장음표시 사용
101쪽
inferioris ventri doloribus, leviter tamen
est eonflictata . Cum his velo domo exibat, di omnia, quae aliis sanae mulieres obire
Ient obibat Stato etiam tempore illi menstrua siuxerunt. Nonagesima a partu die se bre aeutissima correpta objit. Quaesitum est , an per ejus mortem pecuniae , super ejus vitae periculo in societatem datae , fuissent lucratae , an potius casus esset pro ex
ΡEr mortem D. Caeciliae Alaneariae uxoris Franeisci
Blanearii puto factum esse locum lucro pecuniarum, quae a marito super ejus vitae perieulo tu erant in societatem datae, Domino Christophano Cotro, ita ut mirari subeat, quomodo in ea re ullus scrupulus excitari ab advertariis possit, eum illa neque ex partu, neque ex causa partus, aut praegnantiae aegrota.
vetat, ex quo ambigi possit, an aliquo modo firmandum sit, factum fuisse locum exeeptioni in instrumentos belmatia appositae: nam etiam si ex partu, aut ex causa patius aegrotasset, adhue inealsum de hoe induis bitaretur, quia a partu ad mortem usque nonaginta tres dies pertransierunt, sic si quae causa a patium lis litabat, ex qua in morbum incidere potuisset, eam jam
omnino per tam diuturnum temporis tractum omvim ae energiam amisisse firmandum fit eum gressae iam, ac cessanti causae nullus subsequens eius tribui possit, quia eausa in actu simul ex eo cum suci effectu, Arim lib. I. Plaftext. 37. GH Aver in partus non aegrotavit, sic eum obierat, non potest diei ex eulpa partus objussie, unde neque eius mors locum exceptioni sacere debet.
Sed neque ex causa partus diei potest oblisse licet enim pars adversa ex eo, quod Caecilia diminutione puerperii, quibusdam uterinis doloribus post par
tum vexata fuerat, velit eam ex causa partus aegrotasseti tamen ex facto apertissime patet haec ex causa paristus non evenisse, neque etiam si ex ea causa enissent, fuisse sufficientes eausas subsecuta febris acutae r nam quoad primum palam est per ea, quae jam deducta sunt, partum fuisse maxime naturalem, unde culpa
subiaquentis morbi non potest rejici in partum, sed in
externam causam eidem morbo adaequatam, nempe moerorem magnum, quo parturiens affecta fuit, ob gravem proprii mariti succedentem in lirmitatem , ut Testes ipsi unanimiter deponunt , ut Primus iuxta nonam, lecundus iuxta eundem, super primos; Tettius, Quartus, a intus Iuxta nonum ex qua
causa, nempe inquam ex moerore, non modo puerpeiarium, sed etiam menstruas purgationes fluentes diminua, ae in totum aliquando recineri, vel Aniculae ipsis satis norunt; unde retento in parte paerperio ob praeiadi tam ea ulam, mirum non luit si uterini doloreseon secuti sint, qui tamen etiam absque puerperii ulla retentione, vel diminutione sunt puerperis adeo sam iriliares, ut nihil supra: cum ergo habeamus causam evidentem, Mextrinsecam, ac pr aratricam diminutioianis puerpetiim consequentium dolorum, frustra ita partum omni ex parte innoxium culpam rejieremus.
Sed praeter haee, puerperii haec ipsa diminutio, Ad ipsi
dolores hysterici non eius gravitatis erant, ut possent
eausam dare morbo acutissimo, .lethali, qualis est
subsecutus, quia consequens erat, eam diminutionem
eosque dolores, si alicujus gravitatis fuissent, aliquod
etiam notabile incommodum, aegravem aliquam noxam illi asserte debere eum tamen adeo leves fueιint, ut neque coegerint illam in lecto decumbere, aut altem se domi detinere, medicum convocare, aut aliquo competenti remedio illis occurrere; sed quia tam diminutio puerperii, quam hylierici, seu ventris dot res nullius erant momenti, nihil holum factum est
quemadmodum neque a 'guis est extractus, ut extrahendus erat, urgente necessitate diminutionis pue perii, stante ergo levitate, & exiguitate harum causarum, non erant ex consequenti sulficientes ad exei tandam sebrem acutam, lethalem, qualis consecuta est , quia magni morbi non nisi ex magnis causis excitantur ut est commune Medicorum azioma, Mercat Lb. de
Sed demus Adversariis, huiusmodi Puerperii diminutionem, praenominatos dolores potuisse esse, Secum effectu fuisse eausas alicuIus magni morbi, ite in eas nostro apertissime patet in calu Ouro, earum emcleni omnino cessasse per reditum ipsius puerperae ad tum natu talem non modo enim Caecilia in si
Sed quod Caeciliae Blantariae neque ex partu obierit, neque ex eius eulpa aegrota Verit, patet, quia partus sui undequaque omni ex parte sanus, ac naturalis, ut unanimiter deponunt testes examinati; gnanter Secundus iuxta nonum ibi Pariora felicissima mente, fatis mascias, ridem Testis super primo, So, ebe la Signora cecilia avem partorii felicissimamente quod adverbio, felicissima mente denotare voluit omnia a singula ad partum pertinentia, bene, ac natu raliter,&ex toto proeessisse, ac sic ostendit tempus pa-
tiendi, Iaborem brevem iiiisse dolores tolerabiles,&eonsueto non majores cetum; ipsum naturali situ nempe in eaput, venisse in lueem, seeundas iacile eductas, puerperium Deile fluxisse, omnia ad puer. rium pertinentia, ergo partus, quantum est ex partei nullo modo potuit aliquem morbum causare, ita enim in quibusvis ea sibus evenit naturaliter, nunquam enim huiusmodi partus morbum excitant, Mei curiat.
Eps Midicin Tom a Roderic a Castr. lib. a. de morb. mul. ωρ. I insciat quemadmodum ex nulla alia te, quae naturaliter procedat, ullus morbus dependere potest, Hippoci in lib. de die b. deerat in rise Plato in Tymao versus mam morbus sit quid praeter naturam, di contrarius rebus naturalibus. Ergo Caecilia ex culpa earum essicientiam
lis naturalibus actionibus per multum successivum tempus a partu se tanquam sanam gessit, domestica negotia obeundo,, domo, quandocunque libuit exeundo, per ea quae deponunt Testes, Primus iuxta decimum, secundus iuxta eundem, sed etiam sanam se undequaque ostendit quoad actione natu tales, &praecipue quod est , quae ad ipsum uterum petii ne bant , eum post eonvemen temporis spatium me nis
struas purgationes, absque ullo impedimento, dit τficultate perpessa fuerit, ut deponunt iidem Testes, primus super primum is secundus juxta nonum . Quod tanto magis urget, quanto constat, Mulieres lac suis puerulis praebentes, ut dicta Caecilia iaciebat, non consuevisse menstruis purgationibus altem primis mensibus atlici, sed quia jam ad tuum statum n turalem , ii istinum vigorem petiecie redierat, vegeta natura prospicere studens forte diminutioni pueris perii tam praegressa , menstruas purgationes , non obstantes, quod lactaret, provocavit , quae quidem euidentissme docent, omnem effieientiam cujuscunque morbi fieae eausae praegressae si quidem praegressam forte suisse velimus homni ex parte et Ialse,
Caeeiliam undequaque sanam esse factam, cum naturales optim ecbiret, tunc enim sanas peti asinoeamus,
102쪽
Galen deomm. eaus east. I. Ergo quantumvis aee fare statutamus puerperii diminutionem, tanquam ea u- fata morbificam, per supervenientiam tamen menstrus purgationis suo tempore, ac modo convenienti factam patet eausa jam omnino cessat se, me evanuisse aeces Tasse quemcumque essectum, qui ex ea dependere potuisset, essante enim ea uia cessat essectus Tiraq.
eo tras . limit. 2. n. I. ut celsante causa febris, cessat febris, Gal. lib. Oct. Met med. e. I. ins eum igitur in Caecilia eeitaverit omnia efficientia causae praegressae, hoc es diminutionis puerperii, necesse fuit effare on nem essectum ab illa dependentem .se subsecuta febris ejus diminutionis effectus esse nullo modo po
Caeterum subsequentem morbum Caeciliae non potuisse originem habere a diminutione puerperii, de- ci monstrare apertissime potest ipsa morbi natura, sale enim morbus acuti stimus, ac pestilens hujusmodi autem morbi ab humoribus aeutissimis, Mealidiis mis
ro diminuito puerperii ostendebat affluentiam humorum frigidorum erassorum , a tenacium , quem adis modum sunt tardi motus, &chronicos morbos ob eorum erassitiem, &rebellem vileiditatem excitant, sie humores calidi, wae uti sunt motus velocissimi, morbos exestant celeres aeutos, quam ob rem, eum subseeutus morbus fuerit eelerrimux Sesacut inimus. non potuit dependere ab humoribus erasitis, lentis,
frigidis, quales in puerperio abundare solent. Ulterius etiamsi eoncedamus, gratisque Ad versariis II Condonemus, quod diminutio puerperii praebere mistuerit fomentum aliquod subsequenti morbo, tamen ex hoe deduci non potest, Caeciliam ex aula partus obiisse, quia diminutio puerperii tune Qeo ea sit habuit se se ut causa remota, seu potius ut causa io.
