Herculis Saxoniae Patauini philosophi ... Prognoseon practicarum libri duo. Noui, reconditi ac a pantheo ipsius longe alieni, de ratione dignoscendi ac curandi omnes interiores affectus praeter naturam, ... A Leandro Vailato Cremensi ... singulari at

발행: 1610년

분량: 346페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

121쪽

A In angi rapituitos pu gatio corporis debet fieri per medicamenta pituita educentia, sed quae sint paruae moti . - . . Miror eos, qui bolos proponunt, hieram, & alia: In his casibus opus eii trochisco 1Diandal. accipianturgran.v. aut vj. trochisiorum auandac & misceantur vel cum mist=ν vel visuro, vel cu σε, aut cum modo rassis, vel in Iure. Paulus in hoc casu summopere laudat clysteres vires, qui mihi quoque probantur. Non sunt audiendi, qui in his casibus accipiunt, seu laudant Romuora: Nam exasperant locum affectum. Circa vlum Instramentimis aliqua est diuersitas ... in hac cura. tione, respectu anginae biliosae. Licet enim in hoc casu vii aceto, aut posca , in qua inco-ruxerimpalmula, mastix. hordeum, Acrose. Non accipio vidi vidit sententiam, qui ad reprimendum utitur Habesse eu medicamento ex rutassis i=νι, cuius descriptionem habetis apud Trallium lib. e.ι. Est enim medicamentum, quod potius digerat, quam reprimate Est enim compositum ex calidis medicamentis. Itaque conuenit potius in augmento, re in statu, quam in principio. Ceterum si illud medicamentum adhibeatur, vos poteritis tempo e status ad digercndam materiam intrinsecu, uti decocto exseγιAo,ra eueos,mentastro Iasiis. Rhases noster, de alii, ut Aet. de Paul ascetidunt a rarapim, adpiper, adpyretrum. Ego experientia comprobaui, quod accepi a meis auis, & atavis, quod haec comis positio intrinsecus accepta ad digerendum mirifice facit: θ: Sioris montanipuluerim. 3 ij.

Hic pujuis potest dari aut cum decocto iam troposito,

aut cummias.

Ego ubi aluus si stiptica, permisceo puluerem cum ea a, id sic aluus mouetur, c materia inflammationis digeri cur. Insumantur quoque pulueres per canalem in os, Sc fauces,dc cum varii possint esse pulueres hic mihi,& senioribus meis fuit probatus. qui fit exrarduo benedicto in has partes i n iussiato. Ceterum antiquiores valde diligentes in sordidis proponendis medicamentis in stercore non modo canino; sed etiam lupino. 8c humano, collecto tamen ex puero, qui per triduum lupinis nutriatur: Sed haec sordida non mihi placent: Surcin caninum non D amprobo. Ita agendum, ubi neque dolor multum urgeat,neq; suffocationis periculum. In doloribus autem intensissimis instillare oportet inaures oleum amrida . Muniendae sunt fauces, de collum lanis inois, de iacte imbum c adhibendum lini mentum ex nuara inemili, dic mansa, vuuta ovorum, tim, dc ouo amsatino. Vbi 1uffocatio vigeat, supini decumbant, seu quentes adhibeantur cucurbitulam occipite.mristationes fiam, de latis profundae in Collo, pectore, praecipue, si tumor extrinsecus appareat: repetatur venae sectio sub lingua: aliquando conducit iplum quo palatum, Ze fauces scarificate. His non conferentibus Alc lepiades referente Coelio A urei 3 de Mut. c.'de an na deueniebat a uectionem ipsius tracheae arteciae, quam Barbiri E Medic abcinationem vocant. Remedium est periculosum;sed in manifesto vitae di crimine satius est, ut dicebat Galen. x meth. aliquid etiam cum periculo ag r , quam certae morti parientem credere: Modum huius operationis legite apud Paul.f. b. .c.3.5 haec de Ang. proprie dicta.

s. VII. De Angina impropria.

I Am quantum ad impropriam, quae fit ex humore pituitoso, curatur Io oxymeliusi Dico, clusura aera , dc medicamentoptimis urgore, siue sint pilulae, siue boli

pituitam educentes.

ν Α ogi na, quae fit ex Luxattime, pertinet ad alium locum: sic q uae fit exsiccitate.

bri Oculorum.

