장음표시 사용
31쪽
ΣXIIII mferat. Quid enim inde ridetur colligis posse ii, si hoc, non licuisse olim chirurgis igne tantum et instri aeritis pugnantibus Vulnera aperia Vlceraque Hilare 7 At enim ero ferquiramus paullo uisigehinis lilales curatisney ' chirurgos hie narret cELSVs, et alium hesim Vbi boni in sensum esse apparebit. Milicet per chirurgos hoc loco, Ut mea fert opinio, non tam eos intelligit, qui ii chirurgiam re ipsa mercebant , quam qui eam colebant, augebant Obseruationibus , fuitque illustrabant scriptis curasmies non tam eae hic intelligendae sint, quae reapse suscipis bantur a chirurgis, quam potius hae, quaS me diei chiriirgici in operibus agent bus describebant, explicabaiitque. i Verisimile in tem est inter hosce cultores fuisse, qui de hac parte scribentes eor fi etiam vulne- ruina Vlcerumque mentionem facerent, in quibus plus medicamentis quam manu proficitur, qua que adeo ad partem pγρο μκευτ κ Velitis quam ad pectinebant. Et sic demum adscripta Nostri verba arbitror accipienda; alias me Celsum circa laudatae praefationis finem disput uatem non intelligere confiteor. Ceterum quaestio, quaenam ad partem referenda ab hac, quorumnam corporis malorum curationes medico chirurgico fuscipere olim licuerit
plane est diuersa. Ad primam quidem quod aditinet, equidem non postum, quin tres illas diui
32쪽
XXusae medicinae partes ut tot diuersas disciplinμ considerem , in quibus singulis magis colendis medici maxime studio a se inuicem diuersi olim versati sitnt ; quod Schulgianae de diducta medicinae sententiae est consentaneum, et ab ipsi eviam Celso confirmatur , siqiuidem de singularum partium cultoribus tanquam ditat inanim seo 1im cultarum profestaribus hinc inde verba fucit : quin eadem in libr. 7. praefatione partem
igitur libris-siis definire aut determinare voluit noster: eum non, Opinor, quid chirur is aut omnicis faciendum omittendumve, sed quid singulis diuisiae medicinae partibus viindicandum docuisse. Itaque χειρουργιπιὴν licebit cum ipso Celso desin bre: quae nou quidem medicamenta atque victus rationem omittit, sed manu tamen plurimum praestat. Quemadmodum igitur
in uniuersum curationem eisibebat eorum, ad quae tollenda minime opus erat medicamentis:
sic arbitror, exposuisse de extentis malis corporiS, non quibuslibet demum, sed iis tantum, in imibus manuum et instrumentorum maxima vis esset. Quod si vero , Ut de qua stione altera 'nunc dicam, scire cupias, quaenam corporis mala tractare chirurgis licuerit: non dubito adsi nare, eos occupatos fuisse in curam dis externis quibuScunque, quae maialium Ope et auxilio carere nequeant; adeo quidem, Ut nec D emPl,
33쪽
.. vi - emplastrorum nec reliquorimi foris adhibendo rum usum et applicationem excipi velim. teres autem chimrgos ad sananda Vulnera, sistem dumque sanguinem suamet manu medicamenta adhibuisse; prae ceteris etiam PLUTARCHVS docet supra a me laudati libri de Homero c. II f., ubi de Homerica chirurgiae peritia agit, et, ΜENE
LAVM ergo, inquit, Μ ACHAON -at, primum gittam extrahens , deinde Omlums co teυ laus at Uue sanguinem exprimeus A ae siccantia medici eutat pergens. Quod non scripturus fuerat, nisi chi, antro suo florentes tempore ad sananda Vulnera aliaque externa visi medicamentis essent; id quod omnino negant, qui, Vt supra Vidimus, chirit1 golmai Vices magnam partem tribui pharmacelitis
Olunt. Sed, Vt Omittam nunc quae ad chirur-SOnim seu vulnerariorum vices et iunctionem
Pertinent , supra ostendi a reliquis diuisae medicinae cultoribus non distinctos fuisse, nisi secundum eius diuersiarum partim rationem et differentiam : idem dicendum arbitror de medicis stidiosis , de quibus Celisus passim ita disputat, eos ut honore et erudibrione irissignes fuisse, facile intelligas
Ex hactenus dictis itaque apparet, tres ilialas patetes, in quas temporibus Herophili et Erasistrati medicina didueta fuit, non esse consid Tahdas tanquam tria diuersa sanantium diuersorum
34쪽
- XXVII munera, sed ut tot diuersias disciplinas , quae sinsulae post medicinae divisiqnem, siue in scholis,
1iue in scriptis medicoriam factam primum Oretae, et successit deinde temporis sensim paulatimque magis cultae silos tandem proprios professores acceperiant , a se inmicem non distinctos nissi studio aut partium disterentia, sicini patinologiae doctores, ut hoc utar, diuersit ab his sunt, qui physiologiae aut thera piae scriptis si iis colendae illustrandaeve hodie operam' dant. Circa Celsi certe tempora eiusmodi professores viditisse, qui trium medicinae panium Vnam alteram te seorsim colerent, se praef. in libr. 7. his quidem verbis indicat: Deinde, posteaquam diducta ab aliis habere professo. res suos coepit, in Aegypto quoque lucreuit, ni
hamo partem diligentissme comprehendit. Et paullo post: Ac Romae quoque non mediocres professores, maXimeque nuper Trvbmi pater , et Euelpistus Phlegetis situs , et Ut ere scriptis eius mi elligi potes, horum eruditissimus Meges , quibusdam in metius mutatis, aliquantum ei disciplinae adiecerunt.
