M. Tullii Ciceronis Opera ex recensione Christ. Godofr. Schutzii additis commentariis. Tomus primus decimussextus Orationes tom. 5

발행: 1827년

분량: 688페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

561쪽

Cornelio habemus , sed etiam propter semetipsam: Cicero ipse significat, quatriduo Cornelium defendisse, quas actiones contulisse eum in duas orationes appareti Iudicium id exercuit Q. Gallius praetor.

26. pnisc. IO. 6J Vt ab Iove optimo maximo, celerisque diis deabiisque omnibus opem et auxilium

petamus. Hoc fragmentum orationis Cornelianae ad primam refertur a Grα O.

Versu a Primo circiter CLXI

Postulatur apud me praetorem primum de pecuniis

repetundis. Prospectat vidclicet Cominius, quid agatur. Videlicet homines laeneos in medium ad lentandum periculum proiectos. Quid 2 Metellus summa nobilitato ac virtute, quum

Videliori hae mines foeneos Simulaera essigiesque hominum ex laeno fieri solebant, quibus obieetis ad speelaeuium praebendum lauri incitarentur. Asc. Quid Metellus p - omnibus retiis ornata J Iloe exemplum assert hoe loco, quod vult probare, desistere eum debere ab accusatione, quamquam neque neeusaverit, neque secerit paetionem. Nam Metellus et postulaverat Curionem, et destiterat. Coufugit autem orator ad metelli nobilitatem et ad C. Curionis industriam, ut tegeret id, quod illi utilius. quam honestius se cerant. Bes autem tota se sic habet, in qua quidem illud primum explicandum est. de quo Metello hoc dicit. Fuerunι enim tunc pluris Q. Metelli. Ex quibus duo consulares. Pius et Cretieus. De quibus apparet, eum non dicere duo adolescentes; duo autem adoleseentes. Nepos et Celer. Ex quihus uuiae Nepotem significat. Eius enim patrem Q. Metelliam Baleariet filium . Maee- donici nepotem, qui consul sisit eum T. Didio, Corio is, de quo loquitur, accusavit. Isque Metellus moriens petiit ab hoe filio auo Metello, ut Curionem accusatorem suum accusaret, et id iacturum iureiurando adegit. Metellus fecit reum Curionem ; qitumque interim quendam civem idem Metellus scrvum esse contendens vi arripuisset. ac verberibus assecisset, Curio assertorem ei comparavit. Dein, quum appareret eum exitum iudieii illius suturum , ut liber is iudicaretur, quem Metellus verberibus asseetum esse negare non Poterat: inter Metellum et Curionem laeta pactio est, ut neque arbitrium delibertate urgeret in Metellum Curio, neque Metellos i,erflaret in aceusatione

Curiouis; eaque pactio ab utroque iuraraeuis coufirui is est. Huc ergo illud

562쪽

his iurasset: semel ta privatim a patre, iterum publice:

Pertinet, quum iurasse dixit , semel pereatim, et iterum legatum ci . Qilieet quum in Curionem calumulam ivravit. Cum hoc autem Metello Cieero postea simultates gessit; evasit enim Metellus malus atque improbus civis. Λ scomvs.

Aseonii hune loeum alii aliter emendanti Ego sie legendum puto;

εemiam alim et iterum lege coactum.

Hoc enim Asconius his verbis vult ostendere: Metellum bis iurasse, semel Vi - , quum eius patrem Q. Metellum Curio accusasset, isque Metellus moriens peteret ab hoe filio suo

Metello, ut Curionem aecusatorem suum Mensaret, et id saeturum esse, iureiurando adegit. Iterum Ims --ctum . Milicet quum in Curionem ea lumniam iura i , se non eriti iandi estiua Curioni litem moMere, sed quod existimet sese iustam causam foMere.

Nam et actores quoque, qui litem aliis inserunt, ad iuris iurandi de ea. lvmnia vit auda praestationem lege teneri, manifestius est, quam ut probari debeat. T. PGpΜA.

