Commentarii de rebus pertinentibus ad Ang. Mar. S.R.E. cardinalem Quirinum pars prima secunda liber secundus ..

261쪽

234 COMMENTAR. HIs T. molle cose a se , e alia sua famitia appartenenti , dire cosi di Francesto Barsavo: ,,Frano,,ciscus Barbarus mihi Paternus fuit Avus, ,,Orator in urbe nostra sum mus , sed utra rique lingua, librum de re uxoria condidit pene puer, sicut & Aristidis,& Catonis e,, Plutarcho vitas ad Zachariam Fratrem, ,,quem Veronensis Antistitis Hermolai Parit rem fuisse non falleris conjectura. Is seisd,,Francesco) libros epistolarum multos reli- ,,quit, quos quidem cum primum per pesti- ,,lentiam licuerit, imprimendos curabo, , . Saresbe desiderabile , che egh aυesse Uegu/toque iρ suo nolit disegno . Didici insuper ex pag. al3. ejusdem Tomi, Francisci Barbari Epistolas in Codice quodam contineri ad Gelminum Doctorem Veronensem spectan - , te. Quoniam igitur eum ipsum Gelmini, Codicem Brixiam in praesens possidere cito comperi, rem Veneto Cive, & Brixiano Praeside dignam facturum putavi,si ejusdem Barbari Epistolarum Editionem adornare aggrederer, eoque magis quod in memoriam meam tunc rediit, olim Fontaninum Praesulem. me quodammodo increpasse, quod in familiari secum colloquio recensens ego Venetos' 'osd in Patritios literaturae fama illustres,& prolixius inter ipses collaudans Hermolaum Barbarum, Patriarcham Aquilejensem, Franciscum Barbarum memorare omisissem,

262쪽

PAR.II. LIRII.CAP.UNDECIMuM. 233 E rive laseia let, ait ad me Fontaninus, Francesto Barbaro, che fu i Avo di quem Ermolao, e se egit pure un prodigio di istieratu- vas Vix autem Editionis illius deiiderium

mentem meam incesserat, manibusque meis

versare incarperam Gel mini Codicem illum , servatum modo in Bibliotheca Patrum oratorii , magna voluptate deprehendi adesse etiam Brixiae in Bibliotheca Patrum Benedi- stinorum S. Euphemiae Codicem alium, quo Francisci Barbari Epistolae una cum Historia belli Insubrici ab eodem Barbaro pro tuenda Brixia feliciter confecti , continentur. Tria ista , scilicet Eruditorum vota , Brixiani Codices, Brixiana Barbari Praefectura, non persuaserunt me tantum , ut operi illi manus admoverem, sed acribus affatim stimulis animum meum excitarunt ad curam

illam absque ulla mora suscipiendam, dilata in aliud tempus alterius de Brixiana literatura Voluminis Editione. Obsequutus erisgo cum aliorum, tum meo quoque genio, ad spartam illam ornandam studia mea illico applicui , ii Rite obtigit rem perficere. haud omnino improspere, quemadmodum ostendisse jam reor bina de eo argumenso

Volumina typis evulgata. Iisdem novo, am- .ploque censu ditandis divitias suas paulo post contribuit Vaticana Bibliotheca, suasque pariter, id benigne indulgente Daniele

263쪽

lienus Guameriana, magnum oppidi S. Danielis in ea regione ornamentum . Alios praeterea Codices , Amicorum ope, ad ma nus habui. Tam uberem suppellectilem in propatulo ponunt tres Praelationes iisdem Voluminibus appositae; inde igitur more meo aliqua excerpam, unde pretium operis a me suscepti Lector intelligat. In earum prima haec habentur: DIntegrum fundumisColle Isioni praebent tres Caices, scilicetisBrixiani duo, quorum unus Bibliothecae PP.MS. Euphemiae, alter PP. Oratorii S.Philippi. Euphemianus complectiturEpistolas Lxx Ix. easque ab anno Christi MCCCcxxv. usque

