Gallicae grammatices libellus, R. Stephanus latine conscriptus in gratiam peregrinorum, qui eam linguam addiscere cupiunt

발행: 1560년

분량: 166페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

11쪽

i A liquando est consenans: veluti in his voca

L Quotiis gemina sicribitur,pronuntiatur se tius & durius: veluti Ancher, Icelle, handesie, p celle. Si i praecedat geminud, tum duplex illud si mollius pronuntiatur,& ferd tanquam esset uni cum hueluti Baille ister. Aliquando i scribitur,

sed non pronuntiatur.vcluti in Mauluars a malus, Mieulae a Melitavit, Fallair, auli, Valet, aula, Alala,Hauit, Altum. Quidam tamen contendui,

in his dictionib' & similibus a Latinis deductis, I n5 debere scribi,propterea quod ut aiunt lc5-

uersum est in u: veluti in Maviteo, quasi dicas male misericors, Maudui 1, 1 laudissi audole,Mauis inmMaure, Maumartee, Aube elyine,Aube L iour& similibus quavis maior pars scribat Malpiteux, Maldisne, Mal ioina, Wrc. Alij volui l cum v relinqui, quod in ea sint opinione literam a aut alias literas praecedentes h vorti in diphthongum au, vel eu : lautem relinqui,propter uocem Latinam unde facta est Gallica: veluti a Mala Maula, ab Altus Hauli. Vt ut sir,veteres scriptores docti r tinuerunt l,&scripserunt ut plures alias consonantes. Pr terea plura vocabula habemus in qui bus vocali praecedente mutata in diphthongum, necessario seruatur i, quod satis ostendit reli quendum esse in alijs,veluti Pollex, Poulpe. Vltra, lire. Coluber, Coulinure. Volo, is V veil. Culpa,

12쪽

DE OTERIS.

Coulpe,Solus,seul. Dolor, Douleur,ou Dolear. Oculus,oeil. Pulsus, le poula. Multus, Moult.Culteri Cotilire .Feniculum,Fenouat. Geniculum, Genouri. Interdum superuacaneum est h& tantum scribitur ad iuuandam prolationem, ne literae praecedentis syllabae iungantur literis subsequentis. Eracmpli gratia: quidam scribui Peuit, Moult,& pi i res alias, ne dicas P ut, duabus syllabis, Mo-ur. Pr sertim aute istud l superfluum ponitur in vo , cibus desinetibus in aula, vel euix, veluti Maul Enuieula, Ennveula. quas quidam scribunt per ssolum, Enuiciu , cotra receptam antiquorum scribendi consuetudinem. De hoc dictum est in diuisionibus Nominis: ubi de numero nominis fit

R In principio dictionis pronuntiatur ut du- R. plex,ueluti Rire, Rare. in fine autem non pronun tiatur,quando dictio sequens incipit a consena te: veluti, Il xeuhallar dehors, tanquam scriberes il leuit alle dehors.s Ante t & quasdam alias c5Bnantes,in me- sdio dictionis viplurimum non pronuntiatur,veluti Mailire, messe.tanquam scriberes, Mailre, E- esse, ita tamen ut pronunties at & e aperto ore. Aliquando pronuntiatur ut Latinὸ, H mess , Ho-

nestus: Domestique , Domesticus': scholassisue, IScholasticus, Euangeliste, Euagelista: Chaste, Ca- stus: Resse,Restans. Saepissime scribitur ad prolongandum senum syllabae praecedentis, nec tamen pronuntiatur, veluti Depouurir, Isionduire,

13쪽

E liuer esime,lu mome, Messer, veste, Almast, Uie. Mask.Vsui est aliquando ad notandam differentiam inter tempus praeteritum vel praesens,& Ω-turum,ueluti Il peuit, praesens, & breui prolati ne : dc Pourueu quil peuit alladuenisilano longi re : It ossat, & It Ossast. Praeterea inter quaedam verba: veluti Pleur, Pluit: π Pleusta Dieu, a Pl ceo,utinam placeret Deo.Nonnunquam etiam, idque saepius, retinetur Gallice, propter vocabi tum Latinum veluti SouJeson,Susipicio, fovistirer, Suspirare: sou lenir, Sustineo: tametsi non pr nutietur: ac si diceres Soveson, foupirer, Sossenis. Quando autem est in fine dictionis, si sequens dictio incipiat a consonante,non prQnuntiatur,V

luti quum dico, Les femmes poni bonnes, ac si striberes, Lesemme Aoni bonnes. Si sequens dictio a vacati incipiat,tum pronuntiatur,nnies dictionem

praecedentem: veluti Lesensans, Lesamoureux. SD

militer pronuntiatur ubicunq; subsistimus. Qu, do item vocalis ultimae syllabae dictionis terminatur in f, pronuntiatur longo sono,ore aperto: veluti Proces, Mes,Tes,ses, Apres, Expres. Neque Ο-

mittendum, inter duas vocales pronuntiarii nius , & mollius, tanquam per Rafer. Mason, tanquam scriberes,Razer, MM n. et T In dictionibus terminatis in lan pronunti tur per c velis, veluti Diction, Exhortatron pronum tiation t pronuntiatur per si ac si scriberemus Dιccion, vel Dison, Exhortation, pronuntiation. NM nunquam geminatur t ad roborandam prolati

