장음표시 사용
71쪽
Lib. 1 tali Meteoris igneis. 9
Plures stellai Lira magines in ea fit ci,ut refert Aristotele dicentes, ga sunt nulla ciue coeli pars est,quae tot laxiam se viam .perquam aliqua syderibus ivlgeat. Semper eiusdem stella,relicto proprio cursu, aliquantquantitatis haurae, candoris de do trafuit, tempore exorbitationi prehenditur,4 eiusdem cum coelo coeli, iuxta Phaetontis fabulam Vel, vi in uariabilitatis biouein eodem, alii ex eadem schola,ese viam , per modo ac coelum stellatum Aristote qua in ol transiuit, atque sic ex tran tes eam appellat circuluna, quia per tu siue solis, siue alterius stellae, ea coeli gyrum extenditur, estque cir coeli pars remati sit exusta . Sed hocculu, maximus secan, coelum in , modo iam pridem in cineresin m. duas medietati S quamuis ab autho mum dissolutus eos et Zodiacus, perribus,qui tractant de sphaera, non quem tamdiu cbambulat sol cuin numeretur inter supremi coeli circu. aliis syderibus.
eulos,e quodi, non sit usui ad ino Duas alias sententias resert Aristo His., iatum coelorum, Nesa quaedam alia , teles Anaxagora cx Democritus di Ihai quae eius lacultatis propria sunt, iii dierunt, lac istud esse quorundamis istelligenda 5 quia habet notabilem erum lumen, quod apparet ita te-
latitudinem dicitur Eoina, a via , uecurem illium, eo quod tali asyde quae nomina etiam Zodiaco obsimi ra Ob terrae umbram non aspiciantur leni causam attribuuntur. A Graecis a sole, cum sertur iub terra. Verum
dicitur galaxia, ut d nobis lac, o constat, umbram terrae non pertia via lactea sere ad coelum, in quo resident astra voe laciis nomen in damussi sui firmamenti, ubi est lac. Apparet gala-Dἰμ Poetis circa ea fabulandi. Dixera Iu xiapc inodum maximi circuli , at non e cum aduertillat, sibi dormien tetra non potest obtenebrare totum ti sui se a Pallade uberibus admotu circulum,sed modo unam, modo ali. Herculem,ut hausto lacte euaderet a partem. Alii diuerim , esse re- immortalis, indignabundam com isaelionei a nostri visus ad Solem,sue pressis mammis plurimum lactis es apparentiam imaginem' olis in il sudisse in eam coeli partem , quivi la Zona 'aquam ni peculo I a Vi Di,ib animabus iter est ad coelum. Stuto latus creditur Hippocrates.Id Aristo. ii Nercurium in coeli pauimentum, teles dicit esse impossibile, quia cum proiectum ore lac ifudi: se. Quas in visione reflexa angulus reflexionis fabulas late explicat, is morales si aequalis angulo incidentiae , Sol
sensus reducit Philoponus. Ex eode non apparet semper in eadem parte Iactis nomine ali tu liter fabulari vi galaxiae, cum non si semper in eodedetur Plin. lib. s. c.29 dicens ex eius aspectu cum ea Nagis absurda fuit Le p. defluuio , tanquam ex ubere, salvi, sententia Theopnrasti dicentis, eam citcta aciescere. Sed per appropria esse compagem mcommissura in , tionem ad nomen gala Liae, appellat qua firmanientum in duo emisphaenomine laetis abim dantiam succi in ad ullum connectitur.Rudiorem frugibus, qui euectus proueniret se cogitando coelorum Conditoremtest stellis,qui integrantis compo nostris orneatoribus, qui res commini galaxiam Alia solemnis tabula paginant absque appareati scii sura. est,talem albedinem esse partes, ve ipse Aristoteles post traditam cau- , , a naluti cineres stulati coeli ex Pherotis samd modum productionis come i , . incendio, cuis solis currum aliqua tarum , ait ab eadem causa produci dominus sapie terrexiiset.Ait Olym viam a ream. Cumque aflignasset piodorus nomine Phaetontis intelligi di; plex genus cometarum i eos, qui cometam vi Solis productum,motu remotius a stellis producti, per se solis eiusque colorem emulat unita, ipsos, di ab illis seiuncti apparent,&humido vapore extinctum. Hurcsa alios superiores, qui videntur esse
bulae ad haserunt quidam Pythazori coniuncti alicui a stro .ait Sala Stain ta ad
72쪽
ad secundia in hoc genus pertinere. Quia inquit quod circa numiyde-
ruit euenit, hoc oportet accipere la-ctuna effecirca coelum uniuer: uuias: rationi enim consentaneum est , via iussu deris motio accendit, sinii te
quid omnium syderum motionem et acere dc isnem excitare. Id vero specialiter iit in ea parte coeli, in qua frequentiores clariora cernuntur sy. dera. Itaque in ea parte octauae sphaerae cernitur circulus lacteus , quia ibi
est maior syderui concuritis. Idem exitu ulterius confirm it, a laxia senim extra tropicos est amplior , cu . ius optima rediitur ratio si eo modoreri dicatur, quia scilicet intra tropitos ex caloris vehement in magisci lipantur de disperguntur halituri
nec concrescere posunt Δ accendi, sic ex eade in ratione cometae iac-quentius generantur extra trOPIcos.
