장음표시 사용
31쪽
fielitari. Sed quain dissicile opus fuerit
gissatio, ex antiquitatibus Romanis constat; Prae res dudum iuris noui, immo nouissimi condendi autoritatem suam secerant, qua lubenter utebantur ICti denique ius in manu se resinnui haud inuiti videbant, quorum unus -- s AQVILIus magnus formularum architectus
Gallus 29. D. de Liber. post hered in iit.
inuenit verba solemnia, quibus praeuia laesi per dolum, contra Iuris ciuilis rigorem stricte concludentem, in integrum restitutione, de doloemendando agere liceret, magno dubio procul -populi excepta plavssi Antiquam formulam hane suisse, hariolatur vNDLINGIus: Io
32쪽
Tertio nunc loco considerandum venit, qualis sit illius formulae a Gallo Aquilio repertae in nostro foro usus, de qua re ut initio statim mentem meam candide explicem, videtur ille in foro nostro esse nullus. Non dubito ore quosdam, quibus haec assertio videbitur paulo audacior, inui indignabuntur , titulum Digestorum eximium remoueri a quotidiano sis , actionem tanta aequitate subnixam repelli, ut prima fronte apparet,dolo malo amplissimam, spreto illo omnium malitiarum euerriculo,aperiri fenestram. Sane Germanicam gentem ab antiquissimis temporibus fidei fuisse tenacissimam , ipsi hostes protestantur. Iucundum est, quod AciΥvs L. III. Anna c. sq. de Verrito, Malorige, qui ista tempestate Frisios regebant, memorat Profecti Romam, dum aliis curis intentum Neronem oneriuntur, inter ea, quae barbaris ostentantur. intrauere Pom-
33쪽
peii theatrum, quo magnitudinem populi viserent. Hic per otiumi neque enim Iudicris ignari oblectabantur dum confessum caueae, discrimina ordinum, quis eques, ubi Senatus, percunctantur, aduertere quosdam cultu externo in sedibus senatorum, O quinamiorent, rogitantes, Usquam audiuerant earum gentium legatis honoris datum, quae mirtute ct amicitia Romana praecellerent
πE GERΜANos ESSE, exclamant, digredi- unturque O inter patres considunt, quod co- mirer a Uenribus exceptum, quasi impetus antliami O bona aemulatione. Et ne quis haec ad gentium Germanicarum, aut qui ea regebant principum constantiam pertinere, aliud de priuatis, de singulis sorte dicendum esse temere existimet, IDΕΜ ille optimus de Moribus Germanorum testis c. q. Aleam quod mirere sobrii inter seria exercent, tanta lucrandi perdendive temeritate, ut cum Omnia defecerunt, extremo ac nouissimo iactu de libertate O de corpore contendant. Dctus voluntariam seruitutem adit. Mam-
is iunior, quamuis robustor auigari se ac zvirepatitur, ea est in re praua pervicacia. iP. FIDEWvo Nae Qualem fuisse credis
34쪽
C A III. Imaiorum nostrorum in seruandis promissis fidem , quorum in re minus laudanda tanta memoratur animi constantia. Nec desecere seri nepotes. Ita SPECULAΥΟ SAX L. I. art. 7.editionis antiquissimae ipsae I 88 sol impres sae ab Ill DEc No ex ditissimo penu mecum communicatae. - δε ordorget ede lauet
de sicha dat gelden, unimat he deis, arsach Bede olden. Si quis aliquid commodauerit Obtipulatus fuerit, hoc reddere
debet, ΕΥ ΙΜPLERE QUICQUID FECERIΥ. Avide si lubet, .m Raetu ad celebratissimam paroemiam: Ein Wornein mort eis Mann ein Mann de Paroemiis Iuris L. I. Paroem. 8. Uerum enim vero haec verissima sunt, nihilominus iis, quae de huius actionis non usu dixi, sua constat veritas. Tantum abest, Ut maiores nostri sinuosam illam praetoriae in integrum restitutionis ex capite doli mali semitam unquam fuerint ingressi, ut potius a legitimo Iuris at ratis rectae rationis tramite nunquam vel latum unguem deflexerint,is negotium omne dolo malo, vel causam ante, vel incidente gestum ab origine gentis nostrae suerit, si apud nos, qui nunc sumus,&, ut bene de posteris nostris speramus, porro futurum sit ipsis iure nullum. Sed meretur hoc caput, ut diligentius paulo
35쪽
DAE DOLO AD Romana instituta cum moribus nostris conser,
Iui autem in superiori capite per distinctiones, quae via in hoc loco iterum tenenda est. Prima erat Iuris Romani distinctio indolum bonum& malum, quae cum in ipsa rerum humanarum natura sit fundata, non potest non nobis Germanis quoque esse cognitissima. Etiam maiores nostri norantisti dolis aduersius hosies,o ad fortissimorum virorum, qui Varum cum tribus legionibus trucidarunt, laudes refero, quod VELLEIVS PATERCULUS L. II. c. II 8 memo
rat: At illi, quod, nisi expertus, vix crederet, in summateritate versutissimi, natumque mendacio genus simulantes inctas litium
series, O nunc prouocantes alter alterum iniuria, nunc agentes gratias, quod eas Roma
, a iustitia iniret Ieritasque sua nouitate incognitae disiiplinae mit6ceret, O bolita
armis discerni iure Ierminarentur, in summam socordiam perduxere minctilium ' useque eo vis praetorem virbanum in foro ius dicere, non in mediis Germaniae finibus exercitui praesse crederet Nec in priuatis causis
36쪽