') Semel priMatim a Patre iterum μυbl. Vulgo sie legitur: Quid Metellus

summa nobilitate P quum his iurasset. semel mi lim ri tram Parta publice legis deiectus est ratione an vi an Mero, mendose siue dubio, sed quae neuda ex commentatione Aseonii sortasse tolli possit hae modo: semelyrisatim , itertim obtice lege deieetus est. Sic enim ait Asconius. Huc igitur illud pertinet quum iurasse dicit,

semet PriMatis, et ue m lege, tum sei licet, quum in Cicerotiem eatum uiam iuravit. Sie enim hic locus sive du-hio legendum est. non ut vulgo: Eliterum legatum seissieri quod sine tillo loci sensu siebat. Sic. - Loeam esse

vitiosum asterisci iudicaui, qui plurimi sunt in meo Aseonio. In resti tueudo primum sensus ipse requirit verbuis iterum , idque cluun aperta est in commentario Aseonii. Cetera aliivgere vix audeo. Quid tamen si sieῖ Qtitim bis iurassat, Aemel μι--

lim. uertun 'serte et Publice, tamenia deiectiu est acerasatisne an vi, an Meritate. In quo suspicionem omnem

tollia C. Curionis etc. Ex Potio: Metelliis bis iuravit Curionem scensare, semel privatim, a Datre mori euto adactus, ut testatur Meonius, ver bum uertim aperte et publice, legatus ut habent vulgares lihri in Ase ii commentario, ut ego autem legendum existimo. Iem aetas respou det enim illi a patre adaetus, signifieatque iuramentum calumniae, de

quo multa in libria IClorum et tamen destitit aceusatione , sive vis metuebat enim ipse quoque Curionis accusationem, de qua Asconius in commentario sive veritate, ut qui Curionem non tam ob ipsius culpam ullam, quam ob patris sui imperium, accusaret quamquam hoc quidem uti

oratore ea ullae tuterim serviente di-etum existimari debet): Quin tu igitur quoque , o Comini aecusator, a aistis . inquit, accusatione etia Z yra sertim qutim in hoo Metelli faceto, ne quid yrorsus turma stabesse exisιimare possis, ipsius Deiat et Curionis pro

didit teste Asconio , ut legeret sic enim lego, non iit est in omnibus quae vidi exemplari has legeret . id quod illi titilius inter se, quam honestius secerant. De hac autem eiusdem trausactione vide tu Cod. da transacitone L. Ir Drsiger'e. Haec quum ita scripsissem, venit in mentem alia

lectio , haud multum etiam ab hae

563쪽

S 5,8ORITIONUM a lego coactus destitit accusatione. An vi, an veritat 7 In quo suspicionem omnem tollit C. Curionis virtus

ac dignitas, et Q. Metelli adolescentia, ad summam

laudem omnibus rebus ornata.

Legem, inquit, de libertinorum sussragiis Corne-

ragem inquit quae metueis his annis non modo serima sed etiam laeta set J P. Stili, icitim in tribunalii hanc eandem legem tulisse signis vit. Tulit aute ui ruit hi, qui Pi sina Felix appellatus, Q. Pompeio coss. ante XVI annos strum haec dicta glint. quum Der vitu rem p vhlieam possedisset. ab initiishoeliaraim Actionum ad Perditos progressus. Quod et initium bellorum ei militim fuit . et propter qhod ipse Sulpicius cousulis armis in re oppressus esse visus

est.

disserens sic t Metellus summa no-tilitate ac υirtute quum ias iurassct . semet prisulim a stratre , iterum ρο-blice Iege ad ecus, deieci ιs est. ad eum modii m. quem dixi. Erroris occasio fuit, quod librarilis ver hum PDruatim , modice commut liam his itinniter repetierat, et pro Pat Parte reposuerat, et ante id verbum Par licui. m a . post id autem verbum p rticulam itertim omiseratri pro adacti a quod erat proximum, dei lus quod erat remotius in sue

rat. Si solitu ad restilliendum eram Ioeum lianc in posteriore editione lectionem altulit: semel PriMalim , iterum publice lege deiectus est rat Nean Mero' Stivstionem enim toltit et c. Nos utramqtie in medio relinqrii uitis, nee prneter addit rim Vertium t lemm . it. Mi et se iistis requirit, ct Asco uius

Ruggerit. et recipit Sigonitis, in ton textu ipso quid inniti mulavimus; ut idelicet latilo expeditior ceteris quoque di liberandi si euitas rellia suntur, si praeitidie tum veluti nullum adseratur. Sed postquam si inel in eius loci emend. itionem iuΚrcssus fium, conubor ad itic fit pol cro opem ferre

Asconio. Is ita loquitur in eoom verborum expositio . me ear sium, inquit. assert hoc Deo, quoea Minyrebare. etesistere eum debere ob acia μιione qutamquam neque accusaMerit neque Ieceml molionem. Prato euina Pro accusa 'errit. ac saltis fuerit ex Aereponendum. Nisi sorte activum usu Priverit pro Passivo, ut Melis alias risii nne aut i qui re eriuntur. ΡΛTa.