Subest circulus lacteus maxina stel- Iarum coezui igitur veri sinite eis euin e Te exhalationem ab astris cle iatam cic accensain , ab hac bpsa stellarum inultitudine habetur gala-xia perpetuitas Corpus leste uti sua in perfectionem exant si ura in is perfecti si inam, qualis cit circularis, o videtur conditio proprietas ma-
te ita cce Oru IT , ut non coniluat nisi
in globum stellae eo quod sint paries
sphaerarum, uni eiusdem naturae cuipsis, ut notauit Arist. i. coe l. t. i. S propterea iunt circularis figurae, scutipsae phaetae,igitur si via lactea elset pars octauae phaerae esset sphaericascii est ipsum coelum est tamen X-iens per modum onae distortae de obliquae, cum alis irregularitatibus, unde e Te quid valde monstro sum in coelesti natura. Talis eliana irretula: ita de obli iluitas tolleret proporitonem virtutis ad motu in . io, insuper egisset natura tanti minateriae attribuendo octauae sphaerae traici tot edera, quae ibi posuit,
extendus et in ea ta in magnam et Ona. Postremo, asserunt matheinatici, in i ii utas stellas,'irae non cernitiatur , sacere nebulam non albedinena, undeo untur nebulosa, maculae etiam in luna subobscurae sunt potius, In albae igitur parte galaxi essenti
lius tenebrosae,quam albae. Mira tamen concoidia omnes anti cluiores Aristotelis sententiam improbarui, si vitum excipias Alexandrum Nam Averro es, qui cum eodevidetur sentire, tandem concludit, viam lacleam esse in coelo ΤNuper i inen galax iam in his interioribus retinere conati sui Licetus lib. de nouis astris c. 16 Frac. Piccol .in Ineteor. c. 9. Anton Polus digres de circulo lacteo, Caesar Crenion. S Pede r. Lo mau in peculia. se hac re opus.
A seruau nobis est cum communi sententia,galaxiam non esse intra tu nam .ied in loco valde sublimi athe ' ρ Ieae regionis, in ipso scilicet coelo stet lato. Id in primis constat ex eo, quod
tota via laclea,4 singulae eius partes carent miti parallaxi S constantis sima perpetuaq; aspectus uniformitate cuni stellis laxis conspiciuntur,sLue obseruatio fiat ex diuersis cri ae locis eadem hora sue ex eodem lo
Marrochi io Attica eo Cordubae in
II ispania in eadem prorsus lacteae extremitate Aquilae stellam vidi se. Omnes, qui in quovis loco 'uouis tempore de galaxi a scripserunt, eam per Geminos QSagittarium deduxerunt, easdein prorsus firmamentiitellas in ea includendo Ipseque Aristoteles dixerat: lac semper idem in i)sdem stellis apparere .Et rursUS, partes lactis eadem manet in unoquoq; sydere. Patet ergo nulla as fici parata laxi, quani tamen patentis me admitteret , si intra lunam existeret. Contia lunam contegere suo corpore partem viae lacteae bi perpendicularem, nec ipsa salaxia ceu liat aut ob scuriores reddit planetas in ea
parte, qua Sagittario ex Geminis in
Iociaco iungitur. manifestum ibi rest eam esse impias allela S. Pa. deliquium ab urn bra tera ς, ut patitur luna. Obseruant Astiologi, eam si C. Quem motu ci':iuae sphaerae pol Hergo es pars talis sp aeri, quam culle Loluitare in ure non videtur
73쪽
possibile tot halitus Eterra eleuari, galaxi dimensio , quae ex stellu
ut constituere valeant Zonam adeo tis constitui creditur. Possidonius ta- latam irosundam per totum coe men hanc considerauit finalem caulum extensam;&cum talis materia iam , ut regionum extra tropicum a ardeat,eleuari semper materiam ad existentium frigiditas minueretur ex
conseruandam talem accensionem stellarum frequentia.Galax tam com
Non esset aequalis magnitudinis hye poni dicemus ex pluribus stellulis, me de aestate, variatur enim quanti atque adeo nihil tui est , quod nonias halituum iuxta temporum di sit circulare , si talis creditur astrorii uersitatem. Non possent halitus isti figura Delude aiseritur in coelis tan-
sub eadem coeli parte consistere abs ta permixtio eccentricorum cou-que ulla prorsus varietate in nulla centricorum , ut non seruetur e
ex ipsorum partibus. Difficilius est persectio circularis figurae. In lunal serere, eos perpetuo cons stere in deteguntu parte Prominentes, S:
tra tropicos, ubi actio solis est velle aliae depreffatiscque destruitur sphaementi uim , ac proinde in eo loco rica perfectio. Etiam elementa sphaeis dissipari deberent. Non pol sent adeo ricam figuram exposcunt inquata exalsi sequi motum diu ritum. Debea men plurina partes deficiunt, coelirent spargi circa totum coeli ambi paris naturae sunt cum elementis motum, sicut ex omni tui parte terra su est timenda motus perturbatio exeo, mat. Sic cometae, si dicundiu ella lia quod aliquae palles galaxiae sint in litus accensi ex omni coeli parte his densa quim aliae, neque ex hoc conspiciuntur Aristoteles ex coeli disiicilius erit Intelligentiae regulare in uariabilitate asseruit de illo, non , motum coelorum, sicut neque per esse elementaris materiae ide in ergo turbatur motus ex eo, quod stellae
dicere debebat de galaxia , in qua non sunt dii postae cum aequali distri- nulla mutatio obseruata est ullo te butione . Stellae quaedam dicuntura Oonsio 'ore nebulosae ad differentiam aliarum , ....11υ Ad ea,quae inop tu adducta sunt, quae sunt magis clarae sunt tamen iis respondetur, ex dictis patet. aliter ac ita nebulosi, ut videamur albican-
