장음표시 사용
511쪽
L ber I. Tit. XXVIII. De Capitula Othedrali. 3ὀspitulo debitis temporibus populo publicandas esse ; quibus etiam
eleemosnas atque obirata sibi charitatis subsista , nulla prorsus mercede accepta, Meliter colligendi .facultas detur': qui tandem caeleses bos ecclesiae ibesuros . non ad quaesium , sed .ad plerirem exerceri omnes vere intelligant sa). Quoties apostolica Sedes alicui loco pio ex causa indulget facultatem colligendi eleemosynas , solet episcopo diaecesseno ita rescribere . Has eleemosynas , quae in tua riuitate Ο' dioeces pro isu dicti hospitalis dabuntur, permittas e dummodo personae , quae colligenteas, honestae vitae o spectatae religionis oe ouo iudicio approbatae sint , mini que participes datarum elemos narum , in quaestoruin nomen nullo modo gerant , scd smpliciter. eleemosynarum collectores nuncupentur e quique non publicent ullas indulgentias, nee conrionentur nec rircumferant sua priuilegia, Nec reliquias , nee minis aut imprecationibus inducant fiseles ad eleemosnam 2 non campanulam , aliaque instrumenta smilia quaedam quaestorum in signia feror , pulsentur ad excitandas pro ras e non perant eleemosuam tanquam debitam aut solitam a teque ulla arte s etiam praetextu dicendi orationes S. --tonii , aut alterius Sancti, vel aliter ) extorqueant pecuniam rhd smpliciter , permodeste , ct cum omni dexteritate petendo eleemosnam pro sustentatione dicti hospitalis , recipiant tam tum , quod μά liberaliter ossertur neque super his eleemo nis
vllam conuentionem quouis modo faciant , etiam in utilitatem dicti hospitalis . Diliranter autem curabit amplitudo tua, me haec omnia rite observentur, c ad id diligenter animaduerto , imo squo etiam Sanctitas sua confiieuriam tuam grauari vpluit aduigilabit , ut quicquid dictarum eleemos namκm nomine fuerit
collectum , id totum in Gum tantum ipsus hospitalis , o nouin alium convertatur b).
- XL. Ordinationes secrorum ordinum , inquit etiam s nodus Tridentina , a bure temporibus ac in cathedrali
512쪽
so6 Institutionum Iuris Canonis; ecclesii, vocatis praesentiboque ad id ecclesiae , Canonicis p blice celebremur . Si autem in alio dioecesis loco , praesente clero loci dignior , quamuis feri pρxerit , eMesa semper ade
T I T. XXIX. De dignitalibus , Ο perfnatibus . oe o iis crabedralium ,
et Subministri episcoporum in recesiasticis inciis CA dignitatem vel personatum vel nudum o tum in hierarchia habent. a Dignitas habet gradus praerogatiuam cum iurisdictione maadministratione, personatus honorem gradus , o tum vero ministrandi onus absque honore gradus. 3 auum iurisdictio nune episcoporum , praesulumque tota fere Iit, veminam ct inanem dignitatem dicuntur archidiaconi, archipresby/teri, decant, ceterique habere. 4 Maior in quavis cathedrali dignitas post episcopalem resediuata Sedi apostolicae perpetuo es . - s Simul principalis etiam unica dignitas collegiataram .s Si maior in cathedrali vel principalis in collegiata dignitas patronatui obnoxia sit: a reseruatione pontificia eximitur, atque ad ordinariam episcopi institutionon redit. et Principalis in collegio isignitas adnexam habens curam an marem sane concursu olim , nunc praevio concursu a Papa
8 Gallias collegiatae iresignis ex fundatione , vel priuilegio
vel coniecturis ostenditur. y mmificiis mugiatarum erectionibus regium placitum nunc denegatur. Io Nouas in ecclesa dignitates episcopi er gere non valent. II Ec fessae rurales quum reeeptitiae tum numeratae nullam h bent dignitatem xa Rurales arta res,teri , decani , primicerit , cantores non a Ttid. ia cap. ordinatisnes 8-δε res . Disit ipso by
513쪽
Liber I. Tit. XXIX. De dignitatibus , s c. so habere bem lux. ecclesiisticam dicuntur, si absque bullis episcopalibus creamur: Iecur dicendum , si bullis ordinariorum insimuntur.
