Christophori Cosci patritii, et J.C. Clusini ... De separatione tori conjugalis tam nullo existente, seu soluto, quam salvo vinculo matrimonii, ejusque effectibus. Opus archiepiscopis, episcopis, iudicibus, ... vtilissimum cum summariis, & indice loc

발행: 1773년

분량: 464페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

381쪽

3 o Christophori Cosei Lib. II.

riter debet advertere Iudex , quod in Causa adulterii , Rupri, ct ince Iris nemo querelare poteri privatim , vel pti-blice , ni t 'Pater , Mater , Avus ,

Aυia , situ , ct nepotes utriusque sexustisque ad secundum gradum , miret , ct sorores,er filii fatrum, et sororum se.

Et illud accusandi jus ad proximiorem a sanguinispertinet, qui nimirum proximier Omnibus aliis est praeferendus i. Si vero etc. ae Unde semper verum est,quod Fiscus sne legitima querela processum nullitatis vitio laborantem compilavit,& propterea ex eo Inquisitus nec toria queri, nec condemnari potest, quod etiam subsequentibus comprobatur e Xemplis, quae praebent Tribunalis Emi Urois Vicarii Resolutiones . Etenim anno 176 . Ioannes Taptista Baroneini inquisitus , & carceratus pro incestu non sine Concubinatu commita in persona Uxoris sui Fratris de iuncti cum sobolis procreaasa tione, & anust 1769. Caro Ius Franchi uxoratus inquisitus pariter , &carceratus pro incestu nefario commista in persona GIt rudis Mengucci, 8c Autonia ipsius Filia, ex quarum coitu filium ab unaquaque susceperat , Pro quo delicto tamquam nefario imposita est poena ultimi supplicii in Gi stitutione san. mem XISTI V. edita sub dies. θ i s 8ς. sub g. I , quia tamen processum fuerat ex o io , plena Emi Urbis vicarii Congregatio , patrocinata

asa te Reos doctissimo Domino Advocato Philippo Barberi viro honestissimo,

summaque cum laude Pauperum in Urbe Procuratore diligentissimo, utrumque dimisit cum rigoroso poenali pra cepto de non conversando Nulieribus quoque reciprocat . Neque in alio casu diversimode resolutum fuit, ut refert Ciar. iu sto. quasi s. subnam. q. ae ibi π Et memini ego , quod fuit graviter reprehensus Praetor Vallis Acida, qui processerat contra quemdam de ineesu quod propriam filiam carnaliter e novisset, nulla praecedente quereIa. UeI denunis

elatione, ct ambo fuerunt absoluti 9 N

Subsistente ergo nullitate inquisitionis , atque processus , supervacaneum esset alias adducere rationes,& argumenta ad probandum in hoc

casu locum non esse torturae , sed ex abundanti probatum quoque fuit In quisiti innocentiam iesultare eX praeis sumpto examine decem Testium vocatorum inccntes les ab ipso Inquisi- α; to , & respective ab aliis Testibus, quorum depositiones in processu non

relatae, nonnisi Fisco contrariae , &praetensi criminis exclusivae praesummuntur ex vulgatis .

Item ex praesumptione , quae ori- a 3stur tum ex Inquisiti optima fama, quam homines Communitatis singulari prosequuntur elogio . Ea siquidem contraria tollit indici Paris

Alterum cοηsa 8 ff. n. . O cons. 3O9- a36num. 6. ct cons. 662. n. I 8. ct con sas. num 9. er conῖ Sς 3. num. ., & Testes de illa deponentes magis attenduntur quam Telles , qui contrarium quoad eamdem famam affirmassent Rot. de-

mala fama habenda non est in consi- as de ratione , quia in concursu magis creditur Testibus deponentibus de bona fama , quam de mala, etiam quod Testes de mala aliquantulum a38 numero excederent , er decis. 42O.

n. II. par. I a. recen.

Tum ex qualitate Sacerdotali

Farina cc. d. quast. r. num. I. a ibi ae Bene verum est, quod cum Oericatus Or-δε , ct Sacerdotis dignitas non medio- .erem de se faciat nasutyptionem delicti exeIUυam in Clerico . er Sacerdote , erex quo habens pro se Iuris praesumptionem, habet etiam privilegium, ut volens probare contrarium clariores . Iucidiores debet deducere probationes πSed quid diutius immorandum in repulsanda solis contrariis indiciis

hac enormissima calumnia . si noα

difficultas , sed impossibilitas ipsa

praetensum committendi stuprum ab a3ρ

omni macula sibi impieta Inquisitum

expurgat. Ad Francisca domum, ut Inquisitus exponit , patet accessu per januam, quae introducit in quoddam

382쪽

De Separatione Tori Conjugalis Cap. XVIII. 3 1

dam parvum Atrium , seu, ut vulgo dicitur, Ortile , ubi sita est eadem domus in duas divisa partes , nullam habentes inter se communicationem , itaque separatas , atque distinctas, ut duae potius domunculae, quam una dici possint. Earum altera surgit ab una ipsius Atrii parte , quae constat ex duabus mansionibus, ubi continuo habitant, & insuperiori ad usum Co- quinae mine dormiunt Francisca , ejus Mater , & Veronica earumdem Famuisla , clausa prius a parte interiori janua hujus domunculae. Procul ab hac elevatur altera , competenti distantia ab ea remota , ubi quatuor mansiones sunt extructae, ad quas post coenam se conferunt, & in iis dormiunt Exteri , qui apud Fraucisca familiam hospitantur, Clausa tamen post eorum ingressum per ejusdem Francisca Matrem a parte exteriori janua cum pessulo,& clavi,ut duo pro.

hant Testes,ibique dormiebat Inquisi. tus, ut ipse in suisConstitutis deposuit,& praedictam Domus descriptionem confirmavitjudicialis Accessus.

