De Anselmo Laudunensi Scholastico 10501117 ...

21쪽

egisse. Talis opinio notissima hominis gravitati nullo modo congruit. Lutetiae orto scholam primo habuit 1ὶ Ha cverba Bulae u Lutetia, primum litteris operam dedit , interpretari licet Lutetiae Anselmum studia absolviSse, antequam magister ipse evaderet nisi

sorte litteras sit pro lassus priusquam philosophiam doceret 2). Eo tempore nullus intra sine liberias docendi

continebatur. Posterius tantum, id est circa modium duodecimum saeculum, impetranda fuit ab ecclesiastica potestate licentia docendi 3ὶ. x dictis ab auctoribus . istoriae litterarum apud Gallos , anno 1076 4 Lutetiam primum venit Anselmus Apud inerum Gallicarum et Francicarum

l . Lutetiae primum litteris operam dedit postea ipse not magni nominis fama, Philosophiae professionem exercuit qua in disciplina discipulum habuit inter alios uiuelmum Campellensem Deinde secessit Laudunum . Eg. Bul Hist. Univ. Paris., t. I, Catalog., ad nom. Anselmi. - Ibid. t. II, p. I. ido Supra P. 1 not. 2ὶ. 2 canonicus quidam Parisiensis, nomine Anselmus seu Ansellus, anno 109 cum militibus Christi Hierosolymam perrexit, qui . anno 1l09, Sanctae Crucis fragmentum, ad cpiscopum Parisiensem, misit. Hujusco Anselli vita breviter describitur in libro dicto: Hist lili. est France, t. X. . 400 et sq. Nobis tamen non videtur, nullo auctor eum scholastici partes sustinuisse dicente fuisse ille magister qui Lutetit livolossus sit et Guillelmum Campellensem discipulum habuerit. 3 Cf. h. huPOt Ormanis ue Pens yl uans Unio ue Paris

. Cf. Misi liti ue a France t. IX, p. 282, 284, et t. X, . illo 307.

22쪽

scriptores , in notis, legitur Anselmum, primotheologiam Lutetiae docuisses de litioris ac de philosophia non agitur l). Qua vero Otto Frisin

gensis Vaga et incerta oratione, disseruit de transmissa per ad vum sapientia, aeque de eccensi Anselmo ac de Laudunensi, interpretari licet et eodem

modo loqui potuisset de Lutetis scholis alquo otiam de aliis omnibus 2). D. Felibi anus qui in Historia Lutetiae , dicit Guillelmum Campellensem suisse Anselmi auditorem, illum hujus disciplinam

Lutetiae assecutum osse non arbitraturi 3 . Attamen Etion ne Pasquier cum Bulae con Sontions non dubitat qui non sol mus inter primos

l . Quadraginta, u serunt annis theologiae docendae, summa cum laude, operam dedit primum Parisiis, deinde Laudunt. . Rer stati et frane script . t. XII, p. 243, notὶ 2 - ... Deinde eam sc sapientiam ad Romanos sub Scipionibus Caton et Tullio et praecipue circa Caesarum tempora, poetarum grege diversa carmina concinente, ad post ad ultimum in Occidentem, id si ad Gallias et Hispanias, nuperrim diebus illustrium doctorum Manigoldi transelmi translatam apparet. Ottonis Frisin Chronicon, prol. in lib. V.)- In tomo I libri cui adscribitur. Histoire liti de a France p. 282 hanc laudem Anselmo Cantuariensi ab Ottone Frisin gens tributam fuisse auctor non dubitat. 3 Cf. D. Felibio et Lobineau Hist de Paris i. I, p. 41, Paris 1 25. - Contra es in Da, C. , . 6. 4 . Aussi est-co a verit quo 'o ne salsait, en e temps-la scit Ludovico VII regnante), exercico des lettres ot de leuon squ'on a maison episcopale et insi 'apprenOns-nous de Pierre Abclard. . . Auque lieuo avolt adon deu grand prcceptours Mailro Anselmo qui lis it e la Theologie et Guillaurno de Cham-Deaux, utroinent de Campellis archidiacre de Eglis de aris, en philosophie, qui avolt our colle Dierre Ahclard. Et Pas- quier Rech He a France l. III, c. XXlX, . 244.