assumitur, se habere constitutionem es instar viae lacteae. cometatum. Non est verum existere Ex hoc autem,quod probatum est, non ea ex collectam ex astris tam copiosam alaxiam eis in aetherea regione , halitibus materiam. Si materia ab uno astro imo in ipso coelo stellato sequitur, tererat. collecta tam parum durati, nec eam non constare ex halitibus ter- potest terra halitus submittere ad reis,ciuia supremum coelii Orniceni eius diuationem diutiu nam multo ascenderint. Nullus credo tot iam os minus potest pei sistere perpetuo a mente reuoluat, ut concipiat, pol se 'teria incomparabiliter maior, qua ex terra latria copia halitus educi. uis frequentissima sint sydeia in lo Dicenam nec pro cometa in xili co, qui galaxiae espondet.Si probatio ea regione constituendo eos fustice
ducta exitu galaxi helset efficax pro i , palaxi autem sere in immen
balet, nullo modo eam eis intia , tum superat omne in cometam. Con
tropicos , quia summus calor cita, gruit plane aetheream illam,&olim ii pateretur halitu in eo loco it creditam deorum viam , non ex tu nunquam eos disti paret. Ex eadem is te exhalationum materia , sed ex Iazione sequeretur, galax iam succes specios stellarum lapillis stlatauta sue debere dilatari versus polos, s a serere Nec item constare debet excut successive versus eam partem, halitibus coelestis substatiae quod minditur calor . Sicut autem reddi quitur ex dictis in sinili de cometis, non potest rati , cur plures in hoc Proxime ad veriorem sententiam
vel illo situ sint stellae, ita nec reddi accessit Parmenides, dicendo, g 'potest,cur alibi maior,alibi minor sit iam es parte quasdam firmam ςΠ-
74쪽
ti de si ore & veluti stellant , .seq; ipsas stellas firmam inti centuri Democritus apud Plutarchum. Itaque rem se habere pro re certa tradidit Galilaeus in nuncio sydereo , nouo
Jteia μ' enim tubi instrumento ipse primus ρυσις detexit, eam albedinem resulcare ex infinita stellarum multitudine quae ob magnam propinquitatem apparent nudis oculis, sine tubo optico, ut una continua massa lucis, velut albedinis Eo modo , quo plures
faces latis propinquae . h. remoti ri loco aspiciantur; apparent ut una
continua flamma.Ob: eruamus flamiuam h longinquo apparere datO- 1em, quia e propinquo,quia nimii usamina propinquum aerem ita illustrat, ut oculus longinquus non distinauat illam lucem aeris a luce ipsus flammae non nisi cum p Proximatur , errorem detegit. Si tali flammae apponatur alia in extremitate eius aeris illuminati apparebit una continua 1lamma. Ita igitur,plures illae stellulae ob magnam Propinquitatem subeunt similem apparentiam,radios inter se coulandunt , intermedia spatia ita implent, ut non nisi una lux spectetur, spatia intermedia cotegutur a luisce. Ex aliis stellularum complexionibus habetur galaxiae imago. Stellae, quae Galilaei arundine conspiciuntur in capite Orionis , apparent in modum albentis nubeculae quadraginta item stellarum nodus in imagine cancri similis nubeculae imaginem
resert Potest autem contingere, ut
plures stellae propinquae non appareant in unam lucis massam , ut si propinquas habeant aliquas stellas
vatae luminosas , quae exiguum stellularum propinquarum lumen obfuscant. Sic obseruauit romondus, Iunam cum lumine redundat,&Caero aut sagi tario accedit , salaxiae albedinem infuscare.
Probatur astrabatque adeo cometas esse igneae natura. Nimis alieni sent cometae ab
igneis meteoris , nisi essene ignea corpOIa Esse vero talia probare omnino congruit. sicq; cometas iater ignea aetheris meteora costituere- Neq; aliter probari debet, ullam generaliter id asserendo de astrorunias natura, qu ipsos cometas else,olle-dimus Itaque in hac affertione insistendum est, quae nec ardua, nec audax aestimari debet postqua in ad cortorum soliditatem effringendam ex
ipsa cometaru in inspectione tam probe suis machinis Astronomi incubuerunt, ex quo satis fideliterin gantiam plerique aut hores affertam
ab Aristotele coelorum incorruptibilitatem. Iuxta id quod Philosophus dixerat,easdem opiniones saepius redire, nil mirum,si tot seculoruin successione redit Iam antiquorum opinio, aetheream naturam esse ex nostratibus elementis,solemque in primis elis igneum quod tam communiter ab ijs asserebatur, ut res quodammodo plena miraculo aestimanda videatur,potui se. unum homine, quamuis ter maximum Aristotelem, uniuersos Philosophos a tam firma opinione,' quam sensu experientia
coceperant deterrere,eisque suadere
Solem caloris ignisque sontem , nec igneum nec tantille calidium. Haud credo putasse Aristotelem, tanti r
boris futurum suu in hoc placitum os
ut pro inuiolabili dogmate in Phil sophorum Republica habendum es.set . Imo vix ausus sui illud affirmore,paratus melioribus ac turescere , ut nitet iura,ciniae x. 33. Tantum a
est, ut voluerit alios in sua verbal
Itaq; nihil lis sitans iberrim2 assi
mo,astra precipue sole,sormaliter calida ignea esse. Sed unde a seruidas
acceissimus argum Gationes, qua per
75쪽
Lib. 1. de Meteoris igneis s 3
tot secula ser extinctos vivificent eam ite in ioprio sensu accipien. coelorum igne, dam, nisi ipsamet alibi contrarium
Primum ac praecipuum unda me doceat.