Quin ipsum Celsiam eiusmodi professorem Romae fisisse , contendere non dubitat vir πολυμαί
strae igitur in tres partes diuisioni idem accidisse dixerim, quod euenire in plerisque scientiaimni partitionibus solet, quae a diuidentibus magistris vel in scholis vel in scriptis primum constitutae, D et suc-
35쪽
successu temporis et sequentium cultorum industria, selissim sensimque in diuersias abeunt disciplinas mi nores , quae iunctim sumptae maiorem, seu totum situm eniciunt. Sic notissima illa, et a medicis maxime, celebrata medicinae theoreticae in quinque partes diuisio primum, quod sciam , prolata in medium est ab Introdus iis c vulgo Galeno assi scriptae auctore, post cuius tempora singula partitionis cliuius membra ita culta ruisse constat, ut tanquam diuersae doctrinae et docerentur scriptis oreue a doctoribus, et ab alumnis perciseerentur adeo quidem, Vt harum partium quaevis peculiarem suum in Academiis nunc professorem habeat. Quae res quum ita sese habeant, fieri non potest, in ereent, qui cELsVΜ, saepe laudato loco, non ipsam scientiam medicam , sed medicorum practucorum vices et iunctiones diuisas innuisse comtendant.
Multo minus audiendi sunt, qui hodiernae et pharmaciae et chirurgiae rationem et ViriuSque a reliquo medicinae quiu coavore separationem non aliunde deducendam existimant, nisi ex hac ipsis dicissione nostra, quam inde fatalem'et rei medicae peimiciosam appellare non dubitant. Nam primo, chirurgiam, si antiquam spectes, quis nescit omnium medicinae partium Primam et Vet stiS- a s 7-
36쪽
stissimam H, ac proinde ipsa diuisiona nostra antiquiorem esse: Sin vero nouam hodiernam; huius, tenendum est, Conditionem et a medicina separatio nem florente aut erius incipiente Schola Salernitana seu temporibus latino- barbari s demum secum tam esse: quod prae reliquis etiam obseamauit CHRISTIAN. WILH. KEST NERV s. hJ Ad phasemaciam deinde hodiernam quod attinet, medicos veteres cum Graecos tum Romanos constat si tamet manu praeparassie medicamenta : adeoque talibus
non opus habuisse hominibus, quales hodierni pharmacopoei sunt. Non me praeterit, fuisse Olim, qui merces medicas, Ut sic dicam, medicis suppeditarent venderentque quo pertinent Pigmentarii, aromatarii et 1d gentis alii. At hoiram conditionem et vices longe diuersias fit iste a munere, quo modemi pharmacopoei ning antur , . nemo ibit inficias, qui in hanc rationem paullo diligentius inquisiverit. H i Praetereat hodiemotam PharmaCOPOeoriam ratio atque Origo non adeo est antiqua, eam Vt a CELSI aut adeo Herophili temporibus repetere liceat. Audiamus enim Vinam doctissimum et rerum antiquarum longe peritissimum
HERΜ. CONRINGIV Μ, qui de Hermetica medicina
librHI c. 8. p. an. plurimis, inquit, seculis caruit iis c cinis pharmaceuticio ars medica , isses medenti
I) vide ANDR. ΟΥ ΥΟMAR. GoεLIC RE d utat. de mutilonaedici hae corpore resaniendo,' per chirurgiam et Pharma' clam postliminio reuocandas L XVII.
