장음표시 사용
251쪽
tutio , qua post factam datae Antonini lege omnibur ineommune subiectis civitatis mentionem : ac dein a iuniore Theodosio, iuris trium liberorum omnibus ingenuis impertiti exin a se omnibus manumissis seu libertinis, Larinis proinde ac Dedititiis, Romanam civitatem dari, solemni eadem lege sanciri ac obtinere deinceps voluit. Cuius autem ea de re verba merentur hic adscribi: f
Si mim nos , o videlicet regemerationis edi aureorum ametulorum se, unicuique petentium datum, O damni se servulositatis praebens occasionem , ct manumissorum indigens auctoritate, OMNIBUS militer SUBPECTIS ex hae lege damin.
Restituimin emm naturae , INGEN VATE dignos, non per Angulos de extero, sed OMNES deinceps , qui libertatem a dominis reuerint ut hanc magnam uandam ct generalem largitatem nobis subjectis adjietamus. Quomodo a o Theophilo etiam dicitur, suo aevo haud alios esse libertos, sublatis nempe tum Latinis ac Dedititiis, quam cives Romanos: Cujacius vero f eadem Iustiniani constitutione, non hoste solum Latinos Dedititios, sed omnes omnino libertos sublatos censet Quibus etiam adductis modo Iustiniani verbis, de omnibus manumissis, seu quicunque libertatem a dominis meruerant, ingenuis proince ac civibus Romanis effectis, gemina sunt, quae leguntur in alia ejusdem Imperatoris constitutione, quaeque omnino sunt hic quoque memorandaci t Neoue enim eum tantummodo IVVATEM ROMANAM adipisci volumin, qui major triginta annis exstitit sed quemadmodum in celesiasticis Abertatibus , quae a dominis imponuntur, sive extremis disso rionibω per Pudices, vel alio legitimo modo , hoe ob e varisantamM, VI SINT OMNES ROMANI CONSTITUTI AMPLIANDAM enim magis CIVITATEM Ostram, quamcq Eodem. V observ. Lib. IV. c. I.
- Inst de Liberi. SuccessLib. si Leg. IV. C.Commvn. -- VII. H. VIII. num.
252쪽
imminuendam esse ensemus. Immo quibus addi insuper debet, quod ab eodem Iustiniano alibi rursus dicitur: ιθ multis modis adhibitis , per quos possit libertas remi, CUM CHTATE ROMANA, quae SOLA EST IN PR. SEMII, praestari. Ita gradus paullatim est factus, ut Romana civitas aliquot primum in Italia municipiis; dein toti Latioci mox universa Italiis aliquot postremum extra Italiam, quod priori Exercitatione vidimus, vel privatis, vel oppidis, vel etiam provinciis exin nobilissimarum in Orbe Romano urbium primoribus, aut limitaneis, quod ex Aristide paullo ante diximus, militibus i tum memorabili in primis Imp. Antonini, de qua hic a mus, constitutione, omnibus in Orbe Romano ingenuis tandem, idque post trium circiter ab hac constitutione secul rum decursum, omnibus etiam quacunque conditi ne manumissis seu libertis, sit a Romanis Principibus
Unde continuo illud expendendum hic venit, quod a viro eruditissimo, de quo iam ante est facta mentio, in suis su ad Tacitum animadversionibus adnotatum forte video quasi nempe ea Antonini Caracallae constitutione, per civitatem Romanam duntaxat ius Latii, non si uiritium, intelligendum, dubitari non possit. Diu enim post hujus Antonini tempora io uiVitium in dominiis
8 libertatibus adhuc usurpatum testari iuris Auctores e sustuleritque illud primum Iustinianus Leg. IL Coae de iure Quiritium tollendo,, Leg. I. Cod de libertate tollenda. Unde H alibi addit iciem vir eruditus, ubi post Caracallae tempora mentio si civitatis concessae, non de alio, quam de ura uiritium id posse intelligi. Cuius rei exemplum suppeditet tabula aenea, nuper a CL P tro Bellonio publicata, in qua Classiarii Misenenses,
253쪽
