장음표시 사용
61쪽
a. Quae prioris sunt generis, ea vel in conserendis honoribus , iuribusque publicis, aut in privatis dispositionibus consi
3. Ad primam classem reseramus primo, jus creandi Magistrarus minores , qui per oppida & a- .gros juri dicundo praeunt, item Ius creandi Patricios, Nobiles, Equitesque. 0
4. Largiri iacultatem tu midiorum, publiceque exercendi, id ubique etiam summae potestatis habetur: atque hoc respectu ius condendi huic numero adjicimus. d
S. Praeterea homines constituero, qui ristimare natos contra praecepta legum, S creare Ta-
helliones , aliaque jussu summae pintestatis lacere possint, quales in Germania Palatini Comites dicuntur, id haud dubie Majestatis est. 6. Nec ideo tamen minus ipsum ius ordinandisribat, quorum fide instrumenta pro publicis a populo judicibusque habeantur N rarios vocant) ad potestatem summam referri debet. s)7. Denique S ad hunc ordinem pertinet ius constituendi ce-- O uia. 3. 3. to uia. s. vi co lin. v. A. lM . 3. D s.
labriores mercatus, quos MMAnas vocamus. g 8. Sed minores peculiaresque nundinas nihil vetat a Magistiatibus ordinari. h
jus indicendi ferias , quibus judicia intermittantur, este M est
Io. Sequuntur ea, quorum essectus in disposuionibus inter privatos locum habentibus consis
Ii. Proinde iis, qui extra matrimonium sunt nati, jus dare legitimorum , id cum excedat manifestos ordinariae jurisdictionis te ruinos , pertinet ad M estatem. I 12. Similiter jus restituendi natalibus , aureosve donandi ann los, quibus libertini homines fiebant ingenui, priscis Romanis pro jure Majestatis habebatur. m 13. Eos, qui inomia sunt notati , causis non redditis, integrae existimationi restituere, id etiam Principis opus est. fi . Praeterea adolescente&pot: stati curatorum subtrahere, veniaque aetatis data rebus suis ante tempus lege constitutum praeficere, hoc est stipra ministrium legum. adeoque Majestatis, i. I. 9. πιδε g Ibid. s. 36. st Ibid 3. i8. i) uid. ac. λὶ Ibid. F. et r. l) uid. s iv, ibid. s. as. lita Aia. 14. Diuitiam by Coos e
62쪽
. de Minor. t. t. C. de His qui ven. at.
IS. Eodem pertinet, concedere alicui, ut sine solennibus testamentum condat actumve alium praeter legis praescriptum celebret ,
quod utique letam ministri permittere non pollunt. p
I S. Huc etiam pertinet pote- stas debitoribus dando moratorias , quinquennales, aut non multo longiores , aliasve dilato. rias exceptiones, non peremptorias ς nec quic3uam aliud, quo ires principalis negotii exhauriantur , ut sapienter rescripsit Imp. Constantinus, in I. a. C. de Preci. IN. OF q)I7. Item judicis siti jurisdictio dii aliquem eximere, judicesqκe dare extraordinarios, id manifeste
summi Imperii est. Quemadmo- sum S bona fidei commita sub Jecta hoc onere liberare. r
I 8. Denique, res immobiles pinpillorum aeque ae minorum permittere alienari citra causam ne
cessitatis, posito quod hoc Lege prohibitum sit, est etiam Majestatis. Reliqua ex his dijudicari possunt. s
o. Superest, ut ea quae ad utilitatem Imperantium pertinent, . so Ibid. 8. sp uid. I. as. q) uid. 33. 0 Di . s. eod. feri. η aid. s. breviter videamus. Inter quae primo loco jus moneta cudendae merito resertur. t zo. Jus publicandi bona damnatorum, eaque in fiscum, vel aerarium condendi , sine dubio est Maiestatis. Quia nec sistum habere dicitur ovam qui universae Reip. praeest, ideoque id inter Regalia est, L io. J. Ad municip. v
EI. Idem de , poenarum. que compendiis, tametsi haec non raro Magistratibus minoribus ainplicentur. sed lucra saccestionum, quae ut indignis auferuntur, in solum fiscum rediguntur, tam jure Romano , quam moribus Gen
22. Praeterea pleraeque natio- .nes sitis principibus ea, qtue nuLlius erant privati, cofice runt. 3 23. Talia sani bona vacantia , quae dicuntur, eorum qui sine herede decesserunt. Has Agri inculti aut deserti, omniaque pro derelictis habita, inter quae thesauri pro parte, vel toti.
