Quaestiones Quintilianeae [microform]

11쪽

D. D. D.

13쪽

iter omnes, qui adhuc innotuerunt codices Quintilianeos nulliam reperiri, cui et ob vetustatem et ob originis auctoritatem in primis saltem libris re-eognoscendis tantam fidem tribuere liceat, quantam codici Ambrosiano primo, viris doctis, qui per triginta abhinc annos huic institutionis oratoriae parti criticam facem adtulerunt, satis persuasum est. Itaque Zumptio summa laus debetur, quod editione Spaldin ana a But anno absoluta, ea codicis illius testimonia, quae usque ad nonum librum Spaldingi nondum ad manum suerant, in quinto volumine conposuit sibique et aliis philologis novae editionis parandae copiam fecit. Spaldingius enim, cum iam duo volumina confecisset, iter in Italiam suscepit, qua occasione fieri non potuit, quin animum aduerteret opibus illis recognoscendis, quas se in bibliotheca Ambrosiana Vidisse testatus erat Isaacus ossius, scilicet codicem literis uncialibus scriptum. Sed Dustra neque mihi codicum catalogum inspicienti atque bibliothecae praesectum virum summae comitatis interroganti thesaurum tam antiquom reperire contigit. Spaldingius vero codicem, qui nunc Ambrosianus primus nominatur, repperit, cuius scripturae varietate inde a nono libro propter temporis angustias conlegit, reliquam tamen partem a C. Bugato, Abbate, bibliothecae illo tempore praesecto, conserendam curarit.

Quamquam huius codicis scriptura maiore cum cura, quam multorum inorum codicum conlectas esse constat, tamen tantum abest, ut Zumpti de conlatoris diligentia iudicio confidendum sit, qui praes pag. ra, nisi rariSquaedam caussa obstet, etiam silentio suam fidem deberi dicit, ut novo Quintiliani oditori conlatio denuo instituenda sit. Nam non solum parum ad urate, quid prima manus, quid secunda scripserit, adnotatum est, sed etiam pleraeque scripturae arietates, quas si non omnes, certe plurimas inis adiciam, omissae sunt. Itaque primum eam codicis partem, quae ad librum primum pertinet hanc enim solam cognovi aliquanto adcuratius quam adhuc factum est describam et scripturae varietates a Bugato omissa adnotabo, deinde huius codicis potissimum auctoritate nisu aut nonnullas ScripturaS

15쪽

Anter omnes, qui adhuc innotueriint codices Quintilianeos nullum reperiri, cui et ob vetustatem et ob originis auctoritatem in primis saltem libris ro- cognoscendis tantam fidem tribuere liceat, quantam codici Ambrosiano primo, viris doctis, qui per triginta abhinc annos huic institutionis oratoriae particinicam facem adtulerunt, satis persuasum est. Itaque Zumptio Summa

laus debetur, quod editione Spaldiugiana a But anno absoluta, ea codicis illius testimonia, quae usque ad nonum librum Spaldingi nondum ad manum fuerant, in quinto volumine conposuit sibique et aliis philologis novae editionis parandae copiam fecit. Spaldingius enim, cum iam duo volumina confecisset, iter in Italiam suscepit, qua occasione fieri non potuit, quin animum aduerteret opibus illis recognoscendis, quas se in bibliotheca Ambrosiana Vidisse testatus erat Isaacus ossius, scilicet codicem literis uncialibus scriptum. Sed Dustra neque mihi codicum catalogum inspicienti atque bibliothecae praesectum virum summae comitatis interroganti thesaurum tam antiquom reperire contigit. Spaldingius vero codicem, qui nunc Ambrosi

nus primus nominatur, repperit, cuius scripturae varietates inde a nono libro propter temporis angustias conlegit, reliquam tamen partem a C. Bugato, Abbate, bibliothecae illo tempore praesecto, conserendam curavit. Quamquam huius codicis scripturas maiore cum cura, quam multorum aliorum codicum conlectas esse constat, tamen tantum abest, ut Zumpti de conlatoris diligentia iudicio confidendum sit, qui praes pag. XXI, nisi rariSquaedam caussa obstet, etiam silentio suam fidem deberi dicit, ut novo Quintiliani editori conlatio denuo instituenda sit. Nam non solum parum adeurate, quid prima manus, quid secunda scripserit, adnotatum est, sed etiam pleraeque scripturae varietates, quas si non omnes, certe plurimas in indiciam, omissae sunt. Itaque primum eam codicis partem, quae ad librum primum pertinet hanc enim solam cognovi aliquanto adcuratius quam adhuc lactum est describam et scripturae varietates a Bugato omissa adnotabo, deinde huius codicis potissimum auctoritate nisus aut nonnullas Scripturas

16쪽

vindicabo, aut ex aliis eisdemque comptis emendationes elicere, aut dimciles aliquos loco explicare conabor.

