De diuina institutione pontificatus Romani Pontificis super totam ecclesiam a Christo in PetroThomae de Vio

91쪽

pontificum sibi dominus reseruauit .lxxia . dist. eiectione. LMarcellus papa de martyr tempore dioclatiani & maximianisu costantii 5e galeri/qui imperii gubernacula Q. sceperunt post diocletianum de maximianum in ca. roga mus Vos xxiiii.q.i ait de petrodpse est caput totius eccle. se: cui dominus altitu es petrus de super hanc petram edificabo ecclesiam meam dic.

Cyprianus quot martyr in tractatu de simplicitate meo latorum dicit ea que reserutur xxiiii.q.i loquitur dominusque breuitatis causa non duxi repetendad n illis siquidem petri pontificatus satis patet: ut declaratum superius est, si Ambrosius in sermone xlvii.de fide petri apostoli: Δ:habetur distinctione . l.ca.fidelior . dicit de petro . Tane bonus pastor tuendum gregem accepit: ut qui sibi infir/mus ante fuerat fieret omnibus firmamentum: de qui ipse interrogationis tentatione nutaueratlceteros fidei soliditate fundaret . Denis pro laliditate deuotionis ecclesiarumpetra diciturisicut ait dominus / tu es petrus de super hane petram edificabo ecclesiam meam: pctra enim dicitur eo. primus in nationibus fidei fimtamenta posuerit/ 5e radiaxum immobile totius operis christiam compagem molamet contineat. Et idem in hymno diacali pen d petra

ecclesie appellatidicensilioc ipsa petra ecclesie canae cubpam diluit . Testatur siquidem augustinus in libro primo retract.ca.xxidisic hymnum ambrosii esse. En in sermo. xide mirabilibus.Hanc igitur solam ecclesie nauem asceodit dominus in qua petrus magister est constitutus: di domino ι super hanc petram edificabo ecclesiam meam. Que nauis in altum seculi istius ita natat: Ut pereunte mundo Omnes quos suscipit seruet Illelas . Cuius figoram iam in veteri videmus testamento. Sicut enim noe arca/ naufragante mundo cunctos quos susceperat I inc lumes reseruauit: ita de petri ecclesia conflagrante seculo omnes quos amplect itur representauit illesos. Et sicut

runc transino diluuio ad arcam noe columba signu pacis

92쪽

detulit: ita Λe transacto iudicio ad ecclesiam petri christiis

Mudium Pacis reseretiquia ipse columba vel pax est. Et idem super epistolam primam ad thi caciu.tractans illudet ut scias quemadmodu oporteat te in domo dei couersari que est ecclesia dei viui &caiit.Quu totus mundus dei siti

ecclesia tamen domus eius dicitur . cuius hodie rector est damatus et mundus enim in prevaricatione est diuerso turabatus erroriideo illic necesse est dicatur esse domus dei de veritas ubi secundum volutatem suam timetur. EEt in ii. de excessu fratris sui nomine satiri narrat commendat actuetur cautela ac sapientiam eiusde in peregrinis partibus percorantis sieps esset catholicus hoc est curomanae clesia conueniret: dicens ca.vii. Aduocauit ad se Gm nee ullam putauit veram nisi vere fidei gratiam:pcrcuctatus. eo est utruna cu epis catholicis hoc est cum Romana ecclesia coueniret. Cu romana dixit no hiero lymitaminon antiochena no costantinopolitana dic. cur hoc nisi quia romana cois est omnibus oholicis. ldubio uti caput.Similc siquidem apud Hieronymu refugiu inuenies scribente ad clamassim epistola septima . Ego interim es mito siquis cathedre petii iungitur meus est.

Hiero.sua maminit Symoni qui credebat in petra x

petri largitus est nomen:ac secundum metaphoram petrerecte dicitur ebedificabo ecclesia mea super te . si Rurius ad damasiimr 6c habetur.xxiiii Nd.quoniam vetusto.Ego nullum premium nisi christum sequens heaurudini tue i. cathedre petri comunione conssicior: super illam petram edificata ecclesiam scio. Et infra. Quicun* tecum no colligit spargit:hoc est qui christi non estiantichristi est. Vbi

nota hiero. pro eodem copulare christum de papam quis tum ad ea que sent fidei: de his.n. cu loqui clare patet in denti . GIdcuuom libro Primo toto