. . ' sum praebet lacia Sci plura, quae re Ex sacris item scripturis alia de- s.f., ,, pius astra appellat calida. 'i. i de so duci pdtest probatio. Etenim ij pa ' te dicitur; non eli, quin abscondat a rum consona est quinta Aristotelis
calore eius. De eodem Eccl. 3.SOl in sta,ergo astra sunt ignea Conseque . meridian exurit terram, in con tia satis patet,quia si sol non est sub- spectu ardoris eius quos terit susti stantia diuersa a corporibus subluna nere sornacem cu odiens in operi ribus, estque vel elementum, vel exbus ardoris, tripliciter sol exurens elementis, no aliud e se potes qua in montes, radios igneos exsusitans, ignis,uel igneus. Igneas enim quali- refulgens ad ijs suis obcς cat oculos tales repraesentat potius quam al- 'Adeo trita via in iliaris est res poli , terius cuiuscunque corporis Antece- sensum scripturae esse de vi solis ad dens autem probatur. In pri in is su producendum calorem, ipsumque specta habenda et ea noua subitania propterea dici calidum virtualiter,si ita penitus incorruptibilis ingene tam liberesista dicuntur,quasi in ipsis rabilis, uti Irum consona cum ijs, sacris literis legi: sent distictionem a quae Scriptura dicit de creatione ac duplicis caloris , cum tamen eae sim di solutione coelorum Aristotelis inpliciisi me dicat solem calidum utiq; tentum suit per eam stabilire mun- eo modo, quo inter homines com di aeternitatem , ut prςclar notauit muni appellatione quidpiam dici D. Ambrosia insidiatur ergo Catho citur calidum. Et sapiens pluribus si lici sinu ea nobis eo modo pi oponit. mul appositis locutionibus laboras sicAmbrosius i. exi. c.6. alii et nereus se quodammodo ostendat adie corpus coeli stellarumque elle ibi- explicandum solis calorem non rati sunt quintam quandam nati,
enim solum dicit eum calefacere , Iam corporis introducentes , quo sed exurere terram Emontes, igneos diuturna in coepi putarent mantv-
radios quasi igneos torrentes euome. Tam substantiam ; sed non ista opire, lene custodire fornacem,vtiq; ni propheticae potuit obviare se n. suam, e qua tot ignes emittit. Quid tentiae, quam diuina quoque Domi autem est custodire tuam fornacem, ni Iesu Christi Maiestas Dei nostra ianis suum ignem8Si in sole fornax est, Euangelio comprobauit, dixit enimn uinde est ignis & calor Hoc ipsum Dauix principio terram tu iandasti,
dices virtualiter , non formaliter ac Domine, opera manuum tuarum scipiendum. Ita quidem si scriptura sunt coeli, ipsi peribunt . tu autem rotund dixisset , solis substantia est perinanes,&omnia sicut vestimen- ignis.adhuc paratissimam haberes di tum veterascent,s tanquam amicta stilia ionem de virtuali calore de murabis ea,&mutabuntur tu vero igne. quamuis nun aliam in scriptura ipse es,&anni tuinis deficient. Quoductum quid sit de virtuali isto cali adeo probauit in Evangelio Oml-do,cuius nec ullum iii dicium aut ex nus, ut diceret, coelum terra prς-e inplar habemus. Nam certe nullia, teribun Nihil igitur agunt,qui pro addici potest substantia . quae actu ter coeli afferendam perpetuitate in calefaciat, ipsa non si formaliter quintum corpus et here introduce- calida. Nam ea, quae dicuntur virtua dum putauerunt, cum equesvideant liter calida, omnino cum alia caleta dissumilem c steris adiunctam mem. ciunt , evadunt ipsamet sormaliter bilinius portionem labem corpori calida. Cessant hic in gratiam Aristo irrigis asterre conlueui.se. Hactenus telis generales regulae a D. Augustino ambrosius, Imilia dixerat D. Bas tradi ae,5c, theologis approbatae cir filius ho m. i. in exam . Et qui dein ca intelligentiatu sacrae Scripturae, quantum attiae ad coelorum C ς - tioneat,
76쪽
tionem satis perspicu Moyses indicat, astra ex praeexistente aliquo corpore corruptibili facta,praecipue ipsufirmamentum iridetur haec pla sentetitia D. Petri Apostoli epis. c. 3. his verbis significans superiores orbes ex aquis compactos latet enim hoc volentes, quod coeli erant prius diterra in per aquam consistens Dei verbo,per quae ille tunc naudus aqua
inundatus periit e coeli autem qui sunt una, S terra, eodem verbore.
