P. Rogerii Josephi Boschowich ...: Dissertatio de turbine, quo nocte ...

81쪽

talia bumssebani Grudia tu unera, a si si Pieridum usissima rurasororum , felearum decus o L 'Is Emorte quietus

Componi placidas nec in fossuperarefragorer Debuerat 'clus quo eis amantior alter uir in Belgis nec Palladis induit arma. Hannoniae violas, Gradinae audita Athenae, Non a po ac tantumsurgetis alumno.Ηic cum deseribit orium versias occidentem ingentem ventorum conflictum, qui e mari in terram effundebatum, ostendi ad exiguum terrae tractum restrictum turbinis furorem, vortiuesque inde natos.

. Incubuere omnes , nec totum ingentibus orbem Flatibus .mlvunt, nostros , mirabiles mes Ciadibus emenes posito velmurmuresidunt, Aut eadem ro insatio breviore recurrunt: in celer ancipiti bellator in agmine Parthus,

arthus equos dens, versisque in tertis sagittis P Invictus iugi , , victor, stimiussu manri, Improvisus ades tergo, sequiturquesquentes.

xxponit eversionem tectoriim, etsi ex alio , quam tertia parte videbitur, fundamento desumptam.

Interea levibus , primum proludere damnis x virat urbefuror, per culmina summa do

morum. nam

82쪽

numiunt ignis, spartes des per imbrex Amplexus mire coeuntia tecta coronat, Mollini incipiunt aditus, fragiquefuturae Arte parare viam, damsse partibus imis Insinuant tenui spiramines noxque revulsea a Dipiunt, vacuoqueferunt cava tegmina coeo Ande alia ex aliis remum , tegulisquester urbemi, inviseque urent venti, non 'piter imbre Deinde eversionem caminorum , unius praecum integri, per aera abrepti , inque terram de

Arrio sine rabies ,ressis moti ramis. culminibus quatiens agi huositaeque cibavus: Coalido taurum o stant retinacala ferro, ditis e. v. mais fumamiis inique iactu Ponisera, et immus pandvnt quam lomga es f. rerum unum ut furat, visu mirabile totis. Sedibus, eae simmi avulsum verme umResuit integrum, rariae sic turbine vestuus amplieitumiani, Scruros ubi torsit in orbes, Fixit humi rectum tot spectacula vulgo. Nec deerant effectus horridi producti per silvas

Aret alias longe interea lateque ruinas Iam gravior pestis: no unam in montuar

s num

83쪽

ymirant avori, His extreniaminantar Excidia, aue excrema feraenis minuisus imis Milles is quercus, ingentia corpora morant, . Infernuntque solo, quares visistis amni. geribus ruptis en-c eat aresac Vidi ego amsolis maria consita truncis erc.Prosequitur stragem factam in arboribus fructhlaris, gregibus , tuguriis, limo, in civitatibus solo aequata adificis etiam firmissima, me minus urbana venti grassantur in aedes

Et calam turrium.

Athenas Ruid mi in mi mulsata ulmine tecti, Totque alia truncis foedata turribus urbes: Et Projectos in aera hon imbrices modo sed trabes tectorum ad magnam distantiam

ubi perfractis rabus se insana fenestri

si eri, ferat, totamque a culmine molem Corripiat sursum, vacui adibria coeli AZtoniti trepi an immissa luce Penate ;- Zephyristestata loquora laetumque tra

84쪽

'Aut medio posuere foro venalia, norar Aut procul a muris subime volantia portan 'Mevexumparueremitusque in valete reconis diu Adjungit factum memoratu dignum militis longissime abrepti a turbine cum suo , quo contioriebatur, receptaculo, quod fortissime tenensi vasit incolumis

me ubi defixa miles vigil excubat basias Sortitu que vices, di propugnacula pernoae

Perdius, aterna muros satione tuetur, arva damussietera uiuos munimen, Imabra actualet, dumpatriam voluiis notorique Penates

