Interpretatio rubricae. 100. vt publicae laetitiae vel consulum nunciatores, lib. 12. Vnà cum descriptione festiuitatum et solemnium ludorum Gentilium, quae laetitiae tempore celebrabantur, Iosepho Moniardo ... auctore

발행: 1563년

분량: 172페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

61쪽

Interpretatio Rubr. C.

simulacra oppidorum' quid aurum quid argentum' quid legati in equis, ct Tribuni j quid clamor militum' quid tota illa pompas quid vehi per

urbem eordinem celebritatemqur triumphandi clarius deprehendi existimamus ,si triumphi Pau-- li Aemilii qualis ordo Erpompa refertur a I lω-y turco fuisse, lac apponemus: Paulus inquit nitidis voltibus ornatus, in equestribus rheatris, quos Circos appellant , ct in locis circa forum ad hoc

ipsum ex ligno fabricatis, ct in alijs vrbis parti, bus , per quas erat trassiturus, sese ad spectandum triumphum comparauerat, omita νrbis templa aperta erant, o sertis vaporibusque repleta suavibus. multitudo mini Irorum baculos manibus gestantium ex medio dimouebant turbas, ct Nias puras apertasque praestabant . Pompa autem in tres dies diuisa fuit rima enim dies, xis signis tabulisique losis transmittendis suscit, quae vehiculis ducentis quinquaginta portabantur: secunda die pulcherrima o ornatissima Macedonum arma multis curribus delata fuerunt , splendentia are o ferro absterso, atque ita disposita, vi casu maxime cecidi se viderentur galea, cuta, thoraces, ocrea ,s Cretenses pelta, ct Tracia cetra , pharetra , ct equorum stena, ac enses nues per haec iacentes O sarissae infixa, ita ut nec vi

fiorum quidem absque metu foret aspectus .PUM armorum currui tria virorum millia seque-

62쪽

pub.laetit.vel cons. 2 bantur , nummimata ferebant argentea,νases tricentis quinquaginta. Vas erat quodlibet trium talentorum , quatuor viri singula vasa portabant, alij crateras argenteas, O phialas, calicesque ornatis os oe ingentes certo ordine deferebant: tertia die prima luce tubicines non mite ne uaue sed bellicum Ionantes primi ibant. post eos centum O viginti boues auratis cornibus ducebantur, vittis ornati fertis, ducebant eos adolescentes sucein ti ad immolandum pueri aureas argenteas patinas acrifici gratia deferebant post eos sequebantur, qui aurea nu m-

mi atagerebaκt, invasis trium talentorum ut

supra de argenteis dictum est, numerus vobri fuit, octoginta, minus tribus, his succedebat, qui

auream phialam decem talentorum quam Aemilius ex lapistis essecerat. Ite qui Antigonea O Sceleucia O Nericlea ct Persei sa portabat: post haec Persei currus, O arma diadema super armis positum, deinde post modico interuallo nati regis ducebantur , ct cum ipsis alumnorum magiserorum o paedagogorum lachrymans turba, qui ct ipsi manus tendebant ad ciues O

pueros eadem facere , Gr praecari docebant , Erant masculi duo , O una farmina non satis infortuniumnopter aetatem suam intelligetes, qures magis homines ad misericordia comouebat,multique ciues laes mus ad idorum allectum demi-

63쪽

Interpretatio Rub C.

serunt,fuitquelmite cla d loris plenum spectaculum donec infantes tiansierunt , ipse autem Per-

ctus, edi crepidas more patrio habens,propter magnitudinem malorum ad omnia trepidus ac menγte turbetus,post eum ibat amicoru familiarium maesta turba, serabiliter ipsum intuentes lachrymantesique,ut etiamplerique ex I 'manis lachri- mari ob mVericordiam compellerentur , post eum

deferebantur aurea coronae,quibus Aemiliu νirtutis gratia Grgcs donauerat ciuitates,erat numerus