33sis res se aliter habet, nemoque facile dicet, mentiri mentis compotem, qui furios perseadet, gladium, quem sibi dari postulat, apud se non esse , qui homini irato hostem quaerenti negat,
in sua domo latere, ut ille subducatur occisuro, nec facinus committatur; aut fidem fallere eum, qui blerter rem suam gerit, non nocendi, sed cauendi animo. Dolo malos autem technas turpis lucri aut quaestus causas compositas merito omnes, quibus vena est ulla paterni sanguinis, hodieque auersantur. III IGNORANU DISΥINCTIONE IN
Non ita comparatum est cum ahcra distincti one in Pacta montractus, cum hic a Iuris naturae gentium simplicitate nunquam reces serimus. Nullius momenti visa est nostris maioribus exceptio non istis deliberaui, secundum illam veterem paroemiam:
37쪽
quo obligationem naturalem in soro suo fulcirent, S ut inter contrahentes nasceretur actio ciuilis,essicerent. Hodie, inquit B. ΥRYcxius in Usu
Moderno tit Dig. de Pactis β. r. actorum vis non est imminuta sed aucta potius, dum moribus praecipue facultas producend actionem pactis quaesita, adeo, ut quam Is Iure Romano uotorium sit, ex pacto nudo non δε-ri actionem, hodie vinamine doctorumsit concluseum ex omni pacto serio O deliberato inbio, hodie alidam nasci actionem, in Tit. D g. de Reb. credit. . . Vnde non ex imo apud Germanos discrimen fui se inter contractus reales s consenseuales, bae omnia ipsorum negocia sitae eme data nitebantur. Adde B. ΗΟΜAsivstin Notis ad istum virumque titulum. IV. IGNORANT DISΥΙΝ ΥIONEM INTER
Contraxere vel pacti siunt duo e nostris hominibus, alter alteri sponte satisfacere non Vult, eundum est ad judicem, qui reluctantem cogat. Ad qualem vero ad Praetorem 2 sed ille non ult ad Cancellariam, ad Regimen sorte, aut quo demum nomine venit ille Consessius, quo R'rrincipem est appellatio ut edentem acto
38쪽
rem, excipientem reum audiat, causam constituat, Iudicem aliquem Pedaneum, vel Praesectum, vel municipalem magistratum, vel commissarium det, qui cognostat, sententiam serat, sibi seruato mixto imperio. Insani elset hoc statuere. Iudex nempe omnium infimus, cui reus paret, ab actore est adeundus si hoc non fiat, reus de ademta prima instantia conqueratur, iudex superior causam, ne quidem in spectam, eo remittit ille de causae natura, , num futura sit de iure 4 equitate, an de facto dis eptatio, prorsus securus, parte Citat, actΟ- rem edere, eum litem contestari iubet, ampliGsime cognoscit, abscisi iudicat, , nisi sorte prouocatione res ad superius tribunal deuoluatur, sententiam exsequitur, causam finit. Ex quo patet, Praetoris Iudicis Pedanei ossicium
quoad nomen quoad ipsam rem, atro nostro abesse, semper abiisse.
Si Iudex abest Pedaneus, formula gemina bonae fidei stricti Iuris, absit necesse est. Si sor
39쪽
mula abest, distinctio abest, huic formulae innixa, Contractuum in bonae fidei stricti iuris& non magis absonum est dicere absque illa iudicandi formula, vel saltim eius vis potestate non existente, apud nos tamen reperiri istas duas contractuum species, quam asserere stultum esset, fuisse apud Romanos pacta bonae fidei fricti iuris. Merum commentum Suiritium , sunt verba B. GuNDLINGII in alleg. Dis de Usu practico Actionum bonae fidei stricti iuris cap. II. g. s. sapit rota, de qua disputamus disterentia. id enim impedit, quo minus magistratus nisique lectetur aequum,ct DυDat . quae hunt ouissa a contraDeutibus, Mesrahatue, quae sunt praeter ius o morem ammissa Sedin nobilissima contractuum stricti
Iuris exempla sere apud nos deficiunt. Stipulationes in Germania nostra, fatentibus omnibus, semper siunt ignoratae. Nomina, qualia nequam Pythius fecit quid fuerint, vix inter peritiores constat, tantuli abest, ut nostri argentarii vel fando aliquid de iis aeceperint. ideat, qui haec curatius nosse volet, GuNDI INGIANA P. I U. C. a. quod est de obligatione nominibus facta,rtem iterarum. Mutuum isti Quiritibus ex ione prorsius peculiari stricti iuris esse placuit, Vt aeut obseruat laudatissimus GuNDLINGIVS
40쪽
d. Dissi c. I l. . . plebis nempe in diuites, Vsuris capiundis deditos, ferale odium, quae interea erat inops plurium rerum ungibilium erat indigens, nec semper bluendo, eoque haud raro moram trahens, donec disiblueret contracta nomina ita istum contractum in Germania non eodem iure debere conseri, prouida Imperatoris& Imperii cura in Recessu Imperii de A i6Go s. Sovie nun Isa. , quoad terras Lune burgicas diuae memoriae Dux CHRisπIANus in derHursu rauoch,eii Luneburg GIAschen Potice -Or unic. XXXIX J. 6 dudum constituit, in quibus legibus, qui exceptionem a regula, nostra iurisprudentia abhorrente quaerUnt, oppido falluntur.
Eadem itaque vis est, idem erictus doli mali, in omnibus negociis, conuentionibus, pactis, contractibus, semper validitati obligationique paciscentium obstat, nihil est, quod stringat, bi mala mens laedendi alterum cupiditas sese exserit, nihil tunc est, quod valeat, quod teneat, ad quod restindendum destru- 3 endumque