positi sunt reseruati in diem iudicii&perditionis impiorum hominum. Id vero non eis intelligendum de scoelo aereo, ad uaon. tD . Clemens,
ipsus Apostoli dis cipulus auditor,
lib. r. recognit ubi D. Petrum ita inducit pio concione loquentem,& sua Ista ea plicantem iam vero aqua, quae cra iiitra inundum , in medio
primi illius coeli terraeque spatio, tuas gelu concreta di crystallo solidaia disteditur, de huius in odi firmameto velut intercluduntur media coeli ac terri spatia , idque firmamentum coelum Conditor appellauit. Ait igitur, eam aquam modo se concretam veluti gelu S lolidatam ad modum crystalli non igitur coelum aereunt ac tenuisti in una ex ea sui ita Elum . Similiter lar communiter sancti Patres ex aliquo corpore co ruptilii licen se iri sacri uige corpora coelesti . . Huc etiam pertinet autho ritate, sacrae scripture, que aquas i. pia coelos euehunt , quod itende mus frequente Patrum explicatione de verissima aqua esse intelli pendunt supra aethereum coelum reposita Fis cacius contra incorruptibilem coelorum substantiam iaciunt ea is, quae sacra perhibet Scriptura de vitima mundi conaEratione Plane adeo
perspicue id vitetur seruile D. Petrus epist. t. vi non in agiSarduun ,
haberi post Aristotelis dicta pro in-
incorrunt ibi lilare coelori explicare quo quo modo ut ea non intendant, quini DP et ruinalsererem coelorum conflagrationem ac di solutionent ,
intelligere in alio sensu.AEquius sanhuiget ad illud conari , vel certesconis
temnendus omnino erat Aristoteles, ubi dissicii componitur cum Apostolorum dictis Verba D. Petri sun te Loeli autem qui nunc sunt, teria eode in verbo reposui unt : igni reseruati in diem . adici j, 5 perditionis impiorum hominum. Et rursus: coeli in agno inpetu iansient , et eis
metita vero calore soluentur, teIra
autem, quae in ipsa sunt opera exurentur. Et iterum,coeli ardentes foruuentur &elementa ignis aidore 3.
Nec potest dici, per coelum intelligi
aerem, nam D. Petrus distinca nominat coelum, terra n Sc elemen ta,
unde per te inent aliud intelligi non potest,qua in aeri aqua, nequeeni in intelligi potest ignis Adde D.
Clemele lib. 2. o recognit testari, tuum Petrum dixisse, coetu in syde reum corrumpendum, incolumitatum empire o. Ide in saepissuneste statur in alio libris S. Scriptura . quae nil Dequentius dicit quim coelum cor- rumpendum. Nec opus est unum vel alium locum adducere A Genes viaque ad Apocali ps: in id saeph repeti.
tur Uixque Propbetam leges.qui pro coeli corruptilillit te atqui non
afferat. Pone et go ex una parte tot Prophetarum voce, pro coeli corru.ptibilitate , ex altera n uin Ariolo tele in aliquando re in i S oppositum a serentem Aristotele in intelligis inpioprio se iista, manium vereris, ni ipsius verbis vim inferas, sensumqtae apponas minus quam luauit timum: omnes Prophetas trahis ad lensum Aristotelis, intelligit in sensu non nihil alieno a propria vel borum significatione. Nonne potius decet
no clario, Prolpicere, quid proprias
accedat ad suaviorem sensum Scri 'turarum , qua in in solum Aristote-em oculum figere Pr ibat inima a regula intelligendi lacram Scripturam est , si equente in ea vocis alicuius repetitionem indicare, vocent elia accipiendam in sensu proprio : at quas qua in frequenter iter isque voci ius sacra scriptura tau coelos fragiles, ea ducos, corruptibi e ,8 Secundo accedit Patruin author
77쪽
s.juis tas Eorum catenam latestexit Asca dicentes ad hunc item id iactum,.ὰ auis, Itinensus in sua magna glo ut nimium ardorem astrorum initio
ris salom. 2.ad illa verba Fiant lumina rem redderet. Adde etiam assiduas Sao ora ria. Exprei, igitur id docet Cyrillus coles voces, cum in publicis pre-Alex lib. I. contra ut Tiae odor lib. cibus igneum coeli candorem nomi. de mat domund . in eues. de pro nacia solem vocat nam meam rota. uid sero.&adis i 8 lust in lib. de An non pro aliquo generali concilio Aristotelis decretorum reprehensi copiosissima forent tot Patrum vota one. Tertul de anima Basl. exam ad quod uis arduum fidei dogina fi ho m. . ubi Aristotelem deridet ne mandum8 Lan em solem calidum. Gregor. Na At dices, non eis magni iaciendi Zian. carmine iam blicoris. Ambros sanctorum Doctorum authoritatem exam. lib. 2.c. 3. Cyril. Hierosol cate in rebus philosophicis, in his eni in ches nona Chrisost ho m. s.in penes tradendis, procedebant iuxta sectas ad psal. 134.5 hom .ad neopli Nili en Philosophorum, quibus erant addi de hist sex dierum Arnobis auersus de apud eos magnae erat author I gentes lib. 1.d 8 Anastasius Synaita talis Plato consormiter ad eius i. caeam libri Lactan. libri. c.6. Pro Philosophi doctrinam philosopha cop. adc. i.ge Iuucia. Presbit prol. bantur , atque adeo non plus a et libri. de hist. evang. 