coronarii quater cetii, deinde Annilius ipsi equebatur,ornatissimo curru inuectus,virincitra huiusinodi honore si ectaculo dignus,purpura auro cs textam indutus, cer lauri rama dextra geres. Ferebant, laurum milites currum Aemilijsecesdum legiones, cohortes manipulossubsequentes,partim carmina patria salibus permissa ese risu , pamtim Aemilis laudes catantes,quem admirabantur, intuebantur omnes , hactenus Plutarchus ex

a iij triumpho nos ordinem'triumphandi pomε pam docust. Sed ne nimis triumphatores insolescerent, O in fastum irent,magna diligentia ac studio. S.ILQ R. legibus ac decretis insolentis fortὰ animi improbitatem repressit, napro instituto quidem maiorum conuiuium dapsile atque magni centi um parabatur, ideoque in Capitolio celebrari mos fuitAAc ne sortὰ animus eorum nimium

64쪽

Pub Letit. vel Consili. et ς 'et,nopPassiebat seruulus, quisubinde in couiuio diceret, Magis seruo tuo pareo, quam tibi, quo velut probro admonitus stipsum atque hominum coditionem, e stimaret. Mitto nunc qua planipedes, terique mimorum scriptores libere atq; mordaciter in eum dictitabat. 2, otuin O illud de 7 triumphantibus, quod annulo etiam ferreo vii consueuerant,quod oe Plinius testatur, qui C.marium siribit cum ferreo annulo triumphasse de rege Iugurtha. Et quoniam ad triumphales victorias illustrandasspectacula ct ludicra parabatur, in quisbus celebrandis quidam Imperatores adeo prociues fuisse videntur,vtin hocpropemodum consti risse appa et totius victoriae laus diguitas, si bitum mihi est ea hoc loco referre, quae in trium-pbo Probi Augusti Imperatoris I 'mano populo exhibita sunt,cum ex eo abundepost intelligi, in quibus νoluptatibus ac deliciis Romanus populus esset occupatus cubi Romani Imperatores pro rebus benegestis solenniter triumphassent. Probus 3 autem Imperator, cum de Germanis, Blemiis ac Drungis triumphaturus esset, venationem amplifimam Ibmae in Circo exhibui ita ut A 'manuspopulus omnia passim diriperet, sita asscribam verba Flaui, Vulbi,ut nouissi sunt apud Crinitum,

quibus hoc totum nec ineleganterprosequitur, Genus cinquio Jectaculi fuit eiusmodi in triumpho

Probi Imperatoris.Arbores valida per milites curadicibus viasticisneris longe lateque trabibus

65쪽

Interpretatio Rubr. C. 'glaae sunt, terra dein superierita,totusque circota istiua speciem consitus gratiam nobis uiroris

obtulit. Immisi deinde apri per omnes aditus, fruthiones mille,mille cerui,mille apri,mille dama,lybicae omnes ferae et carera herbatica animita, quata uel ali potuerunt, uel inueniri. Immissi deinde populares, rapuit quisque quod uolebat.Sequentidie adiecit in amphileatro una missione cenim iu/batos Leones, qui rugitibus suis tonitrua excitabant, qui omnes contis, O minis interempti. sinit, mox occisi . Praeterea multi hunt, qui diri. gere uolebant sagittas, O immissi centum leopardi Lybici,centum deinde Syriaca, centu dama, Ous simul tercentia. Atq; iteaddita suntgladiatomparia tercentu Blemisis plerisq; pugnatibus qui

per Triumphu erant duciti,cu Germanis, Sarmatis ac multis latronibus Sauris.Hec hactenus de Trobi Imperatoris Triupho, ut absoluto maiori triumpbo ad minore transeamus,qua Ouatio dicebatur.