23. Denique frea bestae, volucres, pisces omniaque animalia, quae caelo, quae mari, atque terra continentur. bb 26. Secundum haec ad Princi-
63쪽
pem pertinent argenti S auri ve-- , terrae viseeribus reconditae , quae etiam sua natura nullius in dominio sunt, nec non reditus
27. Denique, per Europam ita frequenter obtinet, ut bona naufragorum ejecta ad littora, cujusque Principis sisto, tota vel pro
parte, acquirantur. vide tamen ι. I.
28. Denique, ad hanc classem iurium injellatis reseruntur etiam modica vecti alia. eo 29. Qualia afradorum interpretibus telonea seu gabellae, portoria vel portuaria, ct ripatica dicuntur. ir 3o. Sed viae publicae, quas ct
quod attinet ad vectigalia, quae ibi colliguntur; sed etiam quia protectione , supremoque domis nio, ad Principem pertinent. go 3I. Memorant & Angarias X
Parangarias, tum plaustrorum, nuviumque praestationes, ad transvehendos milites, arma, sarcinas, impedimenta exercituum, aliaque
Onera portanda. lili 32. Haec & si qua sunt alia, sere sunt ea, quae vulgo Regalia, voce strictius sumpta, appellantur , in constitutione Friderici de Regalibus, lib. 2. fui tit. 56. n 33. Tamen & Armandis, S a muniendi, & jus Repressaliarum ad hunc ordinem reserri positant.
Quae quid sint, infra videbimus , cap. seq. kk
CAP. XIII. Alienatione-Exercitio jurium Massatis. JUra Maiestatis vulgo dicuntur
incommunicabilia ; salv1 videlicet potestate summa. Multo sortius dicendum, quod in totum alienari nequeant, tametsi exercitium aliis committi possit. a. Sed majora ne quidem exe citio tenus in totum aliis commitati
64쪽
INSTITUTIONIS REI PUBLICAE. sa
u solent, quin semper, quod est merum Imperium, sive potestas ultimum in illis, sibi reservet Primi adii, ad animadvertendum inceps, aut quicunque habet M ω facinoros , permitti potest ac B-
3. Sed qui magna illa iura se o. At semper potestas summa,
exercitio tota habent, ut revoc, si velit, habet jus avocandi causas,rineoueant, illi magis proprieta- vel ignofendi damnatis, adeoquetem oe jus summum habere intel- l retinet jus vitae & necis, quod liguntur. c transferre, salva quidem se ipsa, 4. Tales sunt, quibus in se thoc est, summa potestate illaesa, dum jura majora conceduntur. non potest. i
Nam ct caballis rectΘ tribui sum- 1o. Belli jus in exteros raro ubinam potestatem jam pridem di-l la ex parte Magistratibus commiseximus. U) l titur ; nisi res moram consulens. Exemplum non modo prae- di summam potestatem non pati bet Rex Neapolitanus, qui a Pom l tur, & periculum evidens subitistifice jura injestatis accipit, sediarmis occupari possit; ut secit L. ct Principes, ut videtur, Impe-sPinarius Ennae in Sicilia, apud xii Germanici. e) Liuium. D. 24. cap. 37. k 6. SI qua concurrentia dentur Im- II. Ergo nec repressaliae, ab iis peris, quibus duo vel plures in s qui prii sunt injuriam licet gra- una ditione pro iudiviso imperent, ' vissimam, injussu summae pote suos vocant condomi s , ea est i statis exerceri debent, siquidem hecies , quae a no- l hae non modo praeludia belli, sed bis suo loco explicabitur. S ipta bella esse videntur. l)7. Sed inb implicibus, quae unum i Ist. Porro, jus Ddera pacem-
corpus animamque reprAentant, ' que ineundi, & tributa exigendi, civitatibus, Magiseramus nihil est i dominiique eminentis, nec non aliud uuam minister summae pote- leges serendi, creandique Magi- statis ut nullius juris sibi com-istratus majores, cum subordinatis missi, vel proprietatem, vel ex-ipotestatibus nunquam per omnia ercitium habeat independenter. g communicantur. m 8. Ita Magis titas, Curiisque I a. Hinc civitates municipales latum d. t s. ix. Q ἀ-r . id) d. t. sh d. L s. 33. I) d L 3. 3ω. sh d. t
65쪽
statuta quidem faciunt, leges Uero nequaquam ab his, ct ab omnibus qui summa potestate destituuntur, condi possunt. n)r . A talibus etiam Magistratus minores facile, non perinde majores constitui selent. Aut si fiat, ea potestas semper revocabilis
as. Quid de saeuitate res judicandi statuemus 3 Haec facilius videri posset in Magistratus Curias. que iste tota transferri. p IS ded tenendum, quod potestas creandi judices supremos semper maneat penes Summam Potestatem ,' nec usquam fit, ut Princeps omnino se exuat potestate tres judicandas avocandi ; Magistratus vel judices nunquam de-hent esse αυτιδικοι , ut loquitur Maecenas orat. ad Aug. apud Dion.
