Meteorologia de igneis aereis aqueisq. corporibus authore P. Francisco Resta a Talleacotio cler. reg. minor

발행: 1644년

분량: 1019페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

101쪽

' Lib. 1. de Meteoris igne in

vinani, sub quo siginento indica certum e t, quando: tela vibrata bant causas ut ininum e flectitias si tridunt. Improbant hac Aristoteles fulmina sciatillae satietheris, id aia de Seneca fide coelo ignis cadit, lumladis effectus est, hac enim est fili modo non quotidie fit, quomodo Iouis, qui est purus de tran, lucidus cadit tempore nubita non cadit ignis, nimiru aethereus. Si ex nubiu in serenitate, cum tantundem illic allisione, pertinet ad Vulca aum,hic semper ardeat Cur defuit,si natura enim dignificat usualem radio sursum vocat Si pars decidit, in perem ignem.Si autem calor et co Hiculo totus est, quia potest totum , ligens vimque faciens ex nubi uua excidere quod poc est carptim Sile- ergastulis erumpit; quandam Iouis uitas cadere prolixi incinodo in

authoi itatem indicat Aliter fabulari abdito tenet graue in aettiere certa pro fulininibus finxerunt, solui omnia sunt, regularissim . nec Vulcanum fulmina Ioui moliri, luia quidquam ex eo temeresdecidit. Et sic afferentes putabant o innia tuli M. quamuis dicatur , aliquid interiusna ex impuro ignem iii ascendente tolla es igne superiori aethereosormari. Scribit etiam Alberc. M. c. accendi,aliud tamen est, eum ignem ex opinione antiquorumd cau- huc defluere , aliud ex eo apud a ossa est Eliu fulminia : Sapὸς nasci . N. M' Ihilois,lii Ioui tonare attribu in Etia in Licetus lib. de lucernis an .

cuius nulla alia est causa , nisi qui tiq. 34 ii Ouiter a serit fulgural cu ..; ,

Iuppiter habet in oprietate eleua ignem eis ignis particulas motu re ventorum fori uin' siccorurn coeli rapido videturbatas, a nubibus materiam, praecipia quando meri: frigid.oribus cicurnobsessas ignem,

coniunctus in vita. ut aliqua cui inqua in,nonae hereum Anaxagorae,

b. arie tempore fili uolui glais aqui sed elementarem Peripateticoriun. lonaribus. Quia tunc certitum PQ Plures hic implicantur dissiciliores test diei, quod multae scintillationes se utentiae . Ec praeterea Ostendianus&tonitrua fient iii aere Uera illi supra, materiam fulminum elle tul- pertinet ad causam valde remotam, iliui eam,ignis autem sphaeralis non& nos alibi explicabimus, qua λ est in tali niateria. In quibusdamis sa sormentur halitus pro materia is Liouibus rara sunt fulinina, v. g. in ameteororum. Hi glia, nec tamen ibi deiunt nubes,

Duplex aurei propinquior causa inuae deciduum ignem excipiant&spectari potest, ea quae materiani aco obsidant Deficiunt ergo , quia deestu irilit, de altera , quae igne in deor ibi materia, quae terra leuanda Fulmina sum impellit, vel aliorsum Prodciti est. Alia tenear impressiones , quae non fiunt Anaxagoras, ut referunt Aristoteles contingunt sereaοχε lo, ut non Peata v g- Seneca,dixit ex aethere ignem di dent nub hiis , ita esse nequeunt n. athe stillari de ex tanto ardore coeli mul- rigora decidi a particulae a uoibus Ni ta decidere, qua nubes diuine. usa collactae, ac proinde non lunt ex ig- custodiunt Plinius etiam lib. x. e. xv ne superiori, luia non nisi nubes uni ait fulmina ignes esse deciduo trim re possent ea particulas. Itaque planetarum, a quibus sc expuitat admittaimis motum coeli impelleretrii s caelestis, sciit a flagro te ligno de orici incillas , eae non nisi ear bocum erepitu. Ex his autem tri in Adaequales partialitern etiam abus hinetis medium , scilicet I 'er accidens conuenia e pol sunt ad uern inaxime sic fulini natorem formanda fulmina,que independe a.

iter mi inriti non ea sitimi posse non .mῖcrari ruc, cum appar Med bis . in nubes ignes supernε stellarum de ira exi fiere in nubibus accensum ex et r. mimum re coita O MI viij. i. Ea mimum. Huius ien hi. xui. Lentiae

102쪽

Tractatus et . de Fulna inibus. γ s

tenti videntur ij, qti apud Senec nubibus eii: hi autem excitatur

dicunt radios solis incurrentes re lapide perculso, vel duorum liquorucurrentesque saepius tiri e relatos ig- altari ione , igitur nubes ianen i ea. nem ess cerea non videri autem a dunt vel percussae vel attritae E iam radi j solis occnitatum. Id ex eo dis Pericles Atheniens a Dux in ea-plicet Ariistoteli, quod perinde sit dem erat se litentia, cum enim in ignem in nub bus prae existi re, ac si eius castra fuluae cecidisset acini- etiam aquam, nivem, grandinen o lites superstitione exteri iti esset,lapi- praeexistere in nubibus, neque tunc des sibi afferri iustit, quibus collius, formariclina incip. untdelabi. Non cum igni se iniculit et,subdidit,ita colenim est diuersa ratio de me te is lisis nubibus solere contingere, cuneis , ac de aqueis Vertim si inter que sedauit tumultum Lucretius pa- ista meteororum genera paruate in rite putat , ignem fulminalem a. seruare vellinus , dicere oporἰebit, ventis accendi, S plures ex relatis praeexistere in nubibus totam ignis modis assignat. Sed alibi ostende-

