장음표시 사용
321쪽
historieus si ve Auetor librorum quatuor de vita Constantis , tana gra vis 3c fide dignus testis censeri possit , ut etiam The logus ejus auctoritatem in subsidium advocare, & quodpiam fidei dogma , vel Constantinum M. Imperatorem Nicomediae bapti ratum ex eo tuto,& citra imprudentiae notam, astruere possit ae valeat Si enim Auctor ille Theologorum deerειε non probatur, & praecipuae ejus historiae de Constantini bapti litio fides non adhibetur, certo falsim eam quisque eensere debet, ac testein illum una cum suo testimonio, quantum ad hane quaestionem, nullius esse a uictoritatis, neque dignum commenrorationis. Cum autem & ipss Tlleologis nonnullae statuantur Regulae , tum ad veras historias a salsis secernendas;
tum ad cognostendum qui inter historicos sint probatae fidei ;hine testem illum una cum sua testificatione de diisto bapti simo ad lydium lapidem admoveamus, nempe dimen ibri eum , si placet, seeundum Regulas Theologis praescriptas. X. Eusta. Ad quid neeeisum erit, ut Auctor ob speetalem illam historiam Theologico decreto probetur, eum hiastoria aliqua neque ab Ecclesia ex eo praecise habeat auctoriatatem , quod in Epistola aliqua Decretali Romani Pontificis cum laude reseratur, aut ab eo publice legi permittatur. Eeeur Historieus iste non suffetentem auctoritatem habeat i qui passim a Theologis probatur, qui ejus testimoniis, freque
ter utuntur ad comprobandas suas sententias ἔ itemque ad astruendum ipsum Constantini bapti sinum.Neque necessum es.se, praetendas, ut Auctor ex ea ipsi historia de baptisino Constantini praebeat argumentum Theologo , ad sua atque fidei nostrae dogmata probanda ; nam historia , ut Quintilianus recte ait , scripta est , non ad probandum , ad naris
XI. Sic τε s T. Ad primum respondeo, Romani Pontifi-ees nullam historiam in Epistolis Decretalibus cum laude reserunt , aut publi h legi permittunt, nisi eadem praemisse diligenti Doctorum examine fuerit approbata . At licet norinulli Theologi Auctoris de vita Constantini testimonia adducant ,
322쪽
atque eius leva Imperatoris baptismum Nicomediensem ex eo altruant, tamen hoc ipsum in quaestione est, an id recte di. prae initia diligenti examine fiat , an hie Auctor omnium Theologorum calculo probatus, gravis ac merito probatae fi det Historicus lit, dicique possit ae debeat Z Ad secundum repono : quamvis historia non ad probandum , sed potius ad narrandum scripta sit, tamen aliquid sine dubio probat, pr babiliter sere e & aliquando etiam necessarie, inquit Canus. Atqui licEt historia de baptismo Constantini, data opera &ex instituto non sistam ad narrandum , sed ad probandum Imperatorem Constantinum Nicomediae baptizatuin scripta sit, tantum tamen abest, ut necessarie probet, ut ne probabile quidem argumentum suppeditet. Eus Ea. Quomodo haec demonstrabis tXII. Si LvEs T. Demonstro ea secundum praeseriptas Theologis Regulas, quibus certiores reddimur, nihil probari posse ex illa historia, quae de se nihil probat . Sunt autem Theol gorum Regulae sequentes. XIII. ω mma Regula , quae ad diiudicandum de veriatate alicujus facti historici, atque humanae historiae generaliter adduci selet, est ea , quam tradit b Iosephus, ubi dicit: Uud ueri totis historiae estium Antim es , si de iis mretas eadem omnes conscribam. Quoci se accipiendum est , nempe quod ubi omnes probati ac graves historici, in eadem re gesta , veluti notissima , & quidem a sua origine , referenda conveniunt ὁ & mani seste repugnat ; illos suisse deceptos , aut decipi potuisse; tunc eorum testimonium uti. que tanquam certum recipi debet, ae de veritate factorum, quae reserunt, dulatari non permittitur. Sie in utraque hustoria seu Ecclesiastica seu prophana plura sint, de quibus ,
quia scriptores omnes conveniunt, dubitare aut illa negare , pervicacia quaedam esset. XIV. Examinemus nune Auctorem ejusque historiam sim. eundum hanc primam Regulam. Non omnes sed pauci adna quorum testimonia pro confimiaiiotre ex veteribus addu.