- Fulvius Vrsinus ita legere malebat : Qiatim bis iurasset, semel eri-νstim retri . iterum Pubbee Iegi, is

deieciιis est ratione an in ' an Marii auVicionem auimi Iouit et c. Scri. Legem inquit--Cornelius cum stia.

nilio dedit Legendum ex i' n loci

sententia: Cornelius C. Mumlio dediι; et post quum ait nam tulisse rid/culum est, prex tulisse legendii in dedisse. Id quod Paulus Mautitius vir aerilis simo inge uio praeditus, vidit. S GDre. Legem inquit Haec a doli stilutionem videntur Pertiuere. verba enimadversarii recitari, verbum ιιι tit iu dicio est, qui ultra institutam aceti Sa tione in maiestatis eriminabatur etiam fortassis, legem de tibertinorum My-

fragiis a M.initio tribuno Iaiam a

Cornelio suggerente desumptatia suis. M. Vereo e modo. ne pro Iussse, aliud

quippiam sit reponeudum, iit pole

564쪽

lius cum Manilio dedit. Quid est hoc , DEDIT 3 an lulit, an rogavit, an hoviatus est 3 nam tulisse ridicu- Ium est, quasi legem aliquam aut ad scribendum distici Iem, aut ad excogitandum reconditam. Quae I ex paucis his annis non modo scripta, sed etiam laia

esset.

In quo quum mulla reprehensa sint, tum inprimis

celeritas actionis. Petivit tamen a me praetore maxima Contestatione,

ut causam Manilii defenderem. Versu a yrimo DCCCCI.

Dieit do eodem Manilia tribunatu.

Nam quum is tribunus plebis duas leges inlisset in

Tim inprimis releritas aetioni J Cel uitatem actionis significat, quin Manilius, fient iam ostendimus, post pauculo statim dies. quam inierat tribunatum, legem eandem Compitalibus perinliti Peliseit tamen a me praetore t C. Corneliiim significat, sieut iam ante di

etiam est.

Iam V m is tribun s Plebis J Didium est enim supra de his Iecibus. inarum una de libertinoruin suffragiis, quae quum S. C. damnata esset, at, ipsod ιisse, vel suasisse, vel quid ein modi. Sic enim distinguo: Quid hodest, de lup an tulit ' an romolty an

hortatus est Z nam doetiisse quidem ridi tum est. videt ieet verbum deduquo usus erat ndversarius, quadris viam interpretatne: ut sit dedit. vel tulit, vel rogastit, vel hortattis est; vel denique ut nos legendum exemplienum suspicamur. doma, vel suasit. Et quoniam postremnm maxime ex adversarii sententia esse videbit tur, ideireo veteres interi'retationes omittere, hane autem postremam ridiculi appellatione explodere atque reiicere videtur. Quod antem legem nomin nido libertinorum sus agiis; illam aisnisinat, de qua seribit Pedianus in Milonianam. ut tibertinis in omnibustratibus suifragium esset. PATRIcius. Petisit tameri in Haec etiam ex adversarii obieeta criminatione repeti videtne de Cornelio. Qnum enim defendisset orator, legem iste utra Manilio non dedisse respondendum fuit, eur ennsam tamen Manilii sie me haberet, ut eam n Ciceron' Prive-lore defendi cuperet. Cni ego rei statim responsiim suisse credo. PATRlc. Nana quum is tribunus plebis Non immuto, quod vir doctissimus Sigo

nius reposuit. Admoneo tantiam apud me in Asconio sic legi: is UBITai On-DiXI Tvir. Dictum est etiam surra

dietis legibus. Vt verbum rviT videri possit non ad Ciceronis sed ad Asco.

565쪽

on ATIONUM oo magistratu, unam perniciosam, alteram egregiam :quod summam rempublicam laesit, id ab ipso tribuno

abiectum est. Bonum autem in summa republica manet.