Hanc tamen domus separationema o in suo examine nec Francisca, nec

ejus Soror admisit, quae sic illam descripsit z: Cinque Duo Iesanae deIIa

mere di tre, in una vi dormiDa mia Maiadre colle mie Creature , neIi' a It re due

pol , CHE RESTANO UNA ARPRESSO ALU ALTRA, ne Ita prima

His praemissis , si vera est descriptio Domus facta per inquisitum ,

prout veram esse impugnari non potest, quia cum descriptione facta in judiciali Accessu Concordat , nec minus Vera pernoctatio ejusdem Inqui

siti in ea parte domus, seu domuncula , in qua Exteri pernoctare solebant, quilibet sanae mentis agnoscit quam prorsus impossibile sit quod in ea

clausus, ne dicam carceratus exire,& ad aliam domunculam , ubi Franeisca dormiebat, accedere potuisset; a 4 a Et quamvis ad hanc impossibilitatem removendam Francisca , ejusque Soror sibi contradicentes, ut inferius ostendam , cum mendacio supponant, quod . Inquisitus ibi clausus non reperiretur , quia earum Mater Post coenam hora dormiendi illi clavem januae ipsius domunculae tradebat , nihilo. minus hoc probaret, quod illi exinde ad sui libitum exire fas erat , sed . hoc non obstante altera semper remansisset impossibilitas habendi ingrcssum , seque introducendi in domunculam , ubi cum Matre habitabat a 4a Francisca, cujus janua a parte inteiariori claudebatur. Sed fingamus etiam , quod haec domus separatio non subsisteret, & . non sex, ut supra separatae , ct distinctae , sed quinque essent mansiones, omnesque in una, eademque Domo simul junctae , ut contra evidentiam facti per accessum comprobati Francisca, ejusque Soror deponunt , sibi

tamen contradicentes, quia asserunt suam Matrem non clausisse januam al.

terius domunculae , ubi Inquisitus dormiebat, ut ipse deposuit, sed ei tradidisse clavem , quae traditio ad effectum claudendi est prorsus in verisimilis, fuisset enim inutilis , quia non a parte interiori, sed exteriori claudebatur nihilominus ex hoc ipso

earum mendacio indubia emergit exclusiva praetensi delicti probatio. Quis

enim credere potest esse polsibile, ut jam praenotavimus , quod si Francisca prima vice ex improviso ab Inquisito adorta , ut dicit, exclamasset, ejus Soror non audivisset, si juxta ipsius dictum in proximo Cubiculo dormie- 243bat 3 di Neli' altro due pol, che resano

nella prima vi dormiva. Francesca mia

Drella , E PULU ALTRA ARPMSSO mi dormiυο io ' Quis possubile credet, quod post primum Inquisiti attentatum , Francisca , quae Α a a a solum

383쪽

37a Christophori

solummodo tamen adversus insultus Sacerdotis NyeοIai tantopere horret Peccatum, castitatem amat , & honestatem satagit custodire , sequenti nocte , aut saltem aliis subsequentibus sui Cubiculi ostium ad commo dum Inquisiti apertum relinquere voluerit , & non potius clauserit, ne is qualibet noete exposita remaneret iis 244 Violentiis, quibus deinde non semel, sed pluries, ut ipsa mentitur , ejus. Constantiam labefactare tentavit pNonne similes inverisimilitudines, impossibilitas , atque mendacia magis ostendunt, nullo praetextu , seu colore velari posse calumniam pNil mirum igitur,si Francisca post

querelae expositionem a Bartholomaeo N. interrogata fassa fuerit α cie tutio Ms quello,che es aveva asserito, ed Ono lo

meta de' 'Beni tanto paterni, che matemni , e per deita causa ι'atevano indotta a deporre , ehe et Sacerdote Paveva c noscilita carnaimente , per distulier: deito Matrimonio αNil mirum, si praefata Anna -- tontii Franciscar Soror alteri Ascensio aprae nominato diverso π Confessὸ, eheque Lia apposietione erastata causa visurua46 assieme con sua Madre Essa da Francesca

Nil mirum, si Tiousius Austor Calumniae, cum deinde ab ea Dioecesi aufugerit, quia propter ejus lu-

Cosci Lib. II.