323쪽
α 8 8 Ustoria de Bapti ο Constantini M.
xisti, in paucis , ac quidem quoad locum duntaxat cum Au
ctore conveniunt. Nec etiam de iisdem rebus eadem omner conmscribunt; nec de re a sua origine notissima, sed potius obscu- .rissima stribunt, de mirum in modum variant. Alii quos reluctantes pro contestibus adducis , obmutescunt, alii conjecturas asserunt. Ipse primus Auctor summis laudibus concelebrat Baptismum Nicomediensem , & miraculi instar depraedicat, se tamen non praesentem fuisse is ipse insinuat: Sancti Martyres autem & milites Iovianus de Hercolianus, sui tum Nicomediae aderant, de his nihil sciunt, id selum testantes, pium Imperatorem Christi, quod est Eueharistiae Sacramentum,ante obitum suscepisse. Patres Ariminenses ignorant illum baptilium: S. Ambrosius potius improbare di ab hoc baptismo abhorrere videtur; Chronicon Hieronymianum vocat eum Arianum dogma, & S. Indorus propterea excla. mat Constantinum bono usum principio, de fine malo. Neque nunc inter Eruditos , qui Auctorem sequuntur, convenit , an Constantinus tunc primum , id est in fine vitae factus sit Catechumenus 3 Assirmat Valesius & alii post eum; dubitat Tillemontius . Ideoque cum nee de Constantini Catechumenatu omnes conveniant, &de iisdem rebus eadem omnes conscribant, etiam de baptismo certum veritatis signum haberi nequit, nec pervicacia , sed prudentia est de his dubitare ,
atque omnino negare .XV. Meunda Regula. Veritas iactorum, quae coram un
vel dupilai teste contigisse narrantur, non ita certa est, sicuti illorum, quae in origine sita omnibus suere notissima ; quia sa- cilius est, unum aut alterum decipi, vel decipere, quam sex- seentos. Unde de talibus factis haberi nequit certitudo, nisi i aliqua via constet, hunc vel alterum testem nee deceptum suin se, nec voluisse alios decipere . XVI. Exploremus modo fidem oeularis de Constantiniano baptismo testis. Fuit is, ut Colloquio III. indicavi, presbyter quidam, haereticus occultus Arianus , qui sub pallio Catholico Constantino morienti eum semiviris Eunuchis asti
324쪽
iit . Quae verb fides in quaestione praesertim dogmatica, haer elicis , vel Eunuchis haberi potest i qui omnes a testifiean dorepelluntur Z haeretici euim, cum careant fide divina, su per qua sundatur testium fides humana, nemini possunt persua dere se dicere veritatem. a Illud tenendum es, inquit Canus,
nervos atque anus apientiae nos temeia credere, iis praesem
rim historicis addo & testibus ) qui quoniam fidem viuinam
stolarunt , fidei humanae atis rusum amiserunt. Quam ob eandem causam Innocentius I. sirpia relatus,omnes omnino haereticos ab his excludere videtur, dum est: ad Catholitae Ee.
elesiae historias Cathoiaeas d Doctoribus Catholicis scriptumanum mitte. Quid facilius creditu, quam hos , vel hunc potius solum presbyterum ex secreto cubiculi angulo rumorem falsum spargere, & alios decipere potuisse λ Quid verisimilius, quam hune ipsem presbyterum librorum de vita Constantini extitisse Auctorem,& nihil aliud, quam, cum aliis omnibus ea tempestate res esset incognita , alios decipere voluisse ξ Anne hie Auctor 8c testis unicus, licet ocularis, vel semiplenam probationem faciti cin semper duo testes regulariter requirantur ad faciendam probationem in omni causa, tum criminali, tum Civili, tam simulari , quam E clesiastica , ubi agitur de gravi praejudicio tertii , prout agitur in nostra controversia de gravi rebaptizationis &Apostasiae erimine, Psissimo Principi Constantino ab Ariano scriptore assiisto.
XVII. Tertia Regula.. Ubi de aliquo facto Historiei ejusdem serme aetatis inter se dissentiunt, illis potius fides
adhibenda est, quos spectatis omnibus circumstantiis verisimilius est, non fuisse deceptos , nec esse mendaces . At si omnes veteres circa aliquod factum consentiant, quod longε poste, quidam recentiores in dubium remeant, qui x ipsis ut iale est , rem aliter se habuisse, veteribus assentiendum est , ac posteriorum contradictio tanquam temeraria rejicienda. XVIII. Ex hac regula sequitur, quod in nostro quoquendio Historicis fides adhiberi non possit, cum omnes primo. Ο Ο Α
325쪽
Auctore posteriores inter se dii sentiant , atque non tantum verisimile, sed indubitatum sit, eos fuisse deceptos ab Auctore, cui millus eorum coaevus extitit. Quare merito a serendo testituonio exeluduntur , non solum quod ex auditu alieno
regulariter nihil probetur, sed & ex eo quod a primo Auctore suerint decepti ; nam ex Colloquio VIII. & alibi passim in.
dieatis abunde eonstat, primum Auctorem suisse mendacem, ae nonnisi decipere voluisse alios.