vens, non autem ut causa primaria, resticiens, at ubi mors ex causa paraus diei debeat ad hoc, ut sit locus exceptioni, causa debet esse proxima, immedia ista, Caitracan de foetet east. 8 num. s. Zacchia 6e Societ. Os n. 42. . at vero diminutio puerperii in oeeas vix, at ne vix quidem meretur nomen causae, quod satis superque convinceri pollumus ex diuturnitate inintercedente inter hujusmodi Puerperii diminutionem, ipsius morbi adventum , quae tanta fuit, ut Omnem , si quam habuisset enicientiam, de necessitate amis eirit. Nam se alias quicumque mordicus eam sententiam
to eri eo in i sunt, quod omnes morbi in partu evenientes . dici debeant ex causa partus evenit se, ut Marsit. Cagna t. nainit. de more cans stari. 3 Hieron. Perlin. eod tract te minum tamen certum praefisi voluerunt, quadraginta duorum dierum , in partu icemineo, triginta in masculeo, intra quem terminum mulier decedens ex causa partu obiisse dicenda sit, quo termino trantacti, non amplius ex partu , aut ejus cauia decessisse die posse voluerant, non aliam certe ob caulam nisi quia se p1rtum ipsum, & omnia ad par tum pertineacia omnes m vim . ae enicientiam caulae amisi se sic ri potest unde cum in casu nostro nonaginta ta es dies xpat sint transacti, extra Omnem rationum videtur dubita i , an subsecuta mors ex causa partus fuerit necrae itaque remanet undequaque probatum, pecunias in iocietatem data super pericu Io vitae Caeciliae Blanciuiae ite super lucratas , nec per ejus mortem factum tale locum exceptioni.
D. Dianam rotta abortum secerat ' non bene ab eodem abortu repurgata, iterum conceperat unde a prima usque eoncepti nis die multas molestias in praegnantia Per. pessa, tandem affeci. te mense octavo se bre correpta iterum abortivit, dc ex eo Or
bo obiit, cumque super ejus hae periculo.
mutae pecuniae diversi personisan societatem euent datae, quaesitum est, an per eius mortem factus fuisset exceptioni lo
c insus hie eomprehendit ut inter exeeptos in in- u strumento societatis officii is videtur stus ta
dubium aliquod circa hoc excitari patet enim, Dominam Dianam GrOttam, super euius vitae periculo societas erat fundata, gravidam , extitisse per Testium Peritorum testimonia ad hoc examinatorum, contra quae nullatenus valent, quae ex adverto deducuntur, ad probandum, illam non fuisse gravidam Licet enim signa graviditatis sint indisserentia , Se communia tam graviditati, quam simplici menstruorum retentioni, ut latissime probavi lib. I. quo tin3 qu. I. per tot. Et iacillime non solum Medicos ip- satque expertissimas Obstetrices, sed etiam ipsas mulieres utero gerentes deludant Me tamen fallit, ubi simus in muliere quae assueta sit conciperet ipsae metenim mulieres, Hyppocrate teste, in libris ad mulieres spectantibus, cum semel atque iterum concepe runt , sicile agnoscunt se utero gerere ita ut signa gravidi alis tunc solummodo dubia, Si incerta se produnt, cuin mulier ob inexpetientiam non potest eois gnoicere , de patefacere accidentia, quae ex graviditate patitur et quod dubium multo magis augetur , cum mulier non lotum non est expecta, sed annosa, vel infirma, dein primis mensibus iuncta viro senio. ri, vel infirmo, quae non bene per menstruas Pur .gationes repurgari dolet, haec enim omnia Malia quaein dam fallam graviditatem excitando , signa parturiunt, quae etiam verae graviditati associantur contra Ferala muliere assueta utero gerere, in aetate fici.
rida, sana, & viro uncta sano, ae laeeundo, cum quo singulis annis concipere solet, transacto iam septimo mense quis scrupulus saliae gravidationis exeitari potesti itaque dubitare de graviditate in eas nostro, in quia omnia ultimo loco commemoria concurrunt , videtur omnino irritus, cinanis la
Igitur eum dubitari non possit D. Dianae praegnantia, jam patet ejus ealpa mortem suceessisse , .se casum inter exceptos recensendum; quia quandocun-ue morbus interimens, primo a per se culpa gravi itatis provenit, frustra quaerimus culpam in alium morbum rejicere, si ille sufficiens sit ad interimen. dum; at in hoe eas omnem morbi culpam originatam fuisse ex graviditate, patet ex progressu ipsi ii Gmet graviditatis sinae a principio usque ad finem fuit mulieri molestissima, ut aliis etiam sceminis maxime esse solet, quae extra praegnantiam pravis humo sribus scatent, ae praeeipue uteri morbis exercentur exemplo earum, quae apud Hyppocr. tila de mat. n.6. fluxu albo uterino detent e cipiunt, quae postm dii min partu pereunt; quod etiam aliis plerisque evenire in dies fatis superque notum Medicis est, ratio est, quia occasione graviditatis maiorem in modum pravi humores auges eunt, neque quomodo ex.
purgentur, habentes facile ipsam naturam obruunt, unde putrescunt, debres accendunt, aut laetum cor rumpunt, aut abortum denique faciunt, aut aliis suam noxam utero gerentibus communicant.
103쪽
9 . Quaestionuin miaico Legalium
Neque valet id, quod contra obiieitur nempe isthujusmodi eas bus non esse primo culpandam graviis
m, sed votitis pravorum humorum abundanin
Edrae tales easus non esse inter exceptos, quia eulpa residet primo, uper se in ipsis pravis humbri-biis superfluentibus, praecipue autem huiusmodi non
esse propositum ea fium ex eo, quia omnis culpa subseisquentis morbi , e consequenter etiam ipsius mortis rei ieienda est diminutam purgationem ex abortu non autem in graviditatent, cum pateat evidenti I;-re, nullam ex graviditate molestiam D. Diatiam uiliae perceptam, ubi ex abortu, ut debebat, bene ui Mist repurgat i eum igitur reliquiae pii Hationis in abortu iam per multo dies ante graviditatem reten te, P transacto termino periculi quod ex abortu imis minere potuit, fuerint eausa malae gravidationis; eeriste culpa omnis teiicienda videtur in diminutam puristationem post abortum, non autem in praegnantiam is se elim terminus perieuli ex abori iam esset tra dictus, e graviditas non prassit culpari, terte casus pro luero erit non pro exceptione. Non valet inquam haec argumentatio, quia quandocunqae morbus extra praegnantiam non est aptus per se ad interimendum, etiamsi post modum graviditati adlunctus fiat , ad interimendum aptus tune eulpa mortis non residet penes morbum vj modi, sed penes graviditatem A D. Diana eum tali mor.
bo extia praegnantiam poterat νι vere, quod eum praegnantia non potuit, ela hoc quia diminutio purgati nis in abortu non erat apta ad interimendum , eum in dies videamas plures mulieres, evin abortu in pati diminute expurgari utamen adeo sanas, atque illauas inde perimere, ut nullam noxiam ab ea diminutione reportasse videantur, ergo morbus praecedens gravi vitatem ma erat hic in cens habendus, se te omnis ulpa succedentis motois residet eues ipsameraviditatem, quae , cum fuerit inolestissma , sola influit in mortem. Sed quia pluribus eontendimux, eum iam apud Om. hesea nonitata existat regula illa, quod mulier ex utero laborans, cla concipiens, parturi vel abortu secuto, si decedat, locum axeepioni faciat; ita agnat. a libeli de mort eanflari ins e Perlin eod. trare hac latis superque hune ea sum nos etiam dilaummus lib. i. quast Medico tu Tit 4. qua'. q. m. Ti. e qu. T. n. ex sqq. de pto illo firmavimus regulam eorum ea. suum, qui excipitinio causa graviditatis istiae est reis gula non NMn. eo , evad omne peius, etiamsi eoaee- diminimonem purgationis ex abortu fuisse veram, ac primariam causam mortis D. Dianae, eum ex ea omnia incommoda, o molesta syptomata in ejus graviditate provenerint, tamen adhue casus esset inis p exeeptos per regulam a nobis positam , d tuisndamentis stabilitam citat lib. t quast eas. nuim. 67. quae ampliatur num. 6 s. e accepta est tam Cas nato, quam perlino, locis iam supra citatis nam erum non est, ut ex adverso supponitur, quod ab abortu D. Dianae ad novam conceptionem pertranserit teris minus periculi , quod ex abortu imminebat, nempe quadraginta dierum , si agnato adhaeremus, cum ex depositione Testium constet de contrario deponunt enim, quod D. Diana , antequam bene esset ex. purgata ex abortu, quem tecerat, utero conceperat. Ita aliartus Testis iuxta sertum, ela Quintus iuxta sineuntum, lapatet etiam pluries ex dictis aliorum Testium. Itaque vel tota culpa morbi,de mortis residet peones diminutionem puerperii ex abortu vel residetis nes praegnantiam, in utroque ea su ineus est exceptioni. Re ptofecto in materia tam elara ineas sum videntur plura addue in contrarium ab adversariis, evid. eireo, eum nihil , quod relevet , possit in medium disserti, mirum non est , si ad eavillationes coniugiunt , dubium excitantes in re eertissima nempe
ano Diana gravida vere luerit, necne, cum pateat,
illam non solum hiauidam suisse , sed octimestrem foetum gestassea quae , cum satis superque per ido
neos Testes, artisque peritos ina aegrotantem tra. Gaverint , remaneant probata, pnto , Advertarios non esse ulterius audiendos,&non permittendos contra tam patentem veritatem amplius obloqui.