I3 Archidiaconi olim tanquam nati , perpetuique episcoporum vicarii episcopalia inuadere iura non dubitabant . 14 Eorum audaciam , nimiamque auctoritatem fregit oe αἱ rcuit δε nodus Tridentina. 13 Honor ea nune iura via babentes .n choro θ' remissis empitularibus non alia in ceteris rebus potesate utuntur , ni- s quantam eis episeopi ad libitum mandauerint, vel soluta , m' consuetudines locorum. I 6 Diaconatus ordo laurea etiam doctoris in archidiaconis requiritur, quoties vel curam animarum vel iurisdictionem Us habeant. . ' . II Archipresbur ordiae maAr, dignitate minor archidiacono episcopaler vices in facerdotalibus muniis gerit. I 8 Primicerius pariter plerunque minorem , alicubi maiorem vel primam obtinet dignitatem, vel incium ' cantoris oe m giseri scolae. ' . ' , Is Scholarum in ecclesiis varia incia vel persenatus vel dignitates nonnis idoneis viris conferri oportet. - et o Translatis ad feminaria scholis vix emonici theologi Umetum in ecclesis mansi, praeuis concursu conferendum cum onere flaras lectiones in.ecclina peragendi. II Canonici poen tentiarii officium o praebendis nunc insuper per concursum eo 'tur , vices episcopales ἱu Sacramento
.aa Ossicia furissae ct cinoris plerunque famularia alicubi ad-
, nexam habent dignitatem thesaurarii υia rimilior hae. ιΣ3 ceterιs Canonicorum hebdo modariorum inclis oe personaribus flatura , moresque locorum seruandi sunt. '24 Archiacoluthi incium quoque viguit olim, quod visetur ps comisia Tridentina Gillia defuisse.
514쪽
so8 Institutionum Iuris Canonis; Η Ierarchiam habens ecclesia, velut castrorum aciem o dinatam , munia clericalis militiae ita partiri consueuit, Vt nedum Papae , patriarchis , metropolitis, episcopis , locorumque ordinariis perinde cuncti pareant ecclesiastici , uti commilitones Imperatori, legatis , praetoribus , praesectis , tribunisque ; sed etiam tanquam centuriones, signis eri , dee rionesque in singulis legionibus ) archidiaconi , archipresbyteri , decant, primicerit , praecentores , aliae id genus personae
in unoquoque clero praecellant caeteris. Hos diuus Thomas
is inquit habere aliquas sub episcopo subministrationes, quemadmodum sub Rege magistratus , per simplicem commissionem sine solemnitate coaecrationis , per quam & regia &episcopalis cura accipitur. Vtrum dignitate, an personatu, OLficioue isti potiantur quaestio est iisdem ipsis vocabulis recentior. Quoaa enim perseuerauit communis Canonicorum vita, plerunque officia seu mera quidem erant ministeria , ad libitum episcoporum conferri & adimi consueta bJ. Postea sensi in facta sic sunt sere perpetua & irrevocabilia , ut quilibet clericorum secularium ecclesiasticum beneficium & ossicium semel obtentum tuto ad vitam retineat suam ; quod ipse quudem valeat spontanee dimittere, inuitus nequaquam , nisi ob legitimam causam in iure expressam , quae ritibus seri' sole- innioribus probanda est e . Cumque beneficium in iure pedici piendi reditus ecclesiasticos consistens nexu item inse rabili adhaereat ossicio seu muneri perpetuo vel ministrandi vel seruiendi : factum est, ut in nouae disciplinae canonibus oministeria , beneficia, praebendae , incia significatione promiscua appellarentur; & interpretes miniferia esse putarent incia,
siue dignitates . A Lucio III o siquidem dicti sunt decani ,
ca S. Thom. 1. a. pari s ρη. IM Mi. 3 Id a. - b Uau Espen pari i tit. it, G par. 2 tit. t 8 cap. 2 num. 2,er 3. e Videsis quae dixi in tras . de Beussetis east. χῖ n. t , '' 2, 3l, σμ'. d) Cone. 1 ateranense sub Alexandro III in eap. .cilia 1 de eoneeg. praebenda, cautum, vi infra sex menses ea conserantur , alias a Capit lo ad episcopum, ab hoe ad metropolitanum deuoluatur collatio. .e In cap. ad aures 3 de rescriptis.
