장음표시 사용
41쪽
eto Digest. Lib. I. rit. U. nui dicitur, Maxima, Media, Minima capitis diminutione S.I. 2.3. Inst. de cap. diminut.
Personarum tripleX est divisio : naturalis, juris gentium, civilis. Natura homines in mares & saeminas tribuit e κquibus hae illis deteriore sunt condirione in multis juris articulis , l. o. hic. ut potestate materna, quam in liberos non habent, S.Ioemi . Inst. de adopi .muneribus gerendis l. 2. De R. I. &c in quibusdam pDtiore. ut l. omnes. C.de his qui ven. atat. impet. lsrfuerit. De reb. dub. Hermaphroditae ejus sexus existimandi, qui in his praevalet. l. Io. eod. In dubio pro masculis habentur fetidorum sunt capaces. Bald.in l. quoties
Monstra liberi non sunt , nec jus liberorum in bonis parentum habent, I. I . hic. matri tamen ad jus trium liberorum consequendum prosunt, l. 13 F. de U. S. Qui in utero sunt, pro natis habentur, quotiens de commodis ipsorum quaeritur. l. 7. l. 26. F. hic. Aliis non prosunt. d. l.7. Quia privilegia personalia ad alios non porriguntux. t. quia tale. I 3. solui. ma trim. l. ex pluribus. a. de a ministr. Jure gentium homines aut liberi sunt, aut servi. ἰ.3. hic. Nulli partim liberi, partim servi; l. I. in . Irinc. c. de latin. liberi tosi. nec ulli, nec liberi, nec
servi. l.9. in princ. l. 21. f. de statu lib. l.9. in princis
Liberi sunt, penes quos libertaS est. Quae est , naturalis facultas ejus , quod cuique facere libet, nisi quid vi, aut jure prohibeatur. i. - . hic. Servi, id servando dicti, quod homines bello captos servare, non occidere solent, i. . f. 2. hic.) sunt qui justam servitutem serviunt. Servitus, est constitutio Juris gentium, qua quis
domino alieno, contra naturam, subjicitur. d.7. . Est ergo Iure Gentium servitus introducta; d. l. b. . etsi modi, quibus servi fiunt, partim sint Iuris Gentium, ut cum quis eX ancilla nascitur, vel in bello capi-
42쪽
De his otii sui vel alieni iuris sunt. 2Icapitur ; partim juris civilis , ut cum quis ad pretium participandum patitur se bonae fidei emptori venumdari. l.F. S. I. hic. Servorum una conditio est , & jure gentium, de jure civili pro nullis habentur. l. 32. de R. L. Liberi, alii sunt Ingenui, alii Libertini: d. l.s.f. a. l.6. hic. Hodie in liberorum statu nulla est differentia. Nov.78. c. I. 2. Ingenui Jure naturae sunt, qui eX matre libera nascuntur. Licet serva, Vel vulgo conceperit. l. F. vers. ingenui . hic. Iure civili,liberi ex justo matrimonio concepti, .sequuntur patrem, etiam quoad statum ; t. I9. hic.
extra matrimonium concepti,jure naturae,matrem. l. 2Φ. hic.
Ingenui, rursus justi sunt, vel injusti. - Iusti qui θκ justis, hoc est, legitimis nuptiis
procreantur. l. 2. l. 18. hic.
Injusti , qui ex illegitima conjunctione. l. II. .23. l. . hic. Libertini sunt, qui ex justa servitute manum i L si sunt. l.6. hic. Iusta puta manumissione ; id est, non tantum Voluntate manumittendi, sed & juris auxilio M potestate munita. . Erant olim alii Cives Romani, alii Latini , alii Dedititii; postea, de Iure Novo, omnes cives Romani , l. I. C. de lat. lib. tost. ι .un. C.de dedit. liber. de Iure novissimo ingenui facti sunt; salvo jure patronatus. Novet. 78.
De his qui sui vel alieni juris sunt.
JUre Civili libero homini duplex capidi est : Ci
vitas,quae media capitis di tinnutione amittitur, ω l. a. l. 7. ae cap. min. de qua , cum ad jus civ1tatis publicum spectet, Iic non agitud & familia , quae minima capitis diminutione minuitur. l. 6. eou. Quod ad statum caputque familiae attinet, liberi homines , alii sui juris censentur, alii verb alieni. ι. I. in princ. hic.
