장음표시 사용
81쪽
Lib. 1. de Meteoris igneis . sp
eere, ita nec potet speciei timensi probassent immunes Aristoteles cunica loris imprimere &ientinius pia litem ageret cum Parmenide , sen nesmaiorem calor ena, magno igni sum pro te adducit. docontra aduer
manum applCpl.ὶ quemus, clua in s satium inclamat primo de gener.&sentiamus in vehementi sum acris corrup.tex . 38.tralce cientes sensu, calore.Tummitia si igni, remoueatur despicientes eum,tanquam oporteat illico cissa sensati amni dici calo rationem seclul, di tex. seq.ra eunderis , i tu tamen non nisi iuccestiue merito e X candescens , insanum apia
neque tam celeriter calor proximi pellat,ibi sicDrum S. t. x eo qui se aerisimniinuatur. Et cert talis est iactant sensum propter rationem de communis sensus, quisque enim di serere , imbecilla inciatis appellat. cet, cum iuxta ignem est, ieientare omnem nostra in cognitionem a s ignem calidum. Et ex philosophis id sibus originem ducere protestatur. expreis notauit uena loco citato. antique fecit sensus notitiam , et Et saltem nullus erat adeo debilis in eo, nios Ophos, qui coiitra aliquid tellectus,qui ex e 1 perimento, te quo sensu notum ausant, non naturales magis accedit ad igne in calefieri,no di, et it prori utque contempserit sic in rat, si vique ad contactuin igni agit cuin Parmenide&Ν illis s.cael. accedat, se magis calefaciendiam, P li 3 de gen. anim. io decernit soque contactu igne in calidum era magis sensu quam rationi creden- deprehenturum. Si rgitur non refert dum eatenus ratiouem sequen-siolem manibu non contrecte inus, dam quatenus cum sensu conuenit.&satis efficaciter inretum p obatur, Cui igitur tam manitesthsensus, ipsi eo modo bl ostenditur calidus , seque tactus,contemniturὸ Cur deri- quo ex approximatione ad ignein , dent antiquos, qui negabant niuem quamuis sit contactu , iudicamus albeicere/COrrigebant hi sensum , eum esse calidum . Et cum constet quem tamen Peripateticus docet es- certissimi se, perimentis, quae hic ha sesequendum .imo, quod plane admiberi possunt , ex inaiora accessu ad ratione Gipuxim est, ipse Aristoteles solem lentiri Naiorem calore in se seni a. limius philolophus qui ubiq; quitur, quod si quis coelos conicen sensu in duce eligi , in coelorum perderet , temper maiorem calorem a qui stione iens bus sese pender . sole reciperet, haec enim est conditio pio testatur , S ci,nque itur admo-
agenti naturalis, visortius agat in dum pauca lensibus coelis innote- paries in igis sibi propinquas, igi scere ob eoium distantiam Sic ipso tur utque ad pium solis astrum , .coeli. 17. minu, teni an cibi Stac daretur accessus ivli ciue intensili re quaestione in , Cuamquam autem amum pateretur ardorem . non adeo loco ted mulio in agi eo, Dices coelos esse incapaces caloris, quod eorum,quae accidunt ps, de eum sint ab omni contrarieti te ex acina C dum paucis habemus senium :e inpii , proinde calorem influere atra inen dicamus. 'ed si displice de
autem Oppositum asserentem, ratio cure ruin paucorum , qu habes, ne corrirendum , cum frequenter qui cui Lin sens bus manifestat , senius ipsi uentiantur , ω ratione senium adeo tiirpiter reiicis corrigendi sint. At deo perspicu Sed est falsia: is non nunciu in pri)birunt coeli me exemptionis 1 sensus conuincatur tamen id con-
qualitatibus , quae noxiae reputan tingere olet in idi, tu i iis . illi est tur, priuilegium, ut destruant om ire eleuatio a nateri. ,5 non nis e On-
probationem contrariain usque ad in quo objecta eicipit. Constat sensuum estimonia Vix si produxis entin quo eleuatiores sunt potentia, sent mathena alicas demostrationes, eo frequentiti labi , unde taci line contra sensuum testificationem sera decipitur intellectus desinterscii susIm 1 scut
82쪽
sicut tactus est humilior mrsis
in in Esensibilia perquirit,ita tutissimus ab errore est, maxim circa primariuc biectu, primas sc licet qualitates cinter quas primo loco est calor,atque adeo circa ipsum maxim hverax est Potius ergo credendum est
salii intellectum , qui saepe tallitur,
quam senium veraciorem Ceo immi mendaci nec veri a te aicrcdimus,sur igitur rationi frequentissim mentienti credin iuS solem non calidum, A non credrinus tactu ive iacissimo oppositum afferenti ΘΛimis iniuste senius tam vera , mea-dacia calumniam sustinere cogitur. Idi. De eo est indignius, quod latrone, , quibu ducitur coelorum pertinacia aduersus calorem, nimis distata celtitudinis euidentia; imo tales sunt, ut non solum opposite semuum testificavioni , sed nullo etiam sensu reclamante ieiJciso I. nt,ut in USese caces,quod melius constabit cinnea is examen adducemus Deinde , non solum tactu, sed alio etiam sensu solis caliditatem ignea que conditionem attingimus. Benelio aduertit Tullius de nat. De Or dicens: AIque ea quidem cita esse 1gnca , duorum sensuum testimonio consit mari Cleantes putat, tactus de oculorum, nam solis cador illulitior, quam ullus lenis, quippe qui uniuersoria undo tam Ion die lateque colluceat;&4 e:us tactu, est, non ut ter faciat solum, sed et peconatiu-
set igneus. Videmus igitur Olem cum fulgentisima luce lucis autem eam notiti in habe in iis in istis infe moribus corpo: ibus prout in igne u iupcritur. Ipse 'ristoteles in libet de
aucis ignis explicat ADGustinus c. de Ti init.&m Damascenus de sid.