37쪽
bus domi pharanaea stra inscie tituis. Idem mos hodisque per ο-rem Apam obtinet. In Africapri in victutur me inci hoc curam a: sese ita alios reieci , ante bos ρ ingentos amplius mmos. Et paucis interielis : Aueuetostris sane mlo, qui se cuti duodecimi initio, undecimi flue ruit, morolidum in Africa obtinuisse, non videtur 'dubitandam. Inde cum doctrinarum artis que omni genere in re paniam pri m mox in Europae reliqua concessit. Hinc igitur patet, . ethim Phama,ciae a medicina separationem iuniorem esse, quam ut rationem et Ortiam eius apud Graecos aut Romanos quaerendam esse e sistimeS. .
Si quid interim de distinctis veterum medicorum muneribus, diuersa sue eorundem functionibus definire velis; solam chirurgiam apud Ro-m nos aliquando ab arte nostra separatam fuisse, recte dixeris. Quintumuis enim veterum medicorum plerosque victum ordinasse, medicamenta adhibuisse et chirurgiae opera exercuisse; historici nostri scribant; nihilo tamen setius clinicos chir up osque . aliquid discriminis Romae faltem intercessisse , mrte non est negandum. Ipse enim GALE Nus in medendi Methodo alicubi se fatetur in Graecia chima giam administrare solitum, Romae Vero eius administrationem reliquisse iis , qui huic ossicio peculialiter se dabant. Quod discrimen inter clinicos et chim
38쪽
- . XXXIgos seu vulnerarios etiam obseruat s A L o Μ o C E L LAR I V S in or m. is iantiquitat. medro. C.
UIL f. q. s. quem igitur adi. Verum enitia vero
propterea neutiquam statuersi, licet, inter meducos veteres fuisse etiam, qin bitire quasi architectonico διαιτη χην et morborum interno curam sibi vendicantes maloi iam corporis exter--norum sanationem Partim phamaaceutis partim
famulis. Nam ut Iamil dicamb de pharinaceutis, quorum conditionem mihi fateor ignotam esse, chinargi aeque erant medici dignitate et honore iis nod multum forte minoi es, qui clinici dicebar tur; quod prae ceteris uitelligere est ex honoribbus, quibus Romani ornaimiat virum magni no
primus e Graecia Romam venit messi S cisi MI secus siue Utilner arisis, e re ita diditas, quod ubnera sanabat. Interim non neSO , fuisse etiam, qui omnis rei medicae aut ' Maii 1rgicae minime periti mi alteriue chi rgiae parti se totos Consecrarent, eam De exercentes medicis es clinicis et chirurgicis , quoad honorem et dignitatem, inferiores essent. Disicimus enim ex GALE NI libride pari. art. mei sitasse Romae , qui ocularii, dentarii, quin dicerentur; quOS HERΜ. CON, miro fit. in art. medic. tales dicit, quales nonnulli ophthalmici hodie sunt, aut illi, ipsius optimi viri verba iunt) qui vel tantum
inca laxationes , vel ulcera, vel quodcunque demum
39쪽
a XXXIimum Laliud corporis nostri visimΠ mulo occupau. tur: homines ut plurimum nulls reliquarum artis partium peritia, nulla elegantiore do9rma, nulla
persenae ignitate instructi, sed βαναυσοι et e fece Romuli. Eiusni medicis etiam Aegyptum
abundasse H E R o D O T V S in Euterpe docet. D eeutero si quis Velit quaerere aut appellare medicos architectonicos, fatius erit, nomen hoc hodiernis tribuere medicis quibus multum viliores fuisse clinicos veteres adductis rationibus demon
I. XXI. Sed haec de antiqua medicinae in tres partes diuisione disputasse sussiciat. Quae cum cose dato lectore communicaui, non, quo ingenii mei aciem iactarem, aut me Ostenderem ceteris videre posse acutius; sed speciminis caussa, et Ut quasi quaererem ab eruditis, quomodo supra adseriptacEL si verba esse accipienda, Iadmue ea, quae haede re scripserim, probanda, an tanquam insima et nullis nixa idone1s fundamentis reiicienda putarenti Quod si quis itaque me nonnullis in rebus errasse demonstrauerit, meliora me quidem do-Mrus, stilum vertens libenter delebo errores gaudeboque noua quasi discendi occasione, qua mihi per omnem vitam nihil, esto carius.