장음표시 사용
71쪽
1δ, Depracognoscendis ramporum mutationibus
AAM- Αν ης - 3-Quo fit, mobore caeteros praecellat aspectus: praetereongressum istνofinis. in bonum, vel in malum Termioatur autem oppositio medietate. signueri , continens partes centum oeringintai sicuti congressus Cisdem mei partibus .
sisti. ,, ini duplex quidem est: partilis icilicet , di platicus. Partilis fit, cum planeta is diti est alteri planetae in eodem gradu unitus, vel soli per sex decim scrupula prima, πι- prius, & posterius, tam per longitudinem, quam per latitudinem copulatur: &tuuc dicitur esse in centro stellat, vel in corde solis: & dicitur aspectus partilis compofitus, differens a simplici, qui sit secundum longitudinem tantum. Qua do scili et stellet sunt in uno, vel diversis circulis, per polos Zodiaci descriptis,
per partos ecclipticae sese partit iter alpicientes, destis ι quanquam ear dem non habeant latitudinem ..At in opposito aspectu resplaienda est ud equalem , &contrariam latitudinem. Vt si unus planeta habet latitudinem meridionalem, altor habeat septentrionalem, sed in eisdem partibus. Quod in quadratis a in Oibus nullo modo obseruatur. Cum enim partiliter in cces lica semper incidant , nullam latitudinem habent, ac propterea in illis nulla obseruatur. In ir trigonis autem contraria.exigitur latitudo, di inaequalis: quanta scilicet est I titudinis stellae medietas. In sextilibus eandem latitudinem , dc inaequaler . exigunt; quantam scilicet latitudinis stellae medietas postulat. Et sicut hic aspectus per sextam Zodiaci partem expletur, nempe per partes sexaginta: ita illae, pus rrigonus per artes centum viginti, tertiam circuli partem complectens ἀυic quidem perfectae amicitiae est: ille autem imperfectae. Sicut congressus est indisserentis naturae, cum bonis nempe bonus, cum malis malus: Estq; omnina . pla irradiationum robustissima, ut iam paulo superius tactum est. Platieus autem xicua quid aspectus est, vel cum stellae stant intra suorum orbium quantitatem: vel cum distantia aspectus non praecise numeratur , sed maior est, vel minor: tunc minuis intra Bellarum oebes, ut dicham est, aspectus distantia incidit, non autem in
corda, seu cςd R . .Vt cum soli copulatur planeta per scrupula prima sexdecim ante, vel retro sunt qui dicunt is) ille congressus dicitur profecto partilis i ita ab inde, citra scilicet a gradu uno, ante, vel post platicus dicitur congressus:
dum sane iuxta orbium medietatem, siue radiorum amborum coeuntium, Vespitheta eom inmis, mus ,lteri adhaeret. Quo fit ut planeta per partes duodecim solaminbustus , re sequens , vel a sole recedens r. combustus dicatur: per quindecim vero esse subivh in ' raclijs, tuncq; raro, vel minime caeso apparet: nisi fierit fixa,que per gradu tidem in latitudine a sole elongetur. Porrc matutina, vel vespertina, etiam si ii per longitudinem coniuncta, perspici poterit: quod in minori quoq; latitudineritat . in luna, di Venere nonamquam fieri asseuerat pilatus. Quae autem sit quantitas,. - seia lux orbium stellarum,& quantum se ipsa extendit: dicendum nunc remanet. Satiarni lux ad partes decem usq;se extenὸit, Iouis usq; ad partes duodecim, Martis. ad septem cum dimidio: solis ad decem & septem. Veneris ad octor Mercuri 3 ad septem, lunae tandem ud partes duodecim cum dimidio . Verum enimueroplaticus aspectus etiam diuiditur in duplicem, quemadmodum, &partilis:nepe in ρpplicati uiam, & separativum, seu din tuum. Applicatio fit, cum leuior planeta accedit ad ponderosiore cit tanta distantia, quantum ipsorum radis adinvi- ,s, a cedi ilant. Haly accepit applicatiorε iuxta quatitate orbiti planeta M. Alis dicuteirca plane. applicationem fieri cum planetae per sex partes, vel per medietatem radiorum utriusq; aspicietis,vel corpore coeuntis,alteri adhaerent. Separatio,seu defluxus separatione. fit, quoties plancta in pluribus partibus,vel salte scrupulis, a ponderoso recedit. Vel iuxta alios, fit, cum planetae a suis locis, vel corpore, vel aspectu ab uno
gradu, usq; ad stae distinguitur. Haly voluit scparationem fieri ab uno gradu,&
72쪽
ab inde supra: sicuti aspectum non esse pIus quam de tribus gradibus an e . De quibus omnibus vide Maginum Mathematicum nostri temporis clarissimum . . in prima parte suarum Isagogi earum capite a 8 . Verum hoc adnotato, appli- - ' 'eationem defluxu esse fortiorem, quia planeta dum applicatur, petit conuino alteri planete saltem pei aspectum: dum vero separatur, omnibus modis recedit Plane p ab illo ; ac propterea quanto planeta proximior corpore fuerit alteri, Vel aspe -- iobctu; tanto sortior erit aspectus: dc quanto ab ipso defluit: tanto debilior. Hisce igitur pro fundamento iactis, diligenter animaduertendum est: quod si planeta- Aspectu' Ηφrum Hexagonus accidat in Leone, & Librar vel in Cancro, de Virgine: vel in L, 44ta
bra, Be Sagittario iuxta planetarum qualitates, de temporum constitutiones,mu- iraia fignistabitur tempus in malum: quia ille Hexagonus malus censetur; eum sit in long ru si is ascensionsi, qui tetragono aequipollet: ac propterea hostilis aspectus erit. bus. Simssiter si accidit trigonus in Aquario, de Geminis: in Tauro, de Capricorno, mutabitur quoq; tempus in malum, quia aequivalet tetragono, qui noxius cen--ή 'setur. E contra vero tetragonus in Ariete, & Capricorno, Hexagono aequipou ro malus in let, quia breuium sunt signa ascensionum. Item tetragonus in Canero, de in . I 'ILibra, in Leone, de Scorpio, aequi ualet certe trigono, quia sunt signa longioris in cibimascensionis. Ideo taute iudicandum est a prudente mathematico, ne per aspectus beneficos hallucinetur in temporum mutationibus dignoscendis in bonum: Imb.
