장음표시 사용
501쪽
I. oraviter et iniquo animo mulodicta tua paterer.M. Tulli, si te scirem iudicio magis, quum in Orb0nnimi, potu lunt in ista uti. Sed quum in te neque mindum, neque mode Stium ullum unimadverto, respon
debo tibi; uti, si quam milledicendo voluptatem Ce pisti, cammule audiendo amittas. Vbi querary quos timplorem, Ρ. C., diripi rempublicam atque audacissumo cuique esse Persidiacῖ npud populum romanum, qui ita largitionibus corruptus est, uti sese, ne i 0r-
lunas suas veniales habeat Z au npud vos, patres con
' Declomatio. Neino certe hune declamatio tona Sallustii csso in unimum induxisset, nisi vis; iTol, lura trium P Sallustio in Ciceronum, Quivi ilium is iv. I. graviter et iniquo animo maledicta tua Paterer, Marce Tullis et
lx, 3, o Itomnia Arpinas. Sod coniicit Cortius, scri potuisse, ut litterator aliquis, vel ipse, quicumque Sit, uu-olor, ingenii sui monumento aucto ritutem conciliaturus, ista margini ap. Quintilianum adseripserit, quae Pi si a iii t xlum irrepserint. Quae silalsa coniecti ra sit. Ol ox v ra galli si ii tirali ario ista deprompsorit Quin- Lilianira, reliquum crit ut , deperdito Sullusti uno oporo, rhoior uliquis pati Pulis, istus viscos e uia intiliano arrepta tu propriae Minorvas operam intru sorii. Has enim dcclamationes paleiis iusin uti luisso, quales in sellulis ad
Excrcitationem componobantur. Crete
eos Sullustio et Ciceroni dudum al, iudicaveru at Lipsius, Vossitis, ulti l , d lissimi viri. Eas tamen huic Dinstro Sallustio addimus. no quid de i' doretur , quod in ullis edd. occurrat. Cet 'rum nullam iis explanandis ope ram impendimus , salis magna iam Pro nostris viribus suli nam sei pro te gontium exspectatione i in verum Sallustium imponsa.
502쪽
DECLAMATIO IN CICERONEΜ 5o5 scripti, quorum auctori tus turpissumo cuique et scele- rutissumo ludibrio est y ubi M. Tullius loges, iudicia populi romani defendit, atque in hoc ordine ita modo- rutur, quasi unus reliquus ex familia Viri clarissumi, Scipionis Africani, ac non reptilius, vcCitus, nc Paulloniitc insitus huic urbi civis. An vero, M. Tulli, suctanc dicta tua obscura sunt Z un non ita a pueritia vixisti, uti nihil flagitiosum corpori tuo putares, quod alteri collibuisset y scilicet, istum immoderatum et quentiam apud M. Pisonem non pudicitiae iactura perdidicisti Τ Ιtaque minume mirundum est, quod eum flagitiose venditus, quam turpissume parasti. II. Verum, ut opinor, splendor domesticus tibi animos attollit; uxor sacrilega, ac periuriis delibutu; filia matris pellex, tibi iucundior utque Obsequentior, quam parenti par est. Domum ipsam tuum vi et rapinis, funestam tibi ac tuis , comparasti: videlicet utinos commone Cias, quam conversa sit respublica,
quum in ea domo habitares, homo flagitiosissume, quae P. Crassi, Viri consularis, fuit. Atque haec quum ita sint, tamen Cicero se dicit in concilio deorum immortalium suisse; inde missum huic urbi civibusque
custodem, absque carnis cis nomine, qui civitatis in commodum iri gloriam suam ponit: quasi vero non illius coniurationis caussa sucrit consulatus tuus: et idcirco respublion disiecta eo tempore, quo te Crist dem habebat. Sed, ut opinor, illa te mugis extollunt, quae post consulatum cum Terentia uxore de republica consuluisti, quum legis Plautiae iudicia domi