14쪽

ε DE LITERIS. IInem,& prolongandam praecedentem syllabam: veluti Arumette, Brunette. Quando autem est in fine vocabuli,& sequens dictio incipit a consen re,non pronuntiatur: veluti,Ib boni bom,tanquascriberes itison bons. Sed neque in coniunctionς et, pronuntiatur, veluti A tvma lo. tanquam scriberes & pronuntiares ore aperto, e a tu,non mota lingua. V Aliquando nobis est consenans,maxime in viniiijs dictionum : veluti in his vocabulis, va,

X Pronuntiatur ut LatinE, praeterquam in m x ne dictionis: tunc enim pronuntiatur vis. Imbquidam scribunt f eo loco in quo veteres scribebant x, in certis quibusdam clictionibus: veluti

quidem x, ad formandum foemininum eius dictionis in qua ponitur si formari potest aliquod

Y Pronuntiatur uti. Maiores nostri us sunt bae Y litera, non selum in dictionibus Gallicis derindentibus a Graecis,ut & Latini,Hadroplue,Hγρο-c sed etiam quando i principium erat dictionis Gallicae,selumque sine contonate constitu bat syllabam, veluti Yuro e,rueriΥure:propterea quδd 3 formam talem habeat quae iungi no pose ut literae sequenti. Quando praeterea in media

15쪽

dictione occurrebat i inter vocales : veluti En-nDer, I euvve, ne coniungeretur i syllabar prςc dentis cum syllaba subsequente,& legeretur, E uo-ier, Ieuo-i D. In fine item dictionum termia

natarum in diphthongum, scripserunt I, veluti

Z Z Hac litora utuntur Galli in dictionibus formatis a Graeca voce, pronuntiantque lingua adhaerente dentibus inferioribus, ore paululum perto,leni sono: veluti Zele,Zelateor. Vsem etiam habet in fine quarundam dictionum loco s,ut ostendatur pronuntiandas esse aperto ore, lingua adhaerente dentibus inferioribus : veluti in huiusimodi vocabulis, Aime et , Enuo ea , participi stemporis prςteriti: O yeet, Voex,Imperativi modi.

A, E,& I, saepissime no scribuntur,maxime E in fine quarundam dictionii unius syllabar, aliqua-do plurium : quoties iunguntur alteri dictioni incipienti ab eadem aut alia vocali: tunc siuxta Graecorum coniuetudinem loco literae detractae praecedenti vocabulo, ponitur semicirculus ad summum,siue caput literar, factus in hunc modum qui appellatur Graeco vocabulo Apostrophos,quod significat auersionem. Id fit autem ut ostendatur ablatam siue detractam esse literam quae legi non debet,sed ita duo vocabula in unu iungi ut amborum unica sit pronuntiatio. Quod perspicitur praesertim in his particulis drii le,me, quo se, te, ma,ta,sa, ne. Exempli gratia, D'antane

plus

16쪽

I ro potnt.quasi quis dicat corrupto sermone Latino, Ego non illic ibo. Nonnunquam auferuntur tres literae,ut quum quis interrogatus,Iro tu' respondet, Iliro, pro, Ie I iro. ac si dicas corrupte,ego ibi ibo.

DE SYLLABI R.

Ex supradictis literis componuntur dua tres, aut plures litet e simul siib uno accentu, Graecόvocantur syllabae,id est, comprehesiones,seu c5plexiones:)veluti ai-mer, syllabae duae: mi-β- ri- sede, quinque syllabae: chr stien, duae syllabae. Notandum autem,omnes syllabas ad minimum habere vocalem unam iunctam uni aut pluribus consonantibus, sue praecedant vocalem, siue s quantur: veluti in hoc vocabulo misericorde, mi-Ρ-r,co de . Aliquando syllaba vocali una tantum constat,sive in principio,siue in medio,siuae in fine fuerit : veluti, Amour, Edifer,Image,oreisse,

Inter syllabasquςdam sent duarum vocalium, ita coniunctarum in unam syllabam,ut pronum tiando subaudiatur sonus utriusque: quas appellam Diphthongos verbo Graeco significante Q-num geminum. Sunt autem septem i,ves o,ei.

