장음표시 사용
111쪽
produrando hunc similitudinis esseetum, ordinate,
uniformiter procedetet, naturalis autem aula, ne
pe ipsa forma ita facultas mediante temperamento ,
mordinate, non uniformiter operaretur, cum ali. Anando extraneae personae, non autem semper genit Tibus, aut illis , cum quibus temperamenta conve
niunt, natos, individua quaeque assimilaret, quod est non minus absurdum. Ulterius, eum naturales assectus ad suas naturales eiulas sint reserendi, sin militudo fratrum inter se , extranearum persbnarum . aliorumque individuorum inter se sit effectus naturalis, re non possit ad imaginavia nem referri, sequitur inde quod neque fimilitudi. nes natorum ad patentes ad imaginationem referri i- mi, tamquam ad suam eausam naturalem, cumisi
tur aliam habeamus causam nempe lolim tricem, cultatem pro convenientia temperamentorum , quae
communis esse potest omnibus similitudinum speciebus, dicendum omnino est, imaginationem pro eausa at cuius similitudinis non est admittendam ; ubi viget naturalis&magis adaequata causa omnibus similitudinum speciebus accommodata, nempe calor ipse ingeniatus, vel formatrix faeultas, efformant individua diversa sibi similia, pro convenientia gradus cujusdam partim laris ealidi, frigidi, humidi, sicci, quae eausa, ut dictum, in omnibus similitudinum specie
detur,&magis omnidus speciebus similitudinum eo in.
munis , quam sit Imaginatio. Cum igitur c concello etiam, quod imaginatio poι-s utcunque aliquando esse militudinis natorum ad Parentes causa non possit recipi, nisi incensu caulae
per accidens, certum inde fit, quod libi caula naturaialis ad eundein essectum produeendum, per se concurrat eum prominia dispositione ad agendum, non possit praeveniri a causa accidentali, quia ea usae peraceidens sunt posteriores musis per se, idem Aristot. Iib. 2. P0sic text 65 eribi Averr in eo-m. Ura Metasests iur. T. fiere sormatrix facultas, quae residet in semini. hus genitorum, disposita est ad efformandum conce .ptum simili effigie adparentes, tanquam causa prima. ma, ter se non poterit praeveniri ab imaginatione quae neque ea uia primaria, neque proxima, neque per se est, sed tantum per accidens : Similitudo ergo fili rum semper pioveniet a causa naturali, nempe a sa- cultate formatrice residente in seminibus genitorum quae pro temperamenti ratione, maiore convenientia in gradibus primarum qualitatum cum parentibus ei tormat ipsos natos effieie adparentes similes, se similitudo erit praesumptio filiationis magni momenti
di probabit, natum debere dici filium illius, cuius esti. giei similis est quia hie similitudinis effectus non nisi
bus est communici quod de Imaginatione nequaquam cui natus magis assimilari videtur ι Non obstante uni lofirmari potest. His addendum, quod post eausa naturali proxime disposita ad agendum, necessario debet sequi estiatus qua causa in actu fimu est cum effectu Aristotel euat. lib., P0M. ιεxt. 7. ibi A vei. t. comm si ergo pone tur imaginatio pro causa naturali similitudini nat rum, semper hii nascentur similes personae imaginatae, quia impossibile est eaus as naturales in actu operar &eflectum ipsis respondentem non sequi Pateontra est, quia admodum de raro filii nascuntur similes personae imaginatae, imo pro monstro est, si quis dis limilis a parentibus nascatur, ergo maginatio naturalis cauissa similitudim esse non potest, sed tantum accidentalis, si modo unquam hic flectus similitudinis ab
ea dependere potest. Evidentius pomo probatur , imaginationem non posse esse, nisi causam accidentalem similitudinis nat rum, ex ipsa eorum sententia, qui pro similitudinis causa eam ad dueunt, quia maginationi ex sua natura non convenit assimilare, est enim assimilatio opus foris matricis saeuitatis, quae inter naturales computatur ergo non potest pertinere ad Imaginationem , quae adversali conclusione, quod similitudo non saeia leoniecturam filiationis, ut millies firmavit Rota ermis Dei in Rom. stiationis, mima Iulii l6ἶ9. coram Cain
E quibus facile dediicitur in casu nostro, it ex similitudine, quam habet D. Margarit eum Ioann. Baptista Victorio, maxima, urgentissima praesumptio desumi debeat filiationis, eoncurrentibus maxime tot aliis admini eulis, meoniectutis, frustraque
Adversarios, ut hane probationem irritent, recurrere ad imaginationem contra enim similitudo Margaritae adJoannem Baptistam viciorium non astaliam causam referri potest, quam ad torma tricem facultatem
seminis ipsius Ioannis Baptistae Genitoris, quae sola
naturalis, Madaequata est similitudinis eausa , ae pro is xime disposita ad alsimilandum conceptum ipsi se mirinanti ad quod di imaginatio, quaecunque alia causa hactenus assignata minime disposita, omnino in pta est iudicanda.
Et ad ea, quae in contrarium afleruntur, patet ex dictis responsio, ex quibus omnino excluditur imagina.rii, animales facultates pertinet unde, si contendamus cauia ass militationis, quia assimilatio opus essimae inationem esse ausam assimilationis fotmatrix 'brmatraeis acultatis, re ad natur, fac utias etiam ad animales facultates pertinebit isthoe est onsundere ipsas facultates, & opera unius
alteri tribuere, tantundem esset dicere, quod etiam nutritio ae eae terae naturales facultates ad ipsam qu que imaginationem pertineant. Deinde facultates operantur propriis insitu mentis, sibique a natura dieatis; quonam igitur instrumento Imaginatio emrmat unum
individuum in effigie alteri similes proprium emte
non habet, alieno eam uti an firmati posIit, videant qui eam opinionem tuentur.
Iam veto dictum est, quod eum neeessario debeat aussis nati aliqua universalis causa similitudinis unius i dividui ad aliud, ad quam hie effectus reserri debeat hane eausam imaginationem esse non posse, quia currissimilitudo non onsderetur solum inter filios, par rentes t sed&inter fratres, inter extraneas pers nas, inter individua eiusdem regionis, Minter gentem, gentem non potest in aliis militudinibus, aisgnati pro earum causis, ut assignari utcunque potest, pro causa militudinis eonsiderataei
ter filios, parentes at vero cum causatorum consimilium eausae debeant esse eonfimiles, ut ex Arist. habemus I. a. caeli, text. M. consequens est, tam simili
33 tudinis natorum adparentes, quam fratris ad fratrem, di individui ad individnum,m gentis ad gentem con- smilem ausa in iis assgnandam , quae quidem erit
formatrix iacultas, seu calor naturalis, prout intemperamentorum gradibus onvenit, magis cum uno quam cum alio quae causa multo magis adaequatavi. naturales facultatest tum spectat, non adam males, qualis est imaginatio. quae neque instrumenta hibet, quibus formare aliquid possit, nec quicquam cum facultate tormatrice commune habet: ad expetientias, quae addueuntur, singulae per se examinentur, facile apparebit, eas nihil omnino probate, miro veris acceptentur, esse monstrificos quosdam enectus in natura , ex quibus nulla re4gula firmari pulpit
Λndreas Casalius, nobilis Bononiensis, aeta. te florente ad bellum prosectus, in eo inter pugnandum occubuisse ferebatur , unde ejus propinqui, ad quo haereditas pertinebat , eam adeuntes , longo annorum decursu in possessione permanserunt post quorum lapsum appulit in Italiam , ac mox Romam se contulit vir quidam , qui se An. dream Casalium esse affirmabat , haereditatem ab iis, qui eam occupaverant, repo
stebat. Non obstante autem , quod plura
evidentissima signa, ac non contemnendas conjecturas pro se afferret , in earcerem
112쪽
Consili Umtanquam falsarius, eoniectus est dumque
eius eausa discuteretur, inter quam plurima, quae contra illum facere videbantur , maxime ponderabatur nimis excedens dissimilitudo a vero Andrea Casalio . Itaque
ab Illus risi Domino qua situm est, atque ab ipsa Congregatione in ea causa destinata , an possibile fuerit in tantum Homi.
nis effigiem immutari in tantopere L naturali disserres, ut per eam pro eodem
. um tot a tantae, tamque evidentes rauis iapromptu sunt, ob quas homines in dies faciei. emgiem, de totius personae dispositionem imurta ut marum in modum a pilor effigie &ris dispositione differant in tantum , ut proci
hominibus non existimentur, qui antea existimabantur, in nitet in hoc casu dubium excitari videtur in quo evidentiores, maioris momenti ause ejus
mutationis , ac tot numero concurrunt. Ut tamen
Illustras Domino pro viribus satissaeiam eam rem sceo. pede non transgam, sed ex Medie speculati ne commonstraba , potuitia Andream Caialium a suaptima effigie per tam longum annorum decursum
ac tot , ac tantis in unum eonfluentibus eausis ita degenerare, ut ex ea in nulla parte pro Andrea Caiatio tecognoseatur. Cauiae igitur tantae mutationis restringi possunt ad . Etatem, ad insignes Aeris mutationes, ad vitae genus, maxime a consueto diversum, ad Animi vehementes, improvisas, ae repentinas, vel etiam longo tempore detinentes passiones, ad morbos, aut maximme acutos, & malignos, aut maxime diuturnos Min summo ad omnes causas, quae corporis temperamen
tum insigniter immutare aptae sunt . Et quoad Etatem, quis est qui nesciat, quantope. te a se ipso dissimilis fiat, qui ex Pueritia in Adolescenistiam, vel ex Adolescentia in Iuventum ex quavis aetate in aliam grandiorem migrato imo quanto magis distat una aetas ab alia, tam uisgis se ipso dissimi- .