hricitates sibi executio mandati de capiendo imminebat , instructoque per ipsum adversus Curiam Episcopa

lem judicio , scribens sub a 3. 'a

nuarii 1769. cuidam Viro Romae degenti , ejusque opem implorans, una simul fateri Inquisiti innocentiam non erubuit his verbis an raccomandoaIIa benignitis di V. S. Ilima , perche con a4Tqua Iche buon Osscio passa coadjuvare almio intento cte. . ' auguro taI sorte, per non sperimentare quelia distraeia , o cui ha douuto sugiacere INDEBITA MENTE lI Sacerdote D. ccola re αNil mirum denique, si Francisca, cui satis perspecta erat Sacerdotis Nicolai innocentia , licet ante , &per mensem, & ultra posξ initum Matrimonium seorsum a Viro in domo paterna Continuo. permanserit, nihilominus semper tacuerit, ne Visitata ab obstetricibus , & non vitiata reperta, manifesta redderetur calumnia ; Distulit autem ad Tribunal de serre de stupro querelam post Matrimonii consummationem , quando corpus delicti amplius haberi non poterat, quae malitia tamen non Inquisito, sed ei tantummodo nocet, nam deficiente ex culpa Querelantis cor

pore delicti , deficit inquirendi facultas L.I. g. Si quis vers. Sivvs Seu rus 1f. de quas. L. Certum 6. J. de consess. L. I .st. Ad S.C. SIIIan., ct quaecumque indicia etiam urgentissima , &gravia prorsus evanescunt d. Leg. I. a s

cons. 37. num. I a. quod delicti corpus etiam per confessionem sive veram , sive ficitam Inquisiti non suppletur Fa- aq9

cap. 3. n.3. ct req. α ibi ta Confessio noua eri praejudicium eositenti delictum , nisi veriscetur corpus delicti, ut debeat

confitens absoIvi, et ego etiam saepe plaries , et in facto obtinui Iiberari inos inquisios , et confessos delicta ra nec ipse carcerari , minusque torqueri , aut condemnari potest ut notat Bajard. aso ad Clar. si . qu. a 8. n. I 6. etiamsi concurrerent praesumptiones, & fama de- .

384쪽

De Separatione Tori Conjugalis Cap. X VIII. 3 3

licti, ac mille etiam jndicia indubi- sistentia , &falsitas incestus , si enim

cons. 43. num.62-i α delicti culpationem nil aliud accedit, quam eorpus probandum en in primis , ut nec depositio Sion i non minus , quam alias procedi contra aliquem post πεd m Francisca, imo majoribus etiam defe- ad condemnationem, sed nec ad capturam, ctibus obnoxii, & ab ipsis duobus te-asa torturam, seu alium actum cte. aIioquin stibus ab eo nominatis de mendacio processus es nullus α & quoad torturam convicti, ut probavi supra v. IIo. advertit etiam MoreII. in manuduci. ad Quae cum ita sint imperceptibile prax. crimin. cap. I. g. IO. nu. 23. ct Ρq- mihi redditur , quod decerni potueri e pag. mihi Ia I. - ibi a Tortura datur tortura. Quoties enim nedum deficit,

deficientibus probationibus, qua susscia't corpus delicti, & indicia Fisci vel sunt ad condemnandum cte. Indisscultabiliter falsa , vel non legitime per testes habias 3 tamen , ct veIuti conditio me qΠ ηοη , les, & idoneos probata, verum etiam requiritur, ut praecedat probatio corpo pro Reo existunt indicia per quae inris deIicti, uIias processsus, ct quidquid dicta Fisci etiamsi sorent verosimilia, a re agitur nuIlum es & pro aliis Omni- neque per inhabiles testes falso suppo-bus lassicit allegare inpius alleg tum, sita,tolluntur Tertaddol. cons 3. n. a 3.& infra quoque allegandum Fari β c. et seq. et cons6O. n. I6. tom. I. nunquam d. quae a. n.I. a. ct 3., ct qu. 38 Π a, ct deveniri potest ad torturam randed. at 6 eons l9. n. . est L cons. 37. n. Ia. ibi R eοUIoa.n. 17. Bertadeo consaas. n. 6. Non consat de corpore delicti etc. quo Anton MatthI48.1f. tit.I6. de q s.c. 3. fu non poteri deveniri ad torturam etiam, uino α-- βuid autem si indicia qui- quod mille extarent indicia nedum gqne' dem verisimiIia Reum onerent , sed Antralia etc. sed etiam specialia , urgenti a alia non minus verisimilia , quae eumdem et indubitata α cujus auctoritas , & exonerare videantur Θ Recte ab interis

opinio magni facienda es, quia est D*' terpretibus responsum , ne hoc quidem , ctor insignissinus , nee ab eo de facili recedendum , ut eum ita laudando tenet 2 a'naId. Observat. crimin. cap. 3. s. a n. 3I. insu. ex cap. as . g. q. n. 26. etse 'to. 3. Item Virum doctissmum esse dicit

Matth. et Sane de regim. Regn. MIent. cap.7. g. I. serit. 3. nu. 6I. nec non Exiamtum . docti mum , et incomparabiIemeasu Reum torquendum esse , cum enim indicia indiciis repugnanx , argumenta argumentis , perinde id habendum ,

ae si nullis Reui premeretur zz &quatenus corpus delicti desectus , indicia pro Inquisito , inverisimilitudines , impossibilitas , contradictio ἀε nes, Varietates, mendacia, tantique

esse celebrat Graisett. de nec. prodit. defectus tam testium Fisca li unia, . g. 8. sub n. 16. et g. I 6. sub n. 3. & quod quam Francisca inculpantis, proptere itis in eriminalibus diligentia nΠ Ram quos etiam junctis adminiculis nul- satis secutura aetates laudabrint recte . tum ipsa facit indicium , nec non considerat Basilie. dec. I. n. II. in D a. Confessio ejusdein Francisca , Anna quo etiam omnium in re criminali peri- Autonia suae Sororis, & etiam Dionysii tortim Princeps merito nuncupatur in de impicta calumnia non excluderent,dec. 6. num s. Demum tamquam Rpud prout excludunt sane delictum , sed Nationes omnes admirabilis promeri illud redderent tantummodo dubium, to extollitur elogio a Fontanell. de parit, certissimum est, quod locum non esse nupt.claus gles. I .nM6 p .mihi368. torturae in dubio est judicandum δε- as Conclusa insubsistentia , & falsi- gQ in L. a. num.4 GL de quas. BUs in late stupri, conclusa remanet iusiuru prax. tit. de indie. nu. Ia. Mudet cons.