515쪽
Libra Tis. XXIX. De dignitinibus , oeci 5
arrhidiaconi, praecentores, aliique nomen dignitaris suae suppressisse, tanquam si non haberent aliquem personatum, eandem utrisque vocibus notionem appingens. Tum Innocentius
III primiceriatum ecclesiae Tullensis modo personar-s, nunc dignitatem , deinde osscium appellat. At idem met Imnocentius alibi ob; persona lini a mandesto distinguit, quemadmodum & Bonificius VIII se . Tum Clementi V d; ab inciis differre rine a visa sunt. II. Ex his pronum est intelligere discrimen singularum. vocum , delibatum iam superius se) , ubi eae strictim adhibeantur. Enimuero in recentiori disciplina personatus quid minus dignitate, quid maius incis sonat inter duo medius: quum verae dignitati nedum gradus praee minentia , sed iurisdictio etiam & auctoritas γ una cum administratione adnectatur. Personarus vel honorifico tantum loco aliis antecel
lat; vel administrandi munus sine iurisdictione habeat θ
metum non aliud ; nisi onus ministrandi sine a. praecedendi honore b- . Quoties enim ministerio addatur praecedendi honor vel iurisdictio : o iam tunc attollitur ad gradum vel pe senatus , vel dignitatis, quod ideo in utroque inest , ' Sss a di
a In cap. eum aeressi 1sent 8 ιυ ranstitiationibus . . b In cap. de multa 18 de praebendis . e In eap. statuitim it de rescriptis in s. . 4 In Clemem. et de deehnis, via sancitula vi religiosi delimas Mui dantes tandia maneant ab osseti adminitiationibεs & beneficiis suspeasi ,
donee destiterint aut satisfecerint.
i O ri de iure personarum. f Definitur sane dignitas ab auctore lib. I ad Herenniam mm. 39, quod sit alleuius longa, o culta o honore vereeundia digna auctoritas. i. g Rursus a dipnitate , quae perpetua est, distinguitur personarus temo, porarius & extinguibilis in prouineia Cataloniae olim consuetus , quem submotis fraudibus, abusibusque synodi Tarrae enses uti licitum comprobarunt , CT Nauatrae cons. I 8 de iurem Fundari quippe sileuerat inibi cum assensit episcopi 1 dioeces ani eo pacto , ut usque ad tertiam , ex gr. vleem posset sori liceret se eetarem nominare , deinde personatus omnino extingueretur, eiusque reditus. ν & bona omnia in aliquod pium opus impenderentur.