23쪽

numerandus sit qui Lutetiae praeclare docuerint, cui

opinioni assentitur Ch de Remusat 1 in Errat vero idem Pas quier qui censet haec ineunte duodecimo

saeculo evenisse. Eo enim tempore Anselmum

Lauduni suisse mox videbimus 2 in. Manegoldus seu uanegaudus de Lutenbach quiu ab anno 106, titulo praepositi, Marbacens monasterium gubernavit, 3 reputatur magister Lutetiae exstilisse eodem tempore quo Anselmus noster i). Habuitne socium Anselmum sicuti Historiam litterarum apud Gallos s legentibus verisimilo videretur Certum de hoc testimonium asserro nequimus. Vere scimus a negotii filias, cum ipso adhuc in Germania maneret, quibusdam pueris instituendis operam naVasse. Qua puellio, necnon acuanegoidi uxor Scripturas penitus hauserant 5). Sed sorte tantum de prosessione cale-

2 Vide infra, P. 14.

3 Marteiane. Amptiss. Ollec , t. I, 9 282, 283, 237. . mst liti de a France, t. X, P. Ti. 5 emis tempoPibus floi sero isepit in eutonica terra Manogolis dus philosophus, divinis et iocularibus litteris ultra colo taneos eruditus. Uxor quoque ejus et sili P. religione florentes, multati in Scripturis inbuere notitiam et discipulos proprios silii sejuspm odictio docebant m chronic Itichardi ictav. ap. D. M tennc Amyt colleci. t. V, . t 69, c.

24쪽

chismi agebatur. Quod autem Lutetia laboris socios habuit, Anselmum ex illis suisso nullo indici patel. Λnsolmum Lutetia mansisse, licet haud procul a Vero appareat, non firmis ac coriis testimoniis

probatur Utrum philosophiam vel theologiam

unice, an primo philosophiam et postea alteram scientiam docuerit, in incerto quoque judicium Versatur. Quod si revera Parisiis pro sessus est, diu in hac urbe commoratus est cum, ut ait Balaeus, in catho-drali ecclesia, de cani dignitatem adeptus, anno tantun Q 089 2 Laudunum venerit, Guillelmoque Campellens scholam Pariensem regendum radiderit. In patrios sine reversus est, alato solum non jam relicturus pra terea quod quaedam itinera, casu impellento secit 3ὶ . unc Helinandus adhuc erat episcopus Laudunensis. Ille, nisi decepti suimus specie veri , Anselmum quem ad scholam coenobialem Buccensem ipse miserat, non mirum si postea episcopali schola pro posuerit. Eo tempore deficiebant boni magistri. Idcirco, quam Vis

1 Contra Hic sc Ansolinus sero e totam vitam Lauduni sacras litteras docuit . Martiat Metrop. Iseme/is Isist. , t. I, 9 28 i. 2 . Eoilem anno quo obiit Laris Pancus et Anselmus eccensis, Cantuariensis archiepiscopus est electus), Anselmus Laudunensis Ducanus Ecclesiae actus, scholam ParisionRem uillonio Cam-Ρcllens reliquit. . Eg. Bul. IIist univ. Paris, ad annum l089, t. I,

25쪽

turba juvenum, in primis duodecimi saeculi annis, Parisienses scholas replerent et postea per totam Galliam dilaberentur, nobis ante oculos Versetur scientias, ad finem undecimi saeculi, adhuc languescere et sere omnibus locis ab ineptis magistris tradi sin uiro igitur et nequaquam infausto casu

