De officio hominis et civis secundum legem naturalem libri duo

발행: 1769년

분량: 505페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

351쪽

nant, eorum, quae ipsi oeent' populo sese conspicuum exemplar exhibeant, nec pravitate morum muneri suo dignationem, doctrinae pondus

detrahant.

ix v Queis publice injuncti im variarum S cIEN-

p . . . TIA I una animos civium imbuere, nihil falsi a uerum ar perniciosi doceant vera autem ita tradant . ut auditores iis assentiantur, non tam adsuetudine au

diendi, quam quia solidas eorundem rationes per spexerunt: omnia dogmata ad societatem civi-lam turbandam directa fugiant omnem scientiam humanam inanem habeant, ex qua nulla in vitam humanam ct civilem utilitas redundat.

ri foret, sed ex relatione ad Wparentes denique ad vota pro- rempublicam, rabi sacerdotibus peralites cruda liberorum studia maxime incumbit ci jura maje in lirum iropellunt senecaltatica imperantium nulla ratione ps. o3. Ita omnitim rarum . Aviolare, diminuere, sibique adris titerarum irae erantia quo aegare et bona civium atque rei ramus ne vitae, ad sebo disci- publicae non eglutire nexumque istis. Vid. niret da Eisdis solida. rerum gerendarum infringere: S OPro. se potestati imperantium legiuus ex iocentium est se suam- qii civilibus non subtrahere , nec ne doctrinam legibus civili- majestati imperare velle: 4yr ut bus ita ad commodareo ne ea Ias in re publica turbas motioni turbetur respublica cetera ex δε-hus seri innum excitare in im pica ethica perspicienda sunt. perantes diripere quae quam e TREUER. ne observata sint a clero Roma f. X. Iudex publica auctoritaterari experientia testis est. TREUER. constitutus, ut civium aesta ac le- β. IX. Magna publicarum Selio cis regulam examinet debet esse Jarum sunt commoda alit in illis vir holus, qui ne aste est se- aemulatio taenia , prudentia ae cundum legus praescripta concenditur juvenilis amicitiae scientiam, actis atque probatis Perperii duraturae contrahuntur, instruetam sententiam serar vid. vid. Quintilian. I. U. Oro . . . . . . . a m. -- L . Vulgo autem verae eruditionis in β. . . Ram ere. I. 4. . adoles ni: spernitur, aut ignoratur Iudie Leviι. ix. Is D. r. I. U. dum h losoplua moralis, Ilisto a7. XVI. , 249 res sum peria patri lingua vernacula in stes justitiae capitalec eorrupti u- Academiis inculta iacet, in qua dices, aeternae lites de Advocato-Pleraque munera deinde obeunda rum improbitas. Netus dictum sunt causae' fontes doctrinarum est Dona σε eartan M. R mon invonitantur sensus hose eesqneoimandos. Sed Cambyses si-

statis auditoribus non instillatur, amni regio judic quod injusto

352쪽

Facilem access im praebcant, plebem ab opnressionibus pote:isti crurn protegant jus aeque pauperi humili, quam potenti es gratioso dicant, lites

ultra neces Patem nim extra pianici a corruptelis abstineriat in cognoscendis causis diligentiam adhibeant, omne Sque affectus sinceritatern judicii corrumpentes seponant recta faciendo neminem timeant.

Oui causis orandis se addicunt, ustitiae facem

dotes portum Aquentiae suae salutarem non etiam Pirati patefaciunt, ed causae mari ne intuitu in Advocati9niem duca ut cir cui juseptae fdelem navent operam; sed ita ut nunquam Causa magis quam Veritati SD litiae seruiendum putent; nesi idcirco susceptam

cumo peculatam iudicasset . pellem

tota, detraxit, eaque tu ora concis rihunal e iis intendit, filio in patris locum subitituto, auctorem iodoto , i. e. 25. Decemviri quoqui Romae in XII. Tabb. munus a. cevilse judres capital esse voluerunt nec qiticquam somdium amatores juvat ent εν mindulgentia in I. . . s. D da . Praeon 3 Bene Callistratus in . o. . . . Praesnion et ius reddenti observanc uim esse ut in adeundo se tacilem Praebeat & utramqu partem patienter audiat . . Diis tiar in rast. δει. est enim magna pars ustutia patientia iudicis . quam rima in re- litinni suae debet Plin. I. Eoist. e. seneca Med. V oo. Qui syartii aliquid porro ina..tea hora inovam ea statuerit haud aequus in C, Pergit Callimatus t sed nec excandescere debet .iversus malos nec precibus calamitosorumulacrumari id enim non est constantis e eest iudicis, cuius animi motum vultus detegit vide Lamb. oris i ierier Di oratia. d. . 9 6 de ultariore amiliaritate vitanda . quam e temtus sequitur , ill Bynkar,hoe V. O . 4. s Vitet quoque index re pro p er misericordia in addicat pliis pauperi eoque famae eloriam ancupetur sic Moses vetuit u lice in pauperis misereri sies. in XXlli. f. s. Quintilian. XII.

