장음표시 사용
411쪽
Contra illud in dubio est iudieandum num. 1 3 7. ibid. Episcopi irrita facere nequeunt Matrimonia sine denum elationibus inita ib. . cap. II. num. Iψ. & 76. Denuntiandi sunt Filius , Uxor , Frater , Soror,& respective Pater, Soror, Maritus . aliique Coniuncti, si labantur in haeresim lib. a. cap. . sub n. O. Item haeretici , & de haeresi adhuc levi suspecti nulla correctione fraterna praeeunte ibid. DE Us . Matrimonium initium habuit, cum Deus Mun.
dum , de hominem creavit lib. I. cap. I. num. 2.
Unigenitus Dei filius sui amoris pignora in Ecclesiae Saetamentis ab eo institutis nobisreliquit nu. . ibid. Natrimonium ad Sacramenti dignitatem extollit n. s. ibid. Dei filius, quod semel assium pfit, nunquam dimisit
Deus vult omnes homines salvos fieri n. I r. ibid. Humanam voluntatem penetrare, o si divinae intelligentiae num. Is 8. ibid. Maritalis potestas etl a Deo lib. a. cap. I. num. s. Deus vir unPgubernatorem conitituit, ne iterum saeminea facilitate laberetur lib. a. cap. I. num. 6. Deus fecit Mulierem non ex capite, nec ex pede , sed ex latere hominis, & quare num . T. 8. 9. II.
ibid. Propter adulterium Deus divortium permittit lib. a.
Cum D. N. I. C. dixit non licere dimittere Uxorem nisi propter fornicationem , alias causas non exclusisse declaratur lib. a. cap. 6. num. 41. Declarantur Evangelii verba a quod Deus eo unxit homo non separet r num. 43. ibid. solus Deus eli Dominus Vitae,& mortis lib. a. cap
Deus non sinit vituperatores Saeerdotum ab Eeelesiae Judicibus audiri lib. 2. cap. 13. num. 126. Deus non vult mortem peccatoris, sed ut convertatur, de vivat lib. 2. cap. I 8. num. 332. DICTIO : omnino : eil praecia, & fgnificat omnem casum , & eventum sine ulla exceptione , re medio , ae dispensatione lib. r. cap. I l. n. HO. Eadem dictio praecisam habet naturam , & idem im- , portat ae ipso iure lib. 2. cap. 18. num. 44.
Parochi Matrimonium contrahere nequeunt in ali
quibus locis, nisi probato prius statu libero lib. I.
Dicece sani, qui in aetate nubili per sex menses continuos a Dioecesi ab fuerunt in Matrimonium coniungi non possunt sine licentia ordinarii, & nisi exhibeant testimonialem ordinarii in cuius Dioecesi permanse runt asserentis eorum liberum statum lib. I. c. Is
Alia Vid. in Verb. MATRIMONIA VII. DISPENSATIO I. Episeopus dispensere nequit, nisi
in casibus sibi a Jure permissis lib. I. g .a a. nu. 22. A seq. Dispensare potest, si eoncurrat dispensandi consue. tudo legitime praescripta num. 2 . ibid. Si adsit dubiim, an dispensare possit num . et s. ibid. Si talis facultas tacite, seu virtualiter ei concessa prae
sumi valeat lib. r. cap. 12. num. 27.
Si a Jure dispensatio in genere permittitur num. 28. , de seqq., ibid. Si magna necessitas, seu evidens utilitas urgeat, nec facilis sit incursiis ad Papam, S periculum sit in mora num. 3 p. & seqq. ibid.D. spcnsaretp ar est luper impedimento pia initum M a
trimonium contracto , quo Conlagatis debiti Coniugalis exigendi potestas aufertur l. 1. c. I a. sub n.37. Super impedimento Oeculto antequam Matrimonium contrahatur , dc quando num. 128. ibid. ia concurrentibus circumstantiis , quae reseruntur, praesumitur et i Papa delegata facultas num. 129. ibid. Declara ut num . seq. ibid. Super impedimento dirimente occulto in foro eo n- scientiae , contracto Matrimonio lib. I. cap. I a. subnum. qo. & 124. Concurrentibus tamen circumstantiis,de quibus n. ras.& seq. , ibid. Sed si postea detegatur , & deducatur ad sorum eon. tentiosum , opus est Pontificia dispensatione lib. I.
Super denunciationibus Matrimonio praemittendis l. a.
Super impedimentis impedientibus num .s8. ibid. Concurrente rationabili causa num .s9. ibid. Qua etiam concurrente non semper dispensere tenetur , εἰ quando dispensationem negare non debet
Dispensationis reservatio est odiosa , ideo restrin
genda lib. t. cap. 12. num. 26.
Ad dordinariam Episcopi iurisdictionem spectat dis. pensandi facultas num. o. ibid. In dispensando tamen caute se gerere debet, ne suae facultatis,& iurisdictionis fines excedat n. 4 . Ibid Facultas dispensandi competens Episcopo , competit etiam Capitulo se de Episcopali vacante n. 38. ibid. Episcopus dispensare non potest super impedimentis impedientibus, circa quae illius dispensatio Contrahentes a peccato immunes reddere nequit lib. 2.
Nee super voto simplici Castitatis, aut Religionis l. a.
cap. 2. num. I 8. & ss. Nisi Matrimonio iam eontracto, de in foro conscientiae , ut impeditus debitum petere valeat lib. I. c. q. sub n. t 9.& lib. 2. cap. a. sub num. 18. Nec super Sponsalibus cum alia persos a praecedenter contractis num. 38. de s 6. ibid. Nec super Matrimonio cum persona haeretica contrahendo num .s . ibid. Nec generaliter super quocumque impedimento di bmente non occulto,sed publico lib. I. c. I a. n. III. Quamvis gravis urgeat Matrimonium contrahendi necessitas num .i3 1. ibid. Papa de iure dispensandi potestatem habet lib. I. c. I 2. num. 3I. Impedimenta olim impedientia, quae hodie dispeni satione non indigent lib. a. cap. a. num. 3. N seqq. Hermaphroditi sine dispensatione Apollo lica ad Ordines promoveri non possunt l. r. cap. 13. n. S9.
DISPENSATIO SUPER MATRIMONlo TAM TUM MODO RATO INTER CONJUGES CA
THOLICOS II. Post Matrimonium ratum fit perpetua separatio tori, vel per ingressum utriusquα Coniugis , aut unius, altero etiam invito , in Religionem approbatam , vel ex dispensatione Apostolica lib. I. cap. I 6. num. I. 2. 41. &42. Papa vinculum Matrimonii tantummodo rati relaxare potest num. 3. & 69. ibid. Plures Summi Pontifices illud relaxarunt , & signanter S. Gregorius VII. . Adrian. IV. Martinus v. , Eugenius IV., Pius IV., Paulus III., S. Pius V., Gregorius XIII., Alexander VII., Clemens VIII. Innocentius X. , Urbanus Vli I. Clemens XI. l. I.
412쪽
5e nutu. I93. ct sub num. 294. I. verumtamen , S I. seq. Dubitare de hae summorum Pontificum potestate
1 aeri legum esset lib. . cap. I 6. num. 9.5imiles dispensationes conceduntur altero quoque se 2 Coniugibus dissentiente lib. I. cap. 6. n. O. Iisque cone essis , potest uterque Coniux ad alias tranasce nuptias lib. a. cap. x6. num. I I. & 282.
In illis eo ne edendis solent summi Pontifices audire Votum Consultivum Sacrae Congregationis Cone illi . seu alterius Congregationis Particularis n. ar.
Pro hae obtinenda dispensatione iussiseari debet in is
primis matrimonium non esse consummatum n. 3.
Hoe probant testes deponentes Coniuges post mattimo. nium nunquam in eodem loco convenisse num. 34.
Sive etiam ingressos fui se euhiculum , sed ianuis aper. iis , ibique per momentum permans se n. I 6. ibid. Folue magis si Coniuges idem eum iuramento eon sirmaverint num. 33. ibid. Cum eontiat Coniuges nunquam una simul eo habitasse , tune soli eorumdem Conjugum assertioni de
non subsecuta eonsummatione credendum est lib. 2. cap. 16. num. I 8.