substantia. nam in Isi: at est iubilaa mus, non omnem motum calore intia a quae a ate pluuiae tormatio item, inducere, A euidentius est, id non

licEt cum maiori rarit te inua , contingere in corporibus frigidis aeraqum conueniat, vapores enim de autem in praedicta Stoicorum scho- nubis sunt substantialiter aqua Pro la est primu i rigidorum Experimur portionali ergo modo prae xiiii ig attritione solidorum corporum emin ea substantia, ita tamen dispersa o care ignem, nubes autem rarae sunt diffusa, ut in patentem e con picua 5 aqueae. Non conspicimus arieta- ignis formara non appareat Forma I nubes,clim fulmina fiunt.Si nubestitit autem tui mei, cum coguntur sese percutiunt,ventorum vi id con- invitum ignis particulae. Sed quam tingere Dat pluries ulmina sunt sine uis haec admittantur,cori euendum Ventis Saepisti me nubes a ventis va-

est , aliqui ignis substantialiter ri agitantur , nec quidquam ignis

produci ; neque enim potest g ei nicare vid mus.

ni sic bllhctust opinquas partes aut alidum denique est, ipsa sinet

ad ignem dispositas non incendere, exhalationes ese accendere cum Fιune eritque fulmen ignis ex utroq. conita contingit eas a nubibus frigidioribus Ciuvatus , ex igne scilicet prae existente, construigi, S cogi in unum locum , ni reia ex eo qui de nouo formatur. Conce iam ni in ea exhalationes, parii ii si .

di con equenter potest Empedocli culas caloris seu ignis secum dese- init dicto sensu radios solis aliquid rant, obsistens frigus eas simul cogit ignis adducet in nubes, non enim in it,plurimae autem sinu iunctae potest radius olis aliquid caloris particulae validiores redditae reliqui non adducere maximhin nubes. qu materiam sibi iunctam, immix- notabilem densitatem habent,&ra tam accendunt. Idque propri est dios detinent calor autem,qui a m actio per anti per iste sim. Hinc est vile est, igneus est fulmina contingant mulcum plu- Quidam e Stoicis apκd Senecam uic, quia enim in aquam vapores

fulmina dicunt, aerem pium se mouendo constringuntur , hinc roboratur in- . Sedita accendere, ni tui etiam dissicuti terclusus calor&sulphurea naateriaeco a ter cedentium pugnam aliquid con acceditur. Ignis autem intra a queas si, erre ad excitandum ignem Anaxi nubes constrictus,eas angustias non menes ait , Diritum dum luctatur serens, magno inpetu elabitur Deo per obstantia ire intercita vadens,in . modo,quo in bomoarda ob similem ipsa sua fuga acce indi. similiter Ana. rationem pyrius puluis incensus rais Timander . fulmen fieri actis spiritus escens vim concipit, qua tantae e- cursu. Ipse seneca inquit,quibus mo Ieritate desertur. Sed plura Pro cau

103쪽

ν lib. 1. de Meteoris igneis.

quenti,quod etiam pertinet ad cam.

me nectivam fulminum, cum is C A P UT LII.

motus ad con ple metitum formae talis me. eori attineat. - o

Caus et Num quoad causam finalem. Motu diu mum. fi lis Gentiles M sula litibus suturorum

praenotiones cogitantes, ad hunc si Tviter fulminu .n effectus prilaionem putabant ea immitti, ut bona I co siderandus est motus, tu pri vel mala praenuntiarent Pythagoras maest ulnii in is acii , im ipsus it

dixit Iouem fulminares, ut terreat quodammodo forma. Constat, suta me eos, illa sunt in tartaro. Sed loco gen men e sublimi in imum serri conti uiri vanatatu in , dei uanis pytha tra ipsius naturam Vnde Senecari id ore timoras, pia Dei consilia adia non natura sed seruitutis eius fit. luia rem timorem in nobis et ei tan magna vi ignes excutiuntur, appa-tanaum, proponiti ae hist adglic retque illos non ire, e proij ci. Huli 4. c. 3 ad quemini in finem deus ius violetitiae cautam varie proseis fulmina iaculetur reser ex Cead runt Plut in. liplatonicis, ab ictu N da, de quo sc scribit si procella fora inquit, qui in nube sit, ignea male

tior, aut nimbus per uigeret, vel co ria explosa in aeteme Asilit, ii me rusci alii tonitrua terras ac aera ter coatra ruptus cedit ac rurium ii , μή ς ς rei en veniens ad ecclesiam sollici se concidens desup .r, videorsum Nσ-tis Orationibus ac pia linis, donee se contra naturam fulmen deprimit. renitas aeris rediret , fixa metit eva At aera tergo accurren ad uin mucabal;cumque interrogaretur a suis, adiuuat inocum Potm quam euin is