5 in exor. lib. 2. horum Patrum authoritas, quam 3.Claudius Marius Victor ad c. i. gen ipsius Flat Onil, Fortasse aequum erat, Proba Falconia in poemate centones de si propterea Sancti Patres eo in o. apppellato. Dracontius i. ex alii Beda dosensi sent, non nihil ab Aristotele de nata erum c. s. Vgo Victor declinare, iatri ius adhaerere. Vbi In annot ad genes. c. s. Anselm Cait D. Basilius, . Ambiosius D. Iustinustuar de imagine mulidi libis. 13.Is Martyr iistotelem ad disputandiana dor. et hi inui lib. a 48. Horia in om prouocant, nonne est in conuen oscinium verba prolix recitat Marti pro Aristotele contra sanistissimo sinne g.5 postremo ipse adhaeret Magi sapientisimos viros stare Certissimi ster sentent in 1.cl. i .eandem sente sumus, ipsos Zelo veritatis ad disputiam Augustino adscribit Et quidem tandum adduci. non tam certi sumus id sens .se videtur Augustinus de , de Aristotelis intento, an ut Platonigena lit. lib. x. c. 3. inquiens,luper alis sque veteribus contradicat , eo-
aere in purus ignis esse dicitur coe rumq; sententias deprimat, ad quod Itim , unde etiam sydera atoue tu ipsum respexi se plerique tradideminaria acta eis coniectant . it. runt. Dices, quamuis certior sit sanistius videlicet igneae tu is in eas sor ctorum rectum in philosophando fi-inas, quas in coelo cernimus conglo nem,tamen Aristotelem eminentio-batas dispositaque natura Et D. Ibona ris e se perspicaciae ipsa natura dicta- ueni. adent ar. i. q. r. de D. Augustino te veluti eius scribam scripssera abs inquit Augustinus super gen. ad hac acuminis sublimitate longe di-lit. S in libi civit. Dei,tantum qua stare quosvis Ecclesiae Doctores, omistuor ponit corpora esse mundi, scili nes dices vel ser omnes; non solumcet hutnor& humus, aer aux, s er sugillati in sedimul iunctos, itae ago firmamentum est aliquid de is cruod magis tutus taberi oris o fie- corporibus mundi, S non est terra , diculo unus Aristoteles , qui mona nec aqua, nec aer , est ignis Adbae nes sancti Patres. Haec quidem re ipsarent item Petrus Comestor in gen. c. dicunt , qui cum Aristotele sen-Α. Steuchus de peren phil. lim . c. 4 iuus. Alculnus . a. in genes ex prei sedi Sed quod caput est, nunquid alicens , celum esse igneae Evolubilis Eli Patres Platone com nent aliis it naturae Adde plurimos Patres qui lustrando dixerunt, coelum et se cor-
78쪽
eo intelligendo curarunt,vix aliquem ex ijs e peries, qui vel titulos habeat ad res philosophicas pertinentes, omnes credo sacram Scripturam interpretando ea dixit . Iam
agitur,qua rati ne licitum est. a comis
muni sententia Patrum a intellige. tia S. Scriptur recederes. Sacri in Concilium Tridentinum, se T. q. iatis expresse nos docet , quanti sit astimanda authoritas Sanctorum Patruit expositione L. Scripturae lubeat
quicquid vult in suo peripato Aristoteles , Catholici audire debent quid in Ecclesia praedicent Patres. Mirum luidem , nihil haec aestimantur Anticipath ad sacrae Scripturae&Patrum lectiouem mentes occupat
Aristotelis opinio ibi haec firmiternae mi adhaesit, pro nihilo habetur quicquid repetant Sachi Patres, ipsa. que Scripturae verba Aristoteli ad a. Tertia εχ ta id a suo t. ais hori Tertio Adiungenda est authoritas M. h, o prisca gentilium philosophi , Npho a. Nam ex omnibus antiqui rhilosophis,qui alicuius nominis existimationis sui se referuntur, uno excepto Aristotele,concorditer sensi
putantur, coelos Mastra,vel ex quatuor elementis,uel ex eorum duobus
vel ex uno constate:& hi plan ignexitatui a Soli attribuerut Sic s.Tho.inet. d. I. I.2.inquit,omnes ante Aristotele in posuerunt coelum esse de natura quatuor elementorum Porphyrius apud Philoponum de mundi ae
ter .inquit,quintam esset iam ab Aiistoteles Archita fuisse inductan . Vnus tantum Ocellus Lucanus Pythagorae auditor id docuit ante Ariastotelem Veterum igitur opiniones
Theodor lib. de mat.&Inun. parsim his verbis recitat. Xenophanes solem de lunam ignitas esse nubes asiarmat. Anaxago as, Dein Ocritus, etrodo. rus ignitum serrum , aut lapidem famma succensum,quapropter Ana. xagoras impietate accusatus a Cleone, quod Solem dixerat candentem esse laminam atheos ab Atheniens-hus adiudicatus est. Euripides Anaxagorae discipulus in haetontis sabula
solem auream gleba appellauit Diogenes e pumice materia es compactum.Anaximenes, Parmenides, Heraclitus lunam h solo igne conflatam autumant Thales quidem terrestrem eam se dixit Anaxagorus ex mundi rotatu avulsas petras attolli, easque subinde ignitas,&ins perna compactas regione stellasa pellari Diogenes pumiceas stellas eia se dixit meatibusque nonnullis ac respirationibus esse praeditas Anaximander dixit esse aeris quasdam compositiones in orbem globumque coactas,tum dissertas igne faminas quibusdana pertionibus iaculari. Diogenes praete: ea tonnullas ipsarudecidere inquit, quaecum subinde sextinguantur, manifeste significant. igneam esse illarum naturam, ad cuius sententi faciendam fidem teste utitur globo illo lapideo, qui inflammatus iniquo pontanum Hellesponti vi bem Ecceto decidit Plato autem quasi prorsus ex igne eas constare inquit, accedere autem et ianta aliorum elemetorum participatum.