O Colorum assiectus usque adeo multiplices sunt, ut prot illis integre. 3e s g lla.

tim pertractandis integer annus vix Iusticiat, idcirco ut omnes aliquo me-

122쪽

ii Hercul. Saxon. Prassectionum

thodo percipiatis, incipiam ab enumeratione symptomatum, a quibus methodo reso. Riutoria trantibo ad morbos. Symplomata vero alia pertinent ad excrementa immodice fluentia, in quo genere est guxustier marum,&epiphorae, Alia pertinent ad actiones tactorias deprauatas, ve est dolori, Alia ad motrices, in quo genere es paralysis, conuulso, quaestra bismos dicitur. &aguatio quaedam oculi inuolunta Da, quam Graeci H Von, Latini appellant, cuius als ctus meminii Ga l. r. ba I.&auctor definit. Medicarum; Alia denique pertinent d visionem, quae est oculi propria, siue sit immutata, t minuta siue ablata, aut de

prauata.

Ego hoc tempore Auditores nihil dicam de symptomatis actionis motricis. Bquandoquidem de paralysi&conuulsione sitis dictu est suo loco, & ille affectus, quem

hi non appellant, sequitur affectum musculorum, qui naturaliter imbecilles sunt, ut do. cuu Galen. locis ciratu, de proprie curatur, sicut paralyfis,&conuulsio ex repletione. mplomata vero actionis racDraa εc extrementorum p. n. fluentium redigam adi propterea tantum nobis inquirendi sint oculorum morbi ex symptoma tis ad visionem spectantibus. Huiusmodi morbi aut fiunt ei rea facultatem, aut circa praecipuum visionis instrumentum, aut denique circa partes inseruientes praecipuo in sti umento. Morbi ad aetiis ueni spectantes, sunt vel in neruis opticis vocatis, vel in cerebro,veI in spiti tu animali. Morbi praecipui instrumenti pertinent adcumulum. Ceterae omnes partes inseruiunt: Duo humores, vir dcc uagineud, ac septem tunicae omnibus notissimae, quarum prior adnata, seu coniunctiva vocatur, multas patitur affectiones, quas in praesen tia recen sebo, dein de ad palpebras, tum ad corneam tunica,deinde ad viae am, seu rhago idem, aliasque partes me conuertam. In hac tunica adnata fiunt Taraxis , Ophthalmia, Chimosis seu Clamosis, posthara.'ponon, & Pur1mon. Isti omnes aliaetias simul etiam cum eo affectu, que G caeci dicunt E iuram possunt redigi ad ophthalmiam: qua ratione, nunc intelligetis. Taraxu, quae Latinis dicitur vaciliatio, leuconturbatio, nil aliud eis, quam intemperies calida coniunctivae cum aliquo rubore; sed sine tumore: Est quasi princip:um inflammationis: Propterea ortum ducit potius ex caussis extrinsecis, insolatu, balneo calido, puluere, fumo, festuca, aut aliquo animalculo oculum ingrediente, aut ex potu vini meraciotis,alii' caussis externis. His caussis quandoq; accedit vera inflammatio, quae h. L. - . ophthalmia dicitur, quando scilicet vel totum corpus, vel caput humoribus fuerit plenum, vel oculi naturaliter imbecilles. Haec inflammatio est vel Legirima vel Spuriat Legitima fit ex sanguine attracto. vel propior caussam extrinsecam. Quae caussa extrinseca si fuerit percussio, facit illum affectum, qui opes fragma appellatur, Arabes vocant Tarsit. Latini dicunt Puncta angui. nu, quia languis extra venatur,& circa coniunctivam rubedo apparet. id ipsum fit ali quando ex fluxione, siue fiat a parte propter suppressa in sanguinis ex naribus excretione in , siue a toto corpore,vel ex plenitudine totius, vel ex retentis con Esuetis excretionibus.

spuria fit ex Bilioso languine & quando huic bili ictor biliolus, & acris miseeatur.

erumpunt lacrymae frequentissimae quae palpebras erodunt: in illis ruborem faciunt, at- η etiam in angulis oculorum: Et hic affectus Graecis proprie dicitur Epiphara. Quod si inflammatio sit i Iuno 2, quandoque est cum flatu connexa, defit Oph mistus ita nuncupata: aemulatur vesicam inflatam. Aliquando habet fluxione micho tis tenuis insipidi sine ulla acrimonia: vocant hunc affectum Arabes luxum iacvmarum. Fit autem haec fluxio eodem modo, quo omnis destillatio, aut per expressionem cerebri a frigido . aut per colli quationem a Calido, aut e substantiam ichorolam in caput delatam. Fit etiam aliquando Ophihalmia ADLm- . quae indurata consueuit transire initIum affectum, quem Vnguem seu Pternion Graeci vocant, Quamuis hic a flectus fiat eμiam sine ulla inflammatione: Sponte enim adnascitur hic panniculus, seu membrana, aemulatur, & non modo coniunctivam; sed etiam In fiam quae in substantia Ae colore ungquandoque corneam occuPar. xpellente facultate naturali

123쪽

Practicarum Pars Prima

. Inflammatio autem Sanguinee, quae legitima est,quandoque Oppuratur; quandoque vero induratur. Vocant huiuiin Odi assectum Graeci H snon leu urgutimem. Gal. s de compleroc .r.vocal ponon materiam contentam sus membrana vcna, inflantem absque suppuratione. Paul. bb. s.inquit esse luppurationem. Aliquando haec inflammatio vique adeo augetur, ut palpebras in uertat: Neque enim claudere possumus possunt in oculum: Imo vero prae tumore inuertuntur: Hunc affectum Graeci vocant chemosin, vel Chimosin.

g. M. Signa Ophthalmia, se.