Iis homo evadit, ita ut non facile pro eodem homi ne agnoscamus, quem puerum vidimus, si senescentem conspieiamus. Iuvenalis ausendus Mi. o. -rsoso. V seqq. Sed quam eontinuis er sua tis tingasine i
Plena mali lia far me mi CV letrum arat amma vultum,
Dissimilemque sui, e rmem re cute pellem,
Ia vetula stami iam matre semia bucca. Sed id prae omnibus aetatibus maxime in mulieribus observatur, quae in recentioribus aetatibus habitiores sunt, TueeitIenae eorporisque sormas elotissimae, mox vetulae, non solum prioris decoris, ae pulehrituisd nis, omne vestigium amittunt , sed deformiissimae evadunt, corpore ex humidiori habitu in sieeiorem, et is, &ubi earnes habebant moles, lenes, ae bene eo. loratas, rugosae fiunt, ac siccae, durae, atque asperae, olore vividola pallorem mutato, atque ex luteo nigri canter atque inde fit, quod uxores in juventute ob pulchritudinem adamatae, ac Praeter modum dile ctae, senescentes odio habeantur. Ad remIuven Saa. ε vers. i. c. doderis Bouia SertMissaria pi
couitesarciavias, diset Libertηι, erexi, Iam gravis et u is e sve emungeris, ex Oom erpropera , Ac venis a tera Naso. Quod etiam multo iacilius evenit da Amasii , unde Tet is Heauto uim Act. Q. scema. Univeis aliter autem a natura est, ut plerique a pusti, Deie,, corpore perpulebri ae venusti existentes. in iuventutem progrediendo, deformes, ae invenusti evadant, eontra vero quid scin puerili aetate formae
sunt illaudabilis,m indecorae, in aetate vero procedentes pulchritudine evadunt in lignex quamobrem naturaliter absque dubio iactam eli qdod Aristonis uxor Aget priori marito per fraudem adempta apud Herodoti in orat. seu . o. ex turpissima speciosis lima evaserit, quod ille admiraculum refert, ex eo quod ejus nutrix singulis diebus puellam ad Helenae templum baiatularet, unde ipsa Helena caput e us demulcens, naistiva deformitate ablata , insignem pulchiitudinem
conciliavit. Sed praeter frequentissima, a quotidiana exempIa illud extat Liviae uxoris Drusi. apud Tacitum . q. a. a. ianis de ua ille sic ris soror Germanis forma aliis arari, J decora, mox subraturiae praeellebat. Id quomodo eveniat, non est didicile detetminare nam
qui aetate puerili faciem habent partibus bene quidem eo tist luctis, ae dispositis, exiguis tamen, pulehrit
dinem ae venustatem n ea aetate non mediocrem prae
seserunt, dum in pus totum adhuc pusillum est, eui faeies eo modo concinata proportione resipyndet aevero corporea gescente,&mole grandiori facto, jam fietes ab illa proportim deviat, atque apparet tune huiusmodi eorpus capite non suo dotari, praeterquam quod ipsae faciei partes inesse non concordare videntur,
Adde quod eapite existente parvo corpus non magno .
perelerementum ad aetatis cynvenientiam suseipit, aese deperdita totius proportion deperditur, ipsa puliachtitudo, quae teste Galeno L s. de Plae Hipp. er Piat. cap. I. ex omnium Medicorum , Philolophorumque sententia iri membrorum apta connexione sita est Contrarium eveni de iis, qui pueri facie, ae capite
grandiore dolantur, qui ibux corpus aetate proeedente inderentem molem attollitur, unde etiam eaput, facies eorporis proportiόni accommodatur, & partessia. gulae ad totum magis proportione respondent, Pse ex
deformibus pulcherrimi fiunt mando enim in Homine partes sunt perplures distinctae , figuris difformes, naturis dis limites inter se, ε ad totum pro qrtionis rationem habentes ejus corpus pulchrum natura est, atque formosum, laicebat Aug. Niphua lib. d. Pulabr. e. 3 7 Naturale, ac insigne exemplum habemus de Chioensibus, reserente Patre Alvar. de Mend. H. I. MI.cbin eap. 34 oculis sunt a Natura parvis, e exiguo naso, unde fit, ut ille addit, quod dum in aetate puerili degunt, pulchriores appareanta procedente
autem ae late omnem membrorum symmetriam amitistunt, retianentibus oeulis, &naso in sua parvitate ι eteris membris in malorem molemaeerescentibus a Hine est, quod tales etiam, dum pueri sunt, non disgnantur nomine Putit ι, sed potius Beιli aenausti, eum pulehtitudo no eonfideretur in parvis eorporibus; sed in magnis, ut omnes ieritiunt ad quod non praeterrem Cael. Rhodig. Lecto eat. . s. c. 2q. illud Martia-
113쪽
Sed a bellus homo in Cotta pusillus bom est. Non tamen haec sola ea tria est ob quam Homo in ipso dissimilis in succedente ae 1 e evadit, edinterdum ex minima quadam re ea disFmilitudo resultare νotest. Videmus quotidie adoleseentes forma minime laudabili, dum barba eatent barbam autem emittentes onmem illam deformitatem eanere montra i alit dum imberbes permanent, non olum deformes non iunt sed pulchritudine excellum, em his antem barisba nullii morioris pulchritudinis vestigium servant unde non verificatur sententia IIa Cicer. . . de .ib. Bon. er βω.&Galeni ι ll. de Uumri e I. quibus asinsentitur etiam D. August. t. H. e civ. De/, e. d. Marci An Ulmo eum supradictis relatus in I de Baνλbum .set'. r. e. qui Barbam decus, Minnamentum aD ferre voluerunt i quod non semper ita se habere, praedicti eventus demonstrant. Sed his praetermissis, omnibus profecto commune est, ut aetatem mutantes effigiem quoque immutent ut dixi, non blum praedictis exeausis, sed quia eum
aetate etiam temperamentum , Meum temperamento
etiam eo oris habitus immutantur imam aliqui ex calido temperamento in frigidum Iabuntur, qui ex virilitate in senectutem abeunt alii et humidiori in lectorem, ' qui ex adolescentia seu paupertate iuventutem attingunt; unde& ex habitu tenuiori alii pinguiorem induunt , alii tenuiorem ex pinguiori ;& si de singulis r nam alidum , exempli gratia temperamentum orpus&membra dilatat, foras impellit, in longum potius quam latum eorpus abire tacit , habitum tenuiorem eoneilia , si eum sic. eo adiungaturis onera , frigidum orpus, mem-hraeoarctat, partes intro retranit, in latum magis quam in longum corpus producit, si eum humido sit ad uinctum, habitum pinguiorem etscit ex quibus effigi ea non solum alteratur, sed notabilitet in contrariam speciem immutatur. Iam velo Aeris insignes mutationes huie rei evidentem occasionem praebent stimus, quosdam tenuissi-ui habitus, ad arasmum, vel Hecti eam, vel Phthisim pronos, aeris mutatione impinguari, ac tam bene trabitos evadere, ut effigiem in aliam immutent in tantum, ut per eam pro iis non agnoscantur, per quam antea erant noti. Aliis porro contrario modo evenit, k hoc quidem rationabiliter, quia pro aeris qualitate corpora pinguiora, aut tenuiora, molliora, aut rudiora , statuta, procera, aut pusilla,& se quoad reliquas conditiones evadere eertum est, 'o non modo ex nativi aeris qualitate , sed etiam ex aere per aecidens extra patria loecae maxime distantia, a nativi aeris qualitate diversa inspirato longo tamen annorum decurses evenire eertum est, quod experienti quotidiana veritatem habete eonfirmat. Inde fit ut qui eorpore pusilla, tenui, deformi, illaudabili carnibus duris .colore, sui eo vel ex pallido nigricante in aerem melioris conditionis 1 e transferens si per eonveniens tempus in eo ommoratur, statura evadat proceriori, pinguiori habitiori, petiosa fiete, earne mollioli, wlaudabilioris eoloris, ita ut priorem estis lem in contrariam . ae maxime dissimilem ab ea immutet evidenter. Ad hae enim Omnia plura collimant, quae in ipsa aeris mutatione eoncurrunt nam praeter Aerem, quarum, potuum immutatio multum momenti in ea re habet Accedunt ventorum diversi perflatus, quia ipsi eorpora insigniter immutant. Ciborum item differentesqualitates,&alta permulta,que recensere supervaraneum omnino est Cum aeris quoque mutatione pari incessu procedit victus rati', quem si quis aut coactus , aut volens insigniter immutaverit , non minus , quam aeteras iam eommemoratas eausas, orporis effigiem immuta re posse eertum est eam autem in si sex rerum non naturalem consistere novimus Medici. Iam vero de
aere locuti sumus, &de cibis aliquid diximus, his si quis aliis qualitatibus insignibus utatur per longum
annorum spatium, quam fuerint ii, quibus per anteactum tempus usus est, non mediocrem, imo ultram
dioerem vim habere competiet immutandi hominis temperamentum, habitum, effigiem; siqui laute, J
