장음표시 사용
41쪽
Ru TA MONTANA LEGITIMA. I.Cxxxv I. Rura ment a Mitima con insereηda, eius qua inibi exhibetarico eas ex Alura podice pete a ubi se eius rei mentis'. Hi ERACIVM PARVUM CRETICUM. Pag cxviii adsinem capito xxxv I de Hieracio, adde ex Prima Apendice Hieracium paraum
Urim et addi se quadam pose de Hieracio Palico, monuit nos Gulielmus Persius idem serie descriptionem nancisci bactem ionpotuimus.
CiCHosti VM 4ILVESTRE PUMILV M. Ab eadem Gulielmo melio in Hssaria obseruata ea asia ut Vmidisssecur, qua etiam bule capiti xxxv ii subiungi potecti hu erbis, Cic Ao Riv siluestre, siue Hedypnois, Gadibus in maritimis nascitur pumila planta, alioqui tota facie nihil differens a vulgari, nisi quod per omnia minor sit. Frequens eius irae:
usus apud incolas in acetariis: ciet enim urinas, S hepar ab obstructionibus liberat haud minus quam vulgaris, cuius sum olim expertus sum mihi salutarem ciconsilio& prae . scriptione C. V. Gulielmi Rondeletit,cum apud ipsum viverem.
scriptio: CYNARA siluestris Baeticae summo radicis capite multa profert multifida eaque spi e in. nosa folia, palmum, amplius longa, prona parte candicantia , supina vero viridia inter litu, quae caulis assurgit lirmus, canescens, cubitalis paene altitudinis;per quem alternatim sparsa sunt similis formae folia, sed minora, praesertim circa summum eius fastigium, quod crassiusculum sustinet capitulum, e multis squamis spinosis compactum e quo flos exilit multis staminulis purpureo-caeruleis constans. Afferebat mihi honestus vir Gulielmus Boetius, qui in sportulis allatas mihi ostendeabat siccas plantas in sua peregrinatione lectas, nonnullas etiam communicabat, ea capita, dum flori proxima sunt, a rusticis Hispalim inserri,M in foro venalia proponi, quod illic non minus in deliciis sint, quam Latiuae Cynarae capita.
Pq. civi si Luri describo Carlina sitiectris quam Neopbrassi Acarnam esse autuma de usi in eos sus retrasis circa Salmanticam urbem obseruarum. Cui adderepoteris nempe porcalcem capi - αι,2 v i. sequentem cogenem planta descriptionem: Hvri Selegantia non cedit aliud genus a Gulielmo socii inter herbas quas in Hispa Coara μι-nia legit obseruatum, quod in eius bortulis conspiciebam. V--ν Planta autem erat pedalis altituatnis, radice longa, sed non fibrosa,constans, idcirco, ut ' existimo,annua non perenni, multac summo eius capite supra terram habens folia, unciam, interdum sescunciam aut binas uncias longa, vix semunciam lata, per oras incisai spinosa,vti illa quae totum caulem indigesta amplectuntur. Summus caulis desini in globosum caput, e multis angustissimis soliolis, utrinque longiusculis spinis armatis constans: e cuius umbilico exilit flos flavus: is cauliculus circa summum fastigium interdum inbi. nos ramos diuidebatur, qui supra globosum illud caput assurgentes capitella etiam spinosa proserebant,sed minora Certe tota plantae gratia consistit in globosis illis capitellis, quaereticuli instar quodammodo sunt composita. In aruis nasci,mihi significabat,cum Eryngio illo pumilo, quod post demessas segetes in
42쪽
84 CAROLI CLvsar tribus angustis triangulisque soliis tres uncias longis,&iis quidem rudibus etiam Sta spe
discincti 1 deliriebant autein illi summo festigio in multos ramulos lintiliter alatos, sustinentes frequentia capitella, e quorum singulis si in ut coniuncti emergebant terni, quater mi interdum etiam uim aut leni flosculi concaui, unico solio membranaceo constantestamquam parui calices, peroras striati fimbriati, coloris caerulei dilutioris sed imma cescibilis, quorum umbilico in nonnullis milienum conspiciebam alium flosculum altius assurgentem,quinque soliolis prorsus niveis constantem.&aliquot candida stamina continentem, cuius notae Rau olisus is suo Limonio non meminit: lemen non obseruaui: radix autem oblongaeratae crassiuscula, a capite ad imum sensim gracilestens, de rarishreuibus tenuibusque libris praedua, fusco cortice tecta quam ex notis quas ut ea Obseruabam, perennem esse,coniecturam faciebam. Similem etiam nasci plerisque locis circa Gades postea intelligebam a Gulielmo Boeliothirotomo, qui illam florentem istic Obseruaueratri inter liccas quas varia generi attulerat plantas mihi ostendebat.