D T Is sic declaratis,non modo patent caussae, verum Ctiam magna ex parte horum ast . 'crimm signa. Etenim Taraxis siue vacillatio est rubor sine tumore ex caussis praegressis, ut dictum est. Inflammatio legitima habet ruborem cum tensione venarum insigni, cum plenitudine totius corporis. Biliosa absque ichore habet paruum tumorem sed cum colore citrino, Vehemen. tissimci dolore, febre acuta, in corpore bilioso, post siccam constitutionem, τι notauit Hipp. secum eo GO.vb. II 12. v. Si connexum habeat ichorem, multae fiunt lacrymae,quae, ut dixi, erosione faciunt. C In Pituitos tumor est mollis, fere indole is,& si cum Ichore, multae emanant lacrymae: si cum flatu. vesicae in coniunctiva apparent. In melancholua color et liuidus. ι In hyposphagmate nullus fere est dolor,imo insciis ipus patientibus plerunque hic sanguis in coniunctma extra venas apparet. Suggi alio, seu H ponon facile cognoscitur: Nam sub membrana praecipue cornea, quando pus adest, alba materia apparet; Ubi vero non est suppurata materia, venae conis iunctivae repletae,& quasi induratae, videntur prae se ferre membranam quandam scit.aut fusci, aut liuidi coloris addi liarentiam neruit, seu unguis, qui album habet colorem;ae

mulatur unguem.

Chentis, omnium facili me cognoscitur ex signis propositis, si tumor sit adeo ma-D gnus, ut palpebras inuertar.

g. III. Traesagia.

DE Prognosticis Ophthalmiae pauca nobis veniunt dicenda: Certum enim est Ophia

thalmiam, quo grandior fuerit,&e humoribus frigidis,di tempore hyemali facta, e diuturniorem elso; contrariam vero breuiorem. Dictum est etiam spuriam transire aliquando in unguem oculi; Legitimam vero vel in suppurationem siue hypopyon,vel in ulcus,& ulcus sane varium,de quo infra abunde dicemus. Omni Ophthalmiae fluxum alui superuenire bonum esse docuit Hipp. c. aph. int L*pientem alutproluuio corripi bonum,ex quo docet Hipp. quantum ars ipsa ophthalmicis praestare possit, euacuando humores confluentes.

ITaque nos quoque ad curationem descendentes pauca quaedam attingemus de etiacuantibus totum corpus,& caput: Nam cetera volo vos requirere in nract de Caraohst. Primum autem illud moneo Taraxin, siue Vacistatu ,Padae sequitur caussas externas,scili, localibi is remediis,te victu conuenienti sanari. Idcirco si fi it exsequea, seu ammastulo oculum ingrediente,ocuIus aqua impleatur, F aut lacrymae excitentur, aut ambra calefacta oculo appropinquetur,vel denique inuersa palpebra tollatur festuca resina impolita extremi tali styli. Si fuerit fumus, aut puluis, aut insolatus, satis est oculum abluere aqua tepida, aut rosaceat in uera ophthalmia locum habet venae sectio, de qua nihil dicam nisi quod pertinet ad a Vantuatem, quod scilicet in his casibus liceat multum sanguinis semel educere. G i-len. u. . cur. Persari. missionem, P. XI. de tacti x tb.D.sanguinas Lippientcmbreui curauiti

124쪽

Aquar. betonita

Repetendae erunt tales pu gationes,&praeparationes pro iudicio Mediei aut bis, ut tet, interim capitis sollic tudo est habznda,Vt potissimum per nares purgetur, quan . do materia ad fauces,vel thoracem descendar, aut per ipsum os, si naribus malum ali. quod inferat. De modo purgandi per has partes nihil dico: quia dictum est iu tradiatu de dolore capitis. Quod peti et ad Aurantiade humorem frigidum, de intemperiem partis solidae, quae debent esse calida,& siccatam interna, quam externa, haec magna ex parte luere proposita siperius. Nunc itaq; aliqua pIOponam singularia ad uerius utram destillationem sue tenuem siue crassam,praesupponenS nota esse alia omnia remedia, aquas U. E 1Κνmal.d cocta segni,dros,ochina axo s.consimas calidas,magnos antidotos, punctura, pulueres sinapismos,ese acta ν enusproposita. In tenui itaq; destillauone M. huius pulueris patienti exhibita post coenam mirifice confert. M Thuris olibani

125쪽

Ρracticarum Pars Prima. IO9

Si puluis non sit praeparatus,accipite granah, ut iit -- quae possint esse pomieris M. N: integra deuorentur. In catarrho crasso poterit confici talis pulvis.

s VIII. Victus Ratio.