ωasfluenter vivere detus, mice ac gurate vivere injaslerum eo tur, et si uis parce, ae duriter vivem postmodum laute, & e inuentius vivat tempera-inentum smi Ilter, habitum, effigiem dubio procii insigniter immutabit ipsa quotidiana experientia id comprobanter sed uni ciborum geneti assuetus, exempli gratia earnibus, ovis, piscatu electili&idi nus aliis, dehinc pane tantum, herbis, fructibus, aliisve similibus cibis vitam pertranseat, vel e contra eidem rei evidentem occasionem dabit, die de singulis ne taedio enim Illustrissimo Viro sim, caetera percurrere non necesse habeo. Animi passione praeterea quantum momenti a gbeant, in hujusmodi effigie mutatione, vel Pueri ipsi norunt, subitos imminentis mortis, ac repentinos timores momento hominem de una in aliam figuram transmutare requens experientia commonstrat. Extant infinita eorum exempla . qui morti ad iudieati antecedenti noctetani toto eapite evasere laete ac pectum adeo immutatum prae se tu Ierunt, ut non pro iis ipsis personis, quae antecedenti die erant, sed ν - tius pro supposititiis reputati sint 3 quod eommune eia se omnibus, qui morti de proximo damnati sunt, ii testifieantur, qui eos pietatis eausa ad patibulum conis comitantur. Extant plures hujusmodi ea suum enarrationes, quarum nonnullas recollegit Ioann Schenis chius lib. t. suar. Obsis pr. Insanis valde illa est, quam
referre non pigebit, ex Lemnio I. 2. e. v. de complex, ipso relata, quae sic habet: DueaumGaiam nulliι aer nerosus, eam in ania cas/ris versaretur, reginia ea1u dam, arasm deperibat, ρηιωtiam expua visci itaque in arcerem renis tua est pineidis capite Heseημι xe cum autem ea nocte tiai , ac maerore eonficereis rur, ex angore mentis contenaque morti formidina ἱra immutatu est, ut sequenti die . eum pro trittinatὸ tonsisteret, nemine ονηm, quibuscam ramularite --xerat, ne a cisare quidem agnosci potueris , adeo itimeat s ληνον , ita e deo tis mutarum horarum isti eotorem vigoremque corporis ademera , ut omnia
specle , fremaque decor ac venustas deraxisse amara. rar, sicut supra quam rediis se , qualida si effecta faeie , eois ex florido imidus a cadaverosus, aspectasMννidus , indecora canistra, barba sit. CV erauore, farinlaque illuvie deformatara tria cum in Ilum in is oculos, oppostitiam esse suis tui, re Mam A factum, explorari iussi, an is ipse esset man me lita, aut adulterina canitier barbaque meritat. ΠοασIiquamiκe blita forte , ac delibara i tum aurem iburiae subes anim.idverteret, as ctu misi attonitus , atque obstupefactus, e vindicta in eommiferationem ansemam deflexitu itaque satis minarum dedise arati, mLMm Ili remisit, ac violata, ereptaque erimen pudistin
Refert etiam Sehenet, ibid. ea sum Ludoviei Bavari Imperatoris, qui post damnatam morti propriam uis xorem, horrendam visionem nocturnam habens , ea ipsa nocte totus canus est factus, ex Cuspiniano , in casaribus,m ex Cranti . s. Meto t. e. 47. iperti successiim magnae vittutis iuvenis, in Episcopum Raeeburgensem a suis statribus electi , qui eum Romam, ut aetatis dispensationem a Pontifice obtineret, se contulisset, ab eodem Pontifice ob immaturam aetatem reiectus, proxima nocte totus incanuit, ita ut a Pontisce non amplius pro eo, qui pridem eonfirmationem petierat, cognosceretur itaque usis si illum in Episcopum consecrari , quem evidenti signa Deus probasset. His addam ego ea sum ex manuscrtutis euiusdam Anistiquarii excerptum, est huiusmodi, Ballus quidam ex oppido Columnae Arehitectus, eum laquear quoddam destrui curaret ob novum reficiendum , in periculum lethalis easus ex improviso lapsus, illico eanus evasit, ea maxime parte, in quam ea ius immin bat. Non sine risu autem&admiratione simul audivi D.Ioannem Baptistam Mongilardum Mediolanensem optimum senem ae optimum Medicum narrantem quod illicus quidam . qui duos mulos habebat ad vitam suam tuendam eum comperimet illos sibi furtosuisse ablatos, totus cx moerore incanuit, mox vero duobus annis tr nil iactis multos reperit, ae denuo ea nos
114쪽
pilos in nigros eum mutavit miliae lunt autem alia
quamplura exempla eorum maxime, qui ex inopinato timore imminentis mortis non modo cani subito facti sunt , sed effigiem ita immutarunt i ut pro iisdem perlonis agnosci nequirent. Sed ex aliis animi passionibus idem nonnullis evenisse, non minus ite quenti expetientia innotescit. Sit mihi fas Ludoviis ei reosti quaedam carmina hue transferre in viis bus Iucundum juvenem formosissimum ex moerore,cla elotypia paucorum dierum spatio , speciositate omni amisso, turpisssimum evasisse narrat et habent
che mede a mni tramiae condulto,
me in GViacroseo, ebe buriar o a queri Triae Η, 4b Iodulo, parra in tutio. Mostrae, turtiati Dominici piu bolis Gli bave promesso, e monstre a uisiis bruto . Sed quemadmo sum ex cierore, ac dolore homines insignitet faciei etfigiem immutant, ita ut ex sol mosis de rmes evadant se ex contrariis passionibus, nem. pe ex gaudio, evanimi alacruate ex deformibus in speis ei os . evsormosos evadunt, ut patet in eodem ju- eundo, qui moerore abim , eum animo laetior ia. causeuet, ad naturalem pulchritudinem lemeavit, ut
Αe profecto id ipsum sibi voluerunt Poetae, cum nonnullas personas ex humana figura in belluinam vel humanum corpus in plantas, in fontes, in saxa abiisse tabulantur, ut Lycas in scopulum ex timore Niobem ex animi angore in saxum, Hecubam ea rabie
in Canem; de qua Iuven Star. 6.
Latrariis uti, qua in tam viserat κον. Et alios permultos, ut apud p bs percurrere unus. quisque facile potest. Denique quam eliquam certam habeant vim immu . tandi ingiem insgniter morbi, maxime longi, vel acutissimi , unusquisque ex se requenter obseruare poterit nam si qui ex huiusmodi morbis supersunt non aellera effigie pro iis innotescunt, qui ante morbi insultum apparebant sed ela alii quidam morbi tant
pere in ea re operantur, ut homines ex humana effigie in monstrificam, ac brutinam abire cogant. Notumesi quid ab Elaphantiari nempe a confirmata Lepta
homines patiantur quae non alia ex causa Elaphantia sis nomine est insignita, nisi obtransfigurationem aciei humanae in Elephanticam vel potius in Satyricam Romatur enim nasuι inquit Galen in ι. decans. -ον eam dein abra crassa fuat, atque aurea extenua rat videam bis, ni EImbambia 4ariuntur, aroue biomnino sat aram effigiem pras fernat. Et lib. 2. Iera. π d. e. a. dicebat, hanc Lepram sie vocari ad simili tu dinem Elephantis. φυιπι etiam idem morbus, at ἀνἐam smilitudiηε quadam sequit Aer iusserim. II ea 12ci, a picturas Sarorum. Hae eadem ex causa dicta est hae eadem Lepra Leonina , ex Aetio, ubi pro .
Iiorum Leonis. Unde Aulc. I. D. iis est Et dicitur, inis
t, Leonina, quoniam terribilemfacit aspectum eri
Qua permutantur aut ad aspectum Lonis, an ad modicum Sarγνι. Quietiam Bertrue in ciueti t. 1. n. q. e. q. dein
scribit piam Mimam hominis Lepios ex Lepra confirmata his verbis: Secundum fgnum est disposito oculorum
CV palpebrarum, superiniornm, quoniam oporte ursa rotundi eum trinite, em duritie Palpebrarum, er
albuginibu ipsorum ex i-ιme, aut fine in commixta, eam venis rubris plurimis in avulis morum velat in eane rabida, veII eone Nec dissimilia asserunt quicunque de Lepra eonfirmata ex professo scripserunt ex quo rum dictis facile apparet, quam vim habeant quidam Praecipue morbi in immutanda hominis effigie .
At non hae sista Leprae species in ea re summam vim habet, sed, alii etiam morbi , de quibus omnibus verba lacere prae taedio non vacaret. Novos certe quosdam morbos ad id plurimum valere tam notum est, quam quod norissimum, facile obse vare licet in iis, qui morbo Gallico saevo ae eonistumaci detinentur Placet ad hoc Hieronymi ra- eastora carmina ex La sua θρbilis referre, in qu bus, cum narrasset, nobilissimum quendaem, epulis eberrimum simul Iuvenem eo morbo istis corre. prum, subdit: Pasiatim me M iridum, flos ille inventa, Disperii vis uia aimi, tum qualida ales
ira borrendam, miseros, obduxit, e alte
Pasebant oculos dira aris amorem, Pascebantque aer corrinas vulnere nares.
Subscribunt Auctores omnes de morbo Gallico agenistes, concordes, asserendo morbum hunc maximam vim habete in immutanda effigier ali de morb. GaII.
c. s. Videbitis inquin, luesicam, vivacem, Disadἰ-ιamoclem invisis mutaramia deterius statio trium aut quatuo dierum, ita ut toto eael distet facie posteris a mori, quae sequuntur. Unde non injuria alii eom. paraverint hune morbum Elephantias, Bernard T in n. tib. 2. de morb. GaI e. s. consonat item 'quit,ine Me eum Eleρ albi , quoniam eam utris e hoc morbo pastula sinat O fida, qua cutim inagnatem , in
turque homo utriusque adventu deformis Dectuque ιον-
rabitis . Nee minus eis caces ad id ipsum alta nonnulli morbi novi, ut Scorbutus, Brunnus Gallicus, Plica rid uiatui raues Moraviae, quam cum aliis praeis nominatis silica Olonica excepta Stomachacem,cu Sceletarbem, aliosque Antiquorum morbos repraesentare volunt nonnulli a nam de Lue oravi e ram Iord in eo to. Non .ullis , inquit, universum mus ustulis ea persum facie informis, triste superciliam, horridus vultus.