nita est foetetas osei seu torum trium miti
lium super perieulo vitae D. Catharinas Mai. vetiae, quae prima Februarii anni i63 I. cum uter gereret, masculum suo tempore se. liciter est enixa sed tertia a partu die puer.
peria suppressa sunt, doloribus tua ven. tris acerbissimis illis quidem est conflictata
di arrhaea quadam secuta die sequenti, quae erat quarta a partu i febre acuta correpta
est , cum intenso capitis dolore , cui deli. rium sueeessit post soporosa facta, septima
Λ poplectica interiit. Dubitabatur, an casus pro uero esset, vel pro exceptione
VI detur dicendum in eas nostro luero factum eias locum per mortem D. Catharinae alvetiae, reuius vitae periculum eurrebant pecuniae in societatem datae, uero ente absque dubio locus est, quand eunque morbus superveniens in partu ex eulpa ipsius
partus non succedit, at eum partus est naturalis morbus, ac mors in partu eveniens ex partu diei non potest, ut longioribus explicant Co iliator dij. M. ire. Propere tertium, Valles is i. Didem. Da Mei- is l. i. Frate i. tib E dem fict. 3. Error. q. Augenius Did. Medic rom. a. Roder a Cast. lib. l. de Morti muι. cap. 2. a sues. mrt. 1. de alii, ubi eam qua stionem agitant, Audies cristria partu, meta principiosa comparandi e dixi ego alia lib. i. q. Maedico cos.
Primum autem in easu proposito naturalem fuisse, luce meridiana clarius est, tum ex dishositione Medi. ci qui eurae praefuit per ea verba, eo ero fetice, quibus non solum qisse, naturalem in simul , sed etiam ab omni molestia, anxietudine etiam eonsueta liberum tum ex eonditionibus ad naturalem partium requistis . quas ex Hippocr. Galeni, aliorum praeceptorum Doctrina enumerant Auctores une elorum, seu de m b. muι inter quoa praecipue videri
Quae conditiones quinque potissimum, eum sint omnes in hoc partu adtulisse constat. Prima enim est, ut partus debiso ac iusto tempore fiat. Secunda, ut foetus in exitu in lucem suum naturalem situm servet. Tertia, ut dolores non sint nimis acuti, ela acerbi. Quar Ita, ut brevi tempore absolvatur, ita ut non pertranseat spatium via alis. Attuor horarum. Ultim, ut secundis
104쪽
nae, elatu ei pelia in ipso actu patiendi recte procedant. Medicus ergo cuiae inserviens . volens significare pinum D. Catharinae a nusta ex ineonditionibus defecisse, usus est illis v. ibis, init pare o felice, quibus ullis non esset, si partus immaturus extitisset silc tus in pedes, vel alio situ in lucem exiisse si dolor
bus actitissimis molen ara esset si longo tempore in pariendo Iaborasset, ni per duos, aut tres dici, dius deinnique seeundinae difficulter essent eductae, vel Puerpetaria in partu non expurgata et lent, unaquaeque enim harum onditionum per se partum non naturalem
reddidisset, nee Medicus ob id a fit massset, illum fuisse felicem. Cum igitur partus fuerit naturalis, vob id mors su senuens ex partu dici non possit, sequitur quod ea sus hie non pro exceptione sit, sedero lucro. Ac pro Noopalam esse videtur, quod cum in contra tu societatis
excipiatur mors ex partu ela causa partus, in easun stro mors subseeuta, nee ex partu uerit, mue ex causa partus Non ex partu, quia per haee verba intelligitur actio ipsius partus immediare proveniens ἷ ut quando dolores sunt aecet bissimi, ex eorum acerbiis late succedit inflammatio, dumors, vel quando ipsa pariendi actio summa cum difficultate succedens, lac
tum, aut matrem, aut utrumque interemit, vel cluando foetus, ela Mater simul debiles existunt, e licet multum illam dolores agitent, partus tamen succedit, D se de aeteris. At neqtie ex causa partu dici potest, mors ex haecausa evenisse, quia per haee vel ba ex ea a partus, ii casus comprehenduntur, qui dependentiam habet ab iis, qui partu meon comitantur, ut a secundis, elatuer- perio , ut quando secundae ditriculter extrahuntur, de Inflammatione exeitata mulierem oceidunt, vel idem praestant eum in totum, vel in parte retinentur, scde caeteris. At eum in eas nostro nihil eorum apparue. xit, dicendum est, omnino iu: senaturalem, D. Catharinam alvetiam neque ex partu, neque ex causa partus ob isse, lasse factum esse locum lucro, non autem exceptionis.
Neque obstat, quod hie partus diei non possit naturalis, ex delectu ultimae eonditionis, nempe in sum- cienti Puerperii purgatione, ut ex facto apparet, quia
constat experientia, De Meli eorum graviorum atr- ctoritate, quorum omnium instar sit filippoerat. ἐαιib. de Nat. Puer n. ll. er lib. de Morb. mul quod hostem.
.extenditur ad trie inta dies in masculis, de ad duos pra qua diaginta in fae mellificum ergo Puerperium D. Catharinae non si ad biduum duraverit, defeeit ab
ultima partus naturalis eonditione, quae inter alias est necessariissima, Psic hujiusmodi partus non dici natu .ralis, sed e eontra morbosus eviraeter naturam. Re spondetur enim otio quamquam Puerperii retentio in hoc partu si accesserit absque dubio, non luccessit tamen exculpa partus, vidcirco ad partum referri non potest, unde neque partus dici potest vitiosus, ela praeternaturam. Tune enim id habet lotum, quando retentio Pirerperii ex immediata culpa partus dependet ut quando ex eius dissicultate uterus inflammatur, ae eius inflammatione Puerperii purgatio retinetur, ut heri aliquando solet eodem Hippocrat docente lib. t. eis. de morb. mut. n. ω erseqq. at retentio Puerperii in
casu nostro non fuit facta exculpa immediata partus , lira alia quadam ex eausa, quam deinceps patefacie.
mus. Restat ergo , ut partus fuerit omnino natura lis de consequenter, ut mors ex partu, aut ex alii a
partus non fuerit, v sic casus pro lucro erit, non pro
Nam partus in eas ibitrereeptis debet esse primaria 3 immediata, e finalis causa, ut Iuristae dicunt, ipsius
mortis, nee suffieit, quod fuerit ea uia tantum secundaria, mediata, Pimpulsivaci Castraean. destistat.
in omni casu succedentis mortis in partu vel praegnantia, semper partus , P piae nantis culpam participent, quia sempor habent e saltem ex parte ea uia secundariae mediat aera impulsivae, quam eo adiutricem vocant Me si re, sali in intros cap. S. Se clueretur, lihoe esset iiiii iens pro exceptione, quod nullus casias ullo in is mari, res eo luero esset ta eum omnes eilant P. M. bia Qua'. It I. Tom. m. Pro exceptione, eontractus societatis manifeste illic;
tus, Nusurarius evaderet, quia cum in tantum ille eontractus sit licitus, in quantum pecuniae in societ is datae eurrunt periculum amissionis ex perieulo leae lis litis, superculus vita datae fuerunt Serapiran in quodam voto apud Zacili amabis.ρ. deciso, num lamlio periculum omnino celsaret ex necessitat' igitur contractus , si licitus elἰe debeat legi tur, iniciun Ouomnes ea sus mortis ii praegnantia, ἰω paria evenien
te debeant seipi, sed aliqui esse debeant pro lucro castra can. Misi pr. num-i9. undentillo in 'est acce pranda agnati inlibe Il.de mort ea, par se Perlini eod.