Ovandi aut ac non triumphandi causam essescribit Gellius. aut bella non rite indicta, neq; cu iusto hostegesta sunt,aut hostium nomen humile o non idoneum est,ut Jeruorubratarumq;,aut deditione

repate fusta in puluere ut dici solet incruentaq;

victoria obuenit, cui facilitati aptam esse Veneris frondem crediderunt, quod non Martius sed quasi Venereus, triumphus foret. uvae res in-- genti extat iudicio ratione magis qtam magni-

sudine rerum gestarum distinclas Osim fuisset

66쪽

Pub. Laetit. vel Con sul. 26umphos: nam qui praelio ct caedibus hostem su-x Operassent , Martium illum ac terrificium agentes Triaraphum quemadmodu inlustrandis exercitibus sit arma uirosq; lauro de more coronabant. At qui sine pugna neuolentia ct comitate perorando rem bene gesserant, bis imbellam hanc pacificamque paeanis cantu pompam lex sinebat agendam. Tybia enim O mistus arbuscula Veneris qua Dea uim bellumque maximὰ exosum habet9 paci ymbola siuntinanc Μ yrteam coro nam M. Crassus cum bella fugitiuorum confecto ouans rediret insolenter aspernatus es, Senatus que consultumper gratiam faciendum curauit , ut

lauro non myrto coronaretur . Scribit etiam Plinius Roma minoribus Triumphis ovantes olea coronatos fuisse, pedes urbem ingrediebatur, qQ sic uicisset , sine ferculorum pompa . Tibicines

ouantem pracedebant,qua pacifers chorea instrumenta sunt. In sacris mactabantur oves: ouantes xi scribit Fesus laetantes esse, ab eo clamore quem mittunt redeuntes a pugna uictores milites geminata litera o. o. quod idem placet etiam Dionysio . Plutarchus in Marcello hanc Opinionem refellit , ouationis nomen ab ove di

tam putat , quam, qui hoc genere triumphi ornabatur, sacrificabat. momodo dsserat ouatio a Triumpho ex praedictis liquet, ct illud addit Dio .nysius, quῖd qui ouans ingreditur, is nec curru MMM,nec trabeam, nec togam pictam indutus D a

67쪽

Interpretatio Rub.C. pedibus urbem exercitu praeeunte iniret: in triumpho clangor tubarhm , inouatione concentus ty-biarum,iti Martis νt diximus, hic Veneris. svMMARIUM.r Triumphum gerere an Chrissiano liceat aliis deui

ctis Christianis.

x Bellum inter Christianos est iniustum. 3 Controuersiae iure non armis dirimendar. 4 Romanus Pontifex adiri debet quando est controuersia inter Christianos principes :& bellum inter C hristianos quando dicatur iustum.1 Certaminum genera quae fuerint. 6 Gymnici ludi quales & qui fuerint. V A lilitica quae fuerint.

ro Diaulum quid sit. II Curriculi situs qui fuerit in certaminibus. I a Pupiles qui fuerint.13 Luctatio et palestra quid sint. I 4 Certaminum modus explicatur. is unde natum est prouerbium citra pulueris tactu.

Ic non absurda et quaesto,num chriastianis devictis liceat Chrilliano Impe

ratori de eis triumphum agere. Et ne gandi triumphi Romanorum patrum auctoritate movemur. Ram Valerio ct Horatio

coss. ut refert Liuius triumphare cupietibus pro gemina utaria duobus. bifari pryliis parta murra Volsicos oe Aequos ab illa, ab hoc vota conὸ

68쪽

o a sabinos,SGratus triumphum negauit, maximὰ claudio vociferante de patribus non de hostibus consules tria bare uelis,gratiamque pro priuato merito in tribunum Icilium Obvirginiae vindictam non pro virtute bonorem peti. ccedat νt inquit, Plutario quod Caser, quamuis Scipionem deuici se ac Iubam,quipartes Pompeianas tutabantur, , non de Scipione sed de Iuba, cuius filius Iuba admodum infans in triumphum ductus est,triumphonit. At nos christiani coelestis nos patria ciues profitemur,ct in Chrso fratres sussius, xi. qciij. cap. ad mensam,quare iure denegandus est triumphus, nam liberi Jumus, ergo ut fervi is triumpho ducia non debemus. Et forta sis haec sententia procedere posset, cum bella inter christianos iusta non uideatur, quod tradit Origines,Homelia. xv.supra Iesum idq; auctoritate Apostoli no vo et ipsos vindicantes,sed magis intumiam accipite, es magis fraudem patimini, nam nec ipsi principes 3 excusari possunt,cum controuersias iure non armis 4 finire debeant,sutr.c. quod super,col. ult de uolo. desit Romanus Pontifex, ad quem cognitis tali casu pertinet,c. nouit.de iudicglo.c.iu gentia, prima distinct. ΛIea tamen ferret opinio si unus alterius principis Imperium iniuria Nexaret, cum