Verum, his omissis i notissimum est , acutissimos Io
quandoque morbos homines ita transformare, ut O- um torma contraria omnino evadat ei, qua sani dorabantur . ex quo pessimum eventum auguratur Hipp. in Pran. n. 2. ibi se maxime eontraria facies smili De.
rit, serrandissima est. Sed quid plura, venis ita Rfigie ui hominis immutare ibi et impiis primo insultu, ut horiorem incutiat, nee saei te homo pro eo ex effigie cognosci possit , qui ante horas aliquot videbatur. Sed non modo effigiem huiusmodi immutant, sed ipsa corporis statura ab iis elongatur, &abbreviatur obseris vamus enim in dies iuvenes in longis, vel acutis morbis, mirum in modum in longum protendi contras
nes ita contrahi, ut ex proceris pusilli fiant.
Verum enim vero praedicta respiciuat emetiem, de exteriora I sed quid , quod eaedem ipsae res , quae corpora formam insigniter immutant , antinum etiam, e Motes immutares, internosque sensus aut alacriores, aut segniore in ellis maxime quibusdam rebus reddere possunt Ipsa aetas quam vim in hoc habeat, norunt omnes i unde opposite apposte admodum Hor in Ar Foet.
Reddere qui stem iam seia puer i e sede eert
115쪽
et quod res omne timidetelirique m/nistrat. Ditaris De lanus, iners, avidusquefuturi. Dimelliquerulus, laudato temρονἐs acti, Se puer censor , eas arerque misorum.
Superfluum autem duco ad hoea ia testimonia adduis rei eum res fit lippis, ela tonsoribus notissima nam
mores pro corporis tempevatura immutantur, ut tum Ienter doeet Gal. in . Quos anim-mor temperatura auistem mutatur aetatis mutatione, unde naturaliter fit
ut Adoleseentes laetabundi sint, Amoribus faelle dediti, delitiis irretiti Iuvenes iraeundi , magnanimi ela audaces, Viri cauti, ae prudentes Senes tristes ae segnes, animi e demissi, &avari ev quoad inisternos sensus, Adolescentes suot bene apprehensivi Iuvenes perspicaces, Viri optimidis istis, Senesm mora deiecti, Et ingenii acumine destituti. 1 Aeris porro insignes mutationes quemadmodum
temperamentum naturale aptae sunt immutares, ita etiam ela moves, eum hi, ut dictum est, eorporistemia teraturam sequantur certum enim est in Aere lauda illoti, meu personae maxime eonveniant, angulis nem generari optimum, unde Semores plaei di animus pacatus , ad bene facienduin pronus , amicitiae avidus. In Aere ea lidiori sanguinem gigni similitet ea-lidiorem ac plurima bile permixtum, unde audacia uacundia, prompta, actionum promptitudo , eau.
iusmodi. In Aere frigido humido , plurimam oportet aggregari pituitam, ex qna segnities, torpor animi demissio, ela aetera ad hune modum. In Aere tandem frigido, se sicco Melancholicam abundereneiaeesse est, atque inde fit tristitia, ac moeror indesinens, animus a pietate alienus, mores disset Ies. Sed Evitae penus a pro resJbnotabiliter dissimile dissimiles quodue a praegretiis mores forte pre omnibus aliis praenominatis eatin parere solet. Adlioe autem eaput non pertinent solum ea, quae victum ipsum, puista cibum, e potum respiciunt, P quae ad qualitatem,
a quantitatem, sed etiam qtiae caeteras res non natur
Ies, quae inter vivendum homini occurrunt, P praeter cibum, e potum, e otium , e laborem, ela animi permanentes passiones, si id renus alia quae moribus quoque contrariis hominem in posterum imbuere solent; unde si ingenuus, ae liber homo in Baibarorum servitutem redigatur, pro animi ingenuitate, servilem, abiectum, ae demissum animum induet, quantum ex libertate alacri ratis, eonfidentiae eli imperii in alios habebat, id omne prorsus amittet, elisi longo
tempore in eadem servitute commoratus fuerit, anais
xiva nobilitate omnino degenerabit, neque ullum il- Iius vestigium servare poterit, quin ab ipsa servitute timiditatem, pusillanimitatem , ealumniarum tot rantiam, vilem patientiam , se iniuriarum omnium
abiecti Isim tim conterr ptum M alia id genus acquiret.
Nee minus a pregressis dissimiles mores conelliant ani.
mi vehementes, aediuturnae passiones, ut tristitia est, animi angor, metus, o huiusmodi sed de morbos tui I. vel diuturnos mores immutare quis negabit e Ipsos Egros in infirmitare positos eontemplemur, a linque fine ulla mora patefiet nobilissimorum praegresssi xum a praesentibus dissimilitudo i nee mirum, nam morbi ipsi quantopere temperamentum immutent unus. qnisque novit. Cum ergo tot ae tantae ausae concurrere possint
ae ex naturi necessitate eoncurrant ad immntationem
effigiei habitus, elimorum, atque omnes, ae singui necessario te univerint in Andrea Calario , quid mirum, si iam senex se ipso adolescente tantopere dissi. mitis existat Certum enim est , illum triginta, ae pluribus orte annis a patria absistita, ex libertate in
duram servitutem redactum, a vi tempore aerumno
iam vitam traxisse, Aeris quascunque iniurias graves. ac sibi maxime contrarias passum luitis, toties, ut e
risimile est mare illi mutandum fuisse.
Ionium Fructam eonstanti pectore tolerasse omnis generis ei bis illaudabilibus, ae propriae naturae advertissimis nil coactum iniuriis, verberibus, plagis, ae mille aliis non eorpus solum, sed ais nimum quoque ma Ie,ae graviter asti sentibus aerumnis, in dies a Barbaris, quibus ierviebat, a Ie acceptum mortis instantis, ac plurie imminentis, perieulis o
noxium, ejusque mortis timore toties pereulsurn morbis denique plurimis exagitatum, neque, ut necessitas requirebat euratum cum his omnibus, inquam, mirum est, illum 'tu illa 'itam adhoeusque tempus pro trahere nec minus mirum est, quonam pacto inter tam graves, linumetosas causas potuerit humanas effigiem retinere. Itaque nihil omnino eontra praesumis
plum Andream Castalium desumi potest, quod vel minimam eonjecturam aetat falsitatis ex dissimilitudine ipsius in praesentiarum senis, ae aerumnosa vita eonflictati ab Andrea Casalio tune iuvene speeioso, visaeque
Ad Titul IL Libri V. Quaest Medico-Leg.
AR M ENT M. Percusserat nobilis iuvenis, N. Salsimum quemdam sibi proraciter insultantem in eapitis parte, ae vulnus inflixerat eum ossistractura, ex quo in terram ceei die retuleratque hirurgus, vulnus esse ex primo ca
pite lethaleum tamen , nulla de ossis fractura cura habita, cum Eger bene se habe
ret , neque ullum dolorem , aut malam aliquam sensationem persentiret , vulnus consolidari permisit . Decima quarta convulsiones superveneres, valida febre accedente unde vulnere adaperto, Chirurgo tune ossis fracturae mederi tentante, nihil
profectrum est, nam ante vigesimam, vitam
obiit Instabat Fiscus , ut percuta , tanquam homicida, damnaretur, nullatenus admissa exceptione opposta de Chirurgiis gligentiaci Consultus ergo, ut sequitur respondi.
LIcet vulnus, nod in eapite Salsinus accepit, non
potuerit dier omni periculo caruisse, tarnen ex his,
quae in medium afferemus, patebit, illud non modo fuisse indifferens ad mortem Psalutem, sed magis ad
salutem,euam ad mortem declinasse; unde deducendum certo certius est, mortem non ad vulneris qualitatem
116쪽
s d omnino ad Chirurgi ignorantiam ae negligentiam
esse referendam: quemadmodum evenire docet Hippo erat.Io de eaρ. mutaer .nuam se dicens Qua res non sensu tabae quae animad vertenda docuerat diligenter Medicus euraveritiam mον iis causa existit Acontrario ergo senisi deducatur, quod si Medicus diligenter omnia cura. verit, mort aegrum vindicabit; hoe enim illud est,
qtio admonere o. sibi volunt Auctores omnes, cum vulnera huiust, di periculosa quidem esse, non tamen lethalia pronuntiant . Fallo p. in ibros IIino de eq. tu. e. 14. quam propositionem ipsemet Falloppius declarans snbdit: Si bi ex bis accidat, nunquam de aetatis pro mortari Asneνe, sed erisu, ut, id est tali, quod si octe non tracteιαν , pronuntiate mortem . a. ni enim id peciale prae aliis utilembus alias eorporis partes uti dentibus ea , quae caput obsident, ut
faeis emistrandi occasionem ipsa Chirurgis, etiam in
arte peritissimis 3 exercitati II imis praebeant, atque id quidem pluribus ex causis , quas enumerat Fortunat. Fidelis i lib. 4 de Reiat. Med eapite vigesimo rubris de U. -In in quam sententiam inclinant etiam Chi turgi omnes Tagauit. lib. 2. Inflitat Chirurg. e. s.
