quando tantum os froetum alterutrum quod faciliorem reddit curam, quia os alterum non fractum servat melius situm partium, nec opus est, fractum tanta Vi Xtendere, ut reponatur.
Completam vel compostam fracturam vocant, ubi radius ulna in brachio tibiaru fibula in crure simul
fracta sunt. Compositam vocare tamen eam etiam possemus fra- sturam, Ubi in uno osse plures fracturae adsunt. Compiseatam dicunt, quando Vulnus insigne, ae si nervorum, arteriarum &C. simul adsunt; quae, curam generalem stacti ossis non admittentia, peculiarena
S. 34I. 342 343. os firma basis' columna est.
cui innititur totum aedificium; fracta illa, ruit hoc. Sed simul musculos plurimos ex se nato habet, eosqua dirigit fracto osse musculi actio perturbata est. Nec tantum perturbata actio, sed fracto osse musculi naturali contractione fiunt breviores unde repositiones saepe adeo difficiles. Hinc etiam, si in loco altiori femoris fractura sit, homines raro curantur sine claudicatione. Si musculus ossi insertus saepe magna parte osse fracto deturbetur ex situ proprio deturbat etiam e suo loco vicinos musculos ossis fracti fragmenta musculum adhuc magis loco dimovent; his vero factis mutata est
mox figura membri. REUOC3te nunc in memoriam, quae, de morbis ossium agens, dixi circa periosleum Yternum internum, vasta inter lamellas osseas decurrentia, medullamiae. intelligetis facile, ossis fracti considerantes indoin
569쪽
dolem, quomodo omnia illa, aut pleraque saltem, aedantur, destruantur.
Dum ita comparatum est cum ossa fracto, asa ejus viva adhuc, dicuntur luxuriare , i. e. sine sustentaculo Eae repagul, solito excrescere , dilatari dum vero inplent cavum, quod inter bina fragmenta ossis est, formant id , quod callum vocant , inaequalem tumidum unde saepe membri difformitas, ac musculorum eo loci inpedimentum. Callus enim in ossibus fractis, cujus Ope uniuntur illa, non est, ut quidam credunt, mucositas creta, indurata; sed videntur esse ipsa vasa ossium prolongata' ad se invicem accedentia se nosculantia in solutam stilum unitatem restituentia. Fit hic idem quod animadvertimus steri in ulneribus, dum cod. solidantur.
Ast, si complicata admodum fraetura est, sane
calli haec generatio inaequalis admodum sit, maxime si repositio bene facta non fuerit ob contractos musculos
tumor praeternaturalis tunc oritur, assi nimis longatis . ac humoribus nimia copia adfluentibus ; quae omnia membri saepe sequitur turpis deformatio. Praeterea in fracturis maXime complicatis fiunt distractiones lacerationes membranarum a tendinum, ex loco suo divulsorum, in contraria parte tractorum. Cogitate etiam, spinas osseas divulsas partim, Partim haerentes adhuc adjacentes membrana tendine crudeliter pungere' irritare. Cogitate, quid fiat, dum vasa osse egredientia ac in illud intrantia distrahuntur vel vi contractionis, Vel pungentibus sp, ni dilacerantur oriuntur saepe hinc haemorrhagiae, convulsiones, gangraena, sphacelus, mors. Si jam validae contusiones simul adsint, ut sit sae-Pissime, revocate in memoriam quae de Contusione fuerunt dicta. Unde cura hujus Peculiaris adhibeuda praeter
570쪽
56 PATHOLOGIA.ter eam, quae ossi fracto adhibetUr immo contuli vi lida inpedit quandoque ossis repositionem, Ut mo patebit. S. 344. Quin expensa μ infens malum ejusque sarum docent. c. omnia haec Igna novisse oportet; nam advocati ad fracturam saepe diu ambigui nos remus, an os fractum sit, nec ne Si fractum sit, fractura raphanoeide, &ambae partes fractae loco feremotae non sint, per musculos undique in illo situ retineantur dubitandi locus est. Item , si in crure vel brachio alterutrum os se istum facit fracturam incompletam, os integrum sust, ne partem, ut fracti ossis partes haud multum a sesse
Unde, si valida causa praecesserit ut, si homo ceciderit ab alto, vel baculo ingentem percussionem acceperit, Vel trabs ignea, aliudve in ossa ceciderit; Caveatur, ne homo eXuatur vestibus , ut Xaminetur; nam illa inversione , os si solitarium sit, . c. humeri vel femoris, removebitur,o pars una sors penes alteram dilapsa contrahetur a musculis Contractis ita, ut summa Xtensio ad repositionem sit adhibenda et quae extensio requisita non fuisset, parte una alteri manente adplicata. Hinc si de osse dubitetur fracto per integras vestes forfice illae dividantur, ut sine omni vi partes
Prehendimus tunc partem prudenter, paullo infra Iocum suspectum, digito labente sensim super partem
EXPIOraniuS, num adsint fragmentula detegendari vel, Partem lenissime moventes, indagamus , an crepitent
Parte juxta sese invicem motae, superficierum scabritie: Cculo lustramus, an figurae quid doceat mutatio facit huc etiam quid, si motus sit inpossibilis. Conjicimus inde, quam valida Causa fuerit unde suspicio stacturae potest haberi Quodsi jam homo vel senex sit, ei valda