,,ad annum MCCCCLI. Oratoriensis vero Epi-ostolas LxVI. ab anno scilicet MCCCCxxx VII. riusque ad annum MCCCCLIII. haeque omnes, risi quatuor tantum excipiamus , in Euphe- miano desiderantur . Tertius , nempe πι- isticanus , continet Epistolas C xx III. easque Mab anno MCCCCLI. usque ad exitum anni,,MCCCCLI II. Unam tantum habet ex illis ,,Euphemianus, sexdecim autem oratorienissis. Quare subductis rationibus exsilrgit ex, ribus illis Codicibus numerus Epistolarum

BCCxLvII. semel tantum numeratis iis xx I., uas diximus in Codicibus illis iterari.,ores istos dices exscribendos curavimus,isVaticanum quidem, pecunia Romano Am

264쪽

PΑR.IL LIB.II.CAP.UNDECIMUM. 237-nuensi numerata Brixianum utrumque,c ,,lamum suum humanissime commodante ,,Joanne Ludovico Luchi, Monacho valde nerudito Euphemiani ejusdem Coenobii,nunc ,,S. Iustinae Patavii Praeposito. Priores omistines Epistolas Codicis illius oratoriensis, scirilicet spe stantes ad annum MCCCC xxxv H. , ad annum MCCCCXXXVIII. deprehendi ripariter in alio Codice Vaticano , ad cu-isjus calcem haec legitur nota r Explieit feti- ,,eitev per me Thomam Constantinopotitanum ,,in Civitate Idνοnιi in ride Nisolai de Casο- ,,ών, anno Domini MCCCCL xxv. xx I. Iulii. is Ad locupletandam autem Praeli minarem BDiatribam non hi tantum tres Codices praeis risto nobis suerunt, sed plures alios valde opportunos habuimus ad manus , seu iancelebribus Bibliothecis servatos amicorum ,,ope Consuluimus. Principem inter priores risibi vindicat locum praeclarus Ludovici Furiscareni Epistolarum Codex membranaceus, ,,cuius causa praestantissimi Equitis , & Di- , i Marci Procuratoris, Marci Fuscarent hu- rimanitati nos maxime devinctos professi Q. ,,mus Diatribae pag. Lxxx Ix. & alibi, eidem. que una nobiscum summas agere gratias ritenentur praesertim Veneti Patritii, quum ,,Fuscareni Epistolae, aeque ac Barbari, Ue-

netae Reip. adeo eximios SenatoreS, Omonibus belli, pacisque artibus excellentes

265쪽

COMMENTAR. HIs T. ,,exhibeant, ut ad Patriae decus, quo etirivibus nil carius esse debet, haud afferri,isvel excogitari quid amplius possit. Adma-

,,num item habuimus tres Codices, quorumiscopiam officiosissime nobis impertitus est ,,Joannes Franciscus Muselli laudatus Di

istribae pag. CLxvHI. & alibi , nec non Bri- rixianos duos, unum Bibliothecae PP. Ora- istorii S. Philippi, alterum PP. Carmel ita- ,,rum S. Mariae; & praeterea Bergomatem unum, qui ut pariter ad nos perveniret,

Alaudati Joannis Ludovici Luchi solertia ef,

risecit. Amicorum vero ope eorum scili, et, quos suis locis memoravimus Codi - , res nonnullos Florentinos, Senenses, Medio- ,,lanenses , Mutinenses, Ravennates, Venetos,isPatavinos, Tarvisinos, Vicentinos, Veronen- ,,ses, Bergomates inspeximus. Tandem Vati-DCanos, quotquot ad rem nostram facere pos- isse censuimus, nos ipsi, ut par erat, sedulo Devolvimus,& multa ex eis nostra manu seu ,,adnotavimus, seu exscripsimus.