Amat Lusitat. Curat Medis lib. seu Cent. 6. cur reti. quod tam iamiliare est in horum vulnerum curatione actam eventu taei le,ut non puduerit Hippocratem, Iib. e. qemorb. vult num. 4 in Historia Autonomi uomito, proprium errorem in renue confiteri, his verbis Autonomus in Omiti ex capitis vulnere mortau etidie decimasexta , in media Estare, μέ ex mania ictus ἐn saturas in medio satiρttea quare non animadverti missum secari opus habere, deceperunt enim me futura baia
Duo ergo eoncurrunt in hoc casu, que cogunt nos pro veritate atfirmare Salsinum non ex qualitate vulne
ris obii isse, unum quidem ex parte ipsus vulneris, alteium ex parte faei litatis errandi a Chirurgo cur iste. Nam quoad primum , iam probatum pluribiis auctorita cibus , ut iis mos vulnera non esse simpliciter lethalia, sed periculosa lethalia tamen evadere ex accidenti, quando nimirum diligens, ac debita citra Chirurgo non adhibeatur, vel quod hoe ex mera
Chirurgi ignorantia, vel quod ex difficultate vitanis
dorum errorum processerit alias enim per se vulnera hujul modi si recte, e ex Arte tractentur, curationem indubere recipere possunt Tagauit ubi βρ . Quin etiam Fortunat. Fideiri, Moeitato, tam secura facit haec vulnera , maxime li coelicia lubritas eorum periculum minuat, ut addiderit; ne quodcunque ea piti vulnus morbo membrana in Ela non sat etiam e s se perfracto , a perforato , neqω.tquam inter multum erisul a monens ramo ubi Aeris salubritas hvienegotio favorabilis existat , tantam securitatem in huic capitis vulneribus promittit, ut etiam lethalis sma salutare reeu petanda non elongentur. Unde Amat. Lusit ιο eit de Ragii si a Civitate verba iaciens, inhoe vero, inquit , saxo Ragula contrarium evenit ix enim ex fractu e comminuto capis agrotus decedit
Id ipsum autem Romae evenire quotidiana experientia docet quod non nisi ob Aeris qualitatem evenit,qui tam favorabilis apitis vulneribus est, quam contrarius est contraria temperatura dolatiis; nam ob sui crastitiem ille ad intima non penetrat, hic ob tenuitatem penetrando officit ut de Bononis, MFlorentia idem Amatus te atur, de quibus ille ibi em sic Florentia e Bononia ita vitis et inera periculosa sunt, ut rar e pite vulneratus anetur. Idemque, de de eadem Florentia, de de Perusi, testatur Ioannes Andreas a Cruce ιδ. I. sua birurgia east. s. ναον de rubr. de Aere mutetiam Venetiis A perrariae, in similibus Civitatibus, de locis insignia apitis vulnera mirum in modum sanitati reddi testatur De FIorentia quoque idem
refert , id lib. 6 de curae membr. eaρ. 4. Contra
rium autem de Pisis, e Lugduno affirmat , ob celterassitiem, qualis etiam Romae viget Paratus etiam
e Guid OneVio. suorum per east. 8 firmat capitis vulnera et monge eontumaciora Luteor, qttam apud Aventonente , apud quos contra tibiarum vulnera
difficilius a sanitatem perveniunt , quam Lutetiae P. zatem Quast Media m. III.
utrumque autem etiam Romae eontingere, quotidia a a experientia, & communis persi raso confirmat. Concui rebat ergo hic ad securitatem viilneris, Aeris quo ille lalubritas , stante maxime ipsius vulneris qualitate, quod licet esset eum ossis fractura, tamen omnem securitatem promittebat, cum neque esset magnum, neque membranas ullo modo laesisset noratu dignum , quod satis superqtie attestabatur absentia eu-jiiscunque 3ravis symp Omatis, cum in vulneris acceptione Salsinus, neque in terram ob id cecidisset, ne- qii vomuisset, neque illi febris super ventilat, nec magna inflammatio, ne insignis dolor, ne convulsici
per totam decimamqtrartani quorum symptomatum absentiam tum mam securitatem promittere uno omnes re, plum Hippocratem, ac d loth rnam experientiam secuti, occur.
Addendum his, quod neque ulla alia causa, quaerunt. nus ex dubio periculo incertius labi cogeret, hic conis siderati potuit, ut exempli gratia, Armorum qualitas , quibus vulnus est inflictum , fuit enim nudus gladius, nulla mala qualitate imbutus, eonditio ipsius
aegrotant , erat enim iuvenis fantis, ac robustus optimique temper menti, ac elusa damus Iim naturae, qua- Iem desideret Hippocrates, cum se euritatem ex vulnere nos promittere posse determinat, quam ieeuritatem maiorem faciebat ipsa aetas. Insuper in victu nulla errata sunt o nn illum in quae lethalitatis culpae conjici potuerit; nam cum Salii nus in Hospital Sancti piritus decubuerit , non ον ibit ullum in victu erratum per psum perpetrari, eum non proprio arbitrio, sed ministrantium cura infirmi regantur; hi autem non nisi secundum Chirurgorum praecepta omma exequunt ii r. Cum ergo nulla omnino irrepserit causa, ol, cuius cialpam vulnus Sals ni , quod ex sui natura curabile non magno negotio erat, factum fuerit lethil , ut et aliquando notant omnes raeti ei
vi caulas enumerantes , tias apud ipsos videre Iicet io manet ut tantum ex Chirurgi incuria, ct ignorant in id evenerit.
a uod quid c m mirum non est eum pateat, ut iam superius annuimus, etiam Ioctiores, imo Doctoi mos expellissimo silue Chirurgos in curandis apitis vulneribus inteidum falli, o facilitatem deceptionis, concernentem cognitionem fracturae ipsius Cranii nam . ut Hippociati evenit, aliquando a Chirurgo judicatur, quod fis hira Cranii sit aliqua commissiura αsieni illam de ea cuiam suspiciens, non dilatat vulnus, neque D pliam ut deceret, tractat, & sie vulneratus elus culpa moritur, at in casu quoque praesenti factum est, unde tota mortis culpa in Chirurgum reiicienda,
d in ipsius negligentiam , c imperitiam , nam cum perquirere debuisset , an cis It quo mod laesum eias et, nullam in ea diligentiam adhibuit, sed simplicis vulneris euram suscipiens, ipsum ante tempus conib- Iidavit , unde postmodum symptomata saevissima supervenerunt, ae denique ipsa mors. Praetere multa, quae evidenti In me commonstrare possent, vulnus hoe fuisse maxime salutaribus , quantum promittere potest capitale vulnus, eum aliqua. I OiIis tractura, cum absentia euiuslibet symptomatis, quod posset demonstrate vulneris dubietarem , deminuere , aut in ancipiti ponere eius securitarem , satis luper itiei attestetur nam usque ad decimam- quartam Sad sinus tam bene habuit, ut vix ulliam incommodum a vulnere reportare videretur, unde ipse Chirurgus illum tanquam sanum ain tractabat, diae. tam relaxando. e alia ad rationem vinus pertinentia, tanquam lano praescribendo
Ex quibus irritatur omnino conjectura, quum desumi posse Fiscus contendit, quod hoe vulnus fuerit ex s. Iethale, immo maxime lethales, quam coniecturam vult elici debere ex laevit, symptomatum . quae vulneri supcrvenerunt nam adeo saeva fuerunt , utrilis Ium quatuor dierum spatio e medio sustulerint sue irunt enim febris atauta , convulsiones , dolores, alia id genus, quae tamen non ex sui natura, huic vulneri supervenerunt, sed ex mala curatione nam cum Chirurgus, ut dictum est, debuisset ossi fracto opem ferre, viam sternendo sanguini de puri iam maturo consolidando vulnus, utramque materiam inhibuit; ita ue
117쪽
to ad Cerebri substantiam se eonserena Ee inflammatione
excitata, iebrem, eonvulsiones, Molores pepererit, quod non ante terminum quatuor deeim dierum factum est; quia vulnus, quantum erat ex sua natura, erat be
nignum,& minime lethaler eontrarium enim evenisset, ut ex sola natura malignum M lethale fuisset, nam eadem accidentia de alia quamplurima in principio, aut ad summum tertia exeitasset, &hominem multo citius sustulisset. Itaque nulla conjeciura elici potest lethaliis talis, malignitatis ipsus vulneris ex lupervenientibus lymptomatibus cum non vulneris natura, sed a sanguine, iure retento, ob Chirurgi negligentiam
in secando nimis etiam eius eontalidationem
Non obstat praeterea vis, quam facit Fiscus in eius. dem Chirurgi relatione deponentis , vulnus suisse ex primo capite lethaler nam ipsemet hirurgus in ipso
vulnere arando satis superque commonstravit i vulnus realiter non solum non fuisse ex primo capitet thale, sed vix fuisse periculosum ita autem perieu Iosum, ut lethale evadere posset, nisi recie curaretur, alias ab omni poriculo tutum : nam ille nec remedia adhibuit necessaria, neque operationes ullas secit, ne que ulla in re ita se gessit, ut sede vulneris lethalitate timere ostenderet; ex qua curaudi ratione satis a paret, illum in sua relatione salsum pronuntiasse cum e contra in curando demonstraverit se judicare vulnus esse salutare, non letha Ie . Sed id factum ab ipso est, more aliorum Chirurgorum imperitorum qui etiam vulneta nullo periculo insignia, referunt esse periculosa, lethalia hoc enim ex re illorum est, sibi eo modo eavent; nam se non recta curatione vuIneris vulneratus decedat, ipsorum ignorantiae mors non tribuatur, sed potius naturae ipsius vulneris, ut adamussim 'ςnit ut homini, uius ignorantia is negligentia tam palam est , ut ne ipse
quidem sese excusare seiverit , sed eoacius luam sententiam opere ipso retractavit, dum vulnus post decimamquartam de novo aperuit, sed frustra , non
solum enim nihil opis secando attulit , sed Egrum certissime interfecit. Ex quibus patet, tam fuisse ejus inscitiam, ut aper tissime eommonstraverit, nescire, quid si vulnus ex primo capite lethale; huiusmodi enim vulnus dicitur 1llud, quod paucarum horarum , aut dierum spationeressario 'ro mortem infert, nec ulla Arte sarrari potest, Daniel, Sennertus lib. e. Tract par. q. cap. s. In diis autem necesse est subito in ipsa vulneris acceptione, aut non multo post apparere symptomata. magna horribilia proximam inevitabilem mortem attestantia, unde eliciendum , quantum dictaret vulnus a Salsin aeceptum ab ea natura , ex
qua pro lethali in primo capite erat iudicandum
eum non solum in ipsa vulneris acceptione nullum eorum symptoma tum apparuerit, sed ne per totam quidem decimamquartam , quia vix periculosum erat, .nullo modo Iethale . Unde neque unquam Hippocrat in Obor libris sexto . bor. 38. e Coae. Par ric neque alicubi nec Celsus sua med libro quinis r , capite vigesimo sexto , ne alius quisquam inter vulnera ex primo capite lςthalia reposuerunt capitis. vulnera, etiam cum ossis tractura immo, ut ex suo petioribus patet, potius ad salutem ea terminari voluerunt, quam ad mortem, nisi erro aliquis notabilis inter eurandum interveniat.