516쪽
s Io Inse tutιonum, Iurli Canonic; & ab utroque non aliter , quam genus a speciebus differt
- HIII. Quoniam vero episcopis, praelatis que inferioribus locorum ordinariis iurisdictionei ii sere indulgent mores hodie ni , praeterea inferiorum nemini , quamuis prima. loca iachoro cathedralium &- collegiatarum una cum honorifico dignitatis no ni ne i largiantur archidiaconis , archipresbyteris , decanis , ceteris id genus personis : ventosas , inosque idcirco horum 'omnium dignitates appellant Doctores b). lique propterea commonent, quod ad giam praee minentias, iura ianomina, obseruandam, retinendamque in singulis ecclesiis esse consuetudinem se). IV. Maiorem in quanis cathedrali dignitatem post pontificalem seu episcosialem spectare in primis operae praetium est. Ea porro quouis modo ac mense vacaverit , reseruata iugiter est collationi: Sedis apostolicat nedum iure communi d , sed etiam per Regulam IV Cancellariae , quae continuam , perpetuamque fert reseruationem , non personae mutabili adlia rentem , sed rei ipsi , nimirum dignitati perenni adnexam, ideoque Pontificis reseruantis obitu non expiraturam e): adbmitque ordinariis locorum etiam S. R. E. Cardinalibus , &
Legatis conserendi potestatem. In Italia primam eiu indi
scio primiserii. b Fagnanus in eap. ad hae de praebe dis .. II. c) C . eum olim o de consuetud. pinsonius de beneficiis cap. 4 ,. ao n. 7. d In cap. deliberatione 4, er fin. de Q. legati in o. e Ex traditis in meo tractatu de beneficiis esρ. I de reseraationibur, re astemanibus . Rationem huiusce resemationis serutatus cum Lotterio , MCorrado Rigantius in Reg. 1U Caneeli. g. r num. 6, I, putat non aliam suisse , nisi quod iurisdictionem dignitati maiori adnexam non episcopo , sed Capitulo ademtam , eum de regalibus ea sit, supremus Ponti sex tantum pos-st aliis mandare . Id si verum esset . cunctae omnino dignitates , Q maior sola esse deberet Ponti fiet maximo reseruata . Vel a contrario nulla ρο- tientes iurisdictione dignitates maiores, quales pleraeque nune sunt , nulli essent reseruationi obnoxie . Mihi videtur eommunem haec cum xliis reseruatiombas pontificiis causam habuisse.
517쪽
Liber L T t. XXIX. De dignitatibus , oec. 3Ir- di dignitatem plerunque obtinent areb diaconi sa) , in Hispania & Lusitania decant, in Germania praepositi b) . Vt autem huic reseruationi fiat locus, necesse non est iurisdictionem dignitati inesse , sed sufficit praee minentia se I in Capitulo canonicorum , etiamsi alias illud praeter unam non habeat dignitates . Si dignitas post pontificalem in cathedrali maior sit accetarie unita Capitulo , reseruationem Regulae IU tunc locum habere in secunda dignitate Rota definiuit feJ V. Idem dicendum de principali vel unica dignitate collegiatarum insignium , cui frequentior titulus est abbatis , a ct res breri , praepositi , prioris DC , eodem modo reseruata per Regulam IV Cancellariae , quoties ea decem florenorum auri valorem , qui in cathedralium prima dignitate non attenditur, excesserit fgJ . Etiamsi unica fortasse dignitas ea sit in cathedrali vel collegiata ecclesia : dummodo inibi consistant alia beneficia ad episcopi collationem vel institutionem
per inentia : aliter tanquam dignitas monocularis nil esset reis
seruationi Regulae IV obnoxia f hJ . Archipresbyteri autem