Ecclesia Laudunensi haec fortuna evenit ut scholasticum reciperet in Beccensi schola edoctum et, quod majus et illustrius erat, sorte Lutetia nuper, non sine laude optima, profeSSOrem. In postero capite constitutionem scholae studiorum rationem et vias, atque alumnorum numerumo genus sedulo introspiciemuS. Jam pridem compertum habemus rem Anselmo bene successisse cui mores integri et recta indoles, apud Capitulum et ipsos laudunenses cives, variis temporibus, laudem et auctoritatem compararunt; qua de re testimonia firmissima producemus. Eximia prosecto gratia pollebat Anselmus apud Capitulum et Episcopum. Cujus rei indicia nobis sunt munera Archidiaconi et Decani quae ille adopius

est. In vilis auctoribus duorum manu scriptorum

l . Erat paulo anto id temporis et adhuc partim sub meo tempore tanta Grammaticorum raritas, ut in oppidis uno nullus, in urbibus vix aliquis reperiri potuisset et quos inveniri contigerat, eorum scientia tonuis erat, nec otiam moderni temporis Clericulis vagantibus comparari poterat . Guil, de ovig. De vita sua l. I. c. IV, d. Acher. P. 460, . . in

26쪽

bibliotheca Laudunensis l), Decanu eras Anselmus ante annum 1L10. Etenim infra chartam

regiam anno 10 scriptam signum ejus vidimus, cum titulo Decani, juxta sigillum Guillelmi do Gai landa, apposiluini 2ὶ Tempore autem quo electus

est episcopus Guald ricus. anno 1106, hanc dignitatem nondum receperat namque a Guiberto de ovi- genio vocatur magi Ster, ScholaSlicus, nunquam

autem Decanus.

Ingeli anno episcopo mortuo, anno 1096, quem, si credas Guiberto de ovigento, et ad tuenda jura Ecclesia in Helinandi collatione telerrimum is suisse censebis 3ὶ duo archidiacon Laudunenses e per mutuas eligentium contentiones in cathedram suo-rant evecti, Gualterius scilicet et baldus sed Apostolicae sedis judicio sunt ejecti saertius quidam candidatus, ipsa die dominica qua putabat se legatos regios instituturos, α mortuus in Ecclesia sistitur in qua sibi cathedralicum a clero et populo accepturus videbatur 4 . I uni vero ad privatam perniciem et publicam

lὶ s. s. nu 483 Bibliothecio urbis Laudunensis, Catalogue des Doyens depuis 'incendie, p. incerti an toris incerto anno. Us etiam Dis. n 549 ejusdem Bibliothecio Ilist. e Mon p. 171, incerti auctoris. Post annuin 725, ante annum 729. 2 CL Luchaire. Louis II, p. 46, n 84. 3 Guib. clo Nov. De vita sua l. III, c. Ill odit Acher. p. 497, A. l. 4 ibid. l. II. c. v. edit Achor. p. 98, D. l.

27쪽

-- 17

calamitatem, samosus Guald ricus cpiscopatum pelivit. Iam antea uelinandus olectus erat ex commen

dation regis Anglorum duardi ). Simili modo,

externa potentia rogis Anglorum, scilicet IIonrici, Gualdricus eligendus clericis et laicis indictus est. Frustra Anselmus huic electioni summopere obstitit. A quibusdam monitus qui Gualdricum valde no- Verant, jure verebatur ne mores et indolem iste non tantum mutaret ut episcopali ossicio apte et docenter sungeretur. Unde monita ista acceperat Anselmus

Supra conjecimus 2 auditores, genere Anglos jam ante in schola Laudunensi, exstitisse a quibus sirmissima indicia Anselmus accipere potuisset. Quado rota e Guibortus de Novigonto gravissima verba tacit 4 ipse sc Anselmus , plane certis auctoribus ejus sc Gualdrici noverat qualitatem 3 s. Posterius, ampli cujusdam viri ex aula Britannia filios, cum taedagogo, qui sub Αnselm magistro

studerent, Guald ricus ipse Laudunum adduxit. Helinandus autem, cum eadem aula eodem commercio conjunctus, nequaquam alia ratione egiSsepο- luerat pra lorea Anselmus Cantuariensis, ipse scholastici Laudunensis quondam magister, ad complendam discipuli sui scholam sortasse operam dederat.

l Guib. de Nov. De vita sim l. III, c. H, odit Acher. p. 496.D. 1.