suciebatis; ex coniuratis alios morte, alios pocunia condemnahns; quum tibi illius Tusculanam, alius Pompeianum villam aedificiabiit, ullus domum omebat ; qui vero nihil poterat, is crat calumniae ProXumus, is uut domum tuam DPFugnatum venerat, aut
503쪽
insidias senatui fecerat, deniquo dc eo tibi comper tum erat. Quae si tibi salsa obiicio, redde rationem, quantum patrimonii acceperis, quid tibi litibus accreverit, qua eΣ. Pecunia domum paraVeris, Tusculanum et Pompeianum infinito sumtu aedificaverisῖ aut, si retices; cui dubium potest esse, quin opulentiam istam ex sanguine et miseriis civium paraveris 3 III. Verum, ut opinor, homo novus Arpinas, ex C. Marii familia, eius virtutem imitatur, contemnit
simultatem hominum nobilium , rempublicam curam habet, neque terrore, neque gratia commovetur: illud vero amicitiae tantum, aC virtutis est animi. Immo vero homo levissumus, supplex inimicis, amicis Contumeliosus, modo harum, modo illarum partium, fidus nemini, levissumus senator, me enarius Ρatronus, cuius nulla pars corporis a turpitudine vacat: lingua vana, manuS rapaciSSuInae, gula immensa, pedes sugaces; quae honeste nominari non possunt, inhonestissuma. Atque is, quum eiusmodi sit, tumen audet dicere: O fortunatam natam me consule Romanas Te consule fortunatam, Ciceroῖ Immo vero infelicem et miseram , quae crudelissumam proscriptionem civium perpeSSa est; quum tu, perturbata republica, metu Perculsos omnes bonos parere crudelitati tuae cogebus; quum omnia iudicia, omnes leges in tua lubidine crant; quum tu, sublata lege Porcia, erepta
libertate, omnium nostrum Vitae necisque potestatem ad te unum revocaverus. Atque parum est, quod impune fecisti: Verum etiam commemorando exprobras;
neque licet oblivisci servitutis suae. Egeris, Oro te, Cicero; perseceris, quod libet: satis est Perpessofi
esse: etiamne aures nostras odio tuo onerabisy etiamne molestissumis verbis insectabereῖ Cedant arma togae, concedat laurea linguae: quasi vero toPtus,
504쪽
et non armatus, ea quae gloriaris, Conseceris, atque in ter te, Sullamque dictatorem, praeter nomen imperii, quidquam interfuerit. Sed quid ego plura de tua insolentia commemorem Z quem Minerva omnes artes edocuit, Iupiter optumus maxumus in concilio deorum admisit, Italia exsulem humeris Suis reportavit. Oro te, Romule Arpinas , qui egregia tua virtute omnes Paullos, Fabios, Scipiones superasti, quem tandem locum in hac civitate obtines Z quae tibi partes reipublicae placentῖ quem amicum, quem inimia cum habes Τ Cui in civitate secisti insidias, ancillaris: quo iure, quum de exsilio tuo Dyrrachio redisti, eum sequebaris Τ): quos tyrannos appellabas, eorum potentiae faves: qui tibi ante optimates videbantur, eosdem dementes ac furiosos vocas. Vatinii caussam agis, de Sextio male existumas: Bibulum petulanti sumis verbis laedis, laudas Caesarem: quem maxume odisti, ei maxume obsequeris: aliud stans, aliud se dens, de republica sentis: his maledicis, illos odisti, levissuine transfugat neque in hac, neque in illa parte fidem habes.