Neapolitana olim primiter us , & eimiliarcha de maiori dignitate conten derunt ἰ Rota eoram Bichio dec. 3ia, par. Io ree. dec. 99. Sed dignitaseeelesiae Neapolitanae est nullam habere dignitatem , nee primam , nec se. cundam quum ex antiquis , tum recentibus Rotae decisioniblis apud Rigantis Ioc. et t. n. 3o. In Spoletina eathedrali eeclesia prior prima , archiZaconus secunda dignitas est. In Sabinens quoque maior est ea archipresbyteri , quam archidiaconi . b Rigant. Ioci eit. niam .ro ad 13. ce Idem ibidem num. I. 4 Leuren. in Dr. benefic. to. 2 qu. 346 num. a. o 4, Mandos ad Reg. IV Canceti. qu. I. . e Apud Rigant. to. r in Reg. IV Cameli. g. r num. εἶ, σ 64. s Card. de Luea dise. 3o de Canonicis num. 9 , Rigant. in d/ct. Reg. IV . a num. 3. Hoe in regno in regia ecclesia S. M. de Catholica graeci ritus in civitate Rhesii prima dignitas protopapa , secunda vero di ise
518쪽
3ra Insiturionum Iuris Canoniei rurales nullam dicuntur dignitatem habere : nisi ea in ecclesia rurali collegium insigne sit rite erectum faJ. VI. Vbi tamen vel maior vel principalis dignitas erit de iure patronatus, reseruatio Regula: IV, non secus quam ali rum , evanescit ne iura patronorum praesertim praesentandi eoram loci ordinario in singulis vacationibus , inuiolabilia infringamur fbJ . Patronis enim lavent potius hac in Ye, quam aduersantur canones DG . Neque sat probabilis vi/etue eorum opinio, qui affectam reseruatione pontificia malunt secundam dignitatem , quotiescunque ius patronatus, quominus primam Aiat , obstiterit . Si enim Cancellaria: Regm
maei Padalensum in dicerasi Beneuentana scribens pro D. Francisio de Vi a Canonicis illius ecclesiae electo post obitum D. Philippi Coseiae episcopi
Targensis , petente ordinariam institutionem ab archiepiscopo Beneuentano contra archipresbyterum , qui eam per subreptionem ab apostoli ea Sede impetr derat velut reseruatam . Quum enim abbas Padus ensis tanquam inferior me- latus eum iuri uictione in causis ciuilibus & mistis ius habeat ex eapitularibus statutis eonserendi exigua illius terrae benefleta , at collegii praebendas ciuibus. Padolens s ordine et famulatu ecelesiae antiquioribus: non aliud inibi superest bene fietum . quod conserat dioeceianus Beneuenti archiepiscopus , nisi abbatia principalis dignitas eollegit. De huius abbatis iurisdictione videsis dicta
M Boni f. VIII in eap. deliberatisne 4 de ineis leg. in 6, Piton. dA
e) inibus id non arridet ; ii potissimum ut parronos a iure praesentandi ad primarias collegiataram , et cathedralium dignitates deturbent , obiitere non aliud solent , nisi eap. nobis fuit 23 de iure tri sed irrito e natu . Nam eo in textu Pontifex agnoscit, idemque probat in patrono minclesiae renuentualis quo voeabulo quamlibet collegiatam secularium quoque elericorum significari vulgo putant facultatem eligendi pleba-m , alii legunt praelatum, quae legitimo sit iure quaesita : tametu patroni assensus post electionem honestior , quam ante illam sibi videtur. A recto igitur declinat longius, qui incapaeem prorsus iure praesentandi ad primam collegiatae ec-elesiae dignitatem patronum pronunciant , eumque in ecclesae patronatui obnoxia , ea si erigatur in collegiatam , praesentationem principalis dignitatis amittere , Barbosa, aliique apud Rignant. in saeped. Reg. IV Cime. g. a n. 3 . eo vel maxime quod Bonisaeius UIll in ea 4 de Q. legati ino, inter eetera inhibuit, nequis apostolicae Sedis Legatus obstaret, quominus ad dignitates ea thedralium maiores ii, ad quos pertinuerit, eligendi aut postulandi iure uterentur. d Rota dee. yy num. 24 par. Io rec. Barbosa alles. II num. HI, ceteri apud Rigant. ibid. f. 1 num. 66.