HIs addenda est victus ratio, te qua pauca sepersunt dicenda. Possunt enim eolligi ex dictis in superiori lectione. Illud tanrum moneo: In catar rho frigido tenuem victum v i ad tertiam diem mirabiliter conferre,& compescere quasiqὲ illeo exstinguere imminentes destillationes,ut propterea scribat Heurnius S dum ab inurset striduo a potione, ristiantione fatimsnasse. Ceterum ubi in longi u tempus protrahitur tenuis victus ra. . tio non conuenit: Propterea Hipp.praeceptum: Tenuis vinus in longis morbus Nop rimos Ita quicquid sit sentiant, βυ, ut non tantum m8deratus pra beatur cibus, sed

etiam poli incrementum potus vim concedatur: N-m in principio, ut dixi. .l, nentia apora maxime es utitis: In augment mulsa pπ- ω uenit: orcasLIam vinam concedatuν.

s. IX. CVRATIO AFFECTU , si υOS

paris Destillatio.

V Enio ad eurandos,qui ex destillatione consurgunt, morbos & affectus. Dest.llatio ut dixi decumbit in dentes,in gingiuas,in columellam,in Auees, Δηfacit dentium mobilvaram,dolorem gingiuarum Uiammaraone1 se absis inauream vkera. t lumeLaprocidentiam. Ad haec omnia mala sic occurrendum est. Ptimum quidem sidentes sint mobiles prae nimia gingiuarum laxitate ex humidi.

lutio. Post erigurionem insperganturgingiuae puluere facto ex eodem thure, m) a. or alaamine simul com mistis :&qu n hac laxitate, ει humiditate plerunq. unus ciens alio, M. pereminet, ut inter mandendum maximum sequatur incommoduini dens, qui lispereminet,lima est atterendus Modum videatis ex Gal. v. de compiterloc. c. . Ad dolorem dentium ex ea acalari quanquam multa probentur, ut decom semper. μι, parietareortulac. nihil praestantius vicoctosoststrum νψωmι aut in acet sis, aut in aceto - myro cum aliqua portione succi perurui. Hoc autem perpetuo memoriae mandandum, x in omnibus dentium doloribus acerum conuenire: Nam adiuuat medicamenti pene trationem. Puti dolentιbus, abstinendum ab aceto. Si dolor fime. Urima naceto bulliant radicesnret. θε ruri aut saluia, ora a radix etiam tith massi cocta inracaeuomirifice valet. Quod si dolor sit ex vermibus,tat collutio ex acet 1stico aufex aceto, in quo bulli-erinis asior iam ictamnin Creticus. Impostura est quorundam circumforaneorum,

126쪽

uo Hercul. Saxon. Ρraelectio mim

qui accipiunt h)syamum,& ex eo suffumigium dentibus faciunt,ex quo sessum igio pro Apter herbae huius proprietatem quasi vermiculi videntur cadere exoret Et tunc isti dicunt te exul , huius herbae sustulisse vermes. Iuuat quidem haec suffumigatio ad do lores ex fluxione calida,sed non educit vermes. Putant quidam, hoc genus linimenti vel cerati dentibus appositi omnem dolorem

sanare.

Leuiores gingiuarum inflammationes Ieuissimo etiam negotio superantur: quando. quidem lola earica inuersa inflammationi imposita aut digeruntur, aut suppurantur, flectis rupto abicemuseia aqua hordei melZro ommista promte ulcusculum sanat: Sed ubi M. Cflammatio carnis excrescentiam habuerit, quam parulidemuocant, aegre admodum cura. tur: Et si quidem caro fuerit pauca&mollis, aut fortibus siccantibus aut causticis curatur. Fortia et unt siccantiapuluis aluminis, misy, auisor . vel oseo ex caleambo, aure u fure, caro illavsq; quo Lanatur & exsiccatur,erit tangenda: Ubi vero multum creuerit,si gracile habuerit pendiculum,sive appendicem,ligatione curatur filo ex feta concinnato paulatim constricto deinde ipsi cai ni insperso puluere aut ramproposito, aut Myia sarina. Muniantur autem circumstantes partes. A d abscessusgingiuarum maiores, quos vocant epuli des, fortibus etiam opus est auxi- Iiis : Nam plerunq; corrumpitur os,dc mali origo ortum trahit ex radice alicuius dentis,& fit fistula quae mandibulam totam solet perforare: In quo casu nunquam perficit ut Dcuratio,nisi auulsione dentis corrosi,igni actuali foramini ipsus abscessus adhibito. Ego quendam curaui trequenti usu oleiexchalcanus: nam tota corrupta caro gingiuae huius olei usu, & lotionum, quibus utebatur poli oleum, fuit separata,& os mandibulae corruet pium magnitudinis auellanae sponte exiit: Erit autem decoctio talis.