Hactenus Theodoret. In AEgyptio ilischola, stellas ignes esse coelestes asserebatur. Hebro coelum appellant A fama im exis maim, quasi ex aqua S igne . Vbi obseruat Bodinus lib. a. theat.Hebryorum linguam diuinitus
esse concelsam,ac proinde nomina osunt ac cominodata rerum naturis. Zeno cum uniuersa stoicorum Academia constanter prostebantur sedera esse ignea, ut late refert Tullius de natura Deoru in , qui et de inopinioni se subscribit. Ita etiam Ptolomeusti quadripartiti. His adde Lucretium lib. I Hermete in apud Sy. rili. Alex contra Iul. ii inrclis apiid Simolic. cor l. Trismegistu primarad.
io sic enim inquit coelorum arti lex
lene potissimum ad suam fabricam
utitur Plin.li 2.crs .ait enim, nec de
elementis video dubitari quatuor eae se ignium sum inuin, inde tot stellarum colluce cium illos oculos hi sic addit c. astra pasci humore terre. stri Macrob in som Sc p. libri. c. I.
inquit, quana sphaeram esse Mercu
79쪽
Lib. 1. de Meteoris igneis. 3'γ
miisa,nimirum uniuersa aetherea reis
Hi, aerem Veneris , ignem Solis ch artis. IosePli lib-I .antiq. c. i Gai de temper lib. 3. c. i. ait, quaedam esse scalida virtualiter, Solem tamen esse calidum formaliter. lib. de theria. ad Pilon. c. i solem appellat ignem.
Idem supponit in libro de Hipp. c
quit, ubi plus est luminis plus est caloris. Ex ipsi Si eripateticis, quibuti iuoni uibus phac uitraristo. eles , di pli. cui maximis pleriique haec noua substantia inter quo, Philopolrus demund aeter. adueri US roci in Dd. I. ars. I. meteor expres,eari coetuitaene igneu Frequentius Peripatetici, qui astronomi incumbunt qua inuis inuiti. ab . ristotele ad anci .litos
defecerunt ipse Aristoteles ab hac doctrina fuit alienus. id enim
Stipi aliquando docuit, ut testatur Plutis a philos Placit Aristo toles ait Plutar. tantum e se vacuum extram iandum vicinium rei piret, id namque esse igneum sed panicus postmodum eum inuas timor, ne a Mundus a coelis incenderetur , ex quo a communi sententia delapsus est. Redi. ile tamen ad hanc ean clemopinionem aliquando videtu . se Las .prob. q. I ait cur aere sud iii rus si tacitus, quam nubilo, cum telia laesint calidae coetu in De generat. anim. lib. 2 c. 3 expressErecenset Soaliscalorem aitque animalis calorem non esse ignem vel ab igne, contendens propterea esse a Sole . Quidam Platoni , aut horitatem
veriti assiarinarunt, ipsum ab Aristotele non diisentiri, in asserenda coelorum incorruptibillitate. Sed hos merito Philoponus de mundi aeter .
in re p. ad 3. arg summae ad uiti Iu- pudentia, quam natura hominunia,
tras liat, cum nimis aperi clamitet Plato ex quatuor elementis uniuersum esse concretum, atque adeo ipsum coelum Quis enim credat summum Philosophum nomine uniuersi mundi minimam eius parte,scli. cet inseriore regione intellexit se,prestantiori ac immensa veluti exilis
quantitatis ea illi arationis praetergione λ psius insuper Platonis verba in Tinis scie fert Philop. corporeuatile de alpectabile item a tractabile
omne ncce se est eis ouod natum est: trahi pc,rior ire vacuu videri potest, neque vetotaingi quod caret lolido, solidum autem nihil quod terrae sit expers; quamobrem mundurn em-cere iii Olien Leti Sterram primuluignemque iungebat Et infra , qua ex coniunctione coelum ita potuin est ut tu a pectum e laetum cadat. Deinde diserte docet corpora coelestia plurimum ex ignea natura Participaue . Taurus Hatonicus Primo comm in Timaeum ut quid ni spectabile,obtinet ab igne Porphir in Timaeum quod coelestia non Oustent ex quatuor dicere, non est eius, qui Platonis decretum sequi eis lit, nam Plato coelestia quoque ex igne , o Proclus apud eundeuiax Philoponum totum igitn coelum exit ire coli stat eiu inodi , astra verbplurimum quidem hoc habent elementulit, eo kreliquorum habenteae tremi. a te, iacie luci delicias. Platone ncc dissentit Calaber Timaeus, ut ait Ticinus , imo litae Plato in Timaeo di Trit, ab ipso Timaeo desumpsi se creditur. 6 uarta Quarto. Sensus, ex quo omnisi stra certior pendet cognitio,qua Π ita L.