Taeile deferri non solet eorumdem assertionibus , quando uterque ad alias nuptias transite cupit liv. a.
secus si alter eorum Religionem perpetuo profiteri desiderat lib. I. eap. 16. num. a . Cum praesumi nequeat. quod per falsitates se Deci vo vere velit lib. I. eap. 6. num. ao. s6. oc seqq. In utroque casu tamen fidem promerentur , si illorum allirtio eoadiuvetur a Testibus coh bitationem excludentibus lib. I. cap I6. num. 22. Si mulier , nee pulchra , nec satia dotata , nee Juvmnis alias nuptias sperare non possit tib i. c..16. n. 23. si vir fuerit ab ea ad Matrimonium secum contra hEa dum dolose seductes s lib. I. cap.r6. n. a . Lieet enim ei de eonium matione deponenti credenis dum non sit, quia deponit ad proprium comm dum, ad stibi linendum nempe Matrimonium . ad quod maximopere anhelavit lib. . cap 16. n. as. Omnem tamen fidem meretur , si poliquam volt eompos evasit . sua propria eonfessione eon sui limat io. nem excludat lib. I. cap. x6. num. 26. 6 a. Quae confesso probat, etiams uterque Coniux In eodem lecto per tres noctes dormierit lib.I. cap. 16.
Fortius, si non constet de dormitione , sed potius
Maseulus, seculo Matrimonio , fuerit calce ratus a Mulier vero in Monasterium detrusa lib. I. cap. I 6. num a g. Consum matio exclusa quoque remanet, s educanda Matrimonium eum auuene ad Crates Monalletii clandestine eontraxerit, nee inde exierit ante dispensationis petitionem lib. I. cap. id. num. 29. Copula fornicaria inter Coniuges ante Matrimonium habita non aequivalet mnium mationi, nec impedit dispe hiationem lib. I. cap. I 6. num. 3O. a Sseqq. Matrimonium tantummodo ratum per dispensationem
dissolvi potest , quia fgnifieat coniunctionem Christi eum anima Iusti 1 olubilem per mortale peceatum lib. I. cap. 6. num. 3 3. S sub num. 3 26. Dissolvi vero nequit consummatum , quia fgniscat
esnlunctionem Christi cum Ecclefia per earnem assumptam . quae est inditIolubilis lib.I. e. I 6. n. 3 . . 2 seqq. S sub num. 3 26. Quod enim verbum semel asium t nunquam dimisia
Ad exeludendam consummationem pro obtinenda diΩpensatione inspectio obstetrieum corporis Mulieris de ei pere potest lib.i. eap. 36. num. I. & seqq. Alia vid. in verb. ΟΗSTETRICES . Ad obtinendam dispensationem requiritur etiam suisua causa . sine qua illicita foret lib. L eap. 16.num. 66. Quae necesse non est, ut spectet ad publicum bonum sed sumit respicere pri satam utilitatem num. 67. S seq. ibid. Gregorius XII. uniea die dispensavit eum undecim, quos non eii verisimile omnes fuisse magnates n. 68. ibid. Loeum non habet ad hane dispensationem imper
diendam Divinum praeceptum t Rod Deus eo unx t homo non separet a lib. I. cap. 16. num. IV. Ad matrimonium enim solummodo ratum illud non extenditur num. I i. ibid. Causa dissolvendi Matrimonium ratum est dubietas ei rea illius validitatem num. I96. 243. in id. si nimirum Mu iee vilis . callida S annosa, eiusque Consanguinei, S amiei tenerum adoloscentem elocum venerint num. 397. Ibid. Et modo mellifluis verbis, modo minis, modo ex falsis eatissis elam a suis Parentibus, seu Tutoribus ad eontrahendum clandestinum Matrimonium induxerint num. I98. ibid. Depositio Adolescentis decepti referentis has machinatioties meretur attendi, & quare lib. I. cap. I 6. num. 499. S seqq. Maxime concurrente simplieitate , nobilitate , δὲ divitiis Adolescentis cum sagacitate annota mulieris, a qua seductus praesumi debet num . aos. ibid. Causa dispensandi est validitas Matrimonii ita vaeiulans , ut si lis super ea iniretur . de exitu favor hili desperari non posset num .a r. ibid. satis est fluctuantem, suspectum. eu dubium e se matrimonii valorem num. 243. ibid. Tune dispensatio est prudentiale temperamentum ad obtruncandam super nullitate litem , ct congrua , ae tae ita administratio iustitiae num . a i. ibid. Et cautela ad impediendum, se Matrimonium in perinpetuam fornicationem eonvertatur lib. I. cap. I6.
Causa dispensandi sunt artificia , circumventiones ,& seductiones ad eaptandum Matrimonium n. 244. ibid. Magna Inter Coniuges disparitas tam quoad aetatem, quam quoad conditionem num .a's. ibid. Quae se ut olim inter Romanos nuptias illegitimas reddebat num. a 6. ibid.sie hodie talem dubietatem inducit, ut vel pro nullitate sit iudicandum , aut dispensandum lib.I. c. IS
Causa dispensandi est aversio propinqunt m erga Coniniugem , qui inaequalem desponsavit lium. asci. Is i. ibid. Timor futuri scandali ob odium , de rixas inter Coniuges crituras num asi. ibid. Ob quas Eugenius iv. inter Coniuges privatae conditionis dispensavit lib.I. cap. I6. num .rsa. Idemque serὐavit Inooe. X. eum duobus Coniugibus imum Plebis lib. . eap. I 6. num. 1 33. Et ob hane eausam etiam Coniugibus vulg :ris condi-Ε e e tio
413쪽
ilonis dispensatio saepius indulta fuit lib. I. eap. 16.
Dispensatio eo magis est eone edenda , si nulla spes effulgeat futurae te eonciliationis inter Coniuges l. a.
Si alter Coniux quaerit alterum a se repellere post Matrimonium ratum lib. I. cap. I 6. num. 2s 8. Timor, de perieulum fornicationis lib. I .cap. I 6.n.2s9. Cui Papa, mediante dispensatione , obviare debet , he oves sbi e onereditae pereant lib.I. e. r6. n. 26 .memadmodum summi Pontifices alias non sῖ mel ita
seruarunt lib. I. cap. 16. num. 26 l.
Imminens extinctio familiae illustris Consuata , si 1 vineulo indigni matrimonii rati non liberetur . est eausa super eo dispensand lib. l. cap. I 6. num. 262. Illus res conservari familias Reipublicae interest n. a 63. bid. Pro earum eonservatione plura de rigore Iuris indu
cta relaxari solent num. 264. ibid. Causa dispensandi est quoque elandestinitas, si nem m Matrimonium fuerit sne denunciationibus de lebratum , & quare lib. I. cap. 6. num. a 34. 266. si eelebratum secreto suerit eum tenero, de nobili Adole se ente in eius Villa per Fce minam annosam, atque deformem lib. . cap. I 6. num. 23s. Item diffamatio sponsae de adulterio commisso post Matrimonium ratum num. 269. ibid. ulpicio etiam suturi adulterii num. 1 o. ibid. Lepta superveniens num. Ia9. & 293. ibid.Lnpotentia pariter superveniens. seu praeeedens ad obtruncandas litea super eadem impotentia n. Is ibid. si alter ex Contrahentibus assem et se non habuisse animum eontrahendi, nec ad exhiliendum verum consensum induet possit num .ass. ibid. si Vir ob bonum publieum ad Episcopatum promoveatur num. 296. ibid. Consentus ab uno ex Coniugibus praessito sub eondiatione nunquam eum altero cohabitandI num. a Libid. Imo haee conditio nullum reddit Matrimonium n. a I.; bid. Limita ut in cassi de quo lib. r. c as 1 nu. a T. ad Isa. Plo obtinenda hae dispensatione suffeit eausa levis, quando adversus Coniugem illam petentem , alter Coniux nihil opponit lib. i. cap. 6. num. 297. ia consentire videtur num. a 98. ibid. Consensus utriusque Coniugis suffcientem causam dispensationis supe e Matrimonio rato ministratnum. 299. ibid. Esemplum huius dispensationis ab Urbano VIII. con. cessae num. 3oo. ibid. Quomodo se gerere debet, qui petit Apostolicam. dispensationem super Matrimonio rato . di non consummato lib. I. cap. I. num .so. An Papa possit dissolvere Matrimonium Coniugum , Infidelium lieet eonsummarum , quando ambo ad Fidem eonvertuntur lib. I. cap. 6. num. 3 l. Haereticos . qui in locis etiam , ubi Concilium , est publieatum, Matrimonium iuxta ritum degesque loci contraxerunt, si convertantur ad Fidem , Ee-elesia ad alias transire nuptias non permittit lib. I.
Eorumque Filios vult esse legitimos ib Id.
DisPENsATlO SUPER MATRlM Ni SOLUMMODO RATO INTER CONJuGEM CATHOLICUM, ET HAERETICUM III.
