장음표시 사용
21쪽
ua. 1 qua in Homuli regula 4 secunda syllis es videretur et cottidie non cotidie 1b furi iusseris 16 utemur semina 21 Caesaris i tractione 25 ceteraque in eundem modum 8 5 subtiliis heroi carminis1b Circa glossemata enim id est 18 mis accedit enarratio 9 6 latini rhetores 10. 1 quem graeci 2 solet an sint huic operi necessariae quaeri 12 monitis dederint 22haptus quidam motus desideratur.31 quam hi
43 per ora intra at si quin denique 48 tali causa 11 5 non evaluerunt molliuntur 12 2 vim suam intendat 4 sit aliqua Ib praestare potuerant
Sequitur iam nunc, ut ad singulos loco aut recenSendos, aut emendandos, aut explicandos accedam. In qua re ita Versandum erit, ut non,
nisi satis caussae obstiterit, Ambrosiani primi codicis scriptura reiciatur, emendatioque, quantum fieri poterit, ex verbis luerisve in eo depravatis siliciatur.
22쪽
Ρrooem. AE. Quod opus, Marcello intori tibi dicamus quem oum
amicissimum nobis tum eximio literarum amore flagrantem non propter haec modo quamquam sint magna dignissimum hoc mutuae inter nos caritatis pignore iudicabamus, sed quod erudiendo Getae tuo, cuius prima aetas manifestum iam ingenii lumen ostendit, non inutiles ore libri videbantur, quos ab ipsis discendi velut incunabulis per omnes, quae modo aliquid or tori futuro conserant, artes ad summam eius operis perducere sestinabimus; atque eo magis, quod duo iam sub nomine meo libri serebantur artis rhetoricae neque editi a me neque in hoc comparati'. Scriptura ood Ambr. 1. . - 6. Scriptura destinabamus' post verbum perducere', quantum scio, omnes editiones occupavit. Quamquam per se servi potest, tamen in dubitationem venit ob codicis Ambrosiani primi auctoritatem, qui pro destinabamus' sestinabimus' exhibet. Quod quidem Verbum sententiam praebet et aliis locis a scriptore expressam et si minus in totum opus, tamen in nonnulla partes parum expositas quadrantem. Dicit enim Quintilianus Pr oem lib. I. D2. At me fortuna id agentem diebus ac noctibus es am-temque metu meae mortalitatis ita prostravit, ut laboris mei fructus ad neminem minus quam ad me pertineret.' VJ u. 4, 146. Compositio nam Gomimponere egresso destinatum modum Volumini festino debet esse honesta, iucunda Varia.' Neque temporis futuri sorma aliquid habet offensionis, cum scriptor ubi in hoc prooemio propositum suum indicat, sere utique hac
verbi forma utatur Ego demittere me non recuS O ....... ineipiam. Quare in his quoque libris erunt aliqua' etc. 4. cum in Ambros. 1. exigemus' reperiatur, ob eandem caussam recipienda est. D11. Quare, tametsi me sateor usurum quibusdam.' G2. dubitabitur.' 21. Quo magis impetranda erit venia si ne minora quidem . . . praeteribo. Nam liber primus continebit.' Secundo tractabimus.' 22. Quinque dabuntur Unus accedet, quantum nostra valebit infirmitas. 23. His omnibus admiscebitur, ut quisque locus postulabit.' b. breviter omnia demonstraturi. Verbis igitur hoc modo constitutis, quae secuntur: atque eo magis, quod est. arctissime eoniungenda sunt cum ea sententia, quae in his Verbis antecedentibus inest: sed quod erudiendo Getae tuo non inutiles sore
libri videbantur. 8. Quare in his quoque libris erunt eadem aliqua, multa
23쪽
mutata, plurima adiecta, omnia vero compositiora et, ira nium nos poterimus, elaborata.