x Boni iudicis ria' civitatio

353쪽

cum melior videretur item cognita inter dicendum ejis iniquitate, dimittere dubiunt, cum prius litigatori diaerint verum quo cc fallant una spe litigantem nec pud uices injusta scientes tueantur seu factiorum eritatem pervertentes , seu de ure id juyii nentes affirmare , quod Isi e Tribunali Iudicatu es, vel e Cathedra docentes , pronuntiare erubescemit. Otia demum Religione tempertistim Addocali mulius.

Justitiae Iutinis randae impedimento non erit, sed ais

jumento.

Oui aegrotis sanaudis opem fuam polilaeninr, artisus cognoscendae, magisque ac magis excolendae, tum etiam cujusque aegrotantis casui inde suando seriam ac sedulam dent operam e supervacua curationis mora iniquam mercedem ne captent; sed maxime idonea su-gulis remedia prascribant eadem s. omnia , Ithas

ipsi in simili casu serentur, quaeue sebi conjunctiis, iis

propinarem. CARMI cII.

o Quibus ARMOR Uri cura commissa, militem

seeundum principia iusti est . id non semper explevit Cuereia ita jus tiam administrare, ne alia critatis evidentia extorsit euius cui sat injuria ne morbi rei pu haec apud Ammianum laudantur blicae crescant nec tivatae vim verba lib. XXX. v. . uua ara dictae criminibusque asyla permit gmentorum C llectores ad lv. tantur. TREUER. Maronis de Republica thrum referunt. Cum nihil tam inca raptum Nemo, opinor, aegre seret ossa ebea in Utiblioa quam sufouod duos nobiles iteratorum Isaeia , avom sententia , ne in Ordine . in quorum ali erutrum elueo cur qui es Meunia corrupe Aca flemicae uventutis hona pars mi , poena tenus fit aui Dauση- speratur aliquando adscribenda , ii ratidem etfinis fe=at mi i eti- voluerim in hoc Catalostro ror rim se plus Mai faeero videtur qui sus deesse : Quod causarum patro orariona. tiam qui νειis vjuem nos in primis a Iudicibus separan eoννωmpit, quod pecuuia corrv perarios non censuerim quorumin os prudensam emo pots, diranasus sicium, nequis rigidius id hic de sest. CARMicu 'finitum queratur . magni eorum Institutoris Eminiitiam libri l I. . XI. Quod animus est in eor-Cap. 7. magis quam meis ver pore, illud dux est in ex/rcitia;

hic descripst Quinis ejusdem tant ille fit , quam Imperator, ossicii ori et lysi, qui tamen .eadeat duce, ad canimus mis

354쪽

diligenter tempestive exerceant, ad tolerandos militiae labores firmenta disciplinam militarem sartam tectamque habeant; milites hosti jugulandos temere non objiciant annonam S stipendium quantum in se promte

procurent, nec de eo quidquam intervertant; milites semper ut Reipublic e faveant, curent nec unquam uos sibi adversus Rempublicam concilient.

Mi LiTE contra stipendiis suis contenti sint ab Is. expilandis S vexandis paganis abstineant labores Σ' 'pro tuenda Republica libere S strenue obeant; perieula per temeritatem non arcescant per ignaviam non defugiant; fortitudinem iii hoste in ,

Iliis. vilius quoque contemtural necessitas πε postula . .carrandum sciplina militaris hebescit, & me ma- ω, F ara fruituriotivita- Ilor est exercitus cervorum, duce iniqua anteponanda. et Scutum Ieone quam leonum , duce ei reliquisse non modo apud Lace- . , ut Pur:ippus Macedo dictita demonios , sed etiam Romanos bat Sic Livius I. 39. uel atque Germanos suinmae ina viae M alitiaram , quam exerci a rem atque infamiae fuit. II orat. II. Romanam morus Ill. 42. I. I. de se ipso elicta non haus parat militis lifani stor, o parmula Tacitus δε m. G. e. p. Mu-mans Deo. Tacit. δε Μ. G. c. om relisuisse praeeiptis saritium,so. as reponera in duco, quam nepoti Dcris ad a. aut concilliam ieiνεμ αεννιυ. et mucis ergo ossicium unominiosofas. inuisisti superstites be est aeere dilectus, dilecto milii Drum infamiam σοι finio. unt. 3