QvΑE CICERONI FALSO TRIBUITUR. I. Ea demum magna voluptas est, Crispe Sallusti, aequalem ac parem verbis Vitam agere, neque qui quam tam obscoenum dicere, cui non ab initio pu Titiae omni genere facinoris aetas tua respondeat, ut omnis oratio moribus consonet. Neque enim qui ita vivit, uti tu, aliter ac tu, loqui potest: neque qui tam illoto sermone utitur, vita honestior est. Quo me vertam, P. C. y unde initium sumam Τ Μaius enim
505쪽
mihi dicendi onus imponitur, quo notior est uterque Dostrum. Quod si aut de inca vitii, utque actibus, huic conviciatori respondero, invidia glorium Consoquetur: aut, si huiuS DCtR, mores, Omnem Retutem
Dudavero, in idem vitium incidam procacitatis, quod bulo obiicio. Id vos, si forte osscia dimini, iustius huic, quam mihi, succi risere debetis, qui initium iri tr
illivit. Ego dubia operam, ut et Pro me minimo Cum fastidio respondeum, et in hune minime mentitus osse videar. Scio me, Ρ. C., in respondendo noti hahere magnam exspectationem, quod nullum VOS SCiutis novum crimen in Sallustium nud: turos, sed omnia Vot ra recognituros, quis et ineve, et Vestrae iam, Ctipsius aures Calent. Verum eo mugis odisse dehctis
hominem, qui ne incipiens quidem peccure, minimis rebus posuit rudimonium, sed ita ingressus est, uti neque ab alio vinci Possit, neque ipse se Omnino TE-liqua aetate praeterire. Itaque nihil aliud studet, nisi,
uti lutulentus sus, cum quovis Volutari. Longe Veros allitur opinione: tion enim procacitate linguae vitae sordes eluuntur: sed est qua edam calumnia, quam Unu Squisque nostrum testante animo suo fert, de eo,
qui salsum crimen bonis obiectat. Quod si vita istius memoritim vicerit; illum, P. C., nori ex oratione, sedox moribus suis specture debetis. Ium dii ho operum, quum maxime potero, brevi ut faciam. Neque haec altercatio nostra vobis inutilis erit, P. C. Plerumque enim respublica privatis crescit inimicitiis; ubi nemo civis, qualis sit vir, potest intere. II. Primum igitur, quoniam omnium maiores Crispus Sullustius ud unum exemplum Et regulam qua rit; velim mihi respondent; numquid, quos Protulit Scipionys ct Motulios, vel Fabios, ante fuerint aut opinionis, nut gloriae, quam Pos rCS SCStae Sunu, ut
506쪽
vitii innocentissime acta commendavit Z Quod si lioc fuit illis initium nominis et dignitatis, cur non nequhde nobis existimetur cuius et res gestae illustres sunt, et vita integerrime acta. Quasi vero tu sis ab illis viris, Sallusti, Ortus: quod si esses, nonnullos iam tuae turpitudinis pigeret. Ego meis maioribus virtute mea Prueluxi; uti, si prius noti non fuerint, a me accipiant initium memoriae suae: tu tuis vita, quam turpiter egisti, magnus ossudisti tenebras; ut et iam si fuerintegregii cives, certe venerint in oblivionem. Quare noli mihi antiquos viros obiectare: satius Est enim, me meis rebus gestis florere, quam maiorum Opinione niti; et ita vivere, ut ego sim posteris meis nobilitatis initium et virtutis exemplum. Neque me cum iis Conferri decet, P. C., qui iam decesserunt, Omnique odio curent et invidia; sed cum iis, qui mecum una iri Tepublica versati sunt. Sed si fuerim aut inhonoribus Petendis nimis ambitiosus non hanc dico popularem ambitionem, cuius me principem confiteor, sed illam Perniciosam contra leges, cuius primos ordines Sallustius duxit); aut in gerendis magistratibus, aut in
vindicandis maleficiis tam severus; aut in tuenda republica tam vigilans squam tu proscriptionem vocas); Credo quod non omnes tui similes incolumes in hac