tras. Cum secuti pinio, volent tuta omnias, ac si los casus pro exceptione esse, nuriumque omnino pro lucro eum tandem concedere cogant ut, non unam
eandemque vim ae efficacia mea uiae perimentis travere semper partum, e praegnantiam, sed altituando habere vim causae primariae , ela immediatae , aliqP. do vero secundariae, media ae ela impulsivae, ni ca-iu nostro, in quo propterea locus lucro esse debet, no a
Nam quemadmodum salutare vulnus in corpo iem orboso lui mores pia vos excitando potest praebere ea uiam morti, tanquam causa solum impii lsiva, Mirritans, cum tamen per se sit salutate, id careo RHippocrat .m e F ρidem te t. i in fin huiusmodi villnus in simili casu dictum sit nullius mali causa melia', eodem etiam pacto prat: nantia. D partus noni cmpet tanquam cauta primata. ovem ciens, cum ex te alutaris sit, secunda ita edirnpulsiva moibum S moItem excitare potest, ac profecto tunc temporis mors non exculpa partus, aut praegnantiae diei debet, quemadmodum neql: mors in corpore morticis in vulnere salutari adveniens, ex culpa vulnecis primaria eventi
se est dicenda. Ex dispositione enim Med ei, qui D. Catharinae curae praefuit, patet apertissime, quod partus inhoe casu in tantum culpari potuit, in quantum dedit motum pravis humoribus in parturientis corpo e stabulantibus, unde partus non debuit esse , ne usi fuit ex causa immediata retentionis puerpetii, quin potius debebat eius expurgationem sollicitare, ela augere tua nais turali violentia, cui tamen morbosus corporis apparatus, de humorum pravorum multitudo ela qualitas motum a partu excitatum impedivit, ela sic puerperia
Vade apparet male inferri, quod mortis culpa iaci reo
ad partum sit referenda quia partus motum humoribus praestiterit, nam noni seire partus fuit praeter metu
ram, quia ex sua natura partus debet motum, aer pertis.&quibuscunque luperfluentibus humoribus coae liare, ut raciles eorpore Puerperae detrudantur quos b. ne plerumque succedit,si Puerpera sana sit de humores n.il tam habeant secum pravam qualitate tu, quae hujusmo. di motum remoretur, quod si eventat tuae nulla culpa evenientis mortis referenda est ad partum , quia
ouantum in se et , suam Inere, ad quod a natura ut stituitur, functus es , sed si que eulpi in illum reiicienda est, et te nonnisi ut impellens, irrita mae ea dici. vans causa culpandus. Quia si partus dando motu in pna livis humoribus,naturalem tamen conditionem iacta excederitibus,ellat primaria, ac ei fi iens eausa ino biri mortis incinnibus ac singulis parturientibus idem succedere deberet,quod in D. Catharina succelsit,cum ii 4mmbus praegnantibus reperiantur multi humores praei, danguinem omnes habeant deteriorem, ela non purum, ut experientia docet, uno siluit Hippo lib. l. de morb. muc n. t.&alibi ibi de lib. de nat. puer.&Galea in a. Dile . AEtr er lib. t. de fas inen east. s. ela a fit omnes, eamque ob rem praeς nautes omnes quosdam peeilia res morbos pati consueverutit enumeratos ab eo lem Hip poer lib. 3. da morb. m ut in Hibi, ab Aristot Iib. x deos. iam c. p. 4. si ergo motus a partu in humoribus excitatus ecisset eausa prim 1ria , de et fieiens inorbi . .mortis semper, aut plerumque parturiente Sraviter aegrotare, ac periclitari deberent, cum absque praedicto motu patere non possi a ; at hoc tantum a vero abes , ut potius contrario modo eveniat plerumqae enim mulieres per eum motum e parta 2
Da humoribus concitatum , pravis uuaioribus in
105쪽
68 Quaestionum Medico-Legalium,
Puerperio es purgantur, magis deinceps vivunt , est casus hic quier aliaraus, quam ex prognantia, ut multotiς firm: tum est a nostro Hippoer in lib. partu successit, licet velimus ipsam praegnanti m , vs Miser pratis, re ab omnibus aliis Auctoribus o num culpa non vacare et Castrata a societ, I
Gyneeiorum. Ognat in sit. lib. de mori caus parti ηρ. 3. π m. 9.ρνορ princistin m. Deponit namque Medicus prior ad curam vocatus Praeterea constat ex tommuni consensit, v nostro D Asnetem ex Hydrope interiisse quo sexto gravida. inquam, Medici, qui eura praefuit, in D. Cothavrina fuisse retςnta puerperia, ut superius inimur, ex morbolo corporis apparatu , non ex aliqua causa ad partum pectante ex retentione autem puerperii Senevratam tu ille febrem, quia sanguis ille tritum non habens per inferiorςs p rtes, en rurae eonvenientes, e conlueras, primum excalfactus febrem accendit, de inceps ad superiora reeurrens eapitis dolores, deli' rium, soporem, tandemque Amplexiam, ela mortem causavit lues si morbosus corporis apparatus suis caum
a retentioni puerperii, ut vertis mum est idem in rinbosui apparatus fuit eausamotbi, mortist nam quid. quid est causaeausae est eausa causati, D. Thorn. par. a. omm. Pas. 49 rm. ad a. nam ei causeapsae secundae redueitur in primam, idem L . Thorri. itis mors ergo D. Catharinae ad apparatum morbosum , non ad I partum reserenda Atque alias quidem ira me prove ritate ensisse patet s. l. quas Medis Leg. u. . quo in priue ubi enarranseasus pro lucro tacientes inter c teros connumςravi eatum quendam in terminis nostri
ab Hippoe ke desumptum, quem animadverti supplitionis mente detineri ceperat, at Hydrops nullam habet cum praegnantia, aut pari cognationem, neque ex morbis est ad praegnantiam, ut partum pertinentibus, est enim morbus Hςpatis ab ejus refrigera ione, ela laeta sanguificatione originem habens Galen lib. a.
ι arat. De cap. 2. cum eo omnes Prauici in murio
ap. de γουνορ unde vanun , e ridiculum omnino est quo exadverso dicitur, Hydropem nempe ideircosuisse factam , quia occasione praegnantiae menstrua iunt retenta, qui nunquam id accidisset, nisi hepat jam male affectum evad Hydropem excitandam noui uisIςt dispositum , quemadmodum in aliis mulieribus evenit, quae etiamsi menti ruis occasione praegnantiae destituantur, non tamς in Hydropem labuntur, ast de necessitate laberentur, si lota retentio menstruies.sct eausa excitandi Hudropem, absque praevia illa aeprava Hepatis dyserasia, de caloris naturalis imbecillitate Hat vero tantum abest, ut mulieres ex retentionesmplici menstruorum facta oce sione praegnantiae in Hydropem labantur, cui frigidus affectus est, ut potius in contratio morbos decidant, ita ut ad eos .e mus, ut appareat in similibus semper locum fieri tuo randos aliquando opus habeant non tantum medica 3
Datis in societatem nonnullis pecuniis super periculo vitae D. Agnetis Bucca padultae, it la conceperat, di sexto gravidationis mense Hydrope correpta fuerat, atquς eo morbo usque ad jussum te ni pus parius adaucto in partu cum ipsius Hydropis symptomatibus, obierat . Medicorum , qui curae prae suerunt, alter, crassae Minervae homo , deposuerat ex alnj natus, illam ex Hydrope quidem obiisse, ex eausa tamen partu alter vero qui fuerat curae supervocatus, deposuit , illam non ex partu, sed ex Hydrope interiisse. In hac Medi eorum controvers
sa nostra sententia requisita est.
Ameriata prioris Medici depositione in ea se de
suo agitur, per mortem D. Agnetis Bucca padultae, factus est locus lucro pecuniarum, quae super elus
vitae periculo fuerant in societatem datae . Palam en Lm est instrument societatis eos tantum casus esse exce-otos qui ex immediataeulpa praegnantiae, aut partus eveniunt, in quorum numero comprehendi non po- mentis refrigerantibus, quam languinis iterum , atque iterum repetita evacuatione. Quod , etiamsi aliquando indematosis corporis, praecipue pedum tuis moribus detinean wr, in partu tamen ab ris libetantur, Valles in I. Epi m. r. I. Rodericus a Castr de mων. m. i. 4 . . tiora tertio cap. I. quia hujusmodi tumores non ex Hepatia debilitate, de praeternaturali refrige ratione in gravidis excitantur, sed ob exuberantinui crudorum humorum, quae vel ipsis sit connaturalis vel quae ex erroribus, quos in victus ratione patrate
Neque quicquam relevat, immo non minus ridiculii misit, quod ex adveli dicitur ι nempe in ea-iu nostro idem evenisse , quod Harpalidis broti apud Hispocrat. ia Epidem. ib. rol. 7. quae utili narrat, ex retentis menstruis in Hydropem lapsa est, immo nec Galeni, e vallesii auctoritas , quae adduci poterat De. eiciat illis quicquam savere po-tcst, ubi inter ausas Hydropem excitantes recensent menstruorum retςntionem et quia hoc intelligendum quando menstrua ex praesctipto naturae non tetinen
t ulli ut fit extrat praegnδu iam, quando et O retinen
tu ex praescriptione naturae tunc et jam si in huius modi cedematosos tumorea, immo vin ipsum Aydropem labantur, si salvus sit Hepatis eator natura- Iis, non solum in partu liberantur, ut praedictae ibis rori Harpalidis apud Hippocratem evenisse eonstat, a partu enim omni symptomata in illa essarunt, .lce mellam peperit. Morbus ergo , ex quo deces.st D. Agnes Buccap dulia non erat praegnantia, aut partu, quia non ex simplici menstruorum retenti ne genitus est, sed ex cbili Hep tis calore, a se iis ei da eius intemperies. Regula autem est , de qua in quas . Medico-Lag. ib. . t 4. quaest. 2. T seqq. Quod quandocunque morbus praegnantia , e spartu eveniens est per se lethalis, nullamque ex praeiaenantia is partu immedia tam dependentiam habens, mors ex eo morbo succedens, non iaciat i eum exeeptioni, etiamsi aliquo modo praegnantia & partos concurrere possint ad fovend um morbum,
de accelerandam mortem tune enim habent se tanquam raucae foventes, eoadjutrices, impulsivae e mediatae, quae in considerationem inrausus modi ea sibus non veniunt i quia , si res se aliter haberet, nullus eatu daretur pro uero , sed omnes ensent pro exeeptiones ex quo fieret , quod pecuniae in societatem datae nullum currerent amissonia pertiaeu Ium elisie conditio sociorum evaderet inaequalis quia altera ex parte Dominus officii currit periculum amissionis ipsius officii, atque inde contractus evaderet usurarius evillieitus, quae, ut evitentur absurda, n, noa omnes ea sus mortis in praegnantia.d partu
106쪽
64 parto evenientes debere exeipi sed eos tantum, qui
ex immediata tantum culpa partus, praegnantiae fiunt non vero qui ex morbo gignuntur ad praegna notiam, & partum primo, pers e non pertinente, iis eri incipia praegnantia, partu fiant, in praegnantia, di partu aliquod tamentum,&impulsum sottiantur Cetrum enim est debere semper attendi causam priis et mam, Moriginariam, nempe morbum, qui primo te. se prodit, si sit sufficiens ad interimendunt, ora in
Ram sitiet, auud Zacchiam de Aciet decis 89 num. 3. Boccat eadem ruct num et s. hic enim semper innuit in
mortem non obstante, quod subsequentia ad praedictum morbum ad aliam pertineant causam, se, si morbus ille, qui primo apparet, lethalis erae, ad
praegnantiam,&partum no opertinebat, dehine autem subiequantur alii morbi &symptomata attendi; quia sunt germina prioris morbi primo moventis, ut longi rinus explica vicit. ii ast. 4. anum. 8 ad seqq. Quemadmodum e contra, si morbus ex praegnantia, partu
fiat, ut exempli gratia, si ex dissicili partu accendatur febris, non attenditur febris, sed partus ipsa dii fieultas primo movens; in summa semper prior morbus, i sit suffieien . influit in efffectum, ut in ea tu nostro in quo eum Hydrops sexto gravidationis mense sit excitatus, omnia, quaeeunque supervenire huic morbo poterant, etiamsi ad praegnantiam, partum pertineant, ad primam illam eausam nempe ad Hydropem, tanquam ejus effectum sunt reserendari ex Hydrope enim enasci potuit foetus praegnantis debilitas partita dissicultas secundinae dii ficilis educti, pueraperiorum retentio, alia quaeclinque imaginari licet, classe tota eulpa mort primo i per se adtHydropem resertur Secundario vero ad subsequentes morbos ex ipia praegnantia est partu originem habentes. Quamviobrem certo certiushrmari potest, nullum unquam casum in praegnante,aut parturiente evenientem dari posse, qui pro lucro sit, si hie talis non sit iudicandus
tam extra omnem eontroversiam hujus rei veritas esse videtur.