Dieii de disturbato iudieio Maniliau L

Aliis ille in illum furorem magnis hominibus auctoribus impulsus est, qui aliquod institui exemplum

disturbandorum iudiciorum perniciosissimum, tem Poribus suis accommodatissimum, meis alienissimum rationibus Cupierunt. Versu circiter CXI. Possum dicere, hominem summa Prudentia clarum, C. Cottam, de suis legibus abrogandis ipsum ad sena

tum retulisso.

q 1 niue Naallio abieeta est; altera autem defensa est de bello Mi ibridat leo v. Pompeio extra ordiueui maudando , ex qua lege tum Magnus Pomiis iusheniim gerebiat. Aliis ille -- meis alienissimiam rationibus e νim tinti L. Caldiliam et Cti. l'sonem videtur signimare. Fuit autem Catilina patri eius, et eodem illis tempore erat reus rei,etundarum, quum provincium Asrimina obtinni M:t, ut ustilatus candidatum se osi elidisset. Accusator erat eius P. Clodius adolescens, ipse quoque perditus, qui postea cum Ciceroue inimicitias gessit. Cnaeus quoque Piso adolescens potens et turbulentus , samiliaris erat Catilinae, omniumque eius consiliorum Particeps, et turbarum auctor. C. C.,ιι l Hic est Cotta, de qtio iam saetis diximus. magnus orator ba hi tus, et compar tu ea gloria P. Salpicio et C. Caesari. Viduntur lautem iii rebus parvis suisse leges illae , sinas quum tulisset. reti lit de iis abrogandis ud senatum. Nam neque apud Sallustium, ueque apud Livium, neque apud nil commentarium pertinere. Illudantem II vESTRI OaD si aliquo sor- Dissis alio modo corrigi i ossit. Num quod Asconiux TRA onDis habet, non cogit nos illud in Ciceronem re ei pere. Sed tamen, ut dixi, iiibit muto,qilia et seatentiam habeti Scu.

lisse 1 Haee ad illud pertinere videu-tur. inuin cui in Coruelius maiestatis esset accusatus, idque ex eo prici tim, quod signifieah B illius in libro dedisserentiis immi, quod malam legem tulisset . necesse suit oratori tid eam obiectionem respoudere, etsi legem malam tulisset, tamen maiestatem Populi non minuisse Cornelium, quod quidem hoc loco exemplis legum Av. retiarum duarum et Liciniae Muciae

566쪽

Sequitur. Possum et eiusdem Cottae legem de iudiciis pulva tis anno post, quam tuta sit, a fratre eius abrogatam. Statim. Legem Liciniam et Muciam de civibus regundis quam duo consules omnium, quos vidimus, sapientissimi tulissent, video constare inter omnes, non modo inutilem, sed perniciosam reipublicae fuisse. Quatuor omnino genera sunt, iudices , in quibus per Senatum, more maiorum, statatur aliquid de legibus. Vnum est eiusmodi, placere legem abrogavi: ut Q. Caecilio, M. Iun consulibus, quae leges rem militarem impedirent, ut abrogarentur. Alterum, quae lex lata esse dicatur, ea non videri

Fenestellam ullius alterius latae ab eo legis mentio , praeter eam, qtiam ii eoueione tulit, repugnaute nobilitate. magno populi studio. ut iis, qui tribuni pl. fuissent, alios quoque magistratus capere liceret; quod lex a dictatore Sulla paucis ante aunis laui prohibebat. Neque eam Cottae legem abrogatam esse significit. Possum es eiusdem Coliaet M. Cottam significat. Fuerunt autem tres. Duo hi. C. et M. . tertius L. Cotta, qui lege sua iudicia inter tres ordines commu

nicavit, senatum, equites, tribun- aerarios, adeptique sunt omnes cousulatum

Ggem Lieiniam es meiam J L. Licinium Crassum citatorem . et Q. Mu-eium Scaevolam Potit. max. eundemqile et oratorem et itirisconsilitum signisicat. Hi enim legem eam. de qua loquitur, de regendis in sua civitate sociis, tu suo consulatu litteravit. Quum enim summis cupiditate civitatis comanne italici populi tenerentur, et ob id magna para eorum pro civibus romanis se gererent, necessaria lex visa est, ut in suae quisque civitatis ius redigeretur. Vertim ea lege ita alienati animi sunt principum Italicorum populorum , ut ea vel maxima causa belli lialisi, quod ii ast trienvium exortum est, suerit. Mutior omnino genera suntl O. Caecilius Metallus Numidicus, M. Iunius Silanus, de quibus facii metitionem, mustiles suetistit bello Cimhrico, quod diu prave simul et iuselies ter gestum est. Atque ipse quoque hic Iunius malerem adversus Cimbros sussit. ac plures leges, quae per eos anuos , quibus haec sie gerebantur, populo latae erant, quibus militiae stipendia minuebaia tiar, abrogavit.