cies sis ita: ae sunt a Pla: cne et insigniori laus phili tophis, ab ipso etiam
solem esse lucidum, imo hicis sontuita certum e se debet eundem esse igneum ignis fontem. Et quideli si astra essent igne , non aliter nobis apparerent,qhiam de tacto apparent. Nam comete,qui apud ipsum Aristo telem igne sunt, apparent prorsus ut astra, nec ulium discrimen oculus inter cometam de astrum agnoscit. Igitur inani sellum est, ita stellas apparere,sicut apparent, si e sent igneae, atq; adeo stellae sensui apparet igneς. Addit Patritius lib. Is nouae Phil habet astia septem experimet eorum, quae apud nos in igne , igne vide.
mu heri, ut nostrates ignes Ostentant colores varios, stellarem aguram de: e forinant, rotunda quaedam apparent, micant, lumen de se propagant, cum lumine calorem Proserunt. His sepie addit quinque, utq; mobilitas,
teli uitas, acuties, pectet ratio, raritas.
Quinto Ad abditas rerum e sentias mutata aditus nunquam Philolophi patuit, σὸν
ni ec earundem essentiarunia r. ovibus. operationibus . Nec aliter essentias explicamus, ulm per ordinem ad suas operationes Iam igitur, sit c. somnino vires defecerunt Perati nibus ad demonstrandam enuntiam, a tua prodeunt, sati, ei l cacile solis c sentia ignea deprehedetur Eteni in is habent eas ipsin limas petationes, quas habet igni, cale tacit, exsiccat, illuminat, arefacit, letinate insuit. Quid igitur aequius, aliam ignei , C perationibus irai eum principium t-
tribuere id amplius p aestare poterat sol, ut se ignem, iobaret pisiis hic patieriter eos serat, qui sub una
ignem constituunt inuisibilem,ineriem , Otiosum , nulli sensu se in si ituantem, nulla ignis opera: Ione no- I lin, Pagnam inundi partem teme- id occupantem igne S, quo V:d 3Tus,: en limus, tot igneis operationi.
ita notisti mos tollere volun Neqtie dificile uili et Aristoteli cuin ignea uili natu a circularem motum componere cum intolo motu solem abigitedi: cntim repererit' triando i tum sphaeralem ignem spirae rice circii zmagi dixit, in o eodem agitavi
83쪽
Lib. 1 de Meteoris igneis ' 61
mom maximam aeris sphaeram . Et allax est, coetu iri non habet contra- aequius erat propter multas opera Iietateant in motu ergo non habettiones igneas ignem affereres, quam contrarietatem Delia de non est conapropter via alia operationem On cedendum,coelos adςo concoid an igneam ignem negare , poner motu, ut nullatenus in ipso sibi mi subitantiam ab igne summo genere tuo aduertentur de inchoenim o diuersissima istaeis polletem viribus tum mouetur ab oriente ab occi-
Ι contrarium obi L. ta, AristCt lis ratioties Prianum eius argutamentum , quod validisiimiam exibit matur usq; ad se nitium cc te
rupti est inter oti uarii, coeli non haben contrarium , ergo im in unus sunt a generatio dea colis in ne s. Non habere contra iti linigit exmbtu, quoniam coelorina motu est circula is, cui nullus mus Opponi tui, cum elementa li. aedam sursum,
qt,aedam deo una tendant, scque oppositis ciem ur moribus a P dnecus lian vae iovem scripse anci:cta Patri tuas in di qui si pe- dente,&variae numerpntur coelorum Iaziones. Imb pie Aristoteles x coel.