orbe vixissent. At quanto meliore loco respublica staret, si tu par ac similis scelestorum Civium, uua cum illis adnumeratus essest An ego tunc salso scripsi, codant arma togae,qui togatus armatos, et pace bellum oppressiῖ an illud mentitus sum, fortunatam natam me consule Romam, qui tantum intestinum bellum, et domesticum urbis incendium exstitixi ZΙll. Neque te tui piget, homo levissime, quum ea culpas, quae in historiis mihi gloriae ducis 3 Ati tui
Pius est, P. C., scribentem mentiri', quam illum Pu-
507쪽
5 i Olam hoc ordine dicentem Z nam, quod in aetatem increpuisti, tantum me abesse puto ab impudicitia, quantum te a pudicitia. Sed quid ego de te plavii querarῖ quid enim mentiri turpe duces, qui milii ausus sis eloquentiam, uti vitium, obiicere, cuius semper, nocens, eguisti Patrocinioy An ullum existumas posse fieri civem egregium, qui non his urtibus et disciplinis sit eruditus an ulla alia putas esso rudimenta et incunabula virtutis, quibus unimi ad gloriac cupiditatem aluntur 3 Sed minime mirum est, P. C., si homo qui desidiae ac luxuriae plenus sit, haec, ut nova atque inusitata, miratur. Nam quod ista inusi tuta rabie petulanter in uxorem et in filium meam invasisti, quae iacilius se mulieres a viris a stinuerunt , quam tu vir a viris; sutis docte ac perit fecisti. Non enim me sperasti mutuam tibi gratiam xclaturum, ut Ficissim tuus compellarem. Vnus enim satis es materiae liubens; neque quidquam turpius est domi tuae, quam tu. Multum te vero opinio fallit, qui mihi putusti parare invidiam ex mea re familiari: quae multo mihi minor est, quam habere dignus sum. Atque utinam ne tanta quidem esset, quanta est; uti potius amici mei viverent, quum ego testamentis eorum locupletior essem l Ego sugax, Crispe
Sallusti Z Furori tribuni plebis cessi: utilius duxi
quamvis fortunam unus experiri, quam uniVeTSO PO-pulo romano civilis essem dissensionis causa: qui, posteaquam ille suum annum iu republica perbacchatus est, Omn laque, quae commoverut, Puce et otio resederunt, hoc ordine revocante, atque ipsa Tepublica manu retrahente me, reverti. Qui misi dies, si cum omni reliqua vita conseratur, animo quidem
meo suΡeret, quum uniVersi Vos, populusque Tomunus frequens adventu meo gratuintus est.
508쪽
IN SALLUSTIVM51 IIV. Tanti me sagacem, mercenarium patronum hi aestimaverunt. Neque hercule mirum est, si ego semper iustas omnium amicitias existimetivi. Non enim uni privatim aricii lutus sum, neque me addixi; sed
quantum quisque reipublicae studuit, tantum mihi fuit aut amicus aut inimicus. Ego nillil plus volui valere quam pacem; multi Privatorum audacias nutriverunt. Ego nihil timui nisi leges; multi arma sua timeri voluerunt. Ego nunquam volui quidquam Posse, nisi pro vobis; multi ex vobis potentia freti, in vos suis viribus abusi sunt. Itaque non est mirum, si nullius amicitia usus sum, qui non perpetuo reipublicae amicus fuit: neque me poenitet, si aut petenti Vatinio reo patrocinium pollicitus Sum, aut Sextii insolentiam repressi, aut Bibuli patientiam culpavi, aut virtutibus Caesaris favi: hae enim laudes Ogregii civis, et unicae sunt. Quae si tu mihi, uti vitia, obiicis, temeritas tua reprehendetur, non mea vitia culpabutitur. Plura dicerem , si apud alios milii osset disserendum, P. C., non apud vos, quos habui
omnium actionum mparum monitores. Sed, ubi rerum
testimonia adsunt, quid opus est verbis ZV. Nunc ad te uti revertar, Sallusti, patremque tuum praetercam; qui si nunquiam in Vita sun Pe Cia vit, tamen maiorem iniuri iam reipubliciae sacere non Potuit, quam quod te talem silium genuit: neque, lusi qua in pueritia peccasti, exsequar, ne parentem tuum videar accusare, qui eo tempore sum mn m tui Potestatem habuit; sed quntem adolescentiam egeris. Hac enim demonstrata, sucile intelligitur, quam potulanti Pueritia, quam impudicus et procax, adoleveris. PO-steaquam immensae gulue impudicissimi corporis quaestus sum cere non potuit, ct nelus lun iam nil en Patienda, quae alteri ficore collibuisset, exolevorat;
