장음표시 사용
641쪽
ut inter subiectos quoque suos credi id celebrarique cuperent: ehe videlicet Summi Pontificis in Principum secta iudicium, ut tyranni s facti
essent, suprema illa authoritate notarentur .
Nam ad unicum iustissimumque Tribunal ita deducta ct reiecta res esset, cum alioqui tot tribunalia sint, quot capita subiectorum, apud quae de Principe statuitur ac iudicatur; ct prout de moribus ac Vita Imperioque eius fecere iudicium : ita etiam de suscipienda coniuratione de
. Rriscoli Ducem, iterum tertioque interrogauit Rex fraterna magis comitate quam habitu supercilioque dominantis. Ille, cum in prioreretponso perstaret: faciendum Comiti Duci Visum est, ut hominem ipse quoque super ea re, negotioque coniurationis alloqueretur . Dux Albae ct Castellae Praeses ad id colloquium adhibiti fuerunt. Arilcotus uicuti Regi resipoliderat, ita in eo etiam congrestu perieuerare : nihllipsum habere vltra quod dicere poliet . ampliusique siubjecit: si viveret Serentissima Infans, ipsam is posse esse testem . Tunc Comes Dux de prompsit mortuae Infantis litteras , eique legendas dedit; qua inspecta dc lecta epistola Acisco-- tus haesitauit scilicet mansitque confusus; de , summa responsi tamen nihil dum ille mutabat. A Inde Regi necessitas acrius instantiusque Urgen di: mittiturque in arcem, hospitis potius quam ,, c ptiui more Pstodiendus . Ibi circumdato
642쪽
principali streparatu aliquindiu habebatur et,
a, ciendae Veritatis coniuratorumque cognoscendorum . Demum composuit misitque ex arce, , litteras ad Comitem Ducem, cuius mitem erga, se animum perspexisse videbatur omnia ine . , rant: coniurati coniurationisque amnes; S con. M silia destinataque eorum: quam spem haberent; is quibusve cauus inducti essent; dc quid denique ,, egissent secum. Accepta epistola, Comes Dux,,, eam, sicuti scripta obsignataque erat, detulit ad ,, Regem multumque supplicauit, ut errori igno- ,, scere Vellet. Falsa opinione , non malignitate, , vlla fuisse inductum ad ea reticenda quae reti-- cuisset: demumque patefecille. Simul petiit a ,, Rege Comes Dux atque i inpetrauit, Vt gladius o captiuo redderetur Innocentiae signum pignus is que libertatis. In Flandria propouitur edictum,
quo venia dabatur uniuersis . absoluebanturque ,, Oma es quotquot non adiectilent crrori pertina,
is clam , di facta, siue cogitata fateri voluissent. M Quae omnia imperio ct clementia Regis, confla,, lio Comitis Ducis agebantur. Anxie soliciti& religiosi homines circa custo. diam, ct momenta suae existimationis, sanxietate religioneque ea inducti commisere tortasse nonnihil , quo Principis offenderetur animus: his venia potius quam poena debetur, ct igno scendum magis quam irascendum est. Ab homi
ne honesto quid potest esse periculi Z Non pintest Principi nocere suo, nisi qui turpis infamis que
643쪽
que sit. Aduersus honoratos nobilesque istos,
quos fraena stimulive dignitatis agunt inhibent que , violentia quadam Utendum Principi est, qua senet veluti medicus aegrum non qua interficiat Qui cura S tutela suae existimationis ducitur non ducitur Voluntate sed praeter Voluntatem Non enim in ipso extra ipsum est id quo re gitur ac ducitur. Necessitatem admouere huic, non violentia, sed aueruncatio Violentiae est . Honor, existimatio,dignitas, dc hisce nominibus una res, naturae collapsae sulcrum ellet munimentumque maXimum si . rectis legibus insisteret ita interdum,Vti labat errore ac leuitate opinio nis Non autem cst, rectas huic opinioni dare te ges, ipsamque dignitatis existiniationis Uc ratio nem intra prae scripta tenere legum, nisi prius ea quae dicitur serocia S igneus ad pericula vigor animorum obteritur atque eleuatur . Neque obteri,deijci,infirmari conditio animorum haec potest,quia nimium optabile Principi est, Vt si .hiectos habeat hac generosi ate promptos atque excitatos si tueri, vel augere Principatum,& pro serre fines velit. Emolumenta generositatis ferociaeque huius, ct ex diuersis damna humilitatis abiectionisque animi, ea sitnt, ob quae, dc contemnitur haec, dc illi plauditur habeturque honor . Crevitque authoritas in tantum,Vt ferocesct generos atque manu prooepti isti maiores animi appellarentur , quas plus animae haberent.