Alteriam quae lex l Puto vos reminisci, has esse leges Livias quas illis

567쪽

ORATIONUM populum teneri: ut L. Marcio, Sex. Iulio consulibus,

de legibus Liviis.

Tertium est de legum abrogationibus, quo de genere Persaepe Senatusconsulta fiunt, lit nuper de ipsa lege Calpurnia, quae derogaretur.

P. Africanus ille superior, ut dicitur, non solum a sapientissimis hominibus, qui tum erant, verum etiam

a se ipso saepe accusatus est, quod, quum consul esset cum Ti. Longo, passus e Sset tum Primum a PO- puturi consessu senatoria subsellia separari.

coii xulibus M. Livius Drusus tribunus pl. tulerit; qui quum senatus partesiliendas suscepisset, et leges Pro optimati hus tulisset, postea eo li ullae est progressus, ut nullum in iis morem servareta Itaque Philippus consul. qui ei tui mi eus erat. obtiuuit a seon tu , ut leges eius omnes a senatu tollerentur. Decretum est enim coutra auspicia esse latas, neque iis teneri popu

lum.

ipsa lege Calimrnia ) Lex liaee Cnlpuraria de ambitu erat. Tulerat eum ante biennium C. Calpurnius Piso cos. , in qua, Praeter alias poenas, pecuniaria

quoque poena erat adiecta.

P. ille sum ori Hoe iactum est secumlo consulatu Seipionis, post septi sitim nuntim quam Carthaginiensibus bello securido data est 'ax. Faetum id esse autem Aulius tradidit ludis Romanis, quos se runt aediles evrules Attilius Serranus, T. Seribonius Libo; id eos secisse iussu Onsorum Sex. Aelii Paeti, C. Cornelii Cethegi. Et videtur in hac oratione hune quidem

nuctorem sequutus Cicero dixisse, passum esse Scipionem, secerni a cetero consessu spectucula senatorum. In ea autem, quam pos L aliquot aunos habis iide Baiuspicum resi ori in uou Passum esse Scipionem, Sed ipsum auctorem fuisse dandi eum loeum senatoribus, videtur signis re. Verba eius haec sunt: I'am quid ego hie ui s itidis loquar, quos in Palatio nostri maiores araιe temytam Moιris Magnae seri celetrarique Moluerunt ' qvibus primum ludis ante mlimia conressin senatur loeram P. A ιωnus II. Cos. et collega eius Semρνυmus Longus hoc tribulum esse senami scribit , sed siue mentione Mestilensium. Aediles enim eos ludos sacere soliti erant. Votivis ludis laetum tradit. quos Scipio et Longus Coss. secerunt. Non Praeterire autem vos Volo, esse oratoriae calliditatis, ut quum opus sit, eisdem rebus ab utraque parte vel a contrariis utantur. Nam quum secundu ut Ciceronis opinionem auctore Seipione consule aediles secretum ante omnes locum spectandi senatoribus dederint.

eodem illo laeto Scipionis tu hac quidem Oratioue, quia causa Popularis erat, Premehaturque senatus auctoritute, atque ob id dignitatem eius ordinis quam i,ossit maxime elevari causae expediebat, P vi tui .se ait Scipionem. quod passus esset id sieri, in ea oratioue de haruspicum responso, quia i a senatu habebatur, euius aulibus eradi hi audiendum, et magnopere illum laudat, et uou auetur eis suisse dandi, tram id erat levius, sed ipsum etiam dedisse dicit.

568쪽

FRAGMENTA

circa missum

Quo loco numerat, qiitim lex se talair, quot loca intercessionis sutit, iubeat dicere.

Est utique ius vetandi, quum ea seratur, quamdiu

non perfertur: quamdiu qui suffragii serundi causa conveniunt, huc et illuc transferuntur; dum privati dicunt; dum tabellae diribentur; dum sitella desertur;

dum aequantur sortes; dum sortitio sit: ct si qua sunt huius generis alia.