de per maleficos idem proserat in malum. Causi autem horum quae est PtoI mu in fimiamatus docuit, & alij quoq; obseruarunt. Nempe quod Hexagonus in sgnis lamgarum ascensionum, & Trigonus in signis breuium ascensionum, ideo tetragono libatbiis. aequi pollent, & malefici censentur, quia talem in Aequatore aspectum habent re spectu scilicet ascensionum rectarum, obliquarumq;. Tetragonus quoq; in signis
langarum astensionum aequiparatur trigono, eadem mei scilicet ratione . qui nus in unis
in Aequatore trigonum habet aspectum: quamuis respectu signiferi sit quartus . 'Verum Maginus locis praerecitatis explicat; videlicet, tunc Hexagonum tetr tinnibra
gono aequiparari, eum in medietate coeli orientali in signis Iongarum astensi num incidit: vel in occidentali parte in signis longarum destemonum. Item trigonus tunc tetragono aequivalet, cum in signis breuium ascensionum in parte is τε ericoeli orientali occurrit: seu in oppositis signis in occidentali parte. Similiter te-- g. tragonus aspectus in parte orientali in signis breuium ascensionum, seu in oecu' 'dentali in signis breuium descensionum sicut Hexagonus reputabiture dc etiam. Tetrae-ns in fignis longae descensionis in parte orientali, seu in occidentali in signis langae padescensionis erigono configuratur, ad Aequatorem relatus. Qua de re non sit ' praeceps prudens mathematicus in proserendo, innixus scilicet tetragno aspe- insitieulictui, qui malus censetur: vel exagono, de trigono, qui benefici existimantur. RQ Nam quamuis adsigni serum relati, benefici censentur: ad Aequatorem Verus Tritoriis a malefici rep utantur. Eadem quoque ratione tetragonus, de si ad signiferum Tetragono . relatus , sit maleficus, ad Aequatorem tamen beneficus iudicatur. Vide igitur ubi contingunt: Sicque pronuntiato, adiunctis quoque conditionibus, circum- mpnare stantijsq; a Magino obseruatis. Quod si queres, si in tetragonis, Exagonis, &trigonis alterum signorum esset longae ascensionis, alterum vero breuis, quiderit de tempore iudieandum verbi gratia: accidat exagonus in Sagittario, &Aquario: quorum unus est longe astensionis, alter breuis. Similiter trigonus Dabiam.
