장음표시 사용
11쪽
suavius ad utendum , felicius ad assequenis dum , 'uam morum scientia λ Ea sane quam Christus docuit , suoque sanguine confirmavit, suoque imbuit spiritu , seque ipso cum Patre & Spiritu Sancto ut praemio cumulavit λ
Ea vero , quae de Deo, rebusque a Deo levelatis Theologia christiana disputat, licet ad duo capita reducantur, credenda scilicet S agenda ; artissimo tamen vinculo haec duo ita inter se conjuncta sunt, ut nulla unquam ratione a se invicem divelli debeant.. Est namque ex Apostolq ad Tit.I. I. Theolagia christiana non quaevis veritatis speculatio, sed scientia, ut modo diximus, quae pietatem, Verumque Dei cultum promovet ac foret, ex quo spes vitae aeternae nobis offertur . Itaque qui veri nominis Theologus eme Cupit , utramque Theologiae partem ample Hatur & colat necesse est . Praecedad CO- nitio credendorum, ne in tenebris ambalemus : subsequatur praeceptio agendorum, ne scientia , praxi destituta, inflet . Ρrosectus noster non sit minus in cognitione ad
Colog III. o. quam in iustitia di fanis i
.tate ad Eph. IV. 2 . Nihil interea obstat , quo minus P culiaris Theologiae pars constituatur, quae
speciatim de agendis praecipiat. Etsi enim
12쪽
nt eloquium . ix in praxi vitae christianae credenda & agenda sint conjunctissima ; distincte tamen &credenda & agenda ita stricte sumta considerari possunt: quod in hoc opusculo contracta ac facili methodo exponere aggredimur.
Et primo quidem haec Theologiae
Pars, quia agenda seorsum considerat, praesica vocari solet, ab objecto scilicet, non Vero a fine. Ratione enim finis tota Theologia praesica est. Dicitur quoque moralis, quia ad mores informat.
i Porro hujus scientiae principium, quod
in discendo , ac docendo sequi debemus ,
diυina est revelatio , . seu doctrina aut scripto, aut traditione nobis a Deo revelata.
Atque ex eo certo ac stabili principio Theologia nostra suas haurit. conclusiones. Ηumana vero ratio tanquam pedissequa , divinae auctoritati famulatum praestare debetis. Haec praeit , sequitur illa .'Revelatio rationem illustrat , ac dirigit ratio sic instaurata revelationem defendit , promovet , amplificat . Usum autem tum auctoritatis , tum rationis , praestituto Or dine , Jheologo necessarium asserunt Patres omnes . Prolixitatis vitandae gratia unum,adduco ofugu sinum, qui lib. de Mor. EccI. cap. I 2. inquit,: ,, Quamlibet ratio- nis
13쪽
is ix liab , ut dum aliquid discimus , rationern praecedat auctoritas . se Et capa 3. subdit r se Unde illud exoritur , quod ab initio satis egimus, nihil in Ecclesia catholica salubrius fieri, quam ut ratio
,, nem Praecedat auctoritas . se
Hinc I. Scientiae hujus colligitur certitudo,quae cognitionem complectitur earum rerum , quae cum principiis firmis ac st is talibus legitima connexione nectuntur . Procul hinc omnem Calaistarum scepticis. mum abesse jubemus. Hi enim, neglectis revelatae doctrinae principiis , ad regulas
ex humano arbitrio constitutas, Casuum constientiae resolutiones revocant quaesti nem in utramque partem versant, & co trarias opiniones aeque honestas defenduntrita ut potius crederes audire Carneadem pro &contra justitiam disputantem, ut ait Lactan.
IUit. disinue. 16. quam christianum The Iogum de lege divina disserentem . The Iosus ille solus est dicendus , ajebat M' -cbior Canus, qui de Deo rebusque divinis apte, prudenter, ac docte e Litteris institutisque sacris ratiocinetur. Hinc IL magnum colligitur discrimen Philosophiam inter , ac Thetologiam Μο- ratem . Differunt enim t. quod ad cognoscendi principium : in Theologia revelatio est, recta ratio in Philosophia. a. Quod ad media perveniendi ad summam selieitatem; hoc
14쪽
Theologiae proprium est: Philosophia vero haudquaquam suppeditat. 3. Quod ad morborum mentis accuratam designationem deorumque caussam ac prosunditatem; haec omnia Philosophia ignorat, assequitur autem Theologia. q. Quod ad ossiciorum normam , eorundemque sormam : Theologia enim non solum ad naturae legem, quam solam Philosophia respicit , sed ad leo em divinam hominum actiones exigit . Unde consequitur , Theologum ossicia quaedam tradere , quae Philosophus plane ignorat . Uno verbo Philosophus ex ratione ,
Christianus ex Fide , Spe, & Caritate Vivit. Multis ergo & infinitis modis Theologia Moralis Philosophiae praestat. Verum
Philosophia non omni destituitur usu, tum in divinae. revelationis veritate compro banda um in animis ad disciplinam christianam praeparandIS.