missi honesta missione, donantur civitate Romana ab Ima peratoribus Philippis Patre Filio atque ita, ut hoc addam, triginta ferme annis a Caracallae obitu Sed in quibus haud una ratione fallitur vir eximius i ac primo quidem, quod supra iam notaVimus, dum per eivitatem Romanam apud iuniorem Plinium, jus Latium, seu D meteris Latii putat intelligi 3 quod jus nusquam tamen sub
nomine eivitatis Romanae designari , sed ab eo diversum omnino exstitisse , adeo ut eives Romani Latini , seu qui jure Latii tantum gauderent, perpetuo distinguerentur, aliunde sat liqueat, abunde iam sit a nobis γυsupra e seniore Plinio, aliisque Auctoribus ac monumentis antiquis, comprobatum. Accedit ea, quam ibi etiam expendimu inter jus uiritium, cjus Romanae ciet itatis, diversitas: ut nempe illud privata, propria civium Romanorum iura, libertatis puta, Conciliorum, patrium, legitimi domini, hereditatis usucapionis, nexus, vulgo designareta jure autem civitatis Romanae, seu Romana civita-tὸ publicum insuper jus puta suffragiorum, honorum Romae adipiscendorum, centus, tributorum, vectigalium intelligatur Neque vero quod post Caracalla tempora usauiritium in dominiis, libertatibus adhuc, quod testantur iuris Auctores fuerit usurpatum , idque a Justiniano demum fuerit abolitum es aut vero alia eiusdem Justiniani constitutione, Latina libertas sublata, inde continuo, quod
statuit vir doctus, ius Latii tantum, non vero jus iuritia Antonini Imp. constitutione, qua omnes in orbe Romano cives Romani , ut eam memorat Ulpianus, sunt effecti,
fili duntaxat impertitum. Prioris enim illius legis a Iustiniano latae, de nudo jure ' iritium tollindo , ea demum ratio suit, ut quae hactenus ac a primis Romani juris ineunabulis, obtinuerat inter dominos, qui servos in bonuhabere dicebantur, c qui haberent ex ur a uiri:ium, di-cr vid. Exercit L cap. IX. ωα
254쪽
versitas tolleretur, plenumque in servos dominium ex aequo utrisque competeret. Posteriori autem lege, qua Latina lib/rtis sublata, id demum a Iustiniano est provisum, quod paullo ante ab eo constitutum vidimus, ut omnes in Orbe Romano non ingenui solum, ad quos demum reis spiciebat datum a Caracalla Romanae civitatis beneficium, sed cujustunque generis libertia ac proinde etiam qui Latinae tantum erant Onditionis,m de quibus supra abum de iam egimus, Romani quoque cives deinceps censerentur. Adeo ut idem Vir doctus non adverterit, ad eam illamque planam ac pertam huius Antoninianae constitutionis interpretationem, quam suppeditat ipse Imp. Iustinianus eo loco, quem paullo ante iam adduximus; isti IUS ROMAM E CIVLTATIS prius ab unoquoaue subjectorum petitum se taliter ex iis, qui vocantur pregrini, ad Romanam ingenuitatem deaurens, hoe illa hic nempe Antoninus Caracalla, non juxta eundem Iustinianum, Ant
ninus Pius OMNIBUS in eo una SUBPK I donavit. Quae certe an de jure duntaxat Latii, non vero de jure uiritium in genere, seu ipso Romanae ivitatis jure quod
concesserit hic Antoninus intelligi debeant, quivis lacile, u opinor adsequitur. Quod vero classiariis Misenensibus, post octis, vice ratipendia dimissis, Romana vivitas ab Impp. Philippis Patre de Filio , atque ita emginta ferme annis amata hac Antonis conmtutione ditacatur in veteri inscriptione impertita, id eam vim habere debet, quod mercenarii ac peregrini, quomodo hi de Barbaris, ut mox videbimus, dicebantur di vel forte Latinae duntaxat conditionis libertini vel servi etiamnum forent iidem classiarii quibus proinde post impleta stipendia, honesta missione dimissis, singularis beneficii