XIX. Luarta Regula. Ubi veteres de substantia, ut it dicam, alicujus facti, quod ad nos traditione quadam derivatum est, conveniunt; variant autem circa aliquas circum. stantias, puta temporis , loci &e. consensius ille , certum est argumentum, rem illam evenisse, quamvis aliquae illius circumstantiae sint incertae.
XX. Crediderim baptismum Nicomediensem non idei,
maxime esse incertum, quia Auctores de aliqua circumstantia, puta, ministro variant, de quo quidem primus Auctor; item Socrates, Theodoretus S Soetomenus nihil: Auctor autem Chronici Alexandrini, de Chronicon Hieronymianum bitem SS. Prosper & Isidorus, de Eunebio Nicomediensi Misnistro memorante Gelasius autem Cyzicenus non haereticum aliquem, sed orthodoxum fuisse Ministrum tradit. Sed pro pter substantiam huius laeti, in qua Auctores & eorum Codi ces valde variant, dico bapti simum illum maximε incertum . Nam apud primum Auictorem, Socratem & alios legitur Constantinus baptiamus , alibi, ut ex praecedenti Colloquio patet, habetur reιosui Ius , quam lectionem vulgata Chroniel Hi ronymiani exemplaria , in quibus baptismus Nicomediensis Arianam dogma, idest rebaptizatio, vocatur, confirmant, SS. Prosper & lsidorus consentiunt, & S. Ambrosius hae in parte
videtur dubius. Iisilem tamen loeis rursuin alii Codices ejusdem Chronici pro Constantinus habent Consantius . Item alibi pro Patre Constantino legitur consantinusAlius Constantini Magni. Demum quod de Constantino affirmatur eum in Arianum dogma declinasse , resertur alibi ad Eusebium Ni-
326쪽
eomediensem his verbis : Eusebius in Arianam dogma aeresinae. Hi ne iste veterum circa substantiam hu)us facti dissensus nequaquam certum praestare potest argumentum , rem ita evenisse, prout narratur.
XXI. auinta Regula . Factum, quod vulgatum no fuit eo tempore, quo accidisse scribitur, sed tantum postea alio vel Seculo , aut post plures annos, est omnino dubiae
fidei. XXII. Libros quatuor de vita Constantini , quos nee Eusebius Pamphili, brevi tempore, quo C0nstantinum G. pervixit, conscripserit, multo minus publicaverit, dixi Col-Ioquio V. esse dubiae fidei; quocirca , cum nul Ius ejus temps statis Seriptorum baptismi Nicomediensis factum, quod iii ditas libris refertur, memoret, sed post plurimos annos primum innotuerit, idipsum dubiae etiam fidei censeri debet. XXIII. Sexta Regula . Factum, quod ab insigni & fideli histori eo est praetermissum, cujus tamen plurimum intererat ipsum reserre , quodque si verum esset, eum minime latere potuisset, de silppositione valde est suspectum, quantumvis a pluribus historicis posterioribus referatur. Has regulas descripsi ex laudato Rabaudo. 'XXIV. Factum de baptismo Nieomediensi ab insigni& fidelissimo Seriptore Ecclesiastico S. Patre Athanasio est praetermissu na, cujus certo plurimum intererat hoc referre quodque si verum esset, eum minimE latere potuisset. Cuncta namque saeta sies temporis fideliter refert, quae Arianos inter & Catholicos contigerunt. Refert, quando filii Constantini Magni Constans &Constantius fuerunt baptizati, at de Patris baptismo Nieomediensi nihil commemorat. Dixi DI temporis, id est, ex quo ille post Concilium Nicaenum e reatus est Archiepiscopus Alexandrinus ; nam quae ante contigerunt, dum adhue esset Diaconus, vix attigit. XXV. Sestimo Regula. Quam ex sa Cano desumo, ubi M- AE. ait, iussisse Gelasium Pontificem, ut eas historias nullo modo. amplectamur, quae sine certo Auctoris nomine proseruntur. O s. olent
327쪽
asa restoria de Baptismo Coarctantini M.