43쪽
ar Digest. Lib. I. Tit. VII. Sui juris sunt familiarum suarum principes , Pater, mater familiae. In dominorum potestate sunt servi, l. I. a. hic. inparentum liberi ex justis nuptiis , l. 3 .F. hic. aut opinione saltem justis procreati, c. 8. c. D .c.pen. 'Misi .sine leg. l. in provincia. F7. S. I. De R. N. Legitimati, aut per subsequens matrimonium , l .cum
quis. Io .c.de nat .lib. Nov. 89 c. 8. aut per Oblationem curiae civitatum , s.fui. in verb. curia ciυitatum. In '. de hared. qua ab int. l. 3. C.de nat. lib. NOV. 89 c. I. aut
per specia)e diploma Principis. S. naturales. ubi Dd. sede sevd.des .a. F. 26. item legitimi facti per adoptionem. pr. Inst. de adopt. Non illegitimi, spurii, naturales; quia pro liberis jure civili ex quo est
Patria potestas. pr. Inst. de par. pol.) non agnoscuu-tur. l. I II. 23. cum lseqq. de stat. bom.
Potestas haec ergd propria civium Romanorum est , i. 34.s. 6. 7. 8. hic. & major , quam quae juris naturae & gentium , squa reverentia & obedientia Parentibus debetur, l. a.de Iust. O Iure & dominicae par erat.
Postea tamen emendata & ad humanitatis rati nem revocata est: ita ut nec patri quaerantur indistincte nunc omnia , quae filius labore & industria sua paravit. EXcipiuntur enim peculium castrense& quasi, & proprietas peculii aaventitit: l. . C.ddbon. qua lib. nec crudeliter in eos possit saeUIre, i. et .c.de pat, pol. nec eos occidere, t.f. de M. Pomp. de parric. l. un. C. de his qui par. υel lib. distrahere, i. i. c. de par. qui sit. distr. Nisi extrema cogat necessitas : l. 2. c. eod. oppignorare , l. 6. c. να re pign. exheredare. Nisi ex justa causa ; muel. II s. abdicare , l. 6. c.de pat.ροτ. Imb alimenta iis Victumque quaerere & suppeditare cogatur. l.pcn. hic. t. t. c. de Men. lib. De
44쪽
De Adoptionibus o, emancipationibus , o alutis modis, quibus patria potesta, seisitur.
T 1 T. VII. LIberantur servi dominica potestate, per Manumissionem: filii, patrit,per Adoptionem, Emanacipationem, & alios quosdam modos. Adoptio, est actiis legitimus naturam imitans, ad eorum qui liberos non habent, solatium inventus. Theoph. pr. Inst. h1 c. Et quidem a jure civili, arg. t. 77.de R. I. quia pe- culiarem quandam , dc civilem adoptandi formam Romani habuerunt. Introducta a lege ut defectum naturae suppleat,& sterilitati, aut mortalitati familiarum medeatur Adoptio, vel est adoptio in specie, vel arrogatio:
Illa est filii-familias: haec ejus qui sui juris est. l. I:
Adoptantem,& eum qui adoptatur,oportet con sentire: l. s. t et . hic. Et arrogatum eXpresse. d. l.F. Eum vero qui a patre in adoptionem datur, sussicit non contriaicere. d. i. s. Ratio. Quia pubes qui a rogatur ipse sibi author fieri debet. In adoptione patris authoritas sufficit. Ita tamen ut filii consenius, saltem tacitus adsit. fc. l. ult. C. hic. Caetero1 ram non est necessaria approbatio. l. .his. Ut enim invitis agnascuntur intres, & agnati, ita& ados tantur. Si tamen adoptionis non rite factae petatur conia firmatio, agnatos consentire oportet, t. .hie. Quia confirmatio fit a Principe, t. 38.eod. ad cujus dignitatem pertinet, nil in alterius statuere injuriam. t.2. f. Io. f. I 6.F. Νe quid iis loca pubi. Praeterea requiritur , ut personae ad adoptionem sint idoneae: quae adoptare, adoptariVe non prohi
Adoptare non possunt: foeminae; nisi ex indulgentia Principis 1 ffae minae. I I9s .eod. crim liberos non habeant iIupotestate. d. b. Id. licet recte,sed
45쪽
ex speciali rescripto Principis,adoptentur. l. 2 . l. 2 I. hic. a. Item castrati , l.2.3.iliud. hic. cum generare nequeaut , dc adoptio tantum in iis locum habeat, in quibus natura habere potest. l. I 6. hic. Ideo spadonibus, cum spes sit, Vitio sublato eos ad generandum fore idoneos,adoptio non inhibenda. u. l. a.