praeire, eum exerrere commeatum De prompto obsequi , Tacit. l. curare pareere sanitati suorum , s. e. 83. Si tibi jubeantur, quae- eos temere non Committere fortunae, era nexus icaa r perenni obn- munera . poenas es exempla res te quia etiam Herium e incidai coriisponere: implina astro tim an in plerisque civitatibus acuendae siquio fui parenιibus Romanis, quam virturis gratia . utque optimius charitas libarorum . it in I. v. f. quisque libentius Reipub)icae cau-

355쪽

non in commilitones ostentent stationem assigna tam mascule defendant honestam mortem turpi fugae ct vitae praeferant.

I. N. E G. l. LII. c. 2. g. .

UTITUR, cauti sint circumspecti, inania a solidis, vera a fabulosis discernere callidi, secretorum tenacillimi, pro utilitate suae civitatis adversus quaslibet corruptiones obstinati. xiv a Qui OPIBU civITATI coLLIGENDI aut

gatorum.

ossicia

praesectarum reinumariae.

Studio milua I. Machiavellus de mittant, qui recte mittantur, quia

IIugo excusserunt. Pro missi Nim eertntis nunc agant, h. XIII. Legatorum ossicia ex cum publice audiuntur an vas ne satis apparent mittuntur enim eat, quod contra I canum maria Summo inperant , ad publica datum actum est a donum mu-

356쪽

DIsPENsANDI praesunt, caveant ab omni non necessaria acerbitate, nec ob proprium quar:tum, aut per petulantiam vel malignitatem animi oneris

quid adjiciano publici nihil intervertant; quibus

de publico quid solvendum , illis citra moras non

necessarias satisfaciant.

Duila autem civium b speciale si tum, ora. .

quamdiu in ea lanctione, ex qua illud profluit, civis quolant constituti qua ubi abeunt, ct illud ex latrat.' μ'

Generale itidem durat, quamdiu cives sunt c). '

quoque supero iamis avaritiam, tale parεunte si . . primum pa-eommune malum eorum qui estum civitatis, disperso populo rario praesum, ut Herodianus ob duisolvitur vel omnes p rtes tol- servavit VII. . . Veteres euuin luntur sine quibus corpus Reipu-chis deirco curam ejus credide blicae consistere non potest. Si re quod liberos non haberent, vero pro uno imperio plura ex iis qui parentes saepe Pecuniae avidi stunt, & Plures evadunt civitates, ores facere solent. Vespasianus ut post mortem Alexandri Μ qui-

vero procuratoribus pro spongia libet suae tantum civis manet. ιγ usus est, dum quasi siccos made Non idem dicendum, si paetua1 feeit, expressit humeates Suet secundum dissolvitur nam civita-Moas I 6. Vehementia, sed illu tis εὐια oseisi ut Alfenus Varus stria, sunt verba Catonis apud in . 6. m. D. Matidie ait seu Gell. l. 3. Fars priuato iam fur consociatio iuris atque imperii ma--rtim in raro atquo interibas net licet altera relatio partium sarem agunt Fura publici in aura luter quae rosunt reaisus purpura OTTO. guntur, sublata se vid. rcit. ca Criminc eorum , qui II. e. ui toris p. a Lopibus civitatis conligendis ad VI. . . . II. VIII. e. D. hibentur . vel aerario irresecti S. I. OTTO. sunt, nusquam curatius deiecta te b Dura autem eisis, J. Ci- res, quam inisecisi δε risus de vium ossicia , quatenus ex facto in Eoυπιι, XIII. Tomis in a dependent, nec Per naturam minudito. Conserri quoque meren meditate constituuntur hypotheis eur de eorum ossiciis es memoira tica sunt, adeoque statu vel conda me . Sum duobus tomis in ditione . quam praesupponunt, sub- sol excusi. TREUER. lata cessant. Desinit itaque spe- si XV. Cessante munere ises ciale ossi ciuiu, munere extincto,sant ossicia civium specialia . at ea quia tamen de ante gestis qui rana lia durant, quamdiu aliquis ci tionem reddere teneatur, dubivis esse non desit. a Desinit tandum non est, haec enim bilis autem vel falsa civitate ut emi satio ex faeto Praeterito orta, gratione, exilio, captivitate aut subsistit licet obligatio quoad deductione in coloniam ejusmodi, etiones Muras esset Tirius.