OEx horum omnium Codicum penu Prae- ,,liminarem Diatribam itaque locupletiorem Dreddidimus, quin integras in eadem subin- ,,de recitavimusEpistolas seu Barbari ad alios, seu aliorum ad Barbarum, quas Iaudati Co- ,,dices, alii nempe a tribus illis primo loco rimemoratis, suppeditarunt, quibusque locus,,esse non poterat in Colle stione nostra, prop

terea

266쪽

PAR.II. LIB.II. CAP. UNDECIMuM. 23sisterea quod , ut operis titulus declarat, eae, ,tantum ibidem afferantur , quas ex tribus istis Codicibus deprompsi mus . Lectores t

omen monitos facimus, unius tantum, de

alterius Epistolae causa visum fuisse statu- ,,tam semel legem infringere, nam Epistolis omnibus Codicum Brixianorum illa praeis,,missa est, quam er Musei sui Codice Cl.

,,Facciolatus nobis transmisit, & iisdem finemisimponit Epistola, cujus ex Codice Senensiiscopiam nobis fecit Benedictus Bandinellus,riin ea urbe Benedicti ni Monasterii Praeposi- ,,tus, & literis admodum excultus. Quisque

,,autem iudicabit, num ambae eae sint ex eruis,,ditionis copia, quam praeferunt, ut iure, ac

merito dignae existimatae fuerint, quae Briarixianae Collectionis & frontem, & calcem ,,ornarent. Accidit insuper, ut in ea Colle-rictione locum etiam sortitae sint literae unae ALeonardi Iustiniani ad Franciscum Barba rum, ut adnotatum est ejusdein Collecti onis pag. ITq. Dum autem sub praelo sudaret tam Dia ,,triba, quam Collectio , Forojulienses Guar ,,nerianae Bibliothecae Codices insignem Edi ritioni nostrae Mantissam praebuerunt, Epist Alariim scilicet circiter CLxx. quas nobis peris humaniter exhibuit ex ea oppidi S. Danis istis Bibliotheca, virtutibus, aeque ac Infulis,

,,praeclarissimus Praesul, Aquilejensis Patria

racha,

267쪽

ischa, Danies Delphiuus. Ear itaque Appen.

,,dicem , quae lalterum operis Tomum , Epi-ristolarum Collectioni reservatum , eo tu. ridet, constituent. Neque vero ex, illo tan- istum additamento Editio nostra Guameria- ,,ni illius thesauri opibus ditescet 3 sed prae- ,,terea hausta inde est plurium mendosorum locorum in Vaticani Codicis Epistolis caristigatio. Nam ear ipsae pleraeque omnes . in ,,Guarnerianis etiam Codicibus reperiuntur, ,,non ita vero quae exstant in binis Brixia - nis , si pauculas tantum excipias. - Ιnsuper ,,OrationemJoannis Spit imbergensis ad Fran- ,,ciscum Barbarum, Utini Praetorem, nec noctisaliam Montorii Mascharelli ad Victorem DBarbarum, Praetorem Vicentinum, quae si ,,tis copiose ejusdem Francisci gesta, ac scri- ,,pta concelebrant, ii ipsi Forojulienses Co- ridices obtulerunt. Haecque omnia debemus risingulari diligentiae Viri perdocti, quem de- istegendis, transmittendisque Brixiam preti issis hisce mercibus laudati Praesulis auctori- istas adhibuit, quique dum eas transmitteret, Measdem identidem hujuscemodi observati rinibus illustrare consuevit, unde facile mihi ,,soret, non diligentiam tantum hominis, sediseruditionein,&criterium in hoc studiorum Mgenere cognoscere. Binae illae orationes I , cum nactae sunt magna ex parte in Diatri-nba ipsa , eaque occanone aliqua diximus de DGuar

268쪽

PAR.II. LIRII. CAP.UNDECIMUM. T I,,Gilamerii Artheniensis,& de Guamerianaeis Bibliothecae celebritate ex Epistola Ludovia . ,,ci Fuscarent, cujus haec tantum modo ais . Dram verba: Magna est mihi eum His is liter . ,,tissimis nec tudo , prasertim eum Guarnerio,,Artheniensi, eat omnes doctrina plurimum δε- , bent, quoniam ipse Bubotheeam eonstituit , ,,qua nulla, dignissimi Patris Cardinalis Nisa- . omnium , quibus ipsam videre contigit, ,,Iudicio, in unive6a Batia orbe celebrioνιάeet malia librorum multitudine superent,