644쪽
,c Germaniae ovoque liberatae ct pronigati,, belli illius, rebelliumque sere domitorum haud ,, parua laus, gloriaeque tantae pars haud sane,, parua Comiti Duci debetur. Consilium nam, , que suit ipsus grande S salutare illud, uti Can. ., dinalena Infantem mitteret Rex: dispositaqυς, is di apparata ac prouisa per ipsium suere omnia, is Vt primo quoq; tempore mitteretur atque iretri Iuuenis animo spirituque ingenti, cuius radii iis exortu in ipso statim ubi explicuere is sui coib,, sumpsere vapores dissipauem nebulas, serena, is uere Coelum, Magnum sine hoc, in v im haudia tamen, sed inter bella antiqua, bectat m etiam alias, uti inueteratorum inter arma ducum, vim, famam, sortunam atque sagacitatem infringe-ὐ rent treis uno tempore Iuuenes Principes, Pamo noniae Rex: Cardinalis Iosiam: Lolliarii si ae, Dux Carolus, M. IOmnia, quae gignuntur infra Lunam suis
quaequς periodis constant, habentque los gradus: initium: incrementa: statum: ci post,
quam constitere, vergunt cidenique extinguum.
tur. Consistentem in rota sortunam pingero qui inuenit, ineleganter atque inerudite formam eius sinu lacri commentus est, nisi rota illa Coe, lum . nisi stellae omnes fuere soletuna . Dedit enim arriseX sta, atque assignauit uni rei rotam in Mundo hoc ubi cuncta rotantur , Saepe etiam cum homine fortuna canescit. Sed quae
semel hominem fortuna evexerat, non ς est quac
645쪽
quae sternit deinde ipsum Uti conuertatur
mutetque haec, fortuna est alteriuS , quae cre-scens ipsa vergentem aliam impellit. Principes in id moueri atque concitari exte . nos, ut alieni Imperil ciuitates vocent stimulenta . que ad rebellandum haud equidem miror: illud iprosecto animo meo mirum fit, quod ullae ciui-tatum, stimulos atque inuitamenta illa sequam . tur. Rebellioni motibusque eis . si exitus est ille, qui iactabatur, populationes, incendia cae-, des, vastatio terrae antecessit: aeraria consumpta sunt: nihil virium ultra relictum ac Vicere ita demum, ut victi debellatique ipsi maneant. . . Non sugiunt Imperia sed mutant, aliumque dinminum sortiuntur haud minore odio, quam quo idepulere priorem . Non enim imperitantem iodere, sed Imperium, quod moritur nunquam, quia Principes mortales: dominatio aeterna est. Blandiuntur vero sibi nimium spe mutandi etiam in melius. Eam spem si in amicitia sorte non nublius habuere, reperiunt in rerum exitu Vanam
atque fallacem. Id quod cuiusque interest, qub
sua quemque utilitatis trahit, fert quendam amorem eiusmodi secum,qui Veluti Gygas amor amores alios ceu pusilla corpora infantum et, dit. An auiditas ct fames imperitandi minor in nouo domino reperietur, qui dominus factus est haud aliter quam ob auiditatem famemque do minationis Θ An potius, non pro certo habem
.dum, curae lare nouo huic, ut qua ipse via dc porta
646쪽
porta intHuit, ei claustris inexsuperabilibus
clausa obserata aeternum stet, ne intrare alius
possit 8 Non ingred tar mala representare, si vim cantur . Quanta snt ipsi vident Nec tanta sunt, quanta habituri erant, s suisset Victoria penes ipsos. Nimium mos i cecidere casia sub mansitoetudine, ct clementia Principum horum. Si Numini ita visum suisset, eis Principibus, Urbibus, populis, qui populi, Principes, Urbes
defecere per Germaniam rc bcllionemque consciuerunt, videndam in speculo scenam obiicere rerum quae sequturae erant: non vidisset nostra aetas horrores ct tragica spectacula quae vidit. Scena tamen haec, ct speculum , ct imago suturi non defuit eorum oculis qui inspicere Voluerunt . Cui tam obtusa mentis acies. Vt non ista secum ipse argumentaretur Z Cui tam fluxa memoria, ut superiorum temporum bella non Videret horum cssigiem ρ Id quod suit erit . ubi id quod suit est. Centum annorum spatio , tam quam alueo decurrit obliuionis flumen: eaque latitudo sere torrentis huius est, ubi plurimum patet. Iam decessere homines, atque ad domos ipsi etiam obliuionis abiere , qui sui temporis hella, ct rebelliones sensere Vanas , incertique manebant , plusne periculorum , an damna maiora vidissent, cum, ct suturi terror, ct praesentis exitis magnitudo par animis obuersiaretur. Moriuntur abeuntq; 'testes isti malorum rerum: ct mala ipsa, vici exusti, selicium arborum cine Ee reS,
647쪽
res, terris inuecta sterilitas, solitudo urbium .