quae vel plene sui juris est ei e Gnεν ais hidem durar, quamis sivilaus matris majestatem tantum diu cisu sun J. Quod tamen in-

357쪽

sensu ex presto se aut tac o f civitatis est. scedant, Walibi se dena sortunarum gai, ): vel si ob delictum m exiliuni ejiciantur b ,

C le et , seu a facto dependet I an l. utique requri Hur nam humis ut ossicium, quod sub ut is, qui civis amplius esse ciri generali alias comprehendi , di Xi vult, te iratorio antiquo excedat, Dius supra . . u. ce, semper nam ui quis tu eodam manet , cdurat. In EM. tamen Imperio Civili suhesse δε-

Duplici modo hoc contingit, vel lignat, tinc qui tale quit sub Disa civitais, ad quem casum Au quocunque praeti x u moliunturcior unice hic respicit, vel illa pro hostibus Reipublicae haberi inu arca, pereuuto . qui casus a ac nisi a Nopositi admoniti desi-rior est . accidere tamen nonnun stant, vel expellendi vel vi in quain solet. IDEM. ordinem redipendi sitiat. vid. d. e , si οὐ λεπηε . I sal e M v. 3. Id tamen non praeva civitate quis civis esse desinit, cis opus est ut quis actu e pa- si ii , mi Oret, quod quidem sine tria discedat, nam si civis vel nion sensu civitatis seri non O legatus alius civitatis in antiquotest attamen oec regulariter illud territorio toleretur eo ipso civide negare nequit, cum migrati it talem mutam censendus est nee I sit innoxia . o justac tamen opus est aliqua sietione , cui Au- caulas consensus ille in denegari ci r a. induli et Uinculo potest: ita migraturis aliquod onus autem semel legitime solivo, pri- regulariter imponere non est ini' in te civitati nihil amplius urit inquum modo humanitatis regulae civem d illum competit, hinc nec

observentur cons I. Vili. c. I. ambi is avocatoriis eum retrahe- β. . . . Ex iis autem Consequi re nec in luna si velut ministe etur, quod civitas gregatim disces n v si a civitatis admittatur jusuros limittere non teneatur, i rivi letionem exercere potest, a

cet dissentia Auctor d. c. I. . . e. D lino x iusta caii. IDEM ita subsit , dimissi ic etiam contrata Au iacit. J Tacit ira civi patriam, seu veterem civitatem, talis consensus hic semper subcii 'tactas suas redi praestabit. Ti.

videtur, quans unus Vel ter i. ii in

reiput, licae damnum c. trabitur Huia ni Aut etiam , deli. neque pax ex te a turbatur Ni et uiri alit, coiitini Tum civitati lae- vita tamen data occasiones dis sae sed alitur, vi. l. d. e II. . . cessum publica lege Pr xhiberi vitum at te in C em . nullo test: hi de in expressio consensu arilearessi clΡlielm civitas non Imperantium opus, si civis alio se te expellit d. e. Si taean vertere velit, qui litteris di nὶ en civi noctie irinis formilla. missi, rii facta tirri, civici renun pu , lice probata rimen rat, tum illatione scitet declarari maxime e: ni r:iti in nGxia imponi eo 'mpor quando tale Ca,.sses potest . nam licet suo iure ut , adsunt, quae rece sentur ad suP. tu , dum reli et One tu , quam verant

eap. v. . . TRLUL R. Putat, sequitur, non minus tam ea

358쪽

GI B. I. i a P. XVIII. 89rct jure civitatis priventur i); vel si hosti ea vi oppressi h in victoris ditionem concedere adi

