Dominici Arumaei ... De mora commentarius methodicus nunc denuo sublatis mendis editus. Cui propter similitudinem argumenti accessit Johannis Saportae doctoris Tholosani Compendium morae ; indices verborum & rerum memorabilium additi sunt

651쪽

te sicism res f. ult. f. de leg. s. su ni pio contrario sensti adde in delictis idem sancitum: quo sane casu nulla habita disse rentia per i cultim interitus delinquentem sequitur Tryptio in L merito. f. de B vi arma. Subtractis inquit mortalitate se

Vis, aut pecoribus aliisve rebus casu in te Icademibus tuum onus in eisndulo minus restituendis este, quia

ex ipso tempore delicti plusquam

frustrator debitor constitutus es.

Idem scribit Lilpian in L . . rectigmme. f. eo Paul in is filio. 6 si pon. f. sol mair. Si res ait dotales post dis vortium deteriore facti lint,ac viri reddenda dote moram fecerit,onani modo detrimentum ipse praestabit. Nunc expeta denda eli dictio ill i,omnimi id ra cibi natura est utre limpliciter pure ac diaerte explicet. l. scis raris . . quisic de co es me au.

652쪽

sequuntur,cum quo transeunt Dre.

Raph. l. Ias moventur inevitabili tex .inlpplures f. v a. F. de de inde. cujus verba haec sunt Sive a cum se

pse apud que deposita res est,aetum

fuerit,sive cum haeredes ejus,4 sua natura res ante rem judicatam interciderit, veluti si homo mortuus fuerit,Sabinus,&Cassius absolvi debere eum cum quo actum est dixerunt: quia aequum est,naturale interitum ad actorem pertinere utique cum interitura effet ea res, etsi restituta esset actori Hiij iis legis multiplex a nostris adtertur u solutio. Quid amor ccurs ac caricri in ael quod te in uia depositi speciale crediderunt. Vel quod illic reus justam litiga di causam sus ineret, quaetasnen illo liuiones nostris comu- neu Jo umis sententiain sectantΘ

653쪽

y JOAN. A PORTAE,1o1 bus nusquam satis placuerunt. Ego, ne tamdiu in re non parum dissicili immorer, verum sensum illius . Atim hunc saepe sum arbitratus, ut verba C i Jurisconsul initio legis conjungi primum debeat, quo quidem cautum est, si plures haeredes extiterint ei qui rem dividuam de-pomit, tunc depositarium debere majori parti haeredum quae adivitie

restituere Majorem autem partem 1ntelligere debemusron ex numero utique personarum, sed ex Dgnitudine portionum. Nunc si1bsequitur'. e autem Sive igitur cum de re dividua loquimur, Ligamus cum eo actum apud quem res est deposita, vel cum ejus haerede, ab haeredibus illius qui rem deposuerat, veluti cuni depositatius ince tus est,cui prius rem depositam restituat. Si interea ante rem judica

654쪽

TRAc T. MORAE. CAP. III. 9 tam,dum interlimedes eum cui res est deposita contenditur, res interciderit: tunc ab lvi eum debere,utiq; cum interitura esset ea res, etsi restitutaeuet actori Inmmma,

recte statuiti us debitorem rei dividue: absolvendum,non quidem eo solo quod interitura esset ea res penes amrem, sed quia dubitabat depositarius cui ex haeredibus contendentibus,majorem partem restitueret. Nec adhuc forte definitum erat, uter haeredum majorem parte

ex haereditate referre deberet:qubdsi minus dubitatum probaretur, vel quia satis tuto rem depositam rest, tuere potuisset,re perempta abselui

non posset depositarius. .siis Asia. , ultim. f. depos Ex verbis, periculo ejus est,apud quem depositum fuerit, si judici accipiendi tempore

potuit id reddere reus,nec reddidit.