Olent enim aut quaestuoserum, aut, quod Gelasus ipse ait, haereticorum foetum. Quae eadem omnino causa subest, ut historiae ille valde etiam suspiciosae sint, quae tametsi Auetoris cujuspiam nomen praeseserunt, sed quis ille qualis ve, sit, obscurum & incertum relinquunt. Gelasius illius erroris nos admonuit , inquit idem Canus, in quo errore olim non vulgus solum, sed Gratianus etiam versatus est, ut librorum deceptus indicibus sive titulis )crederet, omnia quae Hieronymi & Augustini nominibus inscripta erant, Hieronymi Augustinique verh etiam esse. Sic librum , qui de vitis Patrum inscribitur, Hieronymi nomine vulgus circumferebat, quum paucissimas tantum Patrum vitas ille scripserit XXVI. Colloquio VI. insinuavi libros quatuor de vita Constantini, utpote sub falso nomine Eusebio Pamphili adscriptos, a Gelasio Papa in suo Decreto,probabiliter inter apo- grypha suisse rejectos, adeoque cum illi libri suspecti & incerti Aut horis, certi autem haeretici scelus noscantur, meritb quoque de suppositione suspectus redditur Baptismus Nicomediensis. De Haereticis namque & speciatim de Arianis id magis verisimile redditur ex testimonio S. Irenati, qui jam suo: tempore hanc haereticorum artem prodidit dicens: sa) Adferunt haeretiei immensam astu phorum librorum ἐς scripturarum ποIharum multitudinem, ut pefaciant amenser δ' igna ros verarum litterarum. Quoeirca, si viri graves falsis Sanetorum Patrum librorum titulis decepti sunt, ut Canus innuit, mirum non est, deceptos esse quoque multos libris quatuot de vita Constantini, nescientes ejus non esse, cujus titulo prae
XXVII. Praeter istas, tres insuper alias Regulas ponit ni Canus, quarum prima est ia Historicus debet esse verax &non mendax, seu vir probus , integer,& incorruptus ; nempe ita ut non audeat aliquid falsi dieere, aut verum dissimulareae celare, ne qua, inquit idem Canus ex Cicerone, sit in ipsbgratiae in seribendo sit spicio, aut simultatis XXVIII. Auctor vita Constantini improbus & nimium
328쪽
mendax Colloquio VII. comprobatus est, qui non tantum plurima salsia dicere, sed etiam vera dissimulare ae celare perlii 'cta fronte ausius fuit ; er eundem servas in narrando celandi nis dum, qua censeraeum perstringit Photius. XXIX. Altera Regula ex Cano pro historiae iudicio est, ut eos historicos reliquis anteferamus, quos ingenii severitati quandam prudentiam adjunxisse,& ad eligendum ,& ad iudicandum cognoverimus , quos insuper ad scribendum excitatos fuisse amore veritatis, non complacendi, aut adulandi genio. Huic regulae conssinat admonitio sa) Eminent. Card. Gotti, i r z' qui sie ait: is Caute propterea legendi sunt, qui de aliquo er- ν iii. rore, vel haeresi sulpem, illius haeresis,vel illius Auliorum se historias narrant,diminuti enim esse solent in iis,quae contra ,, se militant,effusi autem in iis, quae sibi savent: & plerumque is sibi selum favorabilia plus nimio extollunt, & aliqua falsa ,, comminiscuntur. Haec laudatus Sapientissimus Cardinalis XXX. Peceat in hanc Regulam Historicus de vita Comstantini, qui tamen non tam historicus, quam mercede con ductus, Eucomissa, quo nomine eum compellat Photius, dicendus est. Quique non amore veritatis, sed Arianis & Constantio Principi Ariano eomplaeendi & adulandi studio adscribendum excitatus suisse , ex suis ipsus seriptis convincitur. Annon caute is legendus, praesertim ubi factum illud, de quo loquimur, enarrat Z quipp. qui non de errore , vel haeresi duntaxat suspe tus, sed juxta omnes apertus Arianus haereticus, & praecipuus Ariani dogmatis de rebaptiZatione pro pugnator est, effisus in iis, quae sibi sitisquer parcus, quae Catholicis favent: mutus, quae in Nieaena Synodo pro fidα Catholiea contra Arium sancita suεre. XXXI. Tertia Regula ex Cano est: si cui Historico Auctoritatem Eeelesia tribuit , hie proeul dubio dignus est, cui nos etiam auctoritatem adjungamus . Contra vero , cui Eeclesia derogavit fidem , et quoque nos merito fidem derogabimus. XXXII. Quantam auctoritatem Eeelesia scriptis Eus
329쪽
bii Pamphili , cujus nomine quatuor libri de Vita Constantini , vulgati iunt, tribuat, alibi indicavi, ubi de Gelasiano