quare hoc faceret, respondebat, non absolut en .ciat-priusque est,fulmen legistis quia intonuit de coeloio habui se vim&impulium ad motu, minus,&Altii simus dedit vocem is quam ab aere motu fulinmis con- suam,misit sagittas luas,5 dissipauit scissum moueri. Aer accuries aliud

eo fulgiua multiplicauit,5 contur non Diaeitat , nec aliud intendit. havit eos Mouet uitia aera Domi quam impedire vacuum , di replenus, ventos excitat, iaculatur sulini re locum, quem deserit ulmen .ua,de coelo intonat, vitem gelias id ergo no irruit,vi expellat Scinipei N, a timendum se suscitet, ut corda eoru lat ulterius. Plin. lib.4.c. 8.sulis inum uentis in memoriam saturi iudicii reuo ictus inquit, ventorum violentiae cet ut supcibiam eorum dissipet, plerique assignant, At incredib lius conturbet audaciam , reducto ad vid. tur, ventos ulmina delatre, rumentem item n do illo teinpote , deorsum pro ijcere, quam quod ibi quando p. elis ac teriis ardentita dem dicitur, eos sursum efferre Iaptibus venturus est in nubibus cum , des. Constri ferisu linina, cum aer potestate magna ad iudicanduin a ventis flet Venti, qui ignem ful-Propter CC cd , inquit, oportet nos minalem leuissimum tam velociter admonitio at eius coele it debito cu deorsum propellut eri nubes ipsas

timore uam Ore respondere,ut quo demitterent Alberti. c. 7 ait. eum P. erties aere commoto manum quas ad ignem deiceridere ratione materiae, a ιι seriendum mirutans erexerit nec ta est enim in materia aliena, eo mo te mare

men adhuc percutit, mox implore do, quo descendit in erro ligno ria. naus eius misericordiam &diicussis E se autem in nateria densa probat. pene ratibus cordis nostri, atque is quia generatur compressione facta purgatis vitiorum ruderibus solliciti a nubibus, i quibus etiam propelli-

ampei ir,agi tur, quo modo densiat in contra-II. iactenu . . a re ei portet hit. Eius color est rubeus, quod et ii

otiose alium finem exquirere, caen indicat in ateriam in ipi .satam.At sic

ad coitu rem di liceriimus. oponeret ulinea est lapidem vel

104쪽

Τfactatus 1 de Fulminibus.

serrum ignitum, non ventum ac curuat arcu extetminari. Secsi

censum, quod supra est improbatu do impulius iste cocipitur fieri me-Neque id sufficet et, quia modicus dia raritate, ad qua se extendit ignisi utra nubium angustias inclusus,quo modo e bombarda ignis agnitum

corpus ob eandem rationem sum. mo impetu erumpit, non qua fert

siliens a

nubibus,

lapis ex suo de censu non haberet

tantam velocitiatem, quanta conuenit fulmini. Oueretur recta S non transuersaliter. Ea compressio aliqualem inducit densitatem , sed notalem, ut ad id suffciat. Deinde is quam vis compresione aliqualiter addensetur,tamen debitam raritatem resumit. Hoc modo pyrius puluis intra bombardam incentus, in immensum statim taleicit. etiam color stare potest cum tali ra ritate. Io Bap. Card. ait probabile esse, huc igne descedere quia i et lita ni bibus, in quas impingit,ci, a cederet, eo modo,quo resilit iursu Dila deice dens Atidem ignis ascend ns appareret Nubes percutiens eas scinderet, sicut scindit corpo ia dura descedens, nec propterea a nubibus resili Sed ab

natura ignis .corporis grauis ad. iuncti te qua patet exitus &i partem densitaI contrariam. Sed obiacit Lodinus nubium rari vistatem, ratione cuius non ita obstringunt ignem , ut is resilire debeatis umerum pete cum tanto impetu. Pulvis quidem pyrius bombarda erum. pit veloci iii me , quia a corpore durissimo constringitur RarOPterea sdicitur nubes tunc solum cum ex violentia ignem constringere,cuin aiam in aquam vertuntur, aut saltem

roridae sunt. Hinc tempore pluuio cadunt ulmina, ad singula insignia ton Arua imber excrescit. Pos

ret,eoque magis, quod efficacior es sunt quidem cum rarioribus nubi set ascensus ut motus naturalis: 5 per illisionem minueretur motus, qui in res exione redditor debilior. ignis qui ascendit , non est alius. quam qui mixtus manet cum a. potibus Mexhalationibu ,N pro erea non impingit in nubes, sed in iis continetur Fracasto Ilus ait, Hubes ignem repellere actione intenti-oiiali frigoris. At species intentiona les adsensum latuinc do ordinatur,

debilis omnino est talis actio ad tautum impulsum ire. Primendum. Duo superiunt prcbabiliores o di explicandi caulam talis motu . bus consistere igneae particulae , ocdispersus paritus, at cum nubes se constringuat seseque colligit spia iatus tunc portet sequatur ea spui- ius&nubium ignis aquae segregatio. Nec oportet ad hoc fingere, nubes eis adeo inspissatas, ut ne per minimam rimulam discindantur. Nam ira in in bombarda igitis eo modo rarescit, A cum impetu excurrit quamuis in bombarda ad se unum vel plura oram tua. Ignis ille fulminalis omnino debet rates etidi consequenter extra nubes ferri, si nubes