an Scorpio, quod est signum longe ascensionis, & in Piscibus signum breuis ascensionis . Insuper si tetragonus in Libra, de Capricorno accideret: seu in Ariete ,δe Cancro: quorum primum, de quartum sunt longae ascensionis, secundum, . εe tertium breuis ascensionis , quid erit dc tempore pronuntiandum eri a / Respo
73쪽
ca De praeognscendis temporum mutatisngus
Nilo Respondemus, pronuntiandum esse, vel mixtum sole, vel indifferens verum' ' tamen consideratis circumstantijs, conditiombusq; cunctis supra recitatis ad temporum mutationes, aerisq; qualitates be sepe dictum est dignosc endas facile iudicium non multum longe a vero desumes. Nam Aries, & Cancer, Libra, &C pricornus sunt signa Aequoctialia, & solstitia Ita, ac propterea tempora,vt plurimum mutant, illa itaq; regula in his minime tenet: nisi tetragoni illi adiuue
m naturis signorum, es' accidentibus rarundem
VM saepes ius de signis digredientes , ad indagandas
temporum mutationes, hoc calidum signum, illudis sedum: hoc mastulimun, illud fuemininum: hoe simplex, illud bicorporeum alterum septentrionale seu boreu ialiud meridionale , seu Aulta ale: hoc longae ascensionis, illud vero breuis.ascensionis significaueruntur erat prattium esse duximus omnia, & si milia pro tyronibus expliacare : ut antecedentia concomitantiaq; claritatem ha - . beant quamuis pleraq; in his superius manifestata sint,
.his isti ab Sciendum itaq; e quod signa Zodiaci, qui est octauae sphoerae sunt numero du 4nci. decim: in tot etenim signifero partes diuisus est; quod Graeci doderatemotis v citarunt. Scilicet Aries, Taurus, Gemini, Cancer, Leo,Virgo, Libra corpius, Sagittarius, Capricornus, Aquarius, di Pisces . Vnde Versus. - :
Est Aries, Taurus, Gemini, Cancer, Leo, Virgo, V Libram Scorpius, ancitenens, caper, Amphora, Pisces, Quae signa his designantur caracteiibus. v, υ, Π, EB, π, adi, ni, , B, α, α, Ex quibus omnibus quatuor consurgunt triangularitates, quas sapientsi non-ε liholi l. nulli triplicitates Vocant. Nempe prima ignea, malculina, & diurna , trium eatis tua gnorum: Arietis scilicet, Leonis, & Sagittarii: quibus praesunt Sol, & Iuppiter, τυ ἡ.ώω ta inaequaliter. Ptolomaeus hunc trigonum Borroholybicum appellat libro si tento. cundo quadripartiti ex borea, ct Amrico mixtum. Arabes faciunt orientalem. in u ipli Ex hoc trigono vaticinare boreales ventos principalitet ob Sagittarium. Jovis V τ' 'domum, secundario oecidentales ob Arietem Martis domum. Porro sol gen Pinosinas; resis est omnium dominus. Hanc ob rem non concurrit eum alijs. Secunda implicitas est terra, nocturna, & foeminina, tria signa continens: Taurum scilicet, esisti Virginςm & C pricornum . quibus praesunt Luna, &: Venus. Ptolomaeus hune plieita, iei trigonum Notapelioticum, seu AustrisisIanum vocat: mixtum scilicet ex Austro , o . di lubsolano. Arabes faciunt hunc australem. Ex hac triplicitate pronosticari poteris primo ventos australes ob Venerem, quae Tauro praesidet : secundo orientales mixtos cum aintalibus ob Capricornum, cui praeest Saturnus; Luna autemri,ita ἡνa significationem habet generalem , ut Sol. Tertia triangularitas est aerea, mast 'it 3M lina , & diurna, tria continens signa Geminos scilicet, labram,&Aquarium,quibus o le
74쪽
bus dominantur saturnus , & Mercurius. Hunc trigonum Ptolomaeus vocat ridiem licitieum : mi nis scilicerie bdi vi sublatans . Ambesine utit illae tacidentalem. Ex hoc trigono ciuntur veniturientales , primo* num, se eundo boreales ob Mercurium . Quarta & postrema triplici ses est aquea laeta uriis, , ἀna, & noctuma, tria signa continens : Cancrum, Scorpium, & Pisces; quae prae- plieitas a- Cipuum dominatorem Marium ais ob Seorpium: reliqui vetus Venus , tima. Hunc trigonum Ptolor a Ninolybicum appella .
nalem faciunt. Iuxta Ptolomaeum ventos excitat occident flLunamr at ob Venerem, eum illiS flat meridies. Iuria eruam I ....
Imas ventas cit orientales', siain uilaustralest tertius oecidentales, postremus i reales. Signorum aliqua sunt septemri malia, metiea , borealia: aliqua mersidionalia, antaruca, austra lia . Prima sunt Aries , Taurus, Gonini,Cancer, Leo, iata, Virgo: secunda sunt, Libra, Scorpius, Sagittarius Capricomin, Aquarius, & H- cio. p. Ex his narsus quaedam sunt mobilia, fixa, communia. FAma sunt Artes, Cancer,Librae, Capricornus . Secunda sunt, Taurus, Leo, Scorpius, AquatiuS. Vltima sunt Gemini, Vireo, Sagittarius, & Pistest quae etiam bisorporea dicun -iό,- tur . Amplius sex figna sunt longae ascensionis, & sex breuis ascentionis P Pri- ris. & bteis uini sunt Cancer, Leo, Virgo, Lihra, Scorpius , & Sagittarius. Secunda sunt his 'l I opposita; nempe Capricornus, Aquarius, Pistes, Aries, Taurus, Gemini. Qui '' 'incuntur etiam recte ascendentia, & sum prima, iam enarrata-, dc lique astendentia, di sunt sex reliqua. Vnde Lucanus cecinit. . A . . a
. Recta meant, oblique cadunt a sidere Cancri. t- Donec finitur chyron, sed caetera signa 3 Nascuntur prono, descendunt tramite recto. ἰVbi adnotandum, quod singa longioris ascensionis sunt breuioris desectsi c. nisi & e contra quae sunt breuioris ascensionis, sunt Iongioris deseensionis. Ho- rita ..' 'rum ratio est, quia illa recte ascendunt, oblique autem descendunt: ista oblique nis eur sunt ascendunt, & recte descendunt, plures namq; horas consumunt illa ascendendo, gista vero pauciores: illa etiam minores descendendo, ista maiores. Causa autem a coa . horum est, quia eum masori arcu aequatoris, quam ecclipticae exoriuntur, quae directe ascendunt: suntq; in medietate signiferi descendente. Quae autem tortuose, & oblique ascendunt, ideo breeiori tempore, pauciores numerat horas, s marina. quia in eorum ascensione non plus est de Aequatore, quam de eccliptica . di oblitia Haec signa tam recta, quam obliqua seu tortuosa sese intuentia, eius- demq; potentiae signa 1 Ptolomaeo etiam vocantur,quia in eisdem
sunt paralellis, a quali spatio a tropi eis distantia, & ab ijsde ortyontis partibus orientia,& occidentia. Dumq; Sol per illas partes se se intuentes permeat,dies di bus , noctes noctibus, hora'; horis aequa- Ies incit. Reliqua vero similia, si qua desunt, in diarijs seu in in elementis astrologicia illustria inue
cur se te intuentia. Ea eiusdem p tentiae a m.