Papa facilius dispensare potest .s per Matrimonio ra-
to , Ee illicite contracto 1 eathollaci eum Haeretica, seu ab Haeretico eum ea tholica, quatenus pars catholica , ante consummationem , dispensationem petat lib. I. cap. 16. num. IO. Propter lepram alteri ex Coniugibus superventam dispensari potest super Matrimonio tantum rato t. 3 cap. 6. num. I 29. de 293. Multo magis, si alter ex Coniugibus IIaeresis morbo laborat num .igo. ibid. Fortiti, si Matii monium initum fuerit iuxta leges Palatinatus num. ari. ibid. Quod nempe Maseulina proles in fide Catholiea Pa. tris , Freminea in Haeretica secta Matris edueetur, dg e contra num. Iaa. ibid. Quod est peceatum iniquissimum eontra Itis Ecelesia-uieum , ee Divinum lib. I. cap. 6. num. I 33. Quia directe opponitur fini primario Matrimonii generandi Prolem pro aeterna Beatitudine non pro damnati e num . i 34 ibid. Imo Matrimonium eum hoe pacto contractum est ijullum , & irritum declarandum num . a 3 s. ibid. Causa dissolvendi Matrimonium rarum inter Catho. licum , de Haereticam , de e contra, est timor L. tuti nandali , S inimicitiae de e. inter Coniuge a circa lotam Religionem lib. I. c. I 6. n. 136. A seq. Item perieulum fornicandi lib. . cap. I 6. n. 438. Cui Summus Pontifex prospicere debet, ne anima Catholici damnetur lib. I. cap. 36. num. I9. Matrimonium ratum inter Catholicum , de Haereticam est discit υendum , si Catholieus sit filiusn milias, S aeeedat indignatio eius Parentum , d. consanis
guineorum lib. a. eap. 36. num. 47.
Di SPENSATIO SUPER MATRIMONIO INsUNDO 1NTER CONTRAHENTEM CATHOLl CUM . ET HAERETICUM lv.
Rationabilibu , causs concurrentibus Papa dispensare potest , ut Matrimonium inter Catholi eos , de Haereticos eontrahatur lib. a. cap. I 6. n. 14 . a 4 ., de seqq, Habiti a prius informationibus , & votis ab Episcopoloei, de Nuneio Apostolico , cui valde eu deferendum lib. I. cap. 16. num. 14s. Quia uterque praesumitur optime instructus de ques ἔ-tatibus perib narum , & loeorum sibi si lectorum , de cum matura deliberati ne relationem , votum que delasse censetur lib. I. cap. 6 num. 146. Hae e dispensatio eoneedi potest , si Haeretieus promitistat, aut certa spes effulgeat eumdem e se Catho lieam fidem amplexurum, S dummodo prolesia eadem Catholica fide sit educanda lib. I. cap. a 6. num. I. de seqq. Ex dispensatione Bene die. xl l . semina Catholica Pisana nupsit haeret leo lib. r. cap. 6. num. s I. Facilius hae dispentatio eo ne editur, si accedat iurata promissio Haeretici non subvertendi uxorem , in fide Catholi ea filios educandi. se se Catholieum reddendi. & abstinendi a eon vetitu cum Haereti eis lib. . cap. 16. num. I l 6. 39l. Quam vis suam conversioneni disserat, ob timorem privationis pinguis haeresitatis lib. I. e. I 6. n. 6Q. Dummodo in quocumque casu scandalum pusillorum timeri nequeat, & quando timeri non possit lib. i.
Hae e dispensatio eo ne editur Regibus . de Principibus. s Regnorum eonuersio, protectio Catholicorum, de perseeutionum cessatio sperati possit s. t.
Quod eo magis spetati potest , si non Vir . sed Uaecie su
414쪽
sit Catholi ea lib. . eap. 6. num. I 66. Iheolendinda Longobardorum Regina Eutharin suum primum Virum ad veram pietatem pronio-iem reddidit tib I. cap. 26. num I 67. It Agilalphum suum Virum posteriorem eo traxit, ut Omnibus suae Gentis auctor fuerit, se se ab Haeresi vindicandi liho. cap. 6. 'num. 368. Id fidem Catholicam habetur conversum suisse a Domitia pravum Clementem, a Clotii de Clodo iaveum Francorum Regem , a Jugul de Hermogillum Regem Gothorum libra. cap. i6. num. 169. Causa concedendi eamdem dispensationem est quaedam moralis necessitas, & quaenam sit lib. I. c. I 6.
Pro eoniugiis ineundis in Belgio inter Partem Catholicam N Haereticam denegata fuit dispensatio
lib. . cap. 16. num. i I. iClemens XI. dispensationem negavit , ut Catholicus cum Haeretica, quam carnaliter cognoverat , matrimonium eontraheret num. 9. ibid. Conceditur tamen s coniugia contrahi debent in loco, ubi si Pars haereti ea non adimpleat promissa . aut seandalo sit alteri Parti , aut filiornm educatio nem intervertat . opportunis remediis provideri possit lib. i. cap. I 6. num. I a. vel in loco. ubi Catholiet eum Haeretieis sibi in υἰeemi non infestantur, familiariter agunt. de Coniugaliter cohabitare consueverunt lib. I. cap. I 6. n. I 3. Causa quoque eoneedendi talem dispensationem et gravis damni evitatio lib. . eap. 16. num. 1 4. Dimi aut io honoris,de famae libra .eta6.na h. Igo. Et generaliter s nee enitas urget, & ratio subsiliit l. i. cap. 16. num. III. Papa concedere nequit dispensationem , ut Pars Catholiea eum Haereti ea Matrimonio copuletur, quia se praebetur occasio , ut indignus . publicus peceator sacramentum ministret lib. I .cap. 16. num. 38 I. Is a Contrarium , num . am. 93. & seqq. ibid. Ob gravem causam potest etiam in .igno ministrati Eucharistia,ergo,& Mattrimonium l. .c. s. n. 18S. Causa gravis est spes mora liter certa secuturae Conversonis Partia Haeristicae Parti Catholicae nube uiatis lib. r. cap. et s. num. 189. Cur summi Pontifices aliquando ditierint se non post se hane dispensationem concedere . nisi concurrente aliqua eiusa publiei boni, Feclesia. N Religi nis augmento lib. I. cap. 16. num. 39 Licet concedi possi, etiam quando ea ne eessarIa, vel valde utilis bono privato lib. i. cap. I 6. num. 9s. summus Pontifex concedendo dispensationem pro ineundo Matrimonio inter contrahentem Catholicum , di Haereti eum non eooperatur peccato, &quare l. a. cap. a. num. 3 24Ηaee Matrimonia stini illicita . & pee eam Inoa , nisi aecedat Apostolica dispensatio lib r. cap. 7. n. I 8. Ubi mixtim vivunt Catholici eum Haeretieis, & ubi viget consuetudo , tollerantur, si e esset perieulum subversionis Catholiei. Sc quare num . a I. ibid. sed ei tra positivam Apostolieat Sed is approbationemnum. 22. ibid. Ubi Tridentinum est publieatum, Episcopi eurare dohent , ut servata eius forma . Matrimonia contra. hantur num. et . & seq. ibid.
nunquam Sedes ApostolIca dispensav It lib. I. e. s.
Promisso Matrimonialis facta inter sanguine eons unis Hos subeonditioner si Papa dispenser i in easu tamen in quo dispensare solet, eu valida . de obligatoria lib. I. cap. s. num. 33. Contrarium dicto cap. s. num. 6o. , S seqq. ibid. Obtenta dispensatione super impedimento dirimente poli eontractum Matrimonium, ad eius validitatem requiritur renovatio consensus lib. I. cap. s. n. 44 Quamvis Mulieris stuprum intercesserit dise. s. n. 66. Papa concedendo dispensationem super impedimento dirimente, dat contrahendi facultatem, sed non validat actum antea illsette eestum l. a. c. s. n. 61 Catera via. in verbo CONDIT M. Super impedimento assinitatis eae eopula illi eita sumis mi Ponti fiees in foro tam interno , quam externo Deile dispensare solent lib. I. cap. M. num II. Innoe .XΠ. facultatem concessit magno Poenitentiario dispensandi super impedimento occulto affinitatis ex copula illicita, seu ex actu sornicatio proveniente lib. I. cap. I l. num. 14.
Vid. in verb. HONESTA s. Afines Matrimonium sine Apostolica dispensatione inister se eontrahentes perpetuo sunt separandi lib. a.
Summus Pontifex dispensare non potest in primo Cons gninitatis gradu lib. I. eap. s. num. I . Ubi de Fratre eum germana sorore. Seeus in aliis gradibus etiam lineae rectae lib. t. e. 12. Num. 43. Dispensare tamen potest super primo assaitatis gradu lineae rectae gravissimis urgentibus causis l. I. c. I a. num. s. Sed Romani Pontisces semper ab hae dispensatione abstinuerunt, licet hoe impedimentiam inductum sit Jute Eedasi, illeo lib. a. eap. ra. num. IV. 11. sed super primo sGnitatis gradu lineae collateralis pluries dispensarunt lib. I. cap. a a. num. II. S. Plus v. super primo Consanguinitatis, seu Affinitatis gradu protestatus est se nolle dispensare lin. a.