Codex Ambrosianus I, membranaceus, sorma maxima, quam solio metimur, signatus est litera E, numerorab iudicio virorum doctorum saeculi decimi, vel prioris undecimi partis. Fuit olim familiae Barbavariorum, aliquando Francisci Ciceret. Primum solium rescissum est, nonnulla alia, partim propter squalorem, qui huc illuc inrepsit, partim quidem propter antiquitatis vim nigruisse invenimus. Inscriptione tantum et primae capitum aut partium literae sorma unciali conscriptae sunt. Binis columnis, spatio vacuo interiecto librarius atramento interdum pernigro interdum pallidiore, literarum ductu gravissimo et distincto, scribendi conpendiis paucis usus est Corrector aliquis, quantum ex literarum ductu conpendiisque adhibitis conicere licet, aetate a scriptore primari haud multum distans, si non ubique, tamen plerumque certo corrigendi fundamento adiutus fuisse videtur. Aut vocibus literisve primariis abrasis vocabula singulasve literas in locum substituit, aut verba literasve omissa lineis superscripsit, aut mMores lacunas, ut libro primo Capite 2 inde connesium poscit usque ad ' antequam sciant' explevit. Statim in libri Linitio nonnus verborum explicationes, quae certo nihil ad rem faciunt, lineis superscriptas

reperiuntur. Praeterea quamquam perraro, tamen hi illi in alteram correctoris manum ossendi, atramenti colore pusillaque literarum forma recentioris aetatis speciem exhibentem. Difficile erat, ubique certo iudicio decernere, num literam aliquam nam de verbis non saepe exorta est dubitatio prima an secunda manus scripSerit, quia utrum aliquid erasum sit, an conditione membranae primaria parum levia salso commutatum adpareat, non

utique satis adcurate distinguere mihi contigit. Scribendi autem conpendia,

a prima manu adhibita, quamVis pauca fere hae sunt: us in fine verborum interpunctione tantum significatur, Velut quib; in quibus mssitem saepe linea superscripta indicatur, velut que m quem, quavis et quamvis praeterea inventis in que, peterent m peterentur, elem elementis, nῆ - nostra, Oma omnia, s uetudo m consuetudo, ait m autem, in m sunt, rei Em reipublicae, semwm Semper, Om - Omnes, ee et esse, dum in nondum, liptin propter Go domino, em ae &- et perraro a prima manu Scriptum rep-

19쪽

peri Nulli super i liter apices neque a librario primario neque a correctore usurpati conspiciuntur conpendia; quibus corrector usus est sive quae dicitur manus secunda cum eis, qua iam adtuli, maxime conspirant, nisi quod haec sere adicienda sunt Pila mprotinus, pstat m praestat, mittenda er- mittenda, e est, gaudem in gaudemus, aliq&- aliquid, lictius, licentius,noh in nobis, aeq e in aeque, iam in etiam, is terminationem dativis vel ablativis, quae volgo appellatur tertiae, quartae, quintae declinationis corrector literaea saepe adiecit. Sequitur, ut nunc varias lectiones a Bugato omissas adiciam. Ρrooem ora perducere festinabimus. 8 et quamlum nos poterimus elaborata 9 sed omnis animi virtutes erigemus exigimus prima man scripsit, ab eadem manu i in e commutata esse videtur. 14 ut soli studiosi sapientiae 24 artes nimiae subtilitatis assectatione I. 1.15 nam is primum potiaticas 35ymonentis prosequuntur non satis distincte internoscere mihi contigit,

num alteram a prima an a secunda manu in a commutata sit. a36ylicet haud scio an secunda an tertia monus a literam superscripserit. 37 multae linguae vitia Secundi capitis inscriptio haec est: milius domi an scolis erudiantur. 2 4 corrumpantur interim

conservatae sanctissime utrobique membrana abrasa partim quidem diverso atramento secunda manus scripsisse videtur.

b gravem uirum liberum aut fidelem libertum; virum membr. abr. m. scripsit.

6 iam connesium poscit. membro P. m. 2. 13 quantuscumque adhibeatur numeruS.1M poemata narret 16 cita non erimus in turba. 23 4 ita superior e loco quisque 31 ad unum auditorem dimittere

3.1 perspiciet M quidquid illud possunt statim

20쪽

6 manda est autem aliqua, o din. m. 2 superscripsit. 4 bycopiose et proprie, nisi fallor m. 2 scr. 12 Quare ediscat puer.

5 5 lacriter semper illud 13hotiamsi est in transmutatio

31 quoniam eadem flexa et acuta Haec verba non inveniuntur in cod. 1 neque lacuna superest, qua aliquid omissum esse indicetur. 51 rastram, soloeeiSmuS.

52 megalesia 55 ut homines, ut instituto 56 Vetticium

61 nec miremur membro r. m. 2.

6bhaut duabus quasi corporibus 68 autem aut eae duobus 69het erepti m. 271 etiam iniquius exeunt nescio an in vocabulo iniquius' altera ex alia litera enata sit, certe prima munus scripsit. 6 7 productam haheant 8 servit aqua et servit ad annum 13 patros patris pro apri 14 ut non quamvis seminina singulari nominativo os 17 Inhaerent tamen ei quidam 21 litteratus quis pirata 22 sulpur autem et guttur

litteram genet O 23 quam si sulpuris et gutturi subigerent in genetivo m m. 2.fieri vult eae his ebura robora marmora literae lineae superscriptae ana 2 loco magnam partem abraso, partim in margine conlocatae sunt. 24. limes miles militis limitis iude iudicis; haec verba a prima manu omissa a secunda manu partim inter lineas partim in margine adscripta Sunt 37 dictos volunt persuadere Ciceroni.