loco planum ius Quiritium seu Romanae civitatis, cum iure connubii est a duobus illis Imperatoribus concessum atque ita ad Romanam genuitatem iidem, ut inmemoratis modo verbis ait Iustinianus, sunt deducti. Quomodo Diqitia i Corale
255쪽
modo peregrinae conditionis militantibus in castris Romano rum, vel in classe Flavia Moesica, datam a Domitiano civitatem, supra e veteri marmore vidimus .iisdem, seu quae paullo ante praecesserant, temporibus e classicis Ravennatibus optimum quemque tradente id mo Tacito, ad legionariam militiam, quae constabat adhuc civibus Romanis, adscitum: prout denique pastores se os in classiariorum numerum a Pompeio, ac deinceps, ab ejus filio, ac uno insuper e Pompeianis ducibus Domitio, factum antea vidimus. De quibus vero hujus Domitii ela ritu ad Caesare nominatim dicitur a pastoresiue indomiti SPE LIBERTA TIS quam proinde nec dum obtinuerant excitati, sub oculis domini suam trabare operam studebant. Quum alioquin belli Macedonic cum Perseo gesti temporibus, socios navales, supplementa classis, e libertini quidem ordinis hominibus, sed civibus tamen Romanis necdum quippe Latim conditionis libertas, lege
Iunia Norbana , sub Augusto demum, quod iam supra vidimus, inductis a Romanis imperatos tradat b haud uno loco Livius. Quomodo ad usus nauticos, quod ibi ad Livium monuerunt iam viri docti, e civibus demum relictos tradit e Polybius, qui vilioris erant sortis, seu
infra quaterna millia aeris censi fuerant. Quo loco a
tem praeteriri haud debet, quod in quadam cc constitutione Impp. Valentiniani ac Valentis legitur nempe
Compleri debere lassicorum numerum, ex incensitis, hoc est, qui non erant apite ensiti, seu capitis censum vel tributum non praestabanti, de quibus ensitu, quibus opponuntur hi neensiti, exstant duo in eodem Codicis Iu
256쪽
stiniise libro tituli: unus co De Agrieolis Et Censitis Et Couisisci alter In auibus ausis Coloni Censiti Omianum Aeeusare Possint. Nempe ad supplementa militum delecti vulgo qui non erant censibus adscripti, ut ex alia ejusdem Imp. Valentis constitutione liquet, quae exstat in is modice Theodosiano addita etiam ibidem ejus
rei caussa ne inde apitationis numerus minuatur, EX IMcESSIBUS me ineensitis atque demesentibus in eorum Meum . qui defensi me defuncti militia fuerant, alios praere-pimus surrogari. Qua ratione alioquin factum , ut ubi eositis, seu qui in ch praecedenti eiusdem Valentis constitutione dicuntur, ad i ensibus militarent tirones, nempe ineensitorum penuria, vel Veterani post emeritam militiam, vel alioquin honesta missione, ante expleta etiam sti pendia, dimissi, a censu immunes continuo fierent; sicut id de tironibus priori Valentis constitutione, a Comstantino autem de Veteranis in eodem 4 Codice praecipitur. suo referre etiam licet, quod Oums, quos cum agrieolis se censiti conjungi eodem Codicis Iustiniane es tuto paullo ante Vidimus, ad nullum quemvis humilioris mi-titiae loeum admitti decernit peculiari ibidem constitutione iunior Theodosus, iam ante iidem ab omni militia su Arcadii, Honorii constitutione exclus. Duo vero in memorata modo Valentis in Codice Theodosiano lege, incessibus pro incensibus, hoc est inrenias dierum ibi statuit m doctissimus Codicis illius ena rato , in eo utique haud e continuo adsentior quum
o C. Iustin. Lib. I. Tir. eg. IX. C. Iust de Agri-XLVII. colis&c. D Eodem it. XLIX. 92 Leg. III. C. Qui Milit o Leg. VII. C. Theod de re PosTironibus. Iac Gothosted in Notich Leg. I. Eodem ad Leg. VIL C. h. de si Leg. IV. C. h. de Vete Tironibus.