iori potest efficacia, omniq; tua vi,si titim
quam habet, protestatin solis caliditatem Neque certe validiori pro b tione nos conuincit ignem, quavia
solem esse calidum; sicut enim ex 2c-ctisu ad ignem , ita ex solis propinquitate calorem senti naus. Climc
lore indigemus, accedimus ad tot M. re, radios, cum calorem iuginans, abi; dem recedimus Item solis accelffusde recesus a nostro emisphqrio calorem ad iacit de abducit. Quo magis ad meridiem vergunt terrarum Plage eo coloratiora a sale corpora ob
nimium calorem redduntur,&qua ..daisq; ad nigredinem percoquutur
Hi certe , qui iniquo torrentur sydere, quorum solitudines exustae cultuque stetriles, haud dubitant arde-u ti timui i
80쪽
ti sumum ella solem , nec etiam credo id negaturos Peripateticos, si arαtes illas plagas inco erent,si inter eos viveret populos,qui olei ad occasum iam declinantem omnibus insequuntur maledictis ut vindictam pueriliter sumant ob eximios ardores, qurbus a sole opprimuntur. E co-tra septentrionem versus sensim minuitur calor, prope polos, ubi obliquissimo sudere aspicitur terra, non nisi modici fit mi caloris vestigiUIn digno icitur. Plaeterea in montabu S&eminentiolibus terrae locis aer parii incalescit, in his et ii in locis radii solares ob decliuem non tium figuram dii per latur de deor: um vergentes dissipantur. In ca in pestribus aer ealidior, nam in locis plani, minus oblique fit i ct Do minu que radi; ditavrga Hur. In vallibus adhuc veli menctu, aer incalescit, in ipsis enim plurima fit reflexio Si demtim adduc copiosius radixin aliqua in confluant materiam, ea inita excalefaciunt, ut incendant, an gliem conuertane Tece quina variis modis ex accessu ad solem sentimus calorem, ex re .cella,calore destitui inur Si autem id non probat sole in se calidum formaliter, nec etiam probabitur ex sensu tactus ignei esse irina iter calidum, nec urgere poteris eos, qui ne. gari ni ignem calidum, rigida in glaciem. Quamuis enian ab igne asticiatur summo calore, dicent non aliud
inde colligi, quam eum esse caliduin
Dices tantia in abesse, ut probatuin sit,iactus sentu percipi solem ella calidum, quantuin distat tactus ab ipso soleas ei lim se illus ut exprimit tactus nomen importat minediatione in contactus cum re taligibili,dca Peripateticis in libris de antina aia seri u , sensationem tactus non fieri
per medium externum. Diuo in irac, quae alseritur, tactu, immedia tione conf:derari. Primum, an tactias
requirat medium X triniectam Iecundu in au illud excludat. Quo ad
primum, verum est tactum dicere sam mediationein cum tangibili, qui
uis enim uerro es cum ali cremi-rat temper aliquod inedium saltem tenuissim uim , aine com in uniterasse itur illud non necelsario requiari, vi videre est apud Auersam tomis a phil. q.44 sec. I 4. Idque verificatur respectu omnium a nyibilium, ita
quod ni tum ex ijsit, quod tangi non possit immediat, imo quod noperiectius percipiatur , si medium absit de hoc inodo verum est, quod alta initur in obiectione,iactum non habere medium, sed immediate percipere sua obiecta.Quo ad secundum vero , distinguere oportet respectu
diuersaruin qualitatui tangibili uiri. Primo ex his quaedam non solum respuunt medium externum,sed neque patiuntur me diu intrinsecu,lmo fortasse videtur requirere o In Penetrata One in cum ipso tactu, hae sunt dolor de voluptas, ad qua reducuntur tam es& sitis,pruritus Se titillatio Has igitur ex Iam numero o tangibiliuin famulatu ad magiSinIImum in acria miliarissimum ob equi uinoactus admi diit. Secundo, alie sunt, quae , quamuis no . tam larii meien- sui adii reat,tamen non nisi valde propinquesta tui se exhilaeni, vix tenuisianum me diu in extrinsecum P tulitur huiui inodi sunt qualitates tangibiles non activae, durum enim molle, lubricum Maridum, asperum S lenes, crati tun Lenue, Fraue Leue,non aliter percipimus, nisi caco ut rei hemias Tertio,qualitate: a:tiua ,vet calor di frigus, qtramuis se a sui adhaerentes, perlecte tenta an ur, tamen adhuc e longinquo seu tui es ta exhibent sicut enim quamuis distates senium realiter afficiunt,realeet squalitatem in eum imprimendo; ita si inui intentionaliter in eum agunt.
cum igne iu- , ad hoc ut ignet sentiamus calidum , sed satis e loli ginquo eius calorem recipimus,&sensu percipimus. Neque vero in talicatu census percipit solum calorem aeris intermedix tum quia sicut r