lib. S2. p. 477. q)r7. Ruod autem attinet ad minora Mῖestatis jura , quominus
pleraque eorum irrevocabiliter, aut in perpetuum, cum inferioribus potestatibus communicentur,
ratio juris non obstat. r)I8. Sunt tamen ex illis, quae dissiculter , aut nullo modo communicantur. Qualia quae majoribus cohaerent, aut assinia stini, ut vi d. i. s. co) d. ι. l. 4 . sp d. l. ls- si. q)-s3. 6 Ss,
de repressalis dictum, S de his .
quae ad judiciorum Ordinem mitandum pertinent. s 19. Ius quoque majora nobilitatis insignia largiendi, nec non
istum habendi , quaeque similiasiunt huius naturae. t go. Sed aliquid ad fiscum pertinens facilius in totum alienari
gi. Si princeps, aut summam potestatem habens, Legatum sive aut plures ejusmodi constituat, toto Imperio vel certis locis, neque diserte nominatim. ve dixerit, quaenam ejus potestas sutura sit; vel exprimat nonnulla, sed species generali clausula obsignet, quaenam facultas ejusmodi mandato continebitur x 22. Disponere potest de omnibus, quae in administratione Reipubl. secundum ordinem lege constitutum assiduo occurunt; dis stribuere iunctiones Reipubl. o dinarias ct inseriores; majores ipse Potestas Summa sibi reservat, ut dictum supra, I. S. 2. h. c. y 23. Porro osscium ejus est, compellere omnes, ut legibus, ordianique antea constituo, districto
et . Sed in his, quae excedunt
66쪽
modum quotidianae administra'iquentibus poenam, meare emisia tioni, , nihil novi a Vicariis sne' a judicibus ordinariis. Ob laeetali mandato, Vel magna ne- 26. Exemplis abstinemus, inter Ossitate, constitui potest. Q explicandum daturi. eoas. Velut est remitrere deum ad L L I. 6s. γ ε ι 3. eo s. m. C A P. X I V.
Praescrip ione rarium Majestatis.
DE PRAEscni'ioNκ omnium bita ct exercita fuerit, secundum primo quaeritur , habeatneil. 2. Q de Procri . 3o. MI M. ocum respectu summae potesta- ann. d tis. sa s. Quare nulli , seu
bus, & praescriptionibus, heicium, vel judicum, quicquam j non habere locum, Iuris Publiciiris hoc titulo adversus Hummam ratio dictare videtur. G potestatem adserere sibi possunt.
la valet, secundum quam puta- re quam nomine jussuque potemus , etiam in summi juribus Im-istatis Supremae , atque ut ejus perii locum esse praetcriptioni ,lMinistros. e adeoque secundum Ius Gentium 6. Hoc tamen non impedit, ea, quae de Iure Civili sorte pro-iquominus contra multitudinem sub- feremus, intellecta volumus. 0 ljectam jus illud praescriptionis ,
requissum praescriptionis fundamen-iquisiverunt, vim suam obtineat, rese, ut usus, ac quasi possessio etsi nihil ejusmodi h summa pol illorum jurium , nomine proprio state habeant in mandatis. f animoque sibi habendi, ab eo, qui 7. Ita se res habet re,etu in praescriptione se fundat, ha-iMagistratuum: quaestio est, an Rex, Ε eui
67쪽
Blutus , Naedam jura, usu contrario populi vel optimatum, amittere queat p Utrumque adfirma.