gis dicentur optioni alcent i icciant seu ircp nare nec ciam. Piani. 31 iubiecto, quatriuio tua ..ti occidenter Arit 3 phil. t. 6 ad probandum motuum contrarietatem ita arguit: signum autem est quod motus Ontrarius est, qui xstab A ad ei, aut eliabipio B ad A , quia siluit laefaciuiit se inuice in , si simul j. algi cur sistetit S euare se Inu icea olacient i, si, ut fiant motu ab orien
mDLU, Opponi non tantum a furtum de Orbu, a deo cisu sur,u, sed in luper in Icili..co ira iiii qui est iii an id ei, quo resto: . c. aritat ad sinistram ei, ripat.lom 4. libra. In pris HS nimium qui e Raddet xxram. Haud minore deficit it ni inori probation .isponte bat eniti probate una uertaliter coelum non habere contrarium, at s Oluinii obatur non habere contrarietatem in motu , quia altitem hoc refert ad rationem generationiti &eoa ruptionis hae enim mutationes ori tu ex quali iacibus actitiis de an mis, unde has ipsit Os Oalebat acin. lsrz- Maouete: si auteti, hae admittas tui, parta. reter si in motu non habeant oppositione in eque probatur connexio inter contrarietatem in motu minter contrarietatem in alias qualit iro tu, enim qui
strum lilio hae diu re Pias nisti incinoi pio ab Ariltotele alii. gnazaeiu t, igitur in eius doctrina laus ei: piccabam est ri loci diste- Iecta, de OPPO sibone Scipsorum simi lue motuum Idem Aristot sect is .pso.vit.ait, dremore ilium, aena aspi cimus in extremitate morae solis, Mincise ob motum tremulum solis,
quia inquit, impossibile est ipsum
moueri in partes contrariaS igitur agnoscit pro vera contrarietate, in ueri circulariter,&inodo ad hanc, cunque ii uereticulam n imodo ad aliam partem Deinde coi opponi u eque caliditat neque νfrigidi cari, nec cui ut hirinari vel iecundis ouallia i tu . Vnde non equi. tur,s coeli non bent contrarietatem in iti otii, non a ahent cotrarie a
tem in alii, qualitatibus Solai Orma arguendi eae Particulata xuiuei salem spicuum est plui imas caelo contrarietate reperiri rarum de densiam,magnu de parvin , sursu de-orbulasti,&padio.Nec certe pl- p. ponuntur asceiis de descensus, qua sorsum oc deorsum. Non eritificile
ab ijsocm separare durum vel mota
84쪽
le, asperum vellene. Ipsa mirae calia ditaten primam ex Omlailriis conirant, qualitatibus. pro qua dii putant HS,ali litando coelis concessit Ari. Dolet a dicebam 1 Ilvam et
coeli I uni, ut in sequenti Obiectione dicemus Secundo. Ex eadem motus consideratione aliter arguit eod. lib. i. at. secunda s. per phircssequentes Duo sunt ge in m tu crassim tu sis, cis, re in iis Metri u-
illita sun icibus conuenire debent non possuli au Odicta moti
uenire , unde corpora, quibus coin- petunt motu .rectus circularis.
se debent diuersa. Flementis autem is competit motus rectus , coelis motus circularis, erro haec sunt corporas inplicia diuersa, ergo coelum neque et elementum , neque in elementis coagmentatilio Confirmat, quia motus circlitaris,quem certum est adsensum celis competere, est naturalis ipsas coelis ergo coeli sunt diuertae naturae abclamentis, quia disteretitia in moru arguit differentiam in natura, cum nil aliti siti
tura, quani principium motus . . AD sumptum autem probatur utilii citer, tum luia linea cireularis, cxim si perseelior linea recta, et coiam i ea prioriquia persectum natura luerantecedit i inperthclum, ei pol mili ter motus circulatis vi prio motu recto Sed prior motus estir o naturaliter prio- motus a latem rectus com . Ultra Liscntis in ,,quo ex elementis sunt igitia incitus ci
cularis competit naturaliter alicui corpori inplici prio die elenaei itis.&ex consequenti priore omni bras ini X-tis,tale autem non est nisi coelum . Tum uia esse omnino mirat, ile 'rimo irrationabile ni it in cinctilarem nulli esse secundum natu iam,
eo magismi odiolus motus circularis
est sempii ei nus; minori, non sempiternus est secui,dna nat unam ut to magissempiteri,us. Nec natu I ssbi tam malescopi lit, vi motum
dignio m tanquam extraneum beat. sino excipia tempiternae dura tionis constat. a Uani naturalitate ostendit. Videmus eni in Vae sunt praeter vel contra nati ram cito delici te,&lu motu ipso locali,quo magi et violenturi eo citius languescit e contra quae magi, a turalia, eo firmiora ut ui quod est leni pitertium
ut naturalissioriim est habet id in .
Tum quia scis mi tu non est coelo secun rum naturam,erit miruralis alii
corpori, at non citia. ulati, elemen.