Doct rina revelata sive scripto sive traditione sussicit ad comparandam Theologiam, quae jus divinum spectat. In ea enim
revelata doctrina veritates omnes continenturψ, vel eX eadem colliguntur , silve , ut cum Scholasticis loquar , in ipsa veritates Omnes continentur vel expresse, Vel virtualiter & implicite,, sicut in principiis con-ulusiones. Hinc clare deducitur, quam ne 6 ce
15쪽
xii nteloquἰum . cessarium sit Morali Theologo studium sa- crarum Scripturarum, ac SS. Patrum . Scripturae testimoniis conscientiae casus resol- vehant veteres Ecclesiae Dociores , quos. antiquos Casuistas vocat Fleurius res. Eccles . lib. VII. num. 37. ut videre est in epistolis canonicis S. Gregorii Thaumatu fit 1ac S. Dionysii Alexandrini aliorumque. Scientia, quae antiquis temporibus in Sacer- . dotibus requirebatur , erat scientia sacrarum Scripturarum. Atque ita in eis versati sunt , ut inde possent rationem redde- .re de Fidei articulis, & disciplinae regulas ostendere : legessis laudat. Historicum in
Diliteri. I. ad 6. Prior. sec. num. 1ῆ. Innumera essent de hac necessitate adstruenda SS. Patrum testimonia: unus pro omnibus lassiciat uousinus', qui Scripturas sanctas appellat divinas stateras, ex quibus quid sit grave, quid sit leve dignoscitur . Ait enim lib. II. de Bapt. cap. 6. Non se afleramus stateras dolosas , ubi appense damus quod Volumus , & quomodo D Volumus, Pro arbitrio nostro dicentes :D Hoc grave, hoc leve est: sed asseramus 'divinam stateram de Scripturis sanctis D tanquam de thesauris dominicis, & in se illa quid sit gravius , appendamus: imois non appendamus, sed a Domino appensa
De sacrae Traditionis studio , ac SS. Patrum necessario usu in Theologia Morali
16쪽
non est ambigendi locus . Patres enim doctrinae sacrae depositum ita custodierunt, ut non solum Fidei , sed & morum Magistri semper in Ecclesia habiti sint . Aia sidua igitur eorum operum lectio Theologum juvabit , tum ad sacrarum Scriptura
rum sensum recte interpretandum , tum ad vitae christianae regulas apte , prudenter , ac doctercolligendas . Quare Clemens
Papa XIV. bono Ecclesiae natus, in doctis- sena Encyclica, qua Jubilaeum sui Pontificatus initio indixit , Ecclesiae Patiores sapientissime monet se ut ab illis divinae ,, Sapientiae fontibus, scripta scilicet tradi-
M taque doctrina, quaecunque sive ad cre-- dendum, sive ad agendum requiruntur , M tantummodo hauriamu . In gemino enim
prosequitur sapient immug Ponti sex ),, hoc locupletissimo. Veritatis ac virtu is iis omnis instrumento continentur quae ,, cunque ad Religionis cultum , ad mo-
se rum disciplinam , recteque vivendi in- se stitutionem pertinent . Hinc Mysteriorum D altitudinem 3 hinc pietatis , honestatis, se justitiae , humanitatis ossicia ediscimus. Quid Deo , quid Ecclesiae , quid Pa- triae , quid civibus, quid ceteris homini-ώ hus debeamus, intelligimus . DQuanti autem hisce in rebus Patrum auctoritas facienda siti, Grotius ipse, licet a Communione Romana sejunctus, agnovit& confessus eii in proles. in tres lib. de J.
17쪽
B. O P. ubi sincere sontes patefacli , unde aquam in suos derivavit hortos . Ait enim Vir doctissimus cit. proles. num. 3ι. se Secunda post hos' nempe synodicos canones & Christianorum primorum usus& mores se auctoritas est eorum, qui suis D quisque temporibus pietatis & doctrinae si fama inter Christianos floruerunt se id est Patres', ut Augustinus , Ambrosiius &c.