Dispensationes inter assues transuetia lineae in primo gradu sunt luti naturali, & Divino uni rmue
Ideo a Summis Ponti fieibas quandoque fuere eonees.sae ad ineunda Matrimonia eum vidua Fratris defun.cti, sue eum sorore defunctae Uxoris lib. I. c. Iac
Rigide tamen . si ex defuncto Fratre soboles supersit
Julius it. dispensavit eum Catharina Regina Aseliae vidua,ut nuberet defuncti Regis Fratri Henrico ulli. qui deinde eum huius Matrimonii nullitatem obtinere non posset, ut Annam Bolenam de 1ponsa ret, cum toto Regno ab Ecclesia Catholiea destivit sub num. I 6. ibid. Tridentinum disponit, ne in seeundo gradu , nisi inter magnos Principes , & ob publieam causam dispensetur lib. r. c. ra. num. I 8. 44. 66. Nihilominus Romani Pontifices etiam inter inseri res dispensare solent lib. r. cap. 19. num. 4s. s3. Imo in primo assinitatis gradu lineae transveria inter Nobiles & Privatos pro Matrimonio eum vidua Fratris, ex quo nulli filii supererant ineundo, dinpensarunt lib. I. cap. I a. num. 2C. Fae ilius pro Matrimoniti eum Sorore defunctae Ux ris lib. I. cap. II. num. II.
Papa in dispensando suorum praedeeessorum velligi a se. E e e a ctati
415쪽
ctari voluisse eensetur lib. I. Cap. 32. num. 42.
Quidquid in aliis casibus servatum esse dignoscitur ra. tionabiliter petitur, Ze non facile denegatur ibid.Lie et Papa dii pensare non possit in primo Consanguinitatis gradu lib. I. cap. s. num. 41. In aliis tamen gradibus ex iustis causis dispensare non prohibetur num. t 8. ibid. Causas pro his obtinendis dispensationibus non oportet esse publicas , sed sufficit, quod sint rationabiles , &urgeotes & quare lib. 1. cap. 1 a. num. 43. qq. 's. Causa dispensandi in aliquo affinitatis , vel consanguinitatis gradu sussciens est, si mulier non possit alteri commode nubere , aut si ex conversatione sit eius fama aliquantulum denigrata lib. I. cap. 11. num. 73. 4. 84. & eap. 16. num. 79, Causa rationabilis est etiam copula habita post mo tem Uxoria cum ejus 1orore , multoque magis, si s oboles ex ea suscepta fuerit lib. I. c. 12. n. T. Causa evitandi peccata , infamiam , aliaque grauit sima mala , quae enumerantur tib 1. cap. 12. n. 8. 9.s8.S9. 83. Secuta copula . ci periculum scandalorum praebent rationabilem dispensandi causam lib. I. cap. 12. n. Ο.
Adducitur exemplum lib. 2. cap. I 2. num. II. Imo etiam ii orta sit suspicio . licet falsa , quod copula intercesserit lib. I. c. I a. num. sq. α seqq. , di sub num. 8 . Non obitante etiam impedimento compaternitatis l. I. . cap. 13. num. s6. N seqq. Suffciens causa reputatur necessitas vitandi mala , &scandala, ta inducendi aliquod bonum lib. I. c. II. num. s9. 84. Attendi quoque s olent merita intuitu Catholieae fidei, di Ecclesiae quaesita , quae causam publicam coniti
Fortius si considunt in ter vitiis in bello contra Turcas prael litis vel in conitructione plurium Ecclesiarum
Item extinctio conspicuae . S illustris familiae . si dispensatio non concedatur lib. 1.c. lla. num. 62. 84. Pro publico bono expedit ili ut ires contervari familias lib. I. cap. I l. num. 63. Concurrente iusta causa dispensatur eum pauperibus, plebeis , multoque magis cum nobilibus , praeteristim super affinitate lineae transvertae lib. I. cap. 12.num. 64. S seq. Referuntur causae suffcientes ad obtinendam dispensationem pro contrahendo Matrimonio inter consanguineos, seu a sines lib. r. c. I . n. 73. S seqq. Istae causae unitim sumendae sunt num. 46. 67. ibidobtenta dispensatio ob anguli iam loci executionem meretur, quamvis omne. loci habitatores conditione , de facultatibus sint aequales i. I. cap. D. n. 8s. Et etiamsi locum illum aso. familiae inhabitent l. t.
Quia causa dispensationis non est deficientia personae aequaus , sed deficientia perlbnae aequalis , quae
praeter Consanguineam petenti dispensationem nubere uelit lib. I. cap. 12. num. 87. Subreptionis vitium silum attenditur, cum concernit substantialia gratiae lib. I. cap. I 1. num. 88. Non autem cum tantummodo Patariae respicit interesse lib. I. c.ra. n. 89 Ideo executioni demandanda est dispensati obtenta in forma pauperum , licet ea in petentes pauperiem si nutaverint lib. r. cap. a. nam. 9O.
Subreptilia , ct in alida eit d. spensatio non expressis gradibus cognatioais, seu assiditatis super qui aus
petatur lib. I. eap. 12. num. 9Iὸ obtinere suffcit dispensationem pro quarto gradu . quando dilians quarto gradu a communi stipite nubere vult alteri in secundo gradu distanti lib. 1.c. I a.
Sed ante Matrimonium obtinere debet declaratorias super propinquiore, alias graviter peccat lib. I. cap. za. num. 93. S cap. δ s. num. Io . Si alter dillet a eommuni stipite ultra quartum gradum , alter vero quarto gradu , non ell opus Pon inti fieta di I pensatione lib. 1. i cap. 12. num. 94. Idem dicendum, si alter sit a stipite in primo gradu, alter vero distet in quinto lib. 1. cap. 12. num. 9S. In petitione dispensationis super Matrimonio in gradu prohibito iam contracto, S n alitio te contum ma into, haec circumstantia exprimi debet l. r. c. a. ns s. Sicut exprimenda eli copula carnalis, ii inter Con- sanguineos dispent itionem petentes Matrimonium nondum conractum praecesserit t. s. c. 12. num. 97. Alias dil pensatio subreptilia ell, ec invalida lib. i.
Necessario exprimi debet, quia cum impedimento Consanguinitatis . seu assinitatis etiam incestus crimen concurrit lib. 1. cap. a. num. 99.
Validum est Matrimonium contractum antequamis sponsi de uispensatione prius obtenta notitiam habuerint lib. 1. cap. I 2. num. oc .
Copula carnalis inter sponsum , S sponsam habita
antequam dii pensatio oris nario exhibeatur, nulli in reddit cli pensationem lib. 1 cap. 32. num. 1 o I. Nec valide deinde contrahitur Matrimonium. nisi .hac exi rella circum liantia Ail pentatio iterum obtineatur
Secus si copu a habita fuerit post praesentationem dispensationis . de O .dinarius cum ei idem sponsis iam
Has aispensationes in t de Episcopali vacante neque Capitulum neque vicarius Capitularis exequi potest . sed hoc lpectat ad Episcopum viciniorem
Mortuis Coniugibus ante executionem dispensationis, accedente novo Papae rescripto , illam ordinarius exequi pote ii pro legitimandis siliis nati, in figura Matrimonii etiam in praeiudicium luccedent uin ab intellato, di in terris etiam imperii l. i. c. a. n. I S. Delegatio huiuice dispentationi, morte delegantis non expirat lib. I. cap. 12. ibid. Nee Episcopus, nec Vicamus Generalis aliquid pro executi ne dii pensationis quacumque ratione , nec etiam sponte oblatum exigere possunt sub paena
excommunicationis latae 1ententiae non obli ante quacumque immemorabili consuetudine l. 1. c. I a. nom. Ο6 1 s. Notario tautum debetur quarta pars unius scuti promercede laboris lib. t. cap. 1 a. num. I T. Et sei vari debet Iaxa innocentiana l. 1. c. ra. n. IO8.
si Consanguinei, contractis nuptiis, 3 o. Annis una simul cohabitaverint, sive etiam minus , quam per decem nium in figura Matrim inii vixerint, dii pensationem praecessitis praesumitur l. 1. c. M. D. 1 9. Sicuti concella luper aliquo impedimento Amitolica disipentatione legitime executionem habuisse ceninsetur lib. I. cap. 12. num. I lo.
Ab impedimentis publicis per Data iam , ab occultis per Pae nitentiariam dii pensatio expeditur lib. I.