vis, ctia ipsis sit naturalis alitis ni tus scilicet rectu, ergo iam datur aliud corpus diuerium ab elementis, quibus naturali, si motus circula.-xi,,tale aute in Dii est aliud qua scoelum insuper sicut coelis non comis pet i motus rectus, ita nec coni petit grauitas doleuietas, quae enim grauia sunt dileuia, Ioueluti racentro de ad centrum, et o cinium , quod di iaser in his pactionibus ab irinibus
elementaribus coiporibur est diuer-
naturae ab ij de in. II. Si coeli exigerent ex propria natura motum clicularem S i in exige ient rectum,in cleamenta tediunt. 5 non circularum , tuque bene in terretur coelos de temetita distingilie:sentialiter nil enim aliud est es. 1en a,qca in principium ea igitiuum suarum allectionum Tamen non ita res senabet. Elementisinu; dein motus rectus est i ta naturam tam ex
parte principia acti ut quain pasmi,
motus autetii mulam poteti est illem connaturalis e parti lcipi pati uiri sivi ilice in .r a P tsphaeram moueantur, neque per tale
se naturalem igiti tun contiguos si
eidem coipora naturalite conueniis Euri alterum e X Parte 'VLi in Pas Plit iplyae tui de pastui. Coeli deinde mi uentur ibidem circularites, talis motus est in scon
85쪽
activi,ciam moueantura, umseco de Plato repreheditur, ludii alusti imotore, sed passi vh. Non quidenta rationes furtum itura eorim accepe quas natur coeli exigat aiuluam rit. Tum quia salte in alcensus e. propriam perte istionem c moueri, Renuis fui in dati fetu centa uini id enim ex nullo capite Probatur, ed di ergo si coelurn accedit recedit a ex eo qui id natu ale eiticeio obedi tali centro, tam participat rationem redi subdidiuinae ordinationi Sia ascensus e desce usus,&nonnihil gra reo Author naturae maxime cunias uitat leuitat.Tuna quia alioqui ellia ita praescriptum si ad tectam mundi tropsum diceretur, moueri eo modo, di naturae constitutionen Qxi Pari quo caelum , quia respectu tui centriter ani do eis et Daturale elemento
cuilibet moueri circulariter si ita in
Rulliole naturae ordinatui fui is t. Est etiano mi naturalis atrii Oxus
ex eo, quod per eum non exIra bilyra propt- sed acquirit succeluia
t uiali, nc ut ex hoc ipso motus circularis est con naturalis igni.Ii quidem conuenit coeli, morus circularis Sediuiuper non sunt prorsus ima uires , motu recto Tum quia motus rectus immiscetur in ipso notu circulati coeloruiti, neque enim astra in Duentu a quili semper distantia a centro in uia di, imo ad illud modo inagisna Odo milius accedunt, atque adeo Participant i a. ionem ascensus S descensus,neq; enim aliud est ascedete, Ita a cro elocari, nec aliud est de scelere , qua ad illud accedere. Astra seruat volsorinitatem.Quis deinde scit,an ii coelis aliqua genera i co0- tineat. quoubdistantiam a nobis non videndi a Si autem iraec decur, haud dubii consequetur motus, quare, genua consortium quaerat similis coris
poris, idque erat per motum rectum sue at censu sue des ensus.Et si concipiamus aliquas coeli parte extra proprium locum, tam sollicit ad ea remeabsit, v facit terr pugillus cum in aere eth Sed esto ne edamus , nullova. qua in ni odo coetas notu recto in.
ueri, non conii incitur . eis immi/nes 1 qualitatibus in Otiuis clementorum sicut quamis terrae uniuersit moles e suo loco non dimoueatur, non per hoc probatur, eam non esse grauem lino ex eo quod non mouetur, ted persistit in infimo loco, pro- dicuntur i. pr pr a phaera intra par batur,ram esse summε grauem , nontialemque ii da n orbem circumuol enim aliter consisteret in initino locoui, luc inodo Dotur, circulari non a nisi esset uin me gi aut SA adeq; graui-eltia ordini ad cenzrum . dc Dartes tas,quae est principiumotus ad cetra
astri semper accidunt vel recedunt' est ratio quiescedi in cetro, sicut eadecentro Motu, b c in trepidatroni, est natura dicitur ella principium ino quidaria a cen iis de deicenius acu tus di quietis girur non bend proba-Iae in ole deprehensae oti sunt ali tur, coelo, non habere lauitatem ex quid i ii Mol iri corpore, &conipi, eo , quod non ascendant , sed benEciuticus a cendere, huc illuc d ita piobatur eos habere leuitatem ex eo
pari. Vnde ea hoc capti ina, im de uda in loco superiori ad omnia etescit Aristi uel lo. Nec valet menta consistunt. lino principalius
mitatem motu erga proprium centrun ,cuca quod in Ouentur, Ualn-uis eam non serueiat respectu centri mundi.Contia enim est tum Liuia Aristotele, loc. cit. t. 7. alibi is
in ordine ad quod umit motus Omnes esse centrum mundi in ordine
ra illud appellativisuinia demi una,
pri in alio leuitas respicit quiete sin loco iii periori, quam respiciat motum ad tale in locutu,quia ideo ignis rendit siti sum, ut ibi quiescat Gocumvliuq praestet leuitas, sicut principalius quies quina motus respicitura natura,ita etiam e habet leuitas. Igitur patra refert si deest actus su udarius .ascensus, si adest primarius,
qua est quie in loco superiori, nec be-
86쪽
ex carentia motus Probatur cateistia leuitatis. Eo in asi quod motus conuenit sollina per acculens , eo
quod possint corpora extra piopria
cui dum quid . . Tertio aliam subdit rationem t.2I. omne inquio nardiam Graeci diis coelos ut propriani regiam attri
sphaeram reperiri buerunt, at linii, Ortali immortalis L is
Adde quod inquit Philoponus de debetur locus, igitur ob religiosiorem
mundi aeternitate,ex diuersitate ino Deorum cultum coeli si minortalitas