Scriptura sequantum nos poterimus elaborata' ob cod Ambr. 1 auctoritatem recipienda est. Quae si Bumanno conperta fuisset, adnotationem hanc sequam' pro sequiminis hoc loco dictum esse misisset, neque mina. v. Rem Am. 325 in auxilium Vocasset. L . b. At si bona ipsius sc pueri indoles, si non caeca ac sopita parentum socordia est et praeceptorem eligere sanctissimum quemque cuius rei praecipua prudentibus cura est et disciplinam, quae maxime severa fuerit, licet, nihilominus amicum gravem virum liberum aut fidelem libertum lateri filii sui adiungere, cuius assiduus comitatus etiam xllos meliores faciat, qui timebantur. Scr cod. A. 1. Vocabulo liberum', ut par est, ex cod Ambr. 1 recepto iusta demum et elegans exoritur orationis membrorum aequalitas. In verbis praecedentibus, quamquam inter vocabulum licet' et nihilominus' optimus liber coniunctionem et' omnino non habet, tamen hoc loco ceterorum codicum scripturam et' praebentium praetulerim, primum, quia non desunt exempla eiusmodi copulandi rationis similiais Bonn lex praef. p. xxxVI et lex s. V. et 4 293. deinde quia obitera antecedentes particula ec facillime excidere potuit. Denique non video caussam sufficientem a scriptura timebantur' decedendi. Haec enim sententia esse videtur adsidua cum pueris consuetudine viri graves, qui antea saevitia aliqua et imperandi lubidine s. I. 1 8. pueris metum iniciebant, aspero illos more paullatim deponunt melioresque fiunt.
Supersunt scripturae nonnullae in primis huius libri capitibus, de quibus dubitare possis, recipiendaene sint ex codicis Ambrosiani primi auctoritate sola necne, velutironem. 14. Nomen sc philosophiae tamen sibi insolentissimum arrogaverunt se plutosophi , ut soli studiosi sapientiae vocarentur.' 24. Nam plerumque nudae illae artes sc rhetoricae nimiae subtilitatis assectatione Dangunt atque concidunt quidquid est in oratione generosius est.' 2. 13. Taceo de partitionibus et declamationibus lictorum: quibus certe quantuscumque adhoeatur numer , tamen unusquisque totum
24쪽
feret.' 2.16. Ita non erimus in turba. 3 8. J anda est utem omnibUA aliqua remissio.V 4 5. Eloquentia quoque non mediocri est opus, ut de unaquaque earum, quas demonstrarimus, rerum dicat copiose et proprie. Utram enim scripturam sequeris aut qua ab editoribus ex codicibus
deterioribus recepta est, aut quae optimi libri avetoritati soli niti videtur, MLque aliquid per se probabile effetetur parva aut fere nulla sententiae disperentia, neque patet, utra ex utra lectio facilius enasci potuerit. Itaque si revera codex Ambros. 1. a depraVatione maxime remotus est, verba eius, quoad licet, retinere cautius erit. Τranseo nunc ad locos quosdam corruptos, quorum depravationi codicis Ambrosiani primi auctoritate nisus mederi conabor. I. 1. 23. - Ρhilippus, acedonum rex Alexandro filio suo prima literarum elementa tradi ab Aristotele, summo eius aetatis philosopho, Voluisset, aut ille suscepisset hoc ossicium, si non studiorum initia et a perfectissimo horum optime tractari et pertinere ad summam credidisset y Scr.cod Ambr. 1 h in vocabulo horum' loco abras a manu secunda scripta videtur, ita ut antea duae vel tres literae conscriptae fuisse potuerint. Utrum porro pro ise' in Optime' antea a prima manu seo' collocata fuerit, di- OScere non potui.
In libris deterioribus, quamquam partim perantiquae Originis, veluti
Bambergensis saec. . in qua superscriptum legitur horum' pro horum' scriptura quoque' reperitur, quae ab omnibus fere editoribus temore recepta esse Videtur. Nam certe non intellegitur, quacum verisimilitudine Vocabulum quoque , quod per se parum praebet offensionis, commutatum sit in horum', quod hoc loco serri nequit facilius vero contra Cum vero Mannerti aliorumque observationibus diplomaticis constet, phiae conpendio philosophia' indicavisse, quidni phorum' in philosophorum Quaeritur igitur, credibilene sit conpendium phorum' pro philosophorum' inarchetypo codicis Ambros 1 extitisse. Quod si ita est, una litora sufficit
ad scripturam codicis Ambrosiani primi tuendam iustumque sensum evin
25쪽
I.2.6. , illa illa educatio, quam indulgentiam vocamus, nervos omnes et mentis et corporis Bangit. Quid non adultus concupiscet, qui in purpuris epity ondum prima verba exprimit, iam locum intelligit, iam cunnesium poscit. Ante palatum eorum, quam mores instituimus. In lecticis croscunt, si terram attigerunt e manibus utrimque sustinentium pendent. Gaudemus, si quid licentius dixerint.' Scr cod. q. Dangit' l. r. m. 2. qui' inter concupiscet' et se V a 2 m. lin superscr. iam locum intellit' a 2 m. l. abr. cunnellum Q. abr. nisi fallor a 2 m. Inde ab ,,ante palatum usque ad ra. antequam sciant' initio lacuna suisse Videtur, quae a manu secunda expleta est.