s. isiud. l o. S. .hie. Omnino minori decem Scocto annis, d. ι-o. S. I. ut & minori sexaginta an
Non debet, ei qui vel unum , vel plures liberos
habet, permitti . t. I7. S. 3. Adoptari nequit absens, L 29.hic. Is qui non octo& decem annis minor sit eo cui in adoptionem datur. d. l. IS. 3. . cum si seqq. Impubes potest. t qa. hic. Qui arrogari, nisi ex justissimis causis , l. a. C. eod. S.2. Insi eod. l. II S. I hs c. nequit praesertim a tutore, ad evitandam rationum reddendarum necessi- ratem, pupillus. d.l. II. hic. Adoptio non solum loco filii recte fit, sed nepotis etiam, quasi ex filio nati, item pronepotis, i. IO. ιμ 3. t. 37. l. - . l. I F. duos. hic. licet filium, audnepotem non habeat, aut nunquam habuerit. l63. eod. Loco fratris,quem nemo natura gignit, nequaquam. L7.C.dehared. Inst. Non fit ad tempus adoptio. l. quaesitum. H. hic. Solennitates in adoptione olim requisitas squm vide apud Gaium. Inst. lib. I. Ged. lib. s. p. I9.) Iustinianus lGn. C.hic. abrogavit; Uoluitque eam Co stare , si pater filium non contradicentem in adoptionem daret apud magistratum, penes quem legis esset actio , l. 2.34. decreto judicas , Alex. Cons. I 26. ad utramque n. II .υο l. . & actis publicis,l. II. C.de . instr. intervenientibus. f. 8. Inst.quib. modjus patr.polsolυ. Non tamen causae cognitione; quia voluntariae est Iurisdictionis. I 2 .de og. Proco . 26.
Doctores adoptionem etiam extra acta & locum judicii, coram judice fieri, ng. in , .praeterea. Inst. eod. sicut & emancipationem, permittunt. l. 3. L .c.de emanc .d., ercre rea. d.l. u. c. deside instrum.
46쪽
De adoptionibus , e. 2FArrogatio , olim fiebat in comitiis consensu populi ; Gesi.lib.F. c. I p. nunc authoritate Principis, i. a. hic. adhibita causae cognitione : ut si forte minor sit arrogandus, diligenter perpendatur, conducibilis sit illi, necne, ILI7. hic. & arrogator datis fidejustbribus, l. 2. C. hic. caveat, si impubes decedat, se,quae ex bonis ejus consecutus fuerit,restituturum illis, ad quos ea res perventura esset, si arrogatus in suo statu mansistet ; l. 18. cum si. seqq. hic. nec se cum sine causa justa exheredaturum aut emancipaturum; si faciat, praeter bona arrogati, &quartam partem bonorum sirorum omnium , 3. 3. Inst. l. 2. C.hic. l. 8. S. I F. J.de in . testam . ei rellini-
Si quid ex solennitatibus omisitim sit, solet a
Principe impetrari adoptionis confirmatio , l. 38 hic. nisi in alterius Vergat detrimentum. l. D. hic. Adoptio non confert jus sanguinis,per. l. 6.de R. L. sed jus agnationis inducit. l. a . hic. olim adoptati in omnibus jura justorum liberorum obtinebant, i. s.l. 27. l. Is .hic. & hodie, si ante emancipationem pater adoptivus decedat. Caeteroquin civilis adoptionis actus contraria emancipationis solennitate plane dissolvitur, I. Io. Soen . C. hic. I. I . Fhic. Justinianus contra veteris juris observationem introduXit, d. l. IO. ut adoptivus in potestatem adoptantis hodie non transeat, nisi cum avi mate ni sacris inseri tur. Arrogationis jura intacta reliquit d. l. io infimunde etiam hodie arrogatus potestati patris cum omnibus bonis: subjicitur , & omnino eo est loco quo filius naturalis. l. 2. in . d. l. I i. d.I. O .hic.