Sae. Pte attentiaria tamen non dispensat super impedimentis occultis tum Conlanguinitatis tum assinitatis
ex copula licita, tum Cognationis Spiritualis ante
416쪽
eon tractum Matrimonium lib. I. p. 11. num. 134. secus si Matrimonium sit iam contractum, exceptis primo, di seeundo consanguinitatis , dc affinitati gradu ibid. Nonnunquam tamen Paenitentiaria eriam super impe dimentis publicis in ut que foro , attenta paupertate, gratis illam concedere solet lib. I cap. a.
Addueitur exemplum lib. . cap. a. num. I. In caeteris gradibus prae:er primum , dc se eundum Consanguinitatis . de Alfinitatis , etiamsi laeeint publici, Matrimonia in iis nullite e conctractare validare potest lib. I. cap. za. num. Ig s. Quando tamen nullitas provenit ex causa nubreptionis, vel obreptionis occultae literarum a Dataria obtentarum num. I 6. ibid. Limita si falsitas consistit in narratibne praeeedentis eo. pulae, quae tamen ante non intervenerit n. t 3 7. ibid. Dispensat etiam in omni linea, & gradu affinitatis exeopula illicita, de occulta num. I IS. ibid. i obtinuit super impedimento occulto dispensa tonem a sae. Poenitentiaria Confessario directam , sua peccata fateri non tenetur nisi hoe in litetit praecipiatur lib. I. cap. 1 I. num. II 4. seeus si in litetis apposita si Clausula i in foro eo eieη-tia , o in Sacramentali confessione tantam , O noa alitor ibid. eatis etiam ConsessarIus id exequi debet n. Hς.ibit. Impedimentum Oeeultum super quo Poenitentiaria di spensare pote st dicitur illud , de quo non est publica fama num . a x s. ibid. Seu illud , quod in Parochia notum est minus quam decem personis nuta. ar . ibid. Unius Parochiae testimonium facit erimen notoriumnum. Ir9. ibid. occultum tamen non est, quod per duos Testes prohati potest . sive deductum , sυe non deductum adlatum contentiosum lib. I. cap. II. Num. II . Si erimen seu impedimentum deductum ad serum contentiosum non fuerit probatum , ct Reus absoluina ex capite innocentiae , vel ex hactenus deductis, seu ab observatione iudicii, aut tamquam non repertus tulpabilis, occultum te manet n. III. ibid. Nisi retia dimissus fuerit eum praecepto de se repraesentando num. Iaa. ibid. De et ara ut in eap. 28. num. 343. S seqq. lib. a. Oce ultum quoque dieitur , s solum complicibus sit notum lib. I .cap. I a. num. 313. inomodo impedimentum cie cultum a publieo distinis guatur ibid.ειν dispensationem Pontificiam super Matrimonio inter raptorem . S raptam contracto cessant omnes poenae legales lib. I. cap. I s. num. 36 Impedimentum voti solemnis Cassitatis tolli potest per Apos licam dispensationem . quando agitur de Natrimonio a Regibus, magnisque Ptincipibua eon. trahendo lib. u.cap. a. num. H. Sseqq. Et c. g. n. 2 a. Adducuntur exempla ibid. meretum Benedicti XIV. in Lis nen. Nullitatis Matrimori ii lib. I. cap. I s. num. Io . Breve eiusdem Summi Pontis eis eamdem nullitatem de elarans num. M. ibid. Eteυe Ponti fietum derogans impedimento quarti, seu tertii. & quarti gradus non suffcit pro tollendo impedimento proveniente ex dupli et Consanguinitatis gradu . sed necessaria est expositio, & demisgatio expressa hute impedimento duplicia gradus, sine qua Matrimonium esset nullum lib. I. cap. 3s.
num. I a. Et seqq. sublato ope dispentationis duplie Is gradum impedimen. to sub supposito , quod tempore eoneeisionis dis. pensationis alter ex Contrahentibus hoc impedimenis tum ignoraret. si tamen ipse quoque musdem impedimenti tempore concessionis gratiae notitiam habuerit , subsequens Matrimonium est nullum n. roe.
Papa dispensare nequit super impedimentia Iure natu rati dirimentibus, ut est error, amentia, consanguinitas in primo gradu lineae rectae, de in primo tran verse. ligamen . N impotentia lib. I. c. I a. n.6 I. In foro exteriori expediuntur in Dataria dispensatio. nes , quae in quarto, vel in tertio, de quarto gradu petuntur lib. I. cap. a. num. Is. In Cancellaria , quae petuntur pro tertio , vel secundo. de tertio gradu num. 1 o. ibid. In praefectura Brevium , quae petuntur pro primo Assiis nitatis gradu , vel pro primo, de secundo , vel pro primo, de tertio, vel pro primo , Ac quarto eon. sanguinitatis, aut affinitatis gradu num . a i. ibid. Formula supplicationis pro obtinenda a Sae. Paeniten. ti ria dispensatione pro iuro interno n. aga. ibid. Quomodo dirigenda num. I 3. ibid. Formula s)pplieationis pro obtinenda dispensatione a Dataria in sero externo num. 34 . ibid.
si petatur in Drma pauperum quid requiritur n. I s. ibid. DIVORTIUM . separatio Tori propter adultesum
vere . de proprie Divortium meatur l. r. c. 1 I. n. a.
vid. in verb. ADULΤERIUM VI. BESTl ALITAS, SEPARAT io, SAEVI TlAE, SODOMIA . DOCTORES. Dictum Doctoris recipit de ela rationem a iuribus per ipsum allegatis lib. a. c. s. n. a DOLUS. vid in Ver h. FRAUS. DOMlCI LlUM vid. in Verti. MATRlMONIA . V. Dolal NUs. Leviter servum percutere potest lib. a.
solus Deus est Dominus vitae. Se mortis lib. a. p. a. num. ata de a . Homo est tantum custos propriae vitae , non absolutus Dominus ibid. NATIO. PaterIudaeus uel alterius secte donationem propter nuptias Filiis ad Fidem converss Gallitue re tenetur lib. I. eap. una. 28. I . Raptor sive ducat sive non ducat Raptam arbitrio Judicis illam eongrue dotate tenetur lib. I.
Catholica nubens flaretico dote privatur lib. I .cap. 6.num, γε.Juvenes ducentes Uxorem pinguem dotem habentem , sed aetate provectam . illam deinde contemnunt, dc male tractant lib. a cap. l. num. 33. Dotem cum Meretricibus di mpant, & adulteria eo m- mittunt lib. a. cap I.nunt 34. uxor Viro dotem non persol. it, ut illius fructibus imter laerymas Ee gemitus alatur lib. a. e. s. n. Ita Et in remunerationem obsequii Matrimonialis nil aliud, quam verberationes recipiat ibid. si veto indotata si in compe usationem dotis non vo litae alimenta cum quotidianis verberationibus mixta sne eulpa recipere non tenetur lib. a. c. s. ia. I. Quando fit separatio Tori ob saevitias V iri in Uxorem, ei restitui dehet Dos una cum luero dotali lib. 1. eap. 6. sum. 37. Restitutio dotis venit in consequentiam separationis
Praestatio alimentorum . & sumptuum litis , pendente lite super Separatione Tori , cautionis reiectio, resti.
417쪽
restitutio dotis, amissio tertiae partis donationis propter nuptias, onus alendi filios apud Matrem , &poena est remedium , quod unum Virum percutit, S mille cautos reddit lib. a. cap. 6. num. S9. Uxor indotata a Marito contemni solet lib. 2. I l. n.sa.
Vid. in V m. ALIMENTA . Puella . quae ab Amasio , qui eam deinde duxit, cor. rupta fuit, dotem relictim honeilis Puellis habere potest lib. s. cap. 13. num. II a.
Si tamen relicta suerit Puellis Virginibus , eamque Puella passa stuprum occultum obtinuerit, eamdem restituere tenetur, sed petere poterit disperusationem lib. a. eap. I 3. sub num. IT 2. Pater Judaeus . vel alterius sectae filiam ad fidem eon. versem congrue dotare tenetur lib. I. c. 7. n. a T.
EBRIETAS. EBRlUS. Propter desectum veri
consensus Matrimonium ab ebrio contractum non subsistit lib. I. cap. I 6. num. 2 I . Nulla emendatio sperari potest in Marito , qui est deditus Ebrietati .lib. z. cap. 6 num s a. Et adducitur exemplum lib. a. cap. t T. num. 42. Ebrietas est vitiorum omnium fomes, & nutrix lib. 2.