Plauta. an Pag. m. ante periodum C AETER VM huic,a sique Tantago angusti lia fruticans, et: cuius spicae admodum breues,insuper molles, nascitur ad ripas fluminum in Hispania, ubi eam Gulielmus Boetius obseruauit. IT' ' Altera angusti ha circa Hispalim crescit. cuia radice multa exeunt solia valde serrata, quodammodo acuit ata inter quae dodrantale emergunt pediculi, sustinentes oblon'gam florum spicam, instar Holoste sere.
pag. exi ante sectimem Caeterum Silesii, in emi iura spendie qua siris .mur iri i
d Luxatria minorer ossiuaue in spera andum: Lunaria autem quae non ramosae ,etiam
in Tyrolensis Comitatus montibus reperitur. an porro ramosa istic etiam crescat me latet. φt Sed Pater Gregorius Regiensis istic obseruabat pumilum & tenellum quoddam Plan Mquam Ophrin vocant genus, cui sane ante smile conspicere non memini.
43쪽
RvTA MONTANA LEGITIMA.Pag. xxxv I. Rura montana itima con inserenda, eiusque inibi exhibet ita ieci ex Altera Appendice Ietesi: bio eius rei mentis'. Hi ER AC iv M PARVUM CRETICUM. Pet cxvies .adonem capitis xxxv II de Hieracio, adde ex Prima Appendice Hieraciam paruum
Eadem pag. addi se medam pose de Hieracio fiatico, monuit nos Gulielmmantas idem seden ud scriptionem nancisci bacIenus non rumuin.
xxxvii subiungi tecti haverta: Cic AoRiv siluestre, siue Hedypnois, Gadibus in maritimis nascitur pumila planta, ii ari. alioqui tota facie nihil differens a vulgari, nisi quod per omnia minor sit. Frequens eius et usus apud incolas in acetariis ciet enim urinas, hepar ab obstructionibus liberat haud minus quam vulgaris, cuius sum olim expertus sum mihi salutarem ex consilio .prae. scriptione C. V. Gulielmi Rondeletit,cum apud ipsum viverem.
scriptio: CYNARA siluestris Baeticae summo radicis capite multa proseri multifida eaque spi- ,- ,-nosa folia, palmum amplius longa, prona parte candicantia supina vero viridia inter litu. quae cauli salsurgit firmus, canet cens, cubitalis paene altitudinis; per quem alternatim sparsa sunt similis formae folia, sed minora, praesertim circa summum eius fastigium, quod crassiusculum sustinet capitulum, e multis squamis spinosis compactum, equo flos exilit multis staminulis purpureo-caeruleis constans. Asserebat mihi honestus vir Gulielmus Boetius, qui in sportulis allatas mihi ostendebat siccas plantas in sua peregrinatione lectas, de nonnullas etiam communicabat, ea capita, dum flori proxima sunt, a rusticis Hispalini inferri,M in foro venalia proponi, quia illic non minus in deliciis sint, quam satiuae Cynarae capita. CARLINAE ILVESTRIS ALIA PECIES.PH.cLvi secturi describo Curvnasilae Durm am Theopbracti Acamam se autumo denisi in rein metrosis circa Salmanticam urbem obseruatum. Cui ad repueris nempe post calcem capi - αι, Lur. sequentem congenerisplanta desicriptionem H a C elegantia non cedit aliud genus a Gulielmo Boclio inter herbas quas in Hispa Cossi ni a legit obseruatum, quod in eius portulis conspiciebam. - ν' Planta autem erat pedalis altitudinis, radice longa, sed non fibrosa constans, ideirc) v. existimo,annua non perenni, multae summo eius capite supra terram habens solia, unciam, interdum sescunciam aut binas uncias longa, vix semunciam lata, per oras incisa 5 spinosa,vti illa quae totum caulem indigesta amplectuntur. Summus Gulis desinit in imbosum caput e multis angustisssimis soliolis, utrinque longiusculis spinis armatis constans e cuius umbilico exilit flos flavus: is cauliculus circa summum fastigium interdum in binos ramos diuidebatur, qui supra globosum illud caput assurgentes capitella etiam spinosa proserebant,sed minora Certe tota plantae gratia consistit in globosis illis capitellis, quaereticuli instar quodammodo sunt composita. In aruis nasci mihi significabat,cum Eryngio illo pumilo, quod post demessas segetes itiaruis obseruabam. PC. CLxi. M. 8. ω quod ipse etiam in meo hortulo alere solebam. Secundum est.