93쪽

tet ex Elutione subiumste mox questionis: sed cur non is

annes virgo electus est s soluit eni ne magister .honus qui dixerat pacem meam do vobis &c. in adolescaem quem dilexerat causam prebercvideretur inuidie.EIdem rursus epistola ii.ad damassim: et habetur xiiii.q.i.hec est fides ait.Si hec nostra colaflao apostolatus tui iudicio comproobatur:quicun* me culpare voluerit se imperitum vel maliuolum vel etiam non catholicum inon me hereticum c6

probabit. Vbi quia vides ex sedis apostolice iudicio penodere esse vel n5 esse cadiolicum aut hereticum summum christi in terris tribunal agnoscere potes: ad quod de fide iudicium spectare constat. GAugustinus non solum petrum principem apostolora affirmat: sed quum consileretur sedes apostolica de fide

contra pelagianam heresimI a duobus conciliis cardaagisnensi & mileuitano subscriptus inuenitur. Et respondente innocentio papa ad carthaginense quidem concilium. Patrum instituta sacerdotali custodientes officio non censeotis esse calcanda q, illi non humana sed diuina decreuere sententia I ut quicquid de disiunctis remotis* prouinciis ageretur non prius ducerent finiendum nisi ad huius sedis notitiam perueniret: ubi tota huius authoritate iustaque tuerit pronunciatio firmareturiinde* sumerent cetere ecfclesie velut de natali suo fonte aque cucte procederent. Et per diuersas totius m udi regiones puri capitis incorrupte mancretiquid preciperesquos abluere quos Velut in ceno ine mundabili sordidatos mundis digna corporibus unda vitaret. Ad concilium vero mileuitanum. Quotiens fidei

ratio ventilatur arbitror omnes fratres coepos nostros

non nisi ad petrum i sui nominis di honoris authorem referre debere: velut nuc retulit vestra dilectio P per totum mundum possit omnibus ecclesiis in communi prodesse. Augustinus ad paulinum epistola. cui reserens hec instaed mendat innocentii litteras responsiuas subiungens. Ad

omnia nobis ille rescripsit eodem modo quo fas erat M.

94쪽

oponebat apostolice sedis antistitem. Rursus secundo libro de baptismo contra donatistas eapitulo primoc de habet .v.q.vii puto,pini cathedra cuilibet prefert: epatui quum coparado cyprianum petro ait. Vereri debeo ne in petrum contumeliosus existam: quis enim nescit illum apostolatus principatum cuilibet efatui preserendumssed etsi distat caedrarum gratiat una tameest martyrum gloria.

Item in secundo libro de doctri. christiana non longe Versus pricipiui decretales epistolas apostolice sedis inter

canonicas habendas scripturas censeti dices.In canonicis scripturis ecclesiarum catholicarum=s plurium diuinarum

s ripturam sollertissimus indagator authoritate sequaturi inter quas sane ille sint quas apostolica sedes habere di ab ea alii m cruerunt accipere epistolas Qui enim decretales fidei quas apud se habet vel aliis misit aptio sedes inter canonicas esse habendas scripturas affirmat i supponit prosculdubio apostolicam sedem non solum cunctis prelatam sedibus:sed diuinam utpote fidei magistram. Gregorius in registri libro quarto epta.xxxii ad mauritium augustum ait. Cunctis euangelium scientibus liquct* voce dominica sancto Δc omnium apostolorum prino cipi petro apostolo totius ecclesie cura commissa est: ipsi quippe dicitur petre amas me spasce oves meas.Ipsi dicit

ecce savianas expetiit cribrare vos sicut triticum: empte rogaui ut no deficiat fides tua β: tu aliquando couersus confirma fratres tuos.Ipsi dicitur tu es petrus de super hac petram edificabo ecclcham meam 5: porte inseri non prevalebunt aduersus eam: dc tibi dabo claues regni coeloΝ

Δ: quodcun* Iigaueris super terra erit ligatum de in celiud: quodcunq; solueri fri terram erit solutu de in celis.

Ecce claues reoni 0 -ο- nit: notestas ei lioadi de Gu

95쪽

assumptionis die ait.De toto mundo Vnus petrus eligitur qui de uniuersam gentium vocationi di omnibus aposto/iis cunctiis ecclesie patribus p onatur: ut quis in populo dei multi sacerdotes sint multii pastores 'omnes inmeregat petrus quos principaliter regit β: christius.Magnum re mirabile dilectissimi hule viro Gsortium potentie sis tribuit diuina dignatio: β: siquid cum eo comune ceteris

voluit esse principibusinua nisi per ipsem dedit quicquid

aliis non negauit.

I Uenerabilis beta sua illud Io.Mntuitus autem in eum Iesus dicit. Vidit cordis eius simplicitatem animi seblimitatem:cuius merito cuncte esset preserendus ecclesie.

Bemardus non solum pluries Romanum pontificem Iesii christi vicaria & totius ecclesie caput appellat et sed in epistola prima ad eugenium papam . ccxxxvii. in ora dine epistolarum ait. Locus in quo stas terra sancta est locus petri estilocus principis apostolorum ubi steterunt pedes eius . locus illius esti que constituit dns dominu dos mus sue dc principem omnis possessionis sue:merito tali pastori tali nutritio comissa est ecclesia/ quil adhuc tenera adhue in cunabulis esset. si Et in epila coclii.ad romanosqn discesserunt a dno paparait Cur regem terra cur dnmceli furore tam intollerabili si irrationabili in vos pariter prouocatis dum sacram di apostolicam sedem diuinis reo

libusq; priuilegiis singulariter sablimata ausu sacrilego picessere sito* minuere honore colendius f GH in epta

xxi.ad mediolanensest de plenitudine potestatis aposto. lice ait. mana ecclesia valde clemens esti sed nihilomunus potens:fidele consilium di omni acceptione dignum: noli abuti clementiaIne potentia opprimaris.Sed dicit aliquindebita ei reuerentia exhibebolo: nihil amplius.Esto. rae quod dicis: quia si exhibeas debita I 5: omnimodam. Plenitudo siquide potestaris laper uniuersas orbis eccitas

singulari prerogativa apostolice sedi donata est:qui igitur huic potestati resistitidei ordinationi resistit.Potest si utile