257쪽
pro ineessibus, omnino incensiti , calia ejusdem Valenti, lege de Classicis in utroque Codic obvia dc quae deeensitis, quibus iidem incensiti Opponuntur, paullo ante vidimus, legendum liqueat. Accedit quod ine Ut in v traque illa Valentis constitutione confundi neutiquam de bent cum Mensis, quorum facta est in cn priori Exer Citatione mentio , qui nempe censeri in urbe ad mili
tiam noluerant ac proinde ut ex Cicerone ac Ulpia no ibidem vidimus libertatem simul ac civitatem amitte bant quum e contrario incensiti, in duabus illis Valen iis constitutionibus dicantur, qui quum a censu capita tionis, o de plebe quippe urbana ac civium numero, non vero rusticorum servilis ferme conditionis, quales habebantur iuxta is Colonos, Censeti vel U A rei
ritii forent immunes, inde ad complendum Classicotarum numerum adhiberi ab eodem Imp. Valente praecipitur. Verum id non semper obtinuum antiquioribus etiam urbis temporibus, ut e civibus demum Romanis Classiarii milites, seu Classici ad usus nauticos egerentur , cum ex iis abunde liquet, quae paullo ante diximus tum ex priscis illis inscriptionibus , quas νυ antea adduximus , quibus cum a Vespasiano, tum D itiano filio , iis qui militaverant in Classe Ravennate vel Moesica es peregrinae conditionis probati serant, civitas demum data tradituri minus vero insolitum videri debet eo Philipporum mpp. aevo, quo vel Latinis , ut diximus, libertis, Vel alioquin per grinis seu Barbaris factus erat ad Romanam militiam ,
n Cap. V. cap. o. script & Colonis Eodem. 'io Leg. Unic. C. de Capitat g Eodem. Civ. su Exercit. I. c. XVIII. p. 'o Leg. XVI. Const. Iustin. IIA. apud Isilianum, de Ad
258쪽
ae proinde navalem quoque , quae vilior quippe, dictum, habebatur aditus. Ita sequutis temporibus servi etiam ad Scythici belli apparatum, praemiis libertatis invitantur constitutione Impp. Arcadii, Η norit, quae exstat in eodem titulo Codicis Theodosiani de Tironibus. D Leg. XVI. C. h. eatronidi
259쪽
De Roma, quae post Antonivii constitutionem erecommunis patria fuerit dicti veterum Au torum ac Bris-coH-horum ea de re restim nia. Hinc eregrini, qui antea de provincialibus, dedititiis, aut deportatis, qui amiserant civitatem, de Barbaris dein dicti De Togae Romanae promiscuo inde usu , ac civium Romanorum nota , iisque adempta qui amittebant 'manam cliuitatem Ciceronis ac Plinii junioris ea de re loca. De Togatis adhuc manis Magistratibus ac Senatorib- aevo Prudentii Romani in Romanitas mavo
imperio, atque subjinis ei populis Pm
norum institutis dicta. Varia veterum Aucto
rum, Tertulliani Epiphanii, rsi, Cassioriri,
Murculphi eam in rem testimonia. V vero quae datae huius, quam illustrandam suscepimus, Antoniniana constitutione, civitatis vis. aut quis effectus fuerit, nunc tangama inde id Mnturio ut ininc ordiar, profluxit, ut omnes dein Romani bis scolae, Momi nempe, tanquam unius urbis ciVes, ac eadem matre prognati, non peregrini amplius seu ἀπεψω ut de deportatis aiebat, quod antea Vidimus, 60 in
260쪽
a Marcianus, haberentur is cita Roma, si uini inde patria dici vere ac praedicari meruerit. Fuerat quidem eadem appellatio huic urbi, sed restricta adhuc significatione, iam olim tributa, uti apud Livium a Consule Terentio Varrone post Cannensem classem, ad Campanos:
b Ita e eommunem vos hanc Iadem auae accepta est, credere, Campani, oportet, COMMUNEM PATRIAM niandum arbitrari esseris a Cicerone similiter, ubi de Capua ait: e Tune eontra hane Romam, COMMUNEM AI IAM
omnium nostrorum , altera Roma quae lux A Seneca
vero latiori sensu, ac ubi de eorum, qui e toto terr rum Orbe Romam confluebant, multitudine egisset, dictum d Deinde ab hae urbe disedes, quis velut COMMUNIS PATRIA diei potast: a Plinio de Italia quidem, sed habito ad Romam respectes: ε unctarum in toto orbe gentium PATRIA fieret ab Aristide denique eo, quem supra iam adtulimus, loco ri in NTH ΠΟΛΠΕΙAN, ηδε ΠΟΛΕΩΣ - exin enim amo C-MUNIS sit RESPUBLICA, O tanquam UNIUS CHT TIS ac iam ante o , Η ΠΟΛΙΣ τι ΑΠΑΣΗΣ ΩΚΟΥMENΗΣ,, - - της ' ΣT EOINON ME U- η hoe URBS ista OT ORBI exhibet, ut COMMUNE Omnis, quin incolitur, remae, tamquam regionis OPPIDUM. Verum ab huius Antonini demum temporibus, non oratorie amplius, seu quod sedes imperii eadem oret, aut ex omnibus terrarum partibus advenarum confluxu frequentata sed proprio, peculiari quodam iure, ac in legibus quidem veterum Iuris-consultorum, illa ommunis patriae inpellatio eidem urbi tribui deinceps meruit ata Mode- μὰ g. XVII. Sin. a. de d Consultad Helviam e s. Poenis. 6 Lib. I VI. b Lib. XXIII. e. s. in Orata in Romam p. 3 I. exora IV. de Leg. Agrar Q Ibid. p. 3 3.