Bull. in L q. aqv. usq; ad tertiam partem, de s colat. in singulis I iij. adde mel. ros E

rid ulcera linguae,oris es aueiamsuperficiatia quae voeant aptitas, valeor pultures ros

m tir cortic granat .camarum'ommum concharum. Ex siccam enim sinc morsu: valet et

iam Lotio facta ex decocto hoνdei, plantagini rosarum, acacia, mulsiorum. Sed nihil praestantius hac decoctione,quae est experta. M summitat. rubi,

collutione oris. Si quis voluerit addere aut Hamoron, aur Hanucum, hoc Etiam maxime confert. Illud etiam moneo in stis ulceribus recentibus praeientalicum cile rem diu SI auxilium om- . russivo agresta, ut vulgo vocat,pro gargari simate: In nomis, scum Muribus deFasentit otiatim

Diuili od by Cooste

127쪽

Practi carum pars Prima in

A statim ascendendum adia exsulph.ex calcantho,ex antimonio, d aquam ex Talps,aut ad illam qua utuntur aurifabri prole parandis merallis: Sed quia haec aqua est fortissima, acci pia . tis huius I. aquilamagis.ἶv.oc locus tantum vicoratus leuiter tangataur go Uto madefacto. Ibis imposso,deinde loquatui lotio aut ex aqua hor , aut ex scrofactis, aut ex aqua pIanta sms. Ego autem nil praestantius inueni v - .mineae, ius miros vidi est ctus. Ad ιolum stam procidentem, si prociderit ex nimia humiditate, confert aut gargari cmam austraomno,in quo bullierat bisa,acorin, obban. mastix, ot s. aut quod vulgo faciunt) Recipite 33. Aper puluer am nretras tala, aut cochoari impositi, & columellam hoe ipso puluere piperis, aut pyretrι attollatis: hoc enim bis, aut ter facto, statim exsiccatur B in1od si humores sint calidi, loco horum ut puluerem aut rofaut congran. Vbi usq; adeo sit elongata,vt deglutitionem impediat,praecidenda est,nisi inflammatio aut nigredo insignis adst, sed potius extremitas mollis & laxa fuerit. Modum praecidendi leg.apud Paul tib ι .e. υ. dc ap. Ambr. Paraeum tib p. sua metu. αι S. c. 7. At raucedinem ex multa materia humida sine calore nihil conducit magis diaoli-hano vocato,aut formulam talcm vos ipsi componatis:

Farim. Erat aut Orobi aut fabar. 31m. Mell.q.cM 8t f. formulae,quae desiccenrv in umbra & detineantur in ore. Valet que V suceus glycim Ee, aut radix recens: Sicuti in raucedine ex caussa calida valet diatretan sumsegidam diacodium,aea nodium, zaccaram candidam viol. Aut hac compositio.

catae in umbra ,detineantur in ore.

Postularet iam hic locus, ut vobis proponerem curationem inflammationis colu mellae.& tonsillarum: Sed quia haec curatio non differta curatione anginae, ideo de an gina primo aliqua nobis sunt dicenda.

D CAP. XIX. DE ANGINA.

AMina,quam Arabes quinantiam vocant,dupliciter apud Galenum accipitur: pro

prae scilicet & improprie. Loquemur primo depropraa acceptione,de: ncle de ιmproniae Angina proprie a ccepta est inflammatio faucium aut guttum: Per ιnflammaιιonem i n. telligo tumorem vel ex sanguine syncero,vel ex bile,vel pituita,vel melanchialia N mi-nefacrum illam intelligo partem,quam Graeca phar gem vocant, de superiacet ipsi gulae,&gutturi: Intelligo etiam nominetauerum mulculos deglutitioni inseruientes Nomine autem gutta ecum Galeno apby . intelligo laringein ipsam caput asperae arteri : In his igitur locis dum fit inflammatio, potest fieri aut in m usculis Interhu,, vel Externis, de E cum tuerit in Inrram. ipsius gutturis,facit illam anginae speciem, quam proprie vocant Cynanchen; si fuerit in Externis, vocan a cynanchen: Ubi vero inflammantur ιnuror smulculi faucium, cgulae, vocant Inanchen, ubi exteriores/ara nanchendicum: hanc disti nctionem habetis apud Gal. .aphs .quam accepit Trallian.hb. .cit.& Paul.hb I. cap.

l. II. Caussa.