Verba haec iam locum intelligit, iam cunnellum poscit' corrupta
esse quivis videt Interpretes ad unum omnes aut Scripturam coccum' eodicibus uricensi, Lassbergensi, Bambergens a manu secunda nitentem defenderunt, ut Regius, Mosellanus, seudoa nebus, areus, Bumannus, Oemhardum Meyerus, aut scripturam cocum' codic Ndinis, Bamb aes m. Paris. 4. b. sustentatam, ut Spaldingius, Sarpius, Zumptius Bonnellius tuentur. Contra priore recte Sarpius Anal. p. 20 monet, orationis perpetuitatem repugnare. Quorsum enim spectant Verba: Ante palatum eorum,
quam mores instituimus' Quare non inepte Lucius Johannes Scoppa Parthenopaeus Collecl. lib. II. Cap. 3 p. 950, qui se Oecum' retinet, pro sepia tum' scribendum esse censet separatum' Deinde infantibus neque eam oculorum lubidinem, neque eam animi luxuriem tribuerim, quibus ad eiusmodi disserentias agnoscendas aut vestium adparatus eligendos parati eSSent. Ρraeterea Vehementer dubito, quamquam Bumannus adfirmarit, possitne seintellegere' de pretio coloris coccinei cognoscendo adhiberi. Ad alteram vero scripturam stabiliendam observatio Ruhnheni ad Rut Lup. 1, 4. p. 16 aliquid conseri, intellegere aliquem nonnunquam idem esse atque mores alicuius tenere' velut p. Quint. XI. 1. 10. se Socrates ab hominibus sui temporis parum intellegebatur.' est. M. II. 116. Silianum intellexit.VΝam cur non hoc verbum ita ad insantes transferri poterit, ut artificium aEouius hominis, aut dignitatem in re sanuliari eo cognoscere significentur 3 Attamen litorarum ductu in cod Ambr. 1 et scriptura pallidissima in margine cod Bamb. cuius scripturas huc illuc in margine adiectas saepe cum Ambr. 1 consentientes repperi aliud aliquid indicatur, quod non abhorret
26쪽
ab sententiarum conexu. Nam haud cis a Quintilianus scripserit: ,iam iocum intellegit, iam conchylium poscit.' Nam si aequentia spectamus, scriptorem mores corruptos, quibus iam insantea inquinati fiunt, reprehendero adparet. Dicit enim: Gaudemus, si quid licentius dixerint. Verba, ne Alexandrinis quidem permittenda deliciis, risu et osculo excipimus, ne rubrum nos docuimus, ex nobis audierunt etc.' Itaque scriptor hoc loco imsantem iam iocum talem, qualem Forcellino teste v. A. A. III. 796, lin. I. 40. 1 commemorant sc obscenum tellegere indicare potuit, haud enim ignoravit, quid eo ab hominibus maioribus natu inpetrare posset,
non solum oscula, Sed etiam conchylium. Neque ero ut Meyerum me Lfendit Vocabulum conchylium' quod sere omnibus codicibus sustentari videtur, ex quo falsa scriptura eod. Ambr. 1. cunnellum' exoriri potuit, constat enim conchylium utpote cibum delicatiorem legibus censoriis coenia ademptum fuisse, quod testatur Plin. N. H. VIII 57. cf. Η . Sem. II 8 24. Sed superest, ut alium scrupulum exponam, inde ab nuntiato hoc 6.