Est utique ius Metandi et si qua sunt huius generis alia His peractis. quum id solom superest . ut populus sententiam serat, ilibet uuiim quenauite is, qui fert legem, discedere. Quod verbum non hoc significat, quod in communi consuetudine est. de eo loco, ubi lex sertur, sed in suam quisque tithum discedat . in qua est suffragium laturus. Popalus enim confusus, ut semper alias, ita et in eoueione.

runtur id eri Iax Sustilli vceo, id est lex , quae vident ir in albo libri

posita sui se eis vocibus declarandia, quum ea stratur, et locum hune Perse satis mendosum, meridosiorem recl.

dunt. Illa autem et uamditi Iemnai transferuntur hoc siguis Cant, γαmdiu ferundi xtis agit eausa ire suas tribus transfertintur. Quod ita esse declarat Asconitis hoc loco, quum ait: His Peractis, quum id solum

verest, ut romius sententimn ferat, trabet tinumquemque D. qui fert legem, diseedere, id est in suam quemque tribum discedere, in qua est stis agitim laturus et verba auteni Asconii, quae ita leguntur: Circa meditim, quo loco numerat, quum lex feriatur, quot Ioea intercessionis sunt, iub aedicere manca esse et corruptu puto; egeuda autem ita esse: Qtio loco -- merat , quum lea seruttir , quot loca

gem ferι. populum iubeat discedere. Quod ex verbis quae sequutitur, declaratur. SIGON. Est utique itis oetandi) Ante linivs agmenti tuitium si e lego in Aseonio:

Circa medium quo I m ntim erat, quum lax stratur, quod loeia ιnter erasionis sunt. Reliquis esse cortrapta

indicat asteriscus in meo libro appositus. Ipsa auleiu verba Cieerouis in meo Aseonio sunt per seripla: Eutiitque ius Metandi. quum ea friatur quamdiu 'Ierundi transuertintur. Llest lex diam prii uti dierint dum 'dum sitella deffertur. Qui hun sane verbis tot esse apposito steriseos, indietum est loci eort rapti et villati. Quid nos' possumtisue aliquam facere medicinam Z vix puto. Sed tamen conatui nulla est Poena proposita. Itaque sensum Dogmenti hune

ex AAennio ostenderim: numerari hoc

quidem liseo ob orato te quot loca iu- tercessionis si ut, quum lex poάsit: Est utique ius Melandi. quum ea fe

nibus ii, qui sus ii conoeniunt gratia Ieruuissi, transferuntur, iii est, yrorsuε antequam fiat lea , dum pra-

569쪽

ORATIONUM Paulo POSt.

Vnum tamen, quod hoc ipso tribuno plebis sactum est, praetermittendum non videtur. Neque enim

V - uranen quod hoa pso nec eriminosvis tritas ad Iegem acciri clam Nanifestum est L ea lege Ciceronem nune dieere, qua Cn. Pompeio bellum adversus piratas datum est. L. autem Trebellius tribuuus pl. quem nou uomicat: quo perseverante inter dere, nam senatui promiserat, moriturum se ante quam illa lex perferretur intro vocare tribus Gabinius coepit, ut Tre- vati clieunt, dum tabeliae diribemur, ni sitella defer vir etc. Totum autem hunc morem, de privatorum mucit Dibiis, labellis doserendis, sitelia deserenda, aequatione sortium, sortitione ipsa, copiose sute me expliearunt Nicolaus Gruebius . qui de eo mitiis, et Paullus Manutius qui de legibus romauis eruditissime seripsit. Ego sensum tantum Ciceronis paucis illii straho. Itis , inquit, legi intereedendi vel stroyrie magis Metandi boeenim verbo solem i, qui intercede-hant utebantur est eo die, quo ipsa sentur . non ante , quiam trinundino promulgΠxtin Alimni enim ante lem

pus, ut Livius lib. XLV ait, inter cessio fieri videbatur. Neque post. quum iam perlata est. id quod Plato etiam in libris suis nominatim prohibuit, sed in ii,sis eomitiis legum

se reudarum causa, ubi Iea iam a praecoue recitata, a populo autemtioudum iu saetaccepta est; dum privati dicunt, producti tu concioue iua magistratu, legem suadendi avidis. suadendi gratis; dum tabellae duabus notis V. R. et A. insignitae, populo diri hentur i. e. distribuuntur; diim siletI , tu quam tabellas diribitas coniici aut, desertur per rogator , dum aequantur sortes, hoe est, dum sitella ita agitatur. rie qua sors su sustans exsistat, sed ut pariter omnes aequatau iaceant; dum sortitio st, id est, dum sortes ipsae et tabeltae, ex urna extrahi titur; dum alia denique fiunt eiusdem generis. Haec ita ad verbum ex priore editione nostra. Nunc enim. quum Sigonium intueor hune istum locum . quem priore edi