9. Quid autem, si quis Princeps legibus sit seriectus , qualem latini vere proprieque dicerent Principem, id est, Primarivin an is summam absolutamque potestatem praescriptione temporis aequirere posset y Arbitor adhuc, polle: quia nil vetat, eum induere animum abseluri Imperantis,
Io. Persona, de quibus heic quaeritur, sunt in terminis satis habilibus , ut praeseriptio illis applicari queat; modo justitia causae,
qua omnis usucapio nititur, .juribus summae potestatis conveni re videatur, de qua consequen-
& praestriptionis praesumpta δε- relato; aut negligentia domini,
rem suam non requirentis, aut jus non eXercentis. Quibus accedit ratio, in qua maxima humani generis utilitas vertitur, ut causae
Ptium aliquo tandem fine tem, hentur, qua de re pluribus e mus in Praelect. ad tit. Inst. de Uu- capion. Tu vide, sis. Grotium lib.
I 2. Iam Vero praesumptio der fictionis facile in populum, quiJura quaedam in Imperio deferendo excepit, cadere posse videtur; vel ob taedium confusionis, quae sepe de conflictu principis ordinumque populi solet oriri; vel quia publicarum rerum adminiis uratio saepius ex mora, vel dissidio, non leve dispendium capit, ubi summa potestas communitera diversis ordinibus exercetur. m 13. Praesumptio quoque neglectus in multitudine proclivis est; cum , quia nihil fit crebrius . quam ut segnius expediant commisia negotia plures; tum, quia singulis in promptu est, privatam primedipum gratiam mereri, & re publica prodita subrepere ad honores ,& commoda domestica. n)I4. Denique , tertia ratio de utilitate siniendarum litium nusquam validior, quam heic videtur ; siquidem nihil favorabilius est, quam litigia de jure Imperii aliquando finiri. o
is. Ne bella civilia , quibus nihil gravius, quaeque nesciunt ali
68쪽
um uberiorem fontem, aeterna ex immortalibus rixis fiant. vid. ωος. d. cap. 4. f. 6. p IS Suctuatur experientia plurium in Europa Imperiorum, Francici mominatim, quod hodie pe sectum , sive pleni liberique Regni specimen esse cre
I7. Cum tempore Hugonis P, risiensis, cujus praesentes Reges strips sunt, haud multo adductius, quam nunc Germania regitur, sit gubernata, ud historia loquitur. r)18. Mutatio tam enormis auio nullo quam praescriptionis iure niti videtur , hoc est, populi procerumque derelectione, mutuoque consensu , vel patientia manife
I9. Iam eaedem rationes contra Reges ipsos, qui longo tempore quibusdam juribus haud libere sunt usi, praesumi possint. t
sto. Derelictis inde, quod tapecontingit, ut Principes non bellicosi intelligant & experiantur , invitis populi ordinibus aegerrime se rem publicam gerere posse: proinde , quod milint requirere consensum, quam cum perpetuis colluctari dissicultatibus. H2I. Neglectus , etsi rarior, vel ex socordia, quae ferἡ magna fortunam comitatur, Venit, aut ex proposito Principum Heroico rum, quos id operam dedisse comstat , ut sceptra legibus submitte. rent, quod institutum fuisse leomus Servii Tullii Regis , Marci, Pertinacis, ac AElii Trajani caesarum. x 'sta. Metus bellorum ex eadem caua, quam modo in populo momstravimus, hele colligi potest ;ςtiam vero metus ab aemulis Scompetitoribus saepe dominantes subegit, ut remillius ac indulgemtius cum populis agerent, atque agere perseverarent, quemadmodum Anni histo iam legenti stequenter occurret post Gulielmum conquaestorem. y 23. Caeterum, qui totum civitatis Imperium invito populo invasere, an & hi, ct quo pacto lom si temporis beneficio legitimum imperandi jus consequi possint.
inserius videndum, cap. 23. o24. Superest, quantum temporis ad implendam praescriptionem requiratur. Et quidem quod meminriam hominum excevit, sive id centum annorum, sive, ut verius Videtur, non paulo minus sit, haud dubie in omnem casum susscit.