Ad libidinem provocat num. 22. ibid. Tollit plenitudinem intellectus , N d insaniam homin re protrahit num. I'. ibid. Ebriosi regnum Dei non possideb int, immoderantia valetudinem laedit, morbos auget, & vitam abbreviat num. 24. ibid. Ab Ebrietate scatent lasciviae , adulteria, inhonestates, prophani amores , impudici sermones, morum corruptela , mxae, contentiones , homicidia, aliaque mala lib. a.cap. 7. num. 2SPotissimum his temporibus, quibus Virorum , Mulierum , S infantium os Bacco redundat, &nalus ta-- hacco sordescit num. 26. ibid. Hi ne dissidia inter Fratres, lites inter parentes, &liberos , Jurgia Sec. inter Coniuges , qui propterea Tori separationem quotidie postulant num .a . ibid. Ebrietas enim est eausa saparati mis Tori num. et S. ibid. Si tamen ex Viri Ebrietate vitae periculum Uxori immineat num. 29. ibid. Multoque mag)s , si Uxori, & proli imminet pericu tum animae lib. I. cap. T. num. 3 Si Pater sit deditus ebrietati, deficit in recta libero. rum educatione , eolque in viam perditionis tradu- ducit, ex quare lib. a. cap. II. num. O. Ideo ab eoaeparanda ell Uxor, cic liburi l. 2. c. I . n. AI. Separatio Tori propter hbrietatem de sua natura est temporanea , sed ut plurimum potest esse perpetua , di quare lib. 2. cap. 17, num . qῖ. Quid si ambo Coniuges sint servi Ebrietatis . lib. a. eap.r . sub num. 4δ. Vinum Alexandri Magni g oriam obscuravit n. I 4. ibid. Ebrius enim , & phreneticus Clitum suum carissimum amicum occidit num . a s. ibi d. Ebrietas M. Antonium crudelem effecit sebn. I ibid. Henricus VIII. Rex Angliae clande ilia a nuptias cum Anna B lena contraxit lib. a. cap. II. num. I 6. Christi Vicario rebellis evasit lib. a. cap. I. n. IT. Catharinam ejus legitimam Uxorem sprevit lib. a. c. I .
Vasa lacra in prophanos usius convertit lib. 2. c. 17. n. 19. Strenuus antea Ecclesiae de senibr, di deinde Evangelii periurus lib. a. cap. 27. nunt.1 O. In mortis agone Inebriari voluit, ne ad poenitentiam
revocaretur lib. . cap. 27. Num. I.
Natrimonium ratum inter ebrios non inducit impedi. mentum publicae honellatis lib. I. cap. I I. 1hm n. I S. q. Quamobrem .
ECCLESIA . Unigenitus Dei Filius , sui ar
ris pignora in Eccesiae Sacramentis ab eo institu: is nobis reliquit lib. I. cap. 1. num. q. Ecclesia potuit , S potest itatuere impedimenta diri
mentia lib. I. cap. I. num. IO.
An extra Ecclesiam Matrimonium contrahi possit. lib. I .cap. Iq. num. 24. S 26. EDUCANDA . Consummatum praesumi nequit Matrimonium ab Educanda ad crates Monallerii clandestine contractum , si eo contracto, in Clausura permanserit, a qua non exierit ante petitionem dii pensationis super Matrimonio rato lib. 1. cap. I 6.num. 29. Circa Matrimonium per Educandas contrahendum Vid.
Educandae morientes in Monasterio ubi sint tumulandae lib. I. cap. I 4. sub num 3T. Edueandae si sponsalia contraxerint a Monasterio sunt extrahendae ibid. EMOLUMEN UM . Nee Episcopus, nee Vicarius Generalis pro executione dispensationis Matrim nialis quacumque ratione ullum emolumentum , etiam sponte oblatum , non obit ante quacumque immemorabili consuetudine exigere poliunt lib. r.
Idem die endum quoad Confessarium , si illi executis dispensationis pro impedimento occulto a Sac. Pinis nitentiari. directa fuerit num. II s. ibid. Alia Vid. in Verb. EXPENSAE. Quaenam sit merces Defenssiris Matrimoniorum lib. I.
EPISCOPUS retardare potest Matrimonium Co trahentibus ignorantibus Doctrinam Chrillianam l. p.
Neque ex hoe nova impedimenta impedientia decernit lib. 2. cap. a. nuae. 2. - . Episcopus super denunciationibus Matrimonio praemit tendis disipensare pote il lib. a. cap. a. trun .sq. Non tamen super voto simplici Callitatis , seu religi nis lib. 2. cap. a. num. s. 'Nec super Sponsalibus cum alia perlona praecedenter contractis lib. a. cap. 2. num. S6. Nec super Matrimonio cum periona Haeretica conistrahendo lib. I. cap. a. num. s T.
Nec generaliter super impedimentis impedientibus circa quae illius dispensatio Contrahentes a peccat
immunes reddere nequit lib. a. cap. 1. num. s8. Ut dispensatio super impedimento impediente lie Itast. rationabilis causa requiritur lib. 2. c. a. n. S9. Qua interveniente Episcopus potest, sed non semper dispensare tenetur , de quando dii pensationem negare non debeat lib. 2. cap. a. num. 6 .
Illuiuissimiis, & Reverendissimus D. Paulus Thonias Marana Episcopus, Sc Princeps Asculi laudatur lib. a.
Si pendere debet mansitetudo Praesulis , & Tribunal sEcclesiastici nolentis mortem peccatoris, sed ut convertatur, & vivat lib. 2. cap. I 3. num. 88. Non creditur sine probationibus Epitcopo qui dicit Clericum esse Criminosum lib. 2. cap. I 3. n. I 7- Episcopi irrita facere nequeunt Matrimonia sine de- nunciationibus inita lib. l. cap. I I. Dum. I 4 6-Neque Capitulum , neque Vicarius Capitularis sede Episcopali vae ante dil pensationes Matrimoniales exequi possunt, sed hoc spectat ad Episcopum .vi-
418쪽
etitiorem lib. I. cap. I a. num. Io . Neque Episcopus, neque Vicarius Generalis pro executione dispensationis Matrimonialis quacumque ratione quidquam etiam sponte oblatum exigere ponsunt sub poena excommunitionis latae sententi ae non obstante quacumque immemorabili consuetndine
lib. I. cap. 12. num. Ο6. I S.
Et servari debet Taxa Innocentiana num. Io8. ibid. Episcopus nullam habet facultatem dispentandi super impedimentis dirimentibus occultis nisi in foro conscientiae & in aliquibus tantum praecisis circumstan. sis lib. I .cap. I 2.sub num .F. & num. 32q. & seqq, Sed si impedimentum occultum postea detegatur , Ecdeducatur ad forum contentiosum , opus est Ponti fi lia dii pensatione lib. 1. cap. 12. num. 12 T. Eadem saeuitas competit Episcopo antequam Matrimonium eontrahatur. & quando lib. 1. c. I a. n. 184 Quia concurrentibus circumstantiis, quae referuntur.
praesumitur a Papa delegata Episcopo dispensandi
potestas lib. I. cap. a. num. I 29. Declara ut num. I 3 o.
Nunquam Episcopo competit saeuitas dispensandi Ω- super impedimento dirimente non occulto , sed pu.blico lib. i . cap. 12. num. 3 4 Quamvis gravis urgeat Matrimonium contrahendi neceL 'sitas lib. I. eap. a. num II 3.
Caetera Vid. in Verb. DISPENSA Tlo I. Episcopus quoad Matrimonium . Vid. in Uem. MATRIMONIA. DFFENSOR Sub persecutione Diocletiani multo avidius Martyria
querebantur, quam nunc Episcopatus pravis ambitionibus appetuntur lib. I. cap. I6. num. II 6. Episcopus, seu ordinarius potest Id tempus retardare Matrimonium contrahendum lib. a. mp. a. n. s. 7. Adimere tamen nequit Parochis facultatem assiliendi Matrimoniis non pramissis de nunciationibus. S si contra hanc prohibitionem contrahantur, adhuc sunt ualida lib. . cap. 14. sub num. Ial.
Vid. in Verb. ADVENAE. ERROR , quo contractum fuit Matrimonium , illud
dissolvit, etiamsi sit consummatum l. .c. a.n. I. Error , vel est personae , vel fortunae , vel conditionis, vel qualitatis lib. I. cap. a. nul0. 2. Error sortunae, aut qualitatis non dirimit Matrimonium
lib. l. cap. a. num. 3. Limita r. in casu , quo qualitas, circa quam erratur, transit in errorem perlonae lib. I. cap. a. num. q.
Limita a. in casti, quo Contrahens protestatur te non intelligere contrahere nisi alter habeat qualitatem ab eo requisitam lib. I. cap. R. num. s. Error personae dirimit Matrimonium lib. I. cap. a. n. I . Non solum de iure positivo, sed etiam de lure
naturae lib. I. cap. 2. num. I I.
Etiamsi ab infidelibus cum hoc errore contrahatur l. I.
Errantis nullus est consansus lib. I. cap. 2. num. 3. Nihil tam contrarium consensui, quam error lib. .