ouae eonfirmari multosaeilius possunt, si examina.
re libeat regulas pro exceptione traditas meis. διλ q. lib. I.
Quastis um Medici Leg. quo . per totam, quae, cum duodecim numero sint, aperte patet in nulla earum posse ea sum hune eon numerari: at eontra sexaminabimus easus pro lucro saeientes, patebit, hunc casum
pertinere ad historiam ειν tr. narratam Hippoc. m. I.
Epid. pro exemplo inibi a me adductam inter casus pro incro facientes lidet enim mulier illa apud Hippocratem ex enarrato morbo eonvaluerit, tamen posito
quod ex eo morbo obiisset, qui febris ardens tu i lo. cum lucro fecisset, eiusque exemplo etiam praeiens casus esset decidendus. Denique quod mors in eas nostro nullam dependen tiam habuerit ex praegnantia , vel partus, a festisIi. me declarant aecidentia , quae in morte supervenerunt; quae seu ti Hydropi uerunt familiaria, & cognata, ira praegnantiae, partui neque familiaria, neque citagnata erant, unde consequens absque dubio est, moristem illi morbo tribuendam esse, eui supervenientia symptomata sunt magis cognata Cum ergo D Agnes mortua sit eum aeei dentibus Hydropis, licet perierit in partu, tamen ex Hydrope petiisse dicenda est, quia Hydropis accidentia ex partu potius debebant leniri,
remitti, ut fieri alias solet, ex ejusdem Hippocrat. testimonio inet, oti ... 8. vers ID. Ur incoas Act. 3.-UI er is lib. de Intern am num a.
ARGUMENTUM. D. Angeliea de ecoram bonis , super cuius
vita perieulo datae fuerunt quaedam pecuniae in oeietatem, cum circa maritum eis
grotantem , ac ex eo morbo pereuntem
plurimum laborauet,' in extremum Ani. mi maerorem in ei disse , cum gravida esset, P. Zatcbi Quast Med. οπ. III.
sexto mense gravidationis in ardentem iebrem lapsa , abortivit, is ea febre ol iit, quaesitum est , an diei debeae ex aboris tu , vel potius ex febre periisse, ita ut per eius mortem Iocum luero , vel exceptioni factum esse , sit determinandum
lN mulieribus praegnantibus, parturientibus dlio
potissimum morborum genera observari possunt
alterum praegnantiae&partus, eo tum, quae ad prae
'gnantiam, re partum spectant propriam , immedia tam ab illis dependentiam habens alterum vero, ne quc ad praegriantiam, neque ad partum, neque ad ea, quae ad praegnantiam, sartum spectant, immediate, ae primatio, seu ab aliis causis immediate, primario dependens ἰ iiod ut magis perspicuum fiat. exemplo commonstrandum: Si igitur homo aliquomo. bo detentus, ut puta febre, aut Hydrope, ut vulnus accipiat in Capite letha Ie in hoc certe duo genera affectuum licebit adnotares, alterum eorum, ULad febrem, aut Hydropem consequuntur , alicrum vero eorum, qui ad vulnus spectant Modo ubit
biis accutit Iima, & maxime lethalis esset, aut Hydrops iam eonfirmatus, scis decedat post acceptum vilisnus, quod non luerit ex primo eapite Iethale, certe non ex vulnere, sed vel ex Hydrope, vel ex febre de-eessisse erit dicendus eontra vero si febris fuerit mitis j vel Hydrops adhuc in uo principio, vulnus vero maxime lethale, quis tam eras Iae minervae homo fuerit qui illum ex febre, aut ex Hydrope potius, quam ex vulnere decessisse affirmare voluelit Itaque consideranda in praegnantia, partu, ipsa praegnantiae rarpartus essentia, aliqua ex parte inoibus in praegnantia, di partu superveniens. Ubi pragnantia, partus fuerint maxime praeter naturam , quia ipsam n turam summopere defatigaverint,iadriplam praegnantiam.&partum equatur labiis, mors certe non febris est culpanda, sed praegnantia, & aitus naturae statum non servantiaci Contra vero, si praegirantia, et 1 tu naturaliter se habeant, et in illis consequatur febris, aut alias gravis morbus lethalis, qui mulierem emedi l l .ili extra Mercurium omnino dis et affirma re huiusmodi mulierem ex praegnantia, aut partu non ex subsccuto morbo deceu lse, non secus ac de Fulmnere in primo eapite lethali areepto a levitet febrieitanis te diceremus, illud non fuisse eausam subsecutae mortis, sed librem. In ea se ergo pro post manifestissime
patet , Dominam Angelicam de Aeeoram bonis ex praegnantia, aut partu primo non aegrotasse, sed ex lobte ardente, ac maligna, quae non ab ipsa prae nantia, vel partu otium habuit, sed ex laboribus ineu rando proprio marito perpessis, ex animi moerore , quae quidem sunt verie, &proporii natae, ae admua tae causae praedictae febris, ex qua abortivit & vita tunis cta est mors ergo ae febrem, abortus quoque ad Diam febrem, febris autem ad causam externam, non ad praegnantiam , aut partum est reserenda QMeum mors neque ex neque ex eorum causinter exceptos eonnumerandus videtur, sed pro ero omnino esse.
Nee quicquam obstat, quod post abortum mors sub Asecutas e quia tune casus esset pro exceptione, quan domors ex abortu esset, sed in hoe casu mors subsecuista est ex febre ardente, &maligna, quae sua malitia inter alia quamplurima symptomata etiam abortum con4eitavit , neque mors suectis ex abortu , quia non
est aboitus tam habilis ad adsciscendam mortem , a ut ha-
pra nantia , neque ex parturias successerit, casus nequaquam umerandus videtur, sed prora
107쪽
IO uitabilis est maligna libris hare enim semper pel sma
est, ut plurimum hominem interficit abortus autem, neque semper malus est, neque ieeundum plurimum interficit, immo aliquando est salubris, Hi pocrat libro secundo Didam .sectione 2 text. decimoquar- eo, quemadmodum etiam partus, quo mulieres ali quand a praegressis morbis liberantur , exemplo Harpalid apud Hippoerat. o. T. Didem. Egr. 7. immo etiam ipse abortus aliquando a praecedent hu morbis mulieres judicare solet , ut notum ipsis. Medicis est.