44쪽
talein, quam ille Echium flavo flore nuncupat Echium profecto csse, nemo negare pote-
at, ita tota facie respondebati interdum sat flore reperiri, non magis mirum videri debet, quam albo aut rubro, quae mihi olim conspecta. CERINTHE QVINTA SPECIES.Rit. Clxviri. Hi Iesicrionem, in huius nomenclatura,Patu Altera Appendi e de Cerinthea riua traduntur.
ccxxiv. antecap. δε ω MI, cap. de Dramidali diuerta a Campuro P areidali, cuius mentio sit par coxi. F. Gregorii de Regis, cum icenti. quoderis pectam numero insegeten muctsubsequentiam immutandu . si ramulatu HAN plantam, cui Reuerendus pater Pyramiatilis P. Gregorii L Mnis.
Gregorius de Regio, professione cap cl-
- nus nomen dedit Pyramidalis ullosae saxati lis latis liae, ipse non obseruabam, sed eius historiam cum idone vivis coloribus cx preses ad me mittebat Placentia anno Christi millesimo sexcentesimo septimo, una cum siliquastrorum Disceptatiuncula, Millorum vari ciconibus quoniam autem non vulga ris est notitiae, Ma nemine descriptam reperio eius historiam, qualem ab ipso accipiebam sed Latio donatam nam Italico sermone scripta erat in hac mea appendice locum habere volui cum aliis plerisque plantis raris cognitione dignis, a nullo adhuc, quod equidem sciam, in publicum prolatis Boni consula Lector, S: Patris Gregorii, meum de re herbaria promouenda propensiam studium. Habet haec Planta radicem candicantem, perennc,siue plures annos durantem: etenim
quasdam crassissimas eruere memini,quae ob vetustatem nodos vel tubera cotraxerant supra saxa inter quae natae, instar Rhodiae radicis, vel Campanulae lactescentis foetidioris inuetcratae, qualem aliquando in hortis obseruare memini. Ex hac radice prolsiliunt interdum plures cauliculi teretes, inaequales&contorti palmaris longitudinis,vel breuiores aut longiores, pio laci, in quo planta nata, aut vetustatis ipsius ratione, illique molli&candida lanugine tecti, singulis reuntes annis, nouis krecentibus sequente renastentibus, qui summo fastigio multis elegantibus foribus caeruleis spicae in modum digestis sunt ornati, ut in Trachelio minore quibus succedunt vascula criam Trachelio minoris milia, minutissimo& vix ob exilitatem consipicuo semine plena longiuscula tamen potios quam rotunda, coloris exspadiceo fusci folia inaequaliter hinc inde sparsa cauliculos ambiunt ad Pulmonariae Gallica quae Hieracii genus foliorum similitudinem latis accedentia, cum magnitudine, tum crenatum in ambitu forma, atque ipsa etiam candida lanugine ferme ob ita, prona parte praesertim qua terram spectant Tota planta lactescit.&ad Sorachiodorem proxime accedit, saporeque est dulci, praesertim radix, ut ne Ra-punculus vulgaris i eamque ob causam nuncupari posset Rapunculus saxatilis montanus Domnici solio .vel, Rapunculus montanus Pulmonariae Gallorum solio, Trachelii fore. Nascitur in asperis&saxosis montibus Brixianis, circa specuum oras, niter durissima
45쪽
saxa, ut non sine magno labore radices erui possint, licet commodis ad eruendas radices ferreis instrumentis saepiusculle tentamina, nonnulla tamen magna cum molestia tandem eduxi, quasi iri hortum transserrem. Illud porro notatu dignum in hac planta existimavi, nae nusquam illam obseruasse praeterquam locis cauernosis, in quibus nullae aliae plantae proueniunt quodque magis mirum, saepius animaduertere nequiui, qua ratione humorem, quo aleretur, sugere aut caelestem rorem excipere posset, nulla praesertim iuxta apparente terra verumenimvero, cum nos mortales Naturae secreta curiosustinaari non deceat, ut quae nostrum intellectum sapissime superem,soli Deo, qui omnia nouit, haec relinquenda sunt.