385쪽

3 4 Christophori Cosci Lib. IL

potissimum cum agatur de Clerico , &ultra praemissa ejus innocentiam , &Calumniam probantia, corpus delicti deficiat, quo deficiente, si carcere tur , & multo magis si torqueatur, incurri possunt Censurae Farina cc. qu. a. sub n. a. α ibi: Et in Clerico praesertim,

quod non possit capi, nisi prius Iudici

conset de eorpore delicti, et aIiter capiendo , fit excommunicatus α & deinde n.3. α ibi α A Iia a. , ut non consito de corpore deIicti, multo minus possit deveniri ad torturam αInspecta ulterius natura Causae, quae non restringitur intra limites accusationis simplicis stupri ad effectum

assequendi Conjugium , aut dotem , nec ad effectum puniendi tantummodo Reum , sed vere , realiter , & in substantia est Causa Matrimonialis, quia Francisca agit pro obtinenda separatione a Viro, a quo jam Pr asy pria auctoritate . sed indebite se se- paravit non quoad Torum, & cois habitationem . sed quoad solutionem

vinculi Matrimonialis, quo casu multo magis nullam probationem facere possunt Testes , ut supra, peream inducti, sed requiruntur Τefles , Con-a6o tra quos nulla macula possit opponi, ut declarando Gloss. in Cap. D literis 26. verb. Probata e ssent vira De te lib. N alteram Goss. in Cap. I. verb. Majο- res Ne Consanguinit. et affinit. di distinguendo unum casum ab altero constanter firmavit ROt. dec. Is s. n. ς6. et sqq. par. 6. rec. υFrustra igitur examinati fuerunt praedicti Testes tot desectus in persona, & in dicto patientesi frustra Conis sanguinei, dc Assines, quia pro dissolvendo , aut nullo declarando Mais trimonio admittendi sunt tantum Testes probi, optimae opinionis , .& famae, nullam cum Conjugibus cognationem , nec attinentiam habentes , ac omni exceptione majores ad Text.

asa expressum in d. Cap. I. Te Consanguis. et infinit. di ibi di Si per Testi circumspectos omni exceptione majoresae & con

sonat alter clarissimus textus in dicto Cup. In Iiteris M. ve tesib. αibi di auia dam Nobilis ini Episcopatus quamdam sibi Iegitime e nIans cum ea in domo se re per septemnium tenvisset, Consobrinam

Patris ejus antequam eam duceret, se

asseruit e novisse : Ad quod probandum, Teses de famiIia sua tres produxit. Re spondemus igitur, ut is res ita se habet ) pro illorum ιν monio, ipsum ab .

Uxore nulla retione dividi patiaris, nec contra ipsos aliquos audias, nisi probata essent: vita, ct opinionis, de quibus

merisimile non esset, quod deberent pro aliquo dejerare a-advertunt RIin. in rubri de SponsaI. sub n. q. Grat. coss. a.

n. 3Φ. vol. 2. Gabriel. comm. conclus tit. de restib. conclus. 8. n. I. & probari debet , quod tales sint, ut nulla exceptione repelli possint Glcs md. Cap. I. merb. Majores Ne Consanguin. θ assinit.

Frustra Francisca Mater tot falsitates cumulavit, quot a Filia audivit, quamvis enim non de auditu deposuisset de impedimento dirimente praecedente Matrimonium non contrahen

dum , sed jam contractum, nulla esset ei adhibenda fides ad apertissimum 263 ,Πxt. in Cap. Super eo a a. Te tesib. α

matum Matrimonium inter eos, matre

asseverante ipsos esse Onsanguineos, non debent conjungi ctc. Si vero Matrimonium est frmatum,non debet me plurium juramento dissolvi Frustra demum Francisca tot salsitatos evomit, & sibilorum tormento supposita fuit, nedum quia adversus illius examen urget ejusdem confessio emissa coram suo Patruo de seductione passa opera Dionsi ; Conses- a 6

sio, qua asseruit se calumniatam

fuisse Sacerdotem Nicolaum , licet ille sibi , suaeque honestati nullam intulerit injuriam ; Ultronea renova- 26stio consensus facta in faciem Ecclesiae , & subsequens cohabitatio cum Viro ; Nimia cunctatio in exponenda praetensi stupri querela , donec per cohabitationem cum Viro signa vir- 266ginitatis amiserit; Lus dicti variatio a desectu consensus ad impedimentum Massinitatis; Longi sermones, & scan- a6Idalosa consuetudo ante, & post exposi-

386쪽

De Separationed ori Conjugalis Cap XVIII. 3 r

, ε 3 positionem querelae cum Dion O, 8c

censo antiquo Amasio per eam habita , omnesque aliae inhonestates in- verisimilitudines , contradictiones , deiectus , atque mendacia , quibus tandem accessit illius praegnantia , &ex illicita copula partus adulterinus.