Lapsibus impositas agit armentarius Afer. Deseruere aliis malefida mapalias solus Inque casa, et que audebat ab aggere ais, increpitans dictis urgere procacibus AusonNon tulit hoc animis, tantumque audere protervum Dudum indignatus Boreas , tectumque , VDyumque Horrendum instendens mari eumparierevellitime sistis: incumbit laeso, pronumque, APD numque, Insanos rotat in gyros, nec desuper ingens Praecipitem barathro, nune alta adsuera radi

Aternis radensipo em id amplexus, o lamenae

usique

85쪽

ueraenet, tenuitque canimos Amor ipse mi

ni at

Et 'tandem incolumis campo seu dura erat Vix caput attollis, tuu i vertigine fur, Ignota e Mi ignoram circumspicit urbem. Sed malum gravissimum erat diffractio aggeris , sequuta inundatio, quam clarissime describit. n Mare in ignotos e se gurgite campos Agmine conmolvens magno ripa e Viro 'culminaque, attonita que feras , Areamque

operus, et stabulum abutiorem que aeth

seum Omnia pontus habet seque vora eversi. AEanfragapertum osjactamurcorpora ctuae, Tum quoque complexu impurita(miserabiti, dictu . '' Pignoribasa tres,nremora a vincta resolvit. Ita illo in primo libro , ubi in altero de causis disserit.

s6. Usque modo sermo ait de turbinibus

in mari natis , Inde in terram egressis hospitibus vetur, seregrinis Non ab re est curbine frequentius in mari nasci nihilominus recenientur colu, qui in terra orrentur , queri admodum primi ordinario non iecumferunt iuones nisi corus attonum etiam aliis nubibus coin-

86쪽

munium, praecipue cum terrae approximant, muri Uracano Nunnegii paulo ante intelleximus ita ex

adverso secundos illos plerumque ignis ona, latur, quamvis & sine igne subinde veniati t. num eorum descriptum lego in Regia Acade . mi Parisiensiti et . observatum ad Capestan, qui quantum quidem ex descriptione colligi licet, in terra ortum habuit Produxit ille solitos effectus,

evellendo arbores, convellendo tecta, hingentem nucem radicitus evulsam aduo aut So passiis abripiendo, praeterquam quod ubi transiit, re- siquerit continuo vastatam viam capacem trium carpentorum it quod ejus impetum satis comprobat Figura illius ut fit, erat columnae, vel coni inversi, nec color erat color ignis, sed quem. admodum ibi refertur subcinericeus in 'volaceum inblinans. Etsi ignis ejus non adeo exiguus fuit, ut Coelo obscurato supra modum diem non panderet , nisi sub avarentia mixti viylaceo, cinere sanaui colori Ignis accensus, qui nocte bene distinguitur in distantia multorum milliarium Italicorum , pleno die vix ad

plures passus distinguitur saepe sub auroram

accidit ut inter nebulas continua velut fulgura notarem, deinceps vero orto plene die, etsi Eadem fulgura minime remitterent , vix PPare. ront adso ut Oculus , quos ante vehemontius

87쪽

Perstingebant iam omnino fugerent. Et hae

causa est, quod de die non facile videantur c rus attones extra tempestates, in quibus sonitus tonitruorum satis Pandit vim coruseationum , maxime ubi aestivo tempore rarae sunt noctes

quibus si per hortiontem nubes appareant. Sipta non sint coruscationibus iunctae.3 . In supra dicto turbine Capestano re

Perio circumstantiam, quae postmodum servitur est, quod tuba secunda videretur prope primam, quae ambae deinde unitae sunt, manente sola unians tubae figura.38. Quantumvis vero in dicto turbine, rito dubium occurrere podit cire accensiones, sunt turbines alii in terra nati, in quibus haec a censio redditur manifestior Vidimus istud insura recensito a Muratori turbine FerrariensiuPraeter quem ex tanto eorum numero tres talum elegi , quos certe memoratu dignos existimavi. Primi duore nescio an quis hactenus eos typiseommiserit recentiores lint, nec adeo violenti; Tertius eorum in effectibus suis plane horridis ijd impar est violentioribus etiam Americae racanis, ut illum fuse examina Montanari inupra citato opusculo de vi stoli.