Cum igitur labris ardens, qua primo prehensa est D. Angeli ea ab abortu nu lam otiginem habuerit, sed bene ipse abortus ab ipsa febre fuerit excitatus dicendum est, cassim lume pro lucro estis, quia debet semperatis tendi ea a primaria, & immediata, non autems cundaria, quae temper a primaria dependet. Quod autem febris causa abortus, non vero e eontra, Praeter rationem superius adductam, patet ex depositione Teis stium . de praecipue ipsius Medici, qui eam curavit hie erum iuxta decimumdeponit, praedictam Dominam Angelieam ex labore in curando marito perpesso, Meet animi angore insebrem ardentem eum apiti si tensissimcidolore incidisse, sc ad tertiam usque nulla alia symptomata apparuit se, nisi quae ad librem acutam continui par erat, corura quam succedere deinbuisset, ubi Abortus fuisset prima , originaria eau- simoibi, Dipsius febris debuissent enim apparere λgna instantis abortus , a dolor Renum, gravitas, aepondus in imo ventre, aliqua sanguinis per uterum ex purgatio, vel aquarum eductio, de alia ad hune, dum tune enim bene affirmare licuiuet, ex agitati ne, e instantia abortus, febrem fuisse excitatam , sed haee signa nullo modo apparuerunt, sed ea tantum, quae ad ebtem ardentem pertinebat, postmodum autem nempe in tertia, ex violentia ipsius febris dolore reis num prehensa, abortivit, elisic rationabiliter motbus yrocessit, quia bene valet, quod libris acuta facili negotio caulae abortum , sed non eontra, quod aboristus eauset febrem aeutam, nisi sit summopere labori sus, alias enim non consuevit simplex abortus ea usare febrem, Aemaxime acutam nam ex mille mulieribus 4 abortientibus vix una, aut altera febrieitare solet, & equidem no ex abortus ipsus culpa, sed ex alia quadam accidentis; eausa. Cum ergo lebeis fuerit morbus independens abortu de ex eius vi D. Angelica obierit, non autem ex praegnantia, aut partu, vel ex eorum caula, locus lucro esse debet per
Neque obstat, quod abortus non modo uerit eanta majoris morbi, sed etiam mortem aeceleravi r quia symptomata ad morbum sequuntur,m ad ipsum morbum referenda est mors, non ad a identia nam eoninvulso in lebre succedens symptoma est lethale, mor tamen non adeonvulsionem, sed ad febrem resertur eodemque modo dato , quod abortus sit symptoma magnum, elalethale, tamen , eum ex vi febris proceridit, non ad abortum, sed ad aeutam febrem refertur lubsequens mors, quia semper cauta primaria attenditur, secundaria vero mediata, fovens,, impulsiva ine nulloeensu habetur ausa autem primaria inhoe eas u luit labiis, secundaria, de immediata , abortus unis
lingerius Cardinalis Gypsius annum agens ruartum supra sexagesimum , licet valetu-inariam vitam degeret, ita ut absque ulla haesitantia AE absque ullo scrupulo posset iustissima ex eausa carnibus sugulis diebus, etiam Veneris in Sabbathi , ex vigiliis, aliisque Iejuniis indifferenter ut , etiam ex ipsius Ecclesiae sanctae indulgentia , vera tamen pietate Christiana ductus his non acquiescens, sciens contraria aliquando esse divina cognitioni Medicinae praecepta, v. Contraria, de Consecr. dist. s. 3. pari. Decret. petit, ae jubet, ut diligenti examine perisquiramus , an in hoc sanitatis statu , epnea aetate constitutus, ita ab observantia jejuniorum , ob piseium comestionem.' a stinentiam a carnibus laedi possit , ut jure
merjto ab ea observantia solutus esse omnino , ae undequaque censeatur , renue na
inhoe vel tantisper sibi indulgere
SUperfluum ex mea sententia est dubitare, an Eminentissimus Cardinalis Gypsus in seeundo senio constitutus, pluribus, affectibus tam ab aerate, quam ab imbecilliori natura provenientibus mois testatus debet a jejuniorum observantia arcet , de
ad eatnium comestionem cogi etiam ovis interdictis, ob rationem, de qua suo loco, nam apertissime patet plures praedominari in Eminentissimo Domino exulas illum ab omni ieiunii observatione exiis mentes, ut evidenter ex sequentibus constabit. Ante omnia tamen illud profundamento nostrae aia sertionis ponamus, Ecclesiam scilicet in impositione jejunii, Et cuiuscunque abstinentiae , nunquam intendere humanis eorporibus detrimentum afferre . aut cum notabili laesone naturae nos ad ejus observantiam obligarer faeit c. suadragesina, ibi, ni Mnem fiνω misas impetierit, erc. Quia die Sabbatbi , de εο eeν. di I. Decret Lessius de Iustis er . . tib ε ωρ. o. dab. 6. -ν Ob immunt iam Vincenti illiue. --
cum de ejuni agunt, ex nostris Medicis id i sum adnotat Ioan Alphon a Fontech is ore Med. chriss tum in x. 'g. sti vers sequitur tertis. Quam. obtem ubi jejunii tolerantia communem hominum iacultatem excedat, ea ab Ecclesia sancta tanquam Deo minus accepta illaudabilis reputatur, de s
cto reprobatur, ut per ex is e. non medio erito, de eo ecr. hi supν. in illis verbi et e rapiacueram. Thom in a. Iene dist. st.
Ex hoc igitur fundamento elicitur haee firmissima, a it refragabilis concluso, quod quandocunque eat quais vis abstinentia vel in ieiunio, vel in reliquis diebus, i nemur a carnibus abstinere, aut propter qualitatem eiaborum, aut proptereorqm insufficientem qualitatem, ieiunans, vel abstinens incurrit notabile eorporis detrimentum . non modo legitime a jejunii&abstine tiae obligatione solutus censetur, sed tenetur omninoa ejiurio, Ee abstinentia quaeunque sese retrahere. Quibus sie stantibus, eum eateat in eas nostro Emi nentissimum Dominum pluribus molestari infirmitatibus 8e aetatem senile degere, earumque rerum occas ne insgnem noxam percipere posse, si alii, et barris uti
108쪽
eogatur, quam carnibus, non modo licite dispensari
Potest ad earnium eo mestionem etiam in diebus , in quibus ex praetepto Elelesio ab illo est abstinendum sed ne hae abstinentia illaudabilis, reprehensibilis
Qvadae, eogendus omnino est . ut Medicorum uir rumque consilio aequiescat, a piscibus aliisque cibar iis tibi noxiis perpetuo abstineat. Apertissime enim patet ab esu piscium, ipsorum etiam ovorum Eminentissimum Dominum insigniter laedi , primo experientia , quae rerum magistra cast.
Quam fit in detret lib. e. tit. 6 nam eertissima est omnium rerum judicatrix, Gal. lib. . de simpl. Mes fac. 38. per hanc enim certiores esse possum iis, quod quo tiescunque Eminentissimus Dominus Christiana pieta
te ductus conatus est ob eiunii alicujus observantiama earnibus abstinere is solis piscibus , aut etiam ovis ontentus esse, tempe subsequentibus diebus magnam eo oris imbecillitatem , stomachi subversionem, isonsuetorum symptomatum recrudescen tiam expertus ex ita ut ex hae una causa lecto se eontinere per plures dies coactus Luerit quae tamen omnia incommoda alias evitavit, eum impulsure persuasione nostra earnibus, melioribusque ibis
Licet ergo haee sola experientia ex se sumetent mma sit ad persuadendum Uiro Eminentissimo se esse legi
time ab omni observantia Ieiuniorum excusatum, tammen, ut majorem in modum suae conscientiae stimulo latis fiat Phisi eis insuper rationibus, & Medico discur- tu probabimus Eminentiam suam ex quolibet usu i scium, aliorumque ciborum, quibus utimur in elu niis, abstinentiis quibuscunque , etiam ovorum reportaturam notabile sanitatis detrimentum, ut faci
te dehine spirituali Medico persuadem possit, ut relictis praedictis ei bariis ad earnium usum quolibet tempo. re indifferenter se conferat, tanquam suae sanitati ad aequatum, multo magis eonducenten .
Primo ergo Pisces Malii similes cibi, ratione aetatis, quam degit Eminentissimus Dominus, uni maxime
in illi noxii eratas enim senilis, &maxime declinans et humorum frigidorum& humidorum laeeundissima,
ut docent Mediei omnes eum GaIen. in b. de salubr. Diat. partis e alibi, quamobrem quemadmodum apiscibus, frigidioribus ei bis maximopere laeduntur Ita contrariis, ut sani, quantum fieri potest degant, sunt nutriendi, ut Hippoer. Galen lib. eis docent Idcirco enim praecipitur ab omnibus practi cantibus, ut abstineant abita, quae phlegma, melancholiam generare possunt, Galen. M s. de sanit tuent eaρ. . Avic. I. dou. 3. ωρ. 2. at haec duci maxime vitia Pisces
habent, nam trigidi, humidi sunt Paul. lib. .sua Med. e. s. alii omnes. Sinde ob id quod multum excrementi habeant, obstruentes sunt, quibus cibis
maximopere cavere debent Senes, admonente GaIenci
Iucοβρν. eis. de se tuend. Et licet ipse Galenus, de alii, pisces lenibus eoncesserint, hoc terunt in senibus sani-hus, robustis, non vero in valetudinariis, qui facile a quavis minima causa errato in victu laedi eonciverunt, idem Galen. ub μρ. U. a. at Eminentissi-GMim Dominum valetudinariam vitam deget patet . pertissime, ne ulteriori semus testimonio ad hoc probandum ergo neque piscibus neque similibus ei b
rtis tuto ut debet, quia tam senes , quam valetudinam iam in maeausa laeduntur, eum contra iuvenes, de senta magna etiam eausa non laedantur Galen. m. s. de
an tuens eap. 6 ergo Eminentissimus Dominus etiam ex antea comestione Hileium, cum senex, valetudia narius si laedi insigniter poterit. Semindo usus Piseium, di praedictorum et botum, est maxime noxius Viro Eminentis limo quandocunque ratione morborum, quibus perpetuo detinetur Ide pri. morat one morbi articularis, cujus respectu pisces es innoxios de Ide irco omnino vitandos censent Mediei
omnes,&praecipue consulentes; Montan .eοισ24 I.&alii.