ius non colligi oesentiam tantopero tribuenda est. Re s , Equidem si valet diuersa in ab omnibus natu is elemetaribus. Alioqtii propter motum progressium Rui mali uiri longe diuersae rationis a re ho&circulari oporte re ponere nouam quandat lubila lutiam ab eleidentis S coelis diuersam. quia di immortales immortale estioiorum domit ilium 'ta pariter inseratur e quocunque Deorum attria buto uni voca eiusdem communicatio cum coelis. Sed dices peculiar hoc ei se de loco, ne scilicet aliquan-Propter nobilii limas operationes bu do corrupto coelo ruant Dii,deficia manas adeo excelletiores quavis ope oue locus in quo consi ita iit Ver ratione motiva non opus tuit eleme- itidem ita minoi ale coelum uti In talianscendere, sed sat luit formam ino talis& diuinu. Iupiter cum vni- ponere diuersi: ab omnibus aliis uesici deorum c Hicilio. Ab aeterno coiporibus , non exclusis elementis. Listit terra in Aristotelis opiniones Q Dida in plantae motu solis cogno citin tamen sit o. rupitoria su in memines,eli tropia nuncupantur, quia ra obit oxia. coelum en O natura Oreum sole reuoluuntur, nec propterea ruptibile suturori cibi tempore exi- qui illam naturam adduces. Igitur ex motu coelorum diuerso. ad summum dici debet, coelorum sorinam else diuersam ab elementis , sed non pro- pterea excludenda est elementoruin
permixtio ipseque sol dici potetat esse naturae igneg, seu ex igneo prae-
dominio. Demii osteditur non esse tanta co-neIione inter diue istate in motu cdiuersitate iii ellenti; s, ut debeat una ex altera mensurari inter elementa qua magis opponuntur in tuo tu mi nus distet unt in ellantia, inuae manete poli et me liniam iere Neque ex veterum exist natione id quid- qua in anu eos aut linitiatis habet, constat enim Aristo. ele an. Huic res credidi: se coelos agit eos esse, c Ora u-ptibiles quam hiis crederent immo tales Deos. Sedit ue Peripatetici ponendo coelum Anio itale , iatis coni ultant,ut cupiuia L. Deorum dignitati, clim simul dicere soleant , in tum quamuis incorruptibile, vilius tamen esse pluribus interioribus cor poribus , omnibus sere mixtis. vniuersis cilicet viventibus, usque ad xim opponuntur in elsentia, minus cinini ina in terrae plantam. opponuntur in motu,ergo A c. Antecedens constat: nam terra ignis in motu habetit summam oppositione, terra enim est sminine grauis, A tendit ad locum deorsum s es, ignis est uin me leuis , a ad Quarto eode in textu sc arguit, se manacundum traditam inuicem memo ex immuriam nihil videtur transtulitatu. 1 ta ιιι neque secundum totum ultimum a te. coelum, neque iecundum partem P
sitis propriam ullam. At s coeli essent sursum silanliciter . Uram ei in eisci corruptibiles,non potui sent persiste ita non habeat si minam diuersitatem, neque enitia utat elementa di si inbola, sed si natur: a. E contra terra aer summesdiferunt in essentia . suntque elementa dissi in o.
tutamen non habent II . Atariam Oppositionem, nam terra tendit ad deorsum si pliciter, ae ad uisum sere per tot secuta , maxime cum eorum olus si veloci simus unde essent vel attriti vel incensi S sin corporibus istis inferioribus frequentisi iris sunt generationes, a fortiori idem in
At vetustis ina Eruptiorum genis
87쪽
datum lueris seruant, dum AEgypti j
sunt quater cursus suos vertisse sydem,ae solem bis iam occidisse, unde sntfnc oritur. Ipse Aristoteles devia lactea differens,col P memorat Pythagorae is alioru a veterum opiniones de insignibus coelorum mutationibus,ut etiam Plato in politico Circa Troiae excidi uin septimam& lucidi rem inter Pleiadas stellas penitus e X- tinctam referunt. D Augustiiriis ex Varronis libris refert, antiquissimis temporibus Veneris astrum fere in omnibus immutatum, scilicet in colore, magnitudine, figura cursu. Esto autem dicatur,dictas narrationes ausas esse. Nam certe falsum est , quod AEgypti pro tanta coelorum immu- ratione afferenda de propria antiquutate iactabant, numerabante uim supra tredecim ni illi annorum aeta-tates, nihilominus dici non debebat, memoriae nusquam proditum esse coelos nautationem subi jlse. Et probabile est,ex insigni aliqua celoriunimmutatione tam celebres traditio nes Origilae in trala ere. Sed iam dice. re nullatenus posumus, nihil de coelorum mutationibus memoriae proinditum ella,cum plures stella de nouo in coelis productae asserantur de tam manifestε, ut plurimi Peripatetici id tandem colue diant,praesertim ij, qui mathematicis diiciplinis incumbut. Reliqui enim cum coelorum credita pertinacia propria pertinacia contendunt. Sed esto nulla memoria coeloris mutatio reseratur, nullusq; id se vidiste testari valeat,non propterea inserendum coelos non mutari. Vt enim illatio vim hiaberet assumendλsimul effet haec alia propositio, si in coelis contingere mutatio deberet ea videri. At haec propoliti salsa prorsus est. Nihil enim discerni potest in tanta distantia nisi in immensam excrescat molem si ibi maxima quaedam corpora generetur excede-tia quaeut corpora , quae apud nos oriuntur de occidunt, videri nec ipsa possent . Si oculus in coelo ponit tu , nullo modo discerneret mutatio uinii vicissitudinea, , qua qua sui resiuitque noster hic mundus. Ergo ex eo, quod non aspiciamus coelum mutari, aliud non sequitur, quam in ea regione non fieri maximas quasdam ueresim mensas mutationes, quod tamen neque apud nos, qui omnibus coelorum in suxi bus subdimur,cotingit, semper enim marc& tellus, aer corpora nobisi ta eiusdem magnitudinis perseuerant , nullaque alia de nouo produ
Demum est concedamus coelum nunquam mutari, nutat adhuc vitiam a illatio, coelum esse immutabile.