M .... Nam & hi quae dicunt magna cum se asseveratione , & quassi comperta , momen is tum non exiguum habere debent, ad interis D Pretanda quae obscura videntur in sacris
D Litteris , eoque majus , quo & plurium
Sunt vero S alia praesidia, ac mon menta Theologo necessaria , scilicet Ecclesiae Canones . Multa enim S. Mater Eccle- 'sia interpretatur , explicat , determinat , quae ad cultum divinum, ad Religionem, ad mores pertinent: modos praescribit, quihus facilius, suavius, tutius quae Christus in, stituit, exsequamur. Uno verbo scientia Iuris Canonici necessaria est, ut Theologus Christianus si omni ex parte instructus. Neque negligendum Historiae Ecclesiasticae itudi9m , quo deprehendantur christianae gentia mores & uius pro temporum locorumque
diversitate semper stabiles quod ad Fidei
18쪽
mpita & vitae regulas fuisse: licet exterior disciplina varias passa sit vicissitudines. Ex hisce fontibus a nobis breviter indicatis suam scientiam haurire debet qui The
logus Μoralis appellari cupit . D. Bonaventura querebatur de quibusdam sui te poris Sacerdotibus, qui sane sufficienti scie tia de re morali ex puris fontibus hausta , animarum regimen assumere audebant. Ait enim S. Doetor .in prole . fui Confessionali o,, Cum secundum B. Gregorium curari pastoralis sit ars artium, regimen anun D rum ,& occultiora sint vulnera cogitatio is num quamQviscerum; HORRENDUM prosecto est videre quosdam Sacerdotes se nostri temporis , qui 1 acram Scripturam,
D in qua praefati regiminis ARS SUF-- FICIENTISSIME traditur,& Iura Ca- ,, nonica, & scripta Doctorum, in quibus,, PLENISSIME declaratur, Vel Per tomis porem legere negligunt , vel per igno
'rantiam nesciunt. Et tamen cordis meo dicos in audiendis Confestionibus se proinis fiteri imprudenter non metuunt, is
. Pauci vero sunt, qui tanto & ingenio& otio abundant, quo possint ex tot libris marte suo Theologiam omnem sive dogmaticam sive moralem colligere, & disse tribuere . Idcirco Scholastici , qui Patribus
19쪽
successerunt, suis;systematibus quidquid dispersum in Scripturis, & Battum libris in
unum collectum , & per tractatus distribu , tum , presse & nervose disputarunt . De Scholae auctoritate conferendus est hic Melobior Canus de Loo. Theol. lib. 8. c. Φ. In cujus laudem haec scribit Grotius in laud. proini g. uum. 32. se Qui his se idest Patribus ) se successerunt Scholastici , quantum D ingenio valeant, saepe ostendunt: sed in se infelicia , & artium honarum ignara secula inciderunt: quo minus mirum sta inter, , multa laudanda , aliqua & condonanda ,, siuit. Tamen ubi in re morum ,, idest in moralibus , quae spectant ad mores D Consentiunt, vix est, ut errent : quippe is perspicaces admodum ad ea videnda, quaeri in aliorum dictis reprehendi politat: in is quo ipso tamen diversia tuendi studiose laudabile praebent modestiae exemplum,ue, rationibus inter se certantes , non quiis mos nuper adeo litteras inquinare coepit,ue, convitiis, turpi fetu impotenti S animi. , , At nimia luxuriantium ingeniorum in disputando libertas caussa fuit , ut Theologia scholastica nonnullorum vitio in inanium quaestionum farraginem degeneraret. Qua- holastici plures a primo indebantur , desciverunt , omnemque Operam collocarunt in prima Theologiae par re, utpote eorum speculationibus magis accredenda & agenda junctim tra
20쪽
teloquium. xvii commodata , alteram vero ceu pabulum
hominis retusi ingenii neglexerunt . Atque ex eo factum est , ut nonnulli Theologi consultum putarunt, hanc Theologiae partem seorsum tradere , & Scholasticorum exemplo systematica connexione e genuinis principiis integram Theologiam Moralem exhibere. VI. ' Iam vero variarum opinionum confusio perinde excrevit , atque numerus Moralium1heologorum. Μulti enim nimiam speculandi licentiam, quam ab illis Scholasticis hau
serant, non solum non emendarunt, Verum etiam novis erroribus cumularunt. Novam
colligendi vitae regulas methodum induxerunt , ab Evangelicae simplicitate , & SS. Patrum doctrina prorsus alienam, ut ait Alexander VIL Theoloti isti , neglectis Vel contortis veris christianae Theologiae iis , genuinae Μoralis fundamenta
arunt .Fer ipsos vitae cynosura Probabilismus est : auctoritas sunt Doctores recentiores: ad Scripturam & Patres prou cati , quaestiones de quibus agitur , apud eos. non reperiri reponunt : fatentur ultro novam eorum esse Theologiam . - Totari Theologia noltra nova est se amrmare non erubuit Caramuel ) ,, quaerunt ca- sus temporum Doctores temporum. Belis lus