M A teria instammationis aut fluit m capite,aliquando vero vel ex retore, vel ex vires,vel cito corpore: Propterea dicebat Gal.a.vLao aliquando naturam humorum super F flui talem i n corpore contentam aut in cutem,aut in fauces deponere: Et si quidem ma terra fuerit biliosa,facit potissimum inflammationem gutturis: si fuerit sanguis pituito sus,facit inflammationem fauetum gulae. H oc colligi te CX Hipp.&GM.q.acui. Iost. Me 3. Atq; ideo scribit idem Galenus incom. ao.tertia'Nu. vere fieri poti stimum angi nas ex sanguine pituitolo collecta pituita tempore hyemis: Autumno fiunt Angins potius ex sanguine bilioso,aucto tempore aestatis. Haec de angina proprie accepta.

128쪽

Hercul. Saxon. Prael eis hionum

l. III. De impropria angina.

IM propria Angina est impedita deglutitio, aut restirario cum periculos angula isnu, sed sinearione: fit autem aliquando ex Luxatione primae aut secundς vel tebrae ccru:cis ad interii, ra, vel ad latera,vi docuit Hi p. a.' a.&confirmauit Galenus 4. de loe. . 3. Alι- quando fit ex materivituitosa, crassa, se ut scida, imbuente tunicam interiorem laiyngis: Quindoq; vero hoc ipsum Mexsucitate eius tunica,auImus ulorum: Has caussas Pio potuit Gal. . apb I .

g. IV. Signa.

s Igila huius affectus sunt satis conspicua: Nam si quis aut deuotare cibum non possit, Baut deuoret cum m 'ma d:ssicultate, ita, ut assumta per nares excernantur, difficilis fit spiratio dicimus hunc aneina laborare. Sed causta, & loci affecti distinguendit Praeterea etiam angina Propria, & Im.ptopria. Igitur si interiores musculi laryngis sint affecti, nullo apparente in faucibus tumo .re,aut rubore, aegri strangulantur, neque respirare possunt, nisi erecta ceruice, febris est a .cuta, scis maxima, linguae ariditas: Nam haec angina, ut dixi, ex humoribus si biliosis: de propterea autumno potissimum superuenit. Qu'd si exteriores musculi laryngissuta Lfecti, nihil quidem apparet in faucibus, respiratio iat minus dissicilis: de quando rubor apparet circa pectus&gulam propter illos quatuor musculos communes, qui in Iaryn.

gem inseruiatur. Vbi fauces de musculi interiores gulae afficiantur, tumor & rubor circa fauces apis paret, deglutitio omnium maxime lς ditur, lingua induratur, incrassatur, inuellitur, de extra os apparet,iicuti canibus, livida, nigra, Cum venis admodum tumidis Scinflatis, neo; lamen extrinlccu, tumor aut rubor apparet.

in musculis autem externis affectis tumor fic rubor est circa collum: Aliquando usq; adeo magnus est luc tumor, ut trahat in consensum ligamenta vectebrarum, de illis intro tractis fit luxatio. Caussam angin sic distinguetis: Si fuerit biliosa, autumno potissimum succedit in corporibus bilious,tumor in faucibus nullus apparet: & tamen strangulatio eth vche. DIne issi in a.dolor admodum tensus, sensius caliditatis maximus, febris insignis arden tissima. Ubi sit sanguis pituitsas apparet tumor, fit tempore hyemis, aut veris in Conitu ut o De humida, Corpore pituitoso, iussis adest, ec ex uitio materiae pituitolae . His signisco gnoicetis AEngmans Propriam.

Nam impropraa distinguetur a propria per febrem. Nam impropria angina aut schre caret,aut si quae est febris, praecedit anginam, non subsequitur.

Praeterea angina, quae fit ex Luxatione, sequitur aut casum, aut percussionem circa vertebras.

Ea,quae fit ex crasso catarrho, habet Respirationem cum sonitu, quasi cum sterio- Ere, de si quis utatur medicamento incidente, statim subleuatur patiens et Si fiat ex siccitate praecessit,& adhuc adest febris ardens.