AUtinam liberorum nostrorum mores non ipsi perderemus' us
que ad 4. Verum in studiis' etc. scriptor in universum de moribus disserit, sed ita rem instituit, ut primum de educatione molli, deinde de moriabus peculiariter ageret. At ubi s. dicit: si te palatum eorum, quam mores instituimus' secundam disputationis partem aggressurus videtur. Sed
praeter exspectationem ad educationem mollem redit: an lecticis crescunt: si terram attigerunt, e manibus utrinque sustinentium pendent.' Quo iacto ad mores revertitur Quare ea conditione iustum sententiarum ordinem restitutum iri suspicor, si enuntiatum hoc In lecticis crescunt pondent, enuntiato illi: Quid non in purpuris repitqV anteponia tur. Declaratur vero haec sententiarum consusio aliquatenus, si credibile est, in archetypo codicis Ambros. 1 iam confusionem aliquam extitisse, quam nescio an lacuna in Ambr. 1 a secunda manu expleta indicet.
I. 4. 12. Quare ediscat puer, quid in literis sit proprium, quid commune, quae cum quibus cognatio nec miretur, cur ex scamn fiat Scabellum, aut a pinno quod est acutum securis utrinque habens aciem bipinnis: ne illorum sequatur errorem, qui, quia a pinnis duabus hoc e88 nomen exbstimant, pinnas avium dici Volunt'. Scr cod. A. 1. nisi quod pro Scabellum' antea Scabilium' scriptum esse videtur.
27쪽
Scripturam codicis Ambrosiani primi seediscat' non est, cur repudiemus. - Variant editores aut scabellum' aut sese illum' recipientes. Hanc posteriorem sormam, praeterquam quod codex Ambr. 1 exhibere videtur, Mensis praebet. Quaeritur nunc, utra ut formae praeserenda sit. Grammaticorum testimonia haec sunt Ter Scaur. p. 2252. alii Scapillum, alii Se illum dicunt.' risc. p. 615 d. Ρ. scamnum, scamnellum. Mul. indiermagorae severum infirma camillorum obice fultae sores.' Diom.
p. 312 d. . masculina in us casu nominativo terminata et neutra in umfinita eadem in syllabam recipiunt, ut agnus, amulus, Scamnum, Semnulum.
Incertus de Orthogr. p. 2799. Scabella, qua lectis parvulis vel fellis ob ascensum apponuntur. Scabellum autem et Suppedaneum dicitur, quod sub pedibus sit.' Ex grammaticorum testimoniis ita constitutis res dissicile confieri poterit. Sin vero normam exigas, cui quidem altera diminutivorum forma subiciatur, nihil habeo, quod suppeditem, nisilrisc. p. 61 testimonium, quod re ipsa probari ridetur. Νeutra quoque in num desinentia geminant in diminutione 1 ante um et si chabeant antem, in paenultima syllaba diminuti vici, non e accipiunt, ut tignum tigillum, signum sigillum. Incertam dumtaxat formam addere licebit selignum sigillum', quam cod. id. Nonii p. 13 praebet ceteros codices seligellum' exhibere ex silentio Rothi o Gorlachi coniciendum esse videtur. Neque mihi conpertum est, quid optimi libri apud Plaut Aul. H. 4. 22. in hac sorma tradant. Huc quoque reserendus est pugnus, pugillus'. In hisce vocabulis omnibus, quorum ultima syllabam litera incipit post Mantecedentem, diminutiva forma, litem reiecta, eandem commonstrat terminationem neque mihi exempla in promptu sunt, quae huic normae grammaticae refragentur. Quare haud scio an illuc scamnum, scabilium' pertineat, cui quidem non nisi columna, columella' repugnare videtur. Sed evanescit haec repugnandi species, siniti licet testimonio in Forcellini lexico reperto, quod falso Quint. I. 7. tributum est, neque Seio, unde petitum sit. Olim autem columna scribebatur,
heet colum pronuntiarent, unde columella.' ccedit quod ii, qui scabilia faciunt in usum tibicinum et scenae, vel potius qui se illis pulsandis operam dant, scamillarii et scabissarii dicuntur, ut ex inscriptionibus, quas Fore. s. Oce Meri, patet. raeterea codices antiquissimi et integerrimilis locis, quibus vox illa adhibetur, in auxilium vocandi sunt Qua re con-
28쪽