I. N. E G. I. VIII. c. II.

civitas suo iure utitur si civem natur. d. c. a. s. s. 6. 43YSI. Per omnia rationibus publicis se diuersae civitates scedere systema non attemperantem iri terri tim conjungantur. Interit aut erutorio into tolerare molit de I si omnes cives internecione creter raro ei intra termi deleantur, et multitudo iis iva nos aequitatis cousisti , experien tu ac dissipetur . a civitas alte-tia quovis tempore docuit ri velut proviacia su telatur add. cet. MDEM. d. c. a. . . . . ininthis it - fura εμ ausis, i- ιαν, is casibus civis pristinae civitatis Solum igitur exilium subjeetionis quis esse desiali in casu mutatio- vinculum non tollit; videtur ut Dis. secundum quid interitas, a tu distinguendum . utrum cum ex solute. DEMho bonorvim rimri. si eo uncta id ι concavir adigantur'. ocquod olim in deportarione Roma voieit contingere, vel ineuiis. na contingebat, tum ubi et iis tot oum bello capci par iis sedibus litura an tuti suDa,iam ι, hoc abduciantur vel pluribus junctim casu iseleeatus minimum quoad dum Regio , ut Urbs in qua seres in civitate remanentes sub clem habent bello occur,atur. t ditus manet quod si antem talis, priore modi explosa inter Chri- qiii innia sua secum portare so stianos servitute bello captorum let ejiciatur illum pro extraneo Civitas hodie non amittitur nechalia re nil veta IDRM. posteriore modo per meram cin

Denique salva civitate . per vim is rivuliae ad Civitatem . cui iis hostilem no tantum singuli, Dd pars fuit statim solvitur sed ma-Qquandoque eximia subditorum sis in Belli exit in suspencl tur. pars imperio pristino eximuntur, Atque omnibus modis . recennam δε necessitatem subditis se sitis deunere quis potest esse Ci- se hosti edere is est . a. d. d. vis ipsa Civitate salva licet in II S. Sola tamen violenta postremo casu angustioribus sini- illa occupatione subiecti . ni, in hue inclusa. sedis desinit unusculum non penitus tollitur sed tot que me Civis. Perdita ipsa Per pacem ista res demum plo ne Civitate quod . quibus moriis me. definitii ; hinc quamdiu haec non vide uoud Auctorem . . m. dum est secuta . subditi avulsi con es. θ I apud G tra veterem Rempublica in sponte sum lib. II cap o 6. Bihi moliri debent. Conser WLMIium Wisct Hiar da Denique adiiciendum . quomo I p. s. iii laeterae v iones do civis es e quis desinat civita Ciuitatum, ii re tand lis modo e mutata aut pereunte. mutatur iustoribus in il dem cano descri-ςiVitas. I si manente unitate e buritur, civile vi oculum non tol-jus s. rma alia introducatur . vid. liinr Noto hic ohiter , evomnium i VIII. e. 2. I. u. a. et ScoTo Ri3M. otio utitur Uendo. Si plures civitates in unam cita s. s. in a specie illi propositae

ισς at, vel uaci plures disce; non esse accommodatum Sc Tos II enim

359쪽

8 8 et reicio Civis LIB. II. Cap. XVIII.

enim non suἰsse a Max, ita dis denuo consenserit in ejus mutatio- persos ti eatro a Itur sursus nem, sive id secerit libere si oct uiuarint, Postea docuit eventus coaeteri s si civitas plane trire-CARMi R. reat. V d. BOECLER. instit sal GAdde adlatis modis si ci I. I. e. 6. BoniN. st rapti. L .vitatis forma mutetur, cui civis . . TREUER. Voluntatem suam adstrinxit ni II

APPEN

360쪽

Continens Theses Ethicas contractas , quubus Moralis Disciplim tradendae ordo, ut nobis videtur, maxime naturalis succincte delineatur. Cu in quavis fere disciplina dogmatum tradenia

durum evidentia pendeat in primis ab eorum nexu inter se cum certis . quibus superfruuntur, princi piis, atque adeo ab ordine, quo omnia inuiςem colligantur priori si arum in praecedentem Tractatum Observationum editioni subjunx Appendicem, in qua ordinem , quem in scientia morali tenendam Natura quas digito obirate nobis videtur , quousque is a Pusen-dorfiano disset , rudi utcunque Minerva descripsi Cum autem distinctior ejusdem de eae aliqria, quantumlibet reo ipsius Discipsin Synostili, eodem ordine tradita colligi posse videatur 'n dii ejusmodi qualemcumque sequentibus Thesbus complacti sim conarus utque eo magis quod eaedem iii mul fui in.

servire queant, utpote qua ad Textum Pu sentior fianum it, ris observationibus auctum vel emendatum, aut ad Da Suppumenta nolira Lectorem referentes paucis admodum verbis uberem alis vateriam ordinariis

Acarimis 'ventutis Di i tutionibus suppedirent. 2 bis l. O mm ad felicitarem . ad quam uata fundamentolam Natura suae gem seviper opitat in singulis suis actioni s recta collineet via . necese habet ad Amors S Venerationem erga Summum ι-men restaudum eas coinponere ly vioqui in iis ejus

SEARCH

MENU NAVIGATION