96쪽

iudicauerit nouos ordinare episcopatus ubi hactenus nofuerunt: potest eos qui sunt alios deprimere , alios subiis mare: prout ratio sibi dictauerit: ita Vt de episcopis creare archiebos liceat 5: ecouerso si necesse visum fuerit. Potesta finibus terre sublimes quascu* psonas ecclesiasticas euocare ερ cogere ad suam presentiar non semel aut bis: sed quotiens expedire videbit Porro in promptu est ei omne ulcisci inobedientia si quis forte reluctari conatus fuerit. si In gestis concilii constatien, inter damnatos articulosioannis vulclesi 5e ioannis hus reperiunt hi duo: scilicet pereus non est nec suit caput sancte ecclesie catholice: noest de necessitate salutis credere m. ecclesia esse Lprema inter an ecclesias. Et subditur error est:pro quato negaret

primatu summi potificis super alias ecclesias particulares. I Sanctus tho. in .iiii, cotra ge. m. lxxvi, posta muItipliciter probauit unum episcopu prelatu a christo toti eccio sie/ subdit. Per hoc aute excluditur quorunda presemptuosus errori qui se subdiicere nituntur ab obedientia di sub/iectione petri successorem eius romanu pontificem unis uersalis ecclesie pastorem non recognoscentes.

I In concilio quo* uniuersali florentie sub eugenio diu.

ubi grecorum armenorum de lambitarum cum romanaeeelesia iacta legitur uniol habent hec verba. Diffinimus

sanctam apostolicam sedem 5e m. pontificem in uniuerasum orbem tenere primatum: de ipsum romanu pontifice Recessorem esse beati petri principis apostolorum/ 6e verum christi vicarium / totius, ecclesie caput de omnium christianorum patrem ac doctorem existere: di ipsi in beato petro pascendi regendi & gubernandi uniuersiae ecclesiam a domino nostro iesu christo plenam potestatem traditam esse: quemadmoda eria in gestis hicumeni R eωciliorum S in sacris canonibus cocinetur. Hee ibb IVbi

97쪽

omnibus ad firmandam fidem huius veritatis. . Pretereo turbam canonu Ac doctos c dinumerare nemo potest ide sentientiu . Tam euidenter siquidem eκ his que attulimus clarum est ro. pontificem petri successcirem a christo in petro instituta esse totius ecclesie past remi ut locus dubitationi nullus relictus sit . Siquis autem post hec hesitans inuenitur aut rudis de ineptus aut cu he reticis seu scismaticis sapit aut certe christianus non est ineruditus quippe valde de indocilis est qsquis certitudine mathematicam in omnibus querit: ut philosophi tradunt. Hereticos atl scismaticos propriu est sacra uti script ra/ secundu sensum en quo ipsi faciunt illa sonare.Christianos aute qui vere catholici sint sapientia, sacra scriptura intelligit secundu sensum que sancti doctoresIquem iactat

concilia/ aprica authoritate roborata interpretant. Hunc

sciendi christiana veritate modii quisquis repellitichristianus no est:ab hac via qui recedivinfidelis inuenit. Nam licentia exorbitandi ab hac via si admittit trinitatis unam substantia reuocare in dubiu cu arrio fas est: spiritu quospsanctu procedere a filio I ambiguu adhuc cum priscis erit:

panc in sacramento altaris couerti in corpus christi dubiotabit . Hec .n. omnia nulla alia via aut aucte sunt christias nis reddita certa de indubia fide tenedat nisi interpretatiosne sacre scripture iuxta sanctos documental 5 sacros c5cilioΝ authoritate aprica firmato αdiffinitione.Quocirca quu textus euangelici ad propositu adsint/ de sanctos do/ctrina colarmis in pposito pateati nullo penitus salicto reluctantei sacroruin concilios cum apostolica authoritate inueniatur definitio / omnisii christianos eras a petro hucuset in sancta ecclesia catholica hoc confessa inueniat reliquoru* doctoF testimonia innumera sinti certum ita. redditur romanu pontificem petri successorem in petro achristo institutum totius ecclesie pastorem ut certior fides haberi non possit. Amen.

Rome Anno christiane salutis. M. D.XXI.ctatis vero proprie quinquagesimosecundoldie. xviii. Februarii.

98쪽

EImpressum IRome per Marcellum Silberalistanck. Anno saluatoris . M . D . XXI. Udnecimo Kalendas Aprilis. Elaus uni de trino.