fecta, certum fortasse iudicium proserre licebit, ex caussis vero adlatis scabilium' sorma plus auctoritatis habere ridetur certo non repudianda erit. In verbis sequentibus Bumannus, Colomesius, Spaldingius codicum deteriorum scripturam, elutauricensis a pinna bipennis' retinent eamque sic explicant, ut is pinna se murorum aut gubemaculorum' sebipennis' vocabulum exortum esse dicant Quae quidem explicatio duobus testim
niis fulciri videtur uno Servi ad Verg. Αen M. Mipennis dicitur, quod ex
utraque parte habeat aciem, quasi duas pinnas, qua Veteres dicebant,' alterodioni p. 79. Mipennis manifestum est id dici, quod ex utraque parte sit acutum Nam nonnulli gubernaculorum partes tenuiores ad hanc similitudinem pinnari in ed. Ald Junii Mere corr. est pinnas' Vocant elegiuateret Varro Marcipore sede lunae bipennis in cod. Leid. bipinnis' ut levis
passerculus.' Idem in eodem: an nos caduci, naufragi sit ciceronec Quarum bipinnis fulminis plumas vapor Perursu, alte est in terram caecidiamus.' Idem armenone: serens ferream humero bipennem cod. Leid. ,bipinnem' securem. Hanc explicationem si sequimur, quae secuntur, prorsus reclamant Mihi enim, quamquam Gesnerus, Bumannus, Spaldin-gius contra sentiunt, qui iniuria scriptorem et Vocabulo planc et vocibus duabus pennis', nihil de hac confusione indicantem, idem se rem acutam significare iaciunt, mihi, dico, manifestum est, Quintilianum eum nonnuli
rum hominum errorem Vituperare, ex quo, cum nulla vocalium in hac re mutatio ab iis statueretur, vocabulumque bipinnis' ex pennis avium' originem duxisse crederetur, salso vocabulis prorsus diversis eadem vocalis scii tribuebatur. Scripturae enim bipinnis' fidem habendam esse, plurimorum codicum in hac re consensu docemur, veluti cod Medicet Vergiliani, testante Wagnero, cod. linianorum . H. XI 28. libris antiquis riscianei p. 160ap. H. et p. 339. Dri Leidensis onium continentis scripturis, quas supra adtuli, denique scriptura libri Ambros. 1 hoc quem tractamus loco. Nunc demum Isidori testimonium in auxilium vocare licebit, quo genuina Fabi verba restituentur Orig. X II. 19. Pennum antiqui acutum dicebant.VItaque hoc modo Quintilianus scripsit: aut a penno quod est acutum 4ecuris utrinque habens aciem bipinnis ne illorum sequatur errorem, qui, quia a pennis duabus hoc esse nomen existimant, pinnas avium dici volunt.ΡΡenna autem avium e Oealem antiquo tempore continuisse Vel. Long. p. 2243. testatur: Pinnas murorum, pennas Vium dicimus.' - Ηomiote-
29쪽
leuton sequi quic denique, quod Regium a Spaldiiugium offendit, duobus locis optimi codices tuentur. Q. m. 6. 6. H. 10. 15.
I. 4. 13. Νeque has modo noverit mutationes, quas adferunt declinatio aut praepositio, ut secat secuit, cadit excidit, caedit excidit, calcat exculcat, et fit a lavando lotus et inde rursus illitus et mille talia, sed quae rectis quoque casibus aetate transierunt. Scr cod Ambr. 1. Participium illitus' derivari non posse a Vocabulo antecedente lotus' quivis videt. Sed ne illotus' quidem, codicum deteriorum scriptura, eam, quae hoc loco desideratur, literae mutationem exhibet transitus enim consonantium in i ita ut pro se lotus' illotus' indicetur, quam rem Spal-dingius tetigit, propterea non suffcit, quod utrum Quintilianus inlotus' an siillotus' scripserit, dici vix poterit, deinde quod literae in verbo ipso conmutatae exemplum expectatur. Fortasse igitur, dicit Spaldingius, Quintilianus scripsit lautus', ut eo aptius deinde diceret inde rursus illotus. VFaciliore autem mutatione codicis Ambr. 1 scripturae uno literae ductu adiecto, quo ex inlitus' inlutus' essiciatur, genuinam formam restitutum iri existimo. Quae sorma ut exemplis confirmetur, hos locos addere licebit. selaluta toralia' or Sem. II. 4. 84. scriptura cod. Bern quem Ruterus insignivit, Sangati Hispan aliorumque. Inlutos echinos' Η. Sem. U.