69쪽
dandoquidem longius pro con-nione mortalitatis dari non po
as. Suffiagantibus autem es eumstantiis, quibus judicia voluntatis adfirmantur, non est dubium , quin S Brinor annorum decursus satis haberi queat. Tu M Ibid. I M.
vide, sis, G otium ἀ- . bby26. Sed quantumcunque sit spatium implendae praescriptioni suimciens , . id esse debet continuum , alioqui interrumpitur praescriptio, Iure non minus Gentium quam
C A P. XV. De Iure Summae Fotesaris circa Saera. IDeriura Maiestatis ora pinliciei omnes, & juris publici
striptores, reserunt Ius RERUM SACRARUM. Q a. Esse profecto aliquod jusjὶμ cronum penes eum, qui summum tenet imperium civitatis, sere inter ariptores convenit. Et rario , quaae in omnium oculos incurrat, idem suadet. by
circa sacra, Reipublicae imperium , & quies gentium, nullo mydo teneri posiet; sicut historia omnium gentium , Pontificumque Romanorum, & hujus seculi Protestantium, abunde probaverunt. o . Sed quaenam illius iuris empita, quinam sint limitas, inuic tissima disputatio est. d)
s. Nos diversas sententias, prumum , ut quaeque minimum juris tribuit summae potestati in Ecclesiam; tumeas, quae plurimum ei vindicant, proponemus. 9 6. Qui Praesulem Romanum C lunt, hi sic omnia ad Ecclesiam spectantia pedibus ejus sit iciunt. ut Imperantibus non modo nihil relinquant , sed & ipses imperimque eorum seu directo, livel per consequentiam, Pontifici submittam. f)7. Alii totum jus acrorum pendere docent a collegiis pres ter .
70쪽
xtim, nee IIrperames aliter, quam
o fidelthus sngulos, aut cranino extraneos putant. g 8. Nisi , quod defensionem
Ecclesiae, & executionem eorum , quae presbTteri decreverunt, quatenus manum, requirunt,
i 9. Tertia est eorum sentenua, qui internum Ecclesiae ct sacro.
rum jus civili potestati negant;
externam vero administrationem
ab illa dependere, eique subjacere volunt. i
Io. Hujus autor sententiae Comstantinus Magnus laudatur, cuius hac de re convivalem ad Episcopos sermonem memorat Eusebius, lib. 4. de vita Contamini M. c. 24. k II. Quarto Iunt qua confessionem mei nudam S solam Ecclesiae com cedunt, sed potestatem animas versionemque, vel audientiam soris se exerentem, nullo modo Inisi a Maiestate dependentem , quae est Erasianorum, qui dicuntur, sententia. I 2. Denique Hilles, S si qui sum Muinam , quicquid religionis , aut juris Ecclesiastici, in hoc mundo esse queat, id omne ad Imperium Civitatis pertinere contendunt. γ
13. Nos extren a VitaHII us , sequemur ex omnibus Rediam, loco tertiam, quae Comstantino Magno abscribitur, sano sensu intellectam. n
14. Eiusmodi regimen externum ad summam potestatem pertinere, prohamus hac ratione; quia summa potestas omnia rerum hominumque de actionibus, non de animi sententiis loquimur in civitate , suo Imperio complectitur; exceptis iis, quae vel nominatima deserentibus imperium ei subducta sunt, vel quae Deus nominatim ab hominibus exegit, &immediate suo solius tribunali assi dixit.
quae ad Ecclesiam pertinent, Sab Ecet iasis aguntur, esse, clarum di indubitatum est; quia multa ex illis reperiuntur, quae esse,& non esse, quaeque alber esse possunt, sicut ipsa re actuque alibi sitnt, alibi non sunt, alibi sunt aliter, sine controversia. DI 6. Quae autem Deus sine medio , ct expresse postulat, ea non posse aliter se habere manifestum est, siquidem necessaria sunt; quod autem necesse est, ejusmodi est, ut sine eo res nec esue possit. O