Philoponus qui dein ait a sicut prae incipue animalium partes difficilii is
patiuntur, veluti cor, quamuis ex indem cum vilioribus partibus constet elementisci ita coelum , ciue inter mundi partes Scin una constitu. Iutione primum tenet locum , difficilli in pati Coelorum persistentia prouenire potest ex debilissima vir. tute aduersariorum,si enim coelis opponamus omnem in seriorem regionem, nil haec tantilla mundi Port: ocoelos laedet Terra de aqua frigiditatem usque ad solem minimhextollent, ut eum extin uant.Addit Plato, diuina prouidentia coelo , quamuis
corruptibiles, incorruptos persistere. Certe Aristoteles opinatus est, lactea viam sublunaria fragilissima constare materia, leuissimis scilicet exlia. lationibus; tamen tam certum
Peripateticis ipsis est nunquam in ipsa visam ui se mutationem, quam
certum id est de omni coriorum substantia. Compertum enim est, galaxiana coelestis Esse naturae 5 supra plures coelos attolli,ac propterea nec
Aristoteles nec quisquam alius in ea varietatem aliquando deprehendit Qua igitur ratione liuia quam visa est mutatio in galaxia,&tamen eain credidit Aristotele caducis naturae ita idem cogitare poterat de uniuerso caelo.
inuniti. Eodem textu arguit a no mimaminis et hi mologia qua Propter tan ex m quam altero quodam existente pri-othi mo corpore praeIer terram,ci ignem, moliri .
88쪽
aerem aquam , aethera appella formaliter, sed tamen esse ealidum
ruat supremum locum 1 currendo viriualiter.Nil enim reseri,si uno p semper sempiterno tempore ponen tius quam alio modo calefaciat,veltes, ipsi denominali oncm-Anaxago incendat, si peractionem niuoctam, vas autem abutitur hoc nomine, non vel aequivocam. Nec minus officit
heuh enim nominat, ne pro igne calor productus a calido virtuali Resp. non istum Anaxagoras,sed alii quam 1 calido formali Dicet, si Sol plures aetherem pro igne intellexe effet igneus esset magis calidus Grunt,ut Tullis denat. deo Lucret maliter, quam modo sit calidus vir lib. t. aetherem appellat igniser uir is, tuali zz si ita est, concedatur &rursus,aetherisaeitum sic item Ein te in eis calidum forinaliter, in re docles imbi p: e Aristoteles aethe eo gradu, tu quo agnoscitur calidus rem pro igne sumit. Sic enim inquit virtualiter. At vo negat,itis vel rex phis terra in aqua, hec in aere, aer mi si sime calidum sormaliter, po- in aethete,aether in coelo situs eli. lin tius : cetis e se calidum virlaal Germerito igitur Anaxagora reprehedit ut centum, quam calidum formali. abusus vocis,quando ple me in eun te ut unum, non ergo ex Zelo inco demussim eam accipit vocem Ab uiuitatis mundi negatis solem cali- alijs aetheris nomen pio inanitate su dum formaliter. Et quidem si sol esset mitis , ac proiit de hi non acutaendo igneus, non Polset intensius agere a, nomen dederunt Ab alijs pro aere, quam modo agat, i in vix videtur ut lat recenset Aelius escio talior sumcere ignea virtus adta: u.iden successu tom. I. lib. D. cri. Sed est dum calorem usque ad nos, qui ta a. qtheris nomen a currendo originem opere a sole distamus Itaque tantum traxerit,non propterea vi in facit ad ab est ut vereamur concedere solem excludendum ignem qui satis expe ignium, ne nos incedat, ut potius dith se exhibet ad curium,ut aetheris cogitandum videatur de sole ue- conditio requirit. Adde numiuis de hendo ad altioris ignis,' longesse ductionem ex sui, genere ad rethori uentioris cotiditionem,ut nobis inter eam suasionem potius deseruire , rigida elementa constitutis luc cur quain ad scientificam probationem rere valeata idebitis hominem adeo nisi quis in medium eas voces affer trigidum, cui in memem venerit,soret, quas sapienti iiimus Adam attri lem plus quam igneum in coelis desi-buit ebus accommodatas, sic enim derare. Itaque sol,quamuis plusquam pro exacta piobatione vocis dedu igneus soret, non nia moderat repe actio admitti posset facit orbem . Rationem reddit Pli- Sexto ex x .coel. t.16. siccetum esset ius ex ni nata distantia. Alia potior elementare&aereum fluidum cor est nimia ait ii velocitas, nam tanta f.,.. ius,astra in eo in otu causi rent in si velocitate e .currit, ut cauamuis in