8 52 ser cod. Blandiniorum Bern B. Hisp. aliorumque. Vinaceos illutos
et saecem relinquitor Cato de R. R. 147. Qui Christus per altissimos
gurgites pedem serebat lutum ornob. I. 26. Apudilaut Paen. I. 2. 22.-Nam quae lavata est, nisi Perculta est, meo quidem animo, quaSi illuta est,''nescio, an optimi libri scripturam illum' praebeant, sed certe coniectura, uti declinius censet Syn. H. p. 46 elicienda esse ridetur. Hinc vero conligi potest, oederlinum Syn No. 36. 19. propriam vocabuli notionem,
quam illuvie absitus' expressit, effugisse. Transitum Vocalis cinis, rem nunc Satis notam, plurima exempla commonstrant velut pocolom Ritschi fiet. Lat. p. 8. 17. 18 poculum, consoluerunt enat cons de Bac consuluerunt,
popolum Mar Vict. p. 2458 populum, colpam Cassiod. p. 2290 culpam dederont, probaveront Quint. I. 4. 16 dederunt probaverunt sactondam rut.95. . iaciundam, verecondus Grut 1061. 1. Verecundus. Vocabula denique in quibus vocales au o u reperiuntur quodam modo formis lautus,
30쪽
lotus, inlutus' similia, haec sunt raudus, rodus, rudus Fest. p. 205. audusculum rodusculum, rudusculum Fest. p. 265, 244. s. Consenum liber Aussprache, Vohalismus undietonun de late ischen Sprache in hac re locupletissimum p. 170. p. 239-265. Ι. 4. 10. Atque etiam in ipsis Vocasibus gramiatici est videre, an aliquas pro consonantibus usus acceperit, quia iam sicut tam scribitur, et quos ut cos.' Ser cod Ambr. 1. Haec verba plurimis difficultatibus obnoxia esse interpretum quidem labore declarari videtur, quorum alii alios aut explicandi aut criticae artis exercendae conatus proposuerunt. Scripturam, quam recepit Spaldingius ex codice Almeloueeniano multisque editionibus veteribus quia iam sicut tam scribitur et vos ut cos' Sarpius in libello de Tachygraphia p. 31 ita interpretatur, ut sententiam ad eam tachygraphorum consuetudinem reserat,
qua Pota, V et C simillimo literarum ductu scribuntur. s. U. F. KoppΡia crit. p. l. 2. . i. Hoc igitur loco Quintilianum usum literarum Urotundatae et I cuneatae pro au et od ideo inprobasse ait, quod hac ratione iacile commutarentur iam et tam vos et eos. - Sed primum tachy- graphorum notis ob incertam conpendiorum significationem scientiamque ambiguam exiguum tantum momentum tribuendum est, deinde hoc scripturae genus scriptori indicandum erat, tum etiam hi difficultatibus praetermissis id, quod volt Sarpius, iam ideo displicet, quod non similitudo, sed eadem scribendi ratio illis verbis conprehendi videtur. - Spaldingius, ut inter iam et tam sic inter vos et cos parem putat intercedere rationem, utrobique enim vocalem hici, illic Dabire in consonantem, ut possit conparari eiusmodi syllaba cum altera, in cuius initi sit manifesta consonans. Residere autem scrupulum Spaldingius suo iure adfirmat in verbo scribitur' pro quo malit pronuntiatur, dicitur'. raeterquam igitur quod edutor ille de Fabio summopere meritus fundamentum interpretationis sibi ipse incertum reddidit, sententia eius ne in ea quidem verba quae probat quadrare videtur, in quibus per se nihil inest, nisi eadem dicendi ratio quarundam literarum ad geminam vocalium i et u naturam conprobandam, restant denique offensiones, quas infra explicare conabor. - eque porro probanda est censoris Spald editionis emendatio in Nova germana bibliotheca Vol. 1.