parum Igitur releri, si nudes nC

Primo nubes,cum constringuntur di sint instar corporis solidi consti icte. addensantur , comprimunt inclusa Ait autem Card.lec. Ira Hippoc. exhalationes, seu igneum spiritum, de aere. c. nubes eddi densiores eumque sic excut runt impellunῖ circa latera, 'uasi immobiles, eo Huc pertinere videntur verua ori qLod non possint adeo celeriterio. stotelis, quamuis, inquiI,calidum co cedere igni, qui accenditur,prO- . ursum naturaliter feratur, in par pterea fulmen ex nube, tanquaa. tem tamen densitati contrariain ex machina pendente, deserri. expressio fiat necesse est , quo mcdo Licet aute tulitnen velociuimh de nueseth digitis elisi , qui ct si pondus Reudat, adhuc tamen re micteto est 'I habeant, sersum tamen aliquando motus, i uim stimpulsu Sta virlui, seruntur. Hunc vel similein modum i qua mouetur. Nam cum natu: ata Nup ' indicasse videtur Sapiens c. s. dices, ignis, praeterii tantae subtilitatis,

emisiones fulminum tauquain abe summopere rei ratur huic motui,

105쪽

8 1 Meteoris igneis.

& conetur se sursum euerre, retar tei polita nubi talia endat non nillil Limitiis casu ui. Unde videre nou posuimus. Dic Alrva si ulmea iursu dirigere .ur, velocili, αβ ime imoueretur duule enitu esset princi

Δ virulo luesperaretur in tota sua

teit , fortasse igne in fialimn lum

diuideri e nube ira in pluribus locis, Se sic non totum ignem deicen

de re, sicut cica ex percullione lapi- tintensione, unde seret additio eius dis excu. itur ignis plures scintilla: velocita is,quam in fulmine descea hinc inde subitalcani, oculina descedente ex impial: .:,subtrahit ignis G dic, alia est, quae sursum seriur sed uitas, I ad dei cruraliquis velocita his cons de rationibus non est ac tis radus ex inzrinseco leuitatis quie cenda in , alioqui videremus pri incipio.Cum vero motus eli trans su ne hinc inde diffundi Tonitruauersalis,tunc velocior est,quam uiri plane seposunt debilia exc&iguis ulmen recta deicendit,ininor enim tale spiritus, qui acceditur. Nec cre- tunc est nati irae renitentia. dibit ei in omi; ibus tonitruis de- Credibita veio est , quaedam sui bilibus , quae tequentissim audi- miua ascendere is versus coelum di mus, fulmina iursu in dirigi, itandrigi. Tum luia suimendes edit nuc haec tonitrua sine magna nubita in

isti magis nunc ininus obliquE quo maris obli tu , eo magis accedit ad

motuin ascensus igitur sicut non necessario deicendit perpendicula. 1 iter, sed varie accedit a motum asulmina, tunc solent imbres augeri Diriguntur autem fulmina potius Verbiis terram , quia locus superior, ut est longinquior a radiorum resse- ascenius,ita aliquando potest simpli. xione, ita est rigidror. 6 ex maiore citer ascendere. Tum quia ideo de loci rigiditate cra sescit magis nu-orsum pro Icitur,quia nubes inagis es.

obsistit ex parte superiori, at possut Quoad terminum descensus sul

nubes ii, feriores aliquando magis minis, notat Plin. lib. 2. c.s terrana obsistere. Vel quia posunt essema noli penetrare altius quinque pedi. ioris quantitatis Minotis,4 maior bus. Si id ut omnino verum admi pentU-- inoles compensare pores maiorem tamus dicetuus prouenire , quia crassitiem, polliuntque venti , qui in materia terrea ignis hebetatur anagis vagantur intra partes in fierio Alioqui in duriore iri incidens a. Tes, quain superiores, maiorem nu. teriam altilis terebrat , vim ad hium molem cogere ex parte inseo quinque pedes et quandoque ex noxiori.Vel etiam quia ipsa maior cra c. in aliud conclave per solidissimos sities potest esse ex parte inferiori murosibi viam iacit,& pluribus vi-Imo dubitari potest,num satis freques cibus latos terebra parietes. Incerister id conrangat, nam aepe tonitrita tum vero est, quantum nam progre- audimus.nec vide inus fulmen, an deretur, si nullum occu. reret coria lari surstam tendit, adeo non, pus, ut si fingasnus noueri omnino detur Dices,tonitrua ista sunt valde clateraliter super terrain , ad quan. debilia propterea non est suspican tum nam spati per aerem ferretur, dum tunc fulmina sormari, haec in prius deficeret materia, in qua enim fur,ctim tonitrua sui maiora. ignis ardet , vel prius evanesceret D.rortat se ea tonitrua esse aeque in cimpulsus, 5 sc ignis sursum efferre tenta accum fulmen adiso, citrigi retur per propriam leuitatem. In t .sed minus audiri, eo quod nu Euangelio Christus Dominus reprς-bnim dii rupta ostat ex parte superio Mentat fulmen emetiri longissim uiriri, 4 noliis remotiori, anter nos spatium,sicut fulgur, inquit, exit ab ocum tonitrui media nubes cras oriente&paret usque ad occiden Tima , quae sui causa ut fulmen is tem. At cum oriens&Occidens ibi iurium ferretur. Eadem lationeta sumamur secundcm orizontem ar- tifi-