F. V. Prognosiis.

Stomnis angina non modo periculosus affectus, sed etiam peracutus: imo exacte

peracutus: Narn ut dicebat Hipp.3 pND. I. . illa angina, in qua nullus apparer circa fauces tumor,& tamen suffocationis inscrt periculum, iniersicit prima die, quandoquet secunda aut tertia, ad summum quarta. Itaq; l c omnium est letlialis lima. Postillam sequitur angina, in qua inflammantur musculi deglutitioni inseruientes, qui interiores luntr Nam isti producunt illam Anginam, in qua lingua indur Etur, in crastatur,inuertitur, de inuoluntarie extra os emittitur. Mitius habent illi, quibus inflammatio est in mulculis externis: Aut quibus Ton utantum tumidae sunt. Consueuit hic morbus desinere aut per resolutionem , aut per transmutati nem, aut per suppurationem: Sc cum sit tranti nutavo, dubet fieri ad extet ora. Pcopter

129쪽

Pincticarum Pars. Prima. In

A Propterea dicebat Hip-ρ .ct VL 9. In εροι tumore incolli apparentei Mispectare bonum ess gnum: quia materia permutatur ad κιμώra. C ptes Ma aliquando iu-mor & rubor extra apparent, non ex permutat One, sed ex propagati OI SP M. i: di fi t, tanta est portio materiae,ut impleat Internos,& Externos inuiculos. I dcirco i etcri Hi p. a. EpidseM. a. mulierem quandam cum hoc tumore, & rubore externo quarta die ob

iisse. v

Vbi vero puratur, disrupto absceis, cinies aut dissiuit per os, & hic est locus omnium conuenientissimus: Quandoq; vero potostdminore in thoracem, quando scilicet inflammatio sit in musculis internis larii gin: Nam si sappuretur,vix fieri potest, ruin- pus descendat in pulmones, Acthoracem, in quo G Hip- NHυ. scribit iusiuq n em- pyema,siue collectionem puris in thorace Ali'uandR VJcendit in v nurculum .8i au-do inflammatio est in mulculis internis gillae; nonnunquam colligitur lanies in illos,a.. io inani, quod est inter arteriam, & ce phagum, qMndo inflammai io est in muculis exterioribus gulae r Casum talem vidi iam tres menses quodam patiente,qui Obiit.

N curatione anginae concordes omnes volunt,initium sieria sectione venae de quia in a. vitis nulla est difficultas de loco secandi utinam. Cestum est enim cum robulliores tu.erint, secandam esse primo cephalicam unius lateris,deinde eod*m de cephalic m alterius: & si res urgeat,aperiendς quoq; sunt Vonae sub lingua: Simoibus dat inducaas, a C periantur in sequenti die.Sed cum inflammationem cedit,post illas duas venarum se istiones,licet quo reuulsionis gratia hirudines applicare venis sedalibus, δc cucurbitulas assigere,ita ut non mittatur linguis aduncias sed in pluribus missionibus ad libras. Memini venetiis spatio a.dierum misisse3o. J.Imminebat illi periculum tutaca. tionis. Sed si occurrat mutier anginosa, i menses deficiant,aut quae menses propediem ex . spectet .vel actu habear,quid tunc agendum Nolo vos imitari illos, qui siccant luperio. res, In huiusmodi casu statim secandae sunt inferiores: Hoc docet Trall. lib. 4. e. r. Gocet ratio: Nam ex huiusmodi missione non tantum fit reuulsio, verum etiam fit naturalis D purgationis eductio, de Consuetae, quae maxuNe inflammationem iuuat Quod sistrangulatio negotium faciat,sectis venis infernis, tuto potestis aperire venas sub lingua: Nam haec missio non retrahit ab utero,non trahit a toto corpore, sed partem inflammatam euacuat: tra agendum circa Sanguinis missonem. Quod pertinet ad alias reuustiones, omnos tentandae sunt: frictiones, ligaturae, cu curbitulae non scarificatae,balneum aquae calidae,clystercs acres: praecipue quando angina ortum ducat ex sanguine pituitoso. Quod pertinet ad Pharmaciam, dum pro curanda Angina ad pharmaciam transeo, curationum d .stribuam in duas partes praecipuas. Primae iram versabitur circa anginam proprie acceptam: Secunda circa impropriam. Rursum autem in angina proprie accepta alia sum instituenda, ubi materia fuerit biliosa,alia ubi languis synceras, alia vero ubi E sanguis crassus, & pituitosus. In Abas angina Euacuatio tentari debet aut per frustum violatum, aut dirupam ranslut.ameassiam. Maiaprunum: Et cassia, ac diaprunis redigi debent in formam initi uiae mollis vel cus r. violato, vclcus3r. ianem phare, umphes aut defrapauereri quanquap iu-latim medica inentu acceperi ni, hoc non modo non oberit; imo magis loco inflamina

p Portalaea, aues eruiui, vel decoctio Rubi, maluaris bala torum. gadfarum, farum, antra a H s aquis vel decoctis admisceri poss unis acta aut rabes,aut a rega , aut vinumgranainorum, anisu cus mori,ausrbarum aut meosiorum. Hahetis quoqtan ossicinis paratas coni m. ones ex moris idiamoron vocant ex corticibus nucum cianucum dicunt Iliae decocta,

aut aquis admisceri possunt. Detineantur in faucibus absq; 'argari sitate: Nam gar-

130쪽

Ρracti carum Pars Prima.