Sed etiam quia his omnibus quo que cessantibus, etiamsi nullam pateretur exceptionem , & millies si fieri posset torturata fuisset, nullam

mereretur fidem, cum non solum

nihil probet consessio Uxoris de impedimento Canonico ante Matrimonium Contracto , sed nihil etiam pro-haret consessio uniformis , & concors

tam Uxoris, quam Viri , & quamvis aliqua pars viciniae una simul idipsuma 69 acclamaret, ut statuit Text. magistra. Iis in d. Cap. Super eo S. Te eo , qui cο-gnου. Consanguin. α ibi α Super eo , quod posuIusi edoceri utrum Conjugatus , qui

ante contractum Matrimonium, Uxoris sua consanguineam carnali commixtione

cognovit , cum id fateatur uterque, aIiqua pars ricinia hoc aec Iamare dicatur , sit ab Uxore sua judicio Ecclesia

separandus, Tua D. respondemus , quod propter eorum consessonem 'tantum , vel frumorem vicinia separari non debent αejusque dispositioni , ut par es , se

conformavit Rot. 3t signanter dec. a II. cor. Pen. est' in Composelluna Matrim nil Io. Ianuar. IIS . g. Praeterea coram

Cauilliae , ct a . Novembris II 58. g. Hanc autem est' go Idque coram Card.

Quod si juxta Ius Canonicum hoc

servandum est etiam in Casu , quo talia Confessio emissa fuerit antequam arci contractum sit Matrimonium Burbos

Absque ulla prorsus haesitatione

servari debet constante Matrimonio ,& postquam Matrimonium ratum a& consummatum fuit, tum ob periculum collusionis Schmaleagrueb.Iur. aTI Eccles unibers. lib. q. par. 3. tit. I 3.

tum quia confessio est emissa non contra , sed ad favorem Confitentis , qui praetendit separationem , ct nulli tatem Matrimonii , cui proinde prodesse nequit sive Vir, sive Uxor illam emiserit, cum nemo Testis esse possit in Causa propria, ut in Pro- aTaposito notat Glsis in d. Cap. Super eo verb. Confessonem De eo , qui cognου. Onsanguiu. Reprobata per Ius Canonicum Consessione Conjugum ad effectum annullandi, seu declarandi nullum Maiatrimonium , omnem quoque rejicit. probationem Tostium , qui lint inhabiles , eorumque solum fidem attendendam esse praescribit, qui sint omni exceptione majores, & concludenter probent impedimentum , sed ad ilia 273lorum coadjuvandas depositiones nec a longe in praecit. Cap. In literis a4.

De tesib. statuit, quod in subsidium

torqueretur Consobrina Patris Uxo- .ris, quam ante Matrimonium se carian aliter cognovisse vir assirmaverat,

nec torqueri prRcepit Uxoris Con- sanguineam , cum qua vir pariter ante Matrimonium se concubuisse supposuerat, in d. Cap. Super eo s. De eo. qui cognου. Ousang. Et optimo quidem jure, nam ad declarandam Nullitatem Matrimonii, quod de sui satura est indita solubile vinculum , non lassiciunt a 4 probationes dubiae, &incentae, minusque conjecturae , & praesumptiones, . sed requiruntur probationes univocae, a sconcludentes , & in suo genere perfectae Sancb.de Matrim. lib. 3. disput. 61.n in princip. Tor. iu 'PUnanien. , seu

Uatien. Matrimonii 26. Iunii I AT. g. Ordiendo eor. Etho Buss, adeout Judex sit non quasi, sed omnino certus , ε quod

387쪽

3 6 Christophori Cosci Lib. II.

a γε quod res aliter esse non possit, ne

quod Deus conjunxit, homo deceptus separet per errorem , quem evitarea γ omnino tenetur per ea, quae tradit

tom. a. ree. π ibi a anando enim agitur

de dissolutione Matrimonii, quo2 e Imagnum Sacramentum , omnis diligentia , et cauteIa adhibenda es, ut qua rum humana fragilitas patitur , omnis

fraus, et error excludatur αIn errorem vero facile Iudex

. prolabi potest, si ex coacta praetensi

Rei confessione tormentorum medio veritatem impedimenti dirimentis e trahere tentet . Tortura namque est: s periculosum, ac fragile experimentum Bertaedοι. cons. II 6. n. 34. lib. I quia plerique patientia , fide tormento rum duritie ita tormenta contemn&nt, ut ab eis veritas exprimi nuIIo modo possit; Aliique tanta sunt impatientia , ut in quovis mentiri , quam pati tormenta velint, ut expressum habemus in L. I.

Iodoc. in prax. cap. 39. num. 4. ct seq.

Unde pluries ex ea etiam innocentes Condemnati fuerunt, inter quos quia ρ dam servus cujusdam Argentarii delatus de nece servi Titi Fanii, fuit ea

de causa tortus , & tamquam confessus ad ultimum supplicium condemnatus, sed parvo illinc tempore ser- uua Titi domum redivit, ut narrat Valeri Max. lib. 3. cap . Ad idem Puris de Putre de Srndie. cap. Et an si quis di-28o xerit , recenset quamdam Mulierem graviter minatam fuisse quemdam Virum, non multo post lethaliter ab alio suo inimico percussum , quare inculpata fuit ea deve mulier, quae torta& sata delictum, quod non commiserat , innocens poenae succubuit .a8x Alium casum refert Farinacc. qu. Sa. n. ID. de famoso Fure nuncupato ilPretino di Lucra , qui pro committendo furto in domo GaDotti Geroni mereatoris se absconderat in quodam Camino ignis existente in Cubiculo G Dotti , & ntactis tempore , illo dormiente , egressus cum eo eXpergefacto certavit, cultro eumdem occidit.