106쪽

Tractatus a. de Fulminibus.

non et magnae ad nnodum mi ensioni , 5 lon; e maius patium posse

sui ne nexcurrerearbi rana ur.

deret per diametrum coitui. Ut iamst per ori Totem. I alio vero talis motus costat ex luperi omitus,qua enuntationet ulmen proiectu descedit,ea de obliq;descedit. Si enim cogiae INUS nube, qua fulixe egredi iur, poniit ab ipsa ad teria duci infinitae incae, ex quibus una tantum et perpendicularis, relique omnes obliquae, ma.

ris vel minus perpendiculari deinulantes. Igitur cum fulmen exeat per nam ex his lineis vix est poss-bitrio contingat per eam unam exire, quae sola ea perpendicularis,sed vel per unam, vel per aliam ex infinitis magis vel inns obliquam sprogredietur Ex natura etiam ignis obliquatur magis fulminis iter,cum enim natura sua sui sum tenda , va deorsum impellatur, contra Vim impulsus ignis conatur 5 aliquantu him sursus erigitur , atque adeo maior fit declinatio a linea Perpen-

diculari Non loquimur de ulminibus, quae sursum eunt, I aec enim ex

eadem vi impulsus oblique impelluritur, sed ex propria cultate minuitur oblui uitas , quia ex proprio

conatu accedunt ad lineam perpe dicularem sursum tenden rem. λVe-

ibi si spectemus vehementiam impulsus, qua fulmen defertur, tam modica est renitentia, vipere Di illast haec deuiatio, quam caula Ie potest leuitas, ab eo motu, ad lucim cogit impetus Virde inter ratit Ine S,

quas Seneca huius obliquitatis adduxit, palum utilis est ista Sic ille disseiat: obliu; dimen se tur . quia spiritu constat siti ius obliquus est se suo usque uia natura ignem sursum vocat, iniuria deorsum premit, 'cipit obliquus cilla. Intera meum neutra viscedit &i ni in iuperiora nitititur Min interiora de primitur. Hoc posterius diciun mia

ueantur

nus credibile est,cum ponit in aequilibrio vim, quq potest esse , euitate ignis . vehementia impulsus, quae

deorsum praecipitat .

inus iuuat, quod quidam exco

titarunt ad magis obliquiandum hunc motum, dicendo,fulmen,quo

te irae magis appropinquat eo cras , iasiorem se densorem aerem reperi-rire , quo maior est resistentia,&se fulmen nonihil sutium re ioci. At cuius aestimationis est potest aeris densitas ad obsistendum ulmini,cuod turres solidissima corpora

detinere nequeunt.

Cardanus ex opposito inquit, surumen velocius esse&validius , quo

proprius terrae accedit, quia ex ipso motu magis accenditur de ignitur. Vnde considerandum et se ait , ex quo loco fulmen decidit, an altiori vel depressiori ad cognoscendum gradum velocitatis.Verum si ex lia latio magis igni thu', erit quidem actiauior Se mobilior motu proprio, non vero velocior ad descendendum urimo eo magis retaidat in descentus,& impulsus retunditur. In ulmini.

hiis quidem,quae versus coelum tela.dunt, verum est, quo ignitur magis materia, covelocilis eam ferri Prae

terea potius ignis in progressu desi-

ei ex defectu pabuli, quam accen datur magis. Fullan in alis materia est

ad ignem summe duposita,est enim sulphurea, unde huc plo quod ignem intra nube concipit, latim

tota ignituro si tantae auiuitatis est

in corpora ista igni replignantia, noest cur: pars arden, non iati ii ii eis dat propinquassi: bipartes a in propias ad accensionem. Consideranda etiam est in motu fulminis mira eius velocitas Chri Vι- nissius Dominus Luc. . te L plicaret velocitas. prs cipitem Lucii eri E coelo cadentis descensi indixit videbam Salu , tanquam Ulgur de caelo cadet item. C ea iidem inmitLim celeritatem dixit alitis Doluinus, si ligur exit ab oriente, ut raret usque ad Ocidente. Qua vel ba aduertens in Chri fost