Emancipatio , ab emancipando squod est solenni quodam, civilique modo alienare) dicta, est patriae p6testatis, per actum juris solemnem, dissolutio. S. 6. Inst. quib.mod.pa .porsol. Solemnibus olim venditionibus,& manumissionibus cxpediebatur: d. straterea. hodi nuda apud
magistratum , apud quem legis est actio , & actus voluntariae Iurisdictionis, qualis est Emancipatio,
47쪽
sunt, i. a. st . de Q. Procons contestatione , l. i. de emanc. lib. quocunque loco , coram judice fieri potest: d. s.f. scriptura tamen, seu actorum interpositione publica, Interveniente. l. o. ubi Dd.C.deid. instr. l. 3. cc de emovc. . .
Alii modi quibus jus patriae potestatis 1olvatur,
positi sunt vel in casu : ut cum morte , tam naturali, quam ciVili; puta deportatione, semitu te,&c. alterutrius, patriae potestatis relatio evanescit. vel
in lege, quae propter dignitatem filii patriam pote statem dissoruit. Luit. C.de cons lib. I 2-, Ars . Inst.
quib. mod. pnt. pot .slυ. Dissoluta his modis patria potestas tantum volente filio, per adoptionem, redintegratur, l. I 2. hic. Ion invito ; l. . De his qui sui .vel oldur. nisi cum ingratos liberos leX in potestatem reVocat. l. Mn. c. de in r. lib. Et in di Glutione & redintegratione patriae potestaetis est consentaneum , ut neque inVitus quisquam emancipare, ι. .c.de emanc. lib. Nisi filium male tractet, id est, patriam potestatem acerbe in eum exerceat: l .ult .ssi a par. quis manum sit. Nisi pater leno filio vel filiae, peccandi necessitatem ima ponat : 6. c. desse l. sicen. l. I 2.c.de Episc. aud. Nisi lematum , ea conditione ut filium emancipet relictum , acceperit : l.92. F. de cond. dem. Nisi impubes arrogatus pubes factus, arrogationem sibi inutilem esse ostendat e l. 32sthic.) neque emanci pationem accipere , l. F. C. eod. Gl. γ Dd. in d. l. . Nisi ex ea causa ex qua posset e heredari: l. 13a.
V. deverb. obi. Nov. 89. c. o. neque Potestatem dis solutam redintegrare cogatur.
De Rerum divisione S a litate.
RΕrum significatio Varia est, via. l. . s. 23. de V. S. Divisio summa & prima, quod aliae res sunt divini juris, aliae humani. l. I. in princ. hic.
Divini juris sunt, res sacrae, religiosae, M sanctae,
48쪽
De Rerum divisione, sec. 27 quae in nullius existunt bonis. S. nustius. Inst. hic. Quia quae Deo dicantur, a nobis abdicantur. Auth. ingresii. c. de SS Eccl. Sacrae sunt , quae publici, non privata , l. 6. . 3.
hic. Novel. F8. aut horitate, a summo magistratu, praeeunte Pontifice : l. 6 sacra. 3 hic. hodie in Republica Christiana ab Antistite cujusque loci, Deo
consecrantur. Novet. 131. c. 8. t. t. Ext. de cons.
Eccles Religiosae sunt , quae privata alicujus voluntate religioni dicantur : ut cum quis mortuum corpus, humanum, sive totum , sive praecipuam ejus partem, ut caput, i. .ss de relig. Osumt Iun. infert in locum suum. d. l. 6. Sq. l. 2.3. F. eod. Sanctae res sunt, quae ab injuria hominum sanctione aliqua & pinnarum terrore defenduntur, l. 8.tibi Bald hic. ut sunt sanctiones legum, l. I . de poen. l. 9. 3. 3. hic. muri & portae civitatum. d. l. 8. d. l.9. I. . bis . .
Sanctio dicitur ea legis pars, quae legem violantibus, poenam irrogat. Humani juris eae res esse putantur, quae plerumque in alicujus sunt bonis , & ad homines pertinent. l. I. pr. hic.
Sunt aut publicae, aut priUatae. Publicae, quae vel jure naturali, id est Iure gentium . S. I. In t. hic. communes sunt omnium: vel
jure gentium aut civili publicae, eoque Imperii &populi sunt Romani. Privatae, hoc est, singulorum sunt, quae ad singulos pertinent. d. l. I. Vel eX tradit Ione, vel occupatione, vel usucapione aliisque causis. 3 singulorum. Inst. hic.