655쪽

cto cum priore nauta actionem dominum habere: cum ea conditione navem conduxit, ut in ea merces portarentur. Paulus vero putavit contrarium sentiendum, utraque

scilicet nave perempta cum sine dolo vel culpa nautarum naufi agium factum probare turmultam actionem competere. Sed hoc ita institutum est, quia nec dolo nec culpa merce perierant, nec quod in mora esset sed eventuavel calti fortuito utriusque navis naufragium intervenerat Manifestius adhuc Joannis sententia ruicitur elegantis,

f eoi ubi accepit.=.de condi cau da. ubi emel commissa mora debitorem astringi opinatur cum crδcontracta non est, tunc non temere diltinguendum, an penes creditorem res peritura esset, vel non d L

656쪽

Porro quid in actionibus in remassicinandum sit,omnes uno ore cuMartino entiunt, ex Litemsi verboratum. .ultim coguncta f. utiqueci.

de rei vendi. Si servus sinquit) petitus,vel animal aliud demortuum sit sine dolo malori culpa possessoris, pretium non esse praestandum plerique aiunt. Sed est verius, si forte distracturustra petitor si accepisset, moram passo debere praestati. nam sei restituisset, distraxisset,ipretium esset lucratus. Quam ego receptissimam ab omnibus senten tiam verissimam esse praedicare non ausim,si is malaefidei ponestar a quores petitur, fuerit nihil enim hoc

casu inter personales vel in rem actiones,semel commissa mora, inter

esse potest. Sed cum de bonaefidei posses.

657쪽

TRAc T. MORAE. CAP. III sorposseuore contenditur, cum vere in mora non fit, a servus petitus,vel aliud animal demortuum sit, pretiunon esse praestaudum illi qui moram passiis est, Ulpian existimat: nisi forte distracturus erat petitor si animaIaccepisset pretium lucra tus esset Vera igitur superest Dan-nuvi sequacium sententia, rejectat Martini ac Paul. Cob.disinu.in L

Quartus effectus morae est. Nam io dissicultas rei praestandae, licet obligationem non impediat, tamen ab mora debitorem omnimodo tuetur. Quod in facti primum obliga- tionibus verum scribit Labeo. l. Fiehenda mancipia. I.irimis s.1. ad legem Rho. de fact. Idem in judiciis credendum est. Ulpian. in I. a. .souisjudis.1 qui cau vel cum apud arbitros controversavertati .l. Uud

658쪽

ueoi J o A. N. Celsum. .si in arbitrum.1. de dolma excep. Nec quae di mus in simplici selium promissione vera sunt, sed in ea etiam cui jusjurandum accessit, vel poene aliquid nomine.c.brevi. O

c. querelam dejurejur extr. c. Beati

Paulusjunctio. a. q. a. Lustim j. qui satisdat . Adde his etiam, cum de impossibilitate juris vel naturae tractatur l. continuus. . illud. chmquis f. de V. Oblig. Sed haec aliquando certis casibus non militant Veluti, chim quis rem ratam haberi a procuratore stipulatus est. Pompo. in L procurator frem rat. haberi. Asin i litastipulatus 3 possum f. de Verbor. Oblig. idem chim promista difficultatem futuram praevidere potuit, tunc enim nullo modo excusabitur, cum culpa vel dolo non careat Labe. V. de dote versi quid enim. f. de jur dot Imputan-

659쪽

TRAc T. MORAS. CAP. III. os dum hoc certe est debitori, qui histurum obstaculum neglexit Paus. in L sui commeatus.j. de re misi. Ex verbis, dum tamen non tardius illoco profectum se probet, quam ut occurrere posset intra commeatum , restituendus est, idcm redherscribit Labeo in L quibus diebus.1. de condit re demon. Quid autem in debitore quantitatis, vel generis sentiendum sit, nostri non parum digladiantur,crebrior est tame se tentia Bart.dissicultatem ei non parum nocere qui moratus est partim quod illa ortum oblig tionis non impediat, i continuus . it a F., Verbor. Obligat partim etiam quod genus, seu quantitas debita perire

non possit lincendium Clicen.peta.

sed illud quod de ortu obligationis dictum est,facile diluitur.Nam plex almo i mora liberant, quae nihil-

660쪽

ominus initium obligationis non impediunt. Scaevo in Lust .ssis uicommis acasciendum. f. de usuri Manifestius tamen Bart.sensum tuentur duo egregia Iurisconsultoruretponsa , Primum est Iaboleni in Lultim fis nauti foeno.Si inquit ir jectitiae pecuniae poena, ut solet, θ' missa est: quamvis eo die qui primus luendae pecuniae fuerit nemo via xerit,qui pecuniam deberet tamen perinde committi poena potest ac si fuisset haeres debitoris. Alterum est Paul in Lad diem. f.de Verb. Obligat. Sed hujusmodi relponia interdum non militant veluti cum debitor pecuniam sinistro eventu cui resisti non poterat,amisit c significante Me

pignor Panor.in ca brevi dejurejur. vel cum pecuniam creditor accipe

le est