Meundo ratione flatu lenitar Hypochondriacae maiorem In modum noxius est,' eorum usus in hae aegritudine ab Omnibus Medicis evitatur Montan eo f. 4oi de alii. Tertio ratione debilitatis Stomachi piscessunt evitanis di, debilitas enim ex ea loris pauperie emersit, unde cibi
trigidioreseundem calorem magis obtundunt.
P. Zactb. Quaest. H. Tum. III.
Neque etiam alii cibi, quibus in ieiuniis uti eonsue vimus, tuto Elmnentissimo viro administrati post uni, quia primo olera Omnia sunt modici, ae pravi nutri.
menti Galen in lib. de fuce son. er vir. Cai de nat. Mes. Uncaρ. l. Legumina praeterea flatuosa sunt,&ariaticulis obsunt, experim iit delumpto is iis, qui in aeno iis vescebantur apud Hippo tr. lib. de morb. visu. u. praeterquam quod etiam quocunque modo comesta noxia iunt, idem Hippoc de vict. rat. num. Salsa smenta vaporosa sunt, melancholicum sanguinem gi- enunt Uribas. t. a. collo 2. I. 8 ae denique omnia ci-saria, quibus utimur in ieiuniis, melancholica sunt
modici, ae pravi nutrimenti, coctioni rebellic, ia- tuosa, NHms se aliis vitiis scatentia, quae maxime Viro Eminentis Iim noxia esse potiunt. Tettio Pisces&ova in casu nostro noxia sunt ratio Ione quoque cuiusdam individualis naturae ipsus stoma chi , nam pisees male eoneoquit, de facillime ea de causa in eo putresi unt quod vitium semper pistribus iaci se probant, Mercurial. -.lea. tib. t. e. s. re Alex. Petron de evia Romaα. lib. 3. Oto ova autem pesssime transmutat, quia in eo aduruntur, knidorem ontrahunt, neque hoc novum est, quia teste Galeno δε procs Bonir.emmis. e. t. hoc usu venire solet nonnullorum stomachis, ita ut faeilius earnem bubulam quae eoctioni maxime rebellis est quam optimos pisees, de succi laudabilia, ipsa ova concoquant. Denique tatione imbecillitatis virium Stea loris naturalis alia et baria praeter optimas earnes in casu nostro noxia omni ex parte sunt, quia cum sensibus ob ejusdem ea loris imbecillitatem parum Osserti debeat, idque optimi succi, iacillimae coctionis, ut Galen docet cie lib. de an tuend. c. in casu autem nostro imbecillitas
non modo adsit respectu aetatis, sed etiam respectu a ticularis naturae, rei pectu morborum, quibus ille est obnoxius, patet, quod a piseibus, aliisque huiusmodi ei bis nunquam tantum nutrimenti elicere poterie Vir Eminentissimus, quanto natura ejus indiget, unde ex eorum usu etiam per diem vires iam debi Iessu cumbent, motbi repullulabunt , symptomata moleniora evadent, atque eo pacto in lacto decumbete eo-getur, a melioribus operibus vacare, praeter vitae perieulum inde manifeste imminens. Ex quibus concludentissime probatum remanet, debere itum Eminen tiissimum arnibus perpetuo uti, nee sine conscientiae
scrupulo posse illum jejuniorum observantiae sese ob. stringere, causam praebere alicui morbo, qui illum
Et ita pro veritate sentio, salvo semper , e ego. Paulus Zacchias, Medieus Rom. Ita quoque ego Ioannes Iaeobus baldus de Apro
Pieeous, Physicus Romanos, temperamenti, assem ciuum praeternaturam, quibus Eminentissmus Dominus sollieitatur,4 de quibus non ostitanter excellentissimus Zacchia ratioeinatus est , optime informatus statuo, aesentio in haere determinandum, quomodo
Vir Doctissimus statuerit. &senserit. Datum Romae xi die octobris i 629.
ARGUMENTUM. Instante Do m. Ioanne Baptista de Syme nibus promoveri ad sacra, oppositum est, illum habere irregularitatis impedimentum ex capite Epilepsiae, qua detineri prae, sumebatur Palam autem erat, illum ali-
ruando Epileptica symptomata passum sui D
e quod neque ipse controvertebat, a meis rebat tamen, se jam integre eonvaluisse .
neque ab illis ulterius impediri possie, quin
ad sacra promoveretur. Duo ergo determinanda veniebant. Primo an persecte ab Epi-lepsia esset sanatus Secundo, an progres
sa Epilepsia esse iiii impedimento, ne Pr
109쪽
XII detur prima acie Dom.Ioannem Baptistam de
Symeonibus repellendum esse a promotione ad sacros Ordines, eum alias Epilepsia laboraverit , id
enim expresse cavetur in ea . in tuis litteris, quas. 2.caus I. e e f. q. Rota insatamantina dimidia portionis
ibi habetur, Wincedens N periculosum est, ut quisi aera administrans huie morbo sit obnoxius, ita ut in Eucharistiae eoniecratione hujusmodi morbo victus in terram ea dat, est enim morbus hie turpis . excitans turpia S pessima symptomata, sorum aliqua in praeis
dicio textu connumerantur, ut repentinus lapsus, clamor confusus, spuma in ore, corporis, membrorumque distorsiones teminis, S saeclim, murinae invoisiuntaria ejectio, &alii hujusmodi, Quae recusentura Medicis in proprio tractu de Dile a , inter quos
praecipue videndi, qui de ea ex professis egerunt , ut ante omnes Hippoc in lib. de moνb. Dcν Arna id de Villa nova Hieronymus Gabucinus Joannes Fernelius, Iason Praten. Qultimo loco scribens Bouehe in lib. deueetest praeter alios tam vetustiores, quam recenotiores in suis practi eis. Neque solum prohibetur Epilepticus promoveri dum adhue praedicto morbo a siligitur, sed etiamsi latratus videatur, quia hi morbus de illorum numerocit, qui non modo accessiones, exacerbationes insultusque incertos, aut etiam certo , unde fit , ut etiam multos post dies, immo multos post menses,&annos aliquando ex improviso hominem adoriatur , i and omne periculum recrudescentiae evanuilla existimamus , unde prii dentissime Canonibus praecipitur , ut antequam eum , qui aliquando Epilepsia tentatus est ad sacra promoveamus , plura experimenta, ae longa de eius recuperata in t tum sanitate sumamus, cum evenerit interdum ex quadam non magna ausa illum in morbum re inincidete i ut ex omestione pravorum ciborum , exanimi vehementi passione, ex aer, non boni perce. ptione Mid genus aliis extrinsecis causis. Quibus tamen non obstantibus in easu nostro decidendo pro eo quod ad Medicum spectat , dicendum videtur, immerito repelli . D. Ioannem Baptistam de Symeonibus promotione ad sacros Ordines quia eum ad mentem praticati tex cap. in tuis litteris. Epuepsia duplicis generis, is num quidem sit ir quens, grave , alterum vero de raro prehendens ac leve, certum est impedimentum ad promotionem
ad sacra, ad celebrationem in jam promoto, esse tantum in primo genere Epilepsiae, non in seeundo ut ibi deeiditur eliratio, quae a Medicis ellex te da, illa censetur, quod gravis ae frequens Epilepsia sit ex defectu organi, ter es lantiam, de per causam iam habituatam in ipsiseerebro, quae licet intermitte, re videatur, tamen facile revertitur,4 in eurabilis est; at vero levis Epilepsia fit utplurimum per consensum S: ex causa saepe extrinseca, unde amovibilis est praeis terquam quod symptomata illa turpia, quibus scatet ει pilepsa gravis non associantur, pileptiae levi, unde cessat indecentia, quae maxime ob ea symptomata habet locum. Cumque Dom.Joann Baptista passus su rit levem Epilepsiam, ex causa semper extrinseca, per consensum, ut ex dictis Testium palam est, non debct prohiberi a promotione ad sacra.