75쪽
N parum ad aeria qualitates dignoscendas proderit in planetis suorum Apogeorum, & perigaeorum notitia tam in eccentricis, quam in Victis, si illorum loea diliginter exquisita fuerint. Sunt etenim hae planetarum pas,siones stitu necessariae, habentq; habitudinem ad suos proprios orbes respectu solis: mutantq; manifeste reminpora . Ex quibus quoq;: cognoscuntur aliae iam anted citae passiones: ut puta motus velocitas, tarditas, medio critas, directio, statio, retrocessioq;. Et quamuis supra de his mentio facta fueriti dum de illorum absidibus digressi fuimus: nune ace plisera qu. Iatius haec qum; expendemus . Ascendit sane in eccentrico planeta,dum a per gaeo ad apogaeum desertur: descenditq; dum ab apram ad perigaeum mouetur .s isti hic Idqi per astronomicas tabulas indagari, maxime consentaneum est: nempe dum eccentrici cetrum,a Neotericis anomalia eictum,a sex signis usq;ad duodecimin, augetur: Ascendens certe est planeta in apogaeo dum vero eius emitumium an
aeralia usq; ad sex fgna excrescit, descendit utiq; usq; ad perigaeum . Si vero te trum partibus caruerit, tantum abest, ut in summa abside , seu apogaeo non sit planeta. Quo autem ad media* langitudines, erunt quidem; instima sestere, cum planetae centrum tria signa habuerit: in secunda cum nouem inelusiue obtinuerit. Simili quoq; modo planetarum loca in qpogeisin perigeis Epyclatorum perpenduntur: & quando sunt asceedentes, Sc quando descendentes. Luna v xis, ,'- io alia via , quam hac incedit et ut sciatur,quand est in apogeψ astendens , qua citur si ' do autem ad perigaeum descendens ; & quando etiam est in summa abside. Sanaisiariis. singulis quindecim diebus apogaeum eius locum immutat: est namq; motu vel cior cunctis sideribus. Cum igitur soli iungitur iuxta medios motus, in apogaeo. seu auge praecurrit. In exagona solis irradiatione primam eccentrici medietatem obtinet: in tetragona, in perigaeo inuenitur, ac augis opposito: in solis trigono, per longitudinam secundam discurrit: cum deniq; soli opponitur rursus in apo. i. , ινο- gaeo conspicitur. Loca apogaeorum, dc perigeorum in eccentriςis , verbi gratia is eteorum , i 87. Vt hunc annum pro radice sinamus; sic computata prodeunt juxta tab si ita .ri Ias pruienicas, ct a Masino resolutas. Saturni Apogeon in partibus et sq& seruis anno 33M. pulis primis 7. secundis M. Sagittari , Iouis Apogeoα in partibus 6. scrupulis primis 39.εc totidem secundis Librae. Martis apogeon in partibus 28. scrupulis primis a 3. &secundis r7. Leonis. Solis aposcon in partibus . 9.scrupulis primis a. secundis I a. Caneri. Veneris Vogeon in partibus I 6.scrupulis primis I 8./νfiteoram secundis a T. Geminorum. Mercuri, apogeon conspicitur in partibus. o. scrup mm N pq si, primis a. & secundis I 8. Sagittara: Loca autem perigeorum sumuntur in ori. I, his . positis signis cum totidem partibus, & suis fractionibus. Pro suturis verb annis, ut planetarum apogea,perigeaq; habeantur: scias Saturni apogeon ab anno I 87. usq; ad Is 88. progredi uno scrupulo primo, secundis vero duodecim, Iouis πω geon scrupulis secundis quadraginta septem, Martis scrupulo uno, & secundis quatuor: solis vero apogeon scrupulo primo uno, secundis quinquaginta sex;V veris, scrupulis secundis triginta quinque et Mercviij tandem apogeon scrupulo primo
76쪽
Wptimo um, secui dis autem triginta quinq;. Hinc apogaeorum.perigaeorumq; lo pro suturis annis extendere poteris: saomentisvnaei incessu progrediuntur. Fuitaq;.ut hoc anno I 6oε. eum apogeon Sarurni sicin grginitas, mi DR is Monostitigo. sπundis 26. Sagittarii, unius cycli lanaris spatio sit progressus Saturnus pia rarum in tuo ποgeo gradibus. o. minutis a a . secundis εο. Apogeon Iouis cum sit in 's .isi', hradibus sera minutis 34. secundis 7. librae, illorum annomm spguo progress e ii lumst gradibus λἰ minutis aq*ecundis a. 8. Ammon inrtis cum sit in gradibus pii nuus 63. secundis s7. leonis, ivt progressus fuerit gradibus a. minutis aο.&secundis Io. Apogeon solis cum sit graduum 9.minutorum 3 9. secundorum 3 αCancri, quod sit progressus gradibus o.minutis 3 6. secundis 42. 3pogeon V