519쪽
llL ber L Tίρ. XXIX. De dignitatibus G. IIIIae iure communi transeuntes strictam maxime postulant , Mamplam minime serunt interpretationem, quatenus in casibus omissis & ambiguis ad ius commune fiat regressus : consequens est ut a maiori vel principali dignitate nequeat re- laruatio patronatu repulsa ad secundam transire ; sed potius evanescat , ne libera ordinariis locorum collatio secundae dignitatis, quam ii communi canonum iure habent, auferatur. VII. . Animarum cura si fuerit principali collegiatae di- gnitati adnexa & accesserie unita , eam Romana Sedes apostolica conseri sine concurset qui in aliis cum animarum cinra dignitatibus & beneficiis & ecclesiis parochialibus ut dignioribus conserantur , omnino praemittitur , quotiescunque in quolibet mensium sue reseruatorum , siue ordinariorum
Vacauerint saJ . Locum sibi vindicat reseruatio Regulae IV inquam cum Rigantio fb J , etiamsi dignitas principalis in
collegiata adnexam habeat curam animarum , quae in eadem
ecclesia quidem compatibilis est cum dignitate vel canonicatu cJ . Nec necesse est in eius prouisione apostolica concursum praecedere a concilio Tridentino imperatum in conserendis ecclesiis parochialibus , animarumque curis fdJ . Consueuisse nihilominus Datarios monet idem Rigantius sub Alexandro VIII, Innoc. XII, R Clem. XI concursum requirere, Ut Ler tior de scientia & meritis concurrentium fiat Pontifex idque firmatum etiam iussu Clementis XII. Tandem Bene1ctus XIV perpetuo constituit , ut quoties contigerit ecaesas paroc, es, - ῶ-
Rota eor. Molines 294 num. ς g. reterum. Nam decretum Tris deminum in east. expedis i8 ffr de νεf. de conserendis praevio concursae lesiis parochialibus & animarum euris , non habere locum , quando con tingit aliquam dignitatem vaeare, cui par hialis est accessorie unita, declar uit S. Congregatio apud Gallemare. in deciarat. eiusdem σαρ. 8 num. 1 , σ34. Van Espen par. I iar. eeclis tit. ah cap. 1 num. 9 , Corrad. in m . M. uesic. Iib. 3 cap. 3 Num. .
520쪽
Institutionum Iuris Canonis. di'ni tes , eanonicatus , aliaque beneficia curam animarum a mxem habentia esse ab apostolica Sede conferenda vel rationernensium , vel alio quouis capite reseruata: concursus ab epiastopo si te Clio discrimine indicatur, nulla ad hunc actum periramenta GH licentia Ronrianae Sedis. Absolutoque concursu, ubi a matur de beneficiis eiusmodi curatis , quae ratione mensium solum reseruata sint : episcopus inter approbatos eli*t magis idoneum & Datariae significet sine actorum transinissione . Si ea vero alio quouis capite , quam mensium apostolicorum re seruata Sedi apostolicae sint : veteri non immutato more a
stineat episcopus a serendo dignioris iudicio , S: acta concumsus ultro Datariae exhibeat sa). VIII. Huiusmodi reseruatio & praerogatiua locum non raro dat controuersiae , virum ecclesia reuera sit collegiata, an mera parochialis cum smplici beneficiariorum & capellan, tum coetu Eaque in facto consistens definienda est ex ad iunctis rerum quae circumstant puta primum ex primae fundatione , deinde ex priuilegio lubsequuto , tum ex coniecturi; collegii insignis qualitatem ostendentibus, praesertim ex pontificiis collationibus primae dignitatis , ex fama & denominationibus dignitatum . & canonicorum , statutisque colle
IX. Rursus quaeri solet, Romanus ne Pontifex tantum , an episcopi etiam ius habeant erigendi collegiatas 8 Si enim antiqui mores spectentur, episcopi proculdubio consueuerunt parochiales in collegiatas erigere iure communi e) ordin rio
b Rigant. ibidem nkm. 36, seqq. e Ex east. quoniam 9 de vita hones . elirieor. Hae sane deeretali iram Gregorius Vi II generatim statuerit , ri saeuitatibus ecelesiarum inis
pectis episcopi eertum valeant imponere numerum clericorum , O liatuere vehona eorum veniant in communione, σ in una domo vescantur , atque μιν secto dormiant re quiescant r.nemo , cui sana mens erit , non intelligit collegia Canonieorum secularium ecclesiastica Ponti fleem episeopis erigenda demandasse, ii ut intra claustra canonicam seu communem vitam agerent , Gom