Sed, idem extus supra citatus alia utitur distinctione ex statu Errotantis desumpta, est, quod vel sEpilepticus lit perfecte sanatus, vel non; S in primo eas non vult prohiberi a promotione ad sacra, sed tantum in secundo, quae quidem distinctio necessaria omnino est, ct undequaque acceptabilis, ut absurdum maximum evitetur Nam si quicunque, qui aliquando Epilepsiam passus est, si irregularis S proia moveri ob id non Oist, perpauci, ne nulli dicam ab ea irregularitate erunt immunes, cum perpauci sint, ne nulli dieam, iii pilepsia saltem in pueritia non luerint tentati, ut non modo nobis Medi eis, sed lippis, di tonsoribus notum est. Et licet nonnullive lint puerorum morborum illum, quem infantilem vocamus, non esse proprie Epilepsam, certum tamen est, esse morbum non absimilem, pueros Epileiapsa proprie dicta facile tentari, Hippocr. in lib. de
morb sat r. n. 9.emio ejusque rei causa redditura Ca len in lib. 6. Di .eomm. l. mici. q. ab Avie lib. 3 ex quibus Mercuriat. lib. a. de morb. puerorum e. t. ergo uxta hane secundam Textus divisonem D. Jo. Baptula non debet a promotione ad sacra arceri, cum ab Epi-lepsia iam perfecte conva luerit. Utrumque autem assumptum hoe est, quod Epilepsia, suam pastus est praedictus D. Ioan. saptista fuerit levis, quod ab ea persecte sit sanatus, facile probatur, quia niload levitatem Testes deponunt, illam a non suisse associatam ullo symptomate consideratione digno, ac notabili Nam erat omnino quaedam quasi vertigo, neque repente, ex improviso in terram ea- debat, sed euicunque obviae rei innixus paulatim coniacidebat, nulla membrorum distensione tortus, nullam ex ore spumam emittens, nullum clamorem edens nulla commaculatione se deturpans, o in per quartam quadrantis hore partem in paroxyimo permanens, a quo liberatus, neque paralysim ullam neque mentis obtusionem , neque iatuitatem, aut amentiam n oue membrorum torporem, neque ullam memoriae iacturam ex morbi insultu patiebatur sed tantum symptomatis praegressi verecundiam. Nee solum levis erat haec Epi Iepsia, respectu lympio matum , sed etiam respectu raritatis accessionum: Iatet enim ex testium depositionibus, praedictum D. Oann. Baptistam admodum de raro consuetum esse eo morbo molestati a frequens Epilepsia dicitur, quae ob cerebri, Meapitis multam imbecillitatem ex quavis etiam leviori ea ula insultum facit, maxime vero, qui ex coniunctionibus, oppositionibus tum marium, magnis temporum mutationibus, ex quocunque errore invictus ratione intercedente, & vehementi an iis mi passione, ac denique ex gravi quodam odore, &nmuibus occasioni ius molestat . contra vero, si 1 emel aut bis in anno pie hendat, quia quemadmodum accessionum frequentia virtutem ostendit debilem ae viistium iam factum esse connaturale, in habitu, &ideirco morbum non solum facile reversionem facere posta se, sed nullo modo esse eurabilem, sic raritas accessionum morbum ipsum ostendit debilem, &facile a natura superabilem
Ex quibus apertissime patet, quod hic morbus non proveniebat a malam insigni apitis, cerebri dyscrasia, aut ab instrumentorum vitio, ex quibus no nisi graves, Incurabilas Epilepsae fiunt, atque hoe ipsum multo magis contirmatur ex eo, quia semper in hoc aegrotante insulsus morbi apparebat, ob aliquam extrinsecam causam, eum tunc maxime ab eo moles aiaretur, cum venatum procedere, aut aer inclementi ae soli ventuque sese minus caute exponeret, quibus occasionibus remotis nunquam hujusmodi symptomate molestatus est, ut patet ex eorundem testium depositionibus quamobrem tanto magis ad sacra promoveri poterit D. I Baptista, quanto ipsa promotio ad sacra erit causa, ob quam a venatione abstinens, in morbum nequaquam in posterum labetur. Denique quod D. Ioann Baptista iam sit a morbo perfecte sanatus, palam est; nam sanatus dicitur , qui gin pristinum ae naturalem statum rediit, L. Quia ita fanatum, st de AEdit. Ed ex Medicis Galen ii ' Me-ιbod. east. Is quod vero in naturalem statum redierit ostendit ipsa naturae incolumitas, cum neque aliqua Parte
110쪽
Parte corporis amplius laboret, neque id vitae munera obeunda sit impeditus, tune enim homo sinus dic mir,
sem Galen, lib. 6 de san tuens eaρ. e. e lib. de disse fer. morb. e. h. piae terquam , quod unusqui. que dici debeat lanus, etiamsi alias aegrotaverit, cum nulla prae
gressi morbi vestigia in se conservat , alias cnim, cum
nullus ho .no sit, qui aliquando non aegrotaverit, nil l
lus debetet dici sanus, itaque quod ita sanatum est ut
Textus verbis utar )ut in prist num statum redieν it, er--t babendum ex qua si nunquam morbosum fui et Non ergo praedicare ubet D. o. Baptitiae mito aliis cluando Epilepsia laboravit, si ad praesens in pristinum statum illum reversium esse constat. Quod ulterius lirmatur, quia cum Epilepfia, remanente adhue prava dii positione, ici ibi seminiotae illime ex erroribus in victus ratione excit cilir, palam jam est , quod hu: usmodi errores praegressimul toties fuerunt,m tamen Epilepsia nullam de se si- a gnificationem dederit, diei polIit, eam in totum evanuit se Nam non aliam ob causam ine. Nuper eau T. ιν a. imponitur a Celasio, quod et de quo suspicio insurrexerat, an Epilepsia laboraret, offerentii carinnes omnes indifferenter, volens ex oblatione et borum non salubrium, pilepsiae contrariorum experimen tum capere, an ab eo morbo convaluisset, quia iacile erat ex eo mestione huiusmodi ciborum, eum in Epite-psam relabi, ubi periecte non esset sanatus. Quin no a Per unum tantum aut alterum diem de ea re capi volebat experimentum, sed per triginta, tunc enim, si apra ς ressis erroribus in cibis commissis non laederet ut
dubium non erat, illum uille ab Epilepsia undequaque liberatum. Cum ergo in casu nostro jam spatio duorum annorum morbus quieverit, .non obstantibus multis erroribus in victus ratione patratis, nunquam
n eo uerit molestatus dicendum est , D. Joannem Baptistam ab illo jam esse perseiatissime sanatum nec iure polle a promotione ad sacra repelli, sed ad ea deis
here admitti tanquam non aegrotas let.
dictum D. Ioan Baptistam, e qua , cum praetenderent haberi debere urgentiis mam probationem , inanem illam , a nullius momenti adversarii asseverabant Consul. tus ergo respondi.
P Ersuasissimus est , non apud Philosophus solum,
sed vel apud pium imperitissimi im vulgus, natorum similitudinem provenire ab imaginatione genetria eis, ex qua eum fieri possit, si ad aliam perio nam
quam ad verum genitorem eonvertatur, ut filius naialeatur similis imaginata personae, non autem ver Oxeis
nitoti sequitur inde, quod nullam praesumptionem siliationis desumere liceat ex similitudine cujusdam nati ad aliquem praesumptum genitorem a quo. multo magis compiobandum iaciunt quam plurimae D. hominum auctoritates, inter quas illa maxime ad rem la. cit, quam adduxi alias, est Theocrit. At i7. hoe est. Impia enim muIieris animus semper apud virum alie
Et facile quidem partui sunt, sed liberi neqaaquam similes sunt Patrι.
Dum ergo in casu nostro nititur probare liliationem D Margaritae ex similitudine, quam habet cum .l Oanne Baptista, victorio , praesumpto patre , nihil hae e probatio relevare videtur Nam Flavia , ex qua Maria garita nata est potuit eum aliis vitisse commiscens, mactu maxime venere Ioann Baptistae Victorii sui Ama si imaginem prae mente habens, concipere Margari atam, quae non patris, sed imaginati similitudinem referret, ut alias non semel evenis is notis Iimum est, sic salsa omnino,&inani sciit quaerimque praesumptio diei possit ex similitudine Margaritae ad Ioann. Bapti stam Victorium, cum stante etiam similitudine, ex alio congressore concipi potuerit ex supccioribus. Neque auctoritatibus tantum nititur haec communis. sina hominum Opinio, sed, quod multo magis urget ad eam canonizandam mille in medium producuntur eertissimae experientiae , quarum plures recensitas ha shes apud Auctores per me ad Ilictos lis. qq. Me lentit. e. q. t. non solum Medicos, Legum peritos, ted alios 4 quoque Professores. iee autem Andr Laurent sua Anatomia lib. 8 q. to distinguens similitudinem accidentalem a naturali determinaverit, naturalem sem . per a forma trice facultate dependere, accidentalem ve.
rci ab imaginatione tantum hoc tamen non tollit quin dubium semper irrepei debeat, an similitudo de qua ambigitur, accidentalis sit, aut naturalis, lice enim in idem recidit, tum de hoe non constito, non prohibeatur, quin ea smilitudo referri possit ad perso nam, quae nihil in generatione contulit, neque vetegenitor fuit, ela se nunquam ex smilitudine nati ada Ii equam personam poterit de sumi conjectura filiationis; quia nunquam patere poterit, an ea similitudo acciden talis sit, ab imaginatione dependentiam habens, an vero naturalis, a sarma trice facultate , quod, cum habeat omnimodam veritatem, neque ex aliis quibus . dam, neque ex similitudine liliatio remanet proba
ta , omnino militare debet illud Homeri Ooss. .
Nondum aliquis suum tenitorem pse novit; Hoe est, nullus est, qui certo posse a firmare, se essentium ejus, cujus jactatur ei se . Sed contra praedicta militat ipsa Italici, nam eum s. militudo sit quidam enectus patensae evidens, ta 6hens suas naturales causas, quaecunque tandem illae sint, inaniter omnino&extra omnem Mercurium Araccidentales causas resertur; cumque causae accidentales non sint finitae sed infinitae, contra quam sint natu. rates, quae finitae sunt, Aristot. tib. Phia text. si
quitur, quod huius ei Iectus, nempe similitudinis possnt cum imaginatione dari infinitae aliae causae,
quod est maximum absurdum; cum praeterea causae naturales in operando semper eodem modo procedant, quia sunt certae , determinatae definitae , contra quam sint accidentales, quae sunt incertae, in determi. natae, indefinitae, idem Aristot. ibid. ibi A ver in comm sequeretur contrarium , nempe , quod causa