lione intactum reliquerat, castigantem , sic eortigendum esse existimarem et Est utiqua ius Melania, quum ea fer tur, quanam indelicet non perffertur, et quam dis in D ibus suasii. qui suffragii e Meniunt gratias riandi, transferuntur ; tu est prorsus antequam flat lea, dum priuati dicunt , dum tabelliae diribentur, dum sitella defertur. Placet nimirum Si-gonianum illud: cpuam a supragii

Ierundi causa in tribus suas transfe--ntur. PATRIc.

Vnum tamen . quod imo tribuno Hebis Cornelium ipsum intelligit, pro quo habetur oratio. Quum autem dei neeps de re nita, alitim trib. pl. Λ. Gabinium nominans dicit. Hustinius collegae ευι, oratorie loquitur. Nec enim minus L. Roscius Gabinio iuue intercessit ut sigui fleant historici, quam L. Trehellius, ut exponithoe loco Aseonitis , qui quidem locus Asconii post aliorum emendationem

etiam mea seu tetitia sic legendus est: L. autem Theheuius ει ibianus Hebis est, quena non nominat. Abest enim verbum est ab exemplarthus; sicut et

panto infra: Neque 'md Sallustium , Diuilia

570쪽

FRAGMENTA

maius est legere codicem, quum intercedatur, quam sitellam ipsam cum ipso intercessore deserve; ne gravius, incipere ferre, quam perferre; nee vehenientius ostendere se laturum invito collega, quam ipsi collegae magistratum derogare; nec criminosius, tribus ad legem accipiendam, quam ad collegam reddendum privatim intro vocare : quae vir sortis huius collega Aulus Gabinius in re optima secit omnia;

neque, quum Salutem Populo romano atque omnibus gentibus sinem diuturnae captivitatis, turpitudinis, et servitutis usserret. passus est, plus unius collegae sui, quam universae Civitatis, vocem valere

et voluntatem.

At enim de coPrigenda lege retulerunt.

Idem, nisi haec ipsa lex, quam C. Cornelius tulit,

bellio magistratum abrogaret, si h quondam Ti. Gracchus tribunus M. Oeta. vio eollegae suo magistratum abrogavit: et aliquandiu Trebellius ea re non peeis territus aderat, perstahatque in intercessione, quod oninia magis, quam per severatorum esse Gabinium, arbitrahatur. Sed postiluani X et VII trihus rogationem acceperunt, et una mena esset populi. qui sui ererat, ut iussum musiceret . remisit intercessionem Trebellius; atque ita legem Gabinius de Diratis Persequendis pertulit. At enim retuleriant Diximus iam in principio. Cornelium primo legem promulgasse. ne quia per senatum lege solveretur: deinde tulisse, ut tam denique de ea re S. C. fieret, quum adessent in senatu non minus CC.; haee est illa, quam appellat. eorrectio. Idem nisi - oportere Quia desuerat superioribus temporibus in aerario meunia publica, multa et saepe eius rei remedia erant quaesita. In quibus hoc quoque , ut pecuniae Publicae, quae residuae apud quemque essent, exi gerentur. Id autem maxime pertinebat ad M. Cornelium Faustum . dictatoris inquit. neque arma GMium, sequavad Fenesistam ullius a tutis latae

ab eo legis mentio praetre eam et .

pro mentio est. Gabinii historiam eam. cuius hie meminit, praeter Ase nium , qui eam hoe Ioeo explieat.

vide in Dionis XXXVI, et Plutarchi Pompeio, et Appiani bello eivili, et

Ciceronis ipsius ea, quae est Pro lege Manilia. Ferebat enim tum Gabinius trib. pl. rogationem de bello pirat leo Pompeio mandando, quam vi hoe quidem in lom rem optimam appellat orator, ita in ea quae est

P. red. in se . haee verba habet: A. GMinius nisi in tribunalti rogationem de Piratim bello tulisset, Pro mera elegeriata et immobiline coacetva Pirati- eam ipse Iecisset. PATRlc.

SEARCH

MENU NAVIGATION