neris cum sit graduum 4 6. minutorum et q. secundorum 3 8 . Gemino rum, quod si progressus gradibus o. minutis II. secundo uno. Apogeon tandem Mercyr ςum sit graduum o minutorum 37. secundorum 6 I. Suod sp tio an orum. ρ' Hii, is a progressus fuerit grad. o. minutis a secundis a I. Dpo itaq; pIudentem ma- d f. . themiticum animaduei tere decet. Primum est, cum planeta utrumq; amgaeum
tam i ccentrici, quam epycicli possidet, tunc dubio procul a terra longissimi abest: solitoq; minor vilui obijcitur , cum vero utrumq; perigaeum perambulat, mr.ec quan tunc quidem terrae maxime proximus conspicituri videturqi ut iubar quodam splendidissimum, atq; iucundissimum, pro stellae natura. Secundum est plano Ma quoscumq; dum apogeon perambulant, summamq; ipsius absidem conscendunt, meliores, puriores, Oelictore'; reddi,quia remotissimi a ter , primoq; orbi, qui omnium persectisimus extat, proximiores: sed debiles. Dum autem fior, id es ad perigatum inelinantur, atq; in opposito augis, inueniuntur: robustiores quidem existere, sed deteriores, quia terrae proximi, & a primo orbe remoti. Ages do ετ enim naturale quanto proximius est passo, tanto magis in illud agit: quantum e Gio oea vero est magis remotum, tanto minus; physica ratio est. Porro luna totu ori positum habet. Dum enim in epycteli perigaeo versatur, motuqisu Vel , di ter tuna itirae proximior ῆ hunc purior certe redditur, melior, robustiorq;. Huius causa qui rigeo melioedem est elementaris natura, qua gaudet, ut symbola sibi virtualiter. Loca v vini. xo apogatorum, di perigaeeorum pIanetarum in epyeiciis , difficile est stata assis gnare, aut aliquam certam regulam traderer sed ex singulis eorum motiuus f cemenda sun tu Ex his itaq, planetarum passionibus, alus eorundem accidentiabus adiunctis, perspecta etiam uniuscuiusq; natura, adunatisq; cun iis circum stantiis ut supra: facile temporum mutationes, aerisq; qu litates prudens mathematicus prognosticari poterit. Caeterum nonnulla alia , quae vi id iaciunt; ut ,1 ε , his puta planetarum domicilia, casus, altitudines, carpenta, deiectiones etrime - areidentis .ea, spectuum prohibitiones,receptio planetarum,applicationis species: reditus ω p KQ εvirtutis, translatio luminis, collectio, reditus luminis, pulsatio, refrenatio, o 'sessio, tontrarietas, luminis abscisso, frustratio: Item planetarum almuFea,qu do sunt ferales, peregrini, cuisu vacui, de similia pleraq; quae maxime conducunt ad temporum mutationςς praenoscendas, in ephemeridibus inuenies. Non enim omnia hic afferre licet: ubi ad satietatem alibi habes. Duo dumtaxat hic animaduersione digna duximus. Primum est planetarum ingressus in suis e micilis s, casibus, altitudinibus, carpentis, deiectionibus, detrimentis, & similibus cum concomitantibus manifeste tempora mutari, quod etiam in eggressibus quandoque expertum est . Secundum est, planetam in absidibus plus mut re aerem. Huic secundo se ascribunt Ioannes Eschuidus Anglus, & Linconten Io: aselini. sis i dicuntq; esse id de Ptolomaei mente . ' Verum oppositum arbitramur. Nam
in absidib us dictum est, feliciores quidem, sed debiliore. reddi planetas , in pe-
77쪽
rigeis deteriotes , sed iobustiores . Ergo magis tempora mutant in petigaeis,munia, in absidibus ςquia in his debiliores, in issis robustiores. Ad illud quod sit de
Ptola ei mente, respondemus PtoIomaeum dicere, quod in absidibus mutant