28쪽

Λnselmum magistrum recte providisse, cum Guald rici lectionem impugnaret, eventus OX ostendit fillamen monenti non paruerunt eligentes quorum nullus in sententiam ejus ire ausus est. Factio enim valida favebat illi quem in clientela regis Anglorum, SS Omnes OVerant i Gual-dricus quanquam sub titulo nullius Ecclesia erat, nec quidpiam sacri ordinis pra=tur clericatum exceperat, actione egit ut e vestigio subdiaconus fieret ut canonicum in Ecclesia Rotho magens susciperet, cum hactenus Sese omnino militariter habuisset 2 . , Istius ab electione solus Anselmus dissen Sit. Non tamen ex omni parte res erat peracta : QStabat ut summus pontifex electioni non assentiretur. Nam si temporum infelicitale, et sanctimoniam et morum integritatem in sacerdotibus parum exquirebant nec severissimi, ut decuisset, censores Ecclesiae Romana Suppetebant, omnem tamen

modum excedebat ea electio et aliquid in f habo-bat inauditum atque inusitatum Periculum prOS-piciebat Guald ricus qui properare Xitum perne-ceSSarium esse sentiens, celeriter admissionem suam movit. Intra urbem cum pompa vanissima venit , et quam primum Romam pro secius est.

29쪽

Sed domonstrare eum oportebat se, universa Laudunensis Ecclesia volis ad cathedram evectum esse.

Abbatos tres, inter quos Guibertum do Novi-gento, ut sibi comites essent, rogavit i quos permulti clerici sunt proseculi 2 . De proposito dicendi contra lectionem adeo

non decessit Anselmus ut, i occupato itinere et fama sua jam conspicuo gratia, ad auditionem papa admissus, videatur ei revolasse quibus causis recusare ne Guald ricus episcopus fieret Reipsa cum . clericorum turba quos secum electus adduxerat, obviam papa Divionem venirent et docloeti causa ei loquerentur u Guald ricus variis criminibus u ad aures papa a priae salo lasello suoru jam notatus.

Paschalis autem decretum distulit donec apud Lingones pervenit. Interea Guald ricus amplissima verba ut pulcherrima promissa dedit . palatinis papi a. Qui u comperta hominis opulentia aggratulari, virum ferre laudibus. Moris enim est ut

audit auri nomino mansuescant f OsteriuS, cum uald ricum in Britanniam assecutus est,

cognovit Anselmus opes, quibus ille addictum pre-

30쪽

ti palatinorum papio obsequium usurpaVerat, non honesto fuisse comparatas 1j Attamen Paschalis sententiam dicor noluit nisi

publica moveretur controversia et Intra urbem

itaque susceptus Lingoniam super electione audunensis episcopi habuit postridie tractatum. Guibertus de No vigento aderat qui memoria noStra rem omnem transtulit Cumque electionis libellum coram ipso legissem, in quo ita ejus et mores satis superquo serebantur, abbatibus nobis qui aderamus et presbyteris quibusdam celesiae qui cum electo venerant papa accitis, coepit ad nos concionari, materiam de electionis lectione

recens lata Sumens

Interr0gat ergo papa primum cur elegeramus ignotum hominem. Ad quod cum nemo presbyterorum respondisset nam quidam elementa vix norant , ad abbales se vertit Sedebam autem intor

utrumque medius.

Utrique igitur ad illata tacentes, me, ut loquerer, hinc et inde urgere coeperunt Dixi ergo, sub multa oris ac animi sussusione, quarrogitantis sententu congruerent Sub dictionibus quidem compositis verba tepentia, sed non penitus a vero deviantia, hominem sane ex familiaritato