Naturali jure communia sunt : aer, aqua, quocunque ex loco in publicum profluens,mare,& per hoc littora maris, lapilli, gemmae, caeteraque quae in mari, aut littore inVeniuntur, l. 2. ω 3. hic. Quia fiunt primi occupantis. S. I 8. Inst. l. I . t. s2. J. de
Quarum rerum usus eo jure ita communis , ut utendo quis proprietatem etiam acquirere possit: B x quo
49쪽
α8 Digest. Lib. I. Tit. VIII. quomodo in mari inventa nostra fiunt . d. l. et . Maedificio in littore posito, soli quoque cui illud impositum, domini essicimur; d. l. 6. sed non ulteriusquam aedificium manet; eo sublato, locus in casum
pristinum revertitur. d. l. 6. in princ. Publica sunt jure gentium , ea quorum usus publicus & communis est, proprietas Imperii Romani: ut flumina,portus, jus piscandi, navigandi,usus riparum , t . . F. hic. Differunt a communibus. I. Communium prΟ-prietas nullius est : Publicarum quidem nullius in bonis, l. 6. Mittora .FI.de contr.emr. sed ad aliquem populum pertinet, Iure gentium : aut occupatione veteri, qua Vacua occupata: aut occupatione belli,
qua res gentium Victori populo acquisita sunt: l. 3. Ne quia in loc .pub. t. Is .cum si . seqq. de C. S. 2. Illarum proprietas acquiri a singulis potest: quia nullius sunt. Harum non potest, quia alicujus populi,
d. l. 3. l. I .de acq. r.er. dom. cui jus suum auferri nequit, i. ult. de pact. l.ult. ubi IV. n. 3, . C.si coni. util. pub tactae sunt. q. Illarum usus communis omnium
est hominum. Harum alicujus tantum populi t. a. 3. desum. l. 3. Ne quid in loc. pub. Iure Civili publica sunt, quae ad aliquam civitatem pertinent; ut theatra, stadia,& si qua alia communia civitatum. 3. riparum. Inst. hic. Ea ab universalibus rebus populi, Veluti magis speciales, distant: verbi gratia, Τ hcatra urbis Romae illius sunt urbis,& civium 1n illa habitantium, non etiam totius populi Romani, Per omnes provincias diffusi. Res quae sunt in publico ci Vitatis patrimonio ,
vatorum possidentur, & sunt in dominio Reipublicae, nec usus earum ad singulos pertinet. Res universitatis, de quibus hic agimus, proprie nullius sunt in bonis: uui vero singulis Datent. Res rursus sunt vel corporales , Vel incorporales. Hae sunt quae in jure consistunt; servitutes , obligationeS , &c. Illae corporaliter existunt, & sub aspectum oculorum sensumque tactus cadunt: ut fundu Si
50쪽
De Senatoribus. dentia, quae eXtra rerum substantiam sunt: ut quod res corporales tangi, possideri, detineri, dc usucapi possini : l. a. t. t. de acq. ptis. Incorporales proprie
sideantur; l. . 27. Deustic. nec usucapiantur. d. lS. 27 . Item quod corporales divisionem recipiant, vel natura, vel intellectu ; l. 66. f. I .de leg. a. l. 8.de T. O. dc aut mobiles sint, aut immobiles, aut moUentes: l. 9 . de . S. In corporales nec dividi possint: l. a. S. I. ubi Iasi. 72. ubi Bart. de C. O. nec aliis aggregari , I. I 2. tibi Inf. de re jud. nisi per interpretationem : & tum plerumque pro immobilibus habeantur, l. 2. C. de semit .vid. l. I . ubi Dd. C. de S. S. Eccl. ut & mobilia. Quae vel solo cohaerent, ut molendina, rit. de seud. cov. in M. a. F. I. sed inar ; l. 3'. ult. de reb. cor. Vel ad jus incorporale pertinent, nec per se consideran
De Senatoribus. Τ I T. IX. Α Ntequam ad Iudicia , tertium juris objectum, progrediamur, necessarium Magistratuum Romanorum qui iis praesunt, genera, ossicia, ac juricdictiones, e XPonere.
Gcncra eorum duo erant: alii Domi, alii Foris Rempublicam administrabant. Domi Senatus. Constabat ex Patriciis, Conscriptis , qiiod nomen omnibus mansit) dc Pedariis. Fenest. de mag.c. I. Sub Augustis, ex Patriciis, Consulibus , Illustribus , horumque liberis tantum. ἰ An. hic. Senatus olim mnaxima fuit dignitas, quaeri be-
fundus, vestis, aurum, homo, aliaeque res. d. l. I. Squadam. Qualitates rerum , vocant ICti propria & acci