Si Mulier cogitans, & intendens contrahere cum Primogenito, contrahat cum alio, Matrimonium est nullum num. Io. ibid. γEVIDENTIA. Probatio per evidentiam superat quodcumque genus probationis. omnemque aliam contrariam probationem excludit lib. r. cap. i I. subnum. 8 q. vers. Sed hoe in fin. EUNUCHUS . Eunuehi a Matrimonio contrahendo abstinere debent lib. I. cap. ε 3. num. I.
ExCOMMUNICATIO. Nec Episcopus , nec Vica. rius Generalis pro executione dispensationis Ma-
trimonialis quidquam etiam sponte oblatum exquasumque ratione exigere possunt sub poena ex communicationis latae sententiae non obstante quacumque immemorabili consuetudine lib.I. cap. ia.
Validum est Matrimonium. celebratum coram Paro cho excommunicato lib. I. cap. Iq. num, q8. Tam Raptor , quam Consulentes, Adiuvantes , & favorem praebentes incurrunt poenam excommunicationis lib. I. c. s.uum. I. Maritus sub poena excommunicationis, & dignitatis Uxorem sterilem , deformem , caecam , surdam . languoribus confectam dimittere nequit l. a. c. I. n. 2I. Excommunicatio est impedimentum impediens Ma trimonium contrahendum lib. a. ca'. a. num. 22. Inito Matrimonio cum Censbrato vitando Conjuges separari debent lib. c. a. num. AT. Limita ut num. SO. Excommunicatus vitandus. est avulsus a communio ne Fidelium , seu Ecclesiae lib. a. cap. a. num. 68. Cum excommunicato pullus cohabitare, nec cibum . sumere, ne ς loqui, nec urare , nec eum salutare potest lib. a. cap. a. num. M. Si poli eontractum Matrimonium alter Coniux excomis municationem incurrat, ab altero non est vitandus,
sed una simul , ut prius cohabitare, ct obsequia Matrimonialia sibi invicem praestare potiunt lib. a.
Tridentinum anathematigat eos , qui errare Ecelesiam dicunt si separationem Coniugum ex julla causa quoad torum, & cohabitat ionem concedat
lib. a.cap.6. num .qra Non probato corpore delicti Judex incurrit excommunicationem , si carcerare faciat silericum , multoque magis torquere lib. 2. cap. 18. num. as 8. Metus cadens in constantem virum est metus comminatae excommunicationis lib. I .cap. 8. num. 88.
EXECUTlO . Obtenta dispensatio Matrimonialis super gradu prohibito ob angustiam loci executi
nem meretur , quamvis omnes loci habitatores conditione, & facultatibus sint aequales lib. I .cap. 12.num. 8S. di quare num. 87. ibid. Executioni demandanda est dispensatio obtenta in fornis pauperum , licet eam petentes pauperiem simulaverint lib. 1. cap. 12. num. m. Dispentationes Matrimoniales sede Episcopali vacaniste , neque Capitulum , neque Vicarius Capitula.ris exequi potest , sed hoc spectat ad Episcopum
viciniorem lib. 1. cap. 12. num. IO44Mortuis Conjugibus ante executionem dispensationis. accedente novo Papae rescripto , illam ordinarius exequi potest pro legitimandis filiis natis in figura Matrimonii , etiam in praeiudicium succedentium ab intestato ,& in terris etiam imperii l. . c. . n. I s. Nec Episcopus nec Vicarius Generalis aliquid pro executione disipensationis quacumque ratione , nec etiam sponte oblatum exigere possunt sub poena excommunicationis latae sententiae non obstante qua eumque, immemorabili consuetudine lib. I. cap. 11.
Concessa super aliquo impedimento dirimente Apost liea dispensatione , legitimam deinde servatis servandis executionem. habuit se censictur lib. 1. cap. I 2.
EXEMPLUM. Exempla rationi. S aequitati innixa
imitanda sunt lib. I. cap. 16. num. 162. Eaque praesertim , quae supremum Ee lesiastcum Prin. cipem habent auctorem lib. I.cap. 6. num. 163.
Facilius concedendum est , quod alias concedi. solitum
419쪽
Pater filium moderate tamen castigare potest lib. 2.
Ne rigor nimius dici possit, & quare lib. a. cap. 6.
Sed si quotidie sine causa a Patre verberatur,eli emanincipandus, eique Pater alimenta extra domum submiani lirare tenetur num. 41. ibid. Pater Iudaeus, vel alterius sectae tenetur alimenta filiis , & filiabus ad fidem conversis subministrare lib. 1. cap. num. 26. Statutum prohibens, quod Filiusfamilias ex nullo contractu sine consensu Patris se possit obligare, coni, prehendit etiam promissioliem dolis,omnesque casus excludit lib. 2. cap. . num. 69. An laetus extractus ex utero MatrIs delanctae , & dei de mortuus sit capax successionis lib. a. c. 3 s. n. s9. Nullum est Testamentum . in quo Pater exhaeredat Fi. lium tamquam adulterinum quando adulterium Uxoris non est probatum lib. a. eap. I s. num. I.
Uid. Alia num . seqq. ibid. Fit ii Parentibus obedire non debent, si obediendo sibi
damnationem aequirunt lib- 1. cap. I. num. 3 3. Filia Iudaei baptizata nuptias non contrahit cum indigno , si Catholico etiam vili nubat num. 36. ibid. Facta Tori separatione ob morbum eontagiosum Filii remanere debent apud Coniugem sanum lib. 2.c. a. num. 34. Filii suscepti ex Matrimonio contracto, supposita morte prioris Coniugis, qui tamen vivebat , dum modo contractum fuerit iudicio, de assentit Eccle sae, reputantur legitimi , de ad haereditatem admit.
Item nati in figura Matrimonii, etiamsi eorum Parentes ante executionem obtentae dispensationis moriantur
Non probat Mater, si se adulterasse dicat in praeiudicium Filiorum , qui nihilominus legitimi censentur lib. 2. cap. IS. num. ss. & s 8. Filia inhonestae Matris inhonesta praesumitur lib. s.
Limita ut num. Iro. ibid. Filii nati eae Matrimonio contracto sine praesentia Parochi , aut cum alio essentiali defectu sunt illegit imilib. I. cap. 24. num. I 19. FISCUS. Attestationes extraiudiciales pro Flico non probant lib. a. cap. IS. num. 2O9. Fiseus advurius Inquisitum probationes legitimas, Ecconcludentes exhibere tenetur num. aro. ibid. Fisto non probante reus est abselvendus n m. q43. &a9 I. ibid. Foemina V Id. In Verb. MULIER . FORMULA supplieationis pro obtinenda a Sac. Poenitentiaria dispensatione pro foro interno lib. I. .lla.
Qnomodo dirigenda num. r 3. ibid. Formula sepplicationis pro obtinenda dispensatione a Dataria in foro externo ut num. 1ψ . ibid. Si petatur in Drma pauperum quid requiratur n. 14ς.
ibid. FORNICATIO. Adulterium eontinet in se fornicationem lib. 2.cap. 13. num. q.
FORUS. Actor sequitur forum Rei lib. a. cap. 13. num. 2oo. Vid. in vhrb. JUDEX .FRAUR. Fraudes uti punibiles procul a Testibus co
mittuntur lib. 1. cap. 16. num. 2O .
Nulieres ut pecuniam , de divitias assequantur, insidiis , ac fraudibus utuntur lib. 1. cap. 16. num. 2o7. Frans, de dolus nulli patrocinati debent num. 22 T.
ibus per Iudices semper est oecurrendum lib.I. c. s.
Iudices hanc propositionem aeternae veritatis parum attendunt ibid. ι am attendere debent, ne deceptus damnum patiatur. 8c decipiens fructus suae fraudis, de praemium essequatur num. 13 I. ibid. Decepto potius . quam proditori est favendum num. a 38. dc a 68. ibid. Dignum est Daudem in Dum retorqueri Auctorem
FUGA semper suit remotissimum delicti indicium
Est indicium vitreum , & fallax num. 218. ibid. Fuga metienda est ab intentione , non a materi alitate actus num. 219. ibid. Non arrepta immediate post praetensum delictum , non est signum reitatis num. 12 o. ibid. Quandoque est virtuosa lib. 2. cap. 13. num. 21 I. Non est fugitivus, qui moratur sub oculis supremi Principis, nunquam latitat, seque paratum offerrad tuas faciendas defensiones num. alla. ibid. Non est fuga, sed absentia eIus , qui ob aliquam cau.' sam, non ob delictum abest num. 223. ibid. Fuga ad evitandam ea merationem non est semper indicium renatis num. 1as ibid. Clerici careerandimon sunt, ubi eorum fuga non timetur lib. 2.cap. I 3.num. 146. 1 9. Alias mandana earcerari incidit in excommunicationem num. 1s.1s . ibid.