uiis 1 3 mirura in modum sui mi. nis

107쪽

nis velocitatem extolla, S soli com redire. Vnde aptissime ob illud apparat, qui tamen integro die abori pellauit colubrem tortuosum , cumente in occidentem transit , fulgur instar tortuos colubris discurrero autem illic O ab una ad aliam coeli soleat , ut sue semitae combi postionem excurrit Lath declarat stiones vastatione relinquit vesti. Lucretius causa ,quas ipse cogitauit gi a Con imbricenses inquirant, hanc tanta velocitatis. Tum quia, inquit, motus irregularitatem prouenire ex naturalis vis ad motum colligitur de halitu plurim, conglobat . qui collect i augetur , cumque vis aucta ipsum sequitur&praeit , dicitant contineri nequeat intra nubem, eg Alberi de luim. c. 2s: An dici potest primitur maximo impetu,s se ser constare fulmen ex quadam partiutur velocissim ut solent, qua Elia aethereogenei tace, cum Una parschinis evibrantur.Tum quia fulincia impetu feratur in unum locum, ea constate paruis deleuibus elem eos, consumpta exhalationis pars insii .minoribus S politioribus athom is marilr, quae in ali cram partem in-Tum quia, quae ex alto cadunt, ac clinat An potiu ea tortuostas proquirunt in progicisa intensio: en , uenit ex renitentia aliqua medit, velocitatem, unde fulmen, quod ex cum enim serretur in unam parte, altili imo cadit loco velocissimum reperit obstaculum, resilit in , ii in fine euadit. Demum quia fulmen minus obsistentem. Renitentia au- cadendo plura secum rapit,quae sibi tem sundari potest non tam in i obuia sunt in itinere, S ab his vrge ritie k ualitate cori oris renitentur impellitur ,haec autem obui a iis, qua in in figura seu s: tuatione&iu eius sententia ventos esse , com postione in ordine ad fulmen , omentatur Lambinus.Sed plura a su Diodo,quod columna dissilit ulmemit vel falsa vel incertaci Uera causa nec eam frangit. Alio Oui eiu d em sex similitudine, ad impetu in arti si rationis plerumque ei corpus cialium fulminum scilicet bonabar quo sulmen re nectiturin quod pedarum accipienda est. Causa motus iaetrat. Decl.irat haec Alberi. c. I. est impetus receptus 1 raritate, cau incertum , inquit fulgur habet mo .sa igitur velocissit mi motus est maxi tum ex multis mouentibus, quorumus impetus receptus a maxima , unum est expellens riguS, hoc il-

raritate. Faciunt aci haec, quae consi lud spargit, plus minus secundu ruderat Lucretius, subtilitas nimirum quod magis minus pillas est, e partium sulininis 5 facilitas ad per magis, minus glutinolus quia se-uadendum quod uis corpus ratione cundum liqc duo magis minus est cuius noli potest retardari diuisibilis. Alterum autem divaricas Resert deinde Seneca, quosdam a ipsum est id, luod occurrit ei inaedixisse fulmen reuerti, quosdam sub re,scilicet ventus iubes. Et tertiusdere ubi alimenta praegrauauertit, est id, quod tangit cum impetu Ve-5: fulmen ictu languidiore delatum iens in terram, hoc enim eaetrudit

est Significat ob hunc fulminis re ipsum sculpita repercutitur proie-ρresum ad suum loculara,&ad eum A ad parietem. Flex hoc , quod qui ipsum eiaculatus est , dicens, multi mirantur, quod repercutit in

nunquid fulmina mittes,&ibunt,de diuersis locis, intrans in domum reuientia diceti tibi,aditurus. Et reflectitur per ostium vel alibi, quidem aliquo modo reuerti, con percutit corpora lateraliter opposinat ex tergiversationibus de tortuo la,super quae non cecidit, cum cadesitatibus in olus ipsius. Huc enim S et de sublimi. illuc irregularissimo motu progredi. Praeter hunc alitem imperfectu iritur,&saepius versus eandem partem egressum seu discursum super ter redit. Pluries visum est ex uno i a rana, non videtur unquam contin-

aliud conclaue procreai, Mia idem gere, quod fulmen ad superiora con .

tendat

108쪽

tendat, Se vel ad ipn nubium loca

redeat, sed ad terram varie illisu in dispergitur, eius lue materia absumitur, de vix unquam tam copiosa materia constare vide cur, ut sursum

aliquid eius redire val a Si autem id aliquando esset, ascenderet motu recto per propriam leuitatem, neq;

enim reflecteretur Walceiaderet in

stat pilae illitae ad terram, quia vis, qua cecidit, elanguet penta iis per

illos varios excursu Per terram MPosset patentius ais eadere unitum flammae, quam excitare solet in imferioribus, quod videtur dicere Aristoteles contigi se infulmine, quod Ephesinum templum incendit.

Demum non est tantopere Philosophiae haerendum, ut praetereamus, ruod Sacrae Licterae commemorante isto motu, quem nobis repraesentant ab irato Deo dirigi Sic en tias Sapiens c. s. ibunt directh emissionessulgurum , di tanquam tech. curuato arcu nubium exterminabatur , de ad certum locum insilient. Sunt fulmina Dei sagittae, ut saepius inclamat Scriptua, ipse eas iaculatur arcu Lubium, Onuquam irritori tu,

quo diriguntur, contendunt. Sic in terra AEgypti fulgura uigubantur

tanquam ab excellenti iaculatore, feriebant Τ gyptios, nec quidquam laedebant Hebraeos cum iis permin-tim habitates. Sunt istitur nubes Dei arcus hen tensus ad iaciendas tulis minum saaittas. En si Deus arcum

suum iridem posuit in nubibus in signum pacis ac pietatis, alium arcum habet in nubibus, quo nocentes feriat. Omnes cogitam arcum scedetis,&seiὰ nescitur arcus ista iret. Elandimur nobis Dei misericordia, nec vindicem Dei iram cogitamus,

cum tamen Deus utrumq; arcum maere pendere voluerit nostras oculis patentem,ipsaque pietatis insignia, severitatis instrumentis haerere via. luerit. Aliam accuratam directio

nec laedat dolium ouum absumat, illae o cortice ensem destruat, nil laesa vagina Similia meditabantur olim in motu sui minis quidam ex antiquitate Philosophi, qui propterea dicebaut,fulmen e Te Iouis,

luntatem.