hoc casiu licita sit defensio, bello deuictum a iusto defensiore in triumpho iure duci posse,quia iniuste bellum indixit, ct pugnauit, nec tamen capientissemus ocitur νt olim, sed redemptionis pre

69쪽

Inte re ratio Rub. cogit persoluere.Celebrabaturpraeter publica utitia uariis ludoru generibus ut Gymnicis, Olympicis, acrisue certaminibus ct ali splerique. Verum ut melius explanemus quadam etiam Iuris loca intelligantur,complectenda simul compendio quodam genera certaminum duxi, quibus antis qui Graeci,ac Romani sint νῆ omnici ludi dicunrur,in quibus sie nudi O uncti exercebant, ut in at leticis es paustricis certaminibus. In Arcadia primus Gymnicos ludos Lycaon instituit c ut ait Plinius Athletica aut, cui Cicero innuit de legi. a.= Iulius Pollux tradidit tria fuerunt certamina, Cursorum, pugilum O luctatorum. Sunt qui quinque prodant Palasbritas,ides luctatores, Dronicos idest cursores, nctas idest pugiles, Discobo-8 los qui disium insissime iaculantur,Halticos, qui

saltuspernicitate conredunt. Plautus de antiqua puerorum institutione loquens, Ante sole, inquit, exorientem nisi in palestram veneras Gymnasii, profecto haud mediocres poenas penderes. Ibi cursu, luctando, hasta , dpisco, puritatu, saliendo si

exercebant, magisquam storto e Cursores pedes s sexcentos currebant, ac mox regrediebantur, Odiaulum obire dicebantur. Diaulus enim duplex ro cotinetstadium, idest,pedes mille ducentos. Et Dolichussaepius repetitus rassus dicitur,stadia enim duodecim dolichus continet, unde Diaulodromi Dolichodromio stadiodromi uocabantur, ut cursum longius inibant , ut docet in suis annota'

70쪽

Publ. Laetit.vel Cons et gmnibus Buctus. Qualis autem foret loci II curriculi situs, animaduertere licet ex Virgilio, Ille autem spissa iacuit reuolutus harena . Et ostendit distin s Lucianus ubi de omnasiis scripsit. Praeterea inquit tu curriculo quoq; iuuenes nostros exercemus ut longo alicui patio cursu transmittendo sufficiant, assuefacimus, utqtie lubreuiquam celerrimi sint, corporis leuitate utiquam promptissime docemus. 2 que cursus in loco plano aut solido conficitur ,sied in profunda barena,ubi nulla firmitate plata figi potest,aut sustetari, neque suffulcium promptum est, cedentibus1 1siubinde ad singulos passus pedibus. Pugiles sunt, qui pugnos aut plagas certado impingere solebat.

Muare Budins censuit pugilatum caestibus exerceri, quibus Daretbem ct Entesium pugnasse legimus apud Virgil. In medium geminos immani pondere caestus Troiecit, quibus acer Eris tu praelia suetus Ferre manum , diuroque intendere brachia

tergo.

Tum satus Anchisa caestus pater extulit aequos, Et paribus palmas amborum innexuit armis. 13 Sequitum tactatioquς etiam Talestra dicitur, palestritae dicti, qui eius siuniperiti, et palestricL Dupliciter autem intelliguntur,modo enim pro atthletis ipsis et luctatoribus,modo pro bis,d quibus ' otus corporis formantur , quales nunc uidentur saltare docent,qualiter ostendit uruntissi

SEARCH

MENU NAVIGATION