Par. ccxxxiii.Mespitii finem adde Monauer Magamem, eum icones Altera Aspen dice desumptam. PLANTA HAEMORRHOIDES CURANS.Eadem pag. addenda adca em eapitu veram Altera Appendice de Plora hamorrhoides cur te. ANTHYLLI VALENT IN A. PK xxxvi, me risdum Θυ Λ, Anthyllidem . . addebae rebar Illam tamen aliis Hispaniae locis etiam crescere,postea deprehendi ex herbis siccis,quas Gulielmus poetius ex Hispania redux adserebat: nam prorsus similem habebat, quam Herniariae speciem esse credebat. Sed cum illam cum Antiiyllide valentina diligentius consero, eandem prorsus esse, manifesto comperio. Pag. CVxxxi x .cio soliolis ligendum, nam solis. A Niso MARATHRUM. Pag. CXCix ad adcap.de Ombris Dem,ex ore, pendice, q-dam de Am ma ibro.
CAvCALI PVMILA. pag. ccii capitude Cauctari Gi adde sequentia: Es ctiam elegans pumila Caucalidis planta a Gulielmo Melio obseruata,Gadibus in maritimis crescens, binos aut crnos cauliculos triunciales teretes,&firmos inter soli a multifida promens, sustinentes umbellam florum quos non vidi, sed semen duntaxat quod illis successerat,stiatumi asperum, quale sere in maiore. 4 DELPHN
46쪽
,3 CAROLI CLvs in D EL pHINII ARIETAS.
PQ.c H. earum capae Delphinis adde mi Altera Appendice a rotas,dem tim abes, reversicolare. I ccxv, Iem in motara Panicum vulgare, retrahena adcap. xxxvir.
CRAMEN AMOVRET TER ET VARIA ALIA Graminum genera.
P A C. ccxvii I nempe in Decapitis xxxVHr, agemdum de Cramine Aminertes ex Hi ani re- ω icinitima Delio, fide aciuge steri as eodem, de retitia. Aia, ramen trcmula panicula I eurettes ire bis tres, videbam in sportulis a Gulielmo Amis niti moelio ex Hispania relatis duorum generum unum videlicet panicula longiorevi laxiore, colore candicante;alterum vero breuiore, susco siue umigato colore, atque etiam maiore panicula, quam ea quae vulgata. Varia praeterea in illis sportulis conspiciebam de clepantia genera, a me vel non obis-uata,vel neglecti quis enim in tanta Graminis varietate quae ut plurimum non est magni momenti destribenda bonas horas impendere cuperet Non possum tamen non memi-2 nisse elegantissimi pumili pede humilioris Cyperi rotundi se alterius pumilae plantaei' graminaceae Hordeum dirulium adeo sicine aemulantis, ut legitimum hordeum qui G
Pag. CCXIx tis. I p. Mendam graminacea solia PQ.Ccxx. sis. I in ritu lege Spartum herba alterum. AsTRA CALV BAETICUS. Pag. CcXXXm Azragali MIicit ictoria corrigeoda erit: diligenter perpendendasurifinem iuveris, adelum tionem eiusdem hictoria pertinentia: uota deseri is immurori. Succedunt siliquae tumentes, bilaris uncias cum semisse longae unam crassaei dor &,. , ... ventre aliquantulum depressis, extremo mucronatae: in quibus maturis,si agitentur,semen crepitat, ut anno sos. deprchendebam exsicca planta quam Gulielmus Melius ex tica cum plerisque aliis plantis retulerat ubi plurima nascitur. Sed etiam in Creta insula nascitur: nam memini a Cl. V. Honorio Belli semen accipere Phaseoli peregrini appellatione insignitum, quod Lugduni satum anno IIs creuit, in
plantam latis titinam adoleuit ad frugem tamen non peruenit, Pag. CCxLV. . s. legendum consertim nascuntur, PC. CCXLvri ante sectionem CETE RVM, quoniam, G e reponestam Trifolium Fragiferum Dorimoni; cuius haec ect descripsis:
