Clara fidelisque ad monitoria disceptatio practicæ manualis experimento veraciter comprobata. De duobus artis, & naturæ miraculis hoc est de liquore alchaest; necnon lapide philosophico, atque amborum materia operandi ratione, difficultate, viribus,

111쪽

82nm est, urit , quod meseumla vero est,si vaporem dispergit , nihilque residuum se perest praeter sal, seusallis naturam habemAt liquor Alchaest quicqvid soluit, conservat, & pro varii late subjectorum in dirueisos liquores localiter etiam separat, ut quo sulphureum adest, & oleosum seperiosei partem: quod mercurialla inferiorem: quoc

DISCEPTATIODECIMA PRIMA

ΡHisosophici lapidis vires, usus univer sos, ct singulosrecensere instituti nostri petopositumin hac praesenti tractati enotest sed&lummodo eorum nonnihil tangere L quandum scilicet ad ipsius Alchaest, de lapidis physici convenientias az disserentias cognoscendas sat visum fuerit. hunc enim

ab initi; , atqu*iniuria

112쪽

interim simul ingenuis probisque laboran tibus viris lucem clariorem ex nostris ex perimentis depromptam praebere , quita men lapidis eiusdem facultates accuratio enumeratas callere exoptarit, ex Lullio, ex Auror.ς consiugentis Auctore, quam Divo Thomae nonnulli adscribunt , ex Henrici Κhuiarath Lipsiensis amphitheatro, aliisque Sophorum scriptis petere poterit. Nos quoque alibi nostris elucubrationibus eas. dem pro ingenii nostri tenuitate abunde de

Omnium primam essicaciam plerique, nec immerito,sapientiam praedicant:sed quinam fiat, ut ex lapide, lapidisue praeparatione sapientiam haurire valeamus, nonnullis nec infimae classis Doctoribus visum est incongruum, minimeque credendum,existimantibus jactantiae potius quam veritatis pruritu simile nugas sophos effutisse. N mo tamen in animumsibi salsam hanc opunionem serpere sinat, cum nihiI inde prosia cui talia jactantibus professoribus oriatur. Quod si artis arcana evulgare fas esset,

quis'; luce clarius hocide fateri cogeretur D 6 spem

113쪽

ol speculum enim est, quo nedum creata cun

cta, sed & Dei quoque invisibilia quantu

quidem mortalibus permissum est cociuntur: hinc Petrus Ioan Faber nostri A chemica que artis lumen praeclarissimum is io Alchemista Christiano, quem ex auctre Aquarii Sapientum Muset Hermetici e imitatus, Christianae religionis mysteria puerae chemiae magisterium non dissicile demonstrari posse edisserit. Nec id quide

immerito, cum enim cuncta,humana, dinaque ex uno fonte profluxerint, mutuquodam nexu inuicem quasi catena costricta videntur , ut ex uno cognito reliqucognoscantur. quod quamvis omnibuaeque conveniat , lapidis tamen artificio iprimis jure tribuendum est; cum enim omnia, quae nobis conspicienda prostant, veelementa sint,vel ex his composita, illa sannec producta , nec producenda cognos

queunt: cum vero cognitio rerum nonant

vel post , sed in ip productionis modo, &

actu consistat: patet inde sapientiam nobis oriri minime posse: haec vero animalia fiant vegetantia,& metallica Animalium, at-

114쪽

que Vegetantium generationes, ac gener tionis modos in ipsis instrumentorum clauiastris occultos , recondito S, minimeque V

stigabiles quis non fatebitur' Quis te penitiores terrae sinus percurrere , ac metallorum mistiones oculis subiectas nobisque postea enucleandas observare potuit unquam Z At in chemico artificio naturae opus ita sese nobis peruium , oculisque intuendum praebet, ut metallorum principia , g

nerationem , ac generationis progrestiam, modum , terminum cum omnibus circumstantiis ad amussim observareSophus queat. Cumque caetera omnia mutuam propO

tionem, ac similitudinem habeant invicem, facile inde coniectari cuncta decet : quinimmo scientiae peritiaeque pene omneS inde apertissime patefiut,ut videre est in praefatione Monadis Geroglificae doctissimi Viri I annis Dee Londinensis. In ilIo artisprogreL

si sideru cursas, virtutes,influentiae, elem toru mistiones,ignis actiones, ac universa alioquin occulta naturquis quasi scenico the-

atro represetari videtur.De hoc intelligi de- bet, et deArchimedici no Archimedis spha Di ruta

115쪽

rula vitrea cecinit Claudianusin carmine. Iupiter in paruocu cerneret athera viro ctc. In Sophorum enim vitro ea veraciter cognin

scuntur,quae alia pro abili ratione conti se nequit intelligi.