pnem sonum, qui audiretur, ociata tensili maesta virtutis, exile .u dillun- vehementia destrueret iniuriora.' e dat vim. Plures sanisti Patres aliam spondetin , Coinetae, tui apud Aristo addunt ex sacris literis desumptam, telem sunt ele in ea tares , non edunt inmenias scilicet aquas supra Di, aliquem sonum. Ether est tenuisii nientum a Conocore repositas adlia mus,&sic vel nullus vel nobis insen lis vehementiam attemperandam sibilis sonus sormari pocest. Ue: lide, aduersarii caloris causa S ain. Septimo Iteruin Aristot r. meteor. I liticant potius,ciuum minuant .cum c. sic arguit: Si inquit distantisple enim ponati solem virtualiter calis prima nae sunt igne &corpora costant ex dum, addunt sub caelo ignis sphaeratu, ax perua igne, pridem anni hi latum esset unu quam tamen nos, qui Olim igneum D. .m quodque ele inent uiri. Resp. Parum ponimus, non cogimur asserere . iaptioors ole conflagrationis Periculo Occurrunt, more igitur magis poterat Aristotinis tersi cui dicunt solem uoat se calidi les ab his propinquioribus ignibus, quos
89쪽
quos supra aerem in amplissima in cilibi de hac elementorum propor-
molem collocauit. Postre: rao ad uero Hone occurret differendum. teni lum est, adductum argumen Nono arguit i .meteor 4 in fine: G
tum vim liqbere cum supponant, Tenuin, inquit suffciens, quod, qui di
non solum astra omnia, sed univer ursu in est locus, non si calcidus,ne με se ' sam aetheream regione se ignei que ignitus est etia discirsus astro tr γ' quod amplius eit,eam esse solidai cium, ibi enim non ut, de orsum au-mae materiae Atio cogimur dicere tem quamuis quae magis mouetum totam eam regionem esse igneam Sc citius,igniantur citius. Respolide ted dicemus elle aerea. Neq; si effeti tur. I astrorum discursus agine signea,elset solidae materiae, ed raris meteora, quae coiispicimus prope νsimae ac tenuissimae supra tenuitate, nos in aeris regione , coi spici nullo quam ipsi ignee regioni attribuunt, modo possunt in coelis, etiam si ste- cuius propterea calore nihil timet. inuentis ah in iJs contingerent, nisoatiis, Uo, itidem Amst .s vel igne is enim in tanta distantiam lautiora a.ω - , ἡ ' plςn Ressent supernae dista Qui u nodi distinguuntur Imo neq; ...is lae=m utrum excederent aequa luale lac, niiciuntur, si stata infra lunaiti iiiis, is Qm multi proportionis ad coordi loco valde coelis propinquo, obni-
.l. tia mala coit Ura, et tam si duobus ele- iam pariter distantiam, neque tamentis plenuS, qui intermedius ter men ne hoc probaretur Aristotelixae recoeti locus est . Nulla enim,ut eum locum, ignem non esse sed si ita dicam, particule terre moles est. non videmus in cςlis syderum traie. in qua contenta est tota aquae chiones, videmus pluries noualde- multitudo ad ambientem magnitu rade cometes, haec enim in coelis lo-dinem.Videmus autem non in tau cum habere diximus , quo modota magnitudine factum excelsum a potius esset asserendum, in coeli sig- molli , cum ex aqua disgregata aer nes iuxta Aristotelem,apud quem fit aut ignis ex aere Necesse autem cometae ignes sunt.