17쪽

' i . GRAM M. GALLICA.

o Est eadem dipthongus: verum sic stribia

o Est eadem diphthongus, verum sic scribi

tur in s ne dictionum, Fo,LU, Mo, Enuo. Alia quado & in medio veluti Moen, Lnuoer,quado syllaba sequens incipit a Vocali. ui Destruire,trium syllabaru, D strui-re: Nu re,duarum syllabarum,Nai-re: Nurct,unius syllabae,Fuite, dissyllabum . au A. ence,quatuor syllabarum, Auliun, Auti

tre,duarum : Haul unius syllabae. eu, Seur, Meur, Peu, Unius syllabar. Meurement, trium syllabarum. Umeu,Heureux, duarum. ou Otitit, Ouuert, Ouurir,Vouer,duς syllabae. m. Hier, Ariuer,tres syllabae.

Est item syllaba iis,quq est veluti diphthongus,

verum alia ratione: nam subauditur sonus i & e separatorum, tametsi constituant unicam syllaba,veluti Mis Cis Fiel, Pleae Fre Bien, Mim, rimis Sien,chim,Rien,Chrestieri. DE T R I p H Tiso N G r s. prequenter accid it ut tres vocales simul iungatur in unam syllabam,quarum trium subauditur proprius

18쪽

proprius sonus utcunque distinctus.

'Mι Beau,Seau ,Veau,unius syllabae: Foumeau. duarum.

labae. I

Ex his syllabis fiunt dictiones: quarum aliae duas habent syllabas, aliae tres,aliae quatuor,aut Ilures. Sunt nonnullae quae unica constant sylaba: veluti bie, ne. Sunt item quae sola vocali sunt: veluti a, in hac oratione,a Dieu noW di.lis est alge. O te dommage.

DE ORATIONE.

Postremo ex dictionibus variis simul coniunctis fit contextus quidam sciuem Vocamus ora tionem j ita compactus ut illo utamur ad dicendum & stribendum quicquid in animo concepimus. Sunt autem nouem genera dictionum, quae appellatur partes orationis, nempe Nomen, A riculus, Pronomen, Vcrbum, Participium, Ad- uerbium, niunctio,Praepositio,& Interiectio.

19쪽

GRAM M. C Aetae I C A.

gnificant corpus, siue quicquid

OMINA sivit dictiones quae si- potest tangi & videri : veluti LG: ' ure, Arbre: aliquando etiam aliquid quod nec tangi, nec videri

et .

potest,veluti vertu, sistri rem

DIVISIO NOMINUM.

Duo sunt genera Nominum: alia dicuntur Substantilia: quorum significatio intelligitur sine alterius dictionis adiunctione : veluti Pain, Terre: essiciuntque sensem perfectum cum adi istiuo:vcluti Pisin biane,Terrenoire. Alia dicuntur Adiectiva, quae iunguntur silbstantivis ad declarandam illorum qualitatem aut quantitatem. Non ponuntur autem sine sebstantiuis : alioqui ignoraretur ad quid positum esset ipsum adiectivum. veluti si dicas Bhinc, nihil potest intelligere,nis adiungas substativum aliquod ,ut si di cas, Patri blanc,Terre mire,Terregrasse, Bon homme, Homme iune, Mauuaiste persenne,Grand per otinare, Grand larron,Vin excellentinomme prudent, Ricbe, Potire, & sic de aliis. Diuisio si1bstantivorum Substantiva diuidutur in Nomina propria MCommunia,quae Vocantur Appellativa. Nomina propria simi illa quae uni seli coi ueniunt, veluti nomen cuiusque hominis, aut Vrbis,aut pagi:ut Pieme, Inander ale ethlehem. Praeter nomen proprium est aliud quod indicat

20쪽

DE NOMINE. 37

dicat progeniem & familia unde geniti sumus: veluti Ieban Riant , Robert Esliennς, Piem Pt non: unde dicuntur , les Rians, lis ultennes , lis Pignotas, pro iis qui genus ducut ab illis qui cognominantur Rians, obennes, Pignons.

Communia verb siue appellativa sunt ea quq

pluribus conueniunt '. veluti Arbre, Homme,Hesebe, Pierre.

Ex his communibus & appellativis quaedasgnificat corpus: veluti Homme, Cheuat. Alia significant res incorporeas: veluti Vertu , Raison,

Alia significant nationem: veluti FranFis,lM-hen, Alemant, Champensis. Alia significant, bem , aut pagum ubi natus fuit aliquis: veluti

Existis quaedam sinat quae denotant ordine

lis adiungitur syllaba te me. Exupli gratia, a Qua tre re On ,scribimus QEttrieme,ondreme,& no Quatreieme, Oneteieme: & ita de similibus. Alia sint quae significant praefecturam super numerum aliquem populi: veluti Quartenter, Dietenter, C inquantenter, cententer, qui praeest

SEARCH

MENU NAVIGATION