mereto colloquuti sumus. Vel ergo admittis vel negas, libros illos siub Gelasio I. in Concilio Romano, Ecclesiae examen & Censuram subiisse , & seeundo Ioeo di isti Deereti sub titulor Eusebii Hisoria apiar ba, in apogryphorum clas
eni rejectos esse & exauctoratos. Si primum Z res ipsa I tuitur, &manifestum est, libros hos nullius esse Auctoritatis. Si secundum tunc, cum,ut certum est, nee a Gelasio, nec ab eius Succetarum aliquo obtinuerint auctoritatem,indigni procul dubio sunt, quibus nos hoe in facto, de quo hactenus Colloquia nostra instituimus, auetoritatem adjungamus . Nolim tamen existimes, quod dum libris quatuor de Vita Conamini, quantum ad nostram controversiam, fidem omnem & λ ctoritatem adimo,reliqua quoque cuncta in iis comprehensi,prosit sis ae commentitiis habeam; ipse equidem ultro fateor, eom
plura in iis legi, quae antiquitates Ecclesiasticas peregregie il-iustrant; Constantini laudibus, ae pietati, ejusque Baptismati,
pridem ante mortem suscepto favente atque historiae studi serum commodo serviunt; verum haee ex genuinis Eusebii Pamphili scriptis in hos siepenumero memoratos quatuor libros translata contendo. Etenim, quod probE notaveris, non nego, quin potius totus in eam sententiam propendeo, Eusebium Historiographum nostrum, utpote rerum historicarum studiosissimum, praeter alia sitorum temporum Adha,historiam certo certius quoque de vita Constantini fideliter literis consignatis,quae fortasse ipsissima illa est, quam orientales scriptores apud Illustrissimum Agemanum etiant; ouaeque vel seorsim vel coniuncta eum Actis S. Silvestri, ab eodem Eusebio conscriptis in lueem prodierit. Illud sol uni statuo & mordicus defendo, dictos quatuor libros,qui illustri Eusebii,cognomento Pampbili Caesareae Palaestinae Episeopi,nomine insigniti circumseruntur,quoad omnia & singula, ut saepe dixi, non esse genuinum Eusebii Pamphili foetum. Quod , ut asseram, movet me sententiarum inter se collatarum contradidito : non Ievis Codicum editorum
330쪽
variatio , multorum textuum ambiguitas , enormium eorumque manifestissimorum mendaciorum coacervatio, rerum
memorabilium, praesertim Catholicis favorabilium dolosum silentium et Eusebii Pamphili in reeensenda historia Eeelesiastica veritatis sineeritatisque studium . At quis ergo stris piorum libros istos in hanc , quam nunc habent formam, redegit Z quis eos ex Eusebii historia Eeclesiastiea supplevit quis additamenta alia fecit quis veta expunxit, salis immiscuit, clara obscuraviti verbo, quis insigne Constantinianae historiae,procul dubio ab Eusebio scriptae opus, tam foedE mendaciis eonspurcavit ὶ Si rei circumstantias penitius inspiciamus,saeilh ut alibi passim luculentis indiciis demonstravi) deprehendemus , non alium fuisse , quana Acacium Luscum, Eusebii Pamphili Discipulum & in Episcopatu Caesareensi successerem, Virum pessimum, & ad omnem impietatem audacissimum. Hieeaim, praeter alia innumera planeque eoormia adversus Orth doxos perpetrata crimina, tanquam Arianae saetionis V ex illi. fer & Ante signanus seelestissimus , σ) immani vecordia audaciaque abnegavit Nicaeni Concilii scripta et hie audacter asseruit, D nihil obstare, quo minus nova fidei formula ederetur: e hie eandem fidem Nicaenam, , trecentis & oe odacim Patribus stabilitam labefactare, evertere, & alia de fide decidere aggressius fuit. Quid mirum proinde , si Magistri quoque sui Eusebii Pamphili scripta de vita Constantini in odium
Orthodoxorum tam turpiter foedavit, dum iis novam sermam superinducens, atque ad ingenium Arianorum inflectens ea post mortem Eusebii de Constantini sub specioso Eusebii nomine vulgavit; ut hae versiuila, qua arte omnibus praevaluit, ea quae Eusebius in Historia Constantini in favorem Catholicorum scripta post se reliquit, enervaret, ac praesertim Baptismum Constantini Romanum, per confiAum Arianorum anabaptis naum , penitus everteret. Quid autem in reliquo de illis quatuor libris eensendum , Colloquio UI. trutinavimus .
Atque haec sint , quae Baptisino Nicomediensi opponenda duxi . Ex quibus omnibus iIlud dentiun concludo , quod,