R deinde per ipsum Caminum aus git . Accurrit interim Magister filiorum Occisi, qui solus a Familiaribus

cum Galeotio mortuo repertus, ac de

homicidio inculpatus , fuit tortura: subjectus , & consessus ad mortem

damnatus , quamvis esset innocens,

quemadmodum post aliquod tempus ille Fur carceratus hoc etiam homicidium commisisse deposuit. Anno 16so. Vir quidam rapta Neapoli Muliere cum ea in Cymba aufugit, neque de Σ3a illis amplius notitia haberi potuit.

Carcerati tamen suerunt duo Nautae. qui eos transvexerant, cumque torti fuissent . non solum eos transvexisse, sed etiam intersecisse deposuerunt, ut nummis cos expoliarent, ex qua

confessione suerunt laqueo suspensi, sed post annum Raptorem,& Raptam

viventes multi viderunt. Suis diebus testatur Clar. F. An. qu. 66. circβη. duos Carceratos intortura fassos esse 283 se occidisse nobilem quemdam eorum inimicum, propter quam consessionem

torturae tormento extortam ultimo

supplicio fuerunt assecti, sed post multos annos apparuit, quod ille non erat mortuus , sed per quemdam Magnum Dominum in quodam Castro carceratus, ultra alios similes casus k ab aliis Auctoribus ad probandam torturae fragilitatem relatos.

Nullo igitur patho permitti deinbet , quod a simili Consessione Inquiasti , quae potest esse falsa potius, quam a 3 vera , de sumi valeat probatio delictia Sae. Congregatione Concilii requisita ad effectum declarandi procul ab omni dubio, an Matrimonium validum . sit , vel invalidum, ne ex illius Declaratione super dubia probatione fundata vel fornicationes, vel adulteria sequantur. Quapropter si Sacerdos torqueatur, di ob torturae dolorem fateatur delictum, quod non commisisse hucusque negavit, & pro eo condemnetur , praclaudata Sacra Congregatio in hac ardua Matrimoniali Causa hanc probationem in tortura extortam tamquam dubiam , fragi- assiem , periculosam, & incertam absque

ulla

Corale

388쪽

De Separatione Tori Conjugalis Cap. XVIII. 3

ulla haesitatione rejiceret accedentibus maxime tot indiciis, argumentis, . . & probationibus concludenter , ut supra , in contrarium urgentibus , ita. que oriretur sententia contra sentenia

286 tiam , & quia etiam in dubio judicaniadum est pro validitate Matrimonii, Capsu. de sent. θ rejudicat. Cap. Videtur 3. in m. avi Matrim. accus possWart. cons a 9. n. 7. tortura ad effectum de quo agitur cum indubitatam non praestet ex Torturati consessione invaliditatis Matrimonii probationem a87 frustatoria remaneret , ideoque non inserenda mero m. de Federie. resolui. a I. n. post Itb. a. Confit. Farinace. Praeterea , si ad probandum impedimentum dirimens Matrimonium, prout in casu, admitteretur tortura,ilia 288 lud tantummodoriatrimonium a fraudibus tutum esset, quod iniretur a Muliere cum Viro nullos fratres, seu agnatos , & cognatos habente ; Η is enim existentibus Uxor cum Uiro vel senescente , vel infirmo , vel alio amore capta diutius cohabitare pertassia, cumulatis per testes domesticos, aut viles . vel criminosos , nec omni exisceptione majores, ut in hypothesi, recensitis levibus, ac remotissimis non

minus, quam falsis indiciis, & forsan urgentioribus , querelam de Stupro ante Matrimonium passo opera

Fratris sui Viri , sui ve Cognati deis ferret , suasa quidem, quod si Cognatus in tortura Crimen negaret , ipsa levem , aut nullam poenam incurreret . si vero propter dolorem , aut

virium imbecillitatem delictum , licet innocens, fateretur, ea a Viro soluta ad alias optatas nuptias , seu verius adulteria convolare posset,itaque

indita lubile Matrimonii vinculum hisce fraudibus remaneret eXpositum, fragilisque torturae funibus alligatum. Ad omnem ergo errorem , &fraudem a praetonia Matrimonii nullitate excludendum , nunquam admi

tendum est fallax judicium quFestio-a39 nis , in quo mentitur qui pati potest, mentitur & ille , qui pati non potest;

ille patientia, aut obstinatione superat, hic infirmitate superatur , ut considerat etiam D. Augusin. de citat. Dei lib. I9. cap. 6. sed onus esse debet Querelantis suam verificare

querelam Probationibus Certis, concludentibus,ac luce meridiana clarioribus , ut Matrimonii Vinculum ,

quod est indissolubile , disitavi possit, a9o

alias subintrat ea Iuris notissima regula , quod accusatore non probante reus est obsolvendus L. ui accusare 29 ICod. de edend. L. I. d. Ad Turpilc Gn. Accusator 6. qu. ς. Ludovici concIU I .