De fuga non est suspectiis Clericus qui pendente aescusatione d c. propriae domi moratur, palam se offert, aut est in Civitate, vel Dioecesi Beneficiatu. mim. 1s I. ibid. FURIA. FUROR. Furia est impedimentum dirimens lib. I. cap. 1 f. num. 37. M. Furia. dc insania, qua laborat, qui habet lucida in intervalla , est impedimentum impediens Matrim
nium contrahendum lib. 1. cap. a. num. 21. Furor est causa separationisTori lib. a. cap. T. num. ε .
oties furor intollerabilis fuerit num. 4s. ibid. hi ex eo gravis damni periculum immineat Uxorinum. 46. ibid. Facta separatione furiosus Uxori dotem restituere s
Matrimonium ratum inter Furiossis non inducit impedimentum publicae honestatis lib. I. cap. TI. lui num. I 6. q. Quamobrem Quid agendum si ambo Coniuges post Matrimonium efficiantur Furiosi lib. a. cap. I .sub num. 43. q8.&seq.
FURTUM . Adulterium eontinet in se furtum lib.a
eulanus laudatur lib. .cap. 16. num. 279.
GRAECI. De Jure heclesiastico impedimentum Con- sanguinitatis in linea Collaterali dirimit Matrim nium usque ad quartum gradum inclusive etiam apud Graecos lib. I. cap. s. num. 14. & seq.Cleriei Graeei in Minoribus, contracto Matrimonio ad majores ordines ascendere possunt lib. I. cap. s.
Seeus autem si ad malarea ordines Iam promoti suerint num. 3. ibid. Clericus sive latinus, sive Graecus ad maiores ordia
420쪽
hes Iam promotus, nulliter Uxorem dueit, fit i regularis . N ad altiora astendere nequit, nisi Religionem ingrediatur lin. .eap. 9. num. s. GRATIA non oritur a Bullae expeditione . sed in Signatura supplieationis perficitur lib. I p. s.
num. 48. Subreptionis υἱtium solum attenditur , eum eo neer tiit substantialia Gratiae lib. I. eap. 12. num. 88. Non autem eum tantummodo Dat aliae respicit intere tre lib. r. cap. ra. num. 89.
Ideo executioni demandanda est dispensatio obtenta in sorma pauperum , licet eam petentes pauperiem simulaverint num. yo. ibid. subreptilia , de invalida est gratia dispensationis, non eaepressit in supplicatione gradibus Cognationis. seu assinitatis , super quibus petitur lib. I. cap. 12.
In petitione pariter dispensationis super Matrimon Ioia gradu prohibito Iam contracto, di malitiose conflanmato , haec circumstantia ex ptimi debet num. 96. ibid. Si eue exprimenda est eopula earnalis , si inter Conis sanguineos dimpensationem petentes Matrimonium nondum contractum praecesserit num. 9 . ibid. Alias gratia pro dispensatione Subreptilia est, ct imvalida num. 93. ibid.
HAEREDITA s. Ad haereditarem admittuntur pselii suseepti eae Matrimoaio eontracto supposta morte prioris Coniugis, qui tamen vivebat, dummodo eontractum fuerit iudieio , di assensu Eeelesiae lib. I. eap. x . num. 1 q.
NARESis. DIS RETICUS. in istam dieatur haere-tieus lib. a. eap. q. num. 7. di seqq. Denuntiandus est filius . Uxor, Frater. Soror, &νespective Pater, soror, maritus, aliique Coniuncti. si labantur in haeresina lib. a. cap. 4. subnum. M.
Item haereti et, &de haeres didhue levi suspecti Eulla
correctione fraterna praeeunte Hid. Episeopus dispensare nequit super Matrimonio eum petiona haeretici eontrahendo lib. 2.e. a. num. s . Lapsus in haeres m , aut gentilis mum, alias fornicatio spiritualis alterius Coniugum, est causa saparati ni, Tori. N eohabitationis lib. a. cap. 4. num. I. Dummodo haereticus insita pertinaeia perseὐeret ibid. Sed s adsit spes illius eonversionis , alter Coniux eum eo cohabitare non impedItur lib. a.e. num s. Et si per umeam earnalem fornicationem detur sepatio, unicus tamen actus insdelitatis ad id non sufficit lib. a. eap. 4. num. 6. Facta separatione propter haeresim , matrimonii vinculum remanet istacitim num. 39. ibid. Propter lapsum in haeresim unius sponsi de futuro. sponsalia dictivuntur lib. a. eapo num Is . .&lib. 2. eap. 4. num. go. Si C Iux haeretieus Catholicum Coniugem perverte re nititue , is propria auctoritate separari potest lib. I. cap. q. num. I.
urteti ei comparantur simili lib. r. e. a 6. sub num II. Appellantur hidrae ibid. Ammitantur Chama leonti ibid. Nullam habent constantem Religionem ibid. validi sunt Matrimonia Catholi eorum eum haereticistitu Catholieo celebrata lib. I. cap. 7. num. 37. vid. in verti. MATRIMONlA III. Doctissimi, ae piissimi vIs haeretiratum sceletare, seu illotum fallaciis decepti sunt lib. I. cap. 16. num. 83. Inter quos Tertullianus vir insgnis, ae elevato, ac singulari ingenio num. 8 . ibid. Eius opera recensentur num. 8s. S seqq. ibid. Esus excellens doctrina, petitia. eloquentia, Stin genium num. 8s. & seqq. s. Cyprianus cum peteret illius librum dicere solebat . Affer magistrum. lib r. cap. 36. n. 9s Et tamen ab haeresi unius Montani seductus fuit n. 96. ibid. sit genes seeundus poss Apostolos Magillet lib. a. c.i6. num. 97. Fidei resti, loeupletissimus num. 98. ibid. Natus in domo illustrata Martyrici num. sς. ibid. Adolescens factus Martyrium quaerebat num. Io bid. Pitrem ad subeundum Martyrium animavit num. I I.
vii doctus , & devotus num. Ioa. S III. ibid. scripsit 6o . libros num. Ioa . N ars. ibid. Crueiatus, quos in Carcere passus est num. Io . Rra 3. ibid. sacrorum omnium Erpositorum victor num. ros. ibid. omnium haereti eorum edificia , ex Diabolicae maehi nationis turrea subvertit lib. I. cap. 16. num. I 6. Eloquentla admodum pollens. aeris, S ingeniolus admodum lib. I. cap. 16. num. ἔOT. MO. zaa. Alter post Apostolos Ecelesiae Doctor lib. I. e. o. n. C8. Pol Apostolos , neminem habuit aqualem lib. . c. 16.num. IN. Et tamen a quodam Avhiope illustis fuit, & Idolia saerifieavit lib. r. cap. 16. num. Iq. α seq. Sub perseeutione Diocletiani multo avidius Martyria quaerebantur . quam nune Episcopatus pravis ambi. tionibus appetuntur lib. I. eap. 16. num. II 6. Et tamen aliqui Ecclesiastici quoque dignitate Lugentes a Catholiea fide aberrarunt lib. I. cap. 36.
Iuramenti religIo magni momenti ess apud haereticos lib. r. cap. 6.num. ass. ει seqq. Fuitque etiam apud aetnicos lib. r. cap. I 6. num. I 6. Qui Inam si haereticus lib. a. cap. q. num. I. & seqq. Haereticus non est . qui impugnat B. M. V. immaculatam Cone eptionem lib. a. cap. q. num. 19.vid. in Veth. VIRGO . Catholieus, seu Catholica nubens haeretieae . seu hae reti eo illius cooperatur peeeato lib. 2. c. a. num. 29. Limita s aecedat Apostolica dispensatio lib. I. eap. a.
vid. in verba DISPENIATIO III. & IV. HsNRICI IV. Regia Gallorum obsequium . Nobe dientia erga Papam lib. 2. eap. 36. sub num. a. HERMAPHRODIT Us. Hermaphroditi an Matri monium contrahere possint lib. a. cap. 13. nu. Α .& seqq. An illud inter se Inite valeant num . s8. ibid. An ad sacros ordine a promoveantur num. 6o. & seqq. ibid. An admittantur ad Religiosam professionem num. ει. S seqq. ibid. HOMICIDIUM saeerdotis olim erat impedimentum impediens Matrimonium. contrahendum lib. a.
Committens homieidium , quia fuit aggressus , id probare tenetur lib. a. cap. s. num. 4s. Homicidium committens pro de sensione suae eas i. talis , seu Virginitatis nec peccat, nee est pua ibi lulib. I. cap. I 6. sub num. 288.
Etiam si omatione Non oritulib. R. CContractis bitaquae duce Habita Carractis Puellae cundare Contrae Copia lacteriam Nori rati Ibici