P. O . empora, sed non magis. Quod si magis intelligat Ptolomaeus, uti etiam, Ae. . nos in initio cap. 23. scripsimus, ubi dictum est, maiores operari effectuς plane t i, . tam , ted tardius, cum in suprema sui circuli parte fuerit: minores veroe, ita v loeiores in eius oppositor respondendum arbitramur, de distinguendum primo Tres supen' de planetis: nam de quidain1hnt superiores, alii inferiores 1 si de superioribus, qui sunt Saturnus, Iuppiter, & Mars , sermo fiat: vel considerantur ad eccentris in Apogio cos retari, & sie in Apogeo ob nimiam illorum a Sole remotionem, sum humi ν iis, '.' diores, Digidiore': vel ad nilnus non tantum frigidi, vel humidi, sed calidi paeovi a. 'ime suntq; in illo puriores, potentiolesque at in perigaeo sunt calidiores, sicci , . re', quia soli proximi, ae ideo actiones non erunt sincerae , sed mixtae, quia imbeeilliores . Caeterum si de inserioribus ratiocinandum sit, qui sunt Venus, &Mercurius , erit oppositum trium superiorum . Quandoquidem in suorum α- inimi centricoruin, dc Epicyclorum auge propter propinquitatem ad solem , calidi calles, iηρο- res redduntur, atq; sicciores: Ideoq; imbelliores, eorumq; actiones haud since
2 v .rae, sed mixtae erunt; in perigaeo autem, quia a sole remoti: frigidiores, humidioresq; efficiuntur, unde, & robustiores: ideoq; actiones similes influere, par in supe est. Secundo adnotandum est diligenter, superiores ad Blem relatos, & ad mo. zstiiri tum epicyclorum quintupliciter se haberi. Primo eum sub radijs fuerint, tunem solem, di utiq; quia ad Blem propinquiores,&directi, sicciores redduntur: nihilominus wi -- tamen qualitates activae imbeccilles erunt ob solem, , quo frustrantur; cidiim relin. dum in apogaeis fuerint, in quibus motu moventur velocissimo. Secundo eum perigaeum versus post medium sui epicycli longitudinem se repererint, & tunc quidem humiditate vigebunt i accidi i dum exoriuntur matutino usque ad re- . trocessionis initium, seu stationem primam. Tertio cum fuerint in oppositione cum sele, de inde Saturnus magis frigefaciet, quia frigidus, & nobis proximioreat Iuppiter,a Mars quia calidi, & tunc nobis viciniores, magis ealefacienticontingit autem hoc a statione prima, usq; ad medium retrocessionis, dum noctu exoriuntur. Quarto cum diriguntur, sicciores evadunt: idq; contingit a me dio retrocessionis ad secundam stationem usq;. Postremo dum in secunda extiterint statione usq; ad occultationem matutinam, & tune quamuis sicci, ma
sis tamen frigidi redduntur . . : . 'Planetae in Aduerte etiam de tertio, planetas in Horiaonte, seu in aequinoctiali circula circa utrumq; aequinoctium, efficaciores esse: ita, ut si ex calidis quispiam circa hestiitzii- tropicum Capricorni extiterit, mitior erit bruma: circa vero Cancri, augebitur uio Mnς- per quam maxime aestus. Si ex frigidis, ut Saturnus, mitior erit aestus: gelu vin ' r6 per quam maximum in Cancro; dum borealem signiferi mediatem contra maius lumen discurret. Idem quoq; iudicium crit, dum in vertice fuerint,atq; , Planetae in Zmith: & dum lublimiores facti respectu meridiani, vel proprio, vel alieno m Te ἡό'' tu reuoluti; qui etiam magis in recessu a meridiano operantur , quam ante ac
His sic dispofitis, tunc facile dubio respondetur: quod si de superioribus sem,/' mo est, maiores dubio pisces effectus, in supremo absidis loco dum planetasu dino. . rit, operabitur: inferiores vero nequaquam, & causa est iam assignata;si autem uniuersaliter de omnibus loquendum est; tunc dicitur, quod maiores operantur essectus in supremo loeo, iumendo locum illum pro Horizonte, vel pro aequin
ctiali circulo, vel pro Zmith. seu vertice, vel dum excelsiores Leti ,in meridi no se
78쪽
ao se repererint. At eum haec scientia ab obseruatione pendeat, ut tolles dicta est, videndum est,num obseruationes congruant: & ita prudens Mathematicus
Ne ventis,oe eorum consederationepro temporum mutati Aradignoscend s. C A P. XXIX.