a I. q. nu. T. ROIand. cons. 9 . n. a. 3. lib.3. Mascard. de probat. conclusii Iaaq. n. 29. lib. 3. Farinacci in fragment. par. I. Iit. A. verb. Accusatore num . a6. α ibi ae Aecusatore non probante reum absolvendum esse etiam quod pro sua innocentia

nihil deduxerit, aut probaDerit, Iura sunt aperta & est relinquendum intactum vinculum matrimoniale ex 29 aea ratione , quam affert Glus in prae cit. Cap. In literis a4. verb. Probata

Ubent vita Se tesib. zz ibi zz In Matrimonio separando pracipue Testes esse , 293 admittendos , qui sunt probata vita , ct opinionis cte. , quia tolerabilius es aliquos contra Statuta hominum dimittere .copuIatos, quam conjuncios legitime conistra Matuta Nominis arare αHinc Iudices contra facientes acriter increpat san. mem. BENEDICTUS XIV. in sua Conmt. supra rela. 294ta in Cap. I.lib. I.quae incipit: Dermise

ration emanata tertio nonas Novembr.

providos Iudices humana natura conditione , ct voce ipsa quodammodo admoneri oportebat , ne tam praeipiti audacia sanctum Matrimonii nexum frangerent, quem perpetuum , atque indissolubilem primus humani generis Tarens praemonuit inquiens : Hoc nunc os ex ossibus meis , ct caro de carne mea : Et illud additum est: Quamobrem relinquet homo patrem suum.

O matrem , ct adhaerebit uxori sua , ct

erunt duo in carne una '

Et tantum abest , ut voluerit,

quod per Iudices ad declarandum irritum Matrimonium eXtorqueatur

probatio dubia ipsus nullitatis a fragili experimento torturae, quin Potius pro ejus sustinenda validita-

389쪽

3 8 Christophori

te de Apostolicae potestatis plenitudine praecepit, ut deputetur specialis Defensor Matrimoniorum , qui , ut αρς inquit in s. Possea quam ra ibi π voce , o scripto Matrimonii taliditatem streianue, ac pro viribus tuebitur are. si . a.

Iudice primae instantiae pro Matrimonii validitate judicetur, & nullus sit, qui appellet, nec ipse Defensor appellabit ε, Secus tamen si contra Matrimonii validitatem sententia feraiatur nedum super dubiis , & ambi- guis probationibus, prout est conseia so emissa in tortura , sed super probationibus claris , Convincentibus, S concludentibus fundata, cum enim in hisce Causis, ut plurimum , calumnia lateat, re fraus , tunc Defensor aρε Matrimoniorum etiam ex osscio, seu adhaerens Parti, quae pro validitate agebat, appellare omnino debebit, nec prima sententia sine secunda con-a formi executionem habere potest , ut mandat in g. Cum igitur, O seq.: In hac itaque re tam clara a deis Creto torturae interposita fuit appellatio per Fiscum acriter impugnata , sed perperam, & cervellotice, cum enim tortura gravamen inserat irreparabile, ab illius decreto , quamvis a98 interlocutorio datur sine dubio appellatio I. a. , ibique D D. Is de appellati, recip. α ibi di Ante sententiam appellari potest , si q sionem in Oυili negotio babendam Iudex interlocutus si , vel in Criminali, F contra Ieses Iudex hoc saeiar α & tradunt Clar. in si s n. quaes.

64. vers. Si quid agendum nu .a7. quae Un. ad desens reor. deseU 3O. cap. I. n. a. Conciol. reflui. erim. verb. Appellatio

& quidquid sit de contraria barbara

Ioc. cit. num. 8., quam jure merito reprobat OnetoI. resolui. crimin. verb. Appellatio d. resolui. I. num. a. Amen. in prax. tit. I 6. Artura g. 8., est appellatio de jure admittenda Scare. de Iu-

Cosci Lib. II.

Ium a decreto jam emanato, sed etiam ab illius comminatione Oar. in A. D. 3- d. quari. 66. nu.ay. vers. Sed quid agendum Guid. Pap. dec.436. num.1 ς. vers Septimo Farinace. d. quaesi. 38. num 1 s.ct seq. , ubi quod hoc non tantum de Jure Civili, sed eo magis procedit de Iure Canonico per Text. in Cap. Si- 3o Ignificaverunt 36. de te lib. Cap. vi debitus s9. CV. Cum speciali 6 I. Se appellat. Can. Ad Romanam s.causa qΠ.6 squod , non obstante praedicta consuetudine penitus abolenda, est maxime in Urbe . & in Terris Ecclesiastici Status omnino servandum , acceden 3oate potissimum dispositione Conesi. Rο- man. in Appe dic. ad y. Decret. CIement. VIII. pag. mihi Ias. juxta Veneri impress confirmata a san. mem. BENEDICTO XIV. in Confiit. incipien.

vi Ad militantis EccIesa π expedit. temtio Ralend. ApriI. I 4 a. s. Quod F op pellans in M., ubi quoad appellationes a Censuris , & a Comminatione Carcerationis, Tortura, aut Censui arum dictum cinciliumRomanum servari demandat. Et licet emanato Decreto , secundum aliquos , pendente termino

decendii ad appellandum possit Iudex 3o3

Procedere ad torturam Scaec. de judici Ioc. pariter citat. θ de appellat. lib. 3. cap a. quas. IT. limit.ψT. membr. I. numer. I 49. , quod tamen impugnant 3O