est eandem rationem habere . quam Decimo eodem loco sol inquit, ihabet tantilla&parua ad lac tum qui maxune esse videtur calidus,vi II ex ipsa aerem,' tota aova ad totu, detur albus sedion igneus eoistens. 'Resp. terra, cum si centium mun- Respondetur,apud Aristotelem,cOdi, habet suffcientem congruam metae ignes sunt, tamen albicant, quantitatem, secundum quam de velut stellae Certum est sydera ca. set esse velut indiuisbilis respectu dentia ignes effri&tamen non a coi poms superioris, quodcunque a parent rubra,sed candida .Itaq, ignis illud sit, 'uantumuis magnum longinquo conspectus eam habeaIdem dici potest de aqua, quae con apparentiam. Ipse Aristoteles 3 escit unum globum cum terra, sicq teor reddens rationem cursu preis etiam ipsa pertinet ad constitue n. . musiridis color duniceusit, ait iadum centrum,potestque ella modi prouenire ea luce in atro subiecto cis frinae quantitatis respectu supe- recepta. Quod exemplo declarans, riorum corpor v. Et ex theologicis inquit,id constare exemplo flammeprincipiis addi potest, dari aliam ex lignis viridibus accem aequae ru- aquae molem super omnes coelos eo bra apparet,eo quod ignis, qui sple-cundum quam tale elemetum alia didus est, candidus multo sumo
ratione congruam proportionem c admixtus sit vult igitur ignem sua
habere pi test ad reliqua elementa. natura album se ac splendidum: Si demum ad seruandam proportio talis profecto conspicitur sol .Rube-nem inter ignem S aerem, oporteat dinem igitur ait esse ex admixtione dicere illas distantias non occupari fumi, cumque nihil talest in sole, ab uno solum ex his elementis,absq; non apparet rubeo colore infectus
dissicultate id concedi potest. Sed instar nostri ignis.
90쪽
le, asperum o lene. Ipsam me calia digniore ni tanquam extraneum ha ditaten primam ex omni is con beat. sino ex dii iesi, iternae dura
irarii, ii Laulatibu SH pro qua di i u Liolus OIὲlt.bli 1.1 Uai I naturalitate tantis ,aliquando coelis concesiit irim Ostendit. Videmus enim ouae sunt
stotele,,ut supra dicebam n Ipsam et praeter vel comta natiira in cit Oderra Uuar,& leuita considerat ile, it a ticute, k ii motu ipso locali, quo ma-cepti Plunt, ut in se lue in Obiectione si et vix lciri uri e , citius languescit,dlce Inus e contra quae magis aturalia, eo fir-Sxcundo. Ex eadem motus consi miora liod est lenii ii inde ratione aliter arguit eo lib. I. at ut natu id lim et halites aisecunda s. perplures sequentes. Duo suiu pe- Tum quia scis mi tu non est coelo in motu erat a tuς-s inplicis, rectus&eiἀu- secunAum Iai tiram ,erit naruralis a Ilicirculari, illi a rabieni motu .cι,rpo- corpori, at non citia uirili, elemen. 1 vim Pu tau conuenire debent in clitia ipsas sit naturalis alius modo , ,has ut ante indito dicta motia tu scilicet reci in ordo iam daturnin genetia ni corpori simplici con aliud corpus diueriunt ab elementis, uenire , unde corpora, quibus com quibus naturali, si motus cucula- petunt motu rectus circularis, es xi, , tale autem non est aliud quar si debent diueria. FIementis autem , coelum. li,super scut coelis non com- competit motus rectus , , lis o pet tholus rectus, ita nec coni petit tus circularis, ergo haec sunt corpora grauitas 5 leui Ias, quae enim grauia
simplicia diuersa ergo coelum ne sunt&leuia n iniectu tira centro deque est elementum, neque ex ele ad centrum, erxo celum , quod di mentis coagmentat ina Confirmat, fert in his pasionibus ab omnibus
quia motus clichilaris, quem certum elementaribus coi potabur eis diuer
est adsensum coelis competere, est sae naturae ab I dem. naturalis ips coelis ergo coeli sunt II. Sm ex propriana
diuertae naturae ab elementis,in ira tura moturi vlla Jor Uii ex iis
dissere tui in motu aisti it literen- cient rectum, Alcanent rectunt. tiam in natura, cum nil aliud si in non circulatum , utique bene inatura, quam principium motus. Asia ferretur creto cie elemei ita distin sumptuna autem probatur multipli guie:senti allica nil enim aliud est es. citer, tum lura linea cite utaris, cum sent a,qca in principium Gigitiuum si persectior linea recta est ei iam is suarum aflectionum Tanaei non ita ea prior, I ii persectum naturaliae res se nabet. Elementis quidem ita o- antecediti in perlectum, ei possimili tus rectus est iuxta naturam a in exter motus circularis is prio motu pari principiJ activi quampas ii,
recto. Sed prior motus est pri natu motus autem circulain potetie se braliter prioris corpor uino rus aut eui. i dem connaturalis ex parte pri rectus compoti elementis ij,, quo cipi pallim . s cilice in ira prolia ex elementis sunt igitia i uoltis cir sphaeram moueantur, neque per talecularis competit naturaliter licui motu ira ab ea extrahantur imo hieeorpori simplici prio: et emetiris, solus motus apud Issalonicos eli e ex consequenti priore omni bii mix cutis connamrair, Sic dacem iaces tis,tale autem non est iis si in o. se naturalem igni une contiguo si
imo i rationabile ni t t. nuri L iconueniens brumque motum rem nulli esse tecundunt natura m eidem co ora naturalite conueniis eoii od solii laris vc mitii rapa si h alterum exl , est se iii ii Linu, dis lita estis misi lem uti iusque principi jactivi S piternus est secundiam natunam mul. Coeli de nde mi. uentur i idem to magissempiterarus. Nec natui , circulariter,& talis tarii tus est in scon .sbi tam math coasulit . ut motum 'uaturalis,no tam ex Parte principii