euersae deletaeque Vrbes, ex oculisabieres I. ut non fides est: aut non metus . Non creditur damnum, quia restitutum iam sublatumque est: non timetur, quia restitui posse id videmus . Quam optabile multis suerat ut haberent sine moenibus Vrbes8 Nusquam clementius Romani
tractauere Graecos mitiusve egerunt erga Gentem nationemque illam, quam tunc, cum Gine carum Vrbium omnium moenia die Vno deii.
cienda mandarunt . Et legum lator ille , qui vetuit moenia esse Ulla, fortasse, non tam incitandae virtuti id , quam etiam ad temeritatem inhibendam prouidentissime excogitarat. Firmi corporum habitus approperant saepe mortem, quia ingluuies atque intemperantia cibos immo dice ingerit. Magni nominis imperium, non magnae authoritatis, Vel certe, quod viribus magis quam authoritates et, non temere inuadendum hosti esset, in cuius damna id crescere Imperium possit. Nam is animus, ea conditio principum nonnullorum aliquando est, ut nihil noui tentare, moliri nihil velint, vel quia contenti rerum suarum statu vivunt, neque adistendum, quaerendumve sibi ultra quicquam censent: Vel quia, incerta bellorum metuunt, ct nihil opus esse periculis putant. Verum, ijdem isti, si ad arma fortasse ire coacti sint, violentia ipsos for . tasse aliorum nonnulla armarit, credere inci. piunt.
648쪽
piunt, non posse in posterum selicitudines et
pericula multa propulsari, nisi austra sibi Imperiumst: atque ita sustepta 1 elamna non deponunt, donec protulerint fines, authoritatemve amplificarint. Atque tunc etiam via quieuere, bella renouantur , quia , qui vicere semel. vel nesciunt, Vel nolunt, Vel non poli unt finire victorias. Est interdum, ubi vi storiarum S gloriae saturitas; est, ubi laboris impensarumque taedia, Proximorumque mortes , quietis amor, Salia quae dies affert, bellis imponant modum, suadeantque pacem. Frui praesentibus: parta conseruare: caetera permittere casiii S tempori , ct virtuti sicceitaris malunt. Bene meretur de genere humano ille qui pericula pro cui habet. Nam maxima quaedam disterri, non tolli possunt. Non existerent tot bella inter mortales , si res humanae animique hominum componi ita possent , ut magnitudo fortunae pares inuidia, minores solicitare metu desineret. Gedo ego, Principes de iis, qui fuere loquor
ubi imperium adepti erant, eo fuisse contentoS, sparta retinere possent, ita tamen , ut retinendi tuendiq; causa .cuperent loca no nulla sbi adi ungere , quae id ipsum impedire posse Viderentur. Ea vero loca simul atque obtinuissent, locum Batim prospexisse alium, S subinde alium, quinis adiunctus Imperio suo esset, primam quamque vict6riam atque possessionem haud stabilem siue diuturnam sore existimarent. Ita princedente
649쪽
cedente penF ad infinitum continuatione hac, effectium esse arbitror, ut, id quod studium occura sui status erat, aviditas potentiae Imperil-que maioris, vel esse crederetur, vel etiam in. terdum fieret, admittente paulatim animo hanc sine sensi fallaciam. Caesar Imperatorque ille semper Augustus cui euenerat, ut ipso imper, tante, tranquillam ubique pacem ageret humanum genus , ne tantum bonum , aut metus, aut inuidia interpellare posset, in animo habuerat coercere intra certos fines imperium , simul dc munimenta finibus addere , quo tutior pax haheretur hoc ipso, si una cum Imperio , dominandi quoque cupiditatem esse circumscriptam a que terminatam ita appareret. Fidemi qui primus Violare inuenit. Mundum euertit. Nisi fallendi instrumentum fieret ipsa fides , zelotypia non subiret animos. Haec remota frangeret inuidiam, quia destituta ct solitaria sic inuidia