Nee quicquam denique adprobandum vulnus suisse lethale saeit casus ipsus Salsinii in terram in ipsa vulneris acceptione, in quo maximum is cus undamen tum faeita nam ea sus non uecessit ex violentia. gravitate vulneris, sed ex aecidenti, eo quod Salsinus volens evitare percussionem, sed rethrahendo in terram cecidit nam si ex vulneris pravitate ea sus successisset, de necessitate eonsecuta essent alia plura symptomata , non casus selus, qui ad symptomata
succedit, neque ea praecedit, inde secutus esset advertiginem, ad vomitum, ad vocis abscissonem, ad ocu-Iorum tenebriositatem ad alia id genus accidentia, quae tamen nullatenus apparuerunt, nee in ipsa vulneris acceptione, nee post ipsam usque ad deci-
Itaque eum pateat, Salsinum o Medici negligenisitam, ignorantiam periisse, certe percutiens de Occisa non tenetur , ut per L s ex plagis uestis ad . Aquiliam, quam ex nostris adducit Furtunat. Fide l. lib. q. de Pleiat Medis. ωρ. 2. Glossi in I. ab hostibus S. a. Digestis, s matris.
ARGUMENTUM. Desiderabat Illustriissimus , a Reverendissi.
mus D. Episcopus N. N. impetrare a Saninci adjutorem, sed antequam supplicationem super ea re porrigeret , me cum Collega meo viro doctissimo , ac aetate venerabili consulere voluit, ut determinare ismus, an causa , ex quibus movebatur ad
postulandiim Coadjutorem , essent egit iis
mae,' sufficientes. Erant autem hujusmodi causae, Elas gravis, eum jam sexagesimum primum annum attingeret , corporis perpetua in valetudo , ob insultus podagricos, Stomachi imbecillitas, ob quam matutino somno indulgere eogebatur, alias ejusdem Stomachi anxietatem per nonnullas boras passurus, irinae ardor, ob arenti Ias, quas frequenter emittebat concedente
Collega meo, has causas non solum simul junctas esse legitimas ' sufficientes , sed unamquamque per se posse esse, di legiti
mam , Tufficientem Ego contrariam sententiam amplexus sum ex sequentibus
O Ptime, ae diligenter ponderati verbis eonstituistionis Pontificia in Minito, de cler. at o . in Sex D patet sequentes conditiones, aut causas tantum legitimas esse ad obtinendum c. oadjuto tem nempe Seniam , seu Decrepitatem, perpetuam invaletudinem, gravem ae perpetuum morbum, futurae prosperitatis omnianodam disperationem.
D primo, quoad Senium ideo reputatur iusta causa obtinendi Coadiutorem , quia absque dubio eorpus aggravat, ae debilitat, impeditque ne inca aetate deingentes possint officia consueta exercere, nullaque spes illis superest futurae prosperitatis , eum vires in dies notabiliter deficiant; sed Sen in m in hoc ea su annorum numero definiri non debet , sed eor potis viribus ut enim alias diximus, potest quis dici in senio, vel decrepitate constitutus , e multo aliquando serius ,
alias multo maturius , quam ommuniter detz minetur itaque licet Deerepitatem anno sexagesimo quinto incipere universaliter statuatur, eventre tamen potest, ut quis in quinquagesimo tam fractis ae diminutis corporis viribus doretur, ut ii ire pro Decrepito sit habcndus. Contra autem tam validus, ac robustos
118쪽
robus inesse potest quis in septuagesimo, ut neque eo anno pro Decrepito sit existimandus . Quando ergo
quis vere Senex, aut Decrepitus dici debet, virium robore destitus csse debet, quia lenes nullum robur habent, Galen. lib. de cur rat. ρε sera m G. c. 9.
In alii igitur nostro, cum Illustrissimus vir vitibus
sit adhue integris, non obstantibus iis , quibus exac- ei dent alsigitur, affectibus non meretur nomen decrepiti, inta etiamsi conterida mus , illum ob anno rum numerum csse cerepitum , tamen non habet legitimam caulam postulandi Coadjutolem, quia consita tutio Pontificia non promiscue omnibus Decrepitis concedentium eis Coadjutorem determinat, sed iis tantuni, qui senio sunt gravati fle adeo impediti, utririficium suum nequeant exercere, at hoc non habet
locum in Illuit rissimo Vii O, qui etiam si annum degat sexagesimum primum, non tamen aetate si gra. vatus, ceci a debilitatus , ut non pol sit aliquando suum Dissicium exercere , nam licet illando nunpossit, alias tamen potetici in conili tutione autem requiritur impedimentum perPetuum. Quoad secundam autem causam, quae est valetudo Peri tua, non possum videres, quouiodo locum habere debeat in ea tu nostro, nam nullus ex narrata castera ibiis, ilibus Illustrissimus Dominiis detinetur, a
Iem illum reddit, ut perpetua valc tudine illum mole. nari jure fit mare debeamus; si enim de odagra loquamur cemim est, illam non impedire indes nenter , ac perpetuo praedictum alii strissimum Episcopum, sed habere tantum annuos insultu in temporum niutationibus, a Vere tantum signiter ad illa molestari, aliis vero tempestaribus leviter, ac de raro, nisi malarim inordinata victus ratione ut a tur, ut ipsemet ingenue confitetur. Quod si de stomachi imbee illitate sermonern in beamus, neque ipsam in lem esse patet, ut reddat illum valetudinarium. quia, ut ex ipsius Illustriis tritio. tri in conlalsione habetur , nam ut irest Religiosissimus, in nulla re conicientiam suam gravere vellet, de Stomacho conqiaeri non cogitur, nisi quandocunque vel cibo plurimo, e maxin: e minus laudabili utitur, vel unando setius ni ulto, quam necessitas requirat, cubum capit, vel quando cibis quibusdam utitur suae naturae contrariis, ut legumina sunt, praecipue vero te tes, carnes animalium sylvestrium, ae praecipue Aptanae, Melope pones, e radices quaelibet, etiam iura: excoctae, lacticinia, e hujusmodi alias autem nec stomaeho male valet, nee male c. neoqirit, nec vivi dum laciei colotem in pallidiorem mutat, nee ructus acidos, aut male olentes emittit, nec vomitibus molestatur; sed bene d valenter se habec, unde patet,. illum non esse connumerandum inter Stomachi eos, ut Docti stimus collega existimat, neque comprehendi inter illos, quos Srorrachi eos appellari docet Galen.
lib. 8 de compens. barm. De Ioto e. a. Cum nullum
6 eorum symptomatum patiatur, quae ille nam a paticos, qui Stomac bisi appellantur, nisi sit Ievis quaedam anxietudo ex causa externa, ut jam dictum est, non ex causa interna , ut praecipue est ipsus Stomachi imbecillitas, quali do tantur Stomachici boad urinae porro ardorem, manifestum in ne que ex se gravem esse aflectum , eum ab arenulis tantum originem habeat, neque ullo impedimento esse, quin homo suum officium exercere libere possi Praeterquam quod in perpetuum vitium est, sed pervices molestans Me Iicet frequenter molestum sit, tam est molestia non est, e cellat illi eo exeretis a renuistis, unde aberrare omnino putaverim Collegam meum, qui dubitat hoc ea vesicae calculo proventre, quod tam a vero abest, otiam quod maxime, cum nullum eorum signo, Illustriis. Viro animadvertatur , quae vesicam ealculo laborare attestant ut ponit ab H poerat libro de Aer . . e Deo n-. 22. Ursq. erIE . . de mον bonam. 29. a Galen lib. I. do ιφα affect e/ρ. r. a Paulo Egin tib . cap. 6o. Paliis quibusque tacti eis; nam ardor ille urinae, quem praesentit in mingendo, non est magnus nequet perpetuus, quia non semper, cum urinas a renulas reddit, un. de ut plurimum absque illo ardore, aera, ore mininglici quod nunqaiam eveniret , ubi calculus vesicam T. Olbia auast. Mec rim. III.