,,haec omni ornatus genere antecedit.,,Prae tali, tantaque Epistolarum Francis- ,,ci Barbari a nobis vulgatarum coPia ρομ paucae admodum sunt, quae ex ipus publi, ri iuris jam factae fuerunt Tom. VI. Thec,, Anecdot. Bernardi PeΣ , hae enim partem,santum oratoriensis Codicis reserunt , acopraeterea duos dumtaxat annos Brixianae DPraefeci urae respiciunt . Reliquae omnes BColles hionis nostrae nunc primum lucem, spiciunt, septem solis exceptis, scilicet omintinium principe quam tamen castigatioremonos dedimus ex Facciolati Musma nec non . ,,mutuis Francisci Barbari ad Pregium, &,,Panhormitam, horumque ad Barbarum , ,,mutuisque Barbari ad Facium, & hujus ad ,,Barbarum, quae exstant inter illas ejusdem DPanhormitae editas Venetiis anno MDLIII.

269쪽

as CVMMENTAR. MIS ,,Barbarum. Propterea in operis titulo, nune, rimum Francisci Barbari Epistolas ridiximus, maxima earum parte spect ata oriItem quae in Diatriba integrae recitatae sunt;

,,pleraeque omnes non antea editae reperieis,,bantur; editarum autem Ioca tantum quaeis isdam exhibuimus.,,

In altera autem Praefatione ita scripsi , , rartiminari in Epistolas Francisci Barbari, isseu aliorum ad ipsum, Diatribae, binis abnhinc annis in lucem editae, sociamus modo, olumen hoc alterum, eas integras Episto. istas complectens, quarum scilicet brevia tan- ritum fragmenta eidem Diatribae, prout trais, standarum in ea rerum ratio serebat, inse- Aruimus. Epistolae siquidem , quae integraeisquoque in illa recitatae haud raro tibi, Le- ,,ctor, occurrent, minime spectant, ut m isnuimus in Praefatione, ad Codices eos tres,

de quibus in fronte operis, scilicet Brixiatinos binos, & Vaticanum unum, sed ad a- ,,lios quamplures, suis quosque locis designa.

istos, unde amicorum ope easdem exscriben- das, & Brixiam transmittendas curavimus.

is od istae in diem nostras ad manus perintivenirent, dum interea Collectio sub praeloissudaret, minime fieri poterat, ut haec suo risinu statim easdem exciperet, quin Colle-rictionis ordo susque deque misceretur, &,,praefixus Operi titulus, idemque singulis se-

rare

270쪽

PAR.II. LIB.II. CAP.UNDECIMUM; 2 3,,re Diatribae paginis recurrens, falsitatis lais Dbem contraheret. Contra Epistolas illas ,,exoticas, quovis tempore me adjissent, sa- , ili negotio sedem, modo hanc, modo it istam in Diatriba nancisci valuisse, Lector, isdignosces ,,Τres autem laudati Codices, Collectio. ni nostrae sundum, praebentes, nescio quo Abono isto, licet eodem neque calamo, ne- isque tempore, neque loco exarati, studiose rividentur conflati ad exhauriendam Barbari ,,Epitalarum seriem. Excipit namque or istoriensis Euphemianum, Vaticanus Euphe-ismialium , & oratoriensem. Euphemianus,,eas affert, initio ducto ab anno I 2 .Οr istoriensis, ab anno I 37. Vaticanus, ab an no I 4 a. seu IAII. more Veneto . Earunis ,,dem summa ascendit ad cox Lui. si semel istantum numerentur tres supra viginti, quae

Ain Codieibus illis iterantur. Extra ordinem opraeterea inductae sunt prima omnium in isCollectione ex Viri l. Jacobi FacciolatiisCodice desum pia, & postrema, quam Co- ,,dex Senensis pro Collectionis coronide OP,,portune suppeditavit, nec non una Leona odi Iustiniani, posita num. CXXIII. quam in riserendam censuimus ex libro typis edito, riui ibidem adnotatum est. Itaque omnium

isEpistolarum numerus erit CCxLIX. non v tiro, ut ex sypothetae errore comparet, CCLI.