De Tempore Fulminum.

SVpponit Aristoteles,fulmina non

contingere sereti coelo . Sicem in inquit a mete.c.vit hoc in

coelo tunc fit solum, cum est nubilum nec ita assiduὲ cum serenum

vero non fit. SeiIeca non habet istos in eius dies purus, neque nox quidem, nisi obscura nullibus Lucret. liba . nam cini nullo sereno,

Nec leuiter dens mittuntur nubibus unquam. Et iterii, denique cur Leu iam nunquam coelo iacit undique puro fulminas Iuppiter interris fulmen Iu oppost reno caela. tum refert Plin. libri. c. i. in catili. ni prodigiis M. Herennius decuriose leno die fulmine ictus est Varro Eudaemonibus dum sermone caenulam variamus interea tonuit bene tempestate serena. Romani fausta&boni ominis putabant fulmina illa tempore sereno.Xenophonii 7. Hellen talia sulgura , quae felicia appellat, sibi apparuisse scribi vi gil non alia, coelo ceciderunt plura sereno fulgura Lucanus, fulgura fallaci micuerunt crebra sereno. Et emicuit coelo tacitum sne nubibus vllis, Fulmen. Cicer. i. de diuinita inducit Vraniam loquentem:aut cum terribi percussus fulminecia uis luce tere irante vitali alii minaliquit. apud eluidem Ennius cumtonuit leuum bene tempestate serena. Si enim possunt audiri tonitrua inserenitate,quod magis infra oste- demus,etiam sulmina tunc quoque

nem persecti iaculatoris, quem de cadere possunt Bartolom. Ielcen scribit sapiens, intelligimus immo tius in sua naudica lib. 3.c. I 8. testis

tu fulminis; tam bene dirigitur sul est oculatus supra triremes Xysta'.

109쪽

euca memi diem sereno tanto fulmen ad miraculorum necessu atem In cecidisse, tres remigibussercus philosophia deueniamus t quamvisss . Ex Sanctorum histori; idem indubitanter credendum sit pluries

habetur. S. Auron. it.6. cap. I .lcris Deumsuperiratur alae inpie cibi, bit, sereno 'coelo fulmitis percussos casibus fulmina se dici potest i eos, qui Sa irinorum simonis, auia parte aliqua nubilosa quae est ex-dae praedicationem impediebant . tra noli1mori Eo item visibilem Elia in ex sacris literis habetur ea lalmen generari, cur minotus sub dem fulminatio, pluries eram ad minis sit transuersalis, possit quo- voces Prophetarum ignem coelo quoversus dirigi cO:itingeti te,velapsum, narrat ac, scriptura, quod ad nostrum ori Loiitein serenum

de igne sulminali intellietunt passu deseratur, Meum nobis undique se-

expositores, at id sine nubium coa renum qium colliueat, latine ctione contigi se fredendutii est. excipiti m est turbida orizonte, nam ad primas 'rophetarum, Obes his inviso. Quod minus dissicit Mnem De iactitabariti . trude non tibi erit, si cogites ad pauca millia interueniebat nubium eo actio , α xia orietontes artificiales extendi, ea iuccessito, quae req itinetur, cuivi unde saei est,fulmen tale spatium sere tutaete transit his fit ad talem excedere. Facilius adhuc id contin- aeris immutationς it latinina is et in iocis.qui monte .propinquos sirucedant Quis enim prudenter , habent siue potius altillimae nubes&pie credat, Delm qiis dammo parum vel nihil nobis conspicuae dum indiguisse lenta nubium opo haec meteora operandur Nam ad

ratione, cum subitaneum sui me a emviri generationem uoniam ma Meiaculari volebat ut Prophreas tum opacitas, i luam frigiditata re- non nisi cum nubiliIm erat celum quiritur Sic item Alber M. ci amignis lapsumi ire lichi aliquando non videantur effeItaque arbitror contigisse non nubes, cum micat fulgur, sicut in inunquam talem Miminatio aevo . aestate in frigido videtur coruscatio s.dmisis non nisi miraculos , aut triter sereno coelo praeeipia in crepui cu-ei,ui na cursum operatione datara tam cibi sunt nubes, ubi micaticum Nam ex una parte ratione na coruscatio I ad nos venit alteratia rurali seu connaturali modo geae splendoris tantun . Et passim Alberi rationis fulminum id parum cohae per fulgur intelligit futinen Alioret Nomenta hactenus colitatum modo tandem luimina absque nu- est, aliunde fulmina pro 'redi posse, ilium ministerio compacta prose quam nubilaus, de deici dei diem re possumus. Nimirum quae terra per humum est pro euentu supra versus cedi eiaculatur Audet enim naturam . Gentiles quidem p pro . qualidoque terra, mare vices τω-