VM temporis mutatio ex ventis praecipue constet, quo umrum tractatio penes dissiciliores reducitur: rerum codilestium peritis testibus Ptolomaeo praesertim viro in hac pue pendet. parte accuratissimorqui hanc tractationem ideo subti- .. . .. liorem appellauit, quia re vera manca perspicitur, nec
ad unguem de ea agi potest. Hac Ide re nos quoq; si co pede illam perficiemus: quamuis alibi, ut fieri por
rit, exquisitiorem pertractabimus. Sciendum itaq; primo est, ventos principales,quos cardinales vocant,esse tuor. quatuor, tincta quatuor praecipuas mundi partes. Sunt quippe oriens, occides, Septentrio, & Meridies. Primo correspondet subsolanus, secundo Zephyrus: tertio Arpacti as,quarto Notus. His deinde octo alios tanquam collatcrales as Ira octo.
iunxerunt, fiuntq; duodecim. Nonnulli totidem alios hinc, 3e inde addiderunt: fiantq; vigin ti quatuor. Cardanus sexdecim depinxit. Sed opera Gulielmi C sanati medici, & philosophi egregi j, sexdecim alios in tabella maxima diligem caunis
tia depictos, adiunxit risuntq; omne; triginta duo, qui ad Hydrographiam in xime conducunt, deseruiuntq;. Quo factum est, ut nautae pro secura nauigam .. . tione in mappis, seu canis illos depinxerint: illi'; sciunt, qui venti flant,ex quam ' parte, ubi, quo, & quandodelinunt, ac quanto tempore spirare debent. Quatenus vem ad Astrologos haec tractatio spectat, adnotandum est primo, Satur- .num, ventos cire orientales: Martem , occidentales asticos, Iouem, boreales: HVenerem, meridionales: Mercurium' omnes coadiuuare. Nonnulli addunt s moue: ue lem quoq; commouere orientales, lunam vero occidentales, quod ex parte ve- η ' rum est: led Ptolomaeus ista duo lumina generales gubernatores efficit. Secum obseri tido obseruanda sunt signa, illorumq; partes, in quibus planetae extiterint: Quo- i vemis. rum significata ex communibus ipus, & quo ad ventos satis abunde explicata sunt, capite decimosexto: nunc autem compendiose digrediemur. Aries, OD, in Leo, & Saggittarius ventum mouent inter septentrionem, & occasum, Taurus cit mr Virgo, & Capricornus inter ortum, & meridiem. Gemini, Libra, de Aquarius, m -- inter ortum, & septentrionem: Cancer, Scorpius,& Pisces inter occasum,& in ridiem . Sunt quidem hi trigoni medij inter has quatuor mundi plagas, non a te ipsemet orbis plagae. Vnde qui secus putat,dubio procul hallucinantunsuntq; pleriq; auctores graues, sed de hoc alibi tractauimus. Tertio numerandi sunt venti omnes, incipiemusq; a septentri e versus ortum: abortu versias meridiem,a meridie occasum versus: ab occasu deniq; versus septentrionem. Pri- -Σ,-inus ventus est septentrio, secundus Daquilo; tertius Aquilo; quartus, Mes us, aediquilo. quintus Bori hapeliotes:sextus umececias enimus Cincias:octauus Meso μ' v ccacias:Primus ab oriete meridie versus,subsolanus,secudus upeurus: tertius,Eurus:quartus Meseurus:quintus Notopeliotes: sextus upophoenix:septimus phoen octauus Mesophoenix.Primus a meridie occasu versus,Notus ecudus, Meisi libanotum
79쪽
u De praeunoscendis temporum mutationibus
ibanotus: tertius libanotuMquartus upolibanotus quintus Noto bicus. sextus Melasticus: septimus,mricus:octauus upafricus. Primus ab occasu vetius septe.
