장음표시 사용
31쪽
expugnatus, tot miseriis oppressus morboque exalus nec olium nec licentiam habuit, ut sacram scripturam virginibus sacris explicaret. Accedit quod in illo Cluniacensis monasterii refugio conamercium, quod prius cum Heloissa habuit,
Deindo Heloissae problemala XLII et Abaelardi sol tiones cum nostri libri quaestionibus similitudinem quandam habent ii praecipue loci, quibus Abaelardus solutiones confirmat, omnes sere in libro Sic et Non obveniunt. Id certe primo intuitu apparet, Heloissam, quae quaestionibus
tam levibus commovebatur et angebatur, nostri operis contrarietates et dissidia non cognovisse; sed hoc non sus cere, ut librum Sic et o post problemala editum fuisso conjiciamus, jam supra diximus. Im contrarium colligi potest ex comparatione inter problema V. et quaest LXXXV. instituta. Ibi enim eloissa talum controversiae multo melius descripsi atque detexit, locorum majorem copiam affert, quam Abnelardus de eadem re, ita ut jure quodam suspiceris, Abaelardum ante problemata eloissae accepta et ab ipso soluta librum Sic et Non edidisse. Sed nolevioribus rebus nimium momenti tribuamus, concedendum est, Abaelardum negligentia quadam hanc rem facillimo praeterire potuisse. Parimodo omnes sere Abaelardi libri theologici epistolae, sermones cum nostro ita cohaerent, ut loci iis inserti etiam in libro Sic et Non legantur. 0mnibus igitur perpensis argumentis id lantummodo sint, quod inter permulta alia seripta etiam nostrum opus illo decenni persectum atque absolutum sit, quo Abaelardi ingenium scribendo seracissimum et uberrimum maxime elucebat, quo S. Gildasii mona
i CL Epist. Petri cluniae ad Heloissam in D. Abael. I, 10.
32쪽
steri ob insidias emersorum monachorum relici et asTIum nobis haud salis exploratum et lium necessarium ad lottaniaque opera exstruenda a. 1130-1140 nactus esti Denique ut hoc quoque definire conemur, quo anno hanc collectionem publici juris secerit lectoribusque tradiderit, equidem illud tempus post annum 137 statuendum emopulem. Illo enim anno aut voluntarius atque sessus e petuis vexationibus rixisque, aut coactus ab adversariis, qui semper in id incubuerant, ut publie docendi facultas munusve ipsi adimeretur, invidentes Abaelardo gloriam atque applausum e magisterio discessisse' alque scholarum et studiorum tumultus dimisisse videtur J. Tunc fortasse, ubi scholae ipsi erant clausae, malissimis suis discipulis tenerisque lectoribus hunc librum et in eo fructum diutu norum studiorum tradidit, ut quod oro pronunciare prohibitus erat, calamo efficeret. Cui convenire videtur, quod hoc enchiridi et apparatu tunc temporis optime carere potuit, ubi publico docendi munere sese abdicaVerat. Restat ut de consilio, quod Abaelardus hoc edendo libro secutus sit, nonnulla dicamus.
Ipse Abaelardus in prologo p. 16 haec sanctorum
dicta se collegisse profitetur, quae teneros lectores ad maximum inquirendae veritalis exercilium provocent eit Ioannes Sarisberiensis Metalog. lib. II cap. X: 0uum primum adolescens admodum studiorum ausa migrassem in Gallias, anno altero postquam illustris rex Anglorum enricus, Leo justitiae, rebus exeessit humanis, eontuli me ad Peripateticum Palatinum, qui tunc in monte sanctae sienovesae clarus doctor et admirabilis omnibus praesidebat. Ibi ad pedes ejus prima artis hujus rudimenta aceepi et pro modulo ingenioli mei, quicquid exeidebat ab ore ejus, tota mentis aviditate exeipiebam. Deinde p0 t discessum ejus, qui mihi praeproperus visus est, adhaesi magistro Alberico etc.