digium id accipiebant , fideles ut dere celo, k ipsum fulminibus impet

Dei miraculum. Seneca taliten, qua tere. Sediate paulo rara dabimus. Au otia miracula ignorabat, nec superstiti Ait autem Albere.c. - .lalmina naturali sis prodigi sadmodum fidebat, co- tonitrita fieri quidem tepore. nu- νι natus est latra naturae opera haec hilo,sed pr requiri serenitate .RaII Ofutinina retinere . Inquit ergo, scias est. inquit quia ad horum mete emper nube, esse, unde splendor eia rum generatione requiritur valiau, ire u qilas videri a nobis terrarum rigus in aere id est in loco ge aera auaror non sinit. Fieri item potest otionis eorunde,sed tale irigas iacet

ut irimes sudae, de humiles attritu in tepore nubiloso,tunc enim fragmsuo ignem reddant, qui insuperiora dispersum est in aere, nec facit ope- ex Pressus in parte iiicera puraque rationem fortem in uno loco cum c ii visatur,sed sit in sordida Itaque autem tempus est serenum, vige pso ruit possibilin experiri libri, ne inninus cara , tua cingi comam

110쪽

compellitur ad virin baciam,& sic laigus S luum copiosas cadere .set earum impressionum generatio, L igitur eodem tempore aliud nova dei des cun meorundem obuia sinit cat, quam aestiuum tempus. bilatur ces . I qui dein experientia Iuuiu in tempus expetunt fulmi D tanto Gustat gi post ma nuncaestum ti ita, tunc enim fit nubium construserenitatem obnubitetur cylum, so etiο,6 coactio, ex qua sequitur sul-lere sequi tonitura,5 fulmina. Ratio Dureae exhalationis succensio,

tamen huius eueat sex, quia I: eiaculatio. Ninc ad singuIa validioce lente aestu sit copiosa exhalatio ra tonitrua videntus exerescere i*num elevatio, qus est sulminum ma rem . teria, si igitur contjngat simul ades Hybera tamen tempore, quam Eer

se nubes, non pol sunt non resolui in uis semper imbribus madeat, vellatinit eos i ne igne illi halitus . nunqua in vel raro fulmina conmi- m si, V rum etiam est, requiri ii uelisu a ciuiur. Modicus enim hyemis dorst q- Ei us ad talem generatio ii et in se terrae superficiem vix vellicat, ne id e se prest absque tanto est iu dum interiora penetrat ad extrahe-Lis inserioribus, quia ips nubes, dos ex imo halitus sulphureos, ex eum se reducunt ad naturaleii sti quibus formantur fulmina . Terragiditatem, concipiunt eum susscie etiam Disore obstricta, Sestion nuntem frigoesis Oraduin quam glacie , aut niue strata, exi-

einde cui ubi uin tempus sui tu in Probibet alitibus, si qui ab

minibus attributum si, addendunt, interno calore ad terrae superficiemn Q omne nubilum sussicere. Nun esseruatur . Parum etiarn opportu quam enim ningit, nisi nubilo tem n a sui mutibus censetur aestas, in axi-Pore,' tamen cum nive nunqua in in quia desunt vapores,qui exhala stant fulmina Rationem reddit car tioi es ambiant, ignemq exprimanta da lib. xi Subtil tunc solis vis im Exhalationes nimi uta attenuantur. becillis terreum varicem trahere sicque altius ascendunt, nec consi. at ius nequit, neque si trahat ita stunt in loco nubium. Reliqua igitur cogit, ut accendatur, neque s ac tepora nyagis fulmina serunt. Ide docendatur, impetina faciet in nube cuit .5 probauit Lucr. autunoq; ma- admoduiniara. Adde, qua rati9 gis stellis uigentibus alta Concutine dicetur ruina in a. non contigere a tur coeli domus, undiquξ totaquEhyberno, ac rigidiore tempore dia tellus Et cum tempore se veris no nec niuali Aristoteles in quit,nitia rentia pandunt probat vero, quiali tempore non fieri cnc phiam is, autumno , 5 verno tempore calor quia is spiritus est calida, de s cc , miscetur cum rigore haec autem , exhalatio gelu igitur , frigus, misceri et sui in mum causa, ex ea

mi evmcul Uta Dillia, sumi enim dis irdia caloris S uigoti fit adhuc st,e cc eadem agitatio, ex qua progreditur suli. . e. ips, ratii pioceat detulini ne . In Hyeme desunt inlesiae state si QOiae contrarium opponunt aliqui narri permixtio aute infit, cum ultimustiotiem Pontilicis legati ad Tarta- calor aestatis iungitur cum primo Torum Regem quae habetur apud frigore hyemis,&vltimum frigus

Vincenta Spec. hist. lib.,I. cap 3. dici hyemis cum primo calore aestatis.

tur ibi, in quadam Tartarorum re Promon d ait, a se obseruatum, fregione maxima seri simul tali uina a quentari maiis sui inina Maio,i

copiosi is mam cadere niueua Augusto.Sed mensium assignatio noSed cum textum iiispexerim, alium est uniuersalis, cum hyemis,& aesta sensum excepi. Narratur ergo, alla- tis ranones pares no sint apud om te maxima ibi feri fulmina, eo nes Ea dein afferit Plin. hyem eiu dem tepore id est pariter inaestate quit,&aeitate rara fulmina contra

'lito raus tinns iis summum ij de causis, quoniam hyems den.

SEARCH

MENU NAVIGATION