TRIFOLivM FRAGIFERUM FRISICVM. TR iis otii Pragi seri mihi dicti solia, a risolii vulgatis albi soliis nihil aut certe par rum di scrutata sediti storibus M semine est quaedam dissimilitudo: illi enini in globulum collecti
47쪽
acinos tum forma tum colore reserentia, intus caua semen scenograech minus continentia, quae in capitulum contracta, sin gum aut rubi Idaei rubrum fructum for .maicolore valde aemulantur, sed maiora
Est&alia eris species, cuius capitulum ad rubi vulgaris fructus qui violaceo satu. ratiore colore praeditus est, formam valde accedit,in decerptum diutius colorem
Post reliqua trifolia Iulio floret, capita
perficit. Nascitur in iis campis qui hiberno tem pore stagnante aqua obruuntur, diuersis Frisiae locis, praesertim in agro Groeninis gensi. Infuliam fragistram.
sciba Trifollarum disserentia.
48쪽
ningensis, crescere dicebat in stagnis quorum fundus puro sabulo substernitur, niillam aliO- qui plantam praeter hanc alente. Eius ludodrantalem longitudinem raro cxcedunt crasis suscula, concaua sunt, interitatioque discreta instar siliquarum albae violaei similium vi. tidia alioqui,s dulcis saporis,anatibus urinantibus gratum pabulum; nam ad aliquot vinarum altitudinem sub aqua latent: quam tamen caudii inter illa emergens superare conspicitur, floribus albis onustus Leucoii floreampliori bus,caua illa&intima parte, petiolo, quo dependent proxima liabcaerulei coloris, formam paene referentes floris Gladioli,non prorsus t mensimiles quinque foliis constantes quo istum duo superiora ad pediculum reflectunturi tria reliqua, quae latiora, propendent floribus succedunt turbinata vascula rufo semine plena Sub extremum Iulium florentem se Obseruasse scribebat apud pagum Norta xv stervelde in Drentia nusquam alibu Gladiolis iacis, aut iactaris.
quae addenda vel immutanda . Roma A, auando Rariorum hanaitiniarum tangoriam utrum exciai contingat, Appendices omnessu loco instri molait tor, ideo μι aua in Appendice ima immutauit aut auxit, in hisCvIUS OSTER losti Bus suo suave loco annot imus, id sic iunxium ipsium Hissum Rariorum Plantarum instranda es monuimus. Ita misi uta octo tonia non tam vindicem primam emcndare, sed lor limites primam alteram, erum Auctarium, ac demumper has Cura Poyteriores, ipsam plantarum Rariorum his soriam immutare aut augeri, iuxta desiderium Clarisi
49쪽
Pa' CCL xxv l. ante erudum Et haec quidem, ι xxiaesere me merumfungorum dis cluentia verba id uius iconem cum reliquis Moreto miseram ut exprimendam Curaret quae nescio cur neglecta, quod valde dole, ted longe magis dolendum, quod Ze illius, reli quorum fungorum cones, suis coloribus ad viuum expresiae, quas ipsi miseram, perierint. Pag.CCLxxxv l, ante sicIionem Nasci etiam ad sequentia: Hoc etiam Lugduni apud Batavos ligneis tabellis mei hortuli puluinos cingentibus adnasci Autumno obseruabam. Ead pag. antestinionem Semipedalis magnitudinis, inserenda ecticen et in Appendicia alteriusDeposita fuit, nemo granegligerulao prateram s. Seorit xxv.boc perniciosium Fungorem genus aάdenda ea etiam Fm gi coriavida ea centi Hiloria, eam Doe, qua ea is Asterius Appenaicu Auctaris, Fusinem.