Gomed. variar. resolui. tom. 3. cap. I 3. . num. a3. LanceIlot..de attent. cap. II.

num. 33 par. a. Farinacc. d. quas. 38. num. 13. Conciol. loci cit. num. S., id ei

certe non licet post inte1 positam appellationem, etiamsi secuta non fue- 3ος rit inhibitio Superioris Lancellot. de

Merito ergo concessa fuit appellatio ab Auditore SSmi, & delata ' Causa ad Tribunal Emi Urbis vicarii. propositaque in ejus Congregatione Criminali, sub die a . Aprilis ITTI . per actamnii Notarii A.C.fuit resolu

390쪽

De Separatione Tori Conjugalis Cap.XVIII. 3 s

tum fuisse bene appellatum Cum subsequenti Rescripto α Proviso, ne oriantur scandala , esse dimittendum eum praecepto de se repraesentando a cu-

3o6 jus Rescripti vigore habetur Inquisi

tus pro absoluto a praetenso delieto, de quo fuit accusatus Alex. cons. 18Ο.

n. 9. Iib. a. - Farinacc. cons. ς 9. n. I. Ο quaes. q. n. ag. , quando tamen dimis.

sus fuit Cum plena Cauta cognitione ,3or ut in casu, quia tunc dimissio dicitur facta ex junitia, quemadmodum declarant Vermitio . confI i. sub n. I.

a Sol. qti I. II. num. Io. , R Inquisitus. dicitur dimissiis tamquam innocens Boss. in prax. tit. de sentent. n. 6 .ct seq. Quae resolutio nemini aequani.

mis videri potest . Quinimo si Inquisi-3o8 tus fuisset expresso ex capite innocentiat absolutus, nemo hujusmodi absolutionem , ut arbitror , de justitia redarguere auderet, attenta clara Inqniliti innocentia Σο1s Ioc. citat. numer. 6s. , O seqq. Quandoquidem ultra maximum defeetum probationis

corporis delicti , qui solus Inquisiti

i absolutionem exposcit, eum insuper non concurrant pro eodem asserto dein

licto , nisi indicia remotissima , &consequenter inepta ad illud probandum ; indicia expiscata a Testibus non modo singularibus , qui nihil probant , sed Inquisiti inimicis , inter se contrariis, Corisanguineisquerelantis , mendacibus , criminosis, ac mille praejudiciis obnoxiis, non autem omni exceptione majoribus , prout ad hanc faciendam probationem perne cesse requiruntur ; Inculpatio per versae foeminae , subornatae , Variae, alias post Matrimonium appetentis nuptias , & affectantis sornicationis Perhorrescentiam , quando est adeo inhonesta , di inverecunda , ut non abhorreat ab adulteriis , & meretricio, & proinde omni fide prorsus indigna . Pro excludendo autem delicto habeatur praesumptio favorabilis Inquisito tam de jure naturae , quod vult, quod quisque reputari debeathonus donec probetur esse malus, quam propter characterem Sacerd talem , ejus optima fama, impossibilitas se introducendi in Cubiculum , ubi Francisca dormiebat ; aliaeque in-

verisimilitudines , indicia, ac urgentes probationes omnem delicti umbram penitus removentes, in his uti que circumstantiis secundum acta, &probata , de ejus integritate , & innocentia nequaquam est dubitandum. Hanc praeterea formulam nimis frequenter in laicis Τribunalibus introductam dimittendi, causa cognita , e carceribus Inquisitos cum pracepto

de se repraesentando, quidquid sit in casu , de quo agitur , ubi circumstantiae

tales forsan concurrere potuerunt, ut non aliter opportunum esset resolvere

raro adhibendam esse puto in Tribu- 3o9nalibus Ecclesiasticis contra Clericos . Omnes enim Theologi , Canon istae , Sacrique Canones exclamant Clericorum delicta , quantum fieri potest, non esse in publicum dedu- 3Iocenda, sed celanda propter grave characteris detrimentum , & malum Laicorum exemplum , ct scandalum .

ideoque si Clericus a criminibus sibi impictis , & legitime non probatis

contrariis probationibus se expurgaverit , eum in pristinum existimationis gradum , & ossi Cium restituendum esse mandant praecipue Text. in Can. 3I IIn primis 7. circ. med. O in Can. Notum IO. caussa quot. I. ct in Cap. Si consi- terit Io. Te accusat. Neque ex hoc

contristari debet Iudex , 8 Superior Ecclesiasticus , sed potius gaudero, 3 Iasi, adhibitis ab eo necessariis diligentiis ad cruendam veritatem, Crimen tamen non fuerit probatum, &si sorte verum coram Deo, & ab ipse longe sapientiori judicio puniendum . adhuc apud homines ex defeetu probationum occultum remanserit ad

evitanda scandala , R dedecus Sacerdotis ; Minusque est ab ipso Clericus, ut supra , praeceptandus , ne Laici propter illud vel dubitent, vel etiam 3I3Credant eumdem esse , vel esse posse reum, quem proinde uti de delicto suspectum irrideant , ejus religiosa

verba , monita, hortationes , atque

SEARCH

MENU NAVIGATION