obsidet et 5 multum difffert hie utinae ardor, ab eo,
qui causatur ex calculo vesicae mam hie vehemens est, ex Hippocrat loco citata de Aeν συο r. at vir illunt is s.constetur, se nullum dolorem in urina reddenis da percipere, sed tantum molestiam quandam.&aliis qualem acdorem, quando eum urina a renulas emit. tit, vel quando se ultra consuetum exercet, vel qua n. do ei bos eatiatorei, vel militis aromati Dus conditosai sumit, ela in summa tam leve hoc vitium est, ut ipsemetri aliens illud nullo censu habendum elle diis cat, nam nis alios a flectus pro legitinia causa postuland Coadjutorem admittatur, ingenuentetur, nosse . hunc non esse sum cientem Incassum ergo eis ratissimus collega tantopei te fundat in o urinae
ardore, purans a calculo otia inem habere, ae alae me turna, ne in dies maior fiat, nati tunc, is Ocasu pro legitima causa a dumtti pollat, non modo rei pectu
praesentis molestiae, sed etiam respectu valetudinis tu Iurae , cum omnino titilendum esset, ipsum, quod
Collega timebat, nempe Virum Illustrissimum in dies magis magisque moletiatum iri absque ulla spe futu
Neque valet instantia ab eodem Collega meo in medium producta , nimirum, quod etiam si prie nominatae ausae singulae per se non esiunt sufficientes, neque legitime moverent Illustrissimum Episcopum ad ex-rctendum Oadiutorem, tamen omnes simul unciae
sunt pluiquam sufficientes ad id praestandum, quia coniunctae multo magis hominem molestant, e in
Pcii eruam valetudinem conjiciunt, naxit ι cum senile jam, imo decrepitum eorpus obsideant, unde an iste remeus forte in decrepitate illumeonstituunt Non valet, inquam , hae instantia, quia omnes , ae ii gulae commemoratae ea uiae , Podagram excipiamus sunt facile amovi biles, vel non sunt ali euriis momcnti A si non sunt legitimaeo nam iam aetatem nor et se ita gravem diximus, ut ad postulandum Coad lutorem sit in aliqua consideratione habenda , stomachi autem imbecillitas facile amovi bilis est, quia non est ex sui natura imbccilli , sed eum plurimo cibo gravatiit, vel ei bis disiciliscoctionis repletur, obruto
vel quam itate, vel qualitate, nativo elusca lore, in
neci lis evadit, itaque te motis his erroribus in ulta a, ut paratus , a Piomptus removete est illustrissimus Patiens, removebitur in si ἰnu Stomachi imbccillitas.
Eodem quoque pacto , si invitus aut ius se gerere pol thae velit idem Illustrissimus Episeopus, de exercitio moderat l: ti, rebusque sanguinem excalfacie tibus,, exurentibus abstineres, urinae tioque amdor ve in totum , vel magna ex parte cessabit, rm summa nullo modo tuum impediet, quininicium Iam vero de Podagra diximus, nequaquam esse ejus
gravitatis, ut possit adessc ium, de quo agitur pro le- Sima causa teputari nani praeterquam quod semel, aut iterum ad summum in anno toto ita hominem adoria tur, ut cossat illum in lecto decumbere, non alios ad- Iaue articulos, quam pedum molestat neque firmarὶ potest, illum non Polagra tantum , sed a1 thritica passione dotineri, quod laeet veliteollega tirmari posse, tum ob naturam, tacilitatem huius morbi, qui primo pedum atticulos, ac procedente tempore articulos manuum,m quarumcunque pallium obsidere solet, imo' quascunque illium compositiones, tum quia alias de dolo te articulorum manus est conq. estu iveritas tamen est, Illustris imum attentem de prae
sena simplici Pod gra laborare quod oppon turde facilitate, de consuetudine huius morbi, commu-rucantis: se tempore proeedente quibuscunque corporis articulis, in casu nosti non habebit locum, quia cum Patiens a Quadragesimo anno Podagra molestari
inceperit, in tam longo annorum decursu nunquam de aliorum artieulorum doloribus conquestus este, ex quo
manifestissimum signum habemus validitatis coetet rum articulorum, quos petandum est non molestatum ira huiusmodi doloribus prae eorum sortitudine, tria xime si a ratione victus non peecabatur. Quod autem dicitur de dolore perpesso in articulis sinistrae, manus non pei tinet ad Podagram, aut Arthritiden, quia hic dolor causa Procat hartica Ortum
119쪽
Iii Quaestion una Medico legali uin
habuit, ham rem vellet quoddam magnum volumen, n eicio cujus doctoris dextra eripei ex loco alto, cecidit sit per manum sinistram , in qua dolorem , tuo morem, de inflammationem excitavit , absque eo quod articulis quicquam officeret quod mirum fuit in homine iam per plures annos Podagra detento; inde inaniter ex ea re elicere satagit eruditissimus Collega promptitudinem , facultatem in nobilia. Praesule incurrendi dolo ies Arthriticos cum contra ex hoe majorem spem concipere liceat non incurrendi in liu usmodi dolores, qui , si a Natura habui iisset talem aptitudinem, jam ex ea auia omnino inlos non fluginet. Io Et ad omne pejus, Coadiutor, ut ex constitutione Pontilicia clare patet, non datur nisi de ptae lenti morisbus affligat , aliae tequisitae conditiones mulcon euirant Atque hinc est , quod cessante causa , ob quam Coadjutoria aere concella, cessant Coadiutoria:
6. Unde timor futuri mali non est legitima caula flagitandi Coadjutorem, etiam rationabilis unde. quaque esset, imo sorte, quantum , ego existimave tim, etiamsi timor hie iustus esset, absque o ficii
exere itatione dependeret, non articeret quamobrem eum Illustrissimus Episcopus de praesenti Arthritieis doloribus nequaquam molesterii , non potes legitime Coad utorem petere , ob rationabilem timo istem incurrendi in praedictos dolores, eum utplurimum evenire soleat , ut qui Podagra laborare coe . perint procedente tempore etiam Arthriticis dolo-tibus conflictentur , satis enim superque , est si depraesenti tales dolores non vigeant, neque antehae ullam de se signifieationem dederint quod etiam de proximo rhae henderent . aut etiam de piae lenti molestarent, adhue non esset necesse illum perpet- tuo ab illis molestandum est , eum ii ipsi dolo es suas habeant remissionis, quibus non imp duint Egri
ad munia quaecunque cxercenda, non lecus ac eum
sani iunt , facere consuescant . Et sic diei, in potest . hoe impedimentum, cis legitimam causam vostulandi Coadiutorem cum non sit perpetuum, ut ex constitutione Pontificia requiratur. Atque haec pro veritate ad petitionem Illustiis iis mi taesulis exaravi , cui magis cordi veritas est quam assentatior jussit enim hae diligenter examinari, ut eonscientiam suam exoneraret, ne diu c-eederet, si gratiam a Pontifice obtinerent, visus es aset iniusta, de conixa aequitatem petere.
CONSILIUM LXIV. Ad Titulum ertium Libri Octavi.
soror Anna Ger truda Laetitia in Monasterio Sanctae Clara de urbe Prosessa in Religione Sancti Francisci, Tertii ordinis, puteis bat a Clausura dimitti duplici ex capite Primo quod ipsius professio esset nulla
stante quod facta suisset , ut conciliuenter probare se osterebat, ob paternum timorem, d reverentiam . Secundo quod morbis pe. rennibus , ac gravissimis i ita Oiwictare. ut ad recuperandam sanitatem neces
ALias in quaestionibus hisce in eis Medico-Legali rbus,tu.de Cla Mura Monialium iterum atque iterum inculeavi, Pontificum indulgentiam , quoad dimis Itone rimonialium a clausura, non extendi ad salutem alicuius particulam ex Monialibus , sed respicere omnino salutem tantum universalem totius eius ita ut si quando eontingat, ut aliqua Monialis ex gravissima quadam infirmitatis caula dimittenda sit a clau. sura, egeat speciali Pontificis Brev eum univeis alii l la determinatione letueri non possit ac peream clauis svram relinquere , e idcirco iure in coniuetudinem
abiit , ut ab pl. ontificet requiratur licentia huius
modi, ut cx Campani l. ι vers. in . canon rubr. II. e. 16.
n. s. refert Ventrigliam timor iratI. Annot.e, I Mn ip hoc itaque punctum , quantum in me est, iam decisum reliqui, ae necessarium puto, ob ratione Isis eo litat adductas, ipsam sororem Annam Ger trudam. Pontifice lieentiam impetrare , ut exi a Iaululam se curare possit,is ad sani cratem devenire. Sed videndum , ut tum Monialis liae liabeat instamaelcgita mam causam petendi, S obtι nenia a lummo Ponfisice hujusmodi licentia me quod, ut recte de terminetur, ante omnia ipsus Monialis statu, Valetudinis est aperiendus. Constat e go, illam a nat vita. te adversae valetudini suille obnoxiam , ae niaxime
fuisse perennibus distillationibus a capite molestatam,
ex quibus , cum ad turribos , A coxam sinistram ecumberent , lati dicationem contraxit , eiusdemque
Ad ubeitatem accedens , menstruoium tDctu semper succedente te inpore laboravit ex qua occas i ne in mille assectus praetei naturales, & graviis in lymis tomata lapia est nato, vini ultibus Epilepticis, &sanguinis te lectionibus peros, te cordis tremores ex quo etiam sinistrae citae sublevatae fue iunt e febris perennibus,, tomachi anxietudine , se doloribus aliisque symptomatibus fuit in desinenter vexata quae omnia aut de novo accellar tint, aut magna cx parte exacerbata sunt, postquam habitum Monachalem suscepit, professionem emisit tune cnim animi hementibus pal Itombus exagitata, Palienatione a vi inta religiosa plurimum, cxata multoties mollis peracuislo fuit obnoxia ita tamen ab ea symptomatum aevi- vitie sese montento tempor H recolligctrat ut nisi ii mali illam perpessam fuisse dixisset undesnon d citrorunt ex Monialibus , quae illam vel pilii ima simulaic dicc-rent vel a malo spiritu exagitari, cuni tamen nos Din. nia ad tua naturales causas iciercnda elle iudicaremus.