De metalloruis transinutationibus ni

est , quod multa dicantur: tum quia jam notius est quam ut verbis ea res indigere ria deatur: tum quia singulare hoc est huic sui jecto, ut metalla vario modo tran simulando non quidemialso atque sophistice, sed vere ac realiter commutet , quod liquori ALchaest non conceditur e per hunc enim inverti aliquatenus metalla videntur : at veri invicem transmutari nullatenumum ad hoc

non sit satis metalla distatuere , vel in diversas substantias discerpere, sed insuper specificas naturas , & proprietates superaddere Oportet, quod sine seminali potentia, cui

tantum illud efficerepermittitur , superaddere omnino est impossibile. MQuid tandem in medicina praestare vale- at philosophorum arcanum pud Omnes artis peritos est in consesso. Si etenim metaula cunctapenetrare valet , quidni humani corpori

116쪽

Corporis excrementa valde minori crassis. duritieque praedita penetrare poteritZatquChinc viscerum , cutisque totius obstructos meatus reserare, ae emundare valebit Θ Et iamidem dosi perminima, tum ob fu, incredibilem tenuitate,tum etiam ob naturae in filum ignem multiplicatum, substantiaeque indisi, bilem fixitatem,quae tamen obh miditatis radicalis inpiam facile in actione duci possit levis cuiuscumque caloris miniasterio, nec Id persesbium exequi potia est, sed& reliquamistorum genera ad hoc idem praestandum longe reddit essicaciora, quam uiuerint in proprianatura. Id aute essicit citatissime, mirabilem enim actionem possidet, nec imetito subiectum plenum admirabilitatis perhibetur, mi 1 aculorum natui alium, non divinorum effector potentissimus,

De Susis Tartari Hirtistibus DISCEPTATIO

DECIMA SECUNDA OUid Sal Tartari, sive aliud consenile

pro Met valeatin metallamminie venix

117쪽

se nequeatiquamquam nonnulli ed perpe pertingere nequit. quare extrinsecus tan' tum percurrens illorum maculas absterge re, colores accidentales immutare , corpiualiquatenus a priori statu leviter alterare, dnullatenus est possibile ; quin immo nec in suo fixitatis ordine aliquid ad medicinae opera nisi valde debiliter conducere eXperi enti ognitum est: si enim valido igni resistere sat potenter videtur, qua ratione ab hu mani corporis imbecillo superari , &ada-inim, ut Medici loquuntur, deduci valebiti Alimenti quidem vicem subire, ciborumque normam gerere polle concedimus : at medicamenti vim potentiorem ac velociorem exercere non poterit. hoc enim vince re, illud vinci oportet , hoc via modoque

118쪽

89 impossibile quoque erit aegritudines depellere:quod si in spiritum,& volatilitatem ducatur,non tantum per se , sed etiam per plurima sibi solutione connexa vallos morbos curare, ac morborum causas elimare poterit , non quod sic exoticam qualitatem ab illis sit adeptum, sed quod substantiain quoque per eiusmodi spiritum diisolutam ac sibi counitam in penitiores viscerum ductus trahere valeat. quod si metallicum id lae-ἀ rit, dummodo non sit aurum , quod ob sui fortissimam mistionem a nullare , praeter unicam jam dictam illi simillimam dissolui- tut , impo Sibilation est aliquid corporeae substantiae abradi, atque ita disponi, ut in terior ignis cum viscerum insita virtute illud e vincere sedile possit 1 nec requiritur mistionis profunda penetratio, nec ultima di L solutio ad morbos occultiores abigendos, immo nec ad nutritionem, cum sepe videantur proprietates alimenti in aliti silbstan tia sensibiliter immutatas permanere; quod qua ratione contingat in orthophysicoriunetractatu demonstratum est sufficienter. In hoc autem a liquore Alchaest spiritus hic

119쪽

so hie salis distare compertus est. quod ille so- lutis non commisceatur licet penitiores rerum sinus ac recessus permeet. At sal hi volatile, Alchalium, nec tam prosunde pettingat , nec a solutis facile separabile : notaequE tamen omnia dissoluit,sed pro majori vel minori mistorum cum illo similitudine, ac pro sortiori, vel debiliori mistione diver

sa ratione operatur.

Cum Acidis igitur ad glandularum sui

intestinis in mesenterio existentium, vem rum lactearum,ac Pancreatis insertus. Cui

Amaris ad Hepatis. Cum salsis ad Renua

crassiora excrementadissoluenda proficus

hic spiritus invenitur. Ad Lienem vero,similiumque viscerum longe magis distantibum, quam praedicta sospitibus viribus nos

pertinget immediath, cum in tam longo itinere, vel sanguini commixtus hebescat,vel excrementis inhaerens priusquam illuc perveniat, extra corpus cum illis expellatui Hinc fit ut pluribus expellendis aegritudini bus efficax reperiatur, febribus praesertima quae ex sanguinis dissolutione ob nimi in ipsius rarefactionem ex cordis motu, cruO-

120쪽

risque circulatione impedita , ut plurimum proficiscuntur, quod tripliciter evenire poterit. Vel ex partibus corporis ductus comis primentibus, ut in apostematibus: Vel e crementis sibimet ipsis copia vel crassitie, seu lentore vias ad consuetum exitum in te cludentibus Nel ipse sanguine crassesecto ,'vel nimis quam par sit quomodolibet rarefacto. Ex his enim omnibus sanguinis elementa dissoluuntur, & ignis, qui prius ligamine,ne sentirilposset, cohibebatur,liber redditus,viribus reparatis furens exardescit. Quod si obice deleto cruori via reddatur aperta , cuncta mitescunt , sanguis in ordianem redigitur, ac febrilis calor extinguitur. Hoc autem efficit sal volatile , dum sua tenuitate velo iter viscera permeat, obiecta impedimenta dissipat, atque dispergit. De quibus omnibus latius in orthomedicorum

tractatu.

Pluribus consimiliter aegritudinibus d pellendis aptissimum sal illud experiemur, dum viscera ad nutrimenti desecationem destinata peruia redduntur,& ab excrementorum insertu Iepvi gantur,ut taces , quae miter