2 CL Epist. Petri cluniae ad Innoeentium II papam in opp. Abael. I, 709.
33쪽
acutiores ex inquisitione reddant'. Prosecto Abaelardus, qui ingenium alacre et promtum, antiquarum literarum et bonarum artium amorem, novarum rerum studium magistris quodammodo necessarium, veri cognoscendi cupiditalem nunquam exuit, qui quae magistrum decent virtutibus abui davit, qui lotus erat in scholis atque ila in docendi munere vivebat, ut discipulos et asseclas permultos, amicum nullum sibi conciliare posset J, qui vel senex discipulos mirum in modum allicero et devincire valuit hic ergo magister praecipue suis discipulis malissimis hoc opus commendatum et dedicatum esse voluit Attamen eum non solum tenerosμ sed etiam graviores lectores imo acerbos et severos judices speciaVisse, praeter prologi Verba docet apparaius operi praefixus, nimirum decretum Gelasii dicium, excerpta re-
Daciationum, laudes Augustini dialectici, quippe qui eidem rei atque Abaelardus operam dederi Vix enim amplectar illam Vulgarem opinionem, quain ope lites inaudii Maurini monachi plurimis persuaserunt, quod hoc per quam plurimos provocare et lacessere, im res divinas obscurare et evertere voluerit Abaelardus, utpote qui dissidiis inter ipsos theologos concitalis eorum aciem perrumpere, alque dogmatum phalangem inleslina discordia disjicere, et hoc modo ipsam theologiae arcem unditus evertere, et super has ruinas suae artis h. e. dialecticae solium exstruere, summamque dignitalem summumque splendorem ei vindicare studuerit. Qui ita sentiunt, judices mullo iniquiores sunt ipso sancio, gelotypo Bernardo. Haud quidem desunt in Abaelardi libris audacter temerarieque dicta, haud desunt leves ac saepe malae opiniones, saepe summos ecclesiae antistiles neglexit atque contemsit; sed legas epistolas, sermones,
34쪽
sdei consessiones, quibus dissidere non licet, quum Abae-
Iardus omnem simulationis speciem detestatus sit, ut aequa lance judicare possis. Immerito nonnulli Abaelardo allieismi vo pantheismi nolam inurere voluerunt; si inter Varius d clorum familias nostro aevo superstites quaerimus, ad quamnam Abaelardum reseramus, Cousinii recto judici assentiendum erit, qui inter rationalistas, qui hodie dicuntur, et inter Abaelardum maximam similitudinem intercedere bene dispulavit. Pro humanae rationis dignitale et jure Abae- lardus omnibus viribus propugnat, rationibus humanis omnia -adstruere vult, hanc artem atque sese artificem commendare et praedicare sibi proposuit Contra prophelae verba Bernardo gralissima: nisi crediderilis, non intelligetis hanc sententiam Siracidas saepe laudavit: qui credit ilo levis est cordeμ contra adversariorum lucifugorum ruditatem atque barbariem res humanas defendere voluit, et quamquam vix umbram, non lucem et splendorem graecae antiquitatis conspexerat, satis tamen cognoVit, antiquitatem Graecorum
non fuisse abjectum paganismum; sed his gentilium elogiis
S. Bernardum, cui nimiae et dignitali Christi contrariae videbantur, non leviter offendit ). Contra artis dialecticae contemtores demonstravit, hanc esse ejus vim et efficaciam, ut obscurae res et incertae ad dialeeticas leges vocatae serent
perspicuas atque expeditae. Supernum esse verborum prolationem, quam intelligentia non sequatur, ne credi posse aliquid nisi primitus intellectum, et ridiculosum esse aliquem aliis praedicare, quod nec ipse nec illi quos doceat intellectu capere possint, domino ipso arguente, quod coeci sint duces coecorumμ, ita discipulos suos loquentes Mil
i Bernardi Opp. I, 656: Dum multum sudat, quomodo Platonem
tacta Christianum, se probat ethnicum.μ
35쪽
34 p. I, 83. Ilii intelligendi et demonstrandi cupiditate
ita se abripi passus est, ni riniluit mr steria imagine artesialuarii consecta oculis subjicere audere in L Haereticos abhorret et deleslutur; sed illum proclama haereticum, qui per militam salsa dogmata prosteatur; ipse dogmata non sacer sed intelligere assensui tuo commendatiori reddere volui Paulo apostolo hortanti, ut omnem intellectum obsequio Christi captivum subjiciamus, non semper satisfecit; nihilominus ver se bonum certamen certare sibi persuasuin habuit, se ocium bonumque voluisse sibi conscius erat. ἡ0diosum me mundo reddidit logica eici nolo si esse philosophus, ni recalcitrem Paulo, non sic ess Aristoteles,
ut secludar a Christo ad Heloissum scribit 0pp. I, 680J.
Nunquam ver illas palin ius canebat, quas adversarii semper poscebant placita sua ess aut onSullo corrupla et per malitiam in pejus mulata aut per ignorantiali non recte in- tedlocia sui stravit. Si igitur pii sanctique viri gemuerunt, quod Abnelardus habitu mutato eo nunquam mulaverit, ne obliviscammν, Abariardum etiam errantem bona quadam si deerrasso, ne despiciamus illum virtutem ei sortitudinem, qua pro sua arte tot pericula subii taniasque alamilules pertulit. Ouibus Omnibus si nostrum librum comparamus, vix eredo Abaelardum de summis fidei Christianae ariteulis dubiitavisse suamque dubitationem hoc opere Iecioribus instillare voluisse. Istam maliliam si malignitalem, quae alienis mulis gaudet et ex alterius angustiis voluptatem capit, in Abaesardo non video dubitationes et dissicultates hoc Opere in medium pro- Ialas arti eas solvendi inser ire contrari tales patrum s clorum hanc artem et ipsum artificem commendare debebant; hoc modo magis rebus quam verbis defensionem sibi parare
36쪽
studuit. Quam meliorum de viro et opere ejus existiniationem laetioremque Abaelardi et libri imaginem diligens hujus operis lectio animo me informavit. Denique nobis orlasse inquirendum erat, quem Sumet auctoritatem liber Sic et Non apud doctores sententiariosμhabuerit, praecipue apud Petrum Lombardum, qui discipulus Abaelardum audivi et librum Sic et Non breviarium suum vocavit Ilies nov. necdot Tom. V. 1666 Remusat Abolard II, 17M sed tam virium quam temporis angustia ome in hanc rem inquirere nunc Velant. Ut igitur huic tenui libello approbati quaedam non desit, ut doctissimi viri, quos
Λbaelardi vitam et doctrinam nunc perscrutari comperium habeo, laborem in libro Sic et Non eruendo consumtum, qui saepe oculos meos animumque saligavit, non prorsus perditum esse censeant, hoc est in summis meis volis, quae Deus ala esse jubeat.