509쪽
DECLΛMATIO cupiditatibus infinitis esserebaris, ut quae ipse Corpori tuo turpia non duxisses, in aliis experireris. Ita non est facile exputare, P. C., utrum inhonestioribus corporis partibus rem quaesierit, an et miserit. Domum paternam vivo patre turpissime venalem habuit, Vendidit: et cui dubium potest esse, quin mori coegerit eum, quo hic nondum mortuo pro herede gesserit omniuῖ Neque pudet u me eum quaerere, quis in P. Crassi domo habitet; quum ipso respondere non quent, quis in ipsius hubitet paterna domo. At hercule l 1a-ΡSus uetatis tirocinio, postea Sese correxit. Non ita est:
sed abiit in sodalitium sacrilegii Nigidiani: bis iudicis
ad subsellia attractus, extrema fortuna stetit; et ita discessit, uti non hic in Docens esse, sed iudi Ces PU- ierasse existimarentur. Primum honorem in quaestura adeptus, hunc locum et hunc Ordinem despexit: cuius aditus sibi quoque, sordidissimo homini, patuisset. Itaque timeras, ne facinorii eius clam VOS ES-Sent, quum omnibus matrum sumit inrum viris opprobrio esset, consessus est, vobis audietitibus, udulterium ; neque erubuit Orii Vestra .
VI. Vixeris, uti libet, Sallusti; egeris, quae Volueris r satis sit, unum te tuorum Scelerum Conscium osset noli nobis Ianguorem et soporem Dimium Exprobraro. Sumus diligentes in tuenda pudicitia uxo rum nostru rum; sed ita experreCti non sumus, ut ute cavere possimus: vuducia tua vincit studia nostra.
Ecquod hunc movere possit, P. C., suctum ac dictum turpe, quem non puduit palam, vobis audieritibus,ndulterium consitoriῖ Quod si nihil pro me tibi re spondere voluissem, sed illud censorium elogium Ap. CIquilii et Pisonis, integerrimorum Virorum, quo
usus est quisque eorum, pro lege Palam urtiversis rQ-ci irem; Donne tibi viderer acternus inurere macu-
510쪽
in s. quis reliqua vita tua eluere non possit Z Nequo post illum delectum senatus te unquam vidimus; nisi sorte in ea te castra coniecisti, quo Omnis sentina
rei publicae confluxerat. At idem Sullustius, qui in
Pnon ne senator quidem manserat, Posteaquam TC-spublica armis oppressu est, et idem victor, qui exsulus reduxit, in senatum post quaesturam reductus est: quem honorem ita gessit, ut nihil in eo non venale nubuerit, cuius aliquis emtor suerit. Ita igitur egit, ut nihil non uoquum ac verum duxerit, quod ipsi iacere collibuissut; neque aliter vexavit, uo debuit, si quis praedae loco accepisset magistratum. Peracta quaesturu, posteaquam magna pignora eis dederat, cum quibus similitudinc vitae se coniunxerat, unus iniri ex illo grege videbatur. Eius enim partis exomplar erat Sallustius, quo tamquam in imam VO-
vaginem coetus Omnium vitiorum excesserui: quidquid impudicorum, cillonum, Parricidarum, sacrilegorum, debitorum fuit in urbe, municipiis, coloniis, Itulia tota, sicut in si otis, subfoderunt, nominis perditi ac notissimi, nulla in parte castris apti, nisi Iloonlia vitiorum, et cupidi in te rerum novarum. Vi I. At posteaquam praetor factus est; modeste sagossit at abstinenter. Nonne ita provincium vastavit, ut nihil ueque passi sint, neque exspectarint gravius scicii nostri in bello, quam experti sunt in pace, hoc Africam interiorem obtincrito 3 undo tantum hic exhausit, quantum potuit aut fide nominum transiici,nut in nuves contrudi; tantum, inquam, Ρ. C., eX-bausit, quantum voluit; ne causam diceret, sestertio duodecies cum Caesare paciscitur. Quod si quid pium eorum salsum est; hic palam refelle, unde tu, qui modo ne paternam qui dem domum redimere potueris, Wyente tanquam somnio beatusi hortos pretiosissi-