A In anginapituitos pingatio corporis debet fieri per medicamenta pituita educentia: sed quae sint paruae molis.

Miror eos, qui bolos proponunt, hieram,&alia. In his casibus opus est trochisiis 1 Aa-a accipianturg an. v. aut n. trochisiorum assandal, dc inisceantui vel cum rari stros vel violaro, vel cumμε, aut cum modica ea , vel in ore. Paulus in hoc casu summepere laudat clysteres acres, qui mihi quoque probantur. Non sunt audiendi, qui in his casibus accipiunt, seu laudant Romitoria: Nam exasperant locum affectum. Circa vlum Reprimentium aliqua est diuersias ... in hac cura. tione,respectu anginae biliosae. Licet enim in hoc casu uti aceto, aut posca, in qua incOB xerimpa mula, mastixi hordeum, &rose. Non accipio vidi Vidii sententiam, qui ad reprimendum utitur Δabes seu modicamento ex rutfθLesrι, Culus descriptionem habetis apud Trallium lib. .e. r. Est enim medicamentum, quod potius digerat, quam reprimate Est enim compositum ex calidis medicamentis. Itaque conuenit potius in augmento, ec in statu, quam in principio. Ceterum si illud medicamentum adhibeatur, vos poteritis tempo e status ad digerendam materiam intrinsecus uti decocto exseγIlo,radice Deos,mentastro satura. Rhases noster, de alii, ut Aet. α Paul. ascendunt ad tum, ad piper, adpyretrum. Ego experientia comprobaui, quod accepi a meis auis,&atavis, quod haec compositio intrinsecus accepta ad digerendum mirifice facit. C lx Sicim momanipuluerie. 5 0. Hic puluis potest dari aut cum decocto iam proposito, aut cummu s. Ego ubi aluus sit stiptica, permisceo puluerem cum ea a, 8c sic aluus mouetur, ocmateria inflammationis digeri tur. Insumantur quoq; pulueres per canalem in os,Zc fauces, cum varii possint esse pulueres hic mihi,& senioribus meis fuit probatus, qui fit ex in duo benedicto i n has partes iniussiato. Ceterum antiquiores valde diligentes in sordidis proponendis medicamentis in stercore non modo canino; sed etiam lupino, & humano, collecto tamen ex puero, qui per triduum lupinis nutriatur: Sed haec sordida non mihi placent: Stercincamnum non

D improbo. Ita agendum, ubi ne* dolor multum urgeat,neque sus cationis periculum.

In doloribus autem intensissimis instulare oportet inaures oleum amrida . Mu- Niendae sunt fauces, te collum lanis in oleo, te iacte imbutis: adhibendum lini mentum ex moratiline8 hi, & malua, vutita ovorum, tilis, de oboamradatino. Vbi suffocatio v. geat, supini decumbaat, frequentes adhibeantur cucurbitulae noccipite in ri t-υ fiant, & latis profundae in collo, pectore, praecipue, si tumor extrinsecus appareat: repetatur venae sectio sub lingua: aliquando conducit iplum quoqpalatum, N: fauces scarificare. His non conferentibus Atalepiades referente Coelio A uret. 3 de a M. p.ri angina deueniebatadsectionem ipsius tracheae arteriae, quam Barbari E Medicisubca tonem vocant. Remedium est periculosum; sed in manifesto vitae di cra mine satius est, ut dicebat Galen. x meth. aliquid etiam cum periculo agere, quam ce etae morti patientem credere: Modum huius operationis legite apud PMul.Lb. . c. 3 5. lixe de Ang. proprie dicta.

s. VII. De Angina impropria.

Am quantum ad impropriam, quae fit ex humore pituitoso, curatur solo oxymelite sic istico, chseri viribus medicamentoptitia ampa audire, siue sim pilulae, sine boli

pituitam educ ntes.

. A ngina, quae fit ex Luaestione, pertinet ad alium locum: sic qua fit exsuisse.

CAP. XX. DE MORBIS, STMPTOMAT Lbri Oculorum.

O Culorum affectus usque adeo multiplices sunt, ut proe illis integre. & fg llatim pertractandis integer annus vix sulficiat, idcirco ut omnes aliquo me-

SEARCH

MENU NAVIGATION