88쪽

gy. Primus eorum paucis abhinc annis a cidit in Gallia Narbonensi prope oppidum dictum Mirabaux ab Aquis sextiis distans fere quiria decim milliaribus. Est mihi ad manum relatio ma

Uuscripta inde hoc tempore transmissa , quae in .' pie Dies . uni horas a meridie tempore re patia post gravem ictum ovitrvi visa est inlotaream p=ramis enormu magnitudinis composita ex ignes, fumo, variorum colarum. Summuaae ejus nubeoam ni et bes suauiau bas fere r. pertican ,- -

o Primis his dineis notatur eius figura iuncta igni, dumo i sed si ultra procedatur gendo, reperiuntur variae aliae not/tudignae circumstantiae Etenim saepe figuram primam prineipem mutavit, iam instar cylindri apparuiniam in basi subtilis effecta est Aliquando in tres

distinctas eolumnas mutata . quae postea unitae sunt , inque unam eoaluerunt. In eius medio videbatur quidam quasi nucleus, qui Iam ascendebat, iam descendebat cum imperi Illius Progressis erat lentissimus , unde, situm nonnisi exiguum obtinuit, non conficiendo duo integra milliaria intra semi alteram horam. Nubes Dipra positae magis adhuc detinebant eius lemium alioquin cursum, reum hanc elevarent mliqirundo a terra ad aliquod perticas , cum mcoalescebant veluti absorptae Evulsio,, com

89쪽

fractio arborum huic quoque tubae marinae communis erat , sed quod cursus eius lentior esset, observari commodius potuit' arbores ab illo minime tactae, quae nihilominus viciniores 'rant, similiter ac illae, quas tetigit, corruerunt. Imo cum ad quatuor , aut quinque perticas Prramis illa appropingvaret, contremuere Primum, deinde concuti, tandem concidere notatae inthinae, eradicataeque impetu arbores D usetiam una , sed sola malo hoc involuta est, quam pauperes quidam ruricolae incolebant. E. rant isthic ro personae, quae terrore plenae suta inde fenestram adibant, cum pyramis appropingvaret periculum suum observaturae. Muc cum pervenisset, contremuit domus, muri rimas egem reta tectum ita abreptum est , ut vix pauci imbrices circum reperirentur. Parvulus quidam, qui cucurrit clauserus fenestram in camerae me dium proiectus fuit, in vicina camera in tabula, to foramina quaedam visa a rima exigua nonnisi trium digitorum in taeo, per quem impetu venti irruit , qui titionem apprehensum per a ra tulit projiciendo illum in angulum cuiusdam

camerae. Quam is vero foenum abrepto tecto

libero aeri expositum esset . non attigit illud ignis, sed candelae, quas homines illi manibus gestabant recitantes devotelias preces, a flamem hac intortae , invicemque implexae, mpe

90쪽

aesectae sunt. Pecus servatum omnes gannnis fere quinquaginta exceptis, quae licet edual deinceps quaererentur, inveniri non pol di. Hae sunt cireumstantiae notitiliores huiuψturbinis sed nee minus ad rem valentillae alteri simili ratione in terra nati, haceensi, qui ai Maii Anni lapsi in Hetruriata prope Qua ranta oppudum exiguum quatuor , aut quinque milliaribus distans ab Areγγ furorem suum exeruit Quia dam Patrum nostrorum illico notitiam eius ractim ommunicavit, acclusa literis charta, in qua tres diversae figurae , in quas transformabatur, delineatae erant. Erat in culmine omnium trium congeries nubium subalbarum, de tiarum extremitatibus a latere prodibant duae,

lumnae sumi Ex iisdem nubibus deseendere viatus est,esu inversus conus a quo versus terrani subinde extendebatur longior cauda, vel longus,sebtilis tubulus qui in secunda figura in pro Imrem cylindriam desinebat, In tertia sub sinem turbinis omnino evanuit In secunda cylinde habuit strias sanguinei coloris, subflaui . qui, ut quidem mihi videtur, erat color ignis debiali'ris, de die eonsiderati sed in tertia ignis manifestius apparuit in globo ardente, per medium congeriei nubium. Deinde quod ad est