yag. 8 versu 28.μlege ad circumferentiam ductis ut in raphan radice transversimcta conspici potest magnam gratiam. PQ s. ad evisis x ea emiade Postea intelligebam hunc fructum ex insulas Michaesis, Acorum una, relatum,& circa locum, cui Punia de ad nomen, lectum. Padii, i o a m myristica repo e pMaromatica. CARYOPHYLLORUM PLENIOR DESCRIPTIO. Pu tectissa te oriri Iubta, ad ea qua is Auctario de eisdem Car phrta'ag. mor 3 7 tractantur. Pag. 7. D. ' scribe consideratu.
Pag. io Usriprimi Exoticomm calci attexenda e equos peregrima e Urim arboru descript , Mamoeri sitam dicta que peculiare caput assignari potea Ectariemiae: Es verissimum illud Politae, Non omnis fert omnia tellus. Nullam enim Prouinciam, malimeniri arbitro quae peculiarem laquam plantam,nee in aliis regionibus nascentem non producat, ut testari possunt, qui peregrina regiones perlustrarunt, quando ad plantas obseruandas animum applicuerunt. Inter icerti numerandum censeo honestissimum de hum
50쪽
42 CAROLI Lusit humanissimum virum Ioannem van Viele, qui ex Americae ea parte, quae Bressita nuncupatur, redux mihi ostendebat anno Christi sexcentesimo septimo supra millesimum, Librum in quo aliquot plantas Manimalia vivis coloribus ipsemet expresserat: nam, ut mihi relere bati cum in varias regiones peregrinari instituisset pictoriae arti operam prius dedit, quo posset quae singularia in iis obseruaret, coloribus exprimere, in rei memoria, tuam, ubi domum rediisset, delectationem. Intercas vero, quasi lio libro expressas habebat, binas singulares admodum&admirandae naturae conspiciebam quarum exemplar ab ipsis nulla dinicultate impetraui, nam ipse me post aliquot dies tuas coloribus expressas attulit,& dono mihi dedit, cum Civetiae animalis,&aranei siue phalangit cuiusdam mons rosi combus ad viuum expressis, quia illorum exemplar etiam desideraueram, ut in Aia. clamo quod meis lucubrationibus iam in lucem prolatisadiungere habeo in animo, locum etiam haberent Arborum autem illarum icones cum a nemine adhuc sint exhibitae, nec
ipsae arbores descriptae eas cum qualicumque historia, qualem videlicet ab Ioanne vanVicle habere potui, lectoris oculis proponere Olui.
B porro illae a bores quarum icones blaam uti habes, eiusdem quidem sunt genim, sexu tamen inter se differunt: nam illarum altera, mas videlicet sterilis est, Milo. res dumtaxat erit, nullum fructum: semina autem fluctum solummodδ,nullum florem: adeo tamen inter se amicas eiusque naturae esse aiunt, ut, si longo interuallo sint semiactae,
nec 1 Tmma marem vicinum habeat, etiam sterilis iat,nec trucium sciaticulus naturae ct
iam Pali nam esse tradunt Ccterum eius quae fructum gerit caudicem sue truncum circiter binos pedes crassum esse intelligebam, & ad nouem pedum altitudinem assurgere, antequam fructum serre incipiat:cum vero iustam magnitu&nem adquisiuit supernam arboris partem fructu onu'stam conseici,&ab eo consertim nascente veluti cingi ad nouem etiam pedum altitudinem fructus rotundus, orbiculatis est exigui peponis magnitudine, forma; earn prae- dirus, duim maturus est, flavescente,quam incolae aluum laxandi gratia manducate solent:
continet autem is fructus plurima grana exigui pis magnitudine nigravi splendentia mullius ut intellexerat usus, sed quae ut inutilia abiicereiut sella inter fluctus prodetim longis pedicula