Perseverantibus igitur tot tantisque a flectibus, postulabat a clausura dimitti, vel quod hoe illi licet et ex universali indulgentia a Pontificibus , Monia libiis elargita, quandocunque intra elatis uram curari non pollini, vel quod posset vivente Ponti lac licentiam super ea impetrare , ubi universali illa indulgentiatur sse haberet extra clausuram se curare, cum aliter sanari non posset , ut ex Medicorun fide constare dicebat. De primo ergo capi . munire se non posset, non defuerunt enim ex Cati
tentiam ad nos , de secundo consultus se n. pro in lineam protiali, ut in sequentibus.
a. qui voluerint permissionem Pontificium Monialbus factam, ut possint relinquere clauturam, non respicere tantum salutem univertatem , ted extendi etiam ad particularem saluic malicujus ex Monialibus, quandocunque tali morbo laboret etiamsi non sit contagiolus ut judicio Medicorum non possit nisi citra
120쪽
clausi P lin uri Hi at talis quidem videtur esse morbus,
ae mala valetudo, qua soror Anna Gertruda detinetur. Quod enim non possit intra clausuram eurari, patet ex progressu morbi, de decursu tot annorum, ela ex inani, ae frustrata applicatione plurium,ac maxime emeaeium auxilsorum, cum quibus nihil quicquam profectum est Quod autem curari possit beneficio mutationis A iis, dimissione, clausura, patet quia nullam essehcaeiorem causam habemus in Arte Medica, nee magis aceommodam ad curandos morbos longos difficiles, contumae es, quam ipsam Aeris. mutationem,
ut alias ioco eiυt dixi, ω est eommunis Medieorum omnium sententia, qui omnes uno ore in lipius modi motbis, tanquam unicum, ac singulare, certumque praesidium Aeris mutationem suadent, idcirco non praeter rationem eius rei fidem fecerunt duo doctissimi Medici, quam haec Religiosa prompte e hibere, ae iudiei prodducere se offert. Videtur ergo soror Anna Gettruda habere iustam causam exeundi a clausura, ob morborum , quibus mo-Iestatur, ferociam. & contumae iam , ut experientia patet ii videantur intra elausuram non admittere eurationem, unde certo vitae periculo patientem exponunt;
haee enim eonditi prae aliis desideratur a Doctoribus , ut Hira exeundi a clausura legitima sit existimandati NaVarr. mmm. q. de Reg. n. 49 Sebastian de
Soto intract de infirmis ob qua Moniat me potione 3. eiusque te evidentes rationes apud ipso videndae. Potis Isma autem ea est, quod unicuique licet vitam suam de jure naturali pro viribus tueri, alias, ubi id n gIι geret, peccare eontra propria in charitatem , ob quam quemadmodum non licet te ipsum laedere notabiliter, es multo minus seipsum interimere, sic obliga 6 tur unus qui ii pro viribus evitare ea , quae vitam propriam in manifesto periculo ponunt, qualis est huiusmodi morbiis , ex quo Monialis sit certo interitura, nisi sibi cavet, procurando tuam salutem extra clausu
ram, intra quam non potest eam recuperare, quantum
vis militis,& efficacissimis, esidiis eam recuperare procuraverite meliosa ergo ac securiora inquirenda, inter
quae potissimum est Aeris mutatio, ut iam probatum est. His addi potest, quod licet morbi, qvibus indesinente affligitur soro Anna et truda, non sint conta-mios , ita ut ob contagii timorem sit separanda ab aliis Monialibus , quae sanae sunt is dimittenda a clausura, tamen non sine omni perieulo infectionis, maximi incommodi aliarum Moavilium poterit inelausura detineri , quia licet Moniales , quae circa
ejus uram assidue versantur, non debeant timete quicquam ob contagium, oisunt tamen propriae sanitati timere ob alsiduam, e maxime diuturnam Operam in ea curanda impensam nam novum non est, sed experientia quotidiana confirmatum, quod ii, qui tolum curam habent, ubi morbus magnus sit misi turnus, etiamsi non sit contagiosus facile in aliquem non eontemnendum morbum labantur ob ailidrium laborem .plurima incomm da quae in eo opere perpetiuntur.
Itaque satis apparet, quod dimisso hujusmonialis adlausura, non totum eoncedi debeat respectu sui sed respectu etiam totius coetus piarum Montalium
eum non respiciat tantum ipsius salutem, ted ceteraram omnium, unde merito poterit initi Summorum
Ponti ilium Indulgentiae faciae respecta universa. lis salutis, sic duplici ex capite, Mutroque quidem just , ae legitimo, debet lis ror Anna Gettruda a Clausura dimitti, primo ut tuam vitam tueri possit, alter , ut a timore contrahaendae alleuius insignis infirmitatis alias Moniales vindicare licet.
Verumenimvero, si omnia rite a reti considerentur, non habet Soror Anna Gertruda justam eausam eausam ex hoe capite deserendi Clausuram: nam primo patet, morbos, quibus affligitur, non esse ullo modo contagiosos, nee posIeci timorem aliarum Montalium contrahendi huiuimodi morbos , iis ve quoquomodo infici, illam celauiura dimmi cessat enim rei pectu universalis salutis totius Monasterii, widclico non potest haec causa inter eas comprehendi, Ob quas Pontifices dimittendam voluerunt Monialem a Clausura, ne aliae infitiantur, eum non blum morbus hu- P. Zatibia isam Med. Tom. III.
ius Monialis non connumerari possit inter eos, ob quos. similis dimisso conceditur, eum neque estis sit, ne. que Lepra, neque laus quisquam contagiosus morbus, sed Deontagio fit adeo alienus, ut nulla earum Mo. nialium, quae per tot annos illi inservietunt, offerendo, ae ministrando cibos, medicamenta, de inde. sinenter ei rea corporis illius. curam versantium, unquam sit si nili, aut e generi morbo tentata, unde
reliquum est superfluum, quicquid circa hoe eaput addatur. Dato igitur quod infirmitas huius Monialis et se talis, ut Aer Monasterii ita esIet illi intensus
ut mutatione Aeris posset recuperare sanitatem, tamen noci esset suificiens eausa deserendi elansuram r
o allegati ibi per eum. Secundo si res pietamus, quod reliquum est, a Iutem ipsius tantum elaeoncedamus posse illam egitime petere, ut a clausura exire permittatur ad essectum, ut
propriae sanitati, ac vitae prospietat adhue morbi
quibus tentatur, non sunt ejus conditionis, ut suam petitionem justi flore possint, quia deficiunt ab aliqua conditione necessario in his morbis requisita, ut praebeanti legitimam causam exeundi a Iausuraci debet enim moibi ρνι- α esse cum manifesto vitae periculo, o tune enim urget obligatio suae vitae prospiciendi, exiscusatio ab obligatione , voto perpetuae clausurae. Secundo debent eis tales, ut extra clausuram probabiliter eurari possint, nam alias incassum eoncedere. tur licentia exeundi a clausura, cessante fine, ob quem ea licentia conceditur Tertio, ejus naturae sint oportet, ut iudiciis Medicorum non nisi extra clausuram curari possint alias si suppetant ad eurationem alia praesidia intra ipsam clausuram adhibenda , non esset concedenda ea licentia relinquendi lausuram. Quoad primam ergo eonditionem satis patet, quod non obstante symptomatum saevitie, quibus Monialis haee conflictari solet, satis apparet periculo maxime
praesentaneo omnino obesses; moe duplici exeausa, prima , quia affectus huiusmodi non sunt proprii, &Idiopatici partium principum , sed ab utero omnem otiginem habent, a quo scimus ex quotidiana experientia Mulieres aliquando tam male accipi, ut pro mortuis appareant , de interdum pro mortuis esse. rantur, ut non semel evenisse constat e si libet, Videra possint plures huiusmodi ea sus a pletiscue Auctoribus enarrati, quorum plures recollegit sche chius tib suar. Observat. ..uor de uter. Dfoeat. ex lata pudesoann Boccat in Decamer. Diat io. 1 v. q.
non dissimilis historia a veritate non aliena. Secun- d. eausa est, quia ut plurimum a vapore, aut spiri- tuosa aliqua materia ea symptomata exeitata Maei inlius, a promptius discutiuntur . quam si ab aliqua materi tu morali originem ducerent. Neque mirandum est, quod a vapore, flati, aut spirituosa quadam
exhalatione tanta, ac tam gravia symptomata excitari
possint , eum persuasum habeamus auctoritate Hippocratis lib. de luto num. 2I eroq. Aristotel. lib. I. des*mn er vj. ωρ. 4. quibus adhaeret Cardinat in bor. lib. 2. . bor. s. aliorumque Docriss motum Mediis eorum, pilepsiam i morbum , a symptoma omnium gravissimum a vapore, a stat , ab aura qua dam aut alia spirituosa materia saepe excitati. Quod etiam confirmat ipsa experientiari nam simplici quarundam rerum odore Epileptici in morbum recidunt; unde fit, ut quandocunque exprimentum de aliquo vito sumere volumus an Epilepticus sit, necne aut
an a perpessa alias pilepsia sit sanatus , milium
rerum odore id facimus ut passm apud Placticos habemus, inter quos vide ex Reeentioribus Sennertum Iibro primo Pract par a. cap. II. quas. 3. Itaque cum causa, quae morbos extitat, quibus Soror Anna Ger truda molestatur, sit materia vaporosa. facile diss-pabilia, non potest esse legitima ad obtinendam licenistiam deserendi clausuram;nam etiamsi pluries reversi nem morborum pariat, facile tamen terminantur ut sumpta de eadem Moniali experientia satis superque te. statur,cum de momento ad momentum ita a praegressis symptomatibus relevari, ac in totum vindicari comperiat tir,ut ne per somnum quidem ullo moibo illam de proximo affectam ars rinares, ut ex relatione ipsa habe-