trione Zephyrus. secundus Mesecorus. tertius corus: quartus, Vp Orus: quintus Borroholybicus: sextus Nocircius: septimus Circius: octauus Mesocircius: Qui omnes sunt numero triginta duo. Sortiuntur venti quidem & alia nomina, sed in libro quem de ventis edidimus: manifestabuntur. Nunc sussiciat res ipsas considerare, potius quam nomina. Quarto perpendenda est ventorum nam isti thia rura , & crasis. Septentrio igitur ventorum Cardinallium primus, ab axe Horitura' & eti- zontis restiis flat, frigidus, & siccus, siccas nubes excitat: arrida frigora inquit: si & est author serenitatis. Idem efficient collaterales, sed inaequaliter. Efficient utiq; idem quo ad frigiditatem, & siccitatem cum septentrione: non autem quo cheli nare ad serenitatem. Nam circius qui dicitur Trascias, ad ursam spectantibus: a sintra in natu. stris spirans, fulminosus, & tonitruosus est: niues, aut grandinum coagulati nes generans . Aquilo autem, qui & boreas dicitur, e dextra septentrionis,sub
Aetissi,ώ, mnosus est etiam, & tonitruosus: gelidus spirat, & siccus absque pluuia: stringit natura in na namq; nubes, sed non discutit. Quare Cardani sententia, qui ait, quod none, ath; th. Mum septentrio est auctor serenitatis, sed qui prope sunt ad Borrhapelioten, &trea expliea Borrholybicum usq; & caei. non potest intelligi de serenitate; hoc est, quod non μ - solum septentrio est author serenitatis , sed qui prope sunt ad Borrhapelioten,& Borthobbicum usq; cum hi venti, ut diximus, causent nives: & grandines, sub&lihi tonitrua, & fulmina: sed intelligitur quo ad frigidum, & siecum. Ventorui natura,& in Cardinalium secundus est subsellanus, quasi sub sole natus: ab ortu solis spiras,' intonat temperatus: humectat, & pluuias acii. Causa huius est, eius distantia a nobis . Est namq; ventus calidus & siccus, cum sit ab oriente, unde & eo loci serenitatem parit: nobis autem calorem ingerit, sed non siccitatem ob distatiam: ideo humectat, & pluuias excitat. Collaterales idem habent, sed in aequaliter: usq; ad Meseurum,& Vpocceciam. Oecias namq; qui& vulturnus
L .' 4. subsolano superior cuncta dissoluit, atq; desiccat. Eurus autem inserior subsola-
modo flant. no Orientem nubibus irrigat. Notus qui est ventus Cardinalis tertius, in meri-
., . . humili humidus, pluuiosus, atq; fulmineus spirans, largas nubes, atq;pluti is et u uias generat plurimas. Est certe ventus grauis, atq; morbosus, pluuiosiusq;. est namq; calidas & humidus intemperate, situ multum distans a nobis; nec ipse solus, sed & socii eius, quicumq; inter ipsum, & Notapetiolem, & Notoly- ..esbὸ. bicum mediant: sed non aequaliter. Quandoquidem Euronotus, qui & phoenix flati a dextris Austri intonat calidus, & temperatus. Lybanotus vero a sinistris A . stri, siue Noti,flans,calidus quidem est, sed insalubris.Zephyrus qui & Fauonius . 'μφ' ventus Cardinalis quartus iansirenas soluit: frigora relaxat: flore'; producit. Sed & collaterales non eandem 1eruant regulam. Nam Africus Zephiro inserior Z Z U ὴδ intonat, & pluuias generat, & quandoq; tempestatem impellit: esncitq;nubium ., collisiones , tonitrua ,& RIgura crebrescentia . Corus vero ex alia parte Fauonio superior flans: in oriente nubila excitat, in India serenitatem. Cardanus stri e tus, libro secundo Quadripartiti Ptolomaei capite Ia. textu 6 a. ventos diuidit tria. - . .es principales, in eos qui robore prestant,& qui nobilitate caeteros praecellat: idq;
diuisio iuxta quo ad situ.PrincipaIes sunt septetrio,Notus,subsolanus,& Zephirus.Septetri CR dM M. ni robore proximiores facit Vpaquilone,&Mesocircisi:Noto aut Meselybanotu,& Mesophoenice.At nobilitate post primos quatuor ponit Ptolomaicos ventos, et dini sin hoc est,Notapeliotc,Notobbicussiorrhapeliote,& Borrholybicu.Vcru praestatio tentia rei, ci tiores,& robustiores ssit si Cardinalibus proximiores extant.Na & illi laqua Dcipui,& principales,& si cateris peminet fortiores sunt reliqs:issiq; ab his sortitudinem
80쪽
dinem, atq; robur accipiunt, tanquam pedissequi, & eoi Iaterales. Qui pros secto principibus sunt prope, nobiliores, sortioresq; sunt illis, qui alqnge st it. Praestantiores igitur erunt, qui Cardinalibus ventis proximi fuerint, quam qui
distantes . Hanc ob causam septentrio eum nobis sere sit propinquiuimus, &situ, & natura, utroq; quidem refrigerabit, exsiccabit, & serenitatem maxima septineti pariet: quia apud pos omnium ventorum est robustissimus, quod certe Austra- vis alibus non erit. Quandoquidem illis nubes pluuia'; generat ob distantiam: sicut E contra Auster Australibus serenitatem gignit ob propinquitatem: nobis vero ob distantiam pluuias. Idem quoq; iudicium erit ferme de subsolano, &Fauonio. Nam eiu non eandem seruent regulam, quam septentrio, & Notus, cum primus sit natura calidus, &siccus, atq; serenus; secundu 'frigidus,humi sust bti, dus, & pluuiosius: nihilominus tamen per accidens, nempe quia primus procul & Bucini; a nobis abest, humectat, & pluuias facit: secundus quia proximus, exsiccat, & RMRx3.α sa serenitatem parit. Igitur ex his desumitur regula ventorum generesis: scilicet ventos calidos quoscunq; , omnes profecto refrigerare, exsiccare, & serenita κ. i, tem gignere: imbeccilles calefacere,humcctare, & pluuias cire. Caeterum, ut tori u gena prae recitata clariora reddatur,pruden R; Mathematicus ex ventorum cognitio- να ne ad praedicendas temporum mutationes, securior reddatur: Omnium vent